SAYIN BAŞKAN, ANKARA SANAYİ ODASININ BASINIMIZIN SEÇKİN TEMSİLCİLERİ, ŞAHSIM VE YÖNETİM KURULUMUZ ADINA HEPİNİZİ SAYGIYLA SELAMLIYORUM. KONUŞMAMA ANKARA SANAYİİNDEKİ DURUMU GÖSTEREN SON ANKETİMİZİN SONUÇLARINI DEĞERLENDİRMEKLE BAŞLAMAK İSTİYORUM. ANKET SONUÇLARI, HEPİMİZİN YAŞADIĞI SIKINTILARI, PİYASADA YAŞANAN DURGUNLUĞU AÇIKÇA ORTAYA KOYMAKTADIR. 28 YILI HAZİRAN AYI SONU İTİBARİYLE; ANKETE CEVAP VEREN FİRMALARIN YÜZDE 34 Ü ÜRETİMLERİNİN, YÜZDE 34 Ü İÇ SATIŞLARIN, YÜZDE 26,5 İ DIŞ SATIŞLARIN, YÜZDE 29 U YENİ SİPARİŞLERİN, YÜZDE 23 Ü İSTİHDAMIN, YÜZDE 21,5 5 İTHALATIN, YÜZDE 51 İ ÜRÜN FİYATLARININ, YÜZDE 84 Ü HAMMADDE FİYATLARININ, YÜZDE 54 Ü KREDİ KULLANIMININ, YÜZDE 33 Ü ÜCRETLERİN, ARTTIĞINI BELİRTMİŞTİR. BU SONUÇLARI GEÇEN YILIN HAZİRAN AYI SONUÇLARIYLA KARŞILAŞTIRDIĞIMIZDA ANKARA SANAYİİNDEKİ YAVAŞLAMA ORTAYA AÇIK BİR BİÇİMDE ÇIKMAKTADIR. GEÇEN YILIN HAZİRAN AYINA GÖRE BU YILIN HAZİRAN AYINDA ANKETİMİZE YANIT VEREN ÜYELERİMİZDEN ÜRETİMDE ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 48 DEN YÜZDE 34 E, İÇ SATIŞLARDA ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 4 TAN YÜZDE 34 E, DIŞ SATIŞLARDA ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 41 DEN YÜZDE 26,5 E, YENİ SİPARİŞLERDE ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 39 DAN YÜZDE 29 A, İSTİHDAMDA ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 33 TEN YÜZDE 23 E, İTHALATTA ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 23 TEN YÜZDE 21,5 E GERİLEMİŞTİR. ANKARA SANAYİİNDE KAPASİTE KULLANIMI DA GERİLEMİŞTİR. ANKETİMİZE CEVAP VEREN ÜYELERİMİZİN ORTALAMA KAPASİTE KULLANIMI YÜZDE 63 TEN YÜZDE 56,5 E GERİLEMİŞTİR. Kapasite Kullanım Oranı 1 8 4 2 63,42 56,51 27 Yılı Haziran Ayı 28 Yılı Haziran Ayı
SİPARİŞ İPTAL ORANININ DA YÜZDE 7 DEN YÜZDE 17 YE YÜKSELMESİ ANKARA SANAYİİNDEKİ YAVAŞLAMAYI DOĞRULAYAN GELİŞMELERDİR. Firmaların Verdikleri Siparişlerin İptal Oranı 1 8 4 2 7 17,11 27 Yılı Haziran Ayı 28 Yılı Haziran Ayı ANKARA SANAYİİNİN ÜZERİNDEKİ ENFLASYONİST VE FİNANSAL BASKILAR GİDEREK AĞIRLAŞMAKTADIR. HAZİRAN 27 VE HAZİRAN 28 ANKET SONUÇLARINA GÖRE ÜRÜN FİYATLARINDA ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 11 DEN YÜZDE 51 E, HAMMADDE FİYATLARINDA ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 45 TEN YÜZDE 84 E, KREDİ KULLANIMINDA ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 41 DEN YÜZDE 54 E, ÜCRETLERDE ARTIŞ BELİRTENLERİN ORANI İSE YÜZDE 23 TEN YÜZDE 33 E YÜKSELMİŞTİR. ÜCRETLERDEKİ ARTIŞ TOPLAM MALİYETLERDE İŞGÜCÜNÜN AĞIRLIĞINDA GEÇEN YILA GÖRE İKİ PUANLIK BİR ARTIŞA YOL AÇMIŞTIR. TOPLAM MALİYET İÇİNDEKİ İÇGÜCÜ ÖDEMELERİ 27 YILI HAZİRAN AYINDA YÜZDE 22,44 İKEN BU ORAN 28 YILI HAZİRAN AYINDA % 24,47 YE YÜKSELMİŞTİR. Üretimin İşgücü Maliyeti Oranı 1 8 4 2 22,44 24,47 27 Yılı Haziran Ayı 28 Yılı Haziran Ayı BU ARTIŞ, ANKARA SANAYİİNİN REKABET GÜCÜNÜ DAHA DA ZAYIFLATMIŞTIR. ANKARA SANAYİİNDE BEKLENTİLER DE GİDEREK BOZULMAKTADIR. ANKETTE YILIN GERİ KALAN BÖLÜMÜNE İLİŞKİN BEKLENTİLERLE İLGİLİ SORULARA VERİLEN CEVAPLARIN BUNU AÇIKÇA GÖSTERMEKTEDİR.
YILIN GERİ KALAN BÖLÜMÜ İÇİN ÜYELERİMİZİN 28 MART VE 28 HAZİRAN BEKLENTİLERİNİ KARŞILAŞTIRDIĞIMIZDA; ANKETLERE CEVAP VEREN FİRMALARDAN ÜRETİMDE AZALIŞ BEKLEYENLERİN ORANI YÜZDE 31 DEN YÜZDE 37 YE, DIŞ SATIŞLARDA AZALIŞ BEKLEYENLERİN ORANI YÜZDE 32 DEN YÜZDE 37 YE, İSTİHDAMIN AZALACAĞINI BEKLEYENLERİN ORANI YÜZDE 27 DEN YÜZDE 31 E İTHALATIN AZALACAĞINI BEKLEYENLERİN ORANI YÜZDE 21,1 DEN YÜZDE 26 YA YÜKSELİRKEN ÜRÜN FİYATLARINDA ARTIŞ BEKLEYENLERİN ORANI YÜZDE 58 DEN YÜZDE 54 E, KREDİ KULLANIMINDA ARTIŞ BEKLEYENLERİN ORANI YÜZDE 59 DAN YÜZDE 53 E GERİLEMİŞTİR. FİNANSMAN SIKINTILARI DA ARMAKTADIR. HAZİRAN 27 DE FİNANSMAN SORUNU YAŞAYANLARIN ORANI YÜZDE 43 İKEN BU ORAN BU YILIN HAZİRAN AYI SONUNDA YÜZDE 55 E YÜKSELMİŞTİR. BU CİDDİ BİR ARTIŞTIR. Finansal Darboğaz İçinde Olan Firma Oranı 1 8 4 2 43 54,61 27 Yılı Haziran Ayı 28 Yılı Haziran Ayı FİNANSAL SIKINTILARIN NEDENİ OLARAK ÜYELERİMİZİN YÜZDE 28 İ KREDİ MALİYETLERİNİN YÜKSEKLİĞİNİ, YÜZDE 22 Sİ İSE İŞLETME SERMAYESİ İHTİYACININ HIZLI ARTIŞINI GÖSTERMEKTEDİRLER. ÜYELERİMİZİN YÜZDE 8 İ İSE HİÇ KREDİ ALAMAMAKTADIR. BU ANKARA SANAYİİNİN İÇİNDE BULUNDUĞU DURUMUN GÖRÜNEN YÜZÜ. BİR DE GÖRÜNMEYEN YÜZÜ VAR. BİRÇOK FİRMA PİYASADAKİ DURGUNLUK NEDENİYLE ÜRETİMİNE ARA VERMEKTE, İŞÇİLERİNİ ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARMAK ZORUNDA KALMAKTADIR. BU DURUM, ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE İŞSİZLİĞİN DAHA DA ARTABİLECEĞİNE İŞARET ETMEKTEDİR. EKONOMİDEKİ GENEL GÖRÜNÜM DE BOZULMAKTADIR. ENFLASYONDAKİ ARTIŞ DEVAM EDİYOR. TEMMUZ AYINDA TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ NDE BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE,58 ARTMIŞ BÖYLECE YILLIK ENFLASYON YÜZDE 12,6 YA YÜKSELMİŞTİR. TEMMUZ AYINDA ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ NDE BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE ARTIŞ YÜZDE 1,25 OLMUŞTUR. ÜFE DEKİ YILLIK ARTIŞ YÜZDE 18,41 E YÜKSELMİŞTİR.
Yıllık Enflasyon 35 3 25 2 15 1 5 29,7 18,4 9,35 7,72 9,65 22 23 24 25 26 27 28-Mart 28-Nisan 28-Mayıs 28- Haziran 8,39 9,15 9,66 1,74 1,61 12,6 28- Temmuz ÜFE DEKİ ARTIŞLAR BİR ÖLÇÜDE DE OLSA ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE TÜKETİCİ FİYATLARINA YANSIYACAKTIR. MERKEZ BANKASININ UYGULADIĞI YÜKSEK FAİZ POLİTİKASINA RAĞMEN ENFLASYONDA YIL SONUNDA YÜZDE 12 LERİN ÜZERİNDE BİR YILLIK ENFLASYONLA KARŞILAŞMAMIZ KUVVETLE MUHTEMELDİR. Dış Ticaret (Milyar Dolar) İhracat İthalat 19,5 11,8 O ca.4 Ş ub.4 Mar.4 Nis.4 May.4 Haz.4 Tem.4 A ğ u.4 Eyl.4 Eki.4 Kas.4 Ara.4 O ca.5 Ş ub.5 Mar.5 Nis.5 May.5 Haz.5 Tem.5 A ğ u.5 Eyl.5 Eki.5 Kas.5 Ara.5 O ca.6 Ş ub.6 Mar.6 Nis.6 May.6 Haz.6 Tem.6 A ğ u.6 Eyl.6 Eki.6 Kas.6 Ara.6 O ca.7 Ş ub.7 Mar.7 Nis.7 May.7 Haz.7 Tem.7 A ğ u.7 Eyl.7 Eki.7 Kas.7 Ara.7 O ca.8 Ş ub.8 Mar.8 Nis.8 May.8 Haz.8 HAZİRAN AYINDA CARİ İŞLEMLER AÇIĞI, BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 78,2 ORANINDA ARTARAK 3,1 MİLYAR DOLARDAN 5,6 MİLYAR DOLARA YÜKSELMİŞTİR.28 YILININ İLK YARISINDA CARİ AÇIK, BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI DÖNEMİYLE KARŞILAŞTIRILDIĞINDA YÜZDE 41,9 ORANINDA ARTARAK 19,2 MİLYAR DOLARDAN 27,3 MİLYAR DOLARA YÜKSELDİ. CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ HIZLA ARTIŞININ YANI SIRA FİNANSMAN KALİTESİNDEKİ BOZULMA DA DİKKAT ÇEKMEKTEDİR. CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ FİNANSMANINDA, ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMASININ AĞIRLIĞI GİDEREK ARTMAKTADIR. BİZ ASO OLARAK YÜKSEK CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI HEP EKONOMİK BİR RİSK OLARAK DEĞERLENDİRDİK VE BÖYLE DEĞERLENDİRMEYE DE DEVAM EDİYORUZ. ANCAK, PARA POLİTİKASI, YANİ YÜKSEK FAİZ DÜŞÜK KUR POLİTİKASINA DEVAM ETTİKÇE CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ SÜRDÜRÜLEBİLİR DÜZEYLERE ÇEKİLMESİ DE HAYAL OLARAK GÖRÜNÜYOR.
ANCAK, REEL SEKTÖRÜN DÖVİZ BORÇLARINDAKİ HIZLI ARTIŞ REEL SEKTÖRÜ ANİ KUR HAREKETLERİ KARŞISINDA KIRILGAN YAPMAKTADIR. BU NEDENLE HER ZAMAN OLDUĞU GİBİ DÖVİZ GELİRİ OLMAYANLARIN DÖVİZ BORÇLANMALARINDA ÇOK DİKKATLİ OLMALARINDA YARAR BULUNMAKTADIR. CARİ İŞLEMLER AÇIĞINDAKİ HIZLI ARTIŞIN TEMELİNDE DIŞ TİCARET AÇIĞINDAKİ HIZLI ARTIŞ BULUNMAKTADIR. HAZİRAN AYINDA İHRACAT, GEÇEN YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 31 ORANINDA ARTARAK 11.8 MİLYAR DOLARA ULAŞMIŞTIR. ANCAK İTHALATTAKİ ARTIŞ DAHA YÜKSEK BİR ORANDA GERÇEKLEŞMİŞTİR. HAZİRAN AYINDA İTHALAT YÜZDE 36,4 ORANINDA ARTARAK 19,5 MİLYAR DOLAR OLMUŞTUR. BUNUN SONUCUNDA HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET AÇIĞI GEÇEN YILA GÖRE YÜZDE 45,7 ORANINDA ARTARAK 5,3 MİLYAR DOLARDAN 7,7 MİLYAR DOLARA YÜKSELMİŞTİR. Dış Ticaret Açığı (Milyon $) -2,8-2,8-3,9-3,4-4,7-4,4-4,1-4,6-4,2-3,7-4,9-6,2-5,7-7,7 milyar dolar İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%),8,7,,5,4 65 67 62 64 54 62 64 67 68 63 69,3,2,1, O ca.4 Ş ub.4 Mar.4 Nis.4 May.4 Haz.4 Tem.4 A ğ u.4 Eyl.4 Eki.4 Kas.4 Ara.4 O ca.5 Ş ub.5 Mar.5 Nis.5 May.5 Haz.5 Tem.5 A ğ u.5 Eyl.5 Eki.5 Kas.5 Ara.5 O ca.6 Ş ub.6 Mar.6 Nis.6 May.6 Haz.6 Tem.6 A ğ u.6 Eyl.6 Eki.6 Kas.6 Ara.6 O ca.7 Ş ub.7 Mar.7 Nis.7 May.7 Haz.7 Tem.7 A ğ u.7 Eyl.7 Eki.7 Kas.7 Ara.7 O ca.8 Ş ub.8 Mar.8 Nis.8 May.8 Haz.8 O ca.4 Nis.4 Tem.4 Eki.4 O ca.5 Nis.5 Tem.5 Eki.5 O ca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 O ca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 O ca.8 Nis.8 DIŞ TİCARET AÇIĞINDAKİ BU ARTIŞIN BİR SONUCU OLARAK 27 HAZİRAN AYINDA YÜZDE 62,9 OLAN İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI 28 HAZİRAN AYINDA YÜZDE,4 E GERİLEMİŞTİR.
YILIN İLK ALTI AYINDAKİ DIŞ TİCARET GELİŞMELERİ DE BENZER BİR TREND GÖSTERMEKTEDİR. YILIN İLK YARISINDA, GEÇEN YILIA GÖRE İHRACAT YÜZDE 38,7 ARTARAK 68,8 MİLYAR DOLAR, İTHALAT İSE YÜZDE 36,9 ARTARAK 15,8 MİLYAR DOLAR OLDU. 27 OCAK-HAZİRAN DÖNEMİNDE 27,7 MİLYAR DOLAR OLAN DIŞ TİCARET AÇIĞI, 28 YILI OCAK-HAZİRAN DÖNEMİNDE YÜZDE 33,6 ORANINDA ARTARAK 37 MİLYAR DOLARA YÜKSELDİ. SANAYİ ÜRETİMİ ARTIŞ HIZI HAZİRAN AYINDA BELİRGİN BİR YAVAŞLAMA GÖSTERMİŞ VE YÜZDE,8 OLARAK GERÇEKLEŞMİŞTİR. Toplam Sanayi Üretimi Artış Hızı (%).25.2.15.1.5 -.5 -.1 Ara.2 Mar.3 Haz.3 Eyl.3 Ara.3 Mar.4 Haz.4 Eyl.4 Ara.4 Mar.5 Haz.5 Eyl.5 Ara.5 Mar.6 Haz.6 Eyl.6 Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 HAZİRAN AYINDA, BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE ÜRETİM, MADENCİLİK SEKTÖRÜNDE YÜZDE 2,3, ELEKTRİK, GAZ VE SU SEKTÖRÜNDE YÜZDE 4,5 ARTARKEN, İMALAT SANAYİİ SEKTÖRÜNDE YÜZDE,4 AZALMIŞTIR. İMALAT SANAYİİNDE KAPASİTE KULLANIM ORANININ TEMMUZ AYINDA GEÇEN YILIN AYNI AYINA GÖRE 1,9 PUAN DÜŞEREK VE YÜZDE 8 SEVİYESİNDE GERÇEKLEŞTİĞİ DİKKATE ALINIRSA SANAYİ ÜRETİM ARTIŞ HIZINDAKİ YAVAŞLAMANIN TEMMUZ AYINDA DA DEVAM EDECEĞİ SÖYLENEBİLİR. ANCAK, ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜMÜN DAHA DA BOZULMA İHTİMALİ YÜKSEKTİR. GEÇEN YILIN AĞUSTOS AYINDA AMERİKA DA BAŞLAYAN KRİZİN ETKİLERİ AVRUPADA YENİ YENİ HİSSEDİLMEYE BAŞLAMIŞTIR. EURO BÖLGESİNDE EKONOMİK BÜYÜME YILIN İKİNCİ ÇEYREĞİNDE EKSİYE DÖNMÜŞ VE EURO BÖLGESİNDEKİ EKONOMİ BİR ÖNCEKİ ÇEYREĞE GÖRE YÜZDE,8 KÜÇÜLMÜŞTÜR. YILIN İKİNCİ ÇEYREĞİNDE EKONOMİK BÜYÜME YILIN BİRİNCİ ÇEYREĞİNE GÖRE ALMANYA DA YÜZDE -2, FRANSA DA YÜZDE -1,2,, İTALYA DA YÜZDE -1,1, HOLLANDA DA YÜZDE -,2OLMUŞTUR. İHRACATIMIZIN BÜYÜK BİR BÖLÜMÜNÜ YAPTIĞIMIZ AB DEKİ EKONOMİK YAVAŞLAMANIN ETKİLERİ KENDİNİ OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE HİSSETTİRMEYE BAŞLAMIŞTIR. AB EKONOMİSİNDEKİ YAVAŞLAMA DEVAM EDERSE BUNUN BİZİM ÜZERİMİZDE OLUMSUZ BİR ETKİ YARATACAĞI AÇIKTIR. ÜSTELİK ABD DE BAŞLAYAN KRİZİN ETKİLERİNİ HENÜZ TAM OLARAK HİSSETMEDİK.
BU NEDENLE ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE DÜNYADAKİ EKONOMİK YAVAŞLAMANIN ETKİLERİNİ DAHA FAZLA HİSSEDECEĞİMİZİ TAHMİN EDİYORUZ. BANKACILIK KESİMİNDE YAŞANAN BAZI GELİŞMELER BİZLERİ KAYGILANDIRMAKTA, REEL SEKTÖRÜN SIKINTILARINI DAHA DA AĞIRLAŞTIRMAKTADIR. ÖRNEĞİN BAZI BANKALAR, KREDİLERİ GERİ ÇAĞIRMAKTA, BAZILARI DA SİZ KREDİ BORCUNUZU KAPATIN BİZ YENİDEN AÇARIZ DEYİP KAPATILAN KREDİLERİ YENİLEMEMEKTEDİRLER. GEÇEN GÜN BİR BANKA, KENDİSİNE VERİLEN ÇEKLERİ VADESİNDEN ÖNCE İŞLEME KOYARAK ÇEKLERİ VEREN FİRMALARA HACİZ İŞLEMİ UYGULATMIŞTIR. BU TÜR UYGULAMALARIN GİDEREK YAYGINLAŞMASI HALİNDE REEL SEKTÖRDEKİ SIKINTILARIN DAHA DA ARTACAĞINI SÖYLEMEK KEHANET TE BULUNMAK OLMAYACAKTIR. ÖLÇÜSÜZ VE AGRESİF PAZARLAMA TAKTİKLERİ İLE KREDİ PORTFÖYÜNÜ GENİŞLETEN BANKALARIN İÇİNE DÜŞTÜKLERİ KREDİ RİSKİNİN MALİYETİNİ REEL SEKTÖRE ÇIKARMA GİRİŞİMLERİ BİNDİKLERİ DALI KESMEK OLACAKTIR. BU NEDENLERLE BANKACILIK KESİMİNİ SAĞDUYULU DAVRANMAYA DAVET EDİYORUM. BİLDİĞİNİZ GİBİ 23 YILINDA ANKARA SANAYİ ODASI OLARAK BÖLGESEL ASGARİ ÜCRET UYGULAMASINA GEÇİLMESİNİ ÖNERMİŞ VE BU UYGULAMANIN HEM BÖLGELER ARASI GELİR DAĞILIMI DENGESİZLİKLERİNİN AZALTILMASINA KATKI SAĞLAYACAĞINI HEM DE İŞSİZLİKLE MÜCADELEYE KATKI SAĞLAYACAĞINI İFADE ETMİŞTİK. BU ÖNERİMİZ GÜNCELLİĞİNİ VE GEÇERLİĞİNİ KORUMAKTADIR. ÖZELLİKLE TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN İÇİNDE BULUNDUĞU SIKINTILAR DİKKATE ALINDIĞINDA SEKTÖREL ASGARİ ÜCRET UYGULAMASINA GEÇİLMESİ VE BU UYGULAMANIN EN DÜŞÜK KİŞİ BAŞINA GELİRE SAHİP İLLERİMİZLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ YERİNDE OLACAKTIR. SON OLARAK YOLSUZLUKLARLA İLGİLİ BİR RAPORA DİKKATİNİZİ ÇEKMEK İSTİYORUM. BİR DANIŞMANLIK ŞİRKETİNİN YAPMIŞ OLDUĞU ARAŞTIRMA SONUÇLARI KATILIMCILARIN YÜZDE 68 İNİN TÜRKİYE DE YOLSUZLUK VE RÜŞVETLE MÜCADELEDE YAPTIRIMLARIN YETERSİZ KALDIĞINI İFADE ETTİĞİNİ GÖSTERİYOR. BU SONUÇ, YASALARI DEĞİŞTİRMENİN YETMEDİĞİNİ, YOLSUZLUKLARLA MÜCADELDE YAPTIRIMLARIN DAHA GÜÇLÜ UYGULANMASI GEREKTİĞİNİ GÖSTERİYOR. BU KONUDA HEPİMİZE BÜYÜK GÖREV VE SORUMLULUKLARIN DÜŞTÜĞÜNÜ İFADE EDİYOR VE HEPİNİZİ SAYGIYLA SELAMLIYORUM.