Ç NDEK LER Turkcell in Vizyonu ve Stratejik Hedefleri 4 Ortaklık Yapısı 6 Temel Göstergeler 8 Önemli Gelişmeler 10 Turkcell Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı 14 Yönetim Kurulu 16 Turkcell Genel Müdürü nün Mesajı 18 Yönetim 22 Satış ve Pazarlama 24 Kurumsal Hizmetler 28 Sosyal Sorumluluklar 32 İş Destek 36 Altyapı 40 Yurtdışı İştirakler 44 Finansal Özet 46 Denetim Raporu 45
TURKCELL N V ZYONU VE STRATEJ K HEDEFLER Sektörün lider ve güvenilir flirketi 4
10 yıl önce, Türkiye de yepyeni bir dönemin başlangıcına imza atmanın heyecanı ve başarma kararlılığıyla yola çıkan Turkcell, kısa sürede altyapı ve hizmet alanında dünya standartlarını yakalayarak Türkiye nin lider GSM operatörü oldu. Müşteri odaklı yaklaşımı doğrultusunda abonelerin ihtiyaçlarını anlamak ve bu gereksinimlere cevap vermek, Turkcell in müşteri ilişkileri anlayışının ana eksenini oluşturmaktadır. Turkcell, abonelerinin ihtiyaçları doğrultusunda onlara en kaliteli iletişim çözümlerini sunarken, bölgedeki mobil iletişim pazarlarındaki fırsatları da değerlendirerek, bölgenin de güçlü GSM operatörü olmayı hedeflemektedir. Turkcell, rekabetin fiyat rekabeti üzerinde yoğunlaştığı 2003 te farklı abone gruplarının ihtiyaçlarına yönelik tarife alternatifleri sunarak ürün ve hizmetler yelpazesini genişletti, şebeke yapısındaki kaliteyi artırmaya devam ederek, kapsama alanını daha da pekiştirdi, dağıtım ağını genişletti. Böylelikle, yüksek marka bilinirliğini ve pazardaki lider konumunu sürdürmeye devam etti. Turkcell, 2003 yılı süresince de hisseleri İMKB de (İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) ve aynı zamanda NYSE de (New York Stock Exchange) işlem gören ilk ve tek Türk şirketi olma sıfatını korudu. Turkcell Çalışıyor, Türkiye Kazanıyor sloganının Turkcell in yarattığı güven ve kalite imajının sürdürülmesinde önemli etkisi oldu. Turkcell, 2003 te de yaratıcılık ve servis farkını katma değerli servisler alanında da değer üreterek devam ettirdi. Shubuo, Turkcell in mobil teknoloji alanında yarattığı bilincin yeni bir örneği oldu. 10 yıldır sektörün lideri olmayı sürdüren ve iş ve özel yaşamı kolaylaştırıp zenginleştirme vizyonunu benimseyen Turkcell, stratejik önceliklerini; Farklı müşterilerinin ihtiyaçlarına yönelik farklılaştırılmış hizmetler sunmak; Karar süreçlerine hissedar beklentilerini yansıtmak, girişimciliği özendirmek; Verimli, maliyet duyarlı, hızlı operasyonlar yürütmek; Hedeflenen alanlarda proaktif davranarak pazara yön vermek; Topluma duyarlı davranışlar sergileyerek kitlelerin güven ile desteğini sürekli kılmak; İnsan kaynağını yüksek performanslı bir takım haline dönüştürmek şeklinde belirledi. Bu anlamda, Turkcell, iş ortaklarıyla yarattığı güç birliği ile müşterilerinin, hissedarlarının ve çalışanlarının mutluluğunu sağlamayı ve sektöründe güvenilir ve lider olma özelliklerini sürdürmeyi hedeflemektedir. Pazarı devamlı olarak geliştiren ve pek çok konuda lider konumunu sürdüren Turkcell, 2003 yılında başlattığı Turkcell Çalışıyor, Türkiye Kazanıyor reklam kampanyası ile sahip olduğu kurumsal özellikleri ve topluma katkılarını en iyi şekilde yansıttı. Memleket meseleleri üzerinde düşünen, halka yakın, zeki, çalışkan, alçakgönüllü ve liderlik vasıflarına sahip Cello, toplumu memleket meseleleri üzerinde düşünmeye yönlendirerek yüklenmiş olduğu sorumluluğun bilincinde olduğunu vurguladı.
Türkiye nin en büyük holdinglerinden Çukurova Şirketler Grubu ve İskandinav kökenli telekomünikasyon şirketi ve mobil iletişimin uluslararası liderlerinden TeliaSonera Turkcell in başlıca ortaklarıdır. Abone sayısı açısından bakıldığında Avrupa nın ilk on operatörü arasında yer alan Turkcell*, 2003 yılı sonunda toplam 19 milyon abonesine sağladığı yüksek kalitedeki hizmetleriyle Türkiye nin lider ve güvenilir şirketlerinden biridir. Turkcell hisselerinin büyük bir kısmı halen Çukurova Grubu ve TeliaSonera nın elinde bulunmaktadır. Doğrudan ve dolaylı olarak Çukurova Grubu %42,34 ve Sonera Holding B.V. %37,09 luk oranlarda sermaye payına sahiptir. Turkcell in ödenmiş sermayesi 2003 yıl sonu itibarıyla 500 trilyon TL dir. Bunu nominal değeri 1.000 TL olan 500 milyar adet hisse senedi oluşturmaktadır. Turkcell, %13 ü yurtiçine %87 si ise uluslararası piyasalara olmak üzere toplam 25.102.963.000 adet hisse senedini, 11 Temmuz 2000 de, hisse senedi ve ADS olarak halka arz etmiştir. Turkcell hisse senetleri İMKB de, ADS ler ise NYSE de kote edilmiştir. Şu anda Turkcell hisselerinin %13,96 sı halka açıktır. Turkcell'in ortaklarının doğrudan ve dolaylı payları dikkate alındığında ortaya çıkan ortaklık yapısı 28 Nisan 2004 tarihi itibarıyla yan sayfada açıklanmıştır. 6
Ortakl k Yap s ORTA IN UNVANI YÜZDES SONERA HOLDING B.V. %13,07 ÇUKUROVA INVESTMENTS N.V. %4,93 ÇUKUROVA HOLDİNG A.Ş. %7,47 YAPI VE KREDİ BANKASI A.Ş. %2,89 T. GENEL SİGORTA A.Ş. %0,07 M.V. HOLDİNG A.Ş. %4,32 M.V. INVESTMENTS N.V. %2,00 BİLKA BİLGİ KAYNAK VE İLETİŞİM SAN. VE TİC. A.Ş. %0,29 TURKCELL HOLDİNG A.Ş. %51,00 HALKA AÇIK %13,96 TOPLAM %100,00 Dolayl Ortakl k Yap s Halka Açık (%13,96) Diğer (%0,29) MV Grup Şirketleri (%6,32) Sonera Holding BV (%37,09) Çukurova Grup Şirketleri (%42,34) * Global Mobile Dergisi, 17 Kasım 2003 ** Çukurova Grubu Şirketleri ve Sonera Holding B.V.'nin Turkcell Holding A.Ş.'de bulunan payları dikkate alınarak hesaplanmıştır.
TEMEL GÖSTERGELER 2003 yılı ekonomik açıdan büyümenin gerçekleştiği, pozitif gelişmelerin ve makro göstergelerde iyileşmelerin görüldüğü, dolayısıyla pazarda iyimserliğin arttığı bir yıl oldu. Aboneler Ekonomide görülen iyileşmenin tüketiciler üzerindeki olumlu etkisi, 2003 yılında Turkcell in abone alımını iyi yönde etkiledi. Turkcell abone sayısında % 21 lik bir artış sağlayarak, 31 Aralık 2003 itibarıyla 19 milyon aboneye ulaştı. 2003 2002 Faturalı Sistem Abone Adedi 4.8 Milyon 4.7 Milyon Ön Ödemeli Sistem Abone Adedi 14.2 Milyon 11.0 Milyon Gelirler 2003 yılı gelirleri 3,551 trilyon TL olarak gerçekleşti. Esas Faaliyet Kârı Esas faaliyet kârı, 2003 yılında 157 trilyon TL oldu. Yatırımlar Turkcell, kuruluşundan 2003 yılı sonuna kadar GSM lisansı dahil olmak üzere 7,528 trilyon TL yatırım gerçekleştirmiştir. Turkcell 2003 yılı içerisinde toplam 266 trilyon TL yatırım yapmıştır. Borç Ödemeleri 2003 yılı sonu itibarıyla Turkcell, operasyonlarından elde ettiği nakitle 806.2 milyon ABD doları tutarında borç anapara ve faiz ödemesini gerçekleştirdi. MoU Abone başına aylık ortalama kullanım dakikası 2002 yılına göre %4 artarak 58.5 dakika olarak gerçekleşti. 8
ABONE ADED (Milyon) 19 19.0 18 16 15.7 14 12 10 11.0 14.2 8 6 4 4.7 4.8 2 0 2002 2003 ABONE BAfiINA AYLIK ORTALAMA KULLANIM DAK KASI (Dakika) 60 50 40 30 20 10 0 56.2 2002 58.5 2003 Ön Ödemeli Sistem Abone Adedi Faturalı Sistem Abone Adedi Önemli Not: Şirket 31 Aralık 2003 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide mali tablolarını SPK nın Seri: XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkındaki Tebliği ne uygun olarak hazırlamıştır. 2003 yılı, Şirket in SPK nın Seri: XI, No: 25 sayılı Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkındaki Tebliği ne uygun olarak konsolide mali tablolarını hazırladığı ilk hesap dönemi olması ve ayrıca söz konusu Tebliğ in 717. maddesi nde de izin verilmesi nedeniyle, 31 Aralık 2003 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide gelir tablosu bir önceki hesap dönemi ile karşılaştırmalı olarak hazırlanmamıştır.
ÖNEML GEL fimeler...yaln zca ulusal de il, bölgesel lider olma yolunda 10
Mobil Teknoloji Pazarı ndaki Yeni Değer: Shubuo 2003 yılında müşteri sadakatini ve kullanımını artırıcı servisler üretmeye devam eden Turkcell, farklı ilgi alanlarına göre özelleştirilmiş içerik, iletişim ve fırsat platformu Shubuo yu yarattı. Turkcell in bu yeni mobil hizmet platformu, hem Turkcell müşterilerine kaliteli veri ulaştırmayı hem de değişik tüketici markalarına ürün ve servislerini pazarlamak için bir taban oluşturmayı amaçlamaktadır. Mobil iletişim dünyasını zenginleştiren ve tüketiciye daha fazla değer yaratan Shubuo dan tüm Turkcell aboneleri yararlanabiliyor. Doğru insana doğru servisi sunarak başarıyı yakalamayı hedefleyen Shubuo nun, mobil iletişimin sadece ses iletişimi kapsamından çıkıp data iletişimi ile de hayatın içine girmesini, toplumsal ve kültürel bir boyut kazanmasını amaçlıyor. Shubuo, kullanıcılarına günlük gelişmelere ve mali piyasalara ilişkin en taze bilgileri, maç sonuçlarını, konser ve parti duyurularını, şehir yaşamıyla ilgili bilgileri aktarırken günlük yaşamın koşuşturması içinde özlenen sosyal ortamları yakalamalarını da sağlamaktadır. Başlangıçta 6 paket ve 100 den fazla içerik ve mobil servis ile yola çıkan Shubuo paketlerinin sayısı giderek artmaktadır: Haber Paketi, MaxiHaber Paketi, Finans Paketi, Pop Müzik Paketi, Tribün Paketi, MaxiTribün Paketi, Gez Eğlen ve Flört Paketi, MaxiFlört Paketi, Sinema Paketi, MaxiSinema Paketi, BJK Mobile Paketi, MaxiBJK Mobile Paketi, Sağlıklı Diyet Paketi, Sağlıklı Yaşam Paketi ve Kişisel Fal Paketi. Kullanıcılar Haber de Anadolu Ajansı, BBC, NTV, Show TV, Skytürk, Akşam Gazetesi, Finans ta CNBC-e ve Skytürk, PopMüzik te NumberOne FM ve Klas FM, Tribün de Lig TV gibi medya kuruluşlarından içerik hizmeti almaktadır. Finansal Yükümlülükler Yerine Getirildi Turkcell faaliyetlerinden elde ettiği nakit akışı sayesinde 2003 yılında yaklaşık 806.2 milyon ABD Doları anapara ve faiz ödemesini gerçekleştirdi. Bu miktar bono erken ödemesi, alınan kredilerin bir kısmının kapanmasını kapsamaktadır. Kurumsal Yönetim İlkeleri Turkcell, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Amerikan eşdeğeri olan Securities Exchange Commission (SEC) önerileri doğrultusunda Kurumsal Yönetim İlkelerini uygulama ve geliştirme çalışmalarına devam etmektedir. Bu kapsamda zaten uygulanmakta olan kamuyu aydınlatma ve şeffaflık ilkelerini daha belirginleştirmek amacına yönelik aktiviteler hayata geçirilmektedir. Bu aktiviteler arasında Yönetim Kurulu oluşumu, sorumlulukları ve operasyonu, gerekli komitelerin kurulması ve performans takibine ait prosedürlerde belirginleştirme ve iyileştirme çalışmaları yapılmaktadır. Örneğin, şirkete ait finansal ve hukuksal bilgilerin doğru ve zamanında oluşturulması ve kamuoyunun bilgilendirilmesini denetlemek için Yönetim Kurulu üyelerinden bir Denetim Komitesi kurulmuştur. Ayrıca Turkcell in halka açıkladığı finansal ve operasyonel bilgilerin doğruluğunun güvencesi, iç kontrol ve raporlama süreçlerinin daha da geliştirilmesi amacıyla halen hizmet alınan bağımsız denetim firması haricinde bir İç Kontrol Denetim mekanizması hayata geçirilmiştir. Müşteri İlişkileri Yönetiminde (CRM) Büyük Ödül Turkcell in Turkcell, CRM Institute Türkiye tarafından düzenlenen Müşteri İlişkileri Ödülleri Yarışması nda büyük ödülün sahibi oldu. 2003 CRM Oskarları ile Türkiye de Müşteri İlişkileri konusunda başarılı projeler yapan, müşteri odaklılık ilkesini benimseyen, CRM bilincinin yaygınlaşmasına katkıda bulunan ve CRM konusunda kazandığı
deneyimi paylaşan kurumlar ödüllendirilmiş oldu. Yarışmada Turkcell; CRM i bir bütün olarak görüp bir strateji çerçevesinde ele alması, CRM i programlı bir şekilde uygulaması ve CRM den yararlanarak hedef kitle odaklı kampanyalar düzenlemesiyle tüm ölçüm aşamalarında en yüksek puanı elde etti. Business Week Info Tech 100 Listesi ndeki Tek Türk Firması Turkcell Haftalık ekonomi dergisi Business Week in yayınladığı dünyanın en gelişmiş 100 teknoloji firması (Info Tech 100) listesinde yer alan tek Türk firması Turkcell oldu. Liste, bilişim ve telekomünikasyon sektörlerinde etkinlik gösteren firmalar arasından, Standard & Poor s ile birlikte gelir, gelir artışı, kâr gibi verilere dayanarak oluşturuldu. 33 telekomünikasyon firmasının yer aldığı INFO Tech 100 de, telekom sektöründen AT&T Wireless Services, Vodafone, Orange, NTT Docomo gibi sektör devlerinin yanı sıra, Fransa Telekom, İtalya Telekom, Güney Kore Telekom gibi ulusal telekom şirketleri de bulunuyor. Turkcell in Info Tech 100 de yer alması, Türkiye nin telekomünikasyon sektörü açısından taşıdığı büyük potansiyeli uluslararası platformda bir kez daha ortaya koymuş oldu. İran Depremzedelerine Turkcell ve Ericsson dan İletişim Yardımı Turkcell ve Ericsson, 2003 yılının Aralık ayında İran da meydana gelen depremin ardından, bölgedeki acil iletişim ihtiyacını karşılamak amacıyla deprem bölgesine geniş çaplı ekipman ve sistem yardımı gönderdi. Her ikisi de kendi alanlarında lider olan Turkcell ve Ericsson un hayata geçirdiği Acil İletişim Sistemi projesi, Türkiye ve çevre bölgelerde oluşabilecek afet sonrası, acil yardım ekiplerinin GSM teknolojisiyle haberleşmesini sağlıyor. Afetin meydana gelmesinin ardından sistem bölgeye taşınıyor ve kuruluyor. Doğal afet sonrasında yaşanan olağanüstü koşullar altında bölgedeki iletişim gereksinimini karşılayan söz konusu altyapının hızla devreye sokulabilmesi, Turkcell ve Ericsson un teknik yetenekleri ve bilgi birikimini ortaya koyan bir örnek teşkil ediyor. İki şirket bu çalışma ile İran İslam Cumhuriyeti tarafından takdirname ile ödüllendirildi. Turkcell Futbol Ödülleri Projesi 2003 yılında Turkcell Futbol Ödülleri nin ilki gerçekleştirildi. Proje futbolun gücünü evrensel değerlerle buluşturmak ve dünya futbolunun devleri arasında yerini alan Türk futbolunun başarılarına paralel bir ödül platformu oluşturmak amacıyla başlatıldı. Jüri ve halk oylaması olarak iki aşamada gerçekleştirilen projede 11 kategoride ödül dağıtılırken Turkcell tarafından da özel bir Onur Ödülü verildi. Yılın futbol ödüllerinin belirlenmesi amacıyla aboneler tarafından gönderilen SMS lerin geliri, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi nin organize ettiği ve Turkcell in 3 yıldır ana sponsoru olduğu Ücretsiz Spor Okulları na bağışlandı. Yönderlik Programı: Çağdaş Türkiye nin Çağdaş Kızları na Yeni Destek Turkcell Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ile birlikte yürüttüğü Çağdaş Türkiye nin Çağdaş Kızları projesi dahilinde, burs vererek ilk ve orta öğrenimleri süresince destek olduğu kız öğrencileri üniversite eğitimleri sırasında da yalnız bırakmamak ve başarılarının devamını sağlamak için bir Yönderlik Programı hazırladı. Programın amacı, ailelerinden ayrı, başka şehirlerde okuyan genç kızların, çevrelerine uyum sağlamalarında onlara yardımcı olacak, sorunlarını paylaşacak birer yol gösterici ye sahip olmaları olarak belirlendi. Yönder adı verilen ve genç öğrencilere destek olan bu kişiler Turkcell yöneticileri ve gazeteci-yazarlar arasından seçildi. 12
YÖNET M KURULU BAfiKANI NIN MEKTUBU GSM pazar nda abone say s yla lider konumunda... 14
ürkiye için 2003 yılı ekonomik büyümenin sürdüğü, enflasyonun denetim altında tutulduğu, Türk lirasının yabancı paralar karşısında güçlü konumunu koruduğu bir yıl oldu. 2003 yılı sonu itibarıyla toptan fiyatlardaki artışın %13,9, tüketici fiyatlarındaki artışın %18,4 olarak gerçekleşmiş olması, bu alanda uygulanan politikaların ve alınan önlemlerin sonuç verdiğini gösteriyor. Yine 2003 yılı içinde Irak a yönelik askeri operasyonun yol açtığı gerilimlerin fazlasıyla hissedildiği ülkemizde bu gerilimlerin etkisinin sınırlı olması hepimizi sevindirdi. GSM pazarında abone sayısıyla lider konumunda bulunan Turkcell, güçlü abone alımını 2003 yılı boyunca sürdürdü ve toplam 3,3 milyon yeni abone kaydederek yıl sonunda 19 milyon aboneye ulaştı. Olumlu makro ekonomik şartlar ve siyasi istikrarın tüketici davranışlarına da yansıdığı ve sektörün genel bir büyüme yaşadığı 2003 yılında bu büyümeye paralel bir performans sergileyen Turkcell, mali performansıyla da gerek ortakları ve yatırımcıları, gerekse iş ortakları nezdindeki güvenilirliğini pekiştirdi. 2003 yılının tamamına baktığımızda, Turkcell tarafından maliyet analizi ve verimlilik konusunda gösterilen duyarlılık ve kararlı uygulamaların sonuçlarının alındığı görülüyor. Telekomünikasyon sektörü açısından serbestleşmeden önceki yıl olması nedeniyle özel bir önem taşıyan 2003 de, sektörde faaliyet gösteren GSM operatörü sayısının iki şirket arasındaki birleşme sonucu dörtten üçe inme olasılığı, yaşanan önemli gelişmelerden biriydi. Turkcell açısından 2003 yılının bir özelliği de, uluslararası arenada giderek daha aktif bir konuma gelinmesi ve dış yatırımlarda yeni adımlar atılması oldu. Turkcell, 2003 yılının başında, GSM sektörünün en önemli uluslararası platformu niteliğindeki GSM Association un Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi. Turkcell 2003 de ayrıca, Fintur aracılığıyla sahip olduğu Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Moldova daki iştiraklerinin yanı sıra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ndeki operasyonlarını başarı ile sürdürmüş, Ukrayna ve İran pazarlarına girmek üzere de ilk adımları atmıştır. Veri iletişiminin ses iletişimine karşı giderek ağırlık kazandığı bir dünyada, mobil yaşamın oluşumuna katkılarıyla Turkcell hem ulusal hem de uluslararası ölçekte öncü konumunda olduğunu 2003 yılında gerçekleştirdiği girişimlerle bir kez daha ortaya koydu. Haziran 2003 de Shubuo nun hizmete girmesi ile, bir iletişim, bilgi, eğlence ve pazarlama platformu olarak mobil medyanın gelişimi doğrultusunda önemli bir adım atılmış oldu. Diğer yandan, Türkiye nin önde gelen şirketlerini, KOBİ lerini, kamu kuruluşlarını ve belediyeleri içine alan geniş bir kurumsal yelpazeye yönelik mobil çözümler, 2003 yılında Turkcell ve iş ortaklarının etkin çalışmaları sonucu kurumsal hayatın vazgeçilmez unsurları haline geldi. GSM pazarında oyuncu sayısının üçe inmesinin ve 2004 yılında yaşanacak serbestleşme sürecinin sektördeki belirsizlikleri ortadan kaldıracağı ve daha olgun rekabet şartları yaratacağı söylenebilir. Bu şartların sağlayacağı esneklik ve ortaya çıkacak yeni fırsatlar, GSM sektörüne hareket getirecektir. Turkcell, bugüne kadar gerçekleştirdiği yatırımlar, kaliteli ve yaygın altyapısı, farklı ihtiyaç ve beklentilere cevap veren hizmetleri ve abonelerinin güveninden aldığı büyük güçle 2004 yılında hedeflediği atılımları gerçekleştirecek ve sadece ulusal değil, bölgesel bir lider olma yolunda kararlı adımlarla yürümeye devam edecektir. Turkcell bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da, performansı, ürettiği değerler ve değişmeyen misyonuyla, aboneleri, çalışanları, iş ortakları ve yatırımcıları nezdinde sahip olduğu güvene layık olmaya çalışacaktır. Mehmet Emin Karamehmet Yönetim Kurulu Başkanı
YÖNET M KURULU Mehmet Emin Karamehmet Yönetim Kurulu Başkanı Çukurova Holding A.Ş. Harri Eerik Koponen Ph.D. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sonera Holding B.V. Osman Berkmen Yönetim Kurulu Üyesi Çukurova Holding A.Ş. Muzaffer Akpınar * Genel Müdür * Muzaffer Akpınar Yönetim Kurulu nda yer almamaktadır.
Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Ersin Pamuksüzer, 28 Nisan 2004 tarihinde görevinden ayrılmış olup, bu raporun basım tarihi itibarıyla yerine yeni bir yönetim kurulu üyesi seçilmemiştir. Aimo Eloholma Yönetim Kurulu Üyesi Sonera Holding B.V. Hüseyin Murat Vargı Yönetim Kurulu Üyesi MV Holding A.Ş. Esko Juhani Rytkönen Yönetim Kurulu Üyesi Sonera Holding B.V. Ersin Refik Pamuksüzer Yönetim Kurulu Üyesi Çukurova Holding A.Ş.*
TURKCELL GENEL MÜDÜRÜ NÜN MESAJI...Avrupa n n önde gelen mobil operatörleri aras nda 18
ürkiye ekonomisinde olumlu gelişmelerin yaşandığı 2003 yılında GSM sektöründe de buna paralel bir büyüme gerçekleşti. Gerek yeni abone kaydı açısından, gerekse mali açıdan iyi bir performans sergileyen Turkcell in abone sayısı ilk kez sabit hatlı abone sayısını yakalarken, net gelirlerimizde de önemli bir artış sağlandı. 2003 de GSM sektöründe yaşanan önemli gelişmelerden biri, pazardaki operatör sayısının iki şirketin birleşmesi sonucu dörtten üçe inmesi olasılığı oldu. Bunun, sektördeki bazı belirsizlikleri ortadan kaldıran ve önümüzdeki dönemde daha sağlıklı bir rekabetin oluşumuna katkıda bulunacak bir gelişme olduğu kanısındayız. Sektörde yaşanan bir diğer gelişme ise, Türk Telekom ile mobil operatörler arasında çağrı sonlandırma ile ilgili arabağlantı anlaşmasının imzalanması ve şebekeler arası çağrı sonlandırma ücretlerinin belirlenmesiydi. Bu gelişmeyi, operatörlere daha uzun vadeli planlar yapma şansı veren bir dönüm noktası olarak görüyoruz. Önümüzdeki aylarda oluşacak koşulların GSM sektörüne getireceği etkileri izlemeye ve stratejilerimizi bu yönde oluşturmaya devam edeceğiz. 2003 de ürün ve hizmetlerimizi farklı beklenti ve ihtiyaçlara göre belirleme yaklaşımımızı sürdürdük. Farklı müşteri grupları için kişiselleştirilmiş hizmetler ve tarifeler sunduk. Bu yaklaşımımızın bizi bir yandan hedeflerimize ulaştırdığını, bir yandan da abone tabanımız, kaliteli altyapımız ve hizmetlerimizin çeşitliliğiyle Avrupa nın önde gelen mobil operatörleri arasındaki konumumuzu güçlendirdiğini görüyoruz. Abone sayısı itibarıyla artık Avrupa nın en büyük operatörleri arasında yer alan Turkcell, 2003 de GSM sektörünün uluslararası platformda en etkili kuruluşlarından biri olan GSM Association ın (GSMA)Yönetim Kurulu na girdi. 192 ülkeden 700 e yakın üyesi ile dünya mobil iletişim sektörünün yüzde 77 sini temsil eden GSMA nın 21 kişilik yeni yönetim kurulunda, Turkcell ile birlikte Vodafone, Orange, NTT DoCoMo, AT&T Wireless gibi dünyanın dev GSM operatörleri yer alıyor. Turkcell 2003 yılında net 3,3 milyon abone kaydederek, toplam abone sayısını 31 Aralık 2003 itibarıyla 19 milyona (2002 yılı sonunda 15,7 milyon) yükseltti. Turkcell in abone sayısındaki bu artışla Türkiye de ilk kez bir GSM operatörünün abone sayısı, sabit hat abonelerinin sayısını yakaladı. Öte yandan, Turkcell olarak 2003 yılında maliyet analizi ve verimlilik konusunda sürdürdüğümüz duyarlılığın ve kararlı uygulamalarımızın karşılığını aldığımızı görüyoruz. İstikrarlı seyreden enflasyon düzeyi, güçlü Türk lirası, tüketici güveninin artması, bir yandan cep telefonunda pazar penetrasyonunun düzenli biçimde yükselmesini ve pazarın büyümesini, bir yandan da gelirlerimizde önemli artışlar yaşanmasını sağladı. Turkcell in net kârı 2003 yılında yaklaşık 1,12 katrilyon TL olarak gerçekleşti. Güçlü abone artışı ile birlikte abone başına aylık ortalama kullanım dakikası da bir önceki yıla kıyasla %4 artarak 58.5 dakikaya ulaştı. Turkcell yurtiçinde ve yurtdışında süregelen davaları için 31 Aralık itibarıyla 1.181 milyar ABD Doları tutarında yasal karşılık ayırmıştır. Bu karşılıkların önemli bir kısmını Türk Telekom ile sürmekte olan ve çağrı sonlandırma ücretlerinden kaynaklanan arabağlantı anlaşmazlığı ve Hazine ile hazine payının paylaşımına dair anlaşmazlık oluşturmaktadır. 2003 yılında Turkcell ile ilgili süregelen davalardan bazılarında da gelişmeler meydana geldi. Öncelikle ABD de açılan Securities Class Action (toplu dava) davasında uzlaşma yoluna gidildi. Turkcell 2003 de düzenli borç ödemelerini sürdürürken, bazı borçlarını da normal vadesinden önce ödeme kararı aldı. Turkcell in 2002 sonu itibarıyla 1.3 milyar ABD Doları olan toplam finansal borcu, 31 Aralık 2003 itibarıyla 630 milyon ABD Doları na indi.
Yatırımlar Turkcell in 2003 lisans bedeli ile birlikte toplam yatırım miktarı yıl sonu itibarıyla 3.9 milyar ABD Doları na ulaştı. Turkcell in Fintur aracılığıyla ortaklığı bulunan Azerbaycan, Kazakistan, Gürcistan ve Moldova daki iştiraklerinin toplam abone sayısı 31 Aralık 2003 itibarıyla 2.4 milyona, toplam cirosu ise 340 milyon ABD Doları na ulaşırken, 2003 yılında Ukrayna ve İran pazarlarına yönelik yatırımların ilk adımları atıldı. Mobil Mecranın Oluşumuna Öncülük: Shubuo Haziran 2003 ten itibaren Turkcell ve Hazır Kart abonelerinin ilgi alanlarına göre farklılaştırılmış bilgi - eğlence hizmetleri, Shubuo markası altında sunulmaya başlandı. İçerik hizmetlerinin yanısıra tüketici ile tüketici markalarını buluşturmayı ve abonelerine çeşitli avantajlar sunmayı da hedefleyen Shubuo, lansmanını izleyen 6 ayda geniş bir abone tabanına ulaşırken, Shubuo hizmetleri yoğun biçimde kullanılmaya başlandı. Kurumsal Hizmetler Mobil iletişimi, kurumların ihtiyaçlarına cevap veren ve performansı artıran bir iş platformu na dönüştürme çalışmalarını sürdüren Turkcell, 2003 yılında bu alanda büyük bir girişimin öncülüğünü yaptı. 2003 yılı, bilişim ve GSM teknolojilerinin yoğun olarak bir arada kullanıldığı, kurumsal veri iletişimi uygulamalarının, büyük şirketlerde, KOBİ lerde ve kamu sektöründe belirgin biçimde yaygınlaşmaya başladığı yıl oldu. 2004 yılında bu pazarda mevcut hizmetlerimizin daha da yaygınlaşmasını hedeflerken, çözüm ortaklarımızla birlikte yeni hizmetler geliştirmeyi hedefliyoruz. Toplumsal Sorumluluk Turkcell, 2003 yılında ticari faaliyetlerinin yanı sıra, Türkiye deki nitelikli insan kaynağına katkıda bulunma vizyonuyla eğitim, kültür sanat, spor ve teknoloji alanlarında birçok etkinlik ve projeye destek sağlamayı sürdürdü. 2003 yılında hayata geçirilen yeni projelerden biri, sporun evrensel değerlerinin futbol coşkusuyla buluşturulmasını hedefleyen Turkcell Futbol Ödülleri olurken, ülkemizdeki en kapsamlı toplumsal sorumluluk projelerinden biri olan Çağdaş Türkiye nin Çağdaş Kızları projesi geliştirilerek sürdürüldü. Yine 2003 yılında Turkcell çalışanlarının oluşturduğu Turkcell Gönüllüleri tarafından, toplumsal ve kültürel gelişime katkı sağlama hedefi ile Hayat Ormanı programı başlatıldı ve programın ilk aşamasında, Yatılı İlköğretim Bölge Okulları nın desteklenmesi kapsamında Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ile ortak bir proje gerçekleştirildi. 2004: Telekomünikasyon Sektöründe Serbestleşme Süreci Telekomünikasyon sektöründe 2004 de tamamlanması hedeflenen serbestleşmenin mobil iletişim hizmetlerinde çeşitlilik ve kalite artışı sağlayacağı inancındayız. Bununla bağlantılı olarak, serbestleşme ile pazarın hacminde önemli bir büyüme yaşanacağı öngörülebilir. Bu nedenle, serbestleşme ve rekabetin genişlemesi, pazardaki tüm oyuncular açısından olumlu etkiler yaratacaktır. Altyapı yatırımlarını büyük ölçüde tamamlamış, Türkiye nin her yerinde aynı yüksek kalitede hizmet veren lider GSM operatörü olarak Turkcell in 2004 deki öncelikleri arasında, veri hizmetlerinin ve bu hizmetlerin kurumsal pazara dönük uygulamalarının iş ortaklarımızla birlikte farklı ihtiyaçlara cevap verecek biçimde çeşitlendirilmesi ve yaygınlaştırılması yer alıyor. GSM sektörünün büyümesinde, sadece cep telefonu penetrasyonunun yükselmesi ve konuşma sürelerinin artması değil, aynı zamanda GSM in diğer sektörlere temel hizmetler sunan bir platform haline gelmesinin rol oynayacağı kanısındayız. Geçmişteki başarılarımızın temelini oluşturan müşteri odaklı hizmet yaklaşımımızı bundan sonra da sürdürerek lider konumumuzu ve pazar payımızı korumayı hedefliyoruz. 10. yılımızda ulaştığımız bilgi ve deneyim birikimi ve farklı alanlarda iş ortaklarımızla oluşturduğumuz sinerjiyle bu hedefimizi gerçekleştirmeye kararlıyız. Muzaffer Akpınar Genel Müdür 20
YÖNET M Muzaffer Akpınar Genel Müdür
Tülin Karabük Genel Müdür Yardımcısı / Satış ve Pazarlama Selen Kocabaş Genel Müdür Yardımcısı / İş Destek Ruhi Doğusoy Genel Müdür Yardımcısı / Operasyonlar Ekrem Tokay Genel Müdür Yardımcısı / Finans
SATIfi VE PAZARLAMA...güçlü marka, güçlü abone yap s 24
urkcell, 2003 yılında da, yüksek kalitedeki altyapı ve kapsama alanı, geniş müşteri tabanı, yüksek marka bilinirliği, sahip olduğu marka değerleri, yaygın dağıtım kanalları, farklı segmentlerdeki hizmetleri ve yeni servisleri sayesinde hızlı abone büyümesini sürdürmeye ve pazardaki lider konumunu korumaya devam etti. Geçtiğimiz yıl Müşteriyle Yolculuk programını hayata geçiren Turkcell in 2003 yılındaki odak noktası yine müşteri memnuniyeti ve farklı müşteri beklentileri ile ilgili hizmetler sunmaktı. Turkcell in CRM Institute Türkiye tarafından düzenlenen Müşteri İlişkileri Ödülleri Yarışması nda Büyük Ödül ü alması, farklı ihtiyaç ve beklentilere sahip müşterilerinin yaşam kalitesini yükseltmeye yönelik çalışmalarının sonucudur. Yıl içinde fiili olarak dört operatörlü bir pazardan, üç operatörlü pazara geçilmesine ve büyük çapta bir fiyat rekabeti ile karşı karşıya kalınmasına rağmen Turkcell, bu dönemde farklı müşteriler için geliştirilmiş alternatifler ve avantajlar sunarak, şebeke kalitesini artırarak, yatırımlarına devam ederek sektördeki konumunu daha da güçlü bir hale getirdi. Her zaman olduğu gibi bu yıl da Turkcell, birçok abonenin faydalandığı kitlesel bağlılık programlarının yaygınlığını ve etkinliğini artırarak, arama yönü, hacim, vb. kriterlere bağlantılı özel fiyatlı kampanyalar yaparak rekabette fark yaratmaya devam etti ve net abone sayısını ciddi oranda büyütmeyi başardı, 19 milyona çıkarttı. Turkcell 2003 yılında yüksek kullanımı destekleyen ve ödüllendiren, abone kaybını önleyici yoğun kampanyalarla hedeflediği performans göstergelerini yakaladı. Özellikle HediyeCell, KontörBizden, KazıHediyeKazan gibi bağlılık programlarına ağırlık veren Turkcell, ürün ve hizmetlerini yoğun bir şekilde kullanan abonelerine yönelik özel programlar da uyguladı. Turkcell müşterilerinin uzun zamandır yararlandığı HediyeCell kampanyası, 2003 ün Ocak ayında yeniden lanse edildi. Bir yandan sadakati ödüllendiren, diğer yandan da abonelere teşekkür amaçlı gerçekleştirilen HediyeCell kampanyası faturalı hat kullanıcılarının Turkcell ile olan bağlarını kuvvetlendirmek adına da etkili oldu. Benzer bir kampanya da, şubat ayında faturasız hat kullanıcıları için gerçekleştirilen KontörBizden kampanyasıydı. 2002 yılında başlayan KontörBizden kampanyası için 2003 te belirlenen hedef, kampanyadan faydalanan kullanıcıların sayısını artırmaktı. Çeşitli mecralarda yapılan duyurularla hedefe ulaşıldı ve yıl sonu itibarıyla kampanyaya dahil olan abone sayısı 10 milyonu geçti. Yine faturalı hat abonelerine yönelik, ilk dakikadan sonra % 50 indirimli konuşmayı sağlayan YarısıBizden kampanyası ile faturasız hat abonelerine yönelik İki Kat Bonus kampanyası kullanım oranlarını ciddi oranda artırdı. Yaz aylarında uygulanan ve kontör kartlarında kazı kazan özelliği yaratan Kazı Kazan Boş Yok kampanyası da müşteri memnuniyetine önemli katkıda bulundu. Turkcell 2003 yılının Haziran ayında www.turkcell.com.tr adresinde yayınlanan web sitesini yeniledi. Turkcell in tasarımında yalınlık ve kullanışlılığı ön plana çıkaran yeni web sitesiyle, aboneler aradıkları ürün bilgilerine ve hizmetlere en hızlı ve kolay biçimde ulaşabiliyor. Turkcell in yanı sıra, Hazır Kart, Kurumsal Hizmetler ve Shubuo markalarının ilgili sayfalarına doğrudan erişilebilen sitede, kullanıcılar web üzerinden her türlü abonelik işlemini kolayca yapabiliyor, özel kampanya ve avantajlardan yararlanıp, Turkcell ürün ve hizmetlerinden anında haberdar olabiliyor. Yıl sonuna doğru Turkcell, Türkiye de bir ilk i daha gerçekleştirdi. Abonelerin birbirlerine kontör yükleyebildikleri