İL UYUŞTURUCU KOORDİNASYON KURULLARI VE İL UYUŞTURUCU EYLEM PLANLARI Uyuşturucu sorununun çok boyutlu olması, mücadelenin ilgili kurumlar arasında etkili bir işbirliği ve koordinasyon çerçevesinde yürütülmesini zorunlu kılmaktadır. Mücadelede yer alan her kurumun, stratejik amaçlara ulaşma yönünde nasıl bir işbirliği içinde olacakları ve birbirleriyle uyumlu bir şekilde nasıl hareket edeceklerini belirleyen koordinasyonun önemi büyüktür. 02.09.2013 tarihli ve 41654118/951.01.01/00804 sayılı Başbakan Olur u ile yürürlüğe konması uygun bulunan Ulusal Uyuşturucu Politika ve Strateji Belgesi nin (2013-2018), Politika Alanı başlıklı ikinci bölümünde yer alan Koordinasyon başlığı altında; Ülkemizde uyuşturucu ile mücadele alanında ulusal düzeydeki koordinasyonu bugüne kadar başarıyla sürdüren, aynı zamanda yerel düzeydeki koordinasyonun tesis edilmesine öncülük etmiş olan TUBİM in, bu belgeyle uyuşturucu ile mücadele eden tüm kurumlar arasındaki koordinasyon ve işbirliğinin sağlanması görevini yerine getirmeye devam etmesi uygun görülmüştür. denilmek suretiyle, bu alanda görevli ve sorumlu birimin TUBİM olduğu ifade edilmiştir. Uyuşturucu sorunu ile mücadelenin etkili şekilde yapılabilmesi, kalıcı yapıların merkezi ve yerel alanda kurulması ve işletilmesi ile mümkündür. Yerel sorunları en iyi tespit edecek ve çözüm önerecek merci, yine yerel makamlardır. Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı na bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren ve EMCDDA nın (Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi) Türkiye Ulusal Temas Noktası olan TUBİM (Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi) koordinesinde faaliyetlerini sürdüren Ulusal Uyuşturucu Koordinasyon Kurulu, merkezde gerekli olan koordinasyon ihtiyacını büyük oranda karşılamaktadır. Benzer bir koordinasyonun illerimizde de tesis edilmesiyle ülke genelinde bir bütünlük sağlanmış olacak ve Anayasamızın 58. maddesinde de ifadesini bulan gençlerin uyuşturucu ve benzeri kötü alışkanlıklardan korumak için gerekli tedbirlerin alınmasına katkı sağlanmış olacaktır. Aynı şekilde, yürütülecek mücadele faaliyetlerinin başarısı, bu alandaki çabaların bir bütün halinde, bilimsel temeller üzerinde ve belirli bir strateji ve plan doğrultusunda yürütülmesine bağlıdır. Zira ortada bir plan yoksa karmaşa vardır. 1
Bu kapsamda, illerimizde uyuşturucu ile mücadele eden ilgili kurumlarımız arasındaki işbirliği ve koordinasyonu tesis etmek amacıyla, Valiliklerimiz bünyesinde İl Uyuşturucu Koordinasyon Kurulları kurulmuş; mücadele faaliyetlerinin bir plan dahilinde yürütülmesini temin etmek üzere de İl Uyuşturucu Eylem Planları hazırlanmıştır. Başbakanlık Makamı tarafından, Ulusal Uyuşturucu Politika ve Strateji Belgesi ile aynı tarihte yürürlüğe konması uygun görülen 3. Ulusal Uyuşturucu Eylem Planı nın (2013-2015), TUBİM in sorumlu kurum olarak tayin edildiği, 81 İl Valiliği bünyesinde İl Uyuşturucu Koordinasyon Kurulları nın kurulması için gerekli çalışmaların yapılması konusundaki 28.1 ve İl Uyuşturucu Eylem Planları nın hazırlanması konusundaki 28.2 numaralı faaliyetleri gereğince; İl Uyuşturucu Koordinasyon Kurullarının Kuruluş, Görev ve Çalışma Usul ve Esasları ile İl Uyuşturucu Eylem Planlarının Hazırlanma Usul ve Esasları TUBİM tarafından hazırlanmış ve 04.11.2013 tarihinde İçişleri Bakanımız Sn. Muammer GÜLER tarafından imzalanarak yürürlüğe konmuştur. 2013/51 sayılı bahse konu Bakanlık Genelgesi, 26.11.2013 tarihinde yine İçişleri Bakanımızın imzasıyla 81 İl Valilerimize gönderilmiştir. Emir yazıda; Valiliklerimizden İl Uyuşturucu Koordinasyon Kurullarını, hazırlanan genelgedeki usul ve esaslara göre yeniden revize etmeleri, İl Uyuşturucu Eylem Planlarını henüz hazırlamamış veya süresi dolmuş Valiliklerimizin bu Planlarını en geç üç ay içerisinde hazırlamaları, Revize edilecek Kurulun kuruluşuna ilişkin Vali Onayının ve Eylem Planlarının birer suretlerinin üç ay içerisinde TUBİM e iletmeleri, istenmiştir. Genelge ile Getirilen Başlıca Düzenleme ve Yenilikler Yeknesaklık : İl Uyuşturucu Koordinasyon Kurulları ve İl Uyuşturucu Eylem Planları, daha önceki Ulusal Uyuşturucu Politika ve Strateji Belgesi ve Eylem Planları gereğince, hemen tüm Valiliklerimizce kurulmuş ve hazırlanmışlardır. Ancak bu kurulların ne şekilde kurulacakları, üyeleri, görev, yetki, sorumlulukları ve çalışma usulleri ile eylem planlarının hazırlanmasında riayet edilecek temel hususlar, ilk defa, en son hazırlanan Ulusal Uyuşturucu Eylem Planı gereğince, bir Bakanlık Genelgesi olarak düzenlenmiş, böylece illerimiz arasında bir yeknesaklığın sağlanması amaçlanmıştır. 2
Merkezden İzleme : 2013-2015 yıllarını kapsayan Ulusal Uyuşturucu Eylem Planı ile yine ilk defa; bu kurulların kuruluş ve faaliyetleri ile yerel eylem planlarının hazırlanması ve uygulanmasına ilişkin konuların, bu konuda yetkili kılınan TUBİM tarafından izlenmesine ve bu hususların gerektiğinde bir rapor halinde İçişleri Bakanlığı Makamına sunulmasına dair hükümler getirilmiştir. Bu kapsamda Kurul sekretaryası, başta Kurul toplantı sonuç raporları olmak üzere, Kurul çalışmaları ile ilgili her türlü gelişmeyi TUBİM e bildirmekle sorumlu tutulmuştur. Kurul Başkanı : Daha önceki Eylem Planları, Kurul Başkanını doğrudan Vali Yardımcısı olarak belirlerken, son Ulusal Uyuşturucu Eylem Planı (2013-2015), Valilerin de Kurula başkanlık yapmasının önünü açmış, böylece Kurula en üst düzeyde bir etkinlik kazandırılmak amaçlanmıştır. Üst Seviye Katılım : Genelge ile, her yılın ilk Kurul toplantısına Valinin başkanlık etmesi, ayrıca Valinin başkanlık edeceği tüm toplantılara üye kurumların en üst düzey yetkililerince de katılım sağlanması öngörülerek, bir nevi üst Kurul kurulmuş, böylece Kurul çalışmalarına etkinlik kazandıracak bir denetim mekanizmasının oluşturulması amaçlanmıştır. Güçlü ve Etkili Bir Kurul : Okulların açılması, ulusal ya da uluslararası panayır, festival, konser gibi önemli etkinlik ve durumlarda alınacak tedbir veya yapılacak faaliyetlerin belirlenmesi; ilde yapılacak her türlü önleme faaliyetinin Kurulun bilgisi ve denetiminde yürütülmesi ve il düzeyinde uyuşturucu ile mücadele kapsamında hazırlanacak tüm afiş, broşür, takvim, kitapçık, spot film, tiyatro metni gibi önleme materyallerinin incelenerek, bunların yürütülecek önleme faaliyetlerinde kullanılabilir olduğuna dair gerekli onayın verilmesi gibi görevler Kurulun yetki ve sorumluluğuna verilmiştir. Böylelikle ildeki uyuşturucu ile mücadele faaliyetlerinin kurumlar arasında güçlü bir koordinasyon ve işbirliği halinde yürütülmesinin temini amaçlanmıştır. Yerel Eylem Planının Hazırlanması ve Takibi : İl Uyuşturucu Eylem Planlarının ve bunların uygulanma sürelerinin dolmasının ardından hazırlanacak Değerlendirme Raporlarının, İl Uyuşturucu Koordinasyon Kurulu nun sekretaryasını yürüten birim tarafından hazırlanması, ayrıca planda yer alan faaliyetlerin ilgili kurumlar tarafından hayata geçirilmesinin takibinin Kurul tarafından yapılması öngörülmüştür. Bu düzenlemeyle, ilde yerel eylem planının hangi kurum tarafından hazırlanması gerektiği konusundaki tereddütler kaldırılmış, öte yandan hazırlanan bu planlarda yer alan 3
faaliyetlerin ilgili kurumlar tarafından yerine getirilmesi, Kurul denetimi ile teminat altına alınmıştır. Sekretarya Görevi : Kurulun sekretarya görevinin, İl Halk Sağlığı veya İl Emniyet Müdürlükleri arasından Kurul Başkanının uygun göreceği kurum tarafından yürütülmesi öngörülmüştür. Bu görev, daha önceki Eylem Planlarında sağlık ya da milli eğitim birimlerine de atfedilmiştir. Sekretarya görevinin ilde hangi kurum tarafından yürütülmesinin daha uygun olacağına dair bugüne kadar TUBİM tarafından edinilen tecrübeler, bu görevin en etkili ve verimli bir şekilde İl Halk Sağlığı veya İl Emniyet Müdürlükleri tarafından yürütülmesinin uygun olacağını göstermiştir. Yeni Psikoaktif Maddelerin Takibi : Kurul toplantılarında, ilde görülen yeni psikoaktif maddelerin ele alınması ve ivedilikle TUBİM e bildirilmesi öngörülmüştür. Böylelikle; yasal kısıtlılık altında olmayan yeni psikoaktif maddelerle daha etkin mücadele için, 2006 yılında TUBİM bünyesinde kurulan Erken Uyarı Sistemi (EWS) Ulusal Çalışma Grubu çalışmalarına tüm illerimizce destek olunması hedeflenmiştir. Erken Uyarı Sistemi (EWS) toplantılarında, ele alınan bu yeni maddelerden gerekli görülenlerin 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun kapsamına alınması için gerekli prosedür başlatılmaktadır. Bu çerçevede, bu güne kadar toplam 94 yeni psikoaktif madde 2313 sayılı Yasa kapsamına alınmış, 139 maddenin daha yasa kapsamına alınması için gerekli çalışmalar başlatılmıştır. Toplanma Sayısı : Kurulun yılda en az üç kez toplanması öngörülmüştür. Bu şekilde bir düzenlemeyle, Kurulun toplanma sayısı bakımından her il için asgari bir standart getirilmiş, böylece Kurulun yıl içerisinde sürekli aktif bir durumda olması hedeflenmiştir. Devamlılık : Kurulun yıl içerisinde düzenli olarak toplanmasından ve faaliyetlerini etkin bir şekilde yürütmesinden Valilik Makamı sorumlu tutulmuş, ayrıca Kurul toplantılarına, zorunlu bir neden olmadıkça, aynı temsilciler tarafından katılım sağlanması öngörülmüştür. Bu düzenlemeyle, Kurulun çalışmalarını düzenli olarak devam ettirmesi teminat altına alınmıştır. 4