Press for Freedom Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu Aralık 2015
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 İçindekiler Giriş... 3 İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı... 3 İfade ve Basın Özgürlüğüne Müdahale... 14 İfade ve Basın Özgürlüğü İhlallerine Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler... 17 Diğer Gelişmeler... 25 Olumlu Gelişmeler... 30 Değerlendirme... 33-2 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın Giriş Türkiye, yılın son ayını da insan hakları, basın ve iletişim özgürlüğü ihlalleri ile tamamladı. Güneydoğu Anadolu nun en büyük şehirlerinden Diyarbakır ın tam merkezinde yer alan Sur İlçesi nin altı mahallesinde PKK nın terör hendekleri ile başlayan çatışmalar en üst seviyeye ulaştı. Aralık ayının ilk gününden itibaren hükümetin aldığı sokağa çıkma yasakları ile daha da artan çatışmalar sonucu 24 bin kişinin yaşadığı Sur mahallesinden 23 bin kişi göç etti. Aralık ayının sonuna kadar süren ve halen de devam etmekte olan çatışmalarda aralarında PKK lı teröristler çok sayıda kayıp verdi. Çatışma arasında kalan onlarca sivil hayatını kaybetti. Güvenlik güçleri de çok sayıda şehit verdi. Cizre ve Nusaybin de de devam eden çatışmalarda da benzer şekilde göçlere ve hayat kayıplarına yol açtı. Bu bölgelerde terörü yükselten ve güvenlik güçleri ile çatışan PKK da çok sayıda kayıp verdi. Bölgede çatışma nedeniyle ölen veya şehit olan insan sayısı 600 ü geçti. Bölgedeki gelişmeleri izleyen çok sayıdaki gazeteci de hem örgüt hem de güvenlik güçlerinin sert tepkisiyle karşılaştı; birçok gazeteci gözaltına alındı, bazıları ise tutuklandı. Bu durum Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi nin, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvurunun kabulünden sonra ilk kez ve ivedilikle Türkiye den savunma istemesine de neden oldu. Merkez medyaya dönük baskılar da devam etti. Hürriyet Gazetesi kadro küçülmesi adı altında, Ankara dan siyasi gündemi, özellikle de CHP yi aktaran köşe yazarı Şükrü Küçükşahin ile Ankara internet medya koordinatörü Zeynep Gürcanlı nın da aralarında bulunduğu gazetecileri işten çıkarırken, yine aynı grupta yer alan Radikal Genel Yayın Yönetmeni Ezgi Başaran da dinlenmek istediğini öne sürerek görevinden ayrıldı. Uzun yıllar çeşitli gazete, dergi ve internet yayınlarında genel yönetmenlik de dahil görev almış olan Eyüp Can da Doğan Grubu ile yolunu ayırdı. Bir süredir Fethullah Gülen cemaatine yönelik operasyonların hedefi haline gelen Zaman Gazetesi nin İngilizce yayını olan Today s Zaman ın Genel Yönetmeni Bülent Keneş de görevini bıraktı. Cumhurbaşkanı na hakaret ettikleri gerekçesiyle gazeteciler hakkında açılan davalar da Aralık ayında da hız kesmeden devam etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan yılın son günü HDP yöneticileri ve milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasını istedi. Bu da yaşanan gelişmelerin ötesinde Anayasa değişikliğine odaklanan Ankara da 20 yıl sonra parti kapatma ve dokunulmazlık tartışmasının yeniden açılmasına yol açtı. Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ile Ankara Temsilcisi Erdem Gül, MİT TIR ları haberleri nedeniyle tutukluluklara yapılan tüm itirazlara karşın devam etti; iki gazeteci ayrı hücrelerde tecride tabi tutuldu. Gazeteciler Cemiyeti dahil tüm gazeteci örgütlerinin görüşme talepleri ise gerekçesiz olarak geri döndürüldü. Türkiye bir yılı insan hakları ve basın özgürlüğü ihlallerinin en yoğun yaşandığı uygulamalarla kapattı. İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı 1 Aralık 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Yüzüklerin Efendisi filmindeki Gollum karakterinin fotoğraflarını yan yana koyup, bunları sosyal medyada paylaşan Dr. Bilgin Çiftçi - 3 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 hakkında açılan kamu görevlisine hakaret davasında, Gollum un kötü bir karakter olup olmadığının araştırılması için bilirkişi incelemesine karar verilerek, duruşma ertelendi. 1 Nusaybin İlçe Emniyet Müdürlüğü Terörle mücadele ekiplerince gözaltına alınan yerel muhabir Zeki Karakuş, Cumhuriyet savcısınca alınan ifadesinin ardından, basın yoluyla örgüt propagandası yapmak suçlamasıyla tutuklandı. 2 Biriken alacakları ödenmediği için eylem yapan Taraf gazetesi çalışanlarından beşinin işine işyerinde verilen görevleri yerine getirmemek ve grev yapmak gerekçesiyle son verildi. Konuyla ilgili TGS den yapılan açıklamada, Meslektaşlarımızı aylarca para vermeden çalıştırmanın Türkiye de bir cezası yokmuş gibi davranan Taraf patronunun hakkını arayan arkadaşlarımıza kapıyı göstermesi kabul edilemez. İşten atılan üyelerimizin haklarının takipçisi olacağımızın bilinmesini isteriz denildi. 3 Lifenews da yer alan videoda, Paris teki İklim Konferansı na katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a, bir muhabirin Neden IŞİD i destekliyorsunuz? şeklindeki bir sorusu üzerine, Cumhurbaşkanının Rus muhabire sus işareti yaptığı ve bu işaret sonrası Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Mustafa Varank ve korumaların muhabiri olay yerinden uzaklaştırdığı görüldü. 4 Taraf gazetesindeki köşesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret suçlamasıyla açılan soruşturma kapsamında ifade veren gazeteci Hayko Bağdat, Eleştirinin asıl konusu Cumhurbaşkanı ndan ziyade onların yanında bulunan gazetecilerdir dedi. Bağdat ifadesinde devamla, Söz konusu yazımda bazı siyasetçilerin ve onların yakınında bulunan medya organlarının yarattığı siyasal iklim, nefret ortamı gibi ortamlara sığınan bazı gazetecilerin bundan yararlanma noktasında kendileri hakkında yapılan eleştirilerden ibarettir. Yani genel anlamda bir eleştiridir diyerek takipsizlik verilmesini istedi. Bağdat hakkında Ahmet Hakan a inen yumruğun sebebi Recep Tayyip Erdoğan dır başlıklı yazısı nedeniyle soruşturma açılmıştı. 5 Birgün gazetesi Genel Yayın Danışmanı Barış İnce, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Berkant Gültekin ve muhabir Can Uğur hakkında Hırsız, katil Erdoğan manşeti nedeniyle Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla açılan davaya başlandı. Haberi yazan muhabir Can Uğur, savunmasında Kamuoyuna yansıyan one minute çıkışı sırasında İsrail Başbakanı Peres e Siz insan öldürmeyi iyi bilirsiniz şeklinde bir söz sarf etmişti. Burada kendisinin yaptığı da bir politik eleştiriydi. Dolayıyla kendisi hakkında böyle bir dava açılmamıştı dedi. 6 Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve gazetenin Ankara temsilcisi Erdem Gül ün tutukluluğuna yapılan itiraz, İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği nce reddedildi. 7 2 Aralık 2015 Hürriyet gazetesi Ankara muhabirlerinden Zeynep Gürcanlı ve yazar Şükrü Küçükşahin in işlerine küçülmeye gidildiği gerekçesiyle son verdi. 8, 9 1 http://www.dha.com.tr/cumhurbaskanina-hakaret-davasinda-incelenecek_1085510.html 2 https://www.cihan.com.tr/tr/zeki-karakus-pchmtk1mtg0na==.htm 3 http://www.tgs.org.tr/ucretini-istemek-suc-degildir/ 4 http://www.milliyet.com.tr/erdogan-rus-muhabiri-boyle/siyaset/detay/2156494/default.htm 5 http://www.radikal.com.tr/turkiye/hayko-bagdat-cumhurbaskanina-hakaretten-ifade-verdi-1484107/ ve http://www.gazetevatan.com/gazeteci-hayko-bagdatifade-verdi-890164-gundem/ 6 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/438869/birgun_yoneticilerinden one_minute_li_savunma.html 7 http://www.hurriyet.com.tr/dundar-ve-gulun-tutukluluguna-itiraza-ret-karari-40021372 8 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/440247/hurriyet_te_iki_isimle_daha_yollar_ayrildi.html 9 http://www.zaman.com.tr/gundem_hurriyet-sukru-kucuksahinin-isine-son-verdi_2330642.html - 4 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın Radikal Genel Yayın Yönetmeni Ezgi Başaran, dinlenmek istediğini belirterek görevini bıraktığını açıkladı. 10 İpek Medya Grubu nda yer alan Bugün gazetesine atanan kayyum, düşen tirajı gerekçe göstererek gazetenin İzmir de bulunan Ege Bölge Temsilciliği nin kapatılmasına karar verdi ve temsilcilik bünyesinde görev yapan dokuz gazetecinin iş akdini sonlandırdı. 11 Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan, 30 Eylül gecesi Nişantaşı ndaki evinin önünde uğradığı saldırı konusunda İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı nda verdiği ifadesinde şikayetçi olduğunu ve uzlaşmak istemediğini söyledi. Hakan, Şüphelilerin hepsi bana hakaret etti. Olay yerinde komşu apartmanlardan birinin içine girdim. Bu nedenle saldırının devamını engelledim. Yoksa saldırı devam edecekti dedi. 12 3 Aralık 2015 Today s Zaman Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş, genel yayın yönetmenliği görevinden istifa etti. 13 Aylardır maaş ödemediği öne sürülen Taraf gazetesinin Twitter hesabı hack lenerek, gazeteye karşı kampanya başlatıldı. Hesapta, Taraf taki işten atılmalar hakkında diğer gazetelerin yaptıkları haberlere yer verilirken, gazetenin sahibi Başar Arslan ve Taraf ın yayın politikasına ilişkin bazı iddialar da ortaya atıldı. Taraf ın Twitter hesabı bu tweet lerin ardından kapatıldı. 14 4 Aralık 2015 Türk İntikam Tugayı (TİT) tarafından Evrensel e yönelik olarak 2011 yılında elektronik posta yoluyla gerçekleştirilen tehdit ile ilgili başlatılan soruşturmada Kovuşturmaya yer olmadığı gerekçesiyle takipsizlik kararı verildi. Tehdit mesajlarının Niğde deki bir internet kafede bulunan bilgisayarlardan atıldığı tespit edilirken, Eylem tarihinde e posta adresine erişim yapan kişinin tespitinin mümkün olmadığı belirtildi. Avukat Kamil Tekin Sürek ise kararı eleştirerek, Şimdi herhangi birimiz yarın aynı internet kafeye gitsek ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ı eleştiren bir tweet atsak, kafeden çıkıp eve varmadan polis ensemize yapışır dedi. 15 5 Aralık 2015 Koza Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Akın İpek, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada atılan iftiraların yalan olduğunu, yurt dışına kaçırılan ya da yurt dışından alınan tek kuruş paranın olmadığını, tüm paranın resmi ve yasal olduğunu söyledi. Hiçbir sebep yokken masum insanların mallarını, mülklerini, imkanlarını ellerinden almayı nasıl içinize sindiriyorsunuz diyerek savcılara seslenen İpek, kayyum tarafından işe alınan güvenlikçinin (İpek in) annesinin evini gezdirdiğini belirtti ve Aileme neden eziyet ediyorsunuz? Artık iş bu noktaya geldi, hiçbir sınır yok mudur? dedi. 16 6 Aralık 2015 Diyarbakır Sur ilçesinde bulunan Özgür Gazeteciler Cemiyetine ait binanın özel harekat polisleri tarafından ateşe verildiği iddia edildi. DİHA nın haberinde, binadaki yangını 10 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/440217/radikal_da_deprem..._ezgi_basaran_gorevi_birakti.html 11 https://www.cihan.com.tr/tr/kayyim-bugunun-izmir-burosunu-kapatip-9-calisanini-isten-cikardi-1955017.htm 12 http://www.hurriyet.com.tr/2-ay-sonra-ifade-40021645 13 http://t24.com.tr/haber/todays-zaman-genel-yayin-yonetmeni-bulent-kenes-istifa-etti,318955 14 http://www.taraf.com.tr/tarafin-twitter-hesabi-hacklendi/ ve http://www.diken.com.tr/226878-2/ 15 http://www.evrensel.net/haber/266681/evrensele-tit-tehdidine-takipsizlik 16 https://www.cihan.com.tr/tr/akin-ipek-kayyimin-ise-aldigi-guvenlikci-hanimiyla-annemin-evini-geziyor-1960782.htm - 5 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 söndürmeye giden yurttaşların da engellenerek, gözaltına alındığı belirtildi. Sur ilçesinde, altı günden bu yana sokağa çıkma yasağı uygulanmaktaydı. 17 7 Aralık 2015 Gazeteci Hayko Bağdat a, Twitter da Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek e hakaret ettiği gerekçesi ile açılan davada Ankara 24. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından 1160 TL adli para cezası verildi. 18 Antalya Film Festivali nde En İyi Erkek Oyuncu ödülünü alan Nadir Sarıbacak, teşekkür konuşmasında, Bizi ancak kardeşlik ve muhabbet kurtaracak. Sadece muhabbet etmek kurtaracak bizi dedi. Ancak Sarıbacak ın konuşmasının bundan sonrası canlı yayına verilmedi. Sarıbacak tan sonra sahneye gelen Tolga Karaçelik ise konuşmasına Kötü bir şey söylemeyeceğim kesmenize gerek yok diyerek başladı. 19 8 Aralık 2015 Gazeteci Nazlı Ilıcak ın Başbakan Ahmet Davutoğlu na hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada, çağrıya rağmen duruşmaya gelmediği için zorla getirilme kararı verildi. 20 Brezilyalı sosyalist karikatürist Carlos Latuff un karikatür bloguna erişim, Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği tarafından engellendi. Türkiye yi yakından takip eden ve Erdoğan karşıtı karikatürleri ile bilinen Latuff erişim engelini kendi Twitter hesabından duyurarak, bunu her zaman belirttim, Türkiye bir polis devletidir. Sansüre uğramam tesadüf değil... Türkiye de tek sansüre uğrayan da ben değilim dedi. 21 Kanal D Genel Müdürü Pelin Diştaş Yaşaroğlu ve Kanal D nin Genel Yayın Yönetmenliğini yapan Lale Eren, görevlerinden ayrıldı. 22 Anayasa Mahkemesi, İnternet Yasası nda da değişiklik yapan 6518 sayılı yasanın bazı hükümlerini iptal etti. AYM, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı na (TİB) hâkim karar olmaksızın erişim engelleme yetkisi veren düzenlemenin iptali istemini ise reddetti. 23 9 Aralık 2015 Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink in öldürülmesine ilişkin hazırlanan yeni iddianamede, eski Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanı Ramazan Akyürek, dönemin İstihbarat Daire Başkanlığı Personel Şube Müdürü Coşgun Çakar ve eski İstihbarat Daire Başkanlığı C Şube Müdürü Ali Fuat Yılmazer in silahlı örgüt kurmak ve tasarlayarak kasten öldürmek suçlarından cezalandırılmaları istendi. 24 Twitter dan açıklama yapan gazeteci Tuncay Özkan, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile görüştüklerini Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül için tecrit halinin sona ererek aynı koğuşa yerleştirileceğini açıkladı. 25 Today s Zaman eski Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş ve Editör Celil Sağır a Twitter üzerinden Başbakan Ahmet Davutoğlu na hakaret ettikleri gerekçesiyle bir yıl iki ay, 17 http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/486963?from=2975960978 18 http://www.hurriyet.com.tr/hayko-bagdata-melih-gokceke-hakaret-cezasi-40023826 19 http://www.dha.com.tr/52nci-uluslararasi-antalya-film-festivalinin-kazananlari-belli-oldu_1089597.html 20 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1164152-gazeteci-nazli-ilicak-zorla-mahkemeye-getirilecek 21 http://haber.sol.org.tr/turkiye/latuffun-karikatur-bloguna-turkiyeden-erisim-engeli-138695 22 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/yasam/444711/kanal_d_de_ust_duzey_istifa.html ve http://haber.sol.org.tr/medya/dogan-medya-grubunda-istifalar-vegorev-degisiklikleri-138716 23 http://t24.com.tr/haber/anayasa-mahkemesi-internet-yasasinin-trafik-bilgilerini-saklanmasina-iliskin-hukmunu-iptal-etti%2c319580 24 http://www.hurriyet.com.tr/hrant-dink-davasinda-agirlastirilmis-muebbet-talebi-40025007 25 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/can-dundar-ve-erdem-gul-ayni-hucrede-kalacak-1005189/ - 6 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın Zaman yazarı Sevgi Akarçeşme ye ise bir yıl beş ay 15 gün hapis cezası verildi. Ankara 32. Asliye Ceza Mahkemesi sanıklar hakkındaki hükmün açıklanmasını erteledi. 26 Nokta dergisi Genel Yayın Yönetmeni Cevheri Güven ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan ın Türkiye Cumhuriyeti hükümetine karşı silahlı isyana tahrik suçundan 15 şer yıldan 20 şer yıla kadar hapis cezasının talep edildiği iddianame mahkemece kabul edildi. Güven ve Çapan Nokta dergisinin kapağında yayımlanan bir başlık nedeniyle 3 Kasımda tutuklanmıştı. 27 Diyarbakır Sur da sokağa çıkma yasağını protesto eylemlerini takip eden DİHA Muhabiri Beritan İrlan, polisin attığı gaz fişeğinin bacağına isabet etmesi sonucu yaralandı. 28 10 Aralık 2015 BirGün yöneticileri Barış İnce, Berkant Gültekin ve Can Uğur hakkında Katil hırsız Erdoğan manşetinden dolayı açılan Cumhurbaşkanı na hakaret davası sonunda gazetecilere 11 ay 20 şer gün hapis cezası verildi. 29 Ceza daha sonra bir daha suç işlemeyeceği konusunda hakimde uyanan kanaat nedeniyle ertelendi. 30 Today s Zaman eski Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a, paylaştığı yazı ve yaptığı açıklamalarda hakaret ettiği gerekçesiyle açılan davanın duruşmasına gitmemesi nedeniyle gözaltına alındı. Bakırköy 33. Asliye Ceza Mahkemesi nde hakim karşısına çıkarılan Keneş serbest bırakıldı. 31 11 Aralık 2015 Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi nin öldürülmeden önce CNN Türk teki Tarafsız Bölge programında sarf ettiği sözler dolayısıyla sunucu Ahmet Hakan hakkında terör örgütü propagandası suçlaması ile ilgili soruşturma başlatıldı. Savcılık, Elçi nin ölümünden bir gün önce Ahmet Hakan a gönderdiği tebligatta, yasa gereği 20 bin TL ön ödeme yapıldığı takdirde dava açılmayacağını, ödeme yapılmaması halinde Ahmet Hakan hakkında iddianame düzenleneceği ve mahkumiyete karar verilebileceği bildirildi. Konuyla ilgili Hakan ın avukatı Turgut Kazan, ön ödeme yapmayı reddedeceklerini belirterek, Böyle bir tehdide boyun eğilmesi mümkün değildir, müvekkilimiz de boyun eğmeyecektir dedi. 32 Telekomünikasyon İletişim Kurumu Başkanlığı Twitter a mahkeme kararlarına rağmen terörü teşvik eden paylaşımları engellemediği gerekçesiyle 150 bin TL lik idari para cezası kesilmesine karar verdi. Twitter ın terörle mücadele eden emniyet güçlerinin resimlerini yayınlayarak onları açık hedef gösteren, halkı kin, nefret ve şiddete yönlendirdiği ileri sürülen içeriklerin mahkeme kararlarına rağmen çıkarılmaması üzerine Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu na bağlı TİB tarafından yapılan şikayet, Twitter Şirketinin San Fransisco daki bürosuna tebliğ edildi. BTK nın Twitter a kestiği idari para cezasının 5651 Sayılı Yasanın 8/A maddesi kapsamında kesildiği öğrenildi. BTK Başkanı Dr. Ömer Fatih Sayan ın geçen ay Twitter Başkan Yardımcısı ile Ankara da yaptığı görüşmede de mahkeme kararlarının uygulanmasını istediği öğrenildi. BTK yetkilileri bu cezanın, Türkiye de Twitter a kesilen ilk para cezası olduğuna dikkat çekti. 33 26 http://www.hurriyet.com.tr/basbakana-hakaretten-1-yil-hapis-cezasi-40024987 27 http://www.radikal.com.tr/turkiye/nokta-dergisi-iddianamesi-kabul-edildi-1489430/ 28 http://www.evrensel.net/haber/267158/diha-muhabiri-polisin-gaz-fisegiyle-yaralandi 29 http://www.zaman.com.tr/gundem_birgun-yoneticilerine-erdogana-hakaretten-ceza_2332004.html 30 http://www.hurriyet.com.tr/gazeteci-baris-ince-berkant-gultekin-ve-cansever-ugura-cumhurbaskanina-hakaretten-11-ay-40025369 31 http://www.hurriyet.com.tr/gazeteci-bulent-kenes-gozaltina-alindi-40025579 32 http://www.radikal.com.tr/turkiye/savciliktan-ahmet-hakana-20-bin-tl-ode-yoksa-dava-acariz-1490403/ 33 http://www.haberturk.com/ekonomi/teknoloji/haber/1165485-btkdan-twittera-150-bin-tllik-ceza - 7 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 MİT TIR larında silah taşındığına dair haber ve görüntüleri yayınladıkları gerekçesiyle tutuklanan Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve gazetenin Ankara temsilcisi Erdem Gül ün tahliye talepleri İstanbul 6. Sulh Ceza Hakimliğince tutuklamayı sonlandıracak yeni delil olmadığı gerekçesiyle reddedildi. 34 Diyarbakır ın Sur ilçesinde dokuz gün süren sokağa çıkma yasağının kısa bir süreliğine kaldırılmasının ardından haber takibi için ilçeye giden Azadiya Welat dan gazeteci Ferit Dere, Elifcan Alkan ve Aram Yayın çalışanı Erkan Yıldırım ile Özgür Halk dergisinden Pınar Sağnaç Kalkan ve Savaş Aslan gözaltına alındı. 35 12 Aralık 2015 Aralık operasyonu sonrası tutuklanan Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca nın evinde polis ekiplerince arama yapıldı. Aramanın, Ankara da yürütülen bir soruşturma kapsamında yapıldığı belirtildi. 36 Hürriyet gazetesinin Ankara da Eskişehir yolu üzerinde bulunan binasının camdan dış panelleri patladı. Ankara Valiliği nden yapılan açıklamada, camların kırılmasının, silahlı saldırı kaynaklı olmadığı bildirildi. Konuyla ilgili açıklama yapan Hürriyet genel yayın yönetmeni Sedat Ergin Bunun dışarıdan bir müdahaleden mi, binayla ilgili yapısal bir durumdan mı kaynaklandığı, olay yeri inceleme raporuyla ortaya çıkacak. Patlamanın neden kaynaklı olduğu konusunda henüz kesin bir bilgiye sahip değiliz dedi. 37 14 Aralık 2015 BirGün yazarı Enver Aysever hakkında, Kabataş iddialarını savunan Star gazetesi yazarı Halime Kökçe ye canlı yayında yalancı dediği gerekçesiyle hapis istemiyle dava açıldı. 38 15 Aralık 2015 Çatışmaların ve sokağa çıkma yasağının devam ettiği Diyarbakır ın Sur ilçesinde haber takibi yapan Azadiya Welat gazetesi muhabiri Deniz Babir tutuklandı. 39 Gazeteci Ahmet Şık, Paralel yürüdük biz bu yollarda adlı kitabında, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım a hakaret ettiği gerekçesiyle, açılan manevi tazminat davasında mahkeme Şık ı dört bin liralık tazminat ödemeye mahkûm etti. 40 16 Aralık 2015 Hasan Cemal in Delila/Bir Genç Kadın Gerillanın Dağ Günlükleri, Çözüm Sürecinde Kürdistan Günlükleri ve Tuğçe Tatari nin Anneanne, Ben Aslında Diyarbakır da Değildim kitaplarının toplatılmasına karar verildi. Gaziantep te YPG operasyonunda yakalanan şüphelilerin evinde söz konusu kitapların bulunması üzerine şiddeti teşvik edecek şekilde terör örgütü propagandası, suç işlemek için tahrik, suçu ve suçluyu övdükleri iddia edilerek, kitapların toplatılması istendi. 41 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, CHP Milletvekili Eren Erdem hakkında Rus kanalı RT ye verdiği röportajındaki iddialar nedeniyle resen soruşturma başlattı. 42 Erdem, RT kana- 34 http://www.hurriyet.com.tr/ikinci-tahliye-talebine-de-ret-40025623 35 http://www.evrensel.net/haber/267331/sura-giren-5-gazeteci-gozaltina-alindi 36 http://www.zaman.com.tr/gundem_polis-silivri-cezaevindeki-gazeteci-hidayet-karacanin-evinde-arama-yapti_2332383.html 37 http://www.hurriyet.com.tr/ankaradaki-dogan-medya-centerin-camlari-kirildi-40026269 38 http://www.birgun.net/haber-detay/kabatas-yalani-ni-savunanlara-yalanci-diyen-enver-aysever-e-dava-acildi-97827.html 39 http://www.diken.com.tr/surda-haber-takibi-yapan-gazeteci-tutuklandi/ 40 http://t24.com.tr/haber/gazeteci-ahmet-sik-binali-yildirima-tazminat-odeyecek,320429 41 http://www.radikal.com.tr/turkiye/hasan-cemal-ve-tugce-tatari-yasakli-oldu-1493594/ 42 http://aa.com.tr/tr/turkiye/chp-istanbul-milletvekili-erdem-hakkinda-sorusturma-baslatildi/491732-8 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın lına verdiği röportajda, IŞİD in öldürücü kimyasal sarin gazı bileşenlerini Türkiye den edindiğini iddia etmişti. 43 Sur da gözaltına alınıp serbest bırakılan Azadiya Welat muhabiri Ferit Dere, gözaltında iken polis tarafından Bir gün kim vurduya gideceksiniz. Türk ün gücünü göreceksiniz diye tehdit edildiklerini öne sürdü. 44 TİB, www.dihaabone.com adresini erişime engelledi. Daha önce de, DİHA ya ait internet siteleri TİB tarafından 25 kere engellenmişti. 45 sendika.org, TİB kararıyla dokuzuncu kere erişime engellendi. 46 17 Aralık 2015 MİT TIR ları soruşturmasında tutuklanan gazeteci Can Dündar, yargılandığı üç ayrı dava kapsamında hakim karşısına çıktı. Dündar ilk olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hakkındaki bir habere ilişkin tekzip davasında ifade verdi. Dava konusu tekzibi yayınladıklarını belirten Dündar ın, suçun unsurlarının oluşmadığı nedeniyle beraatına karar verildi. Mahkeme, dava dosyasına fezleke gelmesi yönündeki talepleri reddederek Dündar ın iki farklı köşe yazısında Bilal Erdoğan a hakaret ettiği iddia edilen davayı erteledi. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ve bazı iş adamlarına yönelik hakaret suçundan yargılandığı davaya ise devam edildi. 47 18 Aralık 2015 Anayasal Düzene Karşı Suçlar Bürosu savcısının talebiyle Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliğince Paralel Yapı soruşturması kapsamında, Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Başkanı Cemal Uşak, eski Zaman gazetesi genel yayın yönetmeni Ekrem Dumanlı, eski Zaman gazetesi imtiyaz sahibi Alaeddin Kaya ve üç kişi hakkında yakalama kararı çıkartıldı. 48 Gazeteci yazar Bayram Kaya hakkında Meydan gazetesinde çıkan Sarayın şaibeli müdürleri haberinden dolayı altı ayrı soruşturma açıldı. 49 Genelkurmay Başkanlığı tarafından organize edilen İzmir in Menemen ilçesinde düzenlenen devrim şehidi Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay ı anma törenine bu yıl sadece TRT ve Anadolu Ajansı nın tören alanına alınacağı duyuruldu. Açıklamada daha önceki yılların aksine ilçe belediye başkanının konuşmasının bu yıl programdan çıkarıldığı görüldü. 50 Hürriyet Digital Yayın Koordinatörü Eyüp Can, görevinden ayrıldığını açıkladı. 51 19 Aralık 2015 Diyarbakır ın Sur ilçesinde sokağa çıkma yasağını protesto etmek için yapılan yürüyüşü takip ederken heyecanlı gözükmesi nedeniyle makul şüpheden gözaltına alınan JİNHA muhabiri Beritan Canözer, tutuklandı. Mahkeme, muhabirin haber yazmak için aldığını belirttiği notları, Twitter hesabındaki paylaşımlarını, basın kartının olmamasını ve yürüyüşü takip etmesini, tutuklamaya gerekçe gösterdi. 52 43 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/448968/chp_li_eren_erdem_e_sorusturma_.html 44 http://www.birgun.net/haber-detay/gozaltinda-gazetecilere-tehdit-bir-gun-kim-vurduya-gideceksiniz-97992.html 45 http://www.evrensel.net/haber/267742/diha-26-kez-kapatildi 46 http://sendika8.org/2015/12/sendika-orga-9uncu-sansur-susmuyoruz-sendika8-org-ile-yayindayiz/ 47 http://www.hurriyet.com.tr/can-dundar-3-dava-icin-hakim-karsisina-cikti-40028229 48 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/12/17/ekrem-dumanli-hakkinda-flas-karar 49 https://www.cihan.com.tr/tr/gazeteci-kaya-hakkinda-saray-haberi-icin-6-farkli-sorusturma-acildi-1968756.htm 50 http://www.hurriyet.com.tr/kubilayi-anma-torenlerinde-belediye-baskanindan-sonra-basina-da-yasak-40028891 51 http://t24.com.tr/haber/eyup-can-hurriyet-digital-yayin-koordinatorlugunden-ayrildi,320869 52 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/450802/_heyecanli oldugu_icin_gozaltina_alinan_gazeteci_tutuklandi.html - 9 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Koza İpek Yayın Grubu na atanan kayyumların şikayeti üzerine, işlerine son verilen gazetecilerin Özgür Bugün gazetesini yayınlandıkları gerekçesiyle, Özgür Düşünce Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Yılmaz, o dönemki imtiyaz sahibi Nevzat Güner ve Feza Gazetecilik AŞ baskı direktörü Sedat Kızıltunç hakkında marka hakkına tecavüz den üç yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı. 53 Adalet Bakanlığı, Basın özgürlüğü ve tutuklu gazeteciler konulu bir belgesel çekmek için, MİT TIR ları haberlerinden dolayı Silivri Cezaevi nde yatan Cumhuriyet Gazetesinden Can Dündar ve Erdem Gül le çekim yapmak isteyen CHP Hatay Milletvekili Hilmi Yarayıcı ile gazeteci Cengiz Semercioğlu na onay vermedi. 54 Tokat ın Niksar ilçesinde yerel bir haber sitesinde gazetecilik yapan Ali Özyurt, haberini yaptığı bir belediye işçisinin yakınlarının saldırısına uğrayarak darp edildi. 55 Çatışmalı sürecin yeniden başlaması ve sokağa çıkma yasaklarının ilan edilmesiyle birlikte Güneydoğu daki gazetecilere artan baskı hakkında yapılan bir röportajda konuşan Sputnik Diyarbakır muhabiri Ömer Faruk Baran, çektikleri fotoğraf ve videoların hem polis hem de YDG-H üyeleri tarafından, basın kartı göstermelerine rağmen çok defa silindiğini belirterek İki ay önce Sur da çekim yaptığım sırada çatışmalar birden çok şiddetlendi ve bulunduğum yerden ayrılmam gerektiğini fark ettim. Panik halinde yürürken polis üç dört defa Kaçma, kaçma, kaçma ulan! diye bağırdı. Elimde kameram, çantam - klasik gazeteci tipi - bana seslendiğimi düşünmemiştim ilk anda, dönüp baktığımda bana doğrultulmuş bir silah gördüm dedi. Gazeteci Mahmut Bozarslan da bölgede son zamanlarda iki yönlü bir baskının olduğunu vurguladı. Adını vermek istemeyen bir kadın gazeteci ise geçen hafta Diyarbakır da iki gencin vurulmasıyla sonuçlanan olayda, olayları pencereden kaydetmeye çalışırken bir polisin kendisini fark edip binaya koştuğunu ve küfürler savurarak kapılara vurup o görüntüleri sil o. diye bağırdığını öne sürdü. 56 21 Aralık 2015 Görme engelli gazeteci Cüneyt Arat hakkında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a Twitter da hakaret ettiği gerekçesi ile açılan davada Cumhurbaşkanı Erdoğan ın avukatı Hüseyin Aydın, şikayet ve katılma isteminden vazgeçtiklerini bildirdi. Bunun üzerine mahkeme, Arat ın Twitter şifresini bildiğini iddia ettiği iki kişinin de tanık olarak dinlenmesine karar vererek, duruşmayı erteledi. 57 İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği, İnsan Hak ve Hürriyetleri Vakfı nın (İHH) okullarda öğrencilerden Her sınıfın bir yetim kardeşi var projesi kapsamında para toplamasına ilişkin habere erişim engeli getirdi. www.cumhuriyet.com.tr de yayınlanan bir haberde İHH nin tırlarında silah yakalandığı öne sürülmüştü. 58 22 Aralık 2015 Paralel yapı operasyonu kapsamında, Medya Etik Konseyi Başkanı Halit Esendir in Ankara daki evinde polis araması yapıldı. Anayasal Düzene Karşı Suçlar Bürosu savcısı tarafından yürütülen operasyon konusunda, Esendir Konsey Başkanı olarak yaptığımız basın özgürlüğü açıklamaları birilerini rahatsız etti dedi. 59 53 http://www.zaman.com.tr/gundem_ozgur-medyaya-bir-dava-baskisi-daha_2333520.html 54 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/450860/dundar_belgeseli_icin_izin_cikmadi.html 55 http://www.radikal.com.tr/turkiye/yerel-gazeteciye-haber-dayagi-1494663/ 56 http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/12/151218_guneydoguda_gazetecilik 57 http://www.taraf.com.tr/engelli-gazeteci-cumhurbaskanina-hakaretten-hakim-karsisinda/ 58 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/451383/ayni_hakim_bu_kez_sansur.html 59 http://www.zaman.com.tr/gundem_medya-etik-konseyi-baskani-esendirin-evinde-zorla-polis-aramasi_2334066.html - 10 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın Cumhuriyet gazetesi genel yayın yönetmeni Can Dündar hakkında yaptığı suç duyurusunu Twitter hesabından paylaşan Cumhuriyet gazetesi muhabiri Ali Can Uludağ hakkında soruşturmanın gizliliğini ihlal ettiği gerekçesiyle üç yıla kadar hapis istemiyle dava açtı. 60 Yayınladıkları haberde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaretle yargılanan Evrensel gazetesi imtiyaz sahibi Arif Koşar, kamu adına gazetecilik yaptıklarını ifade ederek Gazeteci haberin sorumluluğunu taşır ve yayılmasına neden olur. Bu kapsamda eğer biz şayet açıklamayı haberleştirmemiş olsaydık suç işlemiş olurduk dedi. Gezi eylemleri sırasında 8 gencin hayatını kaybettiğini hatırlatan Koşar, savunmasında Gezi de hayatını kaybeden İsmail Korkmaz ın asıl faili Erdoğan demek, siyasal bir eleştiri ve gerçekliktir. Bunu Cumhurbaşkanı Erdoğan kendisi de bizzat söylemiştir diye konuştu. Koşar ABD de üç Müslüman genç öldürüldüğünde Erdoğan, Biz siyasiler ülkemizde işlenen cinayetlerden bizzat sorumluyuz demişti. Evet, Korkmaz ın sorumlu faili, kendisinin de dediği gibi dönemin Başbakanı Erdoğan dır, diyerek savunmasını sürdürdü. İkinci bir husus, 30 kanal Cumhurbaşkanı Erdoğan ın konuşmasını canlı yayında verirken, bir elin parmaklarını geçmeyecek gazetenin de mağdurların açıklamalarını yansıtması, bize verilen bir lütuf değil emekçilerin, halkın, demokrasi güçlerinin ve basın özgürlüğü için mücadele edenlerin dişiyle tırnağıyla elde ettiği bir haktır dedi. 61 23 Aralık 2015 Sokağa çıkma yasağının sürdüğü Şırnak ın Cizre ilçesinde, DHA muhabiri Ramazan İmrağ özel harekat polisleri tarafından yasağı ihlal etmek suçlamasıyla, gözaltına alındı. İmrağ daha sonra, 210 TL para cezası verilerek serbest bırakıldı. İmrağ, gazeteci olmasına rağmen, Niye sokaktasın, niye çekim yapıyorsun? diye polislerce sorgulandığını söyledi. 62 Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı nca, Hürriyet gazetesinin Bağcılar daki binasına Eylül ayında taşlı sopalı saldırı düzenleyip camları, kameraları kıran, direkleri söken grupta yer alan 26 kişi hakkında mala zarar verme, nitelikli olarak konut dokunulmazlığını ihlal etme suçlarından cezalandırılması istemiyle dava açıldı. Savcılık, eski AKP milletvekili ve Gençlik Kolları Başkanı Abdurrahim Boynukalın ın da aralarında bulunduğu şüpheliler hakkındaki halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit, suç işlemeye tahrik, kişiyi hürriyetinden yoksun kılmak, örgüt üyesi olmak suçlamalarıyla ilgili olarak yeterli delil elde edilmediği, suçların yasal maddi unsurları oluşmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. 63 MİT TIR ları haberi nedeniyle tutuklanan Cumhuriyet gazetesi genel yayın yönetmeni Can Dündar ve Ankara temsilcisi Erdem Gül ün avukatları tahliye talebinde bulundu. Dündar ve Gül ün avukatları daha önce de iki defa tahliye talebinde bulunmuş ancak mahkeme ikisini de reddetmişti. 64 24 Aralık 2015 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sema Ramazanoğlu, Avrupa Parlamentosu nda 16 yaşından küçük çocuklar için Facebook, Youtube ve Twitter kullanımı yasağı getiren bir düzenlemenin Türkiye de de söz konusu olduğunu ve yasaklamada yaş sınırının, 12 mi 16 mı 60 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/451949/erdogan_in_suc_duyurusunu_paylasan_muhabirimizin_hapsi_isteniyor.html 61 http://www.evrensel.net/haber/268129/asil-haber-yapmasaydik-suc-islemis-olurduk 62 http://www.imctv.com.tr/dha-muhabiri-cizrede-gozaltina-alindi/ 63 http://www.hurriyet.com.tr/100-gunde-iddianame-40030651 64 http://www.hurriyet.com.tr/gazetecilere-tahliye-talebi-40030720-11 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 olsun yönünde çalışma yapıldığını belirtti. Buna göre, çocukların Youtube, Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım ağlarını kullanması, ancak velilerinin izni şartıyla mümkün olabilecek. Bu yönde bir yasa çıkarılması halinde ad, soyadı, doğum tarihi gibi kişisel verileri toplayarak hizmet veren e-mail web siteleri, sosyal paylaşım siteleri, bloglar ve hatta arama motorları için söz konusu hüküm geçerli olacak. 65 Posta gazetesi yazarı Nedim Şener, Tuluhan Tekelioğlu nun çektiği Persona Non Grata (İstenmeyen Adam) belgeseliyle ilgili yazdığı yazıda belgeselde yer alacak Çağdaş Gazeteciler Derneği Başkanı Ahmet Abakay ın son anda isminin nasıl belgeselden çıkarıldığını Abakay ın anlatımıyla yazdı. Abakay, belgesel için görüşmeye iki gün kala Tekelioğlu nun kendisini arayarak Sizin Yavuz Baydar la bir probleminiz mi var? diye sorduğunu söyledi. Abakay da daha önce Brüksel deki bir toplantıda Yavuz Baydar ın Türkiye de basın özgürlüğü ihlallerinin anlatıldığı kadar da kötü olmadığı şeklindeki sözleri nedeniyle kendisiyle tartıştığını söyledi. Abakay bunun üzerine o belgeselden çıkarıldığını ifade etti. Şener yazısında, Gülen Cemaatinin yayın organı Özgür Düşünce gazetesinde yazan Yavuz Baydar ın, aynı zaman da Persona Non Grata (İstenmeyen Adam) belgeselinin finansörü, P24 olarak bilinen Bağımsız Gazetecilik Platformu nun da kurucuları arasında olduğu da belirtildi. 66 Kanal D, Pazar Gezmesi programını sunan Nazlı Ilıcak ve aralarında editör, yönetmen ve yapımcıların olduğu 23 kişilik ekibinin işine son verdi. 67 Hürriyet gazetesi muhabiri Arda Akın hakkında, Cumhuriyet savcısı tarafından 10 Ekim de Ankara Garı önünde meydana gelen patlamayla ilgili yayın yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle cezalandırılması talebiyle iddianame düzenlendi. 68 Van ın Çatak ilçesinde bölgede süren çatışmalara tepki amaçlı esnafın kepenk kapatma eylemi sırasında çarşı merkezinde fotoğraf çeken DİHA muhabiri Niyazi Aşan özel hareket timleri tarafından gözaltına alındı. 69 Hakkari İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabiri Mimar Kaya, çarşı merkezinde hava kirliliği ile ilgili haber yaptığı sırada polis tarafından şüpheli göründüğü gerekçesiyle basın kimlik kartını göstermesine rağmen gözaltına alındı. 70 25 Aralık 2015 Tahşiyeciler olarak da adlandırılan 14 Aralık Operasyonu kapsamında aralarında Samanyolu yayın grubu başkanı Hidayet Karaca ve eski emniyet müdürlerinin de bulunduğu10 u tutuklu 33 sanığın yargılandığı davada, tutuklu sanıkların tahliye talepleri reddedildi. İstanbul 14. Ağır Ceza da görülen davada, Tahşiyecilere yönelik yapılan işlemlerle, Youtube dan alınan iddianamede yer alan Fethullah Gülen ile Hidayet Karaca arasında geçtiği iddia edilen telefon kaydının da dikkate alındığı belirtildi. 71 Diyarbakır ın Sur ilçesinde 2 Aralık tan beri devam eden sokağa çıkma yasağı nedeniyle şehirdeki durum konusunda haber yapamayan gazetecilerin ilçeye girmeleri polis tara- 65 http://www.milliyet.com.tr/cocuklara-sosyal-medya-yasaklanacak-gundem-2168583/ 66 http://odatv.com/o-belgesele-cemaat-mi-mudahale-etti-2412151200.html 67 http://t24.com.tr/haber/kanal-d-nazli-ilicak-ve-ekibinin-isine-son-verdi,321602 68 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/453594/ankara_katliamcilarinin_kimligi_aciklayan_muhabirine_hapis_istemi.html 69 http://www.evrensel.net/haber/268290/diha-muhabiri-vanda-gozaltina-alindi 70 http://www.iha.com.tr/haber-gazeteci-mimar-kaya-gozaltina-alindi-522537/ 71 http://www.dha.com.tr/tahsiyecilere-kumpas-davasinda-tahliye-cikmadi_1098652.html - 12 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın fından engellendi. Gazeteciler toplu olarak güvenlik noktasına yürüyerek ilçeye girmek ve haber yapmak istediklerini belirttiler ancak kendilerine güvenlik gerekçesiyle izin verilmedi. 72 Ufuk Yayınları tarafından yapılan açıklamada Kaynak Holding le olan ticari ilişkilerinden dolayı şirketlerinde yapılan aramanın ardından kayyum atandığına dair tebligat yapıldığı belirtilerek, Ufuk Yayınları na an itibarıyla hukuksuz olarak el konulmuştur denildi. 73 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 Eylül de bir televizyon kanalındaki açıklamasını 400 vekil alınsaydı... başlığıyla haberleştiren hurriyet.com.tr den şikâyetçi oldu. Haber nedeniyle Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Sedat Ergin e Cumhurbaşkanına hakaret iddiasıyla dava açıldı. 74 Egetürk TV nin merkez binası, işletme ve bina ruhsatında problem olduğuna ilişkin yapılan bir şikayet üzerine, CHP li Edremit Belediyesi tarafından mühürlendi. Balıkesir Gazeteciler Cemiyeti nin açıklamasında Egetürk TV nin yayın merkez binasının mühürlenmesinin Anayasa ya aykırı olduğunu öne sürülerek, Yerel medya kuruluşlarına çalışma ruhsatında sorun olduğu gerekçe gösterilerek kapatılmak istenmesi, yerel medyayı ve meslektaşlarımızı baskı altında tutmayı amaçlamaktadır denildi. 75 27 Aralık 2015 Terör örgütü IŞİD aleyhinde belgesel çektikten sonra tehditler alan Suriyeli gazeteci ve aktivist Naji El Jerf, Gaziantep te 76 sokak ortasında tabancayla başından vurularak öldürüldü. 77 Balyoz planı davasında yargılanan bazı sanıklara kumpas kurulduğu iddiasıyla yürütülen soruşturma kapsamında tutuklanan Taraf gazetesi yazarı Mehmet Baransu, Twitter dan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın eşi Emine Erdoğan a hakaret ettiği gerekçesiyle üç bin 150 lira adli para cezasına çarptırıldı. 78 28 Aralık 2015 Yönetmen Mustafa Altıoklar a, Gezi eylemleri sırasında katıldığı bir televizyon programında Başbakanlığı döneminde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği gerekçesi ile 10 ay hapis cezası verildi. 79 29 Aralık 2015 Cumhuriyet gazetesi İzmir deki bürosunu kapatma kararı aldı. Gazetenin bürosunda çalışan 10 basın emekçisinin işine de 1 Ocak itibariyle son verileceği belirtildi. 80 30 Aralık 2015 TBMM idare amirlerinin Meclis te uygulanacak yeni güvenlik önlemlerini belirlemek amacıyla yaptığı toplantıda, basın mensuplarına saat 20.00 den sonra kulis yasağı getirilmesi gündeme getirildi. AKP, CHP ve MHP li idare amirlerinin güvenlik eylem planı çerçevesinde imza koyduğu yasakla ilgili son kararı Meclis Başkanlık Divanı verecek. 81 72 http://www.cnnturk.com/turkiye/gazeteciler-diyarbakirda-sokaga-cikma-yasagina-karsi-yurudu 73 https://www.cihan.com.tr/tr/ufuk-yayinlarina-da-kayyim-atandi-1972012.htm 74 http://www.hurriyet.com.tr/erdogana-hakaret-davasi-40031582 75 http://www.milliyet.com.tr/televizyon-muhurlenince-sokaktan-yayina-balikesir-yerelhaber-1131775/ ve http://www.milliyet.com.tr/tv-binasina-vurulan-muhreilk-tepki-balikesir-yerelhaber-1132290/ 76 http://www.hurriyet.com.tr/suriyeli-gazeteci-gaziantepte-olduruldu-40032654 77 http://www.dha.com.tr/suriyeli-gazeteci-gaziantepte-olduruldu_1098870.html 78 http://aa.com.tr/tr/turkiye/baransu-emine-erdogana-hakaretten-mahkum-oldu/496989 79 http://www.dha.com.tr/cumhurbaskanina-hakaretten-ceza-aldi_1099240.html 80 http://www.hurriyet.com.tr/cumhuriyet-gazetesi-izmir-burosunu-kapatti-40033326 81 http://www.zaman.com.tr/politika_gazetecilere-mecliste-kulis-yasagi-geliyor_2335440.html - 13 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 TRT Türk ve TRT Avaz ın birleştirilmesinin ardından, TRT Türk te çalışan 96 kişinin işine son verildi. Çalışanlar bir mektup yayınlayarak işten çıkarıldıklarını yeni öğrendiklerini, tazminat yollarının ise kapalı olduğunu açıkladı. 82 İfade ve Basın Özgürlüğüne Müdahale 1 Aralık 2015 Şarkıcı Atilla Taş, sosyal medya hesabı aracılığıyla İnegöl Belediye Başkanı Alinur Aktaş a hakaret ettiği gerekçesiyle 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, cezanın ertelenmesine karar verdi. Taş, Yenişehir yakınlarında ölü bulunan köpekler için Belediye Başkanı Aktaş a Twitter hesabından, Ne insana saygınız var, ne hayvana, ne doğaya. Lafa gelince Müslüman. Bu yaptığını caniler yapmaz. Sen ne vicdansız biriymişsin başkan efendi. Bu köpekleri neden katlettin? Yazıklar olsun sana demişti. 83 5 Aralık 2015 Tutuklu Aileleriyle Dayanışma Derneği nin (TUAD) Müzakereler Başlasın, Öcalan a Özgürlük talebiyle Aksaray metro istasyonu önünde eylem yapmak isteyen grubuna, polis müdahale etti. HDP li Pervin Buldan ın da aralarında bulunduğu eylemcileri dağıtmak için polis biber gazı ve plastik mermi kullandı. Olaylar nedeniyle metro seferleri bir süre durduruldu. 84 CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu nun, Ocak-Ekim 2015 insan hakları raporuna göre, TCK nin Cumhurbaşkanına hakaret suçunu düzenleyen kanun maddesinden, 98 kişi gözaltına alındı. Ayrıca, ikisi tutuklu olmak üzere 66 kişinin yargılanması devam ediyor. 85 7 Aralık 2015 CHP Bornova Gençlik Kolları Başkanı Ömer Yener ve CHP Konak Gençlik Kolları Başkanı Ali Aktaş hakkında, geçen yıl Kasım ayında, İzmir de partili gençlerin katılımıyla 17-25 Aralık soruşturmaları nedeniyle düzenledikleri Adalet Kırmızı Işığa Yakalandı adlı eylemde kullandıkları ifadeler nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaretten dava açıldı. 86 8 Aralık 2015 İnanç İlke-Sen Başkanı Özhan Uçan ın Fatih İlçe Müftülüğündeki memuriyetine, sosyal medyadaki eleştirel paylaşımlarından dolayı son verildi. Diyanet İşleri Başkanlığı nın onayı ile alınan karara, gerekçe olarak, Diyanetin kuruluş kanununda yer alan, siyasi partilerden herhangi birini veya onların tutum ve davranışını övme ve yerme yasağı gösterildi. 87 9 Aralık 2015 CHP Zeytinburnu İlçe Başkanı Barbaros Doğruel, dört eski bakanın hırsız maskeli afişlerini asmaktan 9 bin 500 TL adli para cezasına mahkum edildi. Doğruel in bulunduğu binaya, projeksiyonla, 17 Aralık soruşturmasında adı geçen dört eski bakanın maskeli fotoğraf- 82 http://bianet.org/bianet/medya/170665-trt-genel-mudurunun-unuttugu-96-trt-turk-calisanindan-mektup 83 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/438753/atilla_tas_a_hapis_cezasi.html 84 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/443311/aksaray_da_olaylar_cikti metro_seferleri_durdu.html 85 https://www.chp.org.tr/haberler/15/genel-baskan-yardimcisi-sezgin-tanrikulu-ocak-ekim-2015-insan-haklari-raporunu-acikladi-11196.aspx ve http://t24.com.tr/haber/2015te-cumhurbaskanina-hakaret-iddiasiyla-98-kisi-gozaltina-alindi-2si-tutuklandi,319184 86 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/444525/chp_li_2_baskana_cumhurbaskani_na_hakaret_davasi.html 87 https://www.cihan.com.tr/tr/sendika-baskani-facebook-paylasimlarindan-dolayi-diyanetten-atildi-1961805.htm?site_preference=mobile - 14 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın larının yansıtılması ve bir afişte de Her yer rüşvet her yer yolsuzluk yazısının yer alması nedeniyle dava açılmıştı. 88 Türkçe öğretmeni Ulaş Kartal, Antalya da 26 Şubat 2014 tarihinde Eğitim-İş, Eğitim-Sen ve Türk Eğitim-Sen sendikalarının yaptığı protesto yürüyüşü sırasında atılan satan, yıkan, çalan sloganları nedeniyle, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği iddiasıyla hakkında açılan davada 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı. 89 10 Aralık 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a Twitter dan hakaret ettiği gerekçesiyle 16 yaşındaki D.Y. isimli çocuğa beş bin 660 lira adli para cezası verildi. 90 11 Aralık 2015 Artvin in Hopa ilçesinde Facebook tan yaptığı paylaşımda Cumhurbaşkanına hakaret ettiği iddiasıyla gözaltına alınan Serdar Altınkaya, tutuklanarak cezaevine konuldu. 91 Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan a hakaret ettikleri iddiasıyla haklarında dava açılan Türkiye Gençlik Birliği (TGB) üyesi 10 kişiden altısına, 11 er ay 20 şer gün hapis cezası verildi. 92 Eski Bitlis Valisi Veysel Yurdakul un görevden alınmadan önce Bitlis te başlattığı Nemrut Jeopark ve Jeotermal Enerji Tesis projelerinin iptal edilip, projenin AKP ye yakın isimlere verildiğini yazan gazeteci Sinan Aygül e, dönemin milletvekili Vahit Kiler e basın yoluyla hakaret ettiği iddiasıyla 1500 lira para cezası verildi. 93 15 Aralık 2015 Halkın Kurtuluşu Partisi Bayraklı İlçe Başkanı Yusuf Gencer, Cumhurbaşkanı na hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada 10 ay hapis cezasına mahkum edildi. 94 Emek Partisi Adana İl Başkanı Sevil Aracı hakkında, Ankara daki bombalı saldırıda hayatını kaybeden Dilan Sarıkaya nın cenazesini karşılarken yaptığı konuşmadan dolayı Cumhurbaşkanına hakaret iddiasıyla soruşturma başlatıldı. 95 Ulusal Parti Genel Başkanı ve Türk Solu gazetesi başyazarı Gökçe Fırat Çulhaoğlu na, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği gerekçesiyle iki yıl iki ay yedi gün hapis cezası verildi. İddianamede, Çulhaoğlu nun 24 Temmuz 2014 ile 3 Ağustos 2014 tarihleri arasında attığı tweetlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a Başbakan olduğu dönemde basın yoluyla alenen hakaret ettiği gerekçesiyle hapis cezasına çarptırılması talep edilmişti. 96 16 Aralık 2015 Gezi olayları sırasında eylemlere destek veren yaşları 15 ile 18 arasında değişen 119 gencin Erdoğan a hakaret iddiasıyla yargılanmasına Akhisar 3. Asliye Ceza Mahkemesi nde başlandı. İddianamede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Akhisar Emniyet Müdürlüğü şikayetçi olarak yer aldı ve çocukların suça sürüklendiği öne sürüldü. 97 88 http://www.radikal.com.tr/turkiye/4-eski-bakanin-hirsiz-maskeli-afisini-asan-chpli-baskan-mahkum-oldu-1489275/ 89 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/445392/ogretmene Erdogan_a_hakaret_ten_11_ay_20_gun_hapis_cezasi.html 90 https://www.cihan.com.tr/tr/16-yasindaki-cocuga-erdogana-hakaretten-5-bin-660-lira-ceza-1963083.htm 91 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-facebook-paylasimi-nedeniyle-tutuklandi/ 92 http://www.diken.com.tr/230043-2/ 93 https://www.cihan.com.tr/tr/gazeteciye-ak-partili-milletvekiline-hakaretten-ceza-1965011.htm 94 http://www.dha.com.tr/cumhurbaskanina-hakarete-10-ay-hapis_1094169.html 95 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-2-emep-adana-il-baskanina-sorusturma/ 96 http://www.cnnturk.com/turkiye/gokce-firat-culhaogluna-2-yil-hapis 97 http://haber.sol.org.tr/turkiye/akhisarda-119-cocuk-tayyip-erdogana-hakaretten-yargilaniyor-139601-15 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 17 Aralık 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ı, Yüzüklerin Efendisi filmindeki Gollum a benzettiği için Erdoğan a hakaret suçlamasıyla yargılanan Doktor Bilgin Çiftçi nin memuriyetten men kararına bağlı olarak aile hekimliği sözleşmesi feshedildi. 98 21 Aralık 2015 Kocaeli nin Dilovası ilçesinde, inşaat işçisi Dilaver Sarı, sosyal medya üzerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği ve örgüt propagandası yaptığı iddiasıyla açılan soruşturma kapsamında tutuklandı. 99 26 Aralık 2015 Halkın Türkiye Komünist Partisi üyesi Turan Atasever, Facebook ta yaptığı bazı paylaşımlarla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği iddiasıyla tutuklandı. 100 27 Aralık 2015 Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Dokümantasyon Merkezi, sokağa çıkma yasaklarıyla ilgili yaptığı açıklamada, 16 Ağustos 25 Aralık arasında en az 124 sivilin hayatını kaybettiğini açıkladı. 101 28 Aralık 2015 Tekirdağ ın Çorlu ilçesinde 17 yaşındaki inşaat işçisi F.E. Facebook hesabı üzerinden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği gerekçesiyle tutuklanarak cezaevine gönderildi. 102 29 Aralık 2015 Batman da DİSK, KESK ve TMMOB sendika üyeleri sokağa çıkma yasaklarını protesto etmek için basın açıklaması yaptıktan sonra yürüyüş için hazırlanan gruba polis biber gazı sıkarak müdahale etti. Olaylarda bir kişi yaralandı, yedi kişi gözaltına alındı. 103 30 Aralık 2015 Parlamento Muhabirleri Derneği (PMD), basın mensuplarına TBMM de saat 20.00 den sonra kulis yasağı getirilmesine ilişkin TBMM Başkanlık Divanının yeni bir düzenleme yapmak istemesini kınadı. Derneğin yayımladığı açıklamada, Kulislere Parlamento muhabirlerinin girişlerini sınırlamak, Parlamento yu halka kapatmak demektir. Akşam 20.00 den sonra TBMM kulislerinde gazetecilerin görmesi istenmeyen, gizlenecek olan nedir? Parlamento muhabirleri, demokrasinin beşiği olan Meclis te halkın haber alma hakkı adına bulunmakta ve denetim görevi yapmaktadır. Parlamento muhabirleri 95 yıldır demokrasi dışı girişimlere, darbelere, basın ve ifade özgürlüğünü sınırlamak isteyen antidemokratik anlayışlara direnmiş, kamusal görev bilinci ile her türlü yasağa, basın ve ifade özgürlüğünü kısıtlayan girişimlere tepki göstermiştir denildi. 104 98 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/cumhurbaskani-erdogani-golluma-benzeten-doktor-isten-atildi- 1011405/?utm_source=sm_tw&utm_medium=free&utm_campaign=gundem 99 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/451405/insaat_iscisi_erdogan_a_hakaretten_tutuklandi.html 100 http://www.dha.com.tr/insaat-iscisi-cumhurbaskanina-hakaretten-tutuklandi_1098740.html 101 http://bianet.org/bianet/insan-haklari/170552-tihv-sokaga-cikma-yasaklarinda-124-sivil-olduruldu 102 http://www.radikal.com.tr/turkiye/17-yasindaki-genc-cumhurbaskanina-hakaretten-tutuklandi-1495884/ 103 http://www.milliyet.com.tr/batman-da-gerginlik-polis-havaya-gundem-2171342/ 104 http://www.zaman.com.tr/politika_gazetecilere-mecliste-kulis-yasagi-geliyor_2335440.html - 16 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın Batman ın Sason ilçesinde öğretmenlik yapan Fırat Erdem, Twitter dan yaptığı paylaşımla Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği iddiasıyla çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandı. 105 31 Aralık 2015 Twitter dan yaptığı paylaşımda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettiği gerekçesiyle yargılanan AKP li eski vekil Feyzi İşbaşaran a, iki yıl 10 ay hapis cezası verildi. 106 İfade ve Basın Özgürlüğü İhlallerine Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler 1 Aralık 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ile Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), aralarında Cumhuriyet Gazetesi Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara temsilcisi Erdem Gül ün de yer aldığı tutuklu gazetecilerin serbest bırakılması için uluslararası kamuoyuna bir çağrı yaptı. RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire, Sınır Tanımayan Gazeteciler, Türkiye de başta Dündar ve Gül olmak üzere tutuklu bulunan gazetecilerin tahliyesi için dünya kamuoyuna seslenerek uluslararası bir çağrı başlatmış bulunuyor ve tutuklu bulunan 30 a yakın gazetecinin tahliyesini istiyoruz dedi. 107 2 Aralık 2015 Gazeteci Can Dündar ve Erdem Gül ün tutuklanmasına tepki gösteren 13 üniversitenin iletişim fakültelerinin Eğitim-Sen temsilciliklerinin Biz Utanıyoruz başlıklı açıklamalarında, Haberciliğin suç sayıldığı bir ülkede, gazeteciliği ve halkın haber alma özgürlüğünün önemini öğretmeye çalışıyor olmaktan, devlet sırrı tabir edilen bilgileri ifşa etmenin gazeteciliğin dik alası olduğunu bilmeden, gazetecilik yapılabiliyor olmasından utanıyoruz denildi. 108 Saadet Partisi Genel Başkanı Mustafa Kamalak, Cumhuriyet gazetesi yöneticilerinin tutuklanmasının Anayasa ya aykırı olduğunu belirterek, Anayasamıza göre basın hürdür, sansür edilmez. Basın susarsa o ülkede yolsuzlukları, usulsüzlükleri önlemek mümkün değildir dedi. 109 Başbakan Ahmet Davutoğlu, gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül ün tutuklanması ile ilgili olarak Türkiye de bir yargı problemi var. Bu dün başlamadı, Dündar ın ve Gül ün tutuklanması bununla başlamadı. Yassıada, 12 Eylül de el pençe divan duran hakimlerden, 28 Şubat ta brifing alan hakimlerden, paralel yapılanmadan, bugünlere gelen, yargıya güveni sarsıcı uzun bir süreçten bahsediyoruz. 2010 referandumunda hakim ve savcılara güvenerek düzenleme yaptık. Bir anda paralel yapı HSYK yı ele geçirdi. Bu yargılamanın tutuksuz olması esas olmalıdır. Tutuklu olması istisnaidir. Bu olaya hükümet olarak hiçbir müdahalede bulunmadık. Kişisel fikrim bu haber devlet sırlarını ifşa dedi. 110 Gazeteci Mete Akyol, tutuklu gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül e destek olmak için Silivri Cezaevi önünde adını Umut koyduğu bir günlük nöbet tutarak Umut Nöbetine başladı. Konuyla ilgili açıklama yapan Akyol, Amacım cezaevinde olan meslektaşlarıma 105 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1174394-sinif-ogretmeni-cumhurbaskanina-hakaretten-tutuklandi 106 http://www.hurriyet.com.tr/eski-ak-partili-milletvekili-isbasarana-2-yil-10-ay-hapis-cezasi-40034329 107 http://www.hurriyet.com.tr/dundar-ve-gulun-tutukluluguna-itiraza-ret-karari-40021372 108 http://www.cnnturk.com/turkiye/can-dundar-ve-erdem-gule-egitim-senlilerden-destek 109 http://www.zaman.com.tr/politika_mustafa-kamalak-basin-susarsa-o-ulkede-yolsuzluklari-onlemek-mumkun-degil_2330599.html 110 http://www.hurriyet.com.tr/turk-rus-iliskileri-kolay-kopacak-iliskiler-degil-40021596-17 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 destek oluşturmak, ayrıca umutlarının her zaman taze kalmasını sağlamaktır. Her gün bir meslektaşımız, Silivri Cezaevi önünde bekleyerek, onlara yalnız olmadıklarını hissettirmeli dedi. 111 3 Aralık 2015 Yüzüklerin Efendisi serisinin yönetmeni Peter Jackson, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın fotoğraflarını yan yana koyarak sosyal medyada paylaşan Dr. Bilgin Çiftçi hakkında açılan hakaret davasına ilişkin serinin senaristleri Fran Walsh ve Philippa Boyen ile birlikte yaptığı açıklamada Eğer bu resimler bir Türk davasına temel oluşturuyorsa, kesin olarak söyleyebiliriz: Hiçbiri Gollum olarak bilinen karakteri temsil etmiyor. Hepsi Smeagol olarak isimlendirilen karaktere ait. Smeagol neşeli ve tatlı bir karakter. Yalan söylemez, aldatmaz ve başkalarını manipüle etmeye girişmez. Zorba değil aksine sevilen biri dedi. 112 MİT Tırları soruşturması kapsamında tutuklanan gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül ü Silivri Cezaevi nde ziyaret eden eski İstanbul Barosu Başkanı Turgut Kazan, Başbakan Ahmet Davutoğlu na bir mektup yazarak, iki gazeteciye uygulanan tecridin yasaya aykırı ve gayri insani olduğunu söyledi. Dündar ve Gül ün avukat ve ziyaretçi dışında kimseyle görüştürülmediklerini, yazı ve haber yazmaları için kendilerine yazı makinesi ya da bilgisayar verilmediğini belirtti. Kazan, gazetecilere, yazılarını yazabilmeleri için Adalet Bakanı kanalıyla Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü nü uyarmanızı diliyor, durumu takdirlerinize sunuyorum dedi. 113 4 Aralık 2015 Türkiye de basın özgürlüğü dibe mi vurdu? adlı konferansa konuşmacı olarak katılan gazeteci Cengiz Çandar, Türkiye de namuslu ve vicdanlı bir gazeteciysen, Cumhurbaşkanı na hakaretten yargılarlar dedi. Son altı aylık süreçte baskıların iyice arttığını ifade eden gazeteci Yavuz Baydar ise Türk yetkililerin son hamleye geçtiğini ve artık hiçbir muhalif sese tahammülün kalmadığını belirtti. 114 5 Aralık 2015 Taraf yazarı Yiğit Karaahmet, aylardır maaşları ödenmediği için grev kararı alan gazete çalışanlarından beş kişinin işine son verilmesini protesto etmek amacıyla yazılarını durdurdu. Karaahmet, Twitlonger.com üzerinden, Muhalif ve demokrasi savunucusu olma iddiasındaki bir kurumun çalışanlarının maaşlarını düzenli ödememesini, grev haklarını kullanan çalışanlarının işlerine son verilmesini çok üzücü buluyor ve bu durumu protesto ediyorum dedi. 115 MİT TIR larına ilişkin haberler nedeniyle Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül ün tutuklanmasının ardından bu görüntüleri daha önce haberleştiren Aydınlık gazetesinden yapılan açıklamada, Belki de şu an Can Dündar bizim koğuşlarımızda kalıyor. Bu süreçte tutuklanmayan genel yayın yönetmenimiz kalmadı. Kumpasa uğradık. Cezaevlerinden çekinmedik, yaptığımız haberlerin arkasında durduk. Bugün de gerçeklerin peşindeyiz. Evet, MİT TIR ları haberini Cumhuriyet ten önce yaptık. Gelsinler, tutuklasınlar denildi. 116 111 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/439805/mete_akyol_tutuklu_gazeteciler_icin umut nobeti_tuttu.html 112 http://www.sozcu.com.tr/2015/kultur-sanat/gollum-tartismasina-yonetmeni-de-katildi-1000525/ 113 http://www.radikal.com.tr/turkiye/turgut-kazandan-basbakana-dundar-ve-gul-mektubu-1485447/ 114 https://www.cihan.com.tr/tr/cengiz-candar-turkiyede-namuslu-gazeteciysen-yargilanirsin-1960140.htm 115 http://www.diken.com.tr/taraf-yazari-grev-yaptiklari-icin-kovulan-gazetecilere-destek-icin-yazilarini-durdurdu/ 116 http://www.aydinlikgazete.com/medyanin-halleri/aydinlik-neden-tutuklanmiyor-diyenlere-h79987.html - 18 -
İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın 7 Aralık 2015 Özgürlük için Basın 2. Ulusal Konferansı toplanarak projenin iki yıllık çalışmaları kamuoyuna açıklandı. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin ve AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Hansjörg Haber in açılış konuşması yaptıkları konferansa Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Fox TV Ana Haber Sunucusu Fatih Portakal ve Türkiye Gazeteciler Sendikası Başkanı Uğur Güç konuk konuşmacı olarak katıldılar. 117 AB Büyükelçisi Haber, yaptığı konuşmada Raporlarınız diplomatik misyon temsilcileri için birer referans noktası oldu dedi. 118 Eski MİT Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş, Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül ün MİT TIR ları haberleri üzerine casusluk suçlamasıyla tutuklanmaları konusunda sı hakkında, Artık sır niteliği kalmayan, kamuoyunca bilinen bir meselenin medyada bir buçuk sene sonra yeniden kullanılmasının tarifinin devlet sırrı olarak yapılması mümkün değildir. O bakımdan böyle bir iddia ile yargılamanın temelden geçersiz olması gerekir. Esas mesele, bu haberin kullanılmasının doğrudan basın özgürlüğü ile ilgili olmasıdır. Basın özgürlüğünü açıkça ihlal eden böylesine bir olayın, tüm evrensel hukuk kriterlerine aykırı olarak kullanılması gerçekten vahim dedi. 119 Cumhuriyet gazetesini ziyaret eden ABD Ankara Büyükelçisi John Bass, Can Dündar ve Erdem Gül ün tutuklanmasından duydukları endişeyi Türk hükümetinin yetkililerine naklettiklerini belirterek, Bu endişelerimizi sadece büyükelçilik olarak değil, ABD hükümeti olarak taşımaktayız. Biz, ifade özgürlüğünün demokratik bir toplumun temel ilkeleri olduğuna inanıyoruz, demokratik değerlerin güçlenmesi için sizin çalışmalarınızın çok önemli olduğunu düşünüyoruz dedi. 120 CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından yazılı olarak cevaplandırılması istemiyle TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesinde, Basın Kartları Yönetmeliği nin, Basın Kartı Komisyonu üyesi olan gazetecilik meslek örgütlerinin görüşü alınmaksızın 28.08.2015 tarihinde çıkarıldığını hatırlatarak bunun Anayasa ve yasalara aykırı olduğunu ifade etti. Gök soru önergesinde geçen yıl Aralık ayında yapılan Basın Kartı Komisyonu toplantısında, sürekli basın kartı almaya hak kazanmış 94 gazeteciye kartlarının genel müdürün keyfi tutumu nedeniyle verilmediğini öne sürerek, Sürekli basın kartı almaya hak kazanmış bu gazetecilere kartlarını vermeyen genel müdüre bu doğrultuda bir talimat verilmiş midir? diye sordu. 121 8 Aralık 2015 CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, gazetecinin, bedel ödemeyi göze alan, haberinin doğruluğunu her ortamda savunan kişi olduğunu belirterek, Gazetecilik böylesine önemli bir meslektir. Yasama, yürütme ve yargı gibi üç büyük gücün yanına medya 4. güç olarak konuşlandırılmıştır. Yasama, yürütme, yargı, artı basın. Çünkü bütün bunları denetleyecek olan basındır. Yanlış varsa basın yazacaktır dedi. 122 Adalet Bakanlığı nın Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi nde bulunan sanatçı Deniz Seki nin bir dizide rol alması ile ilgili olarak yaptığı açıklamada İlgili prodüksiyon şirketinden gönüllü hükümlülerim rol alması için herhangi bir isim belirtilmeksizin izin istenmiş olup, ku- 117 http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/bilgin-ozgurluk-icin-basin-cemiyetimizin-yuz-aki-oldu/ 118 http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/hansjorg-haber-raporlariniz-diplomatik-misyon-temsilcileri-icin-birer-referans-noktasi-oldu/ 119 http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/443945/_devlet_sirri_da_yok_casusluk_da_.html 120 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/444458/abd_buyukelcisi_bass_tan_cumhuriyet_e_destek_ziyareti.html 121 https://www.cihan.com.tr/tr/chpli-gok-94-gazeteciye-surekli-basin-karti-verilmemesini-tbmmye-tasidi-1961320.htm?site_preference=mobile 122 http://www.zaman.com.tr/politika_kilicdaroglu-davutogluna-cagrim-beraber-kanun-cikaralim-hicbir-gazeteci-tutuklanmasin_2331633.html - 19 -
Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Aralık 2015 rumda bulunan hükümlülerin gönüllü olmaları şartıyla dilekçeleri alınarak rol almalarına izin verilmiştir denildi. Bakanlığın açıklamasında basın yayın organlarında gerçeği yansıtmayan haberlerin yer aldığı öne sürülerek açıklama yapmanın uygun görüldüğü de ifade edildi. 123 Rusya Dışişleri Bakanlığı, Türkiye de çekim yapan Rus devlet televizyon kanalı Rossiya-1 ekibinin gözaltına alınarak sınır dışı edildiğini duyurdu. Açıklamada Ankara yönetimi, Rossiya 1 muhabirlerinin hükümetin Türkiye-Suriye sınırındaki yasadışı faaliyetlerine ilişkin rahatsızlık uyandıracak gerçekleri ortaya çıkarmasından korktu denildi. 124 9 Aralık 2015 TGC Başkanı Turgay Olcayto, Türkiye de basına yönelik büyük bir baskı varken hükümet yetkilileri ile bu konuda görüşme yapamadıklarını söyledi. Hükümetten şu ana kadar kendileri ile görüşmek isteyen kimsenin olmadığını belirten Olcayto çağrılarına, önceki hükümetten hiçbir yanıt gelmediğini de hatırlatarak, Umarım Başbakan basın özgürlüğü kırmızı çizgimdir sözünü hatırlar. Ama sadece kendilerine biat eden gazetecilere yönelikse, o da çok yanlış bir şey. O basın özgürlüğü anlamına gelmez. Basın özgürlüğü halkın haber alma özgürlüğüdür. Yoksa gazetecinin özgürlüğü ya da gazetelerin özgürlüğü değildir. Patronların özgürlüğü hiç değildir dedi. 125 Türkiye de medyaya yapılan baskı ve cezaevindeki gazeteciler konusunun ele alındığı Gazetecilik Cezaevinde konulu panelde konuşma yapan Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Direktörü Joel Simon, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın bilgiye karşı savaş halinde olduğunu, basını kendi sistemini kurmada bir araç olarak kullandığını, bu bağlamda da medyaya şekil verdiğini, muhalif basına yaşam hakkı tanınmadığını ve AKP yi eleştiren her basın kuruluşunun çeşitli baskılara maruz kaldığını öne sürdü. 126 Medya Etik Konseyi Yüksek Kurulu, bu yıl altıncısı planlanan 2015 Yılı Medya Etik Ödülleri ni bu yıl vermeme kararı aldığını duyurdu. MEK ten yapılan açıklamada, Bu kararın alınmasında en önemli etken, medyanın haberleri topluma ulaştırırken yanlı, asılsız ve olayları çarpıtmaya yönelik yayınlar yapmasıdır. Daha da önemlisi, gazeteciliğin olmazsa olmaz şartı olan Basın Meslek ve Etik İlkeleri nin hiçe sayılması ve adeta unutulmasıdır denildi. 127 Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü nde öğretim görevlisi Prof. Dr. Şevket Pamuk, Türkiye de yolsuzlukların araştırılmasına izin verilmediğini ve medyanın da yolsuzlukları yazamadığını belirterek, Yolsuzluklar sıfıra indirilemez ama pek çok ülkede o yolsuzlukların taşınıldığı bir yargı var. Hukuk işliyor. Türkiye de son dönemde çok vahim bir aşamaya geldik. Medya da yazamıyor. Hukuk da işlemez oldu dedi. 128 AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Hansjörg Haber, bir gazeteye verdiği röportajda kendisine yöneltilen gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül ün AB ye yazdığı mektubun yeterince dikkate alınmadığı eleştirisi üzerine, Gazetecilerin endişelerine kulak vermek amacıyla dün Cumhuriyet in Ankara bürosunu ziyaret ettim. Ancak bununla birlikte, basın özgürlüğü konusundaki beklentiler Türkiye dışından gerçekleştirilemez. Canlı ve renkli bir medya ortamının önemi konusunda halk nezdinde bir mutabakata ve gazetecileri bu ilke etrafında birleş- 123 http://www.hurriyet.com.tr/adalet-bakanligindan-deniz-sekiye-cezaevinde-set-aciklamasi-40024396 124 http://www.hurriyet.com.tr/rusya-disisleri-bakanligi-rus-tv-ekibi-turkiyeden-sinirdisi-edildi-40024516 125 https://www.cihan.com.tr/tr/turgay-olcayto-turkiyenin-demokratiklesmesi-avrupanin-umurunda-degil-1962423.htm 126 https://www.cihan.com.tr/tr/gazetecileri-koruma-komitesi-direktoru-erdogan-bilgiye-karsi-savas-halinde-1962368.htm 127 https://www.cihan.com.tr/tr/medya-etik-konseyi-2015-yili-medya-etik-odullerini-vermeme-karari-aldi-1962453.htm 128 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/prof-dr-pamuk-turkiyede-yolsuzluklarin-arastirilmasina-izin-verilmiyor-h48608.html - 20 -