T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI 2003-2011 DESTEK BİZDEN, ÜRETİM SİZDEN ADIYAMAN
Türk tarımını kalkındırmadan Türkiye yi kalkındıramayız Recep Tayyip ERDOĞAN Başbakan
Ekolojik denge ve küresel gıda sorunları için şimdi tarım zamanı Mehmet Mehdi EKER Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı
Adıyaman tarımında yapısal değişim ve dönüşüm çalışmaları
Tarım BÜYÜDÜ... Türkiye Son 8 yılın 7 sinde büyüyerek ekonominin tampon ve Türkiye nin lokomotif sektörü olan Tarım Sektörü, 75 Milyon insanımızın ve 30 Milyon turistin gıda ihtiyacını karşılamış, 1.525 ürün ile 184 ülkeye 15,3 Milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmiştir. 7
Çiftçinin yüzü güldü
Çiftçi borçları silindi Adıyaman da Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri nden aldıkları kredileri ödeyemeyen 3.491 çiftçimizin, 4,7 Milyon TL yi bulan borçları silindi. 9
Kefalet kanunu ile çiftçi mağduriyeti sona erdi 2007 yılında çıkarılan Kanun ile müteselsil kefalet yüzünden hacizle karşı karşıya olan çiftçilerimizin mağduriyeti giderildi. 10
Tarımsal kredi kullanımı arttı 2002 yılında %59 olan tarımsal kredi faiz oranları, sulama ve hayvancılık faaliyetlerinde sıfır a (faizsiz), diğer tarımsal faaliyetlerde % 5 e düşürüldü. T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından 2003 yılında çiftçilere 2 Milyon TL kredi kullandırılmış iken, 2011 yılında bu miktar 123,4 Milyon TL ye yükseldi. Adıyaman çiftçisine kullandırılan kredi miktarı 62 kat arttı. 11
Adıyaman da tarımsal destekler
Tarımda İlk ler Dönemi Başlatıldı. İlk kez Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli başlatıldı(2010). Devlet destekli tarım sigortası uygulamaları başlatıldı (2006). 174 ALO GIDA HATTI kuruldu (2009). Tarım arazilerinin Bölünemez Parsel Büyüklüğü belirlenerek fiili toplulaştırma yapılması sağlandı(2007). GAP ve DAP kapsamında yer alan illerde 50 baş ve üzeri hayvancılık yatırımlarının desteklenmesine başlandı (2010). Damızlık süt sığırcılığı, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği, küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine % 60 indirimli faiz uygulaması başlatıldı(2006). Büyükbaş Besi Hayvancılığında sıfır faizli işletme kredisi, büyükbaş besi, süt ve küçükbaş hayvancılık yatırımlarında % 50-60 oranlarında indirimli faizli kredi uygulaması başlatıldı(2010). Basınçlı sulama sistemi yatırımlarına, % 50 hibe ve sıfır faizli 5 yıl vadeli kredi uygulamaları başlatıldı (2006-2007). 13
Sünede havadan ilaçlamaya son verildi tamamen yerden ilaçlamaya geçildi ve sünede biyolojik mücadele başlatıldı (2006). Meyve bahçelerinin yenilenmesi çalışmalarına destek verildi(2005). Sertifikalı tohumluk ve fidan kullanan üreticilere destek verildi(2005). Gübre desteği nakit olarak doğrudan çiftçilere verildi (2005). Toprak analizi için ilave destek uygulaması başlatıldı (2005). Ürün konseyleri kuruldu(2009). Akredite veteriner hekimlik uygulaması başlatıldı (2006). Yerli hayvan genetik kaynakları halk elinde koruma altına alındı (2005). Sertifikalı tohum üreticilerine destek verilmeye başlandı (2008). Su ürünleri üretimine destek verilmeye başlandı(2005). Küçükbaş hayvancılığına destek verildi (2006). Sertifikalı Tarım Danışmanlığı Uygulaması başlatıldı (2009). Tarımsal İşletme Kayıt Sistemi oluşturuldu (2010). İyi tarım ve örtü-altı iyi tarım uygulamalarına destek verildi(2009). Anaç sığır ve manda desteklemesi uygulaması başlatıldı.(2008) Hayvan başı destek ödemesi başlatıldı(2008). Kuraklıktan zarar gören çiftçilerimize nakdi destek verildi (2007). Hububata prim desteği verildi (2005). Çiftçilerimize mazot desteği verildi (2003). Tarımsal kalkınma kooperatiflerine faizsiz kredi verildi (2003). Arıcılık destekleme kapsamına alındı (2003). Organik tarım için ilave destek uygulaması başlatıldı (2005). Organik Tarım Bilgi Sistemi kuruldu(2005). Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi kuruldu(2007). Bitki koruma ürünleri için Bayilik Sınav Sistemi getirildi (2007). Üreticilere tarım danışmanı istihdamı için destek verildi (2009). Çiğ sütün süt tozu olarak değerlendirilmesine destek verildi (2009). 14
Koyun ve keçi sütüne sığır sütünden farklı olmak üzere destekleme verildi (2009). Ulusal süt kayıt sistemi ve damızlık koyun keçi kayıt sistemi kuruldu (2009). Süt fiyat düzenlemesi desteği verildi (2009). Buzağı desteği verildi(2003) Reçeteli zirai ilaç satışı uygulamasına geçildi(2009). GAP Eylem Planında Arazi Toplulaştırması ve Drenaj çalışmaları hızlandırıldı(2008-2012). Don zararına destek verildi (2010). Et ve Yumurta Tavukçuluğuna % 50 kanatlı sektörüne ise % 60 faiz indirimli biyogüvenlik kredisi uygulandı (2010). Aşı desteği verildi(2005). Alo Ofis Ürün Alım Hattı kuruldu (2005). Yağlı tohumlardan aspire prim desteği verildi (2006). Tiftik üretimi desteği verildi(2006). Baklagiller prim desteği kapsamına alındı (2008). Arıcılık Kayıt Sistemi (AKS) ile tüm veriler kayıt altına alınmaya başlandı (2008). Tütüne alternatif ürün desteği uygulaması başlatıldı(2009). İşletme başına tarımsal yayım ve danışmanlık desteği verildi(2009). Fark ödeme desteklerinin havza bazlı yapılmasına başlandı(2010). Tritikale prim desteği kapsamına alındı (2010). Web Tarım TV yayına başladı (2010). İlk kez büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde faizsiz, 7 yıl vadeli kredi uygulaması başlatıldı (2010). İlk kez büyükbaş hayvan besiciliğinde faizsiz, 2 yıl vadeli kredi uygulaması başlatıldı (2010). 15
Mazot desteği başlatıldı Adıyaman da çiftçilerimize, bu dönemde 54,6 Milyon TL mazot desteği sağlandı. 16
Kimyevi gübre desteği doğrudan çiftçimize ödendi Kimyevi gübre desteği doğrudan çiftçimize verildi, gübre fiyatlarındaki artıştan üreticimizin olumsuz etkilenmesi önlendi. Adıyaman çiftçisine, bu dönemde toplam 47 Milyon TL gübre desteği sağlandı. 17
İşimiz destek, amacımız daha çok üretmek Adıyaman da 2002 yılında toplam 32 Milyon TL tarımsal destek verilmiş iken, 2011 yılında 91,6 Milyon TL destek verildi. Bu dönemde toplam 557 Milyon TL tarımsal destek verildi. 2002-2011 döneminde, toplam destekler 2,9 kat arttı. 18
Prim destekleri arttı Adıyaman da 2002 yılında 2,4 Milyon TL prim desteği verilmiş iken, 2011 yılında 49,1 Milyon TL destek verildi. 2003-2011 yıllarında çiftçilerimize toplam 218 Milyon TL prim desteği verildi. 2002-2011 döneminde çiftçimize ödenen prim miktarı 20 kat arttı. 19
Hayvancılığa özel önem verildi Adıyaman da 2002 yılında 84 Bin TL hayvancılık desteği verilmiş iken, 2011 yılında 13,3 Milyon TL destek verildi. 2003 2011 yıllarında çiftçilerimize toplam 36,6 Milyon TL hayvancılık desteği verildi. 2002-2011 döneminde, çiftçimize ödenen hayvancılık desteği miktarı 158 kat arttı. 20
Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerine tam destek, bereketli gelecek Adıyaman da 1999 2002 döneminde 3 adet kooperatif projesine 1 Milyon TL kredi desteği sağlanmış iken, 2003 2011 döneminde 11 adet kooperatif projesine 9,5 Milyon TL destek sağlandı. Bu projeler ile 730 aile desteklendi. Kooperatiflere verilen kredi desteği 9,5 kat arttı. 21
Kuraklığa karşı nakdi destek verildi 22 Adıyaman da çiftçimiz kuraklığa karşı yalnız bırakılmadı. 2008 yılında Adıyaman da meydana gelen kuraklıktan zarar gören çiftçilerimizin mağduriyetini önlemek için kuraklık desteği verildi. 2008 yılında, 25.364 çiftçimize 13,5 Milyon TL kuraklık desteği ödendi. Ayrıca, zarar gören çiftçilerimizin Ziraat Bankası ile Tarım Kredi Kooperatiflerine olan tarımsal kredi borçları 1 yıl süre ile ertelendi.
Ürünler işlendi, kazanç çoğaldı Kırsal kalkınma hamlesi başladı. Tarım-sanayi entegrasyonunu sağlayan %50 hibe destekli Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı 2006 yılında başladı. Böylece tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi, ambalajlanması, depolanması ve makineekipman alımı gibi ekonomik yatırımlar desteklendi. 3.922 adet makine-ekipman alımı için 12,2 Milyon TL destek verildi. 2006 2011 döneminde 10,5 Milyon TL tutarında 52 proje tamamlanarak, 1335 kişiye istihdam sağlandı. 23
Cumhuriyet tarihinde bir ilk; tarım sigortası Doğal afetlerden etkilenen üreticilerin mağduriyetlerini gidermek üzere 70 yıllık bir rüya Tarım Sigortası uygulamaları 2006 yılında başlatıldı. Türkiye genelinde 1 Milyon 826 Bin, Adıyaman da ise 7.307 poliçe kesildi ve poliçe bedelinin % 50 si hibe olarak karşılandı. 24
Veteriner hekim ve mühendisler Çiftçimizin yanında Türkiye de 7.500, Adıyaman da ise 132 tarım danışmanı göreve başlatıldı. Tarım danışmanı sayısı 2012 yılında alınacaklarla birlikte Türkiye de 10.000 e, Adıyaman da ise 191 e yükselecektir. İlk kez performansa dayalı sözleşme yenileme esası bu personel için uygulandı. Tarım danışmanlarının büyük bir kısmı kadroya geçirildi. 25
Suni tohumlama çalışmaları Özel veteriner hekim uygulamasıyla suni tohumlama çalışmaları hız kazandı. Adıyaman da, 2002 yılında 2.551 adet suni tohumlama yapılıyor iken, 2011 yılında bu sayı 11.075 adede ulaştı. 2003 2011 yıllarında 92.793 adet suni tohumlama yapıldı. Suni tohumlama sayısı 4,3 kat arttı. 26
Hayvan hastalıklarıyla daha etkili mücadele... Hayvan hastalıklarıyla mücadele için önemli projeler hayata geçirildi. 2010 yılında ŞAP aşılama kampanyası ile Adıyaman'da hayvan varlığının % 94'ü aşılandı. 2003-2011 döneminde toplam 3,3 Milyon hayvan aşılandı. 2003-2011 döneminde 184 Bin büyükbaş hayvan kayıt altına alındı. 27
Güvenilir gıda, sağlıklı yaşam... 174 alo gıda hattı Halk sağlığını korumak ve güvenli gıda tüketimini sağlamak üzere gıda üretim ve satış yerlerinde denetimler arttırıldı. 28 Adıyaman'daki gıda denetçisi sayısı, 2002 yılında 7 iken, 2011 yılı sonu itibariyle 30'a çıkartıldı. Gıda denetimi sayısı ise, 2002 yılında 700 adet iken, 2011 yılında 764 adede çıkarıldı. 2009 "GIDA YILI" ilan edildi. 174 ALO GIDA HATTI hizmete açıldı.
Süne mücadelesi Havadan ilaçlamayı kaldırarak, uygulamaya konulan etkin tedbirler neticesinde Ülke genelinde ilaç kullanımını 901 tondan 104 tona emgili dane oranı da %0,73 e düşürüldü. Sünenin neden olduğu kalite kayıpları azaltıldı. Daha önceki yıllarda paçal yapılmak üzere kaliteli buğday ithalatı yapılırken bu ihtiyaç ortadan kaldırıldı. Sünede biyolojik çalışma başlatıldı. Bu çerçevede ağaç dikimi, faydalı böcek üretimi ile keklik üretim ve salımı çalışmaları yapıldı. Süne Mücadelesi 2010 yılında çiftçinin kendisine devredilerek 573.780 da alanda yapıldı. Süne zararı % 1,3 e indirildi. 29
Mera ıslahında dev adım... Mera ıslah çalışmalarına büyük önem verildi. Sağlanan destekler ve yapılan ıslah çalışmaları ile yem bitkileri üretim alanlarında önemli artışlar sağlanarak kaliteli kaba yem ihtiyacının %75 i karşılanır hale geldi. Adıyaman da, 10 proje kapsamında 15.326 da alanda mera ıslah çalışması başlatıldı. 30
Tütüne alternatif ürün desteği uygulaması başlatıldı Tütüne Alternatif Ürün Desteği Uygulaması 2009 yılında Adıyaman, Batman, Bitlis, Burdur, Diyarbakır, Hatay, Mardin, Muş ve Trabzon illerinde başlatılmıştır. 2009-2011 yıllarında toplam 18,9 Milyon TL destekleme ödemesi yapıldı. 2009-2011 yıllarında Adıyaman da 8,2 Milyon TL destekleme ödemesi yapıldı. 31
32 GAP Eylem Planı (2008 2012) 2008 2012 yılları için GAP Eylem Planı kapsamında 1,45 Milyar TL ilave ödenek sağlandı, 2010 yılı sonu itibariyle 704 Milyon TL kullanıldı. GAP Eylem Planı Kapsamında Adıyaman ilinde 2008-2011 döneminde; 1 kooperatif programa alınarak yaklaşık 2 Milyon TL kredi verildi. Organik meyve bahçelerinin yaygınlaşması için sertifikasyon işlemleri gerçekleştirildi. Organik buğday ve mercimek demonstrasyonları kuruldu. Ekonomik yatırımlar kapsamında yaklaşık 8,6 Milyon TL hibe ödemesi yapıldı, 57 projenin 36 sı tamamlandı. 3.922 adet makine-ekipman için ise 12 Milyon TL hibe desteği sağlandı. 50 büyükbaş ve üzeri hayvancılık işletmelerini desteklemek amacıyla başlatılan 16 yatırımın 11 i tamamlandı. 4,3 Milyon TL hibe desteği ödendi. 79 köyü içeren 82.738 ha alanda toplulaştırma ile 1.672 km tarla içi yol ve 73 köyde kanalizasyon çalışmaları devam ediyor.
TİGEM faaliyetleri Tarım İşletmelerinden, sertifikalı 9.307 ton hububat ve 53 ton yem bitkileri tohumlukları ile üstün vasıflı 196 baş damızlık sığır ve 2.170 baş damızlık koyun arz edildi. Çiftçilerin sertifikalı tohumluk kullanımının yaygınlaştırılması ve tohumluğa kolay ulaşımının sağlanması amacıyla İl geneline 8 adet TİGEM bayiliği kuruldu. Bayi Otomasyon Sistemine geçildi. 33
Sertifikalı tohumluk Üretimde bolluk Sertifikalı tohum kullanımına, 2005 yılında ilk kez destek verilmeye başlandı. Adıyaman da sertifikalı tohumluk kullanan çiftçilerimize, 2005 2011 döneminde toplam 5,2 milyon TL destekleme yapıldı. 34
TMO alımları Toprak Mahsulleri Ofisi, Adıyaman da son 9 yılda 282,790 ton hububat alımı yaptı ve karşılığında çiftçilere 105,7 Milyon TL ödedi. Besni de 10.000 tonluk çelik silo TMO tarafından yaptırılacaktır. 35
Özel İdare kaynaklı projeler Özel İdare kaynaklarından, 100 adet proje desteklendi, 4,186 Milyon TL kaynak kullanıldı, 1,860 Milyon adet fidan dağıtıldı. İl Özel İdaresi kaynaklarından finanse edilen meyvecilik projeleri kapsamında, 2003 yılından bu güne kadar yaklaşık 1.850.000 adet meyve fidanı ve asma anacı dağıtıldı. 36
Diğer çalışmalar... Balıkçılığın yaygınlaştırılma çalışmasına hız verildi. 2008 yılında 48 ton/yıl olan alabalık üretim tesisleri 2010 yılı sonu itibariyle 5.600 ton/yıl kapasiteye ulaştırıldı. Petrolden elde edilen alternatif enerji kaynaklı 15 dekarlık bir sera kuruldu. 2011-2014 döneminde jeotermal enerji kaynaklı seraların 300 dekara çıkarılması hedeflenmektedir. 37
Adıyaman da artış gösteren bazı ürünler Antepfıstığı Üretimi; 2002 yılında 1.127 ton iken, 2010 yılında 10.828 tona Son 8 yıldaki artış % 861. ulaştı. Nar Üretimi; 2002 yılında 319 ton iken 2010 yılında 2.347 tona ulaştı Son 8 yıldaki artış % 636. Üzüm Üretimi; 2002 yılında 26.482 ton iken, 2010 yılında 53.355 tona ulaştı. Son 8 yıldaki artış % 101. 38
Türk Tarım Sektörü, 75 milyon insanımızın ve 30 milyon turistin gıda ihtiyacını karşılıyor. 1.525 ürün ile 184 ülkeye 15,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiriyor.
.......................................