www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2008 (1) 33-39 TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR Makale Elektromekanik Ürünler Đçin Nesne Tabanlı Bir Tasarım Sistemi Geliştirilmesi Nursel ALTAN, Ahmet GAYRETLĐ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Makine Eğitimi Bölümü, AFYON Özet Elektromekanik ürünler dijital fotoğraf makinesi, vibratörlü diş fırçası, otomobil merkezi kilit sistemi ve robotlar gibi içeriğinde birden fazla teknoloji taşıyan ürünlerdir. Bu ürünleri tasarlamak birçok mühendislik alanının birbiriyle kesişimi yüzünden zaman alıcı bir işlemdir. Elektromekanik sistem geliştirme uzak safhalara bölünemez; parçalar ve sistemler birlikte tasarlanırlar. Entegre ürün geliştirme çevreleri yerine, sadece parça tasarımı yapmak genellikle tercih edilir. Çünkü tek parça tasarımları için analiz ve simülasyon sistemleri mevcuttur (SolidWorks, AutoCad, vb). Fakat çok parçalı sistemler ve alt-sistemlerin tasarımı için çok az destek bulunmaktadır. Bu çalışma, elektromekanik ürünlerin belirlenen kısıtlamalar dahilinde tasarım ve üretimini geliştirmek için elektronik tasarımla mekanik tasarımı birleştirmeyi amaçlamaktadır. Sistem CAD ile entegre edilmiş DELPHĐ tabanlı bir ortamda gerçekleştirilmiştir. Karışık bir sistemdeki her bir eleman ve kısıtlamalara bağlı olarak modellenen elemanlar arasındaki ilişkileri anlamak için elektrikli diş fırçası ve yürüyen bir robot gibi var olan ürünler üzerinde çalışılmıştır. Sistem, tasarım işleminin başlangıç safhalarındaki ilişkili bölümleri, birbirleri üzerindeki olası etkileri, maliyetleri, ağırlık ve fiziksel kısıtlamaları değerlendiren karışık sistemlerde tasarımcılara kolaylık sağlamaktadır. Yeni ve gerçekçi bir yaklaşım sağlayarak değişik kısıtlamalara maruz kalan ürün geliştirme sistemini desteklemektedir. Ayrıca, ürün anahtar karakteristikleri tespit edilerek isteklerin tanımlanmasına, tasarımın alt bölümlere bölünmesine yardımcı olmaktadır. Bununla beraber, verilen kararların ve sebeplerin her disiplinin anlayacağı bir dilde kaydedilmesi, yeniden tasarım ve ürün iyileştirmelerinin basitleştirilmesi, yeniden kullanım ve teknolojik değişikliklerin tasarım prosesine dahil edilmesi konularında da yarar sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Elektromekanik ürün tasarımı, anahtar karakteristikler, kısıtlama-tabanlı modelleme, CAD 1. Giriş Elektromekanik ürünler içeriğinde birden fazla teknoloji taşıyan ürünlerdir. Bunlar, dijital fotoğraf makinesi, otomobil merkezi kilit sistemi ve Şekil 1 ve Şekil 2 de gösterilen vibratörlü diş fırçası ve robotlar gibi ürünlerdir. Bu ürünleri tasarlamak çok karışıktır ve birçok disiplinin birbiriyle kesişimi yüzünden zaman alıcı bir işlemdir. Küçük ve orta ölçekli sanayi (KOBĐ ler) ye bu konuda, acilen kullanıp kolayca adapte edebileceği yöntem ve metotlar gerekmektedir. Elektromekanik sistemler için hızlı ve mümkün olan erken tasarım kararlarının alınması anahtar problemlerden bir tanesidir. Şöyle ki müşteri isteklerinin fonksiyon, boyut, alan, güç, maliyet, tamir vb. olarak çevrilmesi ve ifade edilebilmesi ile bir ürünün belirli özel fonksiyonları yerine getirmek üzere alt sistemlere bölünmesi ve bu alt sistemlerin yerleştirileceği konumların boyut ve hacimlerin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu alt sistemlere bölme işlemi, müşteri ve teknik isteklerin doğru bir dil ve formatta temsil edilmesine bağlıdır.
Teknolojik Araştırmalar: MTED 2008 (1) 33-39 Elektromekanik Ürünler Đçin Nesne Tabanlı Bir Tasarım Sistemi Geliştirilmesi Şekil 1. Vibratörlü Diş Fırçası Şekil 2. Robot Elektromekanik ürünlerin tasarımı, yapılacak tasarımının kullanım ömrü boyunca meydana getireceği olumlu ve olumsuz etkileri saptamak için çok sayıda bilgisayar destekli tasarım sistemi, analiz ve simülasyon aracının kullanılmasını gerektirmektedir. Tek parça tasarım seviyesi, çok iyi bilgisayar destekli tasarım araçları (AutoCAD, SOLĐDWORKS, vb) ve araştırmalarla desteklenmektedir [1]. Mevcut tasarım analiz sistemleri ayrı teknolojiler için tasarım, analiz ve imalat metotları arasında doğrudan bilgisayar bağlantısı sağlar. Bu sistemler uzman sistem geliştirilmesine izin vererek bilgi tabanlarından bilgi alınmasını ve bilgisayar destekli programlardan veri alınmasını mümkün kılarlar. Fakat bu sistemler sistem seviyesinin alt-seviyelere bölünmesine izin verecek prosedüre sahip değildir. Aynı zamanda karışık anlaşmazlıkları çözemezler [2,3]. Herhangi bir ürün geliştirme aşamasına özgü olarak özellikle erken dönemlerde bir çok eşit ağırlıklı alternatif çözümler bulunur. Her alternatif çözüm, ürünün kısıtlamalarını ve teknik özelliklerini karşılar ve her birinin alt aşamalardaki kararlarda değişik etkisi görülür. Seçimler ve anlaşmazlıklarda herkesin üzerinde anlaştığı çözüme ulaşılmalı ve anlaşmazlıklar tasarım sona ulaşılmadan çözülmelidir. Bilgisayar tabanlı bir çerçeve, bu problemlerin çözümü için bir çok fonksiyon içermelidir. Bu çerçeve tüm tasarım prosesinin koordinasyonunu sağlamalıdır. Đlave olarak kullanımı kolay, güncelleştirilmiş ve diğer araçlarla entegrasyonu kolay, ilgili veri modellerini ve araçlarını da destekler şekilde olmalıdır [4,5]. Fakat eşzamanlı mühendislik proseslerini desteklemek için iyi bir bilgisayar tabanlı sistem geliştirmek çerçeve yapılarının yeniden tasarımını gerektirmektedir [6,7,8]. Ajan tabanlı sistemlerin uygulamaları çok ilgi çekmektedir [9,10]. Bağımsız bir ajan fiziksel bir sistem olup dinamik olarak değişen çevrelerde bağımsız olarak çalışır. Ajanlar klasik yaklaşım mantığına bağlı olup, son zamanlarda bir alternatif olarak, davranış tabanlı ajanlar araştırmacılar tarafından klasik yaklaşımın kısıtlamalarını aşmak için geliştirilmektedir. Mevcut destek sistemlerinin kısıtlamalarına ve elektromekanik ürünlerin geliştirilme çevrelerinin isteklerine karşın, ajan tabanlı sistemlerin avantajları fazladır. Fakat böyle bir sistemin geliştirilmesi, sistem geliştirilmesi ile ilgili birçok problemin çözülmesini gerektirmektedir. Bu problemler şunlardır: Ürün geliştirmeyi destekleyen çeşitli bilgisayar yardımlı destek araçlarının entegre edilmesinin yüksek seviyede kontrolü; Anlaşmazlık tespiti ve çözümü için stratejiler; Görüşme takibi, yönetimi, çözüm geliştirme ve seçme. Bütün bunlardan daha önemlisi elektromekanik ürünlerin, imalatının, montajının, anahtar karakteristiklerinin ve bunların aralarındaki ilişkilerin tam olarak tanımlanması ve modellenmesidir [11-13]. Elektromekanik ürünlerin, tasarım sürecinin hızlandırılması, kısıtlama-tabanlı tasarımının yapılabilmesi ve parça etkileşimlerinin ortaya çıkarabileceği problemlerin ve alternatif çözümlerinin tespit edilebilmesini sağlayacak bir sisteme ihtiyaç duyulmaktadır. 34
Altan, N., Gayretli, A., Teknolojik Araştırmalar: MTED 2008 (1) 33-39 Bu makalede elektromekanik ürün tasarımı için önerilen yaklaşım, klasik ürün geliştirme yaklaşımı, elektromekanik sistemlerin tasarımı ve geliştirilmesi, ürün anahtar karakteristiklerinin ve uzman kuralların belirlenmesi açıklandıktan sonra önerilen yaklaşımı destekleyen prototip programının geliştirilmesi hakkında bilgiler verilmektedir. 2. Elektromekanik Sistemlerin Tasarımı ve Geliştirilmesi Burada tasarlanacak olan sistemden istenen işleve bağlı olarak, mekanik kısmın tasarlanmaya başlanmasıyla elektrikli tahrik elemanı ve devrelerinin belirlenmesi süreci paralel olarak işlemektedir. Tasarlanacak sistemin boyutlarının belirlenmesinde, istenen işlevleri yerine getirecek elektrik elemanı ve devreleri için ayrılan yer ile bu devrelerin boyutları arasındaki ilişki önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle tasarımın başlangıcından itibaren elektrik kısmı göz önüne alınmalıdır. Mekanik bir sistemin elektrik eleman ve devreleriyle olan ilişkisi, sistemdeki değişkenlerin kontrolünün kullanıcı ile ilişkisini düzenleyen kontrol paneli gibi devrelerle gerçekleşmektedir. Mekanik sistemdeki hareketi sağlayan tahrik elemanının seçilmesi ve bu elemanın sistem üzerinden sensörler ile gözlenen değişkenleri kontrol edebilecek şekilde sürme elemanları ile elektrik devrelerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu tahrik elemanının seçiminde mekanik sistem tarafından istenen moment, hız, enerji kaynağı, ağırlık ve boyutlar ve benzeri kriterler göz önünde bulundurulmalıdır. Son zamanlarda elektronik alanında meydana gelen gelişmeler daha önceleri analog devrelerle gerçekleştirilen sistemlerin mikroişlemciler ve entegre devrelerle yapılmasını mümkün hale getirmiştir. Bu gelişmeler aynı işi gören daha küçük boyutlu, aynı zamanda fonksiyonellik açısından geliştirilebilen devrelerin analog devrelerin yerini almasını sağlamaktadır. Bir tasarım fonksiyonu bir kaç farklı yolla oluşturulabilir. Örnek olarak bir zaman fonksiyonu tamamen mekanik olarak değil aynı zamanda dijital, elektrik takviyeli olarak ve çeşitli yollarla gerçekleştirilebilir. Bir ürünün işlevi hakkında yeterli bilgi elde edilinceye kadar ideal bir çözüm seçmek imkânsızdır. Ayrıca işlevsel modüller arasındaki etkileşim, aşırı ısınma ya da titreşimden dolayı meydana gelen hasarlar gibi pek çok problemin kaynağı olabilir. Bundan dolayı konsept tasarım aşaması elektromekanik ürünlerin başarısı için kritik bir öneme sahiptir. 2.1 Elektromekanik Ürün Geliştirme Yaklaşımları Mevcut metotlar araştırılmış ve elektromekanik ürünlerin geliştirilmesinde genel olarak Şekil 3 teki yaklaşımın kullanıldığı tespit edilmiştir [12]. Ancak bu yaklaşımın tasarımın uzun zaman alması, geri dönüşlerin fazlalığı, yüksek ürün geliştirme maliyeti ve iletişim problemleri gibi dezavantajları vardır. Şekil 3. Klasik Ürün Geliştirme Yaklaşımı Bu dezavantajları ortadan kaldırabilecek eş zamanlı ürün geliştirme yaklaşımı ise Şekil 4 de önerilmiştir. Mekanik ve elektrik donanımlarının birlikte uyum içinde çalışması için gereksinimler göz önüne alınarak mekanik ve elektrik sistem birlikte tasarlanır. Buradaki problem, tasarım sürecini zorlaştıran ve riske sokan pek çok belirsizliğin olmasıdır. Eğer amaçlanan sistem mekaniksel yada elektriksel olarak düşünülmüşse bütün sistem istenen işlevlere sahip olmayabilir. Ancak burada tasarımda, kontrol elemanında ve mekanik tasarımda değişiklik yapabileceğimiz pek çok serbestlik vardır. Diğer taraftan bazı nedenlerden dolayı mekanik çalışan bir sistemin elektromekanik sisteme dönüştürülmesi düşünülen mekanik sistemden dolayı yeni bir ürün tasarımı yaklaşımından daha kolay olabilir. Eğer mekanizmaya elektrik sistemi de yerleştirilecekse (kontrolör, sensör vb.) bundan dolayı da sistemi modifiye etmek bazı zorlukları beraberinde getirecektir. 35
Teknolojik Araştırmalar: MTED 2008 (1) 33-39 Elektromekanik Ürünler Đçin Nesne Tabanlı Bir Tasarım Sistemi Geliştirilmesi Şekil 4. Eş Zamanlı Ürün Geliştirme Yaklaşımı 2.2 Elektromekanik Ürün Tasarımı Đçin Önerilen Yaklaşım Çalışma kapsamında elektromekanik bir ürünün tasarım sürecinde Şekil 5 te görülen tasarım yaklaşımı geliştirilmiştir. Bu yaklaşımın açıklanması genel olarak şu şekildedir: Bir tasarımcı, yapacağı tasarımla ilgili kullanıcı gereksinimlerini tespit eder. Bu gereksinimlerin ifade edilebilmesi için, tasarımcıya sorulacak soruları ve alınacak cevaplara göre sistemin yöneleceği noktayı belirleyen bir algoritma hazırlanır. Elde edilen bilgiler kullanıcı ara yüzünde toplanır, kullanıcı ara yüzüne aktarılan bilgiler parça veritabanı olarak üç boyutlu tasarım sistemine (3-CAD) iletilir. Sistem tasarımcı istekleri kapsamında bu isteklere cevap verebilecek parçaları seçerek ürünün modelini oluşturur. Oluşturulan parça modelinden sonra tasarımı gerçekleştirilen ürünün, sisteminde bulunan mekanik ya da elektronik elemanların etkileşimleri ve bu elemanların anahtar karakteristikleri belirlenir. Belirlenen etkileşimler ve kısıtlar sonucunda ortaya çıkabilecek problemler ve bu problemlerin alternatif çözümleri belirlenerek Yapay-Zeka tabanlı sisteme aktarılır. Burada tasarımla alakalı kısıtlamalar uzman sistem kuralları olarak programlama diline dönüştürülmektedir. Şekil 5. Çalışma Kapsamında Takip Edilecek Olan Tasarım Yaklaşımı 36
Altan, N., Gayretli, A., Teknolojik Araştırmalar: MTED 2008 (1) 33-39 Bu yaklaşımı destekleyen programlama dili olarak Delphi tercih edilmiştir. Delphi Pascal ın nesne yönelimli (object oriented) uzantısı olan Object Pascal dilini kullanmaktadır. Object Pascal kolay anlaşılır bir dile, hızlı derleme gücüne ve modüler programlama için gerekli tüm komutlara sahiptir. Object Pascal Delphi nin IDE si ile birlikte daha anlaşılır bir yapıya kavuşturulmuştur. IDE tümleştirilmiş uygulama geliştirme ortamı demektir ve amaçlanan yaklaşım için uygundur. 2.3 Ürün Anahtar Karakteristiklerinin ve Uzman Kuralların Belirlenmesi Anahtar karakteristikler elektromekanik parçaların montajlarının performansını etkileyen önemli faktörlerdendir. Herhangi bir sistemin ayarları, sistem yardımcı fonksiyonları ya da sistem elemanları diğerleri ile etkileşebilirler. Mekanik elemanlar kuvvetleri aktarmak ya da kuvvetlere karşı koymak görevini üstlenir. Elektronik elemanlar denetim ve kontrol işlevini yerine getirirken, elektrik elemanları da güç ya da ışık üretmeye imkân tanırlar. Isının artması, şiddetli bir manyetik alanın oluşması ya da titreşim gibi negatif etkiler, baskılı devre levhası gibi kırılgan elemanlarda hasarlara neden olurlar. Bu tür hasarları önlemek için yerleri değiştirilebilir ya da koruyucu bir sistem eklenilmesi gerekebilir (koruyucu kılıf, soğutma sistemi vb,). Bu tür modifikasyonlar, sistemin boyutunun, ağırlığının ya da maliyetinin artmasına neden olabilir. Elbette en optimum çözüm için yapılan araştırma, elektromekanik çözüm sürecini çok kompleks ve pahalı yapmaktadır. Tespit edilen anahtar karakteristiklerin bazıları Tablo 1 de gösterilmiştir. Bu karakteristiklere bağlı olarak belirlenen uzman kurallarının bazıları da aynı tabloda verilmiştir. Tablo 1. Ürünün Tespit Edilen Anahtar Karakteristiklerinin ve Belirlenen Uzman Kuralların Bazıları Müşteri gereksinimleri Fiyat Renk, biçim Fonksiyonlar Kullanıcı grubu Ergonomi Đşlevsel Hız Kapasite Güvenilirlik Bakım Mekanik Gürültü Titreşim ve Darbe: Ağırlık Belirlenmiş hacim: Tolerans verim/hasar Şekil ve ölçü Elektrik Isı Đletkenlik/ Elektromanyetizma: Güç tüketimi Özdirenç Verim/hasar yada çıktı Elektrostatik Çevresel Isı Yeniden kullanılabilirlik Nem Zehirlilik/porosite Malzeme Dayanıklılık Rijitlik Sertlik Tokluk Kural 1: Eğer oluşturulan model, istenilen ağırlık limitini aşıyorsa motoru değiştir. Kural 2: Eğer motor fazla ısı yayıyorsa elektronik karttan uzak bir yere monte et. Kural 3: Eğer enerji kaynağı belirtilmemişse pil seç. Kural 4: Eğer motor fazla titreşim yayıyorsa elektronik karttan uzak bir yere monte et. Korozyon Direnci 3. Önerilen Yaklaşımı Destekleyen Prototip Programının Geliştirilmesi Tasarım ekiplerinin çalışma şekillerini, yeteneklerini ve araçlarını içeren örnek olaylar vasıtasıyla, elektromekanik ürünlerin tasarımlarını önemli derecede etkileyen temel özelliklerin belirlenebilmesi için bir elektromekanik robotu oluşturan parçalar SolidWorks mekanik tasarım otomasyon programında üç boyutlu olarak çizilerek montajı yapılmıştır. Çalışma, öncelikle elektromekanik ürünlerin tasarım, imalat ve montajını, anlaşmazlık yönetimini, geometri, ağırlık ve görünüm ve bunların bir araya gelmesini kapsayacağından, SolidWorks programında, çizilen parçaların malzeme cinsi girilerek ağırlığı, hacmi, yoğunluğu, atalet momenti gibi mekanik özellikleri elde edilmiştir. Tasarım için belirlenen elektromekanik parçanın elektriksel ve mekanik özelliklerinin tespit edilmesiyle birlikte elde edilen veriler veri tabanına aktarılmıştır (Şekil 6). 37
Teknolojik Araştırmalar: MTED 2008 (1) 33-39 Elektromekanik Ürünler Đçin Nesne Tabanlı Bir Tasarım Sistemi Geliştirilmesi Şekil 6. Parça Kayıt Menüsü ve Veri Tabanı Program üç bölüm olarak tasarlanmıştır. Birinci bölümde parça kaydı yapılmaktadır. Parça kaydı menüsüne bir alt menü eklenmiştir. Şekil 6 da görüldüğü gibi bu menüden kaydı yapılacak parçanın sınıfı (mekanik, besleme, devre, motor) seçilecektir. Bu seçilen sınıfa uygun kayıt penceresi görüntülenecek ve uygun tabloya kayıt yapılacaktır. Đkinci bölümde ise veritabanında kayıtlı parçaların görüntülenmesi ve gerekirse değişikliklerin yapılması sağlanmaktadır. Bu bölümde tasarım için parça seçilmesi de mümkündür. Üçüncü bölüm tasarlanan ürünün anahtar karakteristiklerine göre tasarımı yönlendirmek üzere bir algoritma içeren karar verme sistemidir. Bu geliştirilmesi hala devam eden bir uzman sistemdir. Bu sistem tasarımcı istekleri çerçevesinde istenilen ürünün modelini oluşturduktan sonra, model elemanlarının birbirleriyle etkileşimi ve kısıtlamaları sonucu ortaya çıkabilecek olası problemleri tasarımcıya hatırlatarak bu problemlerin çözümü için çeşitli önerilerde bulunacaktır. 4. Sonuç Bu çalışmada, elektromekanik ürün tasarımı için yeni bir yaklaşım önerilmiş ve bu yaklaşımı destekleyen Delphi tabanlı prototip bir uzman sistem geliştirilmiştir. Bu sistem, tasarım işleminin başlangıç safhalarındaki ilişkili bölümlerinden, birbirleri üzerindeki olası etkilerden, maliyetler, ağırlık ve fiziksel kısıtlamalardan oluşmaktadır. Sistem, bütün bu kısıtlamaları değerlendirerek karışık sistemlerde farklı bilim dallarındaki tasarımcılara olabildiğince yardım eder. Mühendislik kısıtlamaları ve kritik müşteri gereksinimlerine göre var olan ürünlere yeni fonksiyonlar eklemeye ve yeni kompleks ürünler geliştirmeye olanak sağlar. Ayrıca, ürün anahtar karakteristikleri tespit edilerek isteklerin tanımlanmasına, tasarımın alt bölümlere bölünmesine yardımcı olur. Bununla beraber, verilen kararların ve sebeplerin her disiplinin anlayacağı bir dilde kaydedilmesi, yeniden tasarım ve ürün iyileştirmelerinin basitleştirilmesi, yeniden kullanım ve teknolojik değişikliklerin tasarım prosesine dahil edilmesi konularında da faydalıdır. Tasarımlar üzerinde alınan kararlar gerekli olduğunda, karar noktalarına tekrar bakabilmek için tasarım geçmişi veri tabanında kaydedilir. Bu çalışma, elektromekanik ürün tasarımının bütün sorunlarını gidermeyi amaçlayan ve işlem gelişimini göstermek için gerekli bütün aktiviteleri kapsayan bir sistem geliştirmek için devam eden bir araştırmayı kapsamaktadır. Tasarlanan sistemden elde edilen ilk sonuçlar ümit vericidir. Bu sistemin kullanılması, müşteri istekleri, ürün maliyeti ve tasarım zamanında önemli bir azalma sağlayabilir. 5. Teşekkür Üzerinde çalışılan bu proje TUBĐTAK tarafından desteklenmiştir (106M226). Ayrıca katkılarından dolayı Prof. Dr. Süleyman Taşgetiren e teşekkür ederiz. 38
Altan, N., Gayretli, A., Teknolojik Araştırmalar: MTED 2008 (1) 33-39 Kaynaklar 1. R.Farr, A.Gayretli, N.Gindy, and H.Speller, 2002, " Collaborative Development using EMProDS: The Electromechanical Product Design System " IMechE -Journal of Manufacture-Part B, Vol. 216, pp. 453-457. 2. R.Farr, A.Gayretli, A.Hodgson and N.Gindy, 2003, Virtual Teams and Electromechanical Product Design International Journal of Advanced Manufacturing Systems, Vol. 6, Issue 2, pp. 49-63. 3. T.H.Kreps, 1996,"3-D-MEMCAD and computer-aided planning tools", Institute for Manufacturing Automation and Production systems- FAPS- University of Erlangen Germany, www.faps.uni-erlangen.de. 4. A.Gayretli, 2005 "Constraint-Based Conflict Management in a Cooperative Design Environment" Invited paper, Teknolojik Araştırmalar MTED, 1-9(3). 5. J.Daniei and S.W.Director, 1989, " An Object Oriented Approach to CAD tool Control within a design frame\work", Proc of the 26 th ACM/IEEE Design Automation conf, Las Vegas, pp.l97-202. 6. H.R.Parsaei and W.G.Williams(Eds), 1993, Concurrent Engineering: Contemporary issues and modern design tools, Chapman&Hall. 7. S.D.Eppinger, D.E.Whitnery, R.P.Smith, D.A.Gebala, 1994, "A Model-Based Method for Organising Tasks in Product Development", Research in Engineering Design-Theory Applications and Concurrent Engineering, Vol 6, No. 1, pp 1-13. 8. V.Krishnan, S.Eppinger, D.E.Whitney, 1995, "Accelerating Product Development by the Exchange of Preliminary Product Design Information" Journal of Mechanical Design Vol 17 No 4, pp 491-498 9. V.H.Wood and A.M.Agogino, 1996,"Case-Based Conceptual Design Information Server for Concurrent Engineering" Computer-Aided Design, 28(5). 10. H.V.D.Parunak, A.D.Baker, and S.J.Clark, 1997, "The AARIA Agent Architecture: An Example of Requirements-Driven Agent-Based System Design" in Proceeding of the First International Conference on Autonomoııs Agents (ICAA'97), Marina del Rey, CA. 11. R.Farr, A.Gayretli and H.Speller, June2002, " Nurturing the Knowledge Base in Distributed Organisations" in The Proceedings of 2nd International Conference on Responsive Manufacturing, Turkey. 12. P.C.Breedveld, 2004, Port-Based Modelling of Mechatronic Systems, Mathematics and Computers in Simulation, Vol. 66, pp. 99-127. 13. T. Bertram, et al, 2003, Modelling and Simulation for Mechatronic Design in Automotive Systems Control Engineering Practice, Vol. 11, pp. 179-190. 39