On5yirmi5.com KPSS'de çok konuşulan 'vitamin' sorusu ve çözümü Kaç gündür bir 'vitamin' sorusudur gidiyor. İşte geçtiğimiz günlerde yapılan KPSS sorularında yer alan 'vitamin' sorusu ve çözümü... Yayın Tarihi : 17 Temmuz 2013 Çarşamba (oluşturma : 8/27/2015) Neşet Günel'in yazısı ÖSYM sınavlarının gönüllü, kadrolu eleştirmeni olarak yine karşınızdayım. Daha önce on5yirmi5 takipçileri Gizem Gül ün mülakatını hatırlayacaklardır. http://oku.on5yirmi5.com/haber/egitim/sinavlar/127044/lys-edebiyat-sorularinin-90indan-25iyanlis.html LYS 2013 eleştirisini de başka bir yerde yaptım http://www.abbasguclu.com.tr/osys/lys3_edebiyat_sinav_sorularina_carpici_elestiri.html?page=1 Şimdi sıra KPSS de. 2008'e kadar dil bilgisi sorusu sorulmayan KPSS'de ne oldu da birden dil bilgisinin en uç noktalarına uzanıldı. Yasa mı değişti, yönetmelik mi değişti? Bildiğim kadarıyla değişen bir şey yok, değişen sadece zihniyet. Resim, fizik, metal, biyoloji gibi alanlardan mezun olmuş öğretmen adaylarına bu tarzda dil bilgisi sormanın mantığı var mı? Hepsinden önemlisi yasal dayanağı var mı? Bildiğim kadarıyla dil bilgisi sorularının oranı yüzde 10 olmalı. Bu yüzde 10 da yazım, noktalama, anlatım bozukluğu sorularından oluşmalı. Önce böyleydi, 2008'e kadar bir tane bile dil bilgisi sorusu sorulmadı. "Aşağıdakilerden hangisinde işi yapan belirsizdir" veya "altı çizili sözlerden hangisi niteleme yapmaktadır" gibi sorular dil bilgisini naif bir şekilde yokluyordu. Delikli demir icat oldu mertlik bozuldu 2011 ve 2012 de 10 tane 11 tane dil bilgisi soran ÖSYM nin dayanağı nedir? 30 soruluk bir testte 11 dil bilgisi sorusu, yüzde 30 u aşıyor. Sınavın yüzde 33'ünü dil bilgisi sorularından oluşturdular. Asıl önemlisi öğretmen adaylarının buna ses çıkarmaması. Hep ÖSYM ile ilgili şayialar peşinde koşan kişilerin bu duruma dikkat çekmemesi anlaşılır gibi değildir. Yaygaracı, magazinci bir toplum olduk sanırım. Bu yıl yapılan KPSS nin soruları daha yeni yayınlandı. ÖSYM bu yıl genel yetenek bölümünde 10 dil bilgisi sorusu yerine 5 tane sormuş. Niye peki? Canı öyle istemiş. Bu yıl canı sözel problem sormak istemiş, dil bilgisi sorusu yerine onu sormuş. Sorabilir. Seneye de sudoku sorar. KPSS yi mini ALES yapmışlar doğrusu. Sorulan dil bilgisi soruları yabana atılır cinsten değil. Bir tamlama sorusu sormuşlar, şu ana kadar bu zorlukta bir dil bilgisi sorusu hiçbir sınavda sorulmadı.
Bu yıl bir de alan bilgisi sınavıyla karşılaşan öğretmen adaylarımıza yazık değil mi? Bu arkadaşlarımız, kardeşlerimiz, çocuklarımız abartısız olarak söylüyorum- dünyanın en zor sınavına giriyorlar. Kapsam olarak, bilgi olarak Sadede gelelim, kaç gündür bir vitamin sorusu dur aldı başını gidiyor. Sorular yayınlandı da görebildik nihayet vitamin sorusunu. Bu soru tarzı konusunda bir çalışma yapmış biri olarak (Muharrem Duş Bey in kulaklarını çınlatıyorum buradan, çalışmam hala basılmadı!) ilgiyle çözdüm bu soruyu. Birçok kişiyi rahatlatmak için çözümümü paylaşmak istiyorum. Çok zor bir soru olduğunu söylemeliyim öncelikle. İtiraf edeyim ki sınav ortamında makul bir sürede çözemezdim bu soruyu. Soruyu çözebilenleri kutlarım. Vitamin sorusu ve çözümü Ahmet, Hasan ve Zafer isimli üç kişi; A, B, C, D, E ve K vitamin değerlerinin tamamını ölçtürmüşlerdir. Vitaminlerin değer sonuçları yüksek, normal ve düşük olmak üzere sınıflandırılmıştır. Bu üç kişinin vitamin değeri sınıflandırmalarıyla ilgili olarak bazı bilgiler şöyledir: * Ahmet in dört vitamin değeri yüksek, iki vitamin değeri ise normaldir. * A vitamini herkeste aynı değerde ölçülmüştür. * İki kişinin E ve K vitamin değeri düşüktür. * Hasan ın yalnızca bir vitamin değeri normaldir. * B vitamini yüksek değerde olan iki kişiden biri Zafer dir. 28. soru: I. A II. B III. C Hasan için yukarıdaki vitaminlerden hangileri normal değerde olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III D) I ve II E)II ve III 29. soru:
C vitamini sadece Zafer de normal değerde ölçülmüşse aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) Hasan ın D vitamin değeri normaldir. B) Ahmet in E vitamin değeri yüksektir. C) Hasan ın C vitamin değeri düşüktür. D) Ahmet in normal değerde ölçülen vitaminlerinden biri K dir. E) Zafer in D vitamin değeri yüksektir. 30. soru: Hasan ve Zafer in sadece iki vitamin değeri düşükse aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Hasan ın C vitamin değeri normalse D vitamin değeri yüksektir. B) Zafer in D vitamin değeri yüksekse Ahmet in C vitamin değeri yüksektir. C) Ahmet in D vitamin değeri normalse Zafer in C vitamin değeri normaldir. D) Ahmet in C vitamin değeri normalse Hasan ın D vitamin değeri yüksektir. E) Zafer in C vitamin değeri yüksekse Hasan ve Zafer in tüm vitamin değerleri aynıdır. Çözüm hazırlığı: * B vitamini yüksek değerde olan iki kişiden biri Zafer dir. Zafer in B vitaminini yüksek olarak işaretleyelim hemen. * İki kişinin E ve K vitamin değeri düşüktür. Ahmet in düşük değeri olmadığı için bunlar Hasan ve Zafer dir.
* Ahmet in dört vitamin değeri yüksek, iki vitamin değeri ise normaldir. * A vitamini herkeste aynı değerde ölçülmüştür. * Hasan ın yalnızca bir vitamin değeri normaldir. Herkeste aynı değerde olan A nın vitamin değeri ne olabilir? Düşük olamaz çünkü Ahmet in hiç düşük değeri yok. Peki normal olabilir mi? Bunu söyleyebilmek kolay değil tabii ama olamaz. Neden? Çünkü üç veriyi birlikte değerlendirerek bir çıkarım yapmak gerekiyor. A vitamini herkeste aynı değerde olacak, Hasan a ait tek normal değer olacak ve bu normal değer de Ahmet in yüksek olduğu yerde olacak. (Ahmet in yüksek olan vitamin değerlerinden biri, diğerlerinde normaldir.) Şimdi anlayabildik mi A nın neden herkeste normal değerde olamayacağını? A hep normal değerde olursa ve Hasan a ait yalnızca bir normal değer olacağı için Ahmet in yüksek olan vitamin değerlerinden biri, diğerlerinde normaldir. verisini nasıl sağlayacağız? Sağlayamayız. Demek ki A vitamini herkeste yüksek değerdeymiş. * Ahmet in dört vitamin değeri yüksek, iki vitamin değeri ise normaldir. * A vitamini herkeste aynı değerde ölçülmüştür. * İki kişinin E ve K vitamin değeri düşüktür.
* Hasan ın yalnızca bir vitamin değeri normaldir. * B vitamini yüksek değerde olan iki kişiden biri Zafer dir. Verilerden * A vitamini herkeste aynı değerde ölçülmüştür. verisinin üzerini çizebiliriz artık. Sıksanız, suyunu çıkarsanız başka bir çıkarım yapamazsınız o veriden. İki kişinin E ve K vitamin değeri düşüktür. Verisinden de başka bir sonuç çıkaramayız ama onun üzerini çizmiyoruz. Niçin? E ve K için başka düşük değeri söz konusu olmadığını aklımızda tutmak için. * Ahmet in dört vitamin değeri yüksek, iki vitamin değeri ise normaldir. * Hasan ın yalnızca bir vitamin değeri normaldir. * B vitamini yüksek değerde olan iki kişiden biri Zafer dir. verilerini dikkate alarak düşünmeye devam ediyoruz! Hasan ın tek normal değeri olacak ve bu normal değerin olduğu sütunda Ahmet yüksek Zafer ise normal olacak. (Ahmet in yüksek olan vitamin değerlerinden biri, diğerlerinde normaldir. Hasan ın yalnızca bir vitamin değeri normaldir.) Peki, Hasan a ait tek normal değer B de olabilir mi? Hayır, olamaz. Neden? Çünkü aynı sütunda Zafer yüksek değerde. Hasan ın normal değeri nerede olacak o zaman? Tabii ki ya C ya da D de olacak. Üç soruyu da bu ihtimalli durum üzerine kurmuş soru hazırlayıcısı. Soruları çözelim şimdi. Çözüm 28: Hasan ın normal değerinin ya C ya da D de olabileceği değerlendirmesini yapmıştık zaten. Seçeneklerde D ye yer verilmediğine göre C de olabilir. Cevap C dir. Çözüm 29: Bu soru için C vitamininin sadece Zafer de normal değerde ölçüldüğü varsayılmıştır. Bu sayıltıyı tablomuza ilave edelim.
28. soruyu tekrar sormuşlar aslında. C vitamini sadece Zafer de normal değerde ölçülmüşse Hasan da ölçülmemiş demektir. Bu durumda Hasan ın normal değeri kesinlikle D de ölçülür. Cevap A dır. Çözüm 30: Elimizdeki kesin çıkarımlara yeni sayıltıları ekleyerek düşünüyoruz. C vitamini sadece Zafer de normal değerde ölçülmüşse verisi sadece 29. Soru için bir sayıltıydı bu yüzden o veriyi tablomuzdan çıkarıyoruz (Sınavda silmek gerekiyor tabii.). Hasan ve Zafer in sadece iki vitamin değeri düşükse ifadesinden yola çıkıp önceki verileri de göz önüne almalıyız. Hasan ve Zafer in E ve K vitamin değerlerinin düşük olduğunu zaten biliyoruz. Bu veri bize yeni bilgi olarak Bu kişilere ait başka düşük değer yok. diyor. Buradan Hasan ve Zaferin bilinmeyenlerinin ya yüksek ya normal değerde olduğunu da açıkça görüyoruz tabii. Aman, Ahmet in yüksek olan vitamin değerlerinden biri, diğerlerinde normaldir. verisini unutmayalım! İş bununla bitmiyor. Seçeneklerde de koşullu çıkarımlar yapılıyor. Hem üç kategorili olan hem de koşullu soru kökünden sonra koşullu seçenek! Zorluk derecesi 5 üzerinden 5! Seçenekleri değerlendirmekten başka yolumuz yok! A) Hasan ın C vitamin değeri normalse D vitamin değeri yüksektir. deniyor. Doğru mu, yanlış mı? Doğru. Niçin? Hasan ın tek normal değeri vardı, o da C de ise D değeri yüksektir; sadece iki değeri düşük varsayıldı bu soru için. B) Zafer in D vitamin değeri yüksekse Ahmet in C vitamin değeri yüksek olabilir. (Hasan ın normal olamayacağı açıktır.)
C) Ahmet in D vitamin değeri normalse Zafer in C vitamin değeri normal midir? Evet, normaldir. Neden? Çünkü bir sütunda yüksek-normal-normal gözlenmelidir (Ahmet in yüksek olan vitamin değerlerinden biri, diğerlerinde normaldir.). Bu durum C de mümkün olabiliyor. D) Ahmet in C vitamin değeri normal se Hasan ın D vitamin değeri yüksektir. deniyor. Doğru mu, yanlış mı? Yanlış. Niçin? Hasan ın tek normal değeri var, orada da Ahmet in yüksek değerde olması gerekiyor. Ahmet in C vitamin değeri normal se Hasan ın normal değeri D de olmak zorundadır. Bu yüzden yargı yanlıştır. Yargı yanlış olduğu için seçenek doğrudur. Cevap D dir. On5yirmi5 Bu dökümanı orjinal adreste göster KPSS'de çok konuşulan 'vitamin' sorusu ve çözümü