ORKÖY Ağaçlandırma Erozyon Kontrolü Toprak Muhafaza MNHRP Taşra Uygulama Birimi Mayıs -2014 Çalışma Raporu 1. Elazığ İli Büyükçay ve Kuşhane Mikrohavzalarında 110 hektar alanda, 112,9 km terasa; 65.000 adet fidan(karaçam, sedir, zerdali, badem, akasya) dikimi gerçekleştirilmiştir. 15 km. dikenli tel ihata çalışması tamamlanmıştır. Meşe rehabilitasyonu canlandırma kesimi Kumla Köyünde 60 hektar gerçekleşmiştir. Muş İli Karakütük Mikrohavzasında 30.000 adet çıplak köklü Sedir fidanıyla ilkbahar dikimleri tamamlanmıştır. 2013 yılı sonbahar aylarında yapılan dikimlerle, dikilen sayı 54.000 adettir. Alansal ve teras uzunluğu olarak 122ha lıkbozuk orman ağaçlandırması alanına 86 km terasa dikim gerçekleşmiştir. 40 hektar sahada meşe rehabilitasyonu (canlandırma kesimi) çalışması yapılmıştır. Mayıs ayında yapılan kontrollerde, bol miktarda kök sürgününün gelmiş olduğu, 2013 yılı sonbahar aylarında yapılacak bakım çalışmaları ile sürgünlerde seyreltme yapılması planlanmaktadır. Bingöl İli LedizMikrohavzasında60 km terasa,80 hektar alanda 36.000 adet fidanla(sedir, Bozardıç, Sarıçam, Meşe) ilkbahar dikimleri yapılmıştır. Meşe rehabilitasyonu (canlandırma kesimi) 18 ha alanda gerçekleşmiştir. Tüm faaliyetler kapsamında geliştirilen cetvel aşağıda gösterilmiştir. Faaliyetler Uzunluk (Km) MNHRP-2014 YILI GERÇEKLEŞEN YATIRIMLAR Lediz (Bingöl) Karakütük (Muş) Büyükçay (Elazığ) Kuşhane (Elazığ) TOPLAM Gerçekleşme Gerçekleşme Gerçekleşme Gerçekleşme Gerçekleşme Fiziki Finansal Fiziki Finansal Fiziki Finansal Fiziki Finansal Fiziki Finansal Fidan Sayısı İş /Adet/kg Alan (Ha) TL Uzunluk (Km) Fidan Sayısı İş Alan /Adet/kg (Ha) TL Uzunluk (Km) Fidan Sayısı İş Alan /Adet/kg (Ha) TL Uzunluk (Km) Fidan Sayısı İş Alan /Adet/kg (Ha) TL Uzunluk Fidan Sayısı Alan (Km)-Adet İş /Adet/kg (Ha) TL Erozyon Kont Top. Muh. Teras Yapımı 0 0 0.00 Erozyon Kont.Top.Muh. Servis Yolu 0 0 0.00 Erozyon Kont Top. Muh. Kapatma- Dikenli Tel ihata 20 80 82,000.00 8 32 15,000.00 28 112 97,000.00 Fidan Dikimi 60 34200 80 22,000.00 27 15245 32 13,500.00 87 49445 112 35,500.00 Mera İyileştirme(Kapatma) 1.8 20 2,800.00 1.8 0 20 2,800.00 Mera İyileştirme(Gübreleme) 3200 20 3,040.00 0 3200 20 3,040.00 Mera İyileştirme (Gölgelik ve Tuzluk) 0 0 0 0.00 Mera İyileştirme (Sıvatlar) 0 0 0 0.00 TOPLAM 132 138,340.00 Bozuk Alan Ağaçlandırması-Teras Yapımı 0 0 0.00 Bozuk Alan Ağaçlandırması-Fidan Dikimi 47 30,000 68 23,000.00 23 12900 22 12,500.00 57.4 32836 56 32,500.00 127.4 75,736 146 68,000.00 Bozuk Alan Ağaçlandırması-Servis yolu 0 0 0 0.00 Bozuk Alan Ağaçlandırması-Kapatma 6 22 11,300.00 14 56 26,250.00 20 0 78 37,550.00 Meşe Rehabilitasyonu(Canlandırma) 18 11,700.00 40 27,500.00 60 28,800.00 0 0 118 68,000.00 Meşe Rehabilitasyonu(Kapatma) Dikenli Tel İhata 9 40 17,000.00 9 0 40 17,000.00 Meşe Rehabilitasyonu(Kapatma) Dikenli Tel Alımı 0 0 0 0.00 TOPLAM 264 190,550.00 Güneş Enerjisi Üniteleri 90 88,200.00 67 67,000.00 23 23,000.00 180 0 178,200.00 Hane İzolasyonu 0 0 0.00 Enerji Tasarruflu Soba 0 0 0.00 Kapama Meyve Bahçesi Kurulumu 11150 35 31,500.00 1200 2 4,956.00 1275 13 13,625 50 36,456.00 Plastik Örtü Altı Yetiştiriciliği 5 0.12 58,410.00 2 0.05 22,464.00 4 0.1 46,728.00 1 0.02 11,682.00 12 0.29 139,284.00 Tarlada Sebze Üretimini Geliştirme 12216 0.12 3,469.68 9600 0.1 3,360.00 21,816 0.2 6,829.68 Hayvan Barınaklarının İyileştirilmesi 0 0 0.00 Yem Bitkileri İyileştirme (Yonca) 250 2.5 3,625.00 1000 20 14,000.00 27 0.5 378.00 43 0.8 602.00 1,320 24 18,605.00 Yem Bitkileri İyileştirme (Fiğ) 400 4 1,200.00 423 4.3 1,269.00 823 8.3 2,469.00 Yem Bitkileri İyileştirme (Mısır) 300 300 0 0.00 Arpa Buğday İyileştirme 0 0 0.00 TOPLAM 82 381,843.68 GENEL TOPLAM 710,733.68 Finansal Genel Toplam (TL) 710,733.68 Fiziki Gerçekleşme( Alan-Ha) 396 Fiziki Gerçekleşme Teras Yapımı( Km) 0 Fiziki Gerçekleşme Servis Yolu (Km) 0 Fiziki Gerçekleşme Dikenli Tel (Km) 58.8 Fiziki Gerçekleşme (Fidan Miktarı) 125,181
2. Kuşhane ve Büyükçay Mikrohavzası nda 83 dekar alanda 825 kg fiğ tohumu ile 13 dekar alanda 70 kg yonca tohumu kullanılarak faydalanıcılara ekimler yaptırılmıştır. Mayıs ayında yapılan kontrollerde yonca sahalarında çimlenmenin iyi olduğu, yağışlarla beraber henüz sulama gereksiniminin olmadığı, haziran ayı içerisinde sulanmasına başlanacağı Elazığ PİE tarafından bildirilmiştir. 300 kg Mısır tohumu satın alması yapılarak Haziran- Temmuz aylarında ekimi yaptırılmak üzere depolanmıştır. Silajlık mısır ekiminin ikinci ürün olarak yaptırılacağı, arpa ve buğday hasadı arkasından yapılması ve sulanan alanlara ekimi yapılacağından haziran ekimlerinde sorun yaşanmaması beklenmektedir. Lediz Mikrohavzasında 40 dekar alanda 200 kg yonca tohumu ile Balgöze ve Ardıçdibi Köylerinde ekimleri yaptırılmıştır. İzlenmesine devam edilmektedir. Tüm faaliyetler kapsamında geliştirilen cetvel ile takibi yapılmaktadır. Muş İli Karakütük Mikrohavzasında 200 dekar alanda 1000 kg yonca tohumu satın alınarak 20 adet faydalanıcıya ekim yaptırılmıştır. Ekim alanlarının izlenmesine devam edilmektedir. Hasat ile birlikte alansal verime ve ekonomik etkilerine dair veriler alınacak ve izleme-değerlendirmesi yapılacaktır.
3. Lediz Mikrohavzasında 9650 adet Elma (5 çeşit), Kiraz (2 çeşit) ve Armut (2 çeşit) fidanlarıyla yaklaşık 200 da sahada dikimleri yaptırılmıştır. 1500 adet Şebin-Bilecik-Kaman Ceviz kültürleriyle 150 da alanda dikimleri yaptırılmıştır.
Dikimler kontrollü yaptırılmış olup izlenmesine devam edilmektedir. Güneydoğu Fidancılıktan alınan fidan miktarı 10850 adet olup, bunun 9650 adeti Lediz, 1200 adeti Karakütük Mikrohavzasına dikilmiştir. Fidanlarda tutma başarısı %90 lar seviyesinde olup faydalanıcı tarafından sulama ve bakımlarının yapılması takip edilmektedir. Karakütük Mikrohavzasında 1200 adet elma (3 çeşit) fidanlarıyla 20 da sahada kapama meyve bahçeleri tesis edilmiştir. 1-1,5 ve 2 da büyüklüğünde yapılan kapama meyve bahçesi tesislerinin izlenmesine devam edilmektedir. Fidanlarda tutma başarısı %90 ların üzerinde gerçekleşmiştir. Yatırımların faydalanıcı tarafından sahiplenilmesi proje çalışanları olarak hepimizi memnun etmektedir. 4. Büyükçay Mikrohavzası nda Sarıkamış Köy Tüzel Kişiliği ne ait 150 da alanın yaklaşık 125 dekarlık kısmında 1270 adet Maraş-18 Ceviz kültürüyle Gelir Getirici Tür Ağaçlandırmaları kapsamında meyve bahçesi kurulumu gerçekleşmiştir. Fidanlarda bahar yağmurlarıyla birlikte tutma başarısı %90 ın üzerindedir. Sulama konusunda Sarıkamış KTK ile henüz mutabakata varılamamış olsa da sahiplenilmesini sağlayacak modeller üzerinde çalışılmaktadır (Köyde oturan hanelere, sulama ve bakımlarını yapmak üzere belirli sayılarda zimmetlemek).
5. Büyükçay, Karakütük ve Lediz Mikrohavzalarında örtü altı yetiştiriciliğinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla 12 adet fiziki ve mali şartları uygun olan istekliler belirlenmiştir. Sera tesislerinin kurulumu gerçekleştirilmiş olup, muayene kabul ile birlikte ödeme evrakları hazırlanacaktır.
6. Planlaması yapılmaya başlanan Elazığ da 2, Bingöl de 3, Muş ta 2 adet olmak üzere 7 adet mikrohavzada toplam 36 köyde Sor-Sap-Çöz toplantıları planlandığı şekilde 16.05.2014 tarihinde bitirilmiştir. Kurumsal ve diğer kurum katılımları büyük ölçüde sağlanmıştır. Planlama ekipleri İş Akım Şemasına uygun olarak planlama faaliyetlerine devam etmektedirler. Açık ihale ile planlama işini alan 3 firma ve Bingöl Ünv. MHPE, taslak haritalarını oluşturmuş olup, toprak profilleri açılmaya başlanmış, OR-BİL MHPE, Elazığ Baltaşı Mikrohavzası toprak numunelerini Güneydoğu Ormancılık Araştırma Müdürlüğü ne teslim etmiştir. Tüm toprak analizlerinin Araştırma Müdürlüğü nde yapılmasına karar verilmiştir. 7. Tamamlanan Sor-Sap-Çöz toplantıları sürecinde Varto Kaymakamlığı na TUB birimi, Muş İl Odak Noktası, Muş PİE, Pusula Mühendislik MHPE katılımıyla MNHRP, bütçesi, amaçları, hedefleri, yapılması planlanan yatırımlar ve köylerde yapılacak toplantılar hakkında detaylı bilgi verilmiştir. Projenin katılımcı ve entegre özelliğinden bahsedilerek, doğal
kaynakların rehabilitasyonu ve korunması ile faydalanması kısıtlanan köylerde gelir düzeyini arttırıcı bir takım yatırımlar yapılmasının planlanacağı konularında bilgi aktarımında bulunulmuştur. 8. Sor-Sap- Çöz toplantılarında proje kapsamında bütçeyi zorlayacak tarımsal sulama ihtiyaçları ön plana çıkmaktadır. Tarımsal sulama suyundan sonra temiz içme suyuna erişim ve içme suyu şebekelerinin yetersiz oluşu ile kanalizasyon istekleri dikkati çekmektedir. Elazığ İli köylerinde daha iyi yaşam koşullarına yönelik istekler (köy yolları parke taşı, sağlık ocağı ve sağlık memuru) ile çiftçi eğitimi ve bayanlara yönelik meslek edindirme eğitimleri ağır basmakta iken, Bingöl köylerinde tarımsal iyileşme ve gelir düzeyinin yükseltilmesine yönelik istekler ile yayla yollarının tesisi ve onarımı ön plana çıkmaktadır. Muş İli nde hayvansal üretimde iyileşme, hayvan içme suyu yapıları ve kaba yeme olan istekler ile mera iyileştirme faaliyetleri ön plana çıkmaktadır. Proje kapsamında yatırımlara konu olmayan, ancak yatırımı etkili olabilecek Elazığ İli Baltaşı, Bozçanak, Keklikdere ve Karasalkım köyleri ile Bingöl İli Çapakçur Mikrohavzası köylerinde süt toplama tankları ile üretilen sütü daha iyi pazarlama yolları, üretilen meyveleri soğuk hava deposu kanalıyla muhafaza ederek pazara çıkarma istekleri, yöresel odun dışı ürünleri paketleme ve pazara sunma tesis istekleri oluşmaktadır. Bingöl ve Muş köylerinde konut problemleri, Köylerde dededen, babadan kalma tapu intikallerinin yapılmadığı, kadastral sorunların çözümü talepleri oldukça fazladır. Genel olarak toplantılar yapılan köylerde tarım ve hayvancılık üzerine eğitim açığı dikkati çekmektedir. Bazı köylerde köy yerleşim alanı peyzaj onarımı istekleri çarpıcı istekler arasındadır. 9. Bingöl ve Elazığ İllerinde MNHRP kapsamında yapılacak olan makine ile teras yapımı işlerine dair ihale süreci gerçekleşmiştir. Sözleşmeler imzalanarak saha teslimi yapılmıştır. Elazığ Büyükçay ve Kuşhane Mikrohavzalarında toplam 1000 Ha sahada, 510 km teras yapımı ve 25 km Servis yolu yapımı ihalesi 309.000,00TL ye ihale edilmiştir. Bingöl Lediz Mikrohavzasında Teras yapımı ve dikenli tel ihata ile erozyon kontrol sınai tesisleri yapım işi birlikte ihale edilmiş olup, 316.000,00 TL ye ihale edilmiştir. Sözleşmeler imzalanarak çalışmalara başlanmıştır. 10. Muş İli Karakütük MH nda, Umurca Köyü nde Köylü ler ile mutabakat sağlanarak 170 da mera kapatması yapılarak, 3200 kg Amonyum-Nitrat gübrelemesi yapılmıştır. Tam bir
münavebeli otlatma sağlanamasa da Planlı otlatmaya geçilmiştir. Koçköy de 40 dekar mera kapatması yapılmıştır. Gübreleme uygulanmamıştır. Yabancı ot temizliği yapılması planlanmaktadır. 11. Bingöl İli Lediz MH nda 50 ha alanda mera kapatması yapılacaktır. Gübreleme gerekli görülmemiş olup, örtü gelişimi ve çayır verimindeki etkisi tespit edilecektir. Yabancı ot temizliği ve taş temizliği yapılması planlanmaktadır. 12. Muş Karakütük Mikrohavzası nda oyuntu tahkimatları kooperatif kanalıyla yaptırılmaktadır. Erozyon kontrol sınai tesisleri çalışmalarına başlanmıştır.
TUB birimi olarak yapılan inceleme ve kontrollerde kuru duvar eşik tesislerinin tam olarak tekniğine uygun olmadığına (temel kazısı ve yan kazıların (yamaç) yetersiz olduğuna, duvar yüksekliklerinin orantısız veya yetersiz olduğuna), mikrohavza planında enine yapılar hesabının gözden geçirilerek tesis aralık ve sayılarının yeniden hesaplanması gerektiğine, bu konuda plan yapımcısı Bingöl Ünv. MHPE den destek alınması gerektiğine, uygulanan kafes tel eşiklerin tekniğine uygun olmakla birlikte, enine yapılar hesabının gözden geçirilerek, gerekirse sayı ve aralıklarının yeniden hesaplanması gerektiğine kanaat getirilmiştir. Erozyon kontrol tesislerini konu alan uygulamalı bir eğitime ihtiyaç olduğuna kanaat getirilerek haziran ayının ikinci haftasında proje il ekipleri, ilgili ATM ve işletme şeflerinin katılımı ile Elazığ ilinde bir eğitim planlanmıştır. 13. Muş Karakütük Mikrohavzasında 90 adet (Nisan ayı raporunda 89 adet olarak eksik rapor yapılmıştır) su ısıtma amaçlı güneş enerjisi ünitesi montajı tamamlanmış olup muayene kabulü yapılarak hakkediş dosyası hazırlanarak MUB a gönderilmiştir. Elazığ Kuşhane ve Büyükçay Mikrohavzaları için 90 adet güneş enerjisi ünitesi montajına başlanmıştır. Mayıs Ayı sonu itibariyle 50 civarında montaj gerçekleşmiştir. Tüm faaliyetleri gösterir cetvel düzenlenerek yukarıda verilmiştir. Rapor ekinde ayrıca sunulacaktır.
14. Elazığ, Bingöl ve Muş PİE ekipleri ile Mart ayında yapılan toplantılar neticesinde iş programlarına ve çalışma usul ve esaslarına uyulması konusunda Nisan-Mayıs ayında gelen raporlar ve çalışmalar doğrultusunda uygulamada birliğinin büyük oranda sağlandığı gözlenmiştir. Buna göre: Proje il ekiplerinin planlanan mikrohavza haritalarını ve iş takvimlerini uygun ölçekte baskı alarak büroda uygun yerlere asılmasını sağladıkları izlenmiştir. Planlanan ve planlanacak olan mikrohavza köylerine sık ziyaretlerde bulunularak faydalanıcı listelerinde yer alan isimlerle yatırımlara dair mutabakatların net bir şekilde ortaya konulduğu, Haftalık çalışma programlarının zamanında ve daha etkili şekilde düzenlendiği, kapsamlı ve zengin bir anlatımla her bir uzman tarafından ayrı ayrı olacak şekilde raporlanmasına dikkat edildiği, MNHRP- Web sayfasına uygun taslak halinde haftalık olarak hazırlandığı, çalışmalarını anlatan raporların daha da açıklayıcı ve sorunlartespitler-çözüm önerileri ve yapılan faaliyetler sonrası gerçekleşme ve etki izleme şeklinde kuracakları cümleler ve zengin bir anlatımla raporlanmasına daha da özen gösterilmesi gereği ortaya çıkmaktadır. 15. Veteriner hekim danışmanların köylerde hayvancılık ile ilgili kontrolleri yaptıkları, hayvan barınaklarında iyileştirme yatırımlarına dair tespitlerini yaptıkları, Haziran ayı içerisinde idarenin vereceği uygun görüş ile ya il bazında ya da toplu olarak ihale edilmesi beklenmektedir. Faaliyetlerin etki derecesi takip edilerek faydalanıcıda ortaya çıkan değişimin sayısal verilerle takibi sağlanacaktır.
16. Muş Karakütük MH nda 9600 adet domates fidesi (0,35KRŞ/adet) dikimleri tamamlanmıştır. Tarlada sebze üretiminin geliştirilmesine dair yatırımdan 10 da alanda 15 adet faydalanıcı yarar sağlamıştır.
17. Lediz Mikrohavza Köyleri nde tarlada sebze üretiminin iyileştirilmesi amacıyla Tarım Kredi Kooperatifinden 3000 adet domates, 6000 adet biber, 1600 adet salatalık fidesi dikimleri gerçekleştirilmiştir. Tarlada sebze üretiminin geliştirilmesine dair yatırımdan 15 da alanda 15adet faydalanıcı yarar sağlamıştır. 18. Özellikle Muş İli Varto ilçesinde bulunan 22 nolu mikrohavza ve Bingöl ili Merkez ilçesi 49 nolu mikrohavzada çalışan Mikrohavza Planlama Ekibinin güvenlik ile ilgili bazı endişeleri ortaya çıkmış olsa da şimdiye kadar planlamada herhangi bir gecikme yaşanmamıştır. 19. Veteriner Hekim danışmanlara köylerde yapacakları acil müdahale konusunda, hayvan sağlığında gerçekleşmesi olası bir olumsuz olay karşısında hayvan sahibi ile kurum arasında düzenlenecek tutanakların bağlayıcı olamayacağı, veteriner hekim ve projeye zarar vermesi ihtimali, yapılacak uygulamanın hayvancılık mevzuatı gereği TARGEL ile görevlendirilen Veteriner Hekim uzmanların faaliyet alanına müdahale yaratmasının söz konusu olduğu, bundan dolayı doğrudan müdahale yerine ilgili TARGEL veteriner hekimine vatandaşın ulaşması şeklinde çözüm olunabileceği, proje veteriner hekimlerinin köylerde yapacağı çalışmanın teşhis ve yönlendirme şeklinde olabileceği kanaati güçlenmektedir. Mayıs ayı içerisinde konunun MUB tarafından irdelenerek projede çalışan veteriner hekimlerin de görüşleri alınarak bu kanaat oluşmuştur. Rapor tarafımızdan düzenlenmiştir.02.06.2014 Hüseyin DİNÇER Bölge Müdür Yardımcısı/ MNHRP Proje Saha Yöneticisi Şahin İNCEDEMİROĞLU MNHRP Proje Yönetici Yardımcısı Oğuz Kağan NARİÇİ Orman Mühendisi