İSTIHDAM VE EKONOMIK KALKINMA OFISINE YENI BAŞVURAN YABANCILARA YÖNELIK KILAVUZ
İSTIHDAM VE EKONOMIK KALKINMA OFISININ MÜŞTERI HIZMETLERINE HOŞ GELDINIZ Te-toimisto İstihdam ve ekonomik kalkınma ofisinin kısaltılmış halidir. Te-toimisto da işçi arayan işyerleri ile ilgili bilgi bulabilirsiniz. Ayrıca Te-toimisto size iş başvurusu konusunda yardımcı olur. Te-toimisto, Fince dil kursları, meslek okulları, iş başvurusu, kariyer, iş rehberliği, staj ve okul denemeleri ve ayrıca ücretli iş bulma konusunda yardımcı olu. İstihdam ve ekonomik kalkınma ofisine nasıl başvuruda bulunulur? Te-toimisto nun hizmetlerinden yararlanmak için Te-toimisto nun üyesi olmak gerekir. Te-toimisto nun üyesi olmak için iş aradığınıza dair müracaatta bulunmanız gerekir. Te-toimisto nun internet adresinden iş başvurusunda bulunabilirsiniz. Te-toimisto nun internet sayfasından başvuru yapıldığında üye olabilirsiniz: www.te-palvelut.fi Ilmoittaudu työnhakijaksi. İnternet üzerinden başvuru yaptıktan sonra en kısa zamanda Te-Toimisto ya şahsen gelmeniz gerekmektedir. Te-toimisto ya ilk geldiğinizde aşağıdaki evrakları beraberinizde getiriniz: Pasaport Oturma izni ya da polisten alınmış AB vatandaşı olarak oturma hakkının olduğunu gösteren belge Eğer mümkünse Maistraatti den alınmış aile toplum kâğıdı ya da Finlandiya da sosyal güvenlik numaranızın olduğunu gösteren belge (örneğin; Kela kartı) İş sertifikası ve okul diplomaları. Te-toimisto daki başvuru bilgilerimi nasıl güncelleyebilirim? Başvurunuzun geçerliliğini koruması için düzenli olarak Te-toimisto ya uğramanız gerekir. Size verilecek başvuru kartında Te-toimisto ya tekrar ne zaman uğramanız gerektiği yazılır. İletişim kurmak için Te-toimisto ya uğrayabilirsiniz ya da telefon açabilirsiniz. Başka durumlarda da Te-toimisto sizi çağırabilir. Size gönderilen mektuptaki tarihte gelip uğramanız gerekir. 2
İş aradığınıza dair bildiride bulunursanız ne olur? Te-toimisto da ki görevli size Fince dil testi için zaman ayırır. Dil testinde nasıl ve hangi düzeyde bir Fince dil kursuna ihtiyaç duyduğunuz tespit edilir. Bu test genelde bir kaç saat sürer. Fince dil kursuna başlayabilmeniz için bu sınava katılmanız gerekmektedir. Bu teste katılmak için Fince bilmeniz zorunlu değildir. Ayrıca, Te-toimisto da size uyum ve istihdam planlaması yapılır. Planlamada nasıl bir iş aradığınız, nasıl bir Fince dil kursuna ya da nasıl bir okula ihtiyaç duyduğunuz yazılır. Gerekli görüldüğü takdirde bir tercüman da hazır bulundurulur. Çocuğunuz varsa Te-toimisto da olduğunuz süre boyunca onun için bakıcı ayarlayınız. Fince dil kursuna ne zaman başlayabilirim? Te-toimisto nun düzenlediği kurslarda genellikle sıra olur. Sizin için uyum ve istihdam planlamaları yapıldığı zaman Fince dil kursu da ayarlanır ya da kursa başlamak için sıranızın gelmesini beklersiniz. Size uygun bir dil kursu olduğu zaman Te-toimisto sizi mektupla bilgilendirir. Mektupta kursun yeri ve başlama zamanı yazılı olur. Te-toimistonun düzenlediği kurslar nasıldır? Fince dil kursu yaklaşık bir yıl sürer. Kursta Fincenin yanı sıra iş başvurusu sırasında gerekli olan bilgiler verilir. Fince dil kursu, başvurduğunuz takdirde iş bulma şansınızın artmasına yardımcı olur. Te-toimisto nun Fince dil kursları, değişik eğitim kurumlarında düzenlenmektedir. Kurstaki eğitim genelde haftada 5 gün ve günde 7 saat şeklindedir. Kurs süresince bir dönem staj yapmanız gerekmektedir. Staj gereğince Finlandiyada bir işyerinde çalışacaksınız. Te-toimisto nun kursları ücretsizdir. Kurs süresi boyunca genelde size işsizlik parası ile harcırah ödenir. Harcırah, yol (otobüs bileti) ve yemek masraflarınız için yapılan para yardımı demektir. Te-toimistonun düzenlediği Fince dil kursları dışında bir kursa gidebilir miyim? Te-toimisto nun düzenlemediği bir Fince dil kursuna da gidebilirsiniz; ancak bunun için önceden Te-toimisto ile anlaşmanız gerekmektedir. Uyum planlamasında, bilinen Fince dil kurslarına gittiğiniz süre boyunca size işsizlik ile yol ve yemek masrafları için yardım parası ödenir. Bu yardımların ödenmesi için Fince dil kursunun haftada en az 20 saat olması ve uyum planlanmasında belirtilmiş olması gerekmektedir. Te-toimisto ile görüşmeden 3
kursa başlamayınız. Kendi kendinize de Fince öğrenebilirsiniz. Fince ile ilgili kitapları kütüphanelerden ve internet sitelerinden edinebilirsiniz www.infopankki.fi Fince ve İsveççe İnternet de Fince. Kursa gitmediğim zaman ne yapmam gerekir? Eğitimin olduğu hergün kurslara katılmanız gerekmektedir. İzin almaksızın ya da geçerli bir mazeretiniz olmaksızın devamsızlık yapmayınız. Sizin ya da çocuğunuzun hasta olması durumunda doktorun ya da hemşirenin verdiği raporu kurs öğretmenine göstermeniz gerekmektedir. 5 gün boyunca izinsiz ya da mazeretsiz kursa gitmezseniz, kursla ilişiğiniz kesilebilir ve ödenen yardımlar da son bulabilir. İşsizlik yardım parası nedir? İşsizlik parası; işsiz olup iş arayan, Te-toimisto nun düzenlediği kurslara giden ya da TE- toimistonun verdiği başka hizmetlerde bulunan her bireye yapılan yardım parasıdır. İşsiz olmanız ya da iş başvurunuzun devam etmesi durumunda, Te-toimisto size yardım parasının ödenip ödenemeyeceğini araştırır. Hangi durumlarda işsizlere yardım parası ödenir? İşsizlik yardım parası almak için Te-toimisto ya başvurmak, tam gün iş aramak ya da işsiz olmak gerekmektedir. Tam gün iş; genelde haftada 5 gün, günde 8 saat, yani haftada yaklaşık olarak 40 çalışma saatinden oluşan iş anlamına gelmektedir. İş bulamadığınız takdirde Te-toimisto nun size sunduğu hizmetlerden yararlanmanız gerekmektedir. Örneğin; tam gün süren Fince dil kursuna katılmak. Eğer öğrenciyseniz veya başka bir gerekçeden dolayı tam gün çalışamıyorsanız size işsizlik parası ödenmez. Tam gün çocuk bakımı almanız ya da işveren olmanız durumunda da size işsizlik parası ödenmez. Hangi kurum işsizlik yardımını öder? İşsizlik parasını emekli sandığı (Kela) ve işsizlik kasası öder. Te-toimisto işsizlik parası ödemez. Te-toimisto, Kela ya veya işsizlik kasasına durumunuzla ilgili bir rapor gönderir. Raporda işsizlik yardımını TE-toimisto tarafından almanızın mümkün olup olmayacağı vardır. Yinede Kela veya işsizlik kasası, size işsizlik yardımının yapılıp yapılmayacağına karar verir. 4
İşsizlik parasının ödenmesi için Kela ya ya da işsizlik kasasına şahsen başvurmanız gerekir. Yardım almak için Kela nın (www.kela.fi) ya da işsizlik kasasının internet sitesinden başvuru yapmalısınız. İşsizlik yardım parasına başvurmak için kağıda basılı bir form doldurmanız, bu formu Kela ya veya işsizlik kasasına posta yoluyla göndermeniz ya da şahsen gidip teslim etmeniz gerekmektedir. Te-toimisto üyeliği boyunca hatırlanması gereken noktalar Kendi başına iş aramak, Te-toimistonun size bulduğu işi veya okulu kabul etmek. İşsizlik başvurusunu güncellemek, yani en son üye kartında yazılan tarihte Te-toimisto ile irtibata geçmek. Te-toimisto sizi bu tarih dışında da çağırabilir (örneğin; uyum planlanmasının güncellenmesi için). Te-toimisto nun belirlediği tarihte gelmeniz gerekir veya gelemiyorsanız önceden bildirmelisiniz. Kurs ya da staj bittiği zaman Te-toimisto ya gelip kurstan ya da staj yerinden aldığınız diplomayı veya sertifikayı gösteriniz. Diplomanızı ya da sertifikanızı göstermeniz durumunda işsizlik başvurunuzun geçerlilik süresi uzatılır. Pasaportun ya da oturma izninin geçerlilik tarihini kontrol ediniz. Pasaportunuzun ya da oturma izninizin geçerlilik tarihi bitmek üzereyse yeni pasaport ya da oturma izni başvurusu yapmalısınız. İşçi bulma kurumuna gelip yeni pasaport ya da oturma izni başvurusu yaptığınıza dair belgeyi gösteriniz. Aşağıdaki durumlarda Te-toimisto ya telefonla, www.te-palvelut.fi internet sayfasından ya da büromuza şahsen gelerek bilgi veriniz: --İş bulursanız --Adres veya telefon numarası değiştirirseniz -- Annelik veya hastalık iznine ayrılırsanız yada başka sebeplerden dolayı işe veya kurssa gidemiyorsanız -- TE- toimistonun düzenlediği kurslar dışında, başka bir okula başlamayı düşünüyorsanız --Siz ya da ailenizden biri firma açmayı düşünüyorsa -- Yurt dışına taşınmayı düşünüyorsanız. 5
Nasıl iş bulabilirim? Te-toimisto size iş bulmaz; ancak iş bulma konusunda yardımcı olur ve size uygun işlerle ilgili bilgi verir. Te-toimiston nun üyesi olduğunuz sürece aktif olarak iş aramanız gerekmektedir. İşçi arayan yerler ilanlarını genellikle İnternet üzerinden yayınlamaktadırlar. İş ilanlarına örneğin bu adresten ulaşabilirsiniz: www.te-palvelut.fi Avoimet työpaikat ja paikkavahti. İş ilanları ayrıca başka internet sitelerinde ve gazetelerde de yayınlanır. Tanıdıklar, arkadaşlar ve akrabalar aracılığıyla da iş bulabilirsiniz. Ayrıca e-mail ve telefonla da bilgi alabilirsiniz. Firmalarla ilgili bilgileri internetten bulabilirsiniz. Nasıl iş aramam gerekir? İş ilanı gördüğünüzde nasıl iş başvurusu yapmanız gerektiği ve işverenle nasıl bağlantıya geçmeniz gerektiği yazılır. Genelde işverene başvuru formu ve CV nizi göndermeniz gerekir. Başvuru formunda İşin neden ilginizi çektiğini Neden bu işe uygun olduğunuzu kısaca yazmanız gereken şeyler: CV de ise: Bilgileriniz ( isim, telefon numarası, adres, e-mail adresi) Eğitim durumunuz Daha önceki iş tecrübeleriniz hakkında bilgi vermeniz gerekmektedir. Genelde işyerlerinin internet adreslerinde elektronik başvuru formu bulunmaktadır. Bazı işyerlerinde ise sadece telefon açmanız yeterli olmaktadır. İnternette CV-net hizmeti bulunmaktadır. Orada kendi CV nizi hazırlayabilirsiniz. İşverenler oradan CV nize bakıp sizinle bağlantıya geçeceklerdir. CV-net in bulunduğu Internet adresi: www.te-palvelut.fi CV-netti. İş başvurusu, başvuru formu ve Cv nin hazırlanması ile ilgili olarak aşağıdaki adreslerden bilgi alabilirsiniz: www.infopankki.fi www.te-palvelut.fi Työnhakuinfo 6
İş bulamadığınız zaman Te-toimisto size nasıl yardımcı olabilir? Te-toimisto gerektiğinde iş başvurusu, kariyer, işe hazırlık, staj ve okul denemeleri ve ayrıca ücretli iş bulma konusunda yardımcı olur. Rehberlik: İşbaşvurularında yardım alabilirsiniz. Meslek seçimleri ve meslek okulları seçimlerinde yardım alabilirsiniz. İş aramalarında ve işyerinde çalışmalarda destek alabilirsiniz. Staj: Staj işyerinde gerçekleşir. Staj süresi içerisinde amaç, yapılan mesleğin size uygun olup olmadığını anlamaktır. Staj için siz, işveren ve Te-toimisto arasında anlaşma imzalanır. Anlaşmaya taraf olan herkes imza attıktan sonra iş denemesine başlayabilirsiniz. Staj boyunca size maaş ödenmez; ancak işsizlik yardım parası ve yemek, yol yardım parası ödenir. Okul denemesi: Eğitim denemesi okullarda yapılır. Bu süre içerinde amaç, değişik meslek ve okul seçeneklerini gözden geçirmektir. Eğitim: Herhangi bir meslek için gerekli olan eğitimi ya da kendi alanınızla ilgili ek eğitim alabilirsiniz. Eğitim dili Fincedir. Eğitimler ücretsizdir. Okul süresince genellikle; işsizlik yardımı, yol ve yemek masrafları için yardım parası alırsınız. Okullara ya da kurslara bu internet adresi üzerinden başvurabilirsiniz: www.te-palvelut.fi Työvoimakoulutukset ja koulutusvahti. Ücretli iş: Ücretli işlerde, işyerinde çalışıp TE-toimisto ile işveren maaşınızı karşılayacaktır. 7
Nereden detaylı bilgi alabilirsiniz? Te-toimisto nun iş bölümüne telefon açabilirsiniz, tel: 0295 020 700 E-mail adresi üzerinden: tyolinja@te-toimisto.fi bilgi alabilirsiniz. Te-toimisto ya şahsen gelerek detaylı bilgi alabilirsiniz. Finlandiya daki çalışma hayatı, meslek seçimi, okullar, kurslar ve iş başvurusuyla ilgili detaylı bilgi için: www.te-palvelut.fi www.te-palvelut.fi/finnwork www.infopankki.fi www.finnishcourses.fi www.lifeinfinland.fi 02/2013 Opas työ- ja elinkeinotoimiston uudelle maahanmuuttaja-asiakkaalle turkki