ZEMİN DELGİ ( DELİK DELME, SONDAJ ) MAKİNESİ OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURS PROGRAMI 1. KURUMUN ADI : 2. KURUMUN ADRESİ : 3. KURUCUNUN ADI : 4. PROGRAMIN ADI : Zemin Delgi (Delik Delme, Sondaj) İş Makinesi Operatörü Yetiştirme 5. PROGRAMIN DAYANAĞI : 625 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, Özel Öğretim Kurumları Yönetmenliği, Özel Kurslar Tip Yönetmeliği ve 05.05.2005 tarih ve24 sayılı Kurul Kararıyla kabul edilen Özel Kurslar Çerçeve Programı na göre hazırlanmıştır. 6. PROGRAMIN SEVİYESİ : En az ilköğretim okulu mezunu yetişkinler için hazırlanmıştır. 7. PROGRAMIN AMAÇLARI Bu program ile kursiyerlerin; a. Zemin delgi makinelerinin ana elemanlarını ve fonksiyonlarını tanımaları, b. Zemin delgi makinelerinin bakım ve işletmeciliği hakkında bilgi sahibi olmaları, c. Zemin delgi makinelerinin kullanımı ile ilgili güvenlik önlemlerini almaları, d. Zemin delgi makinelerinin arızaları tespit etme becerisini kazanmaları, e. Zemin delgi makinelerinde arızaların giderilme-si için önlemler almaları, f. Zemin delgi makinelerini ekonomik ve verimli şekilde kullanmaları, g. İş güvenliği bakımından çalışma alanında personelin can güvenliğini sağlamaları ve bundan doğacak sorumlulukları kavramaları, h. Kullanma teknikleriyle ilgili uygulamalar yapmaları, i. Mesleğin gerektirdiği görev ve sorumlulukları kavramaları, j. Sektördeki diğer kişi ve kurumlarla iş birliği yapmaları beklenmektedir. 8. PROGRAMIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR a. Bu kurs programı, Türkiye de iş makineleri dünyasındaki iş alanlarında oluşan yeni gelişmelerin kursiyerlere aktarılmasının yanında bu konuda eksikliği hissedilen yetişmiş nitelikli zemin delgi makinesi operatörü ihtiyacının karşılanması amacıyla hazırlanmıştır. Ülkemizde bu konudaki uygulama alanlarına örnek olarak karayolu, demiryolu, hava alanı inşaatları, su sondaj kuyuları, petrol sondaj kuyuları, liman inşaatları, bina inşat zemin sağlamlaştırma işleri verilebilir. Bu kurs programını başarı ile bitiren kursiyerler her seviyedeki zemin delgi ile ilgili alanlarda iş imkanına kavuşmalarının yanında zemin delgi makinesini kullanmada daha iyi ve verimli hizmet vermiş olacaklardır. b. Program; zemin delgi makinesinin kullanımında verimlilik, iş emniyeti ve güvenliği konularında makinenin iş yapan ve delik delme sağlayan sistemlerini kapsamaktadır. c. Programın konuları zincirleme olarak birbirleriyle bağlantılı konulardır. d. Kurs programı uygulanırken yapılacak slayt, CD, video vb. gösterilerin yanında, zemin delgi makinesi üzerinde; karayolları, hava alanları, demiryolu, baraj, zemin sağlamlığı, liman inşaatları, su sondaj, petrol arama işlerinde yapılacak uygulamaları da içeren gözlem ve çalışmalar düzenlenecektir. e. Konular (motor, hidrolik, hava, su şanzıman sistemleri, delik delme ataşmanlarının kullanılması vb.) anlatıldıktan sonra uygulamalı olarak eğitim verilecektir. f. Kurs sonunda yapılacak yazılı sınavda başarılı olanlar uygulama sınavına alınır. Uygulama sınavında da başarılı olan kursiyerlere zemin delgi makinesi operatörü 1
sertifikası verilir. Yazılı sınavda başarılı olup da uygulamada başarısız olan kursiyerlere ikinci bir uygulama sınav hakkı verilir. g. Kursiyerlerin makinelerin çalışma alanında gezi yapmaları sağlanacaktır. h. Öğreticiler, mesleki konularda temel bilgilere sahip iş makineleri konusunda eğitim görmüş kişiler olup, bilgi ve deneyimlerini kursiyerlere aktaracaklardır. i. Bu program uygulanırken anlatım, gösterip-yaptırma gibi yöntemler ile soru cevap, gösteri, grup çalışmaları gibi tekniklerden yararlanacaktır. 9. PROGRAMIN SÜRESİ a. Haftalık süre : Günde 6 saat x 5 gün = 30 saat b. Toplam Süre : 2 hafta x 30 saat = 60 saattir 10. PROGRAM İÇERİĞİNİN TOPLAM KURS SÜRESİNE GÖRE HAFTALIK DAĞILIMI 1.HAFTA A. ZEMİN DELGİ MAKİNESİNİN TEKNİK YAPISINA VE KULLANMA AMACINA GÖRE BAŞLICA ÖZELLİKLERİ 1. Gün 1. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Şase, Motor ve İş Yapan Ekipmanların (Delik Delinecek Zeminin Düzeltilmesi, Makinenin Yerleştirilmesi TİJ, Matkap ve Kesici Elmas Uç vb.) ve Diğer Kısımların Tanıtımı ve Makineler Üzerinde Uygulamaları 2. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Motordan Hareket Alan Hidrolik Yağın Etkisi İle Çalışan Debriyaj Sisteminin Tanıtımı ve Hareket İletim Şekliyle İlgili Uygulamalar 3. Zemin Delgi Makinesinde, Tork Konvertörlü (Otomatik Şanzıman) Çalışan Şanzımanın Çalışma Sisteminin Tanıtımı ve Uygulamaları 4. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde, Motorun Hareketini Diğer Sistemlere İleten Ekipmanların Tanıtımı ve Uygulamaları 5. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde, Şaft ve Bundan Hareket Alan Difransiyel İçinde Bulunan Pinyon Dişlisi, Ayna Mahruti ve İstavroz Dişli Sistemlerin Tanıtımı ve Uygulamaları 2. Gün 1. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Delik Delme Kızak ve Matkabın Bağlanıp Delme İşlemini Yapan Teçhizatların (Kızak, Kayık Tabanca), Difransiyelden Hareket Alan Aks, Kovan ve Forya Makine Elemanlarının Fonksiyonları ve Uygulamaları 2. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Kumanda Fren Sistemleri İle Yürüyüş Takımlarının Tanıtımı ve Uygulamaları 3. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde İş Yapan Ekipmanlar ve Bunları Çalıştıran Sistemler ile Hidrolik Sistemin Çalışması (Hidrolik Pompa, Klape, Valf ve Kumanda Elemanları vb.), İş Yapılması Sırasında Kumanda Elemanlarıyla ilgili Uygulamalar 4. Zemin Delgi Makinesinin Çalışma Alanında İşe Konularak Yukarıda Belirtilen Sistemlerin Tümünün Uygulamalı Tekrarı 2
B. ZEMİN DELGİ MAKİNESİNDE HER TÜRLÜ ATAŞMAN VE EKİPMANININ TANITILMASI, YERİNDE VE DOĞRU ŞEKİLDE KULLANILMASI 3. Gün 1. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Delik Delme Ataşmanlarının Tanıtılması, Delinecek Zemine, İşe Göre Ataşman Seçilmesi 2. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Ataşmanlara Bağlantılı Çalışan Yardımcı Sistem Elemanlarının Tanıtılması 3. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Delik Delme Ataşmanlarının Uygulamalı Olarak Tanıtılması 4. Zemin Delgi Makinesiyle Delinen Deliklerden Çıkan Malzemelerin Boşaltılması ve Taşıtılmasıyla ile İlgili Uygulamalar 4. Gün 1. Zemin Delgi Makinesinin İşe Konulması Sırasında Yapılacak İşler 2. Zemin Delgi Makinesinin Elektronik Kumanda Sistemleri, Frenler ve Kesme İşini Yapan Elmas Uçlu Başlıklar ile İlgili Uygulamalar 3. Zemin Delgi Makinesinin Çeşitlerine Göre Birbirleriyle Bağlantılı Olarak Yaptığı İşlerle İlgili Uygulamalar C. ZEMİN DELGİ MAKİNESİNİN ÇALIŞMA ALANINDA EMNİYETLİ, EKONOMİK VE VERİMLİ ŞEKİLDE TEKNİĞİNE UYGUN KULLANILMASI VE ARACIN AYARLARI İLE İLGİLİ BİLGİ VE BECERİLERİN KAZANDIRILMASI 5. Gün 1. Zemin Delgi Makinesinin Çalışma Alanında Çalıştırılması ve İş Yaptırılması Sırasında Alınacak Güvenlik Önlemleri 2. Hava Filtresi, Soğutma Sistemi, Radyatör, Akümülatör Sistemlerinin Tanıtımı 3. Delik Açacak Olan Matkabın Fren Sistemi, Işık Sistemleri, Yürüyüş Takımlarının Tanıtımı, Operatör Kabinindeki Göstergelerin (Motor, Otomatik Şanzıman, Hidrolik Sistem Yağ Göstergeleri vb.) Çalışıp Çalışmadığının Kontrolü 4. Operatör Kabininde Bulunan Kumanda Sistemlerinin (Kumanda Düğmeleri, Levyeler, Fren, Debriyaj, Gaz Pedalları İle Diğer Yardımcı Elemanlar) Tanıtımı ve Kullanımı İle İlgili Uygulamalar 2. HAFTA 1. Gün 1. Zemin Delgi Makinesinin Çalıştırılması ve İşe Konulması ile İlgili Uygulamalar 2. Çalışma Alanında Aracın İş Yapması Sırasında Çevrede Alınacak Güvenlik Önlemler İle İlgili Uygulamalar 3. Çalışma Alanında Zemin Delgi Makinesini Delik Delme İşinde Verimli ve Ekonomik Çalıştıracak Yöntemlerin Uygulanması 4. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde İşe Konulmadan Önce ve İş Esnasında Yapılması Gereken Ayarlar ve Uygulamaları 3
A. ZEMİN DELGİ MAKİNESİNİN GÜNLÜK, HAFTALIK, AYLIK VE 6 AYLIK BAKIMI 2. Gün 1. Zemin Delgi Makinesinin Bakımlı Olmasının Önemi ve Faydaları 2 Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Operatörün Yapacağı Günlük Bakım ve Uygulamaları 3. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Yapılacak Haftalık Bakım ve Uygulamaları 4. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde Yapılacak Aylık ve 6 Aylık Bakımda Yapılacak İşler ve Uygulamaları B. ZEMİN DELGİ MAKİNESİNİN ARIZA BELİRTİLERİ, OPERATÖR TARAFINDAN GİDERİLEBİLECEK KÜÇÜK ONARIMLAR 3. Gün 1. Zemin Delgi Makinesi Üzerindeki Hava Sisteminin Delik Delmedeki Fonksiyonu ve Hava Filtresinin Önemi, Bakımı, Motorun Çalışmasındaki Fonksiyonu 2. Supaplar, Buji, Enjektör, Vantilatör Kayışı Ayarları; Akümülatörün Özellikleri, Sigortalar, Göstergeler, Bağlantı Elemanları, Şasede ve Diğer Kısımlarda Meydana Gelen Oksitlenmeler İle Bunların Giderilmesiyle İlgili Uygulamalar 3. Hidrolik Hortumların Özellikleri ve Araç Üzerinde Sisteme Montajı, Sızdırmazlık Elemanlarının Önemi, Hidrolik Pistonlarda Kullanılan Sızdırmazlık Keçelerinin Özelliği ve Önemi; Arızalı Olanların Değiştirilmesi İle İlgili Uygulamalar 4. Gün 1. Yürüyüş Takımlarının Ayarları, Termostat Özelliği ve Değiştirilmesi, Motor Avans Ayarı, Supapların Ayarı, Fren Ayarları, Debriyaj Ayarı ve Diğer Ayarlarla İlgili Uygulamalar 2. Pedalların Ayarı, Şanzıman, Diferansiyel Ayarı, Motor, Hidrolik Yağların Özellikleri ve Değişimi; Gres Yağı İle Yağlanacak Kısımlar, Motor Soğutma Sisteminin Temizlenmesi ve Antifriz Koyma İle İlgili Uygulamalar 3. Zemin Delgi Makinesi Üzerinde İş Yaptırarak Tüm Bu Sistemlerin Normal Çalışması İle İlgili Uygulamaların Tekrarı B. ZEMİN DELGİ MAKİNESİNİN ÖZELLİĞİNE GÖRE MAKİNE ENERJİ TASARRUFU VE ÇEVRE İLİŞKİSİ 5. Gün 1. Dizel ve Benzinli Motorlarının Yakıt Sisteminde Yakıt Tasarrufuyla İlgili Ayarlarla İlgili Uygulamalar 2. Hava Filtresinin Çeşitleri, Bakımı, Montajı, Kirli Hava Filtresinin Mahsurları, Araç Kullanılması Sırasında Yakıt Tasarrufunu Sağlayacak Uygulamalar 3. Çalışma Alanından Kaynaklanan Gürültüler, Çevre Kirliliğine Sebebiyet veren Hususların Önlenmesi İlgili Uygulamalar 4. Zemin Delgi Makinesinin Amacı Dışında Kullanılmaması, Sakıncaları, Çalışma Alanında Delik Delme, Matkabın İşe Konulması, Delik Delme Bitiminde Matkabın Delikten Çıkarılması, Matkabın Ucuna Takılan Kesici Elmas Ucun Montajı ve Sökülmesi İle İlgili Uygulamalar. 5. Karayolu Standart Ölçüleri, Bu Ölçüleri Aşan Yüklerin ve Zemin Delgi Makinesinin Taşınması Sırasında Karayolları Genel Müdürlüğünden Özel Müsaade Alınması ve Yükün Taşınması Sırasında Sürücülerde ve Trafik Kontrol Elemanlarında Bulundurulacak Belgeler 6. Karayolunda Zemin Delgi Makinesinin Taşınması Sırasında Alınacak Güvenlik Önlemleri İle İlgili Uyarı İşaretleri ve Uygulamaları 4
7. Çalışma Alanının Bulunduğu Yerin Giriş Çıkış Kapılarına, İnsanların ve Araçların Girmesini Yasaklayan Uyarı İşaretleri ve Engellerin Konulması, Bu Tür Yerlerde Gözcü ve İşaretçilerin Bulundurulması; Operatörün İşaretçinin İşaretlerine Göre Araç Kullanarak Uygulamalar Yapması 8. Yapılacak İşin Cinsine Göre Zemin Delgi Makinesinin Seçimi ve Yaptığı İşe Göre İş Bölümü ile Zaman Kaybını Engelleyecek Tedbirlerin Alınması 11. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYLE İLGİLİ ESASLAR Kurs sonunda sınav yapılır. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Kurslar Tip Yönetmeliğinin ilgili maddeleri çerçevesinde yapılan sınavların değerlendirilmesi, aşağıda belirtilen puanlama esasına göre yapılır. Uygulama sınavında ise aşağıdaki puanlama esasları dikkate alınmaz; kursiyer, başarılı veya başarısız şeklinde değerlendirilir. PUAN NOT DERECE 0 44 D Başarısız 45 69 C Orta 70-84 B İyi 85-100 A Pekiyi 13. PROGRAM UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖGRETİM ARAÇ-GEREÇLERİ Programın uygulanmasında kullanılacak öğretim araç-gereçleri 17.03.2004 tarih ve 25405 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği nin 31. maddesinde belirtilen eğitim aracı seçme ve değerlendirme formu ve bilgi formu ektedir. 5