JPS-E / Corrosion / 1 KOROZYON
Korozyonun Tanımı Korozyon, Malzeme ve Onu Çevreleyen Şartların Korozyon ürünleri üreterek reaksiyonudur. JPS-E / Corrosion / 2
Çeliğin Üretimi ve Degradasyonu Malzeme ve Çevre arasında reaksiyon oluşur Plakalar, Borular, Profiller vs.. Enerji Üretim Su/Nem Oksijen Hammadde Demir Cevheri Pas JPS-E / Corrosion / 3 Su/Nem ve Oksijenin Varlığı Korozyon Oluşumu için şarttır.
Üretim/Rafinasyon Malzemeyi daha yüksek bir Enerji seviyesine getirir Metallerin Oksidasyonu doğal bir süreçtir. Oksidasyon(Korozyon) Dayanımı çeşitli metaller arasında farklılık gösterir Bir elektrolit (elektriği ileten bir çözelti) ile temasa geçen bazı metaller kolayca iyonlarına ayrışır. Bunlara baz metaller denir Asil Metaller ise korozyona yüksek bir dayanım gösterir ve çok güçlü kimyasallarla karşılaşmadıkları sürece reaksiyona girip iyonlarına ayrışmazlar. JPS-E / Corrosion / 4
Pas Nasıl Oluşur? Neme tabi kalan Boyalı Yüzey Su molekülleri boya tabakasına girer. Ozmoz sonucu KABARCIKLANMA oluşur Kabarcıklar parçalanır ve korozyon başlar JPS-E / Corrosion / 5
Bir Metal Ne Kadar Hızlı Paslanır? Genel Bir Cevap Verilemez. Birçok durumda korozyon hızı aşağıdaki şartlara bağlıdır. Malzeme Cinsi Elektrolit/Çevre Şartları Hizmet Koşulları Ortamdaki Kontaminantlar Koruma Bazı Durumlarda Limitler Vardır: Belli bir limit altında korozyon oluşmaz Belli bir limit üzerinde hızlı korozyon oluşur JPS-E / Corrosion / 6
Atmosferik Korozyon Korozyon Hızı Neme Bağlıdır. Korozyon Hızı JPS-E / Corrosion / 7 0 20 40 60 80 100 Bağıl Nem, %
Bazı metaller diğerlerinden hızlı Koroyon hızı: korozyona uğrar Elektrokimyasal yapı (Asil / Baz metal) Malzemenin üzerinde oluşan koruyucu oksidasyon tabakaları Elektrolitin iletkenliği Agresif iyonların varlığı Hizmet Şartları JPS-E / Corrosion / 8
Korozyon için gereken koşullar Bir Galvanik Pil: Bir Katod: Asil Metal/Alaşım Bir Anod: Daha az Asil Metal/Alaşım Bu iki metal arasında iletkenliği (elektronlar ile) sağlayan bir elektrik bağlantısı. İletkenliği (iyonlar) sağlayan bir elektrolit ten oluşur JPS-E / Corrosion / 9
Galvanik Pil 2 e - Katod: Çelik Zn = Zn + 2 e O 2 2+ - Anod: Çinko ½ O 2 + H 2 O + 2e = - 2OH - - Deniz Suyunda Çelik Yüzey Üzerinde Kireçli Bir Tabaka Oluşur. JPS-E / Corrosion / 10
JPS-E / Corrosion / 11 Galvanik Pil
Isı ve Nem Korozyon Hızını Etkiler Çeliğin korozyon hızı Artan Isı Artan Nem ile yükselir. JPS-E / Corrosion / 12
Metallerin Korozyon Hızını Etkileyen Faktörler Isı Tuzluluk Oksijen Miktarı Suyun Akış Hızı Asitlik Elektrolit Tipi Hava Kirliliği Mikro-Organizmalar. JPS-E / Corrosion / 13
Aynı Şartlarda Değişen korozyon hızı Kuvvetli bir alkali ortamda Aluminyum ve çinko hızla paslanırken çelik sabit kalacaktır. Aluminyum Çinko Çelik ph > 10 Koruyucu demir oksit JPS-E / Corrosion / 14
Korozyondan korunmanın yada yavaşlatmanın yolları 1. Yapı İyileştirmesi Tasarım Yerleşim 3. Korozyon Önleme metodlarının kullanımı Boya Katodik Koruma Metal Kaplamalar Lastik yada Plastik Anodik Koruma 2. Uygun malzeme seçimi 4. Çevre değişiklikleri Yavaşlatıcılar Oksijen ile min. Temas Su akış Hızının Düşürülmesi ph Değişikliği Isı Değişikliği Bağıl Nemde Düşüş JPS-E / Corrosion / 15
BOYA İLE KOROZYON KORUMASI Prensipler Engelleme Etkisi Nem yada diğer korozif maddelerin çelik ile temasını önler. Örnek : Epoksi Boyalar Katodik Etki Boya KURBAN ANOD davranışı gösterir. Örnek : Çinkoca Zengin Boyalar Yavaşlatma / Pasifize Etkisi Boya çelik yüzeyi pasifize eder.. Örnek : Pas engelleyici pigmentler içeren boyalar (Sülyen, Kromatlar, ve fosfatlar) JPS-E / Corrosion / 16
Korozyon Tipleri 1. Homojen Korozyon 2. Galvanik Korozyon 3. Seçici Korozyon 4. Pitting Korozyonu 5. Crevice Korozyonu 6. Mikro-biyolojik Korozyon 7. Korozif Metal Yorulması 8. Yüke bağlı Korozyon JPS-E / Corrosion / 17
En Çok Karşılaşılan Korozyon Tipleri Karbon Çeliği üzerinde Homojen Korozyon Pitting Korozyonu Galvanik Korozyon Korozif Metal Yorulması JPS-E / Corrosion / 18
Menevişli Çelik Atmosferik artlar Karşısında Meneviş çatlar ve dökülür Plaka üzerinde korozyon başlar Meneviş çelikten daha asil bir metaldir. Meneviş Korozyon Çelik Çelik JPS-E / Corrosion / 19
Çelik Üzerinde Pitting Korozyonu Agresi İyonlu Tuzlar Pitting Korozyonu Su Oksit Tabakası Çelik JPS-E / Corrosion / 20
Pitting Korozyonu Pittin Korozyonu Pasif bir tabaka tarafından korunan bir malzeme üzerindeki lokal Korozyondur. Pasif tabaka bazı bölgelerde mekanik olarak yada agresif iyonlar tarafından hasarlanır Bu tabaka altında ciddi korozyon oluşur. Pitting Korozyonu Pasif Tabaka JPS-E / Corrosion / 21 Çelik Üstten Görünüş Kesit