Girdi Tedariki Açısından Otomotiv Sektörü 10 Aralık 2010 İhracata Dönük Üretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu III. Toplantısı Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
SUNUM PLANI 1. KAPSAM VE METODOLOJİ 2. GİRİŞ 3. GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ VE OTOMOTİV 4. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ 5. ANA GİRDİLER A. ANA SANAYİ (Motor Aktarma Organları, Sac) B. YAN SANAYİ (Plastik, Kauçuk, Kurşun) C. ELEKTRONİK YAZILIM D. AR-GE VE TEST MERKEZİ E. LOJİSTİK 6. ANA TRENDLER VE GELECEK PERSPEKTİFLERİ 7. ÖNERİLER Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 2
1. KAPSAM VE METODOLOJİ DTM Ön Çalışma Raporları Sektör Görüşmeleri Kurul (10 Aralık 2010) Çalıştay Kurul Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 3
2. GİRİŞ Otomotiv sektörü toplam dış ticaret hacmi 2009 da 26 milyar dolar olmuş, bunun 14,3 milyar dolarını ihracat oluşturmuştur. Sektör 2009 da tüketim ve yatırım mallarında sırasıyla 1,8 ve 2,6 milyar dolar fazla verirken, ara malında 2 milyar dolar açık vermiştir. Sektörün enerji hariç, ara malı ithalatındaki payı % 8,2 olmuştur. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 4
2. GİRİŞ Otomotiv sektöründe Girdi Tedarik Stratejisi Temel Hedef: Daha fazla katma değerin Türkiye de bırakılması ve ihracatta sürdürülebilir rekabet gücü artışının sağlanması. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 5
3. GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ VE OTOMOTİV Hammadde Yarı Mamul Nihai Ürün Demir-Çelik, Kauçuk, Plastik, Alaşımlar Motor/Aksamlar, Elektronik, Yazılım, Donanım, Cam, Elektrik Binek Otomobil, Hafif Ticari Araç, Ağır Ticari Araç, Otobüs Üretim merkezleri arasında rekabet Yeni Proje Global firmalar arasında pazar rekabeti Tedarik Ar-Ge Ürün Tanımlama Ürün Tasarımı Ürün Yatırımı Entegrasyon Parça Tedarik Parça Üretim Montaj Üretim Ar-Ge FİNANS LOJİSTİK AR-GE Pazarlama Satış Hizmet Servis Sigorta Diğer Hizmetler Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 6
3. GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ VE OTOMOTİV Yeni Proje Alımında Rekabetçilik Unsurları Verimlilik İşgücü verimliliği Üretim esnekliği ve verimliliği Kaynak Kullanılabilirliği Nitelikli insan gücü Altyapı Yerlileşme Pazara Yakınlık Yurtiçi/İhracat Kümelenme Yatırım Çekme Yeteneği Ekonomi Politikaları ve İstikrar Teşvikler Enerji maliyetleri Tedarik zincirinde yerlileşme oranı girdi tedarik stratejisinin önemli bir unsurudur! Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 7
3. GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ VE OTOMOTİV Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 8
3. GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ VE OTOMOTİV Yerlileşmeme nedenleri Üretimin olmayışı (doğal kaynak olmayışı, know-how, dünya üzerinde belli başlı üreticiler olması, ölçek ekonomisi vb.) Kalite, maliyet ve termin sorunları Tasarım ve ürün geliştirme eksikliği Global firmaların tercihleri Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 9
DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
4. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ Dünyada Otomotiv Üretim Merkezlerinin Dağılımı Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 11
4. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ Dünyada Toplam Araç Üretimi (Adet) ÜLKE 1999 2000 2005 2008 2009 2008/1999 (Yıllık Ort. Değ.) Japonya 9.895.476 10.140.796 10.799.659 11.575.644 7.934.516 1,8 Çin 1.829.953 2.069.069 5.708.421 9.299.180 13.790.994 19,8 A.B.D. 13.024.978 12.799.857 11.946.653 8.693.541 5.708.852-4,4 Almanya 5.687.692 5.526.615 5.757.710 6.045.730 5.209.857 0,7 Güney Kore 2.843.114 3.114.998 3.699.350 3.826.682 3.512.926 3,4 Brezilya 1.350.828 1.681.517 2.530.840 3.215.976 3.182.617 10,1 Fransa 3.180.193 3.348.361 3.549.008 2.568.978 2.047.658-2,3 İspanya 2.852.389 3.032.874 2.752.500 2.541.644 2.170.078-1,3 Hindistan 818.193 80.136 1.638.674 2.332.328 2.632.694 12,3 Meksika 1.549.925 1.935.527 1.684.238 2.167.944 1.561.052 3,8 Kanada 3.058.813 2.961.636 2.687.892 2.082.241 1.490.632-4,2 Rusya 1.169.708 1.205.581 1.354.504 1.790.301 722.431 4,8 İngiltere 1.973.519 1.813.894 1.803.109 1.649.515 1.090.139-2,0 Türkiye 297.862 430.947 879.452 1.147.110 869.605 16,2 İtalya 1.701.256 1.738.315 1.038.352 1.023.774 843.239-5,5 Çek Cumhuriyeti 376.261 455.492 602.237 946.567 974.569 10,8 Polonya 574.834 504.972 6.132 945.959 884.133 5,7 Romanya 106.897 78.165 194.802 245.308 296.498 9,7 Toplam 56.258.892 58.374.162 66.482.439 70.520.493 61.714.689 2,5 Kaynak: OICA (Organisation Internationale Des Constructeurs D'automobiles International Organization of Motor Vehicle Manufacturers) Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 12
4. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ Dünyada Hafif Ticari Araç Üretimi (Adet) 1999 2000 2005 2008 2009 2008/1999 (Yıllık Ort. Değ.) A.B.D. 6.955.161 6.846.969 7.202.978 4.679.925 3.313.120-4,3 Çin 1.218.870 1.425.439 1.988.912 1.094.097 1.573.546-1,2 Japonya 1.161.464 1.124.542 1.047.498 900.918 691.427-2,8 Meksika 454.259 565.893 617.016 866.382 559.041 7,4 Kanada 1.369.757 1.364.849 1.267.353 847.183 656.894-5,2 İspanya 548.852 563.360 578.989 523.328 331.131-0,5 Türkiye 50.445 89.404 376.047 470.557 341.873 28,2 Brezilya 172.866 230.293 365.648 447.538 447.862 11,1 Fransa 346.117 409.966 382.201 349.131 198.847 0,1 İtalya 245.255 270.250 269.749 314.977 158.089 2,8 Güney Kore 439.655 464.133 299.827 311.549 314.99-3,8 Almanya 188.755 202.241 193.037 246.266 148.145 3,0 Hindistan 173.954 190.921 142.101 239.702 269.298 3,6 Rusya 178.475 179.309 195.916 192.607 72.787 0,9 İngiltere 169.801 155.575 186.948 175.557 80.206 0,4 Polonya 27.160 20.370 83.189 93.027 54.864 14,7 Romanya 17.638 13.192 20.078 13.964 16.990-2,6 Çek Cumhuriyeti 23.506 22.773 1.220 6.288 2.650-13,6 Toplam 14.430.684 14.866.431 17.219.185 13.596.954 10.393.774-0,7 Kaynak: OICA (Organisation Internationale Des Constructeurs D'automobiles International Organization of Motor Vehicle Manufacturers) Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 13
1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 4. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ Türkiye de Araç Üretimi 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0 1999 2000 2005 2008 2009 Hafif Ticari Araç (sol eksen) Toplam Araç (sol eksen) Hafif Ticari Araç Pay (%) 0,0% Türkiye 2008 de; Hafif ticari araçta dünyada 7 nci, AB nde 2 nci Otobüste dünyada 6 ncı AB nde 1,inci Türkiye 2009 da; Hafif ticari araçta dünyada 7 nci, AB nde 1 inci Otobüste dünyada 9 uncu, AB nde 2 nci Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 14
4. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ *Hesaplamalar SITC 781, 782, 783 kodları üzerinden yapılmıştır. Dünya Ana Sanayi İhracatı* (milyon dolar) SIRA ÜLKE 1999 2000 2005 2008 2009 2008/1999 (Yıllık Ort. Değ.) 1 Almanya 72.528 70.695 127.658 170.500 116.652 10,0 2 Japonya 62.191 64.151 89.443 131.871 71.231 8,7 3 A.B.D. 24.996 26.010 44.646 68.338 41.748 11,8 4 İspanya 19.762 20.379 29.487 38.932 30.298 7,8 5 Kanada 47.323 46.763 49.773 38.313 25.667-2,3 6 Belçika 20.871 20.318 32.581 38.088 27.247 6,9 7 Fransa 23.682 23.460 41.159 37.482 24.829 5,2 8 Güney Kore 11.105 13.144 29.287 34.765 25.149 13,5 9 İngiltere 17.017 15.563 26.854 32.726 20.511 7,5 10 Meksika 17.717 21.689 21.650 30.283 23.937 6,1 11 İtalya 9.747 10.080 12.560 19.555 12.190 8,0 12 Türkiye 996 990 7.765 14.646 9.638 34,8 13 Polonya 1.512 2.051 7.050 14.180-28,2 14 İsveç 2.150 5.332 10.251 12.322 5.747 21,4 15 Çek Cumhuriyeti 2.403 2.729 6.768 11.996 11.384 19,6 16 Hollanda 7.497 6.955 8.570 11.785 6.624 5,2 17 Slovakya 1.409 1.955 3.853 11.282-26,0 18 Tayland 1.275 1.643 5.193 10.730 7.676 26,7 19 Çin 101 189 1.984 9.993 5.368 66,6 20 Avusturya 3.733 3.999 9.633 9.837 5.612 11,4 Dünya Toplamı 293.474 303.490 485.991 633.734 418.378 8,93 Kaynak: Uncomtrade. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 15
4. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE OTOMOTİV SEKTÖRÜ *Hesaplamalar SITC 713, 784 kodları üzerinden yapılmıştır. Yan Sanayi İhracatı * (milyon dolar) SIRA ÜLKE 1999 2000 2005 2008 2009 2008/1999 (Yıllık Ort. Değ.) 1 Almanya 25.461 24.889 54.374 73.523 51.190 12,5 2 A.B.D. 41.786 45.341 46.508 48.687 34.828 1,7 3 Japonya 25.271 29.305 40.743 47.908 38.083 7,4 4 Fransa 16.235 15.702 22.443 29.001 21.304 6,7 5 İtalya 9.536 9.160 16.811 23.185 14.742 10,4 6 Çin 1.154 1.605 8.431 19.740 15.383 37,1 7 Meksika 8.463 9.373 14.645 16.834 12.696 7,9 8 Güney Kore 2.048 2.207 8.948 16.531 14.685 26,1 9 İspanya 7.569 7.365 13.338 16.108 11.304 8,8 10 İngiltere 10.411 11.249 13.404 15.791 10.592 4,7 11 Kanada 14.190 15.059 18.470 14.631 9.215 0,3 12 Çek Cumhuriyeti 1.667 1.852 6.254 11.664 8.799 24,1 13 Macaristan 3.315 3.323 8.184 11.455 8.015 14,8 14 Belçika 4.685 4.410 8.231 11.161 7.054 10,1 15 Avusturya 4.624 4.515 7.468 10.557 8.318 9,6 16 İsveç 4.773 5.020 7.829 9.964 5.242 8,5 17 Brezilya 2.510 2.668 5.866 7.613 4.692 13,1 18 Hollanda 2.107 1.882 3.639 6.279 4.491 12,9 19 Tayland 532 831 3.498 6.200 4.589 31,4 20 Singapur 746 790 2.513 5.100 4.171 23,8 21 Türkiye 596 717 2.383 4.425 3.096 24,9 Dünya Toplamı 198.479 209.821 344.531 457.031 316.659 9,7 Kaynak: Uncomtrade. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 16
ANA GİRDİLER Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
5. ANA GİRDİLER Motor ve Aktarma Organları Çelik Sac Plastik Kauçuk Elektronik 5.000 civarında parça Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 18
5.A. MOTOR ve AKTARMA ORGANLARI TÜRKİYE NİN MOTOR ve AKTARMA ORGANLARI* DIŞ TİCARETİ Milyon $ 2008 2009 08/09 (%) 2009 (1-10) 2010 (1-10) 09/10 (%) İhracat 1.767,1 1.253,1-29,1 1.014,3 1.331,5 31,3 İthalat 5.781,6 3.743,8-35,2 2.968,9 4.030,2 35,7 Kaynak: DTM Bilgi Sistemi 1000,0,0-1000,0 520 530 2008 2009-2000,0-3000,0-4000,0-4.014-3.494-2.491-1.961-5000,0 Motor ve Aktarma Organları* Sektör Toplam Ara malı *HS:8407,8408,8409, 841330,842123,842131,8511,870840,870850 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 19
5.A. MOTOR ve AKTARMA ORGANLARI Nihai ürün ana maliyet unsurlarından biridir. (% 35-40) Yerlileşme oranının en düşük olduğu ana bileşendir. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 20
5.A. SAC Mevcut Durum: Sektörün tam kapasitede (yaklaşık 1,5 milyon araç) yıllık ihtiyacı 750 bin ton civarındadır. Global firmalar ortak satın alma avantajından yararlanmaktadır. Genel olarak üretim sıkıntısı bulunmamaktadır. Sorunlar: Bazı nitelikli sacların üretiminde sıkıntı(hassas çelik üretiminin olmayışı), Rekabetçi fiyat ve termin sorunları, Pikte kalite ve gelecekte tedarik sorunu bulunmaktadır. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 21
TÜRKİYE NİN KOPOLİMER İTHALATI 5.B. PLASTİK (KOPOLİMER) 2000 2005 2007 2008 2009 2010 (1-10) Milyon $ 140 481 771 888 624 803 Bin Ton 134 334 434 455 446 464 $/Ton 1,045 1,440 1,776 1,952 1,399 1,731 Kaynak: DTM Bilgi Sistemi Kaynak: Uncomtrade DÜNYANIN ÖNDE GELEN İTHALATÇILARI (bin ton) 2000 2005 2007 2008 2009 Çin 1.919 2.951 3.383 3.005 3.904 H.Kong 1.065 1.330 1.288 1.067 1.039 Almanya 644 807 949 935 902 İtalya 578 691 857 757 668 Fransa 407 447 577 510 458 Türkiye 133 334 434 455 445 İngiltere 511 428 441 391 331 İspanya 196 307 404 371 269 Belçika 379 399 394 355 313 ABD 370 472 406 334 257 Dünya 8.847 11.861 13.588 12.824 12.354 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 22
5.B. PLASTİK (KOPOLİMER) 2010 da ithal edilen 464 bin tonun yaklaşık 100 bin tonunun otomotiv sektörü tarafından kullanıldığı tahmin edilmektedir. Tam kapasitede sektörün plastik mamul ihtiyacı 187 bin 500 ton seviyesine yükselebilecektir. Araç kapasitesinin 2 milyona ulaşması halinde, sektörün ham plastik talebi 250 bin 300 bin ton seviyesine ulaşabilecektir. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 23
PLASTİK KALIPÇILIK Plastik enjeksiyon kalıp üretiminde özellikle büyük parçalar için teknoloji ve know-how bakımından sorun vardır. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 24
5.B. KAUÇUK Kaynak: DTM Bilgi Sistemi TABİİ KAUÇUK (HS:4001) İTHALATI Tabii Kauçuk 2000 2005 2007 2008 2009 2010 (1-10) Milyon $ 69 192,6 321,9 397,8 202,5 352,7 Bin Ton 133,7 138,3 152,7 144,3 112,3 115,9 $/Ton 516 1.393 2.108 2.756 1.804 3.043 Türkiye nin İthalatı (2008, %) Vietnam; 7,0 Diğer; 3,5 Dünya İhracatı (2008, %) Diğer; 16,1 Tayland; 33,6 Malezya; 17,9 Endonezya ; 38,2 Vietnam; 7,8 Tayland; 33,3 Malezya; 12,2 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Endonezya ; 30,3 25
5.B. KAUÇUK DÜNYA TABİİ KAUÇUK İTHALATINDA ÖNE ÇIKAN ÜLKELER (Bin ton) 2000 2005 2007 2008 2009 Çin 852 1.407 1.648 1.681 1.711 ABD 1.232 1.169 1.029 1.334 705 Japonya 811 854 856 858 605 Malezya 782 462 635 591 739 G. Kore 350 387 394 374 346 Almanya 293 305 376 310 257 Brezilya 147 204 230 244 161 Fransa 324 250 250 231 141 İspanya 180 197 207 188 132 İtalya 159 172 175 158 105 Türkiye 132 138 153 144 112 Kanada 151 160 144 143 106 Singapur 226 228 158 138 112 Hindistan 11 62 113 81 160 Meksika 101 131 81 79 67 Dünya 6.784 7.330 7.691 7.706 6.085 Kaynak: Uncomtrade Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 26
5.B. KAUÇUK Sektörün öngörüsü : 2011 de tedarikte sıkıntı!! Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 27
5.B. SENTETİK KAUÇUK SENTETİK KAUÇUK (HS:4002) İTHALATI Sentetik Kauçuk 2000 2005 2007 2008 2009 2010 (1-10) Milyon $ 91 251,4 396,8 541,7 363,0 468,9 Bin Ton 75,6 135 188,9 212,4 188,8 200,1 $/Ton 1.203 1.862 2.101 2.550 1.923 2.343 Kaynak: DTM Bilgi Sistemi Dünya İhracatı (2008, %) Diğer; 44,3 Güney Kore; 13,1 Rusya; 12,5 Diğer; 44,7 A.B.D.; 16,5 Güney Kore; 10,9 Kaynak: DTM Bilgi Sistemi İtalya; 8,5 A.B.D.; 12,3 Almanya; 9,3 Belçika; 7,4 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü Japonya; 10,3 Rusya; 10,1 Kaynak: Trademap 28
5.B. SENTETİK KAUÇUK DÜNYA SENTETİK KAUÇUK İTHALATINDA ÖNE ÇIKAN ÜLKELER (Bin ton) 2000 2005 2007 2008 2009 Çin 711 40.422 1.414 1.202 1.472 ABD 597 611 482 616 406 Almanya 436 553 536 476 395 Belçika 478 381 414 372 331 Hindistan 116 175 233 259 284 Malezya 96 147 240 247 264 Fransa 394 376 344 299 257 Tayland 108 191 239 261 255 İtalya 346 327 355 316 250 İspanya 217 167 296 280 206 Endonezya 128 133 126 198 200 Kanada 307 342 280 236 197 Brezilya 114 150 187 188 191 Türkiye 75 135 189 212 189 Japonya 164 180 194 211 138 Dünya 6.055 7.213 7.915 7.749 6.626 Kaynak: Uncomtrade Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 29
5.B. SENTETİK KAUÇUK Sektörün üretimdeki daralma ve pazar koşullarına bağlı termin ve fiyat sorunu Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 30
5.C. ELEKTRONİK VE YAZILIM Elektronik ve Yazılımın Otomotivde Bazı Kullanım Alanları Silecek Fren Alarm Elektronik Kontrol Ünitesi Hava Yastığı Navigasyon Ayna Video Sistem Anten Telematik Kontrol Ünitesi Sesli ve Görsel Sistemler Güvenlik Sistemleri Uzaktan Kontrol Navigasyon Emisyon Sistemleri Akü Güvenlik Sistemi Korna Ön Göğüs Göstergeler Elektronik Stabilite Cruise Kontrol Koltuk Elektroniği Tekerlek Basınç Kapı Kilit Elektronik Kontrol Air Bag Alarm Sistemleri Cruise Kontrol Elektronik Stabilite Koltuk Elektroniği Klima Kontrolü Haberleşme Sistemleri Motor Ateşleme Eğlence Sistemleri Tekerlek Basıncı Çarpışma Engelleme Motor Kontrolü Navigasyon Sistemleri Rüzgarlık ve Silecek Kontrolü Güvenlik Sistemleri Fren Kilitleme Öngöğüs Göstergeleri Test Bakım ve Servis Direksiyon Otomatik Transmisyon Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 31
5.C. ELEKTRONİK VE YAZILIM Sektörde gelecekte inovasyonun %80 inin elektronik ve yazılımdaki gelişmeler sayesinde olması bekleniyor. Otomobildeki elektrik donanımı ve elektroniğin değeri bugünkü % 30 luk (ortalama 3,300 avro) düzeyinden % 35 e (ortalama 3,860 avro) yükseleceği tahmin edilmektedir. Önümüzdeki 10 yılda bu rakamların %40 seviyelerine gelmesi beklenmektedir. Kaynak: FTF 2010 BMW Group * Central Association For Electrotechnology and Industry Innovation Report Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 32
5.C. ELEKTRONİK VE YAZILIM Dünyada sınırlı sayıda üretici vardır. Bu üreticiler arasında Türkiye yoktur. Türkiye yüksek oranda ithalata bağımlıdır. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 33
5.D. AR-GE ve TEST MERKEZLERİ Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından AR-GE desteği sağlama yönünde önemli adımlar atılmıştır. Teknogirişim Sermayesi Desteği 2009 Sanayi Tezleri Programı (San-Tez) Desteği 2007 Ar-Ge Merkezleri Desteği 2008 Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri Desteği 2008 Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Desteği 2003 Otomotiv Yan Sanayi; 11 Savunma sanayi; 10 Ar-Ge Merkezleri Tekstil; 4 Bilgi ve İletişim Teknolojileri; 10 Cam ve Seramik; 1 Dayanıklı Tüketim Malları; 9 Otomotiv; 11 Makine; 2 Kuyumculuk; 1 Kimya; 5 İlaç; 4 Elektrik-Elektronik; 8 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 34
Finlandiya İsveç Finlandiya İzlanda Japonya Yeni Zelanda Japonya Kore İsviçre İsveç Danimarka ABD Avusturya Kore Danimarka Norveç İzlanda ABD Almanya Avustralya Fransa OECD Fransa Kanada Avusturya 5.D. AR-GE ve TEST MERKEZLERİ Kanada Avustralya Belçika Belçika İngiltere AB27 Portekiz İngiltere OECD Hollanda Almanya Lüksemburg AB27 Norveç Lüksemburg İrlanda Portekiz Çek Cum. İspanya Hollanda İrlanda İspanya Çek Cum. Slovakya İsviçre Yeni Zelanda İtalya Macaristan Macaristan Yunanistan Türkiye Polonya Polonya Yunanistan İtalya Slovakya Türkiye Meksika Meksika GSYH den Ar-Ge ye Ayrılan Pay Çalışan Başına Düşen Araştırmacı Sayısı (Her 1000 kişi için) Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 35
5.D. AR-GE ve TEST MERKEZLERİ 120 Milyon Kişiye Düşen Patent Sayısı 100 80 60 40 20 0 Türkiye de patent başvuruları (0,5), OECD ortalamasının altında bulunmaktadır (47). İsviçre de bir milyon kişiye 114, Japonya da 111, Almanya da 75, Fransa da 46 patent başvurusu düşmektedir. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 36
Test merkezleri sektörün maliyetini azaltır, rekabet gücünü artırır ve ülkeyi sektör bakımından cazibe merkezi haline getirir. Tasarım doğrulama ve Tip Onayı için gerekli olan testler açısından var olan merkezlerin (OTAM) yanı sıra eksik olan testler için yeni test merkezi yatırımlarına ihtiyaç vardır (Antalya test pisti projesi). 5.D. AR-GE ve TEST MERKEZLERİ Yeni bir projede ürün geliştirme maliyeti içinde test maliyetlerinin önemli bir ağırlığı vardır. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 37
5.D. AR-GE ve TEST MERKEZLERİ Mevcut teşvikler Ar-Ge faaliyetlerine ivme kazandırmak için iyi bir kaldıraç görevi görmektedir. Ayrıca, sektör; Yan sanayinin Ar-Ge teşviklerinden daha etkin yararlanması Harcama öncesi özel Ar-Ge kredileri geliştirilmesi Yurtdışı ile ortak gerçekleştirilen projelerde, personelin yurtdışı giderlerinin belirli koşullarda karşılanması Ar-Ge merkezi olan, destek kapsamında proje yürüten ve/veya teknoloji serbest bölgelerinde faaliyette bulunan firmalara faaliyet kapsamı ile sınırlı ithalat imkanı sağlanması (Örn.: test amaçlı özel yakıtlar) Üniversite-sanayi işbirliği için kurumsal bağlantı ofisleri kurularak, burada çalışan kişilerin hem ana sanayi firmalarında, hem de üniversitelerde çalışmalarına imkan tanınması taleplerini dile getirmiştir. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 38
Avusturya Belçika Çek Cumhuriyeti Danimarka Finlandiya Fransa Almanya Yunanistan Macaristan İtalya Japonya Kore Meksika Hollanda Norveç Polonya Portekiz Slovakya Slovenya İspanya İsveç İsviçre Türkiye İngiltere ABD Azerbaycan Bulgaristan Hırvatistan Gürcistan Letonya 5.E. LOJİSTİK Litvanya Makedonya Moldovya Romanya Rusya Sırbistan Ukrayna Yurtiçi Yük Taşımacılığında Demiryolu Payı (%) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 39
5.E. LOJİSTİK Tespitler : Güney ve Doğu Marmara da bir kümelenme mevcuttur. Kümelenmeye rağmen, lojistik çözümler firma bazında kalmaktadır. 2008 de 910 bin adetlik ihracat ve 306 bin adetlik ithalata karşın, 960 bin adetlik elleçleme kapasitesine sahip liman bulunmaktadır. YILLIK ARAÇ ELLEÇLEME KAPASİTESİ LİMAN (ADET) FO YENIKOY 450.000 AUTOPORT 400.000 GEMPORT 250.000 EVYAP 200.000 BORUSAN 60.000 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 40
ANA TRENDLER VE GELECEK PERSPEKTİFLERİ
6. ANA TRENDLER VE GELECEK PERSPEKTİFLERİ Karbon emisyonlarının düşürülmesi Enerji tüketiminin azaltılması Yakıt verimliliğinin artırılması Alternatif malzeme yönelimleri Farklı motor teknolojisi arayışları (Hibrit, Alternatif Yakıtlı ve Elektrikli araç vb.) Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 42
6. ANA TRENDLER VE GELECEK PERSPEKTİFLERİ Bir örnek olarak elektrikli araçta batarya: Enerji tüketimi 20 kw a kadar çıkan elektrikli aracın ilave batarya maliyeti 6.000-16.000 avro arasında değişmektedir. 2020 de dünya otomobil üretiminin 100 milyon adete çıkması ve elektrikli aracın toplam içerisindeki payının %5-10 arasında değişmesi öngörülmektedir. Elektrikli araçlarda 2020 de batarya pazar büyüklüğünün 50 milyar avro civarında olacağı tahmin edilmektedir. Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 43
ÖNERİLER Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
7. ÖNERİLER MOTOR VE AKTARMA ORGANLARI Kısa ve Orta Vadede: Yeni projelerin teşviki ile ölçek ekonomisini oluşturmak Ar-Ge çalışmalarını hızlandırmak Uzun Vadede: Bu alanda isim yapmış firmalarla ortaklık veya satın alma seçeneklerinin değerlendirilmesi Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 45
7. ÖNERİLER SAC Kısa ve Orta Vadede: Vasıflı çelik üretiminin teşvik edilmesi Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 46
7. ÖNERİLER PLASTİK (Kopolimer) Kısa Vadede: Sektörel veya sektörler arası stratejik ortaklıklar yoluyla güç birliği ve rekabet gücü sağlanması Alternatif kaynaklardan tedarik imkanları Plastik Enjeksiyon Kalıp üretiminin geliştirilmesi için başlatılan girişimlerin desteklenmesi Orta ve Uzun Vadede: Yurt içi üretim imkanlarının geliştirilmesi Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 47
7. ÖNERİLER TABİİ VE SENTETİK KAUÇUK Kısa Vadede: Sektörel veya sektörler arası stratejik ortaklıklar yoluyla güç birliği ve rekabet gücü sağlanması Orta ve Uzun Vadede: Sentetik kauçukta yurt içi üretim imkanlarının geliştirilmesi Yurt dışı yatırım imkanlarının değerlendirilmesi Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 48
7. ÖNERİLER KURŞUN Kısa Vadede: Kurşundan akü hurdalarının (asitsiz) kontrollü ithaline ilişkin düzenlemelerin yapılması Orta ve Uzun Vadede: Yurt içi kurşun rezervlerinin değerlendirilmesi için gerekli yatırımların yapılması Akü teknolojilerinde alternatif malzemelerin kullanımı için Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 49
7. ÖNERİLER ELEKTRONİK VE YAZILIM Otomotiv sanayinde yazılım geliştirmede kullanılan yüksek maliyetli robotlar, yapay görme sistemleri ve motor deneme teknolojilerinin spesifik araçlarla desteklenmesi Otomotiv sanayinde elektronik ve gömülü yazılım geliştirmeye dönük olarak çalışacak bir teknoparkın kurulması ve desteklenmesi Belirli parça ve elektronik donanım üretimine dönük yeni projelerin geliştirilmesi; bunların firmaların ortak girişimleri ile üretiminin desteklenmesi ve tedarikinin sağlanması Elektronik ve yazılımda var olan bilgi birikiminin satın almalar ve ortaklıklar yolu ile yurtdışından transfer edilmesi Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 50
7. ÖNERİLER LOJİSTİK Kısa ve Orta Vadede: Otomotivde ihtisaslaşmış liman kurulması Girdi kaynağı üretim merkezi - yükleme limanı bağlantılarının demiryolu ağları ile geliştirilmesi ve lojistik maliyetlerin azaltılması Lojistik optimizasyonu sağlamak için, global tedarik zincirlerine ve pazara yakın lojistik merkezlerinin kurulması Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 51
ELEKTRİKLİ ARAÇ Orta ve Uzun Vadede: Elektrikli araçlar ve bataryalarla ilgili stratejik tercihlerin olması halinde; Tedarik zincirinin planlanması ve kurulması 7. ÖNERİLER Batarya kritik hammaddelerinde tedarik güvenliğinin sağlanması Elektrikli araç teknolojisinde kullanılabilecek alternatif elementlere yönelik Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesi Elektrikli araç teknolojisinde diğer ülkelerle ortak proje geliştirmek için ticaret diplomasisinin kullanılması Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 52
STRATEJİK ÖNERİLER Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
STRATEJİK ÖNERİLER Otomotiv ve parçalarında belli bir segmentin hedef olarak belirlenerek buna uygun politikalar oluşturulması ve global markaların yaratılması Otomotiv strateji planları ile paralel olarak yarı-iletken, entegre devre ve elektronik stratejilerinin de aynı anda ele alınması Elektronik sektöründeki düşük yetkinliğin dikkate alınarak orta vadede öncelikli hedeflerden birinin de alternatif malzeme geliştirmesi olması Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü 54