24. ULUSAL TÜRK OTORİNOLARENGOLOJİ & BAŞ - BOYUN CERRAHİSİ KONGRESİ 23 Eylül - 27 Eylül 1997 Antalya TÜRK OTORİNOLARENGOLOJİ & BAŞ - BOYUN CERRAHİSİ DERNEĞİ Editör Prof. Dr. Asım KAYTAZ
24. ULUSAL OTORİNOLARENGOLOJİ & BAŞ - BOYUN CERRAHİSİ KONGRESİ 23 EYLÜL - 27 EYLÜL 1997 ANTALYA Yönetim Kurulu: 1996-1997 Başkan: 2.Başkan: Genel Sekreter: Sayman: Üyeler: Dr. Tahir ALTUĞ Dr. Şeref ÜNVER Dr. Mehmet Ali ŞEHİTOĞLU Dr. Asım KAYTAZ Dr. Orhan SUNAR Dr. Aras ŞENVAR Dr. Zeki YÜCEL Editör: Dr. Asım KAYTAZ Editör Yardımcıları: Dr. Mehmet ADA Dr. Nazım KORKUT Dr. Ferhan ÖZ Dr. Murat TOPRAK
PEDİYATRİK HASTALARDA STAPES CERRAHİSİ STAPES SURGERY IN PEDIATRIC PATIENTS Dr. Y. Can, Dr. Ö. Yiğit, Dr. H. Kahve, Dr. A. H. Kepekçi, Dr. C. Ayanoğlu, Dr. T. Han S. B. HASEKİ HASTANESİ KULAK-BURUN-BOĞAZ KLİNİĞİ İSTANBUL ÖZET Bu çalışmanın amacı otosklerozlu pediyatrik hastalarda stapedektomi sonuçlarını değerlendirmek ve karşılaştırmaktır. Mart 1970 Haziran 1995 tarihleri arasında S.B. Haseki Hastanesi'Kulak Burun Boğaz Kliniğinde otoskleroz tanısı ile izlenen ve stapes cerrahisi uygulanan 11 pediyatrik hasta (12 prosedür) retrospektif yöntemle incelendi. Hastalarda preoperatif ve postoperatif hava-kemik aralığı ve postoperatif hava iletim eşik değerlerindeki iyileşme değerlendirildi. Postoperatif hava-kemik aralığında ortalma 19.5 db, hava iletimi eşik değerlerinde ortalama 42.7 db iyileşme sağlandığı görüldü. SUMMARY The purpose of this study is to evaluate and compare the result of stapedectomy in pediatric patients with otosclerosis. 11 pediatric patients wiht otosclerosis who underwent stapedectomy from 1970 to 1995 in Haseki Hospital Clinic of Ear-Nose-Throat were investigated in retrospective manner. Patients were evaluated for preoprative and postoperative air-bone gaps and postoperative air conduction hearing improvement. We showed an average postoperative air-bone gap of 19.5 db and an average bone conduction hearing improvement of 42.7 db. GİRİŞ Pediyatrik hastalarda otoskleroz nedeniyle gelişen iletim tipi işitme kaybı sanıldığı kadar ender değildir ama stapedektomiyle cerrahi olarak tedavi edilen pediatrik hasta sayısı çok azdır. Çalışmamızın amacı otoskleroz nedeniyle stapedektomi yapılmış pediyatrik hastaların sonuçlarını değerlendirmek ve karşılaştırmaktır.
GEREÇ VE YÖNTEM Çalışmaya Mart 1970-Haziran 1995 tarihleri arasında Haseki Hastanesi Kulak Burun Boğaz Kliniğinde otoskleroz tanısıyla stapedektomi uygulanmış 7 kız, 4 erkek, 11 pediyatrik hasta katılmıştır. Hastalara hava ve kemik iletiminin değerlendirildiği preoperatif ve postoperatif odyometrik tetkikler yapılmıştır. Hasta odyogramlarında 500,1000,2000, 4000 Hz'te (1) preoperatif ve postoperatif hava-kemik aralığı ve postoperatif hava iletimi eşik değerlerindeki iyileşme değerlendirilmştir. SONUÇLAR Unilateral iletim tipi işitme'kaybı olan, yaşları 8 ile 19 arasında değişen 7'si kız, 4'ü erkek 11 hastanın tümüne otoskleroz tanısı kondu. Hastaların üçüne stapedetomi ve protez (teflon piston) yerleştirildi. 9 hastaya stapedektomi yapılarak fasia-tel yerleştirildi. Stapedektomi yapılan bir hastaya 13 ay sonra revizyon stapektomi yapıldı.preoperatif ve postoperatif hava-kemik aralıkları tablo-l'de gösterilmiştir. 7 prosedürde postoperatif hava-kemik aralığı 20 db'in altında bulundu. Tablo-2'de postoperatif hava iletimindeki.iyileşme gösterilmiştir. Postoperatif hava iletimindeki iyileşme ortalama 42.7 db olarak tespit edilmiştir. 176
TARTIŞMA Pediyatrik otosklerozda, özellikle de tek taraflı işitme kaybı olan hastalarda, stapedektomi uygulanmasının gerekliliği yada hangi yaşta uygulanacağı tartışmalıdır. Bazı otörler pediyatrik hastalarda stapedektomiyi önerirken, bazıları bu kararın yetişkinlik dönemine yada en azından hastanın kendi kararını verebileceği yaşa bırakılmasından yanalar. Stapedektomi'ye aday hastaların aileleriyle tüm tedavi opsiyonları tartışılmalı. Stapedektominin tüm riskleri; total sensorinöral işitme kaybı, tat duyusunda bozukluk, fasial paralizi, tinnitus ve baş dönmesi oluşabileceği açıklanmalı. Cole'nin serisinde ( 2 ) en genç hasta 6, Hause ve arkadaşlarının serisinde 9 ( 3 ), Robinson'nun serisinde 5 yaşındadır (4 ).Bizim serimizde ise en genç hasta 9 yaşındadır. Robinson'nun serisinde 11 hastanın (%30.5) unillateral işitme kaybı vardır; Cole ise bu konuda bilgi vermemiştir. Bizim serimizde tüm hastalarda unilateral işitme kaybı mevcuttur ve tüm hastalara unilateral stapes cerrahisi uygulanmıştır. Cole, Hause ve Robinson'nun gerçekleştirdikleri bilateral stapektomi sonuçlan başarılıdır. Otoskleroz çocuklarda seyrek görülmesine rağmen bu konuyla ilgili bir kaç yayın vardır. Cole yaşları yirminin altında 62 stapedektomi vakası yayınlamıştır. Bunların 48'inde hava-kemikaralığı 10 db kapanmıştır. Serisindeki vakaların %42'sinde ileri derecede oval pencere otosklerozu vardı, %27'inde kemik yolu iletimi 25 db yada altındaydı. Cole pedriyatrik hastalardaki stapedektomi sonuçlarının yetişkinlerde uygulanan stapedektomi sonuçlarıyla eşit olduğu kanaatine varmıştır. Hause ve arkadaşları 14 pediyatrik hastada 24 kulağa stapektomi yapmışlardır. 22 kulakta preoperatif kemik yolu iletimi 10 db düzeyinde bulmuşlar; postoperativ dönemde pediyatrik stapedektomi sonuçlarının yetişkini erdeki kadar iyi olduğunu görmüşlerdir. Robinson yaşları 18'in altında 31 çocukta 35 stapedektomi gerçekleştirmiş; %100 vakada hava-kemik aralığının 10 db kapandığını göstermiştir. 18 yaş üstünde hava-kemik gapinde 10 db kapanma %93 hastada mümkündür. Robinson işitme sonuçlarının stapedektomi yapılan 18 yaşın altındaki hastalarda, stapedektomi yapılmış erişkin hastalarınkiyle aynı yada daha iyi olduğu sonucuna varmıştır.biz de vakalarımızın stapedetomiden faydalandığını gördük. Otoskleroz cerrahisinin hedefleri, hava-kemik aralığını kapatmak ve amplifikasyon gerektirmeden işitmeyi sağlamaktır. YORUM Pediyatrik hastalarda, stapedektomi, otsklerozun güvenli ve etkili bir tedavisidir.
Tablo-3 KAYNAKLAR 1. Committe on Hearing and Equilibrium. Committee on Hearing and Equilibrium guidlines for the evaluation of results of treatment of conductive hearing results.otolarigol Head and Neack Surg. 1995;113:186-187. 2. Cole JM. Surgery for otosclerosis in children. Laryngoscope 1982;92:859-862. 3. Hause JW, Sheehy JL, Antuez JC. Stapedectomy in children. 4. Robinson M.Juvenile otosclerosis. Ann OtolRhinol Laryngol 1983;92:561-565. 5. Giddings NA, House JW. Tympanosclerosis of the stapes: hearing results of varioussurgical treatments. Otolaryngol Head Neck Sure 1992;107:644-650. 6. Murphy TP, Wallis DL.Stapedectomy in pediatric patient. Laryngoscope. 1996;106:1415-1418. 178