Düşün, düşün Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni (Sayı 1/15, 2 Ocak 2015) Geçen hafta neler oldu? *** Yeni yılda Cumhurbaşkanı Erdoğan ın Bakanlar Kurulu na başkanlık edeceğini belirten Cumhurbaşkanlığı başdanışmanı Binali Yıldırım a hükümetten tepki geldi. Erdoğan ise Bakanlar Kurulu nu 19 Ocak ta cumhurbaşkanlığı sarayında toplayacağını açıkladı. *** Şırnak ın Cizre ilçesinde Hür- Dava Partisi (Hüda- Par) ile PKK nin gençlik yapılanması Yurtsever Demokratik Gençlik Hareketi (YDG- H) üyeleri arasında yaşanan çatışmalarda 3 kişi hayatını kaybetti. Hükümet, olayların provokasyon olduğunu açıklarken; HDP yaşanan olayların çözüm sürecini sabote etmeye dönük olduğunu belirtti. Başbakan Davutoğlu; Olaylar, çözüm süreci bağlamında atılan adımları engellemeyecektir dedi. *** Cumhurbaşkanı Erdoğan gerek ulusal gerekse uluslararası basın örgütlerinin eleştirilerinin aksine Türkiye'de gazetecilerin tutuklandığı, basının susturulduğu iddiasının gerçek olmadığını savundu, "Dünyanın hiçbir yerinde medya Türkiye'deki kadar serbest değildir" dedi. *** 14 Aralık operasyonu kapsamında 5 eski polis müdürü tutuklanırken, Fethullah Gülen için yakalama kararı çıkaran İstanbul 1. Sulh Ceza Mahkemesi, Emniyet ten kararın uygulanmasını istedi. Gülen hakkında kırmızı bülten çıkarılacak. *** Hizmet Hareketi MGK tarafından Kırmızı kitap olarak bilinen Milli Güvenlik Siyaset Belgesi ne alınarak, ulusal güvenliğe yönelik bir tehdit olarak kabul edildi. *** AYM Başkanı Haşim Kılıç, yargıda vesayeti bitirmek adına daha vahim bir vesayet oluşturulduğunu söyledi, hükümetin yaptığı yasal düzenlemelerle Yargıtay ve Danıştay da kurulan yeni dairelerin yargının sorunlarını çözemeyeceği belirtti. Kılıç, AYM nin seçim barajı ile ilgili başvuruyu en kısa sürede ele alarak sonuçlandıracağını kaydetti. *** HSYK, 17-25 Aralık yolsuzluk operasyonlarını yürüten 4 savcının açığa alınmasına karar verdi. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
AYM: TİB'in kapatma yetkisi ölçülülük ilkesine aykırı Anayasa Mahkemesi (AYM), Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı na (TİB) mahkeme kararı olmaksızın internet sitesi kapatmak yetkisi veren düzenlemenin de dahil olduğu bazı yasa maddelerinin iptaline ilişkin gerekçeli kararını açıkladı. AYM, yasaların idareye keyfi davranma hakkı tanıyamayacağını vurguladı, kamu düzeni, hukukun dışlandığı, yargının etkisiz kaldığı yerde daha çok bozulur dedi. AYM söz konusu düzenlemelerin yargısal denetimin kısıtlanmasına da yol açtığını belirterek, hak ve özgürlüklerin ölçüsüz bir şekilde sınırlandırılamayacağına dikkat çekti. Gazeteci Şener hakkında yargılanmanın ertelenmesi kararı İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi, Hrant Dink Cinayeti ve İstihbarat Yalanları adlı kitabında, Emniyet görevlilerini terör örgütlerine hedef gösterdiği iddiasıyla yargılanan gazeteci Nedim Şener hakkında 6352 sayılı basın yoluyla işlenen suçlara ilişkin dava ve cezaların ertelenmesini öngören yasa gereğince yargılamanın ertelenmesine karar verdi. Şener, 3 yıl içerisinde basın ve yayın yoluyla ya da diğer düşünce ve kanaat açıklama yöntemleri ile adli para cezasını ya da hapis cezasını gerektiren bir suç ile yargılandığı takdirde mahkeme süreci yeniden başlayacak. Şener, söz konusu davanın ilk yargılamasında hakkında verilen beraat kararının Yargıtay tarafından bozulduğunu ve yine aynı kitapla ilgili İstanbul 2. Asliye Ceza
Mahkemesi ndeki davada da beraat ettiğini hatırlattı, Burada bir tehdit seziyorum. Mahkeme Hrant Dink konusunda çalışmamam konusunda tehdit mekanizması oluşturuyor dedi. Pankarta 301. maddeden dava Soma da yaşanan maden faciasının ardından Hatay da bir köprüye Lazkiye de Alevilerin, Rojava da Kürtlerin, Soma da işçilerin katilisin Tayyip yazılı pankart asan üç kişi hakkında dava açıldı. İlk duruşması 13 Ocak tarihinde Hatay Asliye Ceza Mahkemesi nde görülecek davada sanıklar Serkan Yıldırım, Sevgi Kurtdere ve Mahir Gülbul; Türk Ceza Kanunu nun 301. maddesinde düzenlenen Hükümeti, yargı organlarını, askeri ve emniyet teşkilatını aşağılamak ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu na muhalefet suçlamalarıyla yargılanacaklar. Gazeteci attığı tweet nedeniyle gözaltına alındı Gazeteci- Televizyon spikeri Sedef Kabaş, 17-25 Aralık yolsuzluk operasyonuyla ilgili paylaşımı nedeniyle gözaltına alındı. 17 Aralık soruşturmasına takipsizlik kararı veren hakimin ismini unutmayın şeklindeki Twitter mesajı nedeniyle terörle mücadelede görev almış şahısları hedef göstermek ve
tehdit ile suçlanan Kabaş ın evinde arama yapılırken, polis telefon ve bilgisayarlarına da el koydu. Nöbetçi 2. Sulh Ceza Hakimliği nde ifade veren Kabaş, Hakim tweeti ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirerek beni serbest bıraktı dedi. Erzincan da 15 Günlük Sıkıyönetim Erzincan Valiliği gösteri, yürüyüş, basın açıklaması gibi hakların kullanılmasını 12 Ocak 2015 e kadar yasakladığını duyurdu. Valilik, açık alanlarda yapılacak basın açıklaması, gösteri yürüyüşü, siyasi içerikli imza kampanyası, stant açma vb. adlar altında yapılacak tüm toplantılar ile 2911 sayılı Kanun kapsamında yapılacak toplantıların 28 Aralık 2014 12 Ocak 2015 tarihleri arasında kamu güvenliği, halkın huzuru ile ticari ve ekonomik hayatın devamının sağlanması gerekçesiyle yasaklandığını açıkladı. Gezi raporu: Demokrasi ve Totalitarizm Sarkacında Türkiye Gezi Hukuki İzleme Grubu; çok sayıda akademisyen, avukat, meslek odası ve sivil toplum örgütünün katkı sunduğunu Demokrasi ve Totalitarizm Sarkacında Türkiye başlıklı raporunu kamuoyuna açıkladı.
Açıklamayı yapan Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, Türkiye'nin giderek otoriter, hatta totaliter rejime doğru hızla yol aldığı vurguladı. Gezi Parkı eylemlerinin hak ve özgürlükler alanının daralmasının bir sonucu olduğunu kaydeden Kaboğlu, muhalefetin şiddetle bastırılmaya çalışılmasının, temel hak ve özgürlüklerin sürekli bir şekilde ihlal edildiği, hukuk devleti ve demokrasiyle bağların koparıldığı bir siyasi ortamı yarattığını söyledi, ifade ve örgütlenme özgürlüklerini kısıtlayıcı yeni düzenlemelere dikkat çekti. Gezi eylemlerindeki polis şiddetine cezasızlık sürüyor Ankara Emniyet Müdürlüğü, Gezi Parkı protestolarında Ethem Sarısülük ü silahla vurarak öldüren ve yargılandığı Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi nde 7 yıl 9 ay hapis cezası alan polis memuru Ahmet Şahbaz hakkındaki disiplin soruşturmasını tamamladı. İl Polis Disiplin Kurulu, söz konusu protestoları hükümeti devirmeye yönelik yapılan eylemler olarak nitelerken, Şahbaz ın gelişen olaylar karşısında amirlerinden aldığı emirler doğrultusunda hareket ederek görevini yaptığını savundu. Kurul, oy birliğiyle, polis memurunun silahını kullanmasında kusuru olmadığına karar verdi. Diğer yandan Hatay daki Gezi Parkı eylemlerinde başına isabet eden gaz kapsülüyle öldürülen Abdullah Cömert in ailesi Anayasa Mahkemesi ne başvuru yaptı. Ailenin avukatı Hatice Can, yaptığı başvuruda, Cömert in vurulduğu polis aracında görev yapan iki polise ve polis amirlerine dava açılmamasının yaşam hakkı, adil yargılanma hakkı ve etkili başvuru haklarının ihlali olduğunun tespit edilmesini istedi.
Polis şiddeti raporlarda Gezi Parkı protestolarındaki polis müdahalesiyle ilgili yürütülen iki ayrı yargı sürecinde hazırlanan raporlar yaşanan polis şiddetini bir kez daha ortaya çıkardı. Gezi Parkı eylemlerinin başladığı gün olan 31 Mayıs ta sol gözüne isabet eden plastik mermiyle görme yetisini kaybeden Volkan Kesanbilici nin şikayetiyle savcılığın başlattığı soruşturmada Ulusal Kriminal Büro, yaralanmanın FN- 303 olarak adlandırılan plastik mermi silahıyla gerçekleştiğini tespit etti. Raporda, Emniyet ten plastik mermilerden örnek istenmesine rağmen gönderilmediği kaydedildi, silahla ilgili olarak öldürücü tüfek tanımlaması yapıldı. Dönemin İçişleri Bakanı Muammer Güler, olayla ilgili açıklamasında, Emniyet te plastik mermi bulunmadığını ve Kesanbilici nin plastik mermiyle yaralandığına dair bir belge olmadığını iddia etmişti. Öte yandan Adli Tıp Kurumu, Gezi Parkı eylemleri sırasında İstanbul Fındıklı da 16 Haziran 2013 günü yapılan polis müdahalesinde omurgası kırılan 25 yaşındaki yüksek lisans öğrencisi C.Ö. için işkence tanısı koydu. Raporda polisler tarafından darp edilerek gözaltına alınan C.Ö. nün yaralanma sonucu orta düzeyde işlev kaybı yaşadığı tespit edildi.
17 yaşındaki gencin ölümüyle ilgili soruşturmada "gizlilik" Diyarbakır 2. Sulh Ceza Mahkemesi, Sur İlçesi'nde polisin açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren ve otopsi raporuyla vücudunda 4 kurşun yarası tespit edilen Abdülkadir Çakmak'ın dosyasına gizlilik kararı getirdi. Mahkeme, karara gerekçe olarak, geçtiğimiz günlerde mecliste kabul edilen yargı paketindeki soruşturmanın amacını tehlikeye düşürmek düzenlemesini gösterdi. Karara itiraz eden avukat Rahşan Bataray Saman, Verilen kısıtlılık kararı etkin ve tarafsız soruşturma yürütülmesi konusunda kaygılarımızı artıyor dedi. 17 Aralık'ta öldürülen Abdülkadir Çakmak'a ait olduğu iddia edilen görüntüler Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü tarafından hemen basına servis edilmiş ve Çakmak'ın silah kullandığı yönünde haberler yapılmıştı. Ancak Çakmak'ın babası Murat Çakmak ve HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, görüntülerdeki kişinin Çakmak'ın fiziksel özelliklerine sahip olmadığını söylemişlerdi. Medya da nefret söylemi arttı Hrant Dink Vakfı, Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi çalışması kapsamında 2014 yılı Mayıs- Ağustos aylarını kapsayan medya izleme raporunu yayımladı. Çalışma kapsamında yapılan taramalarda, iki aylık dönemde 246 içerikte 338 nefret söylemi tespit edilirken, bu yazı ve haberlerde Yahudi ve Ermeniler başta olmak üzere 32 farklı grubun hedef alındığı belirtildi.
Rapora göre başta Yeni Akit, Milli Gazete ve Milat gazetesi olmak üzere Sabah, Sol, Akşam, Habertürk ve Türkiye gazeteleri nefret söylemi içeren haber ve köşe yazılarına yer veren yayın organları arasında yer alıyor. Raporun tam metnine erişim için; http://www.nefretsoylemi.org/rapor/may%c4%b1s- agustos- 2014- rapor.pdf Basın Konseyi: 2014 gazeteciler için 'zor yıl' oldu Yılsonu değerlendirme raporunu açıklayan Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, 2014 e sansür ve mali baskıların damga vurduğunu söyledi. Türenç, "Sansür, otosansür, akreditasyonlar, yaralama, gazlanma, coplanma, ötekileştirme, yüzlerce işsiz gazeteci, kalemi kırılanlar, tutuklu- tutuksuz yargılananlar ve aralarında yayın yasaklarının da bulunduğu sayısız kısıtlamayı alt alta yazdığımızda temel hakların güvencesiz yaşandığı ve gazetecilerin çok örselendiği bir yılı geride bıraktık dedi. İfade özgürlüğü ve halkın bilgi edinme hakkı olmaksızın demokratik bir toplumdan bahsedilemeyeceğini belirten Türenç, bu konuda ülke içinden ve dışından gelen eleştirilerin haksız olmadığını vurguladı.
Yolsuzluk haberleri nedeniyle televizyonlara ceza Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 4 eski bakan için TBMM de kurulan yolsuzluk soruşturma komisyonu haberleriyle ilgili televizyon kanallarına para cezası verdi. Komisyon çalışmalarına ilişkin yayın yasağını tanımayacağını açıklayan bazı gazetelerin manşetlerine haber bültenlerinde yer vermeleri nedeniyle Samanyolu Haber ve Halk TV yayın ihlali nedeniyle ceza alırken, aralarında Bugün TV, Fox TV, CNN Türk, Bengütürk TV de yer alan programların da olduğu 15 izleme raporu ise yeni yılın ilk toplantısında ele alınacak. 2014'te Hapsedilen Çocuklar ve "Adalet" Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği Başkanı Zafer Kıraç; 2014 te, adalet sisteminde çocukların durumunu değerlendirdi. Kıraç, Türkiye'de polis, karakol ve mahkeme süreci ile tanışan çocuk sayısının 309 bin 261, hapishaneyle tanışan çocuk sayısının 11 bin civarı olduğunu açıkladı, 2014 yılının sonunda 474 çocuğun hükümlü, 1683 çocuğun ise tutuklu durumda olduğunu söyledi. Kıraç ayrıca Adalet Bakanlığı sekiz tane daha çocuk hapishanesi açacağını duyurduğunu hatırlattı.
Diğer yandan Halkların Demokratik Partisi (HDP) 6-7 Ekim Kobani eylemlerinden bu yana 2495 kişinin gözaltına alındığını, bu kişilerin 700 ünün tutuklandığını açıkladı, gözaltına alınan ve tutuklananların neredeyse üçte birinin çocuklardan oluştuğuna dikkat çekti. HDP, çocuklara yönelik artış gösteren ihlaller, tutuklamalar, gözaltında şiddet, baskı ve tehdit uygulamalarının 2010 yılında Terörle Mücadele Kanunu nda çocuklar lehine yapılan düzenlemeleri fiilen geçersiz kıldığını belirtti. DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİNDE BU HAFTA Osmanlı'dan günümüze dek, düşünceye yönelik ihlal, uygulama ve cezaları sergileyen Düşünce Suçları Müzesi yle yapılan hiçbir zulüm, yaşanan hiçbir utanç saklı kalmıyor. Müzede düşünceleri sebebiyle soruşturmaya uğramış, işkence görmüş, hapis yatmış yahut sürgün edilmiş kişilerin hikayelerine, ilgili belge ve dokümanlara ulaşabilir, güncel ifade ve düşünce özgürlüğü vakalarını izleyebilirsiniz. *** Düşünce Suçları Müzesi, yeni yılı karşılarken 2014 yılı sonundaki Türkiye'nin manzarasına da ışık tutuyor; toplantı ve gösterilere katılan 16 yaşındaki gençler tutuklanıyor, bir futbol takımının taraftar grubu, rejimi yıkmak suçlaması ve müebbet hapis istemiyle yargılanıyor, ne mutlu ki diğer kulüplerin taraftarları onları yalnız bırakmıyor. Derken Noel baba kaçıyor, eli sopalılar kovalıyor... Müzede 2015 in karşılanışını görmek için: http://dusuncesuclarimuzesi.net/ *** Müze nin Zaman Tüneli, bu hafta 3. yılında sorumlularının hala ortaya çıkartılmadığı Roboski katliamını hatırlatıyor. Ayrıntılar için; http://dusuncesuclarimuzesi.net/?s=giris&aid=99&zamantuneli=1&zid=3
*** Ayrıca, 100 Yıl Önce bölümünde Sabah gazetesinin 1 Aralık ve 4 Aralık 1914 tarihli nüshalarında yer alan haberlerle 1. Dünya Savaşı günlerindeki gündem takip ediliyor. Ayrıntılar için; http://dusuncesuclarimuzesi.net/?xblank=yuzyil&xhid=58 http://dusuncesuclarimuzesi.net/?xblank=yuzyil&xhid=59 DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI Müvekkiline uygulanan polis şiddetine itiraz ettiği için hakkında görevli polis memuruna görevini yaptırmamak gerekçesiyle dava açılan avukat Özlem Gümüştaş ın yargılanmasına İstanbul 20. Ağır Ceza Mahkemesi nde 26 Aralık 2014 tarihinde devam edildi. Mahkeme heyeti duruşmayı 26 Ocak 2015 e erteledi. Eskişehir deki Gezi Parkı eylemlerinde polis ve sivil kişiler tarafından darp edilerek hayatını kaybeden Ali İsmail Korkmaz ın ölümüyle ilgili açılan davaya Kayseri 3. Ağır Ceza Mahkemesi nde 26 Aralık 2014 te devam edildi. Mahkeme heyeti, biri polis memuru olmak üzere tutuklu 5 kişi ile tutuksuz yargılanan 3 polis memurunun savunmalarını hazırlamaları için ek süre tanıyarak duruşmayı 21 Ocak 2015 e erteledi. Gezi Parkı eylemleriyle ilgili haberler nedeniyle Sol Gazetesi hakkında halkı kanunlara uymamaya ve suç işlemeye alenen tahrik etmek, suçu ve suçluyu övmek ile halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek suçlamalarından açılan davanın karar duruşması İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi nde 26 Aralık tarihinde görüldü. Mahkeme, Gazetenin Sorumlu Müdürü Hafize Kazcı hakkında 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezası verirken, cezayı erteleyen hâkim, 2 yıllık denetimli serbestlik süresi belirlediğini açıkladı. 2012 yılında Terörle Mücadele den sorumlu İstanbul Emniyet Müdür Yardımcılığı na atanan Sedat Selim Ay dan 1990 lı yıllarda işkence gördüklerini açıklayanların öykülerini haberleştiren Etkin Haber Ajansı (ETHA) hakkında açılan davanın karar duruşması 30 Aralık 2014 te görüldü. İstanbul 48. Asliye Ceza Mahkemesi, iftira ve hakaret suçlamalarından yargılanan ajansın eski Yazı İşleri Müdürü Goncagül Telek hakkında, beraat kararı verdiğini açıkladı. İzmir de 13 Mart 2014 tarihinde yapılan Berkin Elvan anmasına katılan lise öğrencisi 11 çocuk hakkında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan a hakaret ettikleri iddiasıyla açılan davaya İzmir 4. Çocuk Mahkemesi nde 30 Aralık tarihinde devam edildi. Sanıkların savunmalarına alan mahkeme davayı erteledi. Mersin de 15 Mart 2014 te katıldığı bir toplantıda Recep Tayyip Erdoğan hakkında sarf ettiği sözler nedeniyle hakkında dava açılan Büyükşehir Belediyesi nin CHP li eski meclis üyesi Nuri Özdemir yargılanmasına 31 Aralık 2014 tarihinde devam edildi. Mersin 20. Asliye Ceza Mahkemesi, Özdemir hakkında kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret suçlamasıyla 11 ay 20 gün hapis cezası verdi. İfade özgürlüğü ile ilgili olaylara ilişkin haberleri ( http://www.antenna- tr.org/sites.aspx?siteid=21&mod=cat&id=705 ) takip edebilir ve haftalık bültene ulaşabilirsiniz.