Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014 Ortak Gelecek için Diyalog Derneği tarafından 20 Haziran 2014 tarihinde yayın hayatına başlatılan Doğruluk Payı, herhangi bir partiyle ilişkisi olmayan tamamiyle bağımsız bir sosyal girişim olarak, Türkiye siyasetine etki eden aktörlerin açıklamalarını izleyerek belli kriterlere göre doğruluğunu kontrol etmektedir.
Doğruluk Payı Aylık Rapor Kasım 2014 Editörün Girişi Doğruluk Payı, gündemi etkileyen siyasi aktörlerin hesap verilebilirliğini artırmak ve seçmeni bilgilendirmek amacıyla Kasım ayında 20 siyasi aktörün toplamda 31 demecini analiz etti. Analizler mecliste grubu bulunan partilerin temsilcilerinin ve cumhurbaşkanının açıklamalarını konu aldı. AK Parti den 6, CHP den 7, MHP den 5 ve HDP den 1 siyasi aktörün açıklamaları Doğruluk Payı analizlerine konu oldu.bu ay analizlere en çok konu olan siyasi aktör, 7 açıklaması analiz edilen Başbakan Ahmet Davutoğlu oldu. Davutoğlu nu 3 analizle CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve 2 analizle MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli izledi. Bunun dışında, HDP Şırnak milletvekili Hasip Kaplan ın bir açıklaması ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın iki açıklaması da analizlere konu oldu. Türkiye nin değişen gündemi analiz edilen açıklamaların konu kategorilerinde değişmeleri de beraberinde getirdi. Geçen ay dış politika ile ilgili açıklamalar analizlere sıklıkla konu olurken bu ay siyasi aktörlerin bu konu kategorisinde açıklamaları Doğruluk Payı radarına yakalanmadı. Büyüme, işsizlik gibi ekonomik göstergeler üzerinden yapılan açıklamalar analizlerde ağırlıklı yer bulurken iş kazaları konusundaki iddialar da geçen ay gibi analizlere konu olmaya devam etti. Bu konuların yanı sıra çevre, eğitim ve iç güvenlik kategorileri de bu ay öne çıkanlar arasındaydı. Ortak Gelecek için Diyalog Dernegi; 16 Ocak 2014 tarihinde kuruluş işlemleri tamamlanarak, Türkiye nin demokratikleşmesi hedefine katkı sağlamak amacı ile kurulmuş; siyasi katılım, temsiliyet, siyasi sorumluluk, şeffaflık alanlarında çalışmalar yaparak Türkiye de demokrasinin araçlarına ulaşımı ve genç kitleleri bu demokratikleşme hareketine ortak etmeyi kendine amaç olarak belirlemiştir. Adalet, özgürlük, eşitlik, çeşitlilik, insan hakları, hukukun üstünlügü ve müzakerenin içinde bulunduğu temel demokratik değerleri kendi öncelikleri olarak kabul eden anlayışımız ve Türkiye toplumunun her türlü farklılığı ile eşit ve demokratik bir yapıda yaşama kararlılığı, bizlerin en önemli motivasyon kaynagını oluşturmaktadır. 1
Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz Metodoloji Hedeflerimiz Daha sorumlu ve daha şeffaf bir siyasi sürece katkıda bulunmak. Doğruluk Payı Ölçeği Bu ölçek Türkiye siyasetini etkileyen aktörlerin açıklamalarında kullandıkları, doğrulanabilir veya yanlışlanabilir özellikteki verileri derecelendiren ölçektir. Bu ölçekle derecelendirilecek açıklamaları aşağıdaki üç soruya verdiğimiz yanıtlara göre seçiyoruz. Açıklamada bahsi geçen veri doğrulanabilir veya yanlışlanabilir bir özellik taşıyor mu? Açıklama tartışmalı mı? Açıklama önemli mi? Doğruluk payı ölçeği siyaseti etkileyen aktörlerin yaptığı açıklamalarında yaptıkları iddianın 3 ana özelliğine bakıyor: 1- İddiada dayanak olarak gösterilen nitel ve nicel verilerin doğruluğu 2- Başvurulacak kaynakların kalitesi 3- İddianın söylenme amacı ve bağlamıyla uyuşması Bu üç ana kritere ek olarak bazı açıklamalarda iddianın parti ve aktörün genel eğilimleriyle tutarlılığı da dördüncü kriter olarak devreye girecek. 2 Türkiyeli seçmenlerin daha sağlıklı ve bilgili tercihler yapmasına katkı yapmak. Türkiye kamuoyunda şefafflık, sorumluluk ve demokratik yönetişim prensiplerinin önemi için farkındalığı artırmak. Temel Prensiplerimiz Bu site Türkiye siyasetindeki aktörlerin açıklamalarında yer verdiği doğrulanabilir veya yanlışlanabilir verileri izleyip doğruluğunu kontrol etmeyi amaçlamaktadır. Kontrol kapsamımız içine söz konusu aktörlerin siyasi kanaatleri girmemektedir.siyasi aktörlerin açıklamalarındaki her türlü veri kontrol edilmemektedir. Seçmeni yönlendirme rolü olan daha önemli veriler kontrol edilecek materyal olarak seçilmektedir. Bizim için önemli olan şey söz konusu açıklamaların temel aldığı verilerin, diğer her şeyden bağımsız olarak, doğruluğudur. Aktörün kimliği, siyasi bağı ya da amacı bu değerlendirme içine katılmamaktadır.sosyal düzlemde kullanılan kavramların yer, zaman ve kişiye göre farklılıklar gösterdiğinin bilincindeyiz.değerlendirmelerimi zde çeşitliliği olabildiğinde içermeye ve one göre değerlendirmeler yapmaya gayret sarfedeceğiz.
Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz Metodoloji Bu kriterlere bağlı olarak yapılacak ağırlıklandırma ise; Analiz edilen demeçlerden bazıları Doğruluk (% 50) Kaynak kalitesi (% 20) Amaç ve bağlamla uyumu (% 30) Tutarlılık (% 10)* Burhan Kuzu AK Parti İstanbul Milletvekili Önemli! 1- Editörlerimiz analiz edilecek iddialardaki nitel ve nicel verileri öncelikle birincil kaynaklardan kontrol edecektir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ikincil kaynaklara başvurulsa bile bunlar iddia analizinin kaynak kalitesi kriterinde ona göre değerlendirilecektir 2- Tüm siyasi aktörlerin tüm iddialarını kontrol etmek gibi bir durum mümkün olamadığından analiz edilecek iddiaların seçiminde zorunlu olarak öznellik devreye girmektedir. Site dahilindeki sıralamaları bu gerçeği akılda bulundurarak yorumlanmasını tavsiye ediyoruz. 3- İddialarda kurulan nedenselliklerin objektif olarak kanıtlanması epistemelojik bir sorundur. Bu durumu dikkate alıyoruz; fakat kurulan nedensellikleri eleştirme hakkımızın kamuoyunu bilgilendirmenin önemli bir ayağı olduğunu düşünüyoruz. Bu bağlamda, iddialardaki verileri kontrol etmenin yanı sıra iddianın bir seviye arka planındaki nedenselliğin iddia ve verilerle uyumunu ortaya çıkarmayı da önemsiyoruz. Kadına karşı şiddeti önlemede tek başına eğitim de bir şey ifade etmiyor. Tahsil arttıkça dayağın dozu da artıyor Kemal Kılıçdaroğlu CHP Genel Başkanı İstanbul, Şangay ve Bombay'ın ardından "en kirli kentler"den biri... 3
Doğruluk Payı Değerlendirme Kriterlerimiz Metodoloji Bu kriterlere göre doğruluk payı ölçeğinde 5 seviye oluşmaktadır: 1- doğruluk payı vardır. 2- kayda değer ölçüde doğruluk payı vardır. İddiada kullanılan veri güvenilir kaynaklardan doğrulanmıştır.siyasal aktörün amacı ile kullanılan veri ve kurulan nedensellik arasında uyum vardır. İddiada kullanılan veri kaynaktan doğrulanmıştır.verinin doğrulandığı kaynak kayda değer ölçüde güvenilir ve kalitelidir.kurulan nedensellik tam olarak açıklanmamıştır. 3- kısmen doğruluk payı vardır. 4- büyük oranda doğruluk payı yoktur. İddiada kullanılan verinin doğrulanması konusunda kaynak uyuşmazlığı vardır. Bağlantılı alt iddialarda kısmen doğruluk vardır.verinin kendisinde ve yorumunda kısmi hata vardır. İddiada kullanılan veriler kısmen doğru olmakla birlikte nedensellik tartışmalıdır ve ciddi oranda yanıltma içermektedir.kullanılan veri ile aktörün amacı arasında ciddi oranda uyumsuzluk vardır.kullanılan verinin kısmen hata içermesine karşın aktörün amacıyla uyum içindedir. 5- doğruluk payı yoktur. İddiada kullanılan veriler hatalıdır.nedensellik ve göstergeler hatalı ve yanıltıcıdır.abartılı ifadelere sıkça yer verilmiştir. 4
Kasım 2014 Rapor Rapor Bulguları Doğruluk Payı ekibi Kasım 2014 döneminde 20 farklı siyasi aktörün 31 iddiasını analiz etti ve kamuoyuyla paylaştı. Bu analizlerin yarısından fazlası muhalefet partilerine mensup aktörlerin iddiaları üzerine yapılırken % 40 ı AK Partili siyasetçilerin açıklamaları üzerine yapıldı. Kasım ayında analiz dağılımında parti ağırlıkları sandalye dağılımına yakın şekilde gerçekleşti. Analiz edilen demeçlerden bazıları Ahmet Davutoğlu T.C. Başbakanı (Eğitime ayrılan bütçede) 2002 yılına kıyasla yüzde 726'lık bir artış oldu, ve 62 milyara yükselttik kalıyor Doğruluk Payı Analizleri Dağılımı 6.5% 38.7% Meclis dışı AK Parti Zühal Topcu MHP Ankara Milletvekili 32.3% CHP 3.2% HDP 19.4% MHP Öğretmenlerin aldığı maaş yetmiyor, neredeyse yüzde 30 a yakını bu nedenle ek iş yapıyor 5
Kasım 2014 Rapor Rapor Bulguları Kasım 2014 döneminde ortalama analiz skorlarına baktığımızda ise geçen ayın renk seviyesini sürdürdüğünü görüyoruz. Editörlerimizin önemli ve tartışmalı gördüğü iddialar üzerine yapılan analizlerin ortalama doğruluk seviyesinin rengi sarı. Bir başka deyişle, Türkiyeli seçmenler ortalama olarak kısmen doğru açıklamalarla karşılaşmışlar. Detaylı puanlandırmalarda ise hafif ölçekte artışın yaşandığı söylenebilir. Analiz edilen demeçlerden bazıları Mahmut Tanal CHP İstanbul Milletvekili Parti bazında değerlendirmeye baktığımızda ise geçen döneme göre AK Partili aktörlerin açıklamalarının doğruluk seviyesinde bir düşüş, CHP li aktörlerin açıklamalarında ise bir yükseliş göze çarpıyor. Nefret suçları en çok LGBT lilere yönelik yapılıyor, son dönemde bu suç daha da arttı Türkiye Siyasetinin Doğruluk Payı Ortalaması Siyasi Partilere göre Doğruluk Payı Ortalamaları Meclis Dışı Hasip Kaplan HDP Şırnak Milletvekili Türkiye de 20 milyon da yoksulluk sınırının altında yaşıyor. 6
Temmuz 2014 Rapor Rapor Kasım 2014 Rapor Bulguları Konu dağılımına baktığımızda ekonomik göstergeleri konu alan analizlerin baskın olduğunu görüyoruz. Sosyal politikalar ve iç politika konu kategorileri siyasal aktörlerin yaptığı açıklamaların yüzde 40 ını oluşturuyor Genel Konu Kategorilerine göre Analiz Dağılımı Ekonomi 35.5 % Sosyal Politikalar 19.4% İç Politika 19.4% Savunma ve Güvenlik 6.5% Eğitim Çevre 6.5% 6.5% Mali Politikalar 3.2 % Sanayi Ticaret ve Finans 3.2 % 35.5 Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara Dağılımı Konular 19.4 19.4 1 2 3 1. Ekonomi 2. Sosyal Politikalar 3. İç Politika 6.5 6.5 6.5 4. Savunma ve Güvenlik 5. Eğitim 3.2 3.2 6. Çevre 7. Mali Politikalar 8. Sanayi, Ticaret ve Finans 4 5 6 7 8 Bağımsız 7 5 Meclis Dışı
Kümülatif bulgular Kümülatif Bulgular Doğruluk Payı nın aktif olarak çalışmaya başladığı Haziran ayından bu yana geçen dört aylık süreçte Türkiye siyasetine etki etme potansiyeline sahip 111 aktörün toplamda 239 iddiası analiz edildi. Bu analizlerin yaklaşık dörtte üçü iktidar ve ana muhalefet partisine mensup aktörlerin açıklamaları üzerine yapılırken yaklaşık % 9 u da meclis dışı aktörlerin açıklamalarını konu aldı. Bu dört ayın doğruluk payı sayacı çalıştığında ise renk az farkla açık yeşili gösteriyor. Türkiyeli seçmenler genel olarak kayda değer ölçüde doğru açıklamalarla karşılaşmışlar. Doğruluk Payı Analizleri Dağılımı 9.6 % 44.8% Meclis Dışı Analiz edilen demeçlerden bazıları Recep Tayyip Erdoğan T.C. Cumhurbaşkanı Bu işi (Bedelli Askerlik) zaman zaman kaşıyorlar. Bunlar doğru yaklaşım tarzları değil. AK Parti 28.9% CHP 4.6 % HDP 1.7% Bağımsız 10.8% MHP Türkiye Siyasetinin Doğruluk Payı Ortalaması Aytuğ Atıcı CHP Mersin Milletvekili Türkiye 185.500 kişiyle Avrupa'da en çok kölenin yaşadığı ülke. Siyasi Partilere göre Doğruluk Payı Ortalamaları Meclis Dışı Bağımsız 8
Kümülatif bulgular Kümülatif Bulgular Konu kategorisi bazında ise ekonomik verileri konu alan açıklamaların üstünlüğü göze çarpıyor. 239 analizin yaklaşık % 63 ü ekonomi, uluslararası ilişkiler, sosyal politikalar ve sanayi, ticaret ve finans gruplarını konu alan açıklamalar üzerine yapılmış. Genel Konu Kategorilerine göre Analiz Dağılımı 21.8 % Ekonomi Sosyal Politikalar 12.6 % Uluslararası İlişkiler 10.5 % Sanayi Ticaret ve Finans 10 % İç Politika 10 % Eğitim 6.7% Tarım, Orman ve Köyişleri Teknoloji Çevre 3.8 % Bayındırlık, İmar & Şehircilik Genel Politika 2.5 % Enerji Mali Politikalar Adalet 3.3 % 2.9 % Savunma ve Güvenlik Sağlık 5.4% 4.6 % 2.5 % 1.3 % 1.3 % 0.8 % 21.8 Genel Konu Kategorilerinin Siyasi Gruplara Dağılımı 2. Sosyal Politikalar 3. Uluslararası İlişkiler 4. Sanayi, Ticaret ve Finans 6. Eğitim 10.5 10 7. Tarım, Orman ve Köyişleri 10 8. Teknoloji 6.7 5.4 9. Çevre 10. Bayındır, İmar ve Şehircilik 4.6 3.8 2 1. Ekonomi 5. İç Politika 12.6 1 Konular 3 4 5 6 7 8 9 11. Savunma ve Güvenlik 3.3 10 12. Genel Politika 2.9 11 2.5 12 2.5 13 13. Enerji 1.3 14 1.3 15 Bağımsız 9 0.8 16 14. Sağlık 15. Mali Politikalar 16. Adalet Meclis Dışı
@dogrulukpayicom www. Hacımimi Mah. Dibek Sokak No:54 Avcı Apt. Daire:3 Galata Beyoğlu İstanbul +90 212 243 59 63 /Dogrulukpayi info@ortakgelecek.org /Dogrulukpayi