İÇİNDEKİLER.... 4 Dünyadaki Ekonomisindeki Gelişmeler... 4 Euro Bölgesi... 5 ABD... 6 Japonya... 7 Asya... 7 Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler...

TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN İHRACAT PERFORMANSI İLK ÜÇ AYLIK DEĞERLENDİRME E 2007 İTKİB GENEL SEKRETERLİĞİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİ Nİ SAN 2007

İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ İ İ ÖZET... 1 I. DÜNYA VE TÜRKİYE İ EKONOMİSİNDEKİ İ İ İ GELİŞMELER... 4 Dünyadaki Ekonomisindeki Gelişmeler... 4 Euro Bölgesi... 5 ABD... 6 Japonya... 7 Asya... 7 Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler... 7 II. 2007 YILININ İLK ÜÇ AYLIK DÖNEMİNDE İ GENEL OLARAK TÜRKİYE İ İ İHRACATI... 9 İlk üç ayda ihracat hızla artıyor... 9 Tekstil ihracatı da hızla artıyor... 9 III. BAŞLICA Ş ÜLKE GRUPLARI İTİBARİYLE İ İ İ İHRACAT... 11 Bulgaristan ve Romanya ile beraber AB Ülkelerinin Tekstil İhracatındaki Payı %55,7 ye Dayandı... 11 AB ülkeleri... 13 AB ye İhracat Oldukça İyi Gidiyor, Romanya ve Bulgaristan ile Beraber İhracattaki Payı %55,2 ye Ulaştı... 13 En çok ihracat gerçekleşen ülkeler: İtalya, Romanya, Almanya ve Polonya... 13 Diğer OECD Ülkeleri... 16 Eski SSCB Ülkeleri... 17 Diğer Avrupa Ülkeleri... 18 Diğer Avrupa Ülkelerine Yönelik Tekstil İhracatı Artmaya Devam Ediyor... 18 Ortadoğu Ülkeleri... 19 Afrika Ülkeleri... 20 Diğer Asya Ülkeleri... 21 IV. BAŞLICA Ş ÜRÜNLER VE ÜRÜN GRUPLARI BAZINDA TEKSTİL İ İ İHRACATI... 23 En Fazla İhraç Edilen Ürün: Örme Kumaş... 23 Fasıllar Bazında İhracat... 24 Ev Tekstili İhracatı Performans Kaybediyor... 27 V. KAPASİTE İ KULLANIMI VE YATIRIMLAR... 30 Yatırım Teşvik Belgelerinde Dokuma ve Giyim Sektörünün Payı Gittikçe Azalıyor... 30 VI. PERFORMANSA ETKİ İ EDEN FAKTÖRLER... 32 Pamuk fiyatları dünya fiyatlarından yüksek... 32 Girdi Fiyatları ve Kurlardaki Gelişmeler İhracatçının Rekabet Gücünü Olumsuz Etkiliyor... 33. II

Hammadde İthalatı... 35 Diğer Faktörler... 36 2006 Yılında Fiyatların Seyri... 36 EK 1: SEKTÖRLER VE BİRLİKLER BAZINDA TÜRKİYE İHRACAT KAYDI... 37 EK 2: TÜRKİYE İ TEKSTİL İ İ İHRACAT KAYDI... 38 EK 3: TÜRKİYE İ HAZIRGİYİM İ İ VE KONFEKSİYON İ İ İHRACAT KAYDI... 39. III

YÖNETİCİ ÖZET 2007 yılının ilk çeyreğine ilişkin Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklanan ihracat kayıt rakamlarına göre, Türkiye nin genel ihracatı 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,1 oranında artışla 23,2 milyar dolara yükselmiştir. 2006 yılında elde edilen %16,8 lik artış oranı ve 2006 yılının ilk üç aylık döneminde elde edilen %7,4 lük artış oranları göz önüne alındığında, 2007 yılının ilk çeyreği itibariyle Türkiye ihracatının yüksek bir ihracat artış ivmesi yakaladığı söylenebilir. Türkiye nin tekstil ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine kıyasla %21,2 oranında artarak 1,5 milyar dolar oldu. 2006 yılının ilk çeyreğinde elde edilen %6 lık artış hızı göz önüne alındığında 2007 yılının aynı döneminde tekstil ihracatının artış hızının üç katından daha fazla olduğu (%21,2) dikkate alındığında, 2007 yılının ilk çeyreğinde tekstil ihracatının yüksek bir performans gösterdiği tesbiti yapılabilir. 2007 yılının Ocak Şubat döneminde, tekstil sektöründe kapasite kullanım oranı %80 in üzerindedir. 2006 yılının Ocak Kasım döneminde tekstil ve konfeksiyon sektörünün aldığı yatırım teşvik belgelerinin toplam içerisindeki payının bir önceki yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında, %10,8 den %8,1 e düştüğü görülmektedir. Türkiye nin tekstil ihracatının en önemli ve geleneksel pazarı olan AB ülkeleri 2007 yılının ilk üç aylık döneminde de konumunu korumuştur. Üstelik, 2007 yılının ilk çeyreğinde, Bulgaristan ve Romanya gibi önemli tekstil pazarları olan iki ülkenin bu ülke grubuna katılmasıyla, AB pazarı Türkiye nin tekstil ihracatındaki payını %54,9 dan %55,7 ye çıkartmıştır. Bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın artış oranı (%23,1) toplam tekstil ihracatının artış oranından (%21,2) daha da yüksek olmuştur. AB 27 ülkelerine gerçekleşen ihracat 849,9 milyon dolara ulaşmıştır. AB 27 ülke grubunda en fazla ihracat 163,3 milyon dolar ile İtalya ya yapılmıştır. İtalya yıllardan beri Türkiye nin en fazla tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ülkedir. Yeni AB ülkeleri grubunda yer alan Romanya, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, Almanya yı geçerek İtalya ve Rusya nın ardından en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen 3. ülke durumuna gelmiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine oranla %49,6 artışla 98,4 milyon dolarlık tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Avrupa nın en büyük ekonomisi Almanya 2005 yılına kadar Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği 2. ülke konumundayken, 2005 yılında 3. ülke konumuna, 2007 yılının ilk çeyreğinde ise 4. ülke konumuna gerilemiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde,

2006 yılın aynı dönemine kıyasla, %8,8 artışla 90 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. Çok büyük oranda ABD ye gerçekleşen tekstil ihracatının artması ve bunun yanında Avustralya, Güney Kore ve Japonya ya ihracat artışları, diğer OECD ülke grubuna tekstil ihracatının %16 oranında artarak 76,8 milyon dolara ulaşmasına yol açmıştır. 2006 yılının aynı döneminde diğer OECD ülkelerine tekstil ihracatı artış oranı da %5,3 olarak kaydedilmişti. 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla ülke grupları içinde en yüksek ihracat artış oranı %67,5 olmuştur ve diğer Avrupa ülkelerine yönelik tekstil ihracatından elde edilmiştir. 2007 yılının başında Avrupa Birliği ne üye olan Bulgaristan Romanya nın çıkması ile Sırbistan diğer Avrupa ülkeleri içinde en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen ülke olmuştur. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %75,1 artışla 24,2 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Eski S.S.C.B. ülke grubu AB ülkelerinin ardından Türkiye nin en fazla tekstil ihraç ettiği ikinci ülke grubudur. Bu ülke grubuna 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine kıyasla %36,8 oranında artışla 193,7 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Anılan ülkelerde elde edilen ihracat artışının gerisinde, ekonomik canlılığın olduğu düşünülmektedir. Rusya Federasyonu, İtalya dan sonra en fazla tekstil ihracatı gerçekleştirilen ikinci ülke konumundadır. Bu ülkeye gerçekleştirilen ihracat 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine göre %44,2 gibi yüksek bir oranda artarak 150,3 milyon dolara ulaşmış, ülkenin toplam tekstil ihracatımızdaki payı da %9,9 a çıkmıştır. 2007 yılının ilk üç aylık döneminde Ortadoğu ülkelerine yönelik tekstil ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %4,1 oranında düşüş ile 87,4 milyon dolar olarak kayda alınmıştır. Ortadoğu ülke grubunda kaydedilen performans düşüklüğünün gerisinde İran, Irak, Suudi Arabistan ve Ürdün e tekstil ihracatından kaydedilen düşüşler yatmaktadır. Bu düşüşler İsrail ve Suriye ye yönelen tekstil ihracatındaki artışlarla da (sırasıyla %6,8 ve %24,5 artış) tolere edilememiştir. 2007 yılının ilk çeyreğinde Afrika ülkelerine gerçekleştirilen tekstil ihracatı 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %26,1 oranında artarak 90,6 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubuna yapılan ihracat, uzun yıllardır devamlı artmaktadır. Afrika ülke grubundaki en büyük pazar, Türkiye nin toplam tekstil ihracatının %1,6 sının yöneldiği Mısır dır. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %3,7 artışla 24,3. 2

milyon dolarlık tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Fas, Tunus ve Cezayir bu ülke grubundaki diğer önemli pazarlar olarak öne çıkmaktadır. 2007 yılının ilk üç aylık döneminde diğer Asya Ülkelerine gerçekleşen ihracat geçen yılın aynı dönemine kıyasla %2,5 oranında artarak 52,3 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubundaki en büyük pazar olan Çin e yapılan ihracat %42,5 oranında artarak 21,2 milyon dolara ulaşmıştır. Ancak bu noktada, 2007 yılının Ocak-Şubat ilk iki ayı itibariyle Çin den toplam 210,1 milyon dolar değerinde tekstil ürünü ithal edildiği de hatırda tutulmalıdır. 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, geçen senenin ilk üç aylık döneminde olduğu gibi, en fazla ihraç edilen mamul örme kumaş olmuştur. Bu ürün grubunda yapılan ihracat 2007 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla değer bazında %54,2 oranında artarak 164,2 milyon dolara ulaşmıştır. En fazla ihraç diğer ürünler ise, pamuklu dokuma kumaşlar, sentetik filament ipliklerinden dokuma kumaşlar, ambalaj için torba ve çuvallar ve sentetik filament demetleri olmuştur. 50 ve 60 arasında kalan Fasıllar üzerinden yapılan tekstil ihracatı incelendiğinde, beklenildiği üzere, pamuk elyafı, pamuklu iplikler ve pamuklu mensucatlardan oluşan Fasıl 52, en çok ihracat gerçekleştirilen fasıl olduğu görülmektedir. Bu fasıldan, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,2 oranındaki yüksek bir artış ile 392,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Ev tekstili ihracatı, 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla sadece %5 oranında artarak 492,7 milyon dolara ulaşmıştır. Sektörün ihracatı artmakla beraber, toplam tekstil ve konfeksiyon sektörünün %15 oranında bir artış kaydettiği dikkate alındığında ev tekstili ihracatındaki performans düşüşü olduğu söylenebilir. Türkiye nin ev tekstili ihracatındaki pazarları incelendiğinde ise, bu ürün grubunda en büyük pazarın Almanya olduğu görülmektedir. Bu ülkeye gerçekleştirilen ev tekstili ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %3,6 oranında artarak 108,1 milyon dolara ulaşmıştır. Türkiye nin bir numaralı tekstil pazarı olan İtalya ya gerçekleştirilen ev tekstili ihracatı ise 2007 yılının ilk çeyreğinde 29,2 milyon dolar olmuştur. Tekstil ihracatımız açısında en önemli pazarlarımızdan biri olan Rusya Federasyonu na ise 27,8 milyon dolar değerinde ev tekstili ihracatı gerçekleştirilirken, bir diğer önemli pazar olan Romanya ya 8,3 milyon dolar değerinde ihracat yapılmıştır.. 3

I. DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER Dünyadaki Ekonomisindeki Gelişmeler Küresel ekonomi 2006 yılı boyunca yüksek sayılabilecek bir oranda büyüdü. Yılın ilk çeyreğinden itibaren yaşanan durgunluk, son çeyreğe sirayet etmeyince, yıl boyu gerçekleşen büyüme oranı da iyi bir seviyeyi yakaladı. OECD verilerine göre, küresel ekonomideki büyüme giderek dengeli bir hale gelmektedir. ABD ekonomisi yavaşlarken, Avrupa ekonomilerindeki toparlanma süreci ve Asya ekonomilerindeki güçlü büyüme devam ediyor. Petrol fiyatlarındaki göreceli düşüşler enflasyonist etkileri azaltırken, fiyatlandırma süreçlerinde normalleşmeye doğru bir gidiş sözkonusu. 2007 başından Şubat sonuna kadar hizmet sektörleri küresel çapta bir miktar durgunluk yaşarken, imalat sektörleri ise Şubat ayında yükselişe geçti. Küresel fiyat artış oranları, enerji maliyetlerindeki artışlardan etkilenirken, OECD bölgesinde Ocak ayı TÜFE artış oranın ivmesi azaldı. Konut sektöründeki gerilemeye paralel olarak, Amerikan ekonomisindeki yavaşlamanın önümüzdeki dönemde de devam etmesi öngörülmektedir. Alman ve İtalyan ekonomilerindeki iyi gelişmeler, AB genel ekonomisi üzerinde de olumlu tesirde bulunuyor. Japon ekonomisinde, tüketimi olumsuz yönde etkileyen deflasyon sürecinin sonuna doğru gelinirken, mevcut olumlu süreç ve büyüme eğiliminin önümüzdeki dönemde de devam etmesi bekleniyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Rodrigo Rato, ABD ekonomisindeki yavaşlama ve sıkıntılara rağmen, 2007 yılında dünya ekonomisinin güçlü büyüme göstereceğini söyledi. IMF Başkanı, dünya ekonomisinin 2007 yılında %5 civarında büyüyeceğini kaydederek, bu yıl öngörülen büyüme oranının tutturulmasıyla küresel ekonominin 1960'lardan bu yana en iyi beş yıllık büyüme ortalamasını yakalayacağını da ifade etti.. 4

Euro Bölgesi AB'de ortak para kullanan 13 ülkenin oluşturduğu Euro Bölgesi'nde, ihracatla desteklenen ekonomik canlılık, enflasyonu yükseltirken işsizlik oranını tarihin en düşük seviyesine indirdi. Eurostat'ın verilerine göre, Euro Bölgesi nde işsizlik oranı Şubat ayında %7,3'e indi. Şubat ayında 27 üyeli AB'deki ortalama işsizlik oranı ise %7,4'e geriledi. Geçen ay AB'de en düşük işsizlik oranları %3,4'le Danimarka, %3,5'le Hollanda ve %4,4'le İrlanda'da görülürken, en yüksek oranlar Polonya, Slovakya, Fransa, İspanya, Yunanistan, Bulgaristan ve Macaristan'da kaydedildi. Öte yandan, AB Komisyonu tarafından Euro Bölgesi için hazırlanan ekonomik güven endeksi, 111,2 puanla 2001 yılından bu yana en yüksek değere ulaştı. Enflasyonda orta vadeli hedefini %2 seviyesinin altı olarak belirleyen Avrupa Merkez Bankası'nın son açıklanan verileri ve enerji fiyatlarındaki tırmanışı dikkate alarak faiz artırımı politikasını sürdüreceği tahmin ediliyor. Eurostat verilerine göre, 2006 yılının son çeyreğinde Euro Bölgesi nde GSYİH reel bazda %0,9 artarak beklentilerin üstünde gerçekleşti. Euro Bölgesi nden gelen sinyaller güçlü ekonomik büyüme ve istikrarın önümüzdeki dönemde, en azından orta vadede, devam edeceği yönünde. Bununla paralel olarak Euro Bölgesi nde güçlü iç talebin de devam edeceği beklentileri ağır basmakta. Güncel istihdam verileri de olumlu gerçekleştiğinden, kişi başına düşen reel gelirde de artışla paralel olarak tüketimin de önümüzdeki dönemde artmaya devam etmesi bekleniyor. 2006 yılının ikinci yarısındaki olumlu verilerle aynı doğrultuda, 2007 ve 2008 yılı reel GSYİH artış oranları da yukarıya doğru revize edildi. ECB tahminlerine göre, Euro Bölgesi dahilinde 2007 yılı reel GSYİH artışının %2,1 ile %2,9 arasında bir oranda gerçekleşmesi beklenirken, 2008 yılı için bu oranların %1,9 ile %2,9 aralığına gerileyeceği tahmin ediliyor. Eurostat verilerine göre, Euro Bölgesi nde TÜFE enflasyon oranı, Şubat 2007 sonu itibariyle %1,8 olarak gerçekleşti. Böylelikle, Ocak 2007 sonu itibariyle yıllık TÜFE enflasyon oranı değişmemiş oldu. Alman ekonomisinden ise olumlu sinyaller gelmeye devam ediyor. Şubat ayında %10,1 olarak açıklanan işsizlik oranı Mart ayında %9,8 e geriledi. Şubat ayında 107,0 olarak gerçekleşen Münih te bulunan IFO Enstitüsü İş Dünyası Güven Endeksi, 107,7 seviyesine yükseldi.. 5

Öte yandan Ocak ayında KDV oranlarına getirilen artışın, önümüzdeki dönemde genel tüketimi az da olsa olumsuz etkilemesi bekleniyor. İngiliz ekonomisi son bir kaç çeyrekte yüksek oranda büyüme gerçekleştirmekteyken, bu dönemde reel GSYİH artış ortalaması çeyrek dönem başına %0,7 civarında seyretmekte. 2006 nın son çeyreğinde reel GSYİH %0,8 oranında artarak ortalamanın da üstüne çıkmış oldu. Yüksek oranda iç talep üretim artışını daha da yukarıya çekerken, 2006 yılı reel GSYİH artış oranı %2,7 olarak açıklandı. Fiyat artışları konusunda ise, 2006 Aralık döneminde %3 seviyesine yükselen yıllık TÜFE oranı, 2007 Ocak döneminde %2,7 ye gerilerken, Şubat döneminde ise tekrar %2,8 e yükseldi. Öte yandan, Ocak ayında %4,2 olan Perakende Fiyat Endeksi, Şubat ayında %4,6 ya yükselmiştir. ABD ABD ekonomisi, üst üste 5 yıldır kesintisiz büyümekte ve 2006 yılı reel GSYİH artış oranı %3,3 olarak gerçekleşti. Öte yandan, önümüzdeki dönemde büyüme oranında bir miktar yavaşlama bekleniyor. İnşaat ve konut alımı harcamalarındaki düşüşün ekonomiye yapacağı olumsuz etkinin, istihdam ve gelir artışının özel tüketim harcamalarını arttırmasıyla dengeleneceğine inanan uzmanlar, iyimserliklerini koruyorlar. Öte yandan, İran a ilişkin belirsizliklerin artmasının, FED başkanı Alan Greenspan in ABD ekonomisinin yıl sonunda durgunluğa girebileceği yönündeki açıklamalarının ve dayanıklı tüketim malı siparişlerinin beklentilerin çok üzerinde gerilemesinin etkisiyle, ABD de büyümeye ilişkin kaygılar arttı. ABD ekonomisinin 2006 yılının dördüncü çeyreğinde %2,3 lük beklentilerin biraz altında %2,2 büyüdüğü açıklandı. ABD de yılın üçüncü çeyreğinde %2 büyüme kaydedilmişti. ABD de Ocak 2007 de 110,3 düzeyinde olan tüketici güven endeksi Şubat ayında 111,2 ye yükselmesine rağmen, Mart ayında tekrar azalarak 107,2 seviyesine geriledi. ABD Şubat ayı ISM İmalat Sanayi Endeksi 52,3 olarak açıklandı. Bu endeksin 50 olması beklenmekteydi. ABD de Ocak ayında, yeni ev satışları verisi 1,1 milyon adet olan beklentilerin oldukça altında ve. 6

937 bin adet olarak açıklandı. ABD dayanıklı tüketim malı siparişleri, iki ay süren artışın ardından Ocak 2007 de bir önceki aya göre %1,5 lik gerileme beklentilerinin oldukça üzerinde ve %7,8 azaldı. Japonya Japon İstatistik Bürosu ndan gelen açıklamaya göre Şubat ayında ülkede hane halkı harcamaları çok güçlü bir yükseliş gösterirken, sınai üretimdeki düşüş, öngörülerin çok altında kaldı. İstihdam da güçlü seyrediyor. Şubat ayında hane halkı harcamaları %1,3 artışla uzman anketinde ortaya çıkan %0,6'nın çok üstünde bir performans sergiledi. Buna karşın, ülkede deflasyon henüz bitmedi. 10 aylık bir aradan sonra TÜFE yeniden düşüşte. Çekirdek TÜFE yıllık bazda %0,1 düştü. Buna rağmen, uzmanlar Japon ekonomisinde, olumsuz deflasyon sürecinin sona ermekte olduğuna ve olumlu gidişin önümüzdeki dönemde de devam edeceğine inanıyorlar. Asya 2006 yılı ihracat rakamlarına göre AB ye yapılan ihracat toplamında Çin, ABD yi geride bıraktı. 2006 yılında AB üyesi ülkelere Çin in yaptığı ihracat bir önceki yıla göre %21 artarak 255 milyar dolara yükselirken, aynı dönemde ABD den AB ye yapılan ihracat ise ancak %8 artış göstererek yaklaşık 234 milyar dolara ulaşabildi. Son verilere göre, AB içinde Çin den en çok ithalat yapan ülke ise İngiltere. Öte yandan AB nin Çin e yaptığı ihracat ise 2006 yılında 2005 e göre %23 artarak 84 milyar dolara yükseldi. Son dönemde güçlenen Euro nedeniyle Euro Bölgesinden yapılan ihracatlar olumsuz etkilenirken, Çin e yapılan ihracattaki artış trendi, bu olumsuz faktöre rağmen yükselişini sürdürdü. Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler Merkez Bankası verilerine göre tüketici fiyatları, Şubat ayında %0,43 oranında artmış ve yıllık enflasyon %10,16 ya yükselmiştir. Merkez Bankası değerlendirmesinde, yıllık enflasyonun yükselmesinde belirleyici olan ana etkenler arasında giyim grubundaki kış sezonu indirimlerinin öne çekilmiş olmasının etkisi de yer alıyor.. 7

Banka analizine göre, dış talep gücünü korumaktadır. İmalat sanayinde verimlilik kazanımlarının devam etmesi ve Avrupa Bölgesi nde ekonomik faaliyetin gücünü koruması ihracattaki artışları desteklemektedir. Büyüme hızındaki yavaşlama ise ithalatı sınırlamaktadır. Bu görünüme paralel olarak, 2007 yılı Ocak ayına ilişkin miktar endeksi verileri, ihracattaki büyüme oranının ithalattaki artış oranının üzerinde olduğuna işaret etmektedir. Merkez Bankası verilerine göre 2007 yılı Şubat ve Mart aylarında ihracattaki yüksek oranlı artışların devam ediyor olması, yılın ilk çeyreğinde dış talebin büyümeye olan katkısının sürdüğünü göstermektedir. Yine Merkez Bankası değerlendirmesine göre, İç talepte devam eden yavaşlamaya rağmen dış talebin desteğiyle sanayi üretiminin gücünü koruduğu gözlenmektedir.. 8

II. 2007 YILININ İLK ÜÇ AYLIK DÖNEMİNDE GENEL OLARAK TÜRKİYE İHRACATI İlk üç ayda ihracat hızla artıyor 2007 yılının Ocak-Mart dönemini kapsayan ihracat verileri Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklandı. Buna göre, Türkiye genel ihracatı 2007 yılının Ocak-Mart döneminde 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,1 oranında artarak 23,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2006 yılında elde edilen %16,8 lik artış oranı ve 2006 yılının ilk üç aylık döneminde elde edilen %7,4 lük artış oranları göz önüne alındığında, 2007 yılının ilk çeyreği itibariyle Türkiye ihracatının yüksek bir ihracat artış ivmesi yakaladığı söylenebilir. Tekstil ihracatı da hızla artıyor 2007 yılının ilk üç aylık döneminde Türkiye nin tekstil ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %21,2 oranında artarak 1,5 milyar dolara ulaşmıştır. 2006 yılının ilk çeyreğinde elde edilen %6 lık artış hızı göz önüne alındığında 2007 yılının aynı döneminde tekstil ihracatının artış hızının üç katından daha fazla olduğu (%21,2) görülmektedir. Aynı şekilde, tekstil ihracatının 2006 yıllık ihracat artış hızının %14,7 olduğu dikkate alındığında, 2007 yılının ilk çeyreğinde tekstil ihracatının yüksek bir performans gösterdiği tesbiti yapılmaktadır. Tablo 1 de tekstil sektörünün genel ihracatta ve tarıma dayalı işlenmiş ürünler ihracatında aldığı pay görülebilir. Tekstil ihracatının artış oranı (%21,2), genel ihracat artışının artış oranının (%25,1) çok az gerisinde kalırken, hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatının artış oranından (%12,5) oldukça yüksek olmuştur.. 9

Tablo 1. Genel İhracat Performansı İçinde Tekstil ve Hammaddeleri İhracatının Payı Birim: 1000 $ 2006 2007 2007 / 2006 Değişim % Türkiye Genel İhracatı 18.503.554 23.155.998 25,1 Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 1.257.808 1.524.916 21,2 Teks.ve Hammaddeleri İhracatının Payı % 6,8 6,6 Sanayi İhracatı 15.879.524 20.059.002 26,3 Teks.ve Hammaddeler İhracatının Sanayi İhracatındaki Payı % Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler İhracatı Teks.ve Hammaddeler İhracatının Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler İhracatındaki Payı % 7,9 7,6 1.608.183 1.967.220 22,3 78,2 77,5 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları Grafik 1. 25.000.000 1.000 $ 20.000.000 15.000.000 10.000.000 Türkiye Genel İhracatı Sanayi İhracatı Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler İhracatı Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 5.000.000-2006 2007. 10

III. BAŞLICA ÜLKE GRUPLARI İTİBARİYLE İHRACAT Bulgaristan ve Romanya ile beraber AB Ülkelerinin Tekstil İhracatındaki Payı %55,7 ye Dayandı 2007 yılının ilk çeyreği itibariyle başlıca ülke gruplarındaki tekstil ihracatımızın durumuna bakıldığında, Ortadoğu ülke grubu hariç, diğer bütün ülke gruplarında %2,5 ile %67,5 arasında değişen oranlarda artış kaydedildiği görülmektedir. Oransal olarak en büyük ihracat artışı %67,5 ile diğer Avrupa ülkeleri grubuna yapılan ihracatta elde edilirken, en düşük ihracat artış oranı %2,5 ile diğer Asya ülkelerine gerçekleştirilen ihracatta ortaya çıkmıştır. Türkiye nin en büyük tekstil ihracat pazarı olan Avrupa Birliği ülkelerine 2007 yılının başında Bulgaristan ve Romanya nın da katılmasıyla, bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın payı 2007 yılının ilk çeyreğinde %55,7 ye yükselmiştir. Bu iki ülke olmadan bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın payı %45,6 dır ve rakam 2006 yılının aynı döneminde gerçekleşen ihracatın payına (%45,8) oldukça yakındır. Bu ülke grubuna 849,9 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. 193,7 milyon dolar ihracat gerçekleştirilen eski SSCB ülke grubu da önemli bir diğer pazardır. 2007 yılının ilk üç aylık döneminde bu ülke grubuna gerçekleştirilen ihracat geçen yıla göre %36,8 oranında artmış ve bu ülke grubunun tekstil ihracatında aldığı pay %12,7 ye ulaşmıştır. Bu ülke grubuna gerçekleştirilen ihracatın payı seneden seneye artmaktadır. Tablo 2 de ve Grafik 2 de tekstil ihracatının ülke gruplarına dağılımı verilmektedir.. 11

Tablo 2. Başlıca Ülke Grupları İtibariyle Türkiye Tekstil İhracat Kaydı 2006 Toplam 2007 Toplam 2007 / 2006 Teks'de Teks'de Değişim 1000 $ Pay % 1000 $ Pay % % AB Ülkeleri Toplamı 690.289 54,9 849.870 55,7 23,1 Diğer OECD Ülkeleri Toplamı (ABD,Kanada, İsviçre vb) Diğer Avrupa Ülkeleri Toplamı ( Romanya, Bulgaristan, Makedonya, KKTC) Eski S.S.C.B Ülkeleri Toplamı (Rusya Fed., Azerbaycan, Özbekistan vb) Ortadoğu Ülkeleri Toplamı (S. Arabistan, İsrail, Kuveyt vb) Afrika Ülkeleri Toplamı (Mısır, Tunus, Cezayir, GAC vb) Diğer Asya Ülkeleri ( Çin, Hindistan, Malezya, Tayvan vb) 66.178 5,3 76.786 5,0 16,0 22.179 1,8 37.152 2,4 67,5 141.607 11,3 193.704 12,7 36,8 91.069 7,2 87.360 5,7-4,1 71.809 5,7 90.563 5,9 26,1 51.000 4,1 52.259 3,4 2,5 Diğer Ülkeler ve Bölgeler Toplamı 123.677 9,8 137.222 9,0 11,0 Toplam Tekstil İhracat Kaydı 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları Grafik 2. Ülke Grupları İtibariyle Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2006-2007 900.000 800.000 2006 700.000 2007 600.000 1000 $ 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 - AB Ülkeleri Diğer OECD Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri Eski S.S.C.B Ülkeleri Ortadoğu Ülkeleri Afrika Ülkeleri Diğer Asya Ülkeleri Diğer Ülkeler ve Bölgeler. 12

AB ülkeleri AB ye İhracat Oldukça İyi Gidiyor, Romanya ve Bulgaristan ile Beraber İhracattaki Payı %55,2 ye Ulaştı Türkiye nin tekstil ihracatının en önemli ve geleneksel pazarı olan AB ülkeleri 2007 yılının ilk üç aylık döneminde de konumunu korumuştur. Üstelik, Bulgaristan ve Romanya gibi önemli tekstil pazarları olan iki ülkenin bu ülke grubuna katılmasıyla, AB pazarı Türkiye nin tekstil ihracatındaki payını arttırmıştır. Bu ülke grubuna gerçekleşen ihracatın artış oranı (%23,1) toplam tekstil ihracatının artış oranından (%21,2) daha da yüksek olmuştur. En çok ihracat gerçekleşen ülkeler: İtalya, Romanya, Almanya ve Polonya İtalya, tekstil ihracatımızda uzun yıllardır bir numaralı pazar konumundadır. Bu ülkeye 2007 yılının ilk çeyreğinde gerçekleşen ihracat toplam tekstil ihracatımızın %10,7 sine tekabül etmektedir. Bu oranın 2006 yılının aynı döneminde %11,5 ve 2005 yılının aynı döneminde ise %12 olduğu göz önüne alındığında, bu ülkeye gerçekleşen ihracatın performansında düşme olduğundan söz edilebilir. Romanya, Türkiye nin tekstil ihracatının en önemli pazarlarından biridir. 1998 yılında Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği 10. ülke konumunda olan Romanya yıllar içinde gelişen hazırgiyim endüstri nedeniyle, 2006 yılında 4. sıraya yükselmiştir. 2007 yılının ilk üç aylık döneminde ise Almanya yı da geçerek İtalya ve Rusya nın ardından en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen 3. ülke durumuna gelmiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine oranla %49,6 artışla 98,4 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Öte yandan çiçeği burnunda AB üyesi Bulgaristan ın tekstil ve konfeksiyon sektöründe önemli gelişmeler sözkonusudur. Hızlı yıllık büyüme rakamları (%6,2 gibi) bu ülkede tekstil ve konfeksiyon sektörünün gelişimini tetikleyecektir. 2000-2005 yılları arasında Bulgaristan da konfeksiyon imalatı %89 oranında tekstil ise %123 oranında büyümüştür. Bazı çevrelerce Bulgaristan diğer Avrupa ülkeleri için çabuk sevkıyat açısından bir çözüm olarak görülmektedir. Ülkenin AB ülkelerine tekstil ve konfeksiyon ihracatı sürekli artmaktadır. Ne var ki, Bulgaristan ın konfeksiyon sanayi dışa bağımlıdır ve düşük ücret yapısı ile Avrupa ya yakınlığı. 13

dolaysıyla yatırımlar artış kaydetmektedir. Bu itibarla, Türk tekstil sektörü açısından önem ve özenle değerlendirilmesi gereken bir Pazar durumundadır. Avrupa nın en büyük ekonomisi Almanya 2005 yılına kadar Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği 2. ülke konumundayken, 2005 yılında 3. ülke konumuna, 2007 yılının ilk çeyreğinde ise 4. ülke konumuna gerilemiştir. Oysa, son dönemlerde Alman ekonomisinin 2007 yılında %2,3 oranında büyüyeceği tahmin edilmektedir. Dolaysıyla, Alman ekonomisindeki bu gelişmelerden Türk tekstil sektörünün yeterince yararlanılamadığı çıkarımı yapılabilir. Diğer yandan, Türk firmaların Pazar çeşitlendirme faaliyetleri ve kızışan uluslararası rekabet bu ülkeye yapılan tekstil ihracatını doğrudan etkilemiş görünmektedir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılın aynı dönemine kıyasla, %8,8 artışla 90 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. 1998 yılında Türkiye nin en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ilk 10 ülke içinde olmayan Polonya nın yıllar içinde tekstil ihracatımızda payı artarak 2007 yılının ilk üç aylık döneminde %4,8 e ulaşmış ve en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen 5. ülke konumuna yükselmiştir. Bu ülkeye 2007 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %43,6 oranında artışla 72,5 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. Bu ülke grubunda önemli değerde ihracat gerçekleştirilen diğer ülkeler İngiltere (58 milyon dolar), Bulgaristan (54,2 milyon dolar) ve İspanya (50,7 milyon dolar) dır. 2007 yılının ilk çeyreğinde eski AB ülkelerine (15 ülke) ihracat artışı %18,4, AB ye yeni üye olan ülkelere gerçekleştirilen ihracatın artışı ise %34,6 oluştur. Eski AB ülkelerine yapılan tekstil ihracatı toplam ihracattan aldığı %37,8 lik pay ile 577 milyon dolara ulaşırken, yeni AB ülkelerine gerçekleşen tekstil ihracatı toplam ihracattan aldığı %17,9 lük pay ile 273 milyon dolara ulaşmıştır. AB-15 pazarında yaşanan toparlanma ve canlılıkla birlikte yeni AB üyesi ülkelerin pazarında gösterilen bu yüksek ihracat artışı da önem arz etmektedir. Tekstil ihracat artışının önemli bir nedeni hiç kuşkusuz bu ülkelerde yaşanan yüksek oranlı büyümedir. İkinci bir neden ise, AB ülkelerinin hazırgiyim ve konfeksiyon tedarikçilerinin bir kısmı bu ülkelere kaymıştır. Nitekim, Avrupa Merkez Bankası nın Mart 2007 Aylık Bülteni nde, AB ye yeni üye olan ülkelerin yüksek bir büyüme performansı. 14

gösterdiği ifade edilmektedir. Bazı Orta Avrupa ülkelerinde ekonomik büyüme, tahminleri aşmıştır. Bölgedeki büyümenin hem iç talep hem de dış talep kaynaklı olduğu vurgulanmaktadır. AB ülkelerine gerçekleştirilen tekstil ihracatı ile ilgili detaylar Tablo 3 de verilmektedir. Tablo 3. Birim: 1000 $ AB Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2007-2007 2006 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Almanya 82.686 6,6 89.997 5,9 8,8 Avusturya 4.828 0,4 7.142 0,5 47,9 Belçika 22.440 1,8 32.123 2,1 43,2 Danimarka 7.219 0,6 8.156 0,5 13,0 Finlandiya 4.330 0,3 3.717 0,2-14,2 Fransa 35.728 2,8 49.683 3,3 39,1 Hollanda 18.911 1,5 29.404 1,9 55,5 İngiltere 53.435 4,2 57.919 3,8 8,4 İrlanda 2.165 0,2 3.714 0,2 71,5 İspanya 43.104 3,4 50.703 3,3 17,6 İsveç 3.897 0,3 5.779 0,4 48,3 İtalya 144.869 11,5 163.256 10,7 12,7 Lüksemburg 1.916 0,2 1.451 0,1-24,3 Portekiz 24.461 1,9 25.838 1,7 5,6 Yunanistan 37.436 3,0 48.023 3,1 28,3 AB (15) Ülkeleri Toplamı 487.425 38,8 576.905 37,8 18,4 Bulgaristan 47.915 3,8 54.163 3,6 13,0 Çek Cumhuriyeti 8.829 0,7019 10.924 0,7164 23,7 Diğer Bölgeler - - 26 0,002 - Estonya 666 0,1 1.521 0,1 128,4 Letonya 613 0,0 1.316 0,1 114,7 Litvanya 7.732 0,6 8.908 0,6 15,2 Macaristan 14.864 1,2 16.400 1,1 10,3 Malta 921 0,1 799 0,1-13,2 Polonya 50.485 4,0 72.479 4,8 43,6 Romanya 65.812 5,2 98.429 6,5 49,6 Slovak Cumh. 2.879 0,2 4.342 0,3 50,8 Slovenya 2.148 0,2 3.658 0,2 70,3 Yeni AB Toplamı 202.864 16,1 272.965 17,9 34,6 AB (27) Toplamı 690.289 54,9 849.870 55,7 23,1 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 15

Diğer OECD Ülkeleri 2007 yılının ilk çeyreğinde Türkiye nin diğer OECD ülke grubundaki en büyük pazarı olan ABD ye gerçekleştirdiği tekstil ihracatı %13,7 oranında artarak 53,9 milyon dolara ulaşmıştır. 2006 yılının ilk çeyreğinde bu ülkeye gerçekleştirilen tekstil ihracatının %2,8 oranında arttığı, 2005 yılının ilk çeyreğinde ise %0,2 oranında gerilediği göz önüne alındığında, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde ABD ye yapılan tekstil ihracatında performans artışı olduğundan söz edilebilir. Özellikle, ABD nin son iki yıllık hazırgiyim ithalatının da büyüme gösterdiği göz önüne alındığında, gerçekleştirilen ihracatın önemi daha da ortaya çıkmaktadır. Çok büyük oranda ABD ye gerçekleşen tekstil ihracatının artması ve bunun yanında Avustralya, Güney Kore ve Japonya ya ihracat artışları, diğer OECD ülke grubuna tekstil ihracatının %16 oranında artarak 76,8 milyon dolara ulaşmasına yol açmıştır. 2006 yılının aynı döneminde diğer OECD ülkelerine tekstil ihracatı artış oranı da %5,3 olarak kaydedilmişti. Tablo 4. de diğer OECD ülke grubunda yer alan ülkelere 2007 yılının ilk çeyreğinde yapılan tekstil ihracatı detaylı bir şekilde verilmektedir. Tablo 4. Birim: 1000 $ Diğer OECD Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2006 2006-2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) ABD 47.409 3,8 53.915 3,5 13,7 Avustralya 2.976 0,2 4.481 0,3 50,6 Güney Kore 3.645 0,3 4.950 0,3 35,8 İsviçre 1.174 0,1 1.262 0,1 7,5 İzlanda 59 0,0 58 0,0-1,7 Japonya 2.821 0,2 3.865 0,3 37,0 Kanada 4.767 0,4 4.447 0,3-6,7 Meksika 2.138 0,2 2.084 0,1-2,5 Norveç 652 0,1 917 0,1 40,6 Yeni Zelanda 537 0,0 807 0,1 50,3 Diğer OECD Ülkeleri Toplamı 66.178 5,3 76.786 5,0 16,0 Türkiye Tekstil ve 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 Hammaddeleri İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 16

Eski SSCB Ülkeleri Türkiye nin, İtalya nın ardından en çok tekstil ihracatı gerçekleştirdiği ikinci ülke olan Rusya Federasyonu na yapılan tekstil ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine göre %44,2 gibi yüksek bir oranda artarak 150,3 milyon dolara ulaşmış, ülkenin toplam tekstil ihracatımızdaki payı da %9,9 a çıkmıştır. Bu ülke grubunda diğer önemli pazar 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine göre %4,3 artışla 24,4 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilen Ukrayna dır. Değer bazında fazla tekstil ihracatı yapılamayan Azerbaycan ve Türkmenistan hariç, bu ülke grubundaki diğer bütün ülkelere yapılan tekstil ihracatında %4,3 ile %177,3 arasında değişen oranlarda ihracat artışı kaydedilmiş, tüm ülke grubuna ise %36,8 oranında artış ile 193,7 milyon dolarlık tekstil ihracatı yapılmıştır. Tablo 5 de eski S.S.C.B. ülkelerinin Türkiye den gerçekleştirdiği tekstil ihracatının detayı verilmektedir. Birim: 1000 $ 2006 Tablo 5. Eski S.S.C.B Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2006-2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Azerbaycan 1.335 0,1 545 0,0-59,2 Beyaz Rusya 3.960 0,3 6.522 0,4 64,7 Kazakistan 1.056 0,1 2.928 0,2 177,3 Özbekistan 6.246 0,5 7.859 0,5 25,8 Rusya Federasyonu 104.263 8,3 150.320 9,9 44,2 Türkmenistan 1.367 0,1 1.140 0,1-16,6 Ukrayna 23.380 1,9 24.390 1,6 4,3 Eski S.S.C.B Ülkeleri Toplamı 141.607 11,3 193.704 12,7 36,8 Türkiye Tekstil ve 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 Hammaddeleri İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 17

Diğer Avrupa Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkelerine Yönelik Tekstil İhracatı Artmaya Devam Ediyor 2007 yılının başında Avrupa Birliği ne üye olan Bulgaristan Romanya nın bu ülke grubundan çıkması ile Sırbistan diğer Avrupa ülkeleri içinde en çok tekstil ihracatı gerçekleştirilen ülke olmuştur. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %75,1 artışla 24,2 milyon dolar değerinde tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Sırbistan özellikle son yıllarda tekstil ve hazırgiyim sektörüne ağırlık vererek, AB tedarikçisi olmayı hedeflemektedir. Sırbistan İtalya, Almanya, Bosna Hersek, Hollanda ve Fransa ya konfeksiyon mamülleri ihraç etmektedir. Diğer Avrupa ülke grubunda oransal olarak en çok ihracat artışı %108,8 artış oranı ile Makedonya ya yapılan ihracatta elde edilmiştir. Bu ülkeye 6,3 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır. Tablo 6. da ülkemizden diğer Avrupa ülkelerine yapılan tekstil ihracatına ilişkin veriler yeralmaktadır. Birim: 1000 $ 2006 Tablo 6. Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Arnavutluk 2.230 0,2 2.212 0,1-0,8 Bosna-Hersek 1.947 0,2 3.232 0,2 66,0 K.Kıbrıs Türk Cumhurıy 1.172 0,1 1.218 0,1 3,9 Makedonya 3.009 0,2 6.283 0,4 108,8 Sırbistan 13.821 1,1 24.207 1,6 75,1 Diğer Avrupa Ülkeleri Toplamı Diğer Avrupa Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2006-2007 22.179 1,8 37.152 2,4 67,5 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 18

Ortadoğu Ülkeleri Ortadoğu ülkelerine yönelik ihracatta performans düşüşü var Irak, İran ve İsrail gibi ülkelerin yeraldığı Ortadoğu ülkelerine yönelik tekstil ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %4,1 oranında düşüş ile 87,4 milyon dolar olarak kayda alınmıştır. Ortadoğu ülke grubunda kaydedilen performans düşüklüğünün gerisinde İran, Irak, Suudi Arabistan ve Ürdün e tekstil ihracatından kaydedilen düşüşler yatmaktadır. Bu düşüşler İsrail ve Suriye ye yönelen tekstil ihracatındaki artışlarla da (sırasıyla %6,8 ve %24,5 artış) tolere edilememiştir. Bu performans düşüklüğünün ardında, başta bu ülke grubundaki en büyük pazar olan İran olmak üzere, Suudi Arabistan ve Ürdün e gerçekleşen tekstil ihracatında 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının ilk çeyreğine göre yaşanan düşüşler gelmektedir. Tablo 7. den de görüleceği üzere, Ortadoğu ülke grubunun en fazla tekstil ihraç edilen ülkesi konumundaki İran a ihracatta %8,1 oranında düşüş dikkate değerdir. Ayrıca Irak a yapılan ihracatta ortaya çıkan %60,1 oranındaki düşüş de bir diğer önemli husustur. Birim: 1000 $ 2006 Tablo 7. Ortadoğu Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2006-2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Irak 5.775 0,5 2.303 0,2-60,1 İran 31.115 2,5 28.599 1,9-8,1 İsrail 20.042 1,6 21.410 1,4 6,8 Kuveyt 1.293 0,1 893 0,1-30,9 S.Arabistan 10.032 0,8 8.242 0,5-17,8 Suriye 15.610 1,2 19.438 1,3 24,5 Ürdün 7.202 0,6 6.475 0,4-10,1 Ortadoğu Ülkeleri Toplamı 91.069 7,2 87.360 5,7-4,1 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 19

Afrika Ülkeleri Afrika ülkelerine ihracat artışı devam ediyor 2007 yılının ilk çeyreğinde Afrika ülkelerine gerçekleştirilen tekstil ihracatı 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %26,1 oranında artarak 90,6 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubuna yapılan ihracat, uzun yıllardır devamlı artmaktadır. Bu gruptaki en büyük pazar, Türkiye nin toplam tekstil ihracatının %1,6 sının yöneldiği Mısır dır. Bu ülkeye 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %3,7 artışla 24,3 milyon dolarlık tekstil ihracatı gerçekleştirilmiştir. Fas, Tunus ve Cezayir bu ülke grubundaki diğer önemli pazarlar olarak öne çıkmaktadır. Yeni Serbest Ticaret Anlaşması imzalamış olduğumuz Fas (%61,7 oranında artış) ve Tunus a (%45,5 oranında artış) yönelik büyük ihracat artışları arkasında bu ülkelerin AB pazarı için önemli hazırgiyim tedarikçi olmaları ve bu ülkelerde sağlanan yüksek oranlı büyüme gelmektedir. Cezayir, 2006 yılının ilk çeyreğinde iki katına çıkan tekstil ihracatı artışı ile dikkat çekmektedir. Libya ya gerçekleştirilen tekstil ihracatı 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine göre %87,3 oranında düşerek, 798 bin dolara inmiştir. Bu ülkeye yönelik tekstil ihracatının düşüşünün arkasında Çin in pazara hakimiyeti olduğu düşünülmektedir. Mısır, devamlı artan tekstil ve konfeksiyon kapasitesi, çektiği yabancı yatırımlar ile Türkiye ye rakip olarak ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda, tekstil ihracatımızın %3,7 gibi düşük bir oranda artması şaşırtıcı değildir. Tablo 8. de Afrika ülkelerinin Türkiye den yaptıkları tekstil ithalatının detayı verilmektedir.. 20

Tablo 8. Birim: 1000 $ Afrika Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2006-2007 2006 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Cezayir 8.755 0,7 19.672 1,3 124,7 Fas 14.107 1,1 22.814 1,5 61,7 Libya 6.294 0,5 798 0,1-87,3 Mısır 23.398 1,9 24.261 1,6 3,7 Tunus 10.923 0,9 15.897 1,0 45,5 Kuzey Afrika Toplamı 63.477 5,0 83.442 5,5 31,5 Güney Afrika Cum. 8.332 0,7 7.121 0,5-14,5 Afrika Ülkeleri Toplamı 71.809 5,7 90.563 5,9 26,1 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 Diğer Asya Ülkeleri 2007 yılının ilk üç aylık döneminde diğer Asya Ülkelerine gerçekleşen ihracat geçen yılın aynı dönemine kıyasla %2,5 oranında artarak 52,3 milyon dolara ulaşmıştır. Bu ülke grubundaki en büyük pazar olan Çin e yapılan ihracat %42,5 oranında artarak 21,2 milyon dolara ulaşmıştır. Ancak bu noktada, 2007 yılının Ocak- Şubat ilk iki ayı itibariyle Çin den toplam 210,1 milyon dolar değerinde tekstil ürünü ithal edildiği de hatırda tutulmalıdır. Zira, ihracat yüksek oranlı artmış gözükse de ithalatın, ihracatın neredeyse on katından fazla olması düşündürücüdür. Diğer Asya ülkelerine kaydedilen tekstil ihracatının detayı Tablo 9. da verilmektedir.. 21

Tablo 9. Birim: 1000 $ 2006 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 Toplam Teks'de Pay ( % ) 2007 / 2006 Değişim (%) Çin Halk Cumhuriyeti 14.858 1,2 21.168 1,4 42,5 Endonezya 5.721 0,5 6.236 0,4 9,0 Hindistan 3.768 0,3 3.749 0,2-0,5 Hong Kong 12.666 1,0 12.957 0,8 2,3 Malezya 856 0,1 983 0,1 14,8 Singapur 624 0,0 687 0,0 10,1 Tayland 1.214 0,1 1.617 0,1 33,2 Tayvan 4.996 0,4 2.967 0,2-40,6 Güney ve Doğu Asya Ülkeleri Toplamı Diğer Asya Ülkelerine Tekstil ve Hammaddeleri İhracatı 2006-2007 44.703 3,6 50.364 3,3 12,7 Bangladeş 4.580 0,4 804 0,1-82,4 Pakistan 1.717 0,1 1.091 0,1-36,5 Diğer Asya Ülkeleri Toplamı 51.000 4,1 52.259 3,4 2,5 Türkiye Tekstil ve Hammaddeleri 1.257.808 100,0 1.524.916 100,0 21,2 İhracatı Kaynak: İhracat-Net Bilgi Sistemi. 22

IV. BAŞLICA ÜRÜNLER VE ÜRÜN GRUPLARI BAZINDA TEKSTİL İHRACATI En Fazla İhraç Edilen Ürün: Örme Kumaş 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, geçen senenin ilk üç aylık döneminde olduğu gibi, en fazla ihraç edilen mamul örme kumaş olmuştur. Bu ürün grubunda yapılan ihracat 2007 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla değer bazında %54,2 oranında artarak 164,2 milyon dolara ulaşmıştır. Son yıllarda rahat giyimin ön plana çıkması, örme kumaşların, dokuma kumaşlara göre daha ucuza üretilmesi, bu durumda da Çin le rekabetin bu ürün kulvarında kolaylaşmasının bu ürüne olan talebi arttırdığı düşünülmektedir. Tablo 10. 2006 2007 Ocak -Mart Değişim % Tekstil Mamülleri Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) Miktar (%) Değer (%) Örme kumaş 17.890.762 106.491.906 24.360.812 164.185.951 36,2 54,2 Pamuklu dokuma kumaş 12.567.891 109.787.611 13.542.844 128.275.434 7,8 16,8 Sentetik filament ipliklerinden dokuma kumaş 6.831.666 83.904.470 8.479.034 108.739.499 24,1 29,6 Ambalaj için torba ve çuvallar 22.863.887 71.651.910 23.115.371 80.501.750 1,1 12,4 Sentetik filament demetleri 40.896.346 74.744.496 37.197.377 78.713.711-9,0 5,3 Sentetik-suni filamentlerden iplikler 19.075.666 50.608.436 24.355.481 70.257.845 27,7 38,8 Yatak çarşafları 7.020.741 54.732.929 7.849.965 69.041.703 11,8 26,1 Pamuk ipliği 24.270.671 61.984.642 23.898.166 63.497.218-1,5 2,4 Sentetik-suni devamsız liflerden iplikler 10.352.127 41.358.163 12.428.240 54.760.451 20,1 32,4 Dokunmuş kadife, peluş ve tırtıl mensucat 5.797.944 39.858.948 9.194.471 51.758.338 58,6 29,9 Tuvalet ve mutfak bezleri 5.467.439 39.201.475 6.508.706 49.395.206 19,0 26,0 Parça, şerit ve motif halinde işlemeler 2.180.067 37.343.024 2.013.958 41.253.636-7,6 10,5 Naylon veya diğer poliamidlerden yüksek mukavemetli iplikten her nevi nakil vasıtası iç ve dış lastiği için mensucat 8.230.682 40.696.926 7.540.383 39.341.342-8,4-3,3 Sentetik devamsız liflerden dokuma kumaşlar 2.634.906 31.131.733 2.799.984 32.029.119 6,3 2,9 Karde edilmemiş veya penyelenmemiş pamuk 14.649.525 21.027.267 21.419.323 28.727.108 46,2 36,6 Gipe iplikler 2.686.805 19.632.052 2.229.542 17.211.438-17,0-12,3 Tüller ve diğer ağ mensucat 1.625.048 19.164.348 1.109.931 17.153.110-31,7-10,5 Taranmış yünden veya ince hayvan kıllarından dokuma kumaş Karde edilmiş, taranmış akrilik veya modakrilik devamsız lifler Plastik emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş mensucat En Fazla İhraç Edilen Tekstil Mamülleri 2006-2007 ( $ sıralı ) 461.390 15.628.642 468.058 16.480.274 1,4 5,4 4.997.691 11.099.155 5.180.738 13.469.359 3,7 21,4 2.200.658 8.275.943 2.394.334 9.713.753 8,8 17,4 Sentetik-suni liflerden dokunmamış kumaş 1.285.260 3.302.291 3.608.591 9.588.974 180,8 190,4 Emdirilmiş, sıvanmış veya kapanmış diğer mensucat 894.899 7.077.393 1.100.757 8.983.528 23,0 26,9 TOPLAM 210.501.253 930.048.133 233.692.385 1.124.792.491 11,0 20,9 TÜRKİYE TEKSTİL İHRACATI 1.257.808.000 1.524.916.000 21,2 En Fazla İhraç Edilenlerin Toplamda Payı % 74 74 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Konsolide Rakamları / Mart 2007. 23

Tablo 10 de ihracat değerine göre sıralandığında ilk on sırada örme kumaş, pamuklu dokuma kumaş, sentetik filament ipliklerinden dokuma kumaş, ambalaj için torba ve çuvallar, sentetik filament demetleri, sentetik-suni filamentlerden iplikler, yatak çarşafları, pamuk ipliği, sentetik-suni devamsız liflerden iplikler, dokunmuş kadife, peluş ve tırtıl mensucat yer almaktadır. Tablo 10 dan da görüleceği üzere, en fazla ihracat edilen bu ürünler, toplam tekstil ihracatının %74 üne karşılık gelmektedir. Fasıllar Bazında İhracat 50 ve 60 arasında kalan Fasıllar üzerinden yapılan tekstil ihracatı incelendiğinde, beklenildiği üzere, pamuk elyafı, pamuklu iplikler ve pamuklu mensucatlardan oluşan Fasıl 52, en çok ihracat gerçekleştirilen fasıl olduğu görülmektedir. Bu fasıldan, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla %25,2 oranındaki yüksek bir artış ile 392,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. 2006 yılında olduğu gibi, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde de en büyük ihracat artışı örme kumaşların yer aldığı Fasıl 60 da görülmüştür. Bu fasılda yer alan örme kumaşların ihracatı 2006 yılının aynı dönemine göre %40 oranında artarak 236 milyon dolara ulaşmıştır. İpek, ipekli iplikler ve ipekli mensucatın yeraldığı Fasıl 50 üzerinden 2007 yılının ilk çeyreğinde gerçekleşen ihracat ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre %4 oranında düşerek 584 bin dolara inmiştir. Sentetik ve suni filamentlerden iplik ve dokuma kumaşların yer aldığı Fasıl 54, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde dikkate değer ihracat artışının görüldüğü (%25,7) bir diğer fasıldır. Bu fasıl üzerinden gerçekeleşen ihracat 304,4 milyon dolara ulaşmıştır. Tablo 11 de bütün Fasıllar üzerinden yapılan ihracatın 2007 yılının ilk üç aylık döneminde gösterdiği performans yer almaktadır.. 24

Tablo 11. FASILLAR BAZINDA TÜRKİYE TEKSTİL İHRACATI 2007/06 OCAK - MART Brim: 1.000$ 50 51 52 53 54 55 56 58 59 2006 2007 Değişim % İPEK (ipek böceği kozası, ham ipek, ipek ipliği ve ipekli dokunmuş mensucatı) 609 584-4,0 YAPAĞI VE YÜN, İNCE VE KABA HAYVAN KILI (Elyaf, iplik ve mensucatı) 39.517 43.267 9,5 PAMUK (pamuk elyafı, pamuk ipliği ve pamuklu dokunmuş mensucatı) 313.491 392.615 25,2 DOKUMAYA ELVERİŞLİ DİĞER BİTKİSEL LİFLER (Elyafı, iplik ve dokunmuş mensucat) 8.976 9.219 2,7 SENTETİK - SUNİ FİLAMENTLER (filament iplikler ve filament ipliklerden dokunmuş munsucat) 242.222 304.360 25,7 SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER (filament demetleri, devamsız lifler, devamsız liflerden iplikler ve devamsız liflerden dokunmuş mensucat) 231.313 247.670 7,1 VATKA, KEÇE, DOKUNMAMIŞ MENSUCAT, ÖZEL İPLİKLER, KORDON, İP, HALAT VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA 42.263 48.831 15,5 ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT, TUFTE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DANTELA, ŞERİTÇİ EŞYASI, İŞLEMELER 136.008 158.896 16,8 EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, KAPLANMIŞ VEYA LAMİNE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN TEKNİK EŞYA 72.261 78.465 8,6 60 ÖRME KUMAŞ FASILLAR 168.545 236.030 40,0 TEKSTİL İHRACATI 1.257.808 1.524.916 21,2 Türkiye nin tekstil ihracatında önde gelen ilk üç ülke İtalya, Rusya Federasyonu ve Romanya dır. Bu üç ülkeye yapılan ihracatın fasıl bazında detayı Tablo 12 de verilmektedir. 2007 yılının ilk çeyreğinde İtalya ya en çok pamuk elyafı, pamuklu iplikler ve pamuklu mensucatlardan oluşan Fasıl 52 üzerinden ihracat gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu ülkeye anılan fasıl üzerinden 58,5 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirilmiştir. 60. Fasıl da örme kumaşların önemli bir oranı da pamuklu ürünler olduğuna göre İtalya ya yapılan tekstil ihracatının pamuklu ağırlıklı olduğu söylenebilir. Rusya Federasyonu na ise en çok Fasıl 54 üzerinden tekstil ihracatı yapıldığı tespit edilmiştir. Bu ülkeye Sentetik ve suni filamentlerden iplik ve dokuma kumaşların yer aldığı Fasıl 54 üzerinden 43,7 milyon dolarlık ihracat yapılmıştır.. 25

Romanya ya yönelik ihracatta ise Fasıl 52 gene üzerinden en çok ihracat yapılan fasıl olarak öne çıkmaktadır. Bu ülkeye Fasıl 52 üzerinden 33,8 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. Tablo 12 de İtalya, Rusya Federasyonu ve Romanya nın 50 ve 60 arası fasıllardan yaptığı ihracat görülebilir. Tablo 12. ÖNEMLİ ÜLKELERE YÖNELİK FASILLAR BAZINDA TEKSTİL İHRACATI İTALYA RUSYA FEDERASYONU ROMANYA Brim: 1.000 $ 2006 2007 Değişim % 2006 2007 Değişim % 2006 2007 Değişim % FASIL 50 17 22 30,3 8 1-83,5 47 37-21,6 FASIL 51 2.100 2.454 16,8 1.020 1.404 37,6 939 878-6,5 FASIL 52 52.445 58.507 11,6 6.391 12.124 89,7 21.784 33.789 55,1 FASIL 53 254 400 57,5 645 386-40,1 1.028 815-20,7 FASIL 54 15.206 16.860 10,9 29.848 43.706 46,4 9.076 17.022 87,6 FASIL 55 23.495 24.841 5,7 9.880 10.734 8,6 8.553 7.559-11,6 FASIL 56 1.284 2.072 61,4 1.757 1.792 2,0 763 1.214 59,1 FASIL 58 7.552 7.375-2,3 24.972 38.762 55,2 3.238 4.944 52,7 FASIL 59 5.407 5.016-7,2 4.980 6.854 37,6 3.772 5.021 33,1 FASIL 60 37.106 45.691 23,1 24.761 34.557 39,6 16.613 27.151 63,4 TOP. TEKSTİL İHRACATI 144.869 163.256 12,7 104.263 150.320 44,2 65.812 98.429 49,6 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları / Konsolidasyon Kutu 1- Tablo 15. de ülke grupları bazında ihracat kayıt rakamları verilen Fasılların detayları: FASIL 50- İPEK (ipek böceği kozası, ham ipek, ipek ipliği ve ipekli dokunmuş mensucatı) FASIL 51 YAPAĞI VE YÜN, İNCE VE KABA HAYVAN KILI (Elyaf, iplik ve mensucatı) FASIL 52- PAMUK (pamuk elyafı, pamuk ipliği ve pamuklu dokunmuş mensucatı) FASIL 53 DOKUMAYA ELVERİŞLİ DİĞER BİTKİSEL LİFLER (Elyafı, iplik ve dokunmuş mensucat) FASIL 54- SENTETİK - SUNİ FİLAMENTLER (filament iplikler ve filament ipliklerden dokunmuş munsucat) FASIL 55- SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER (filament demetleri, devamsız lifler, devamsız liflerden iplikler ve devamsız liflerden dokunmuş mensucat) FASIL 56- VATKA, KEÇE, DOKUNMAMIŞ MENSUCAT, ÖZEL İPLİKLER, KORDON, İP, HALAT VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA FASIL 58- ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT, TUFTE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DANTELA, ŞERİTÇİ EŞYASI, İŞLEMELER FASIL 59- EMDİRİLMİŞ, SIVANMIŞ, KAPLANMIŞ VEYA LAMİNE EDİLMİŞ DOKUMAYA ELVERİŞLİ MENSUCAT, DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN TEKNİK EŞYA FASIL 60- ÖRME KUMAŞ. 26

Ev Tekstili İhracatı Performans Kaybediyor Yatak çarşafı, tül, perde, masa örtüsü gibi ürünlerin yer aldığı ev tekstili sektörü Türkiye nin tekstil ve konfeksiyon sanayinin en temel alt gruplarından biridir. Türkiye nin ev tekstili ihracatı, 2007 yılının ilk çeyreğinde, 2006 yılının aynı dönemine kıyasla sadece %5 oranında artarak 492,7 milyon dolara ulaşmıştır. Sektörün ihracatı artmakla beraber, toplam tekstil ve konfeksiyon sektörünün %15 oranında bir artış kaydettiği dikkate alındığında ev tekstili ihracatındaki performans düşüşü açıkça görülmektedir. Söz konusu performans düşüşü ev tekstili sektörünün tekstil ve konfeksiyon ihracatında aldığı payı da %10,3 den 9,4 e düşürmüştür. Detaylar Tablo 13. de verilmektedir. Ev tekstili sektöründe, 2007 yılının ilk üç aylık döneminde en çok ihracat edilen ürünler yine sırasıyla tuvalet ve mutfak bezleri, yatak çarşafları, dokuma bornozlar ve diğer mefruşat eşyası olmuştur. En çok ihraç edilen ve toplam ev tekstili ihracatının yarısından fazlasına karşılık gelen ilk iki ihracat kalemi olan tuvalet ve mutfak bezleri ile yatak çarşaflarında miktar bazında azalmalara rağmen değer bazında artışlar dikkat çekicidir. Bu bağlamda, 2007 yılının ilk üç ayında bu ürünlerde birim fiyat yönünden yüksek ürünlerin ihraç edildiği söylenebilir. Tablo 13. Başlıca Ev Tekstili Ürün Grupları Miktar (kg) Değer ($) Miktar (kg) Değer ($) Miktar Değer Battaniyeler 4.363.736 15.254.555 4.636.590 14.114.495 6-7 Yatak Çarşafları 13.978.972 115.340.239 13.575.339 118.205.015-3 2 Masa Örtüleri 854.600 8.139.833 962.908 8.520.907 13 5 Tuvalet ve Mutfak Bezleri 20.713.938 150.118.236 19.793.454 155.707.882-4 4 Perde, Perde ve Yatak Farbelası 3.459.220 45.915.577 3.075.448 43.012.761-11 - 6 Yatak Örtüleri 1.061.812 7.332.415 1.076.863 8.245.929 1 12 Diğer Mefruşat Eşyası 3.240.881 32.880.812 4.923.915 46.204.924 52 41 Tüller ve İşlemeler 2.005.495 25.063.216 1.622.258 24.126.229-19 - 4 Elişi Duvar Halıları 915 5.658 601 2.191-34 - 61 Yastık, Yorgan ve Uyku Tulumları 1.024.507 6.556.485 1.401.624 9.695.201 37 48 Örme Bornozlar 1.341.467 17.714.158 1.370.424 16.797.600 2-5 Dokuma Bornozlar 4.102.532 43.687.996 4.238.756 48.116.279 3 10 Toplam Ev Tekstili İhracatı 56.148.075 468.009.180 56.678.180 492.749.413 1 5 Toplam Tekstil ve Konfeksiyon İhracatı 4.565.683.000 5.245.626.000 15 Ev Tekstili'nin Payı % 10,3 9,4 Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları / Konsolidasyon Başlıca Ürün Grupları İtibariyle Ev Tekstil İhracatı 2006-2007 2006 2007 Değişim %. 27