HAZIR GİYİM ATÖLYESİNDE BİRİM MALİYET HESABI 1. Başlangıç Verileri: Üretilecek ürün bayan şortu olup yıllık üretimin % 20 sini kapsamaktadır. İşletmede fazla mesai yapmak istenmemektedir. 1.1. Yıllık Sipariş Sayısı: 10.540 adet/yıl 1.2. Çalışma Süresi: 8 saat/ gün, 5,5 gün/hafta, 24 gün/ay 8 x 24 = 192 saat/ay, 192 x 60 = 11 520 dak/ay 1.3. Öngörülen Direkt İşçilikler Sırası 1 Makine 1 Arka Cep Hazırlama Çift İğne 0,5 2 Arka Cep Bedene Monte Düz 2,0 3 Conta Montaj Reçme 2,0 4 Arka Ağ Reçme 2,5 5 Ön Ağ 5 İplik Overlok 1,0 6 Patlet Hazırlama I 3 İplik Overlok 0,5 7 Patlet Hazırlama II 3 İplik Overlok 0,5 8 Patlet Bedene Montaj Düz 1,0 9 Patlet Fermuara Montaj Düz 1,0 10 Fermuar Takma Düz 1,0 11 Saat Cep Hazırlama Çift İğne 0,2 12 Saat Cep Birleştirme Çift İğne 0,5 13 Cep Torbası Hazırlama 5 İplik Overlok 2,0 14 Cep Torbasını Bedene Birleştirme Çift İğne 1,0 15 Cep Ağzına Çıma Çift İğne 1,5 16 Yan Çatma 5 İplik Overlok 1,5 17 Paça Overlok Hazırlama 3 İplik Overlok 0,8 18 İç Ağ Kapama 5 İplik Overlok 0,5 19 Paça Kıvırma Düz 3,0 20 Köprü Brit Makinesi 0,1 21 Kemer Telası Düz 1,0 22 Kemeri Bedene Birleştirme Düz 1,0 23 Kemer Çıması Düz 1,5 24 İlik İlik Makinesi 0,1 25 Düğme Düğme Makinesi 0,1 26 Ponteriz Ponteriz Makinesi 1,0 27 Ara Ütü Ütü 2,0 28 Son Ütü Ütü 2,0 Aracı 5,0 36,8 Sırası Kalifiye Eleman Yapılacak İş Çalışan Ücret Sayısı (TL/saat) Standart Süresi (dak) Süresi (dak) Direkt İşçilik (Saat/Ay) Ücret 1 Çift İğne 1, 11, 12, 14, 15 1 3,65 3,7 192 700,80 2 5 İplik Overlok 5, 13, 16, 18 1 3,15 5,0 192 604,80 3 Reçme 3, 4 1 3,40 4,5 192 652,80 4 3 İplik Overlok 6, 7, 17 1,8 5 Ütü 27, 28 4,0 6 İlik 24 1 4,20 0,1 7 Düğme 25 0,1 8 Brit 20 0,1 9 Ponteriz 26 1,0 7,1 192 806,40 10 Düz 1 2, 21, 8, 9, 10 1 6,0 2 2,90 11 Düz 2 19, 22, 23 1 5,5 11,5 192 1.113,60 12 Bant Şefi İş akışını sağlamak 1 4,40 0,0 192 844,80 13 Aracı İş akışına yardımcı olmak 1 1,80 5,0 192 345,60 TOPLAM 8 36,8 192 5.068,80 1.4. Makine ve Demirbaş Değerleri Sayı Cinsi Değeri (TL) 3 3 İplik Overlok 2.400,00 4 5 İplik Overlok 3.200,00 1 Brit Makinesi 1.000,00 3 Çift İğne 3.000,00 1 Düğme Makinesi 1.500,00 20 Düz Dikiş Makinesi 16.000,00 1 İlik Makinesi 1.500,00 1 Ponteriz Makinesi 1.250,00 3 Reçme 4.200,00 11 Ütü 7.700,00 1 Cutter 5.000,00 2 Hızar 400,00 3 Döner Bıçaklı Kesim 150,00 5 Meto 140,00 1 Tela Presi 2.500,00 1 Kumaş Serme Makinesi 3.000,00 20 Bilgisayar 20.000,00 1 Plotter 1.500,00 1 Paça Baskı Makinesi 850,00 5 Printer 600,00 2 Komple Printer 300,00 1 Çakma 500,00 1 Leke Çıkartma Makinesi 2.000,00 Diğer Demirbaşlar 34.310,00 113.000,00
1.5. Öngörülen Endirekt İşçilikler 1.6. İşletme Alanına Ait Bilgiler 1.7. İdari Giderler 2. Giderlerin, ne Dağılımı Sayı Unvan Brüt Maaşı TL/ay 1 Müdür 5.000,00 1 İmalat Müdürü 3.000,00 1 Planlama Müdürü 3.000,00 1 Finans Müdürü 2.500,00 2 Muhasebe Elemanı 1.500,00 5 Aşçı, Aşçı Yard., Bulaşıkçı 3.000,00 4 Güvenlik Görevlileri 2.000,00 10 Şoför 3.500,00 15 Temizlik Görevlileri 5.250,00 3 Büro Elemanı 1.500,00 1 Stilist 1.000,00 1 Model hane Şefi 1.500,00 2 Modelist 2.500,00 2 Modelist Yardımcısı 1.000,00 1 Model hane makastarı 750,00 3 Model hane makinecisi 2.250,00 1 Model hane ütücüsü 750,00 3 Elemanı 1.250,00 2 Müşteri Temsilcisi 3.000,00 2 Satın Alma Sorumluları 2.300,00 20 Kalite Kontrol Elemanları 7.000,00 3 Teknisyen 3.000,00 31 Dikim 21.700,00 10 Ütü 4.500,00 3 Kesim 2.100,00 2 Bant Şefi 1.700,00 5 Aracı 1.750,00 135 Endirekt İşçilikler ı 88.300,00 Görevli Alan (m 2 ) Üretimi İçin Enerji Kullanılan Alan Tüketimi 3 150 0,20 KW/ay 1.400 11 İdari Bürolar 260 0,20 5.600 5 90 0,20 2.500 3 Kesim 100 0,35 5.000 46 Dikim 300 0,55 10.000 10 Ütü 50 0,25 8.000 11 Modelhane 50 0,30 3.000 20 Kalite Kontrol 110 0,60 2.000 2 Show room 50 0,20 750 32 Sosyal Etkinlikler 200 0,20 750 143 1360 39.000 Cinsi TL/Ay Dağıtım Anahtarı (Aylık) Kira 2.000 Alan m 2 Yemek 8.000 Personel Sayısı İş i Sigortası 150 Demirbaş Isıtma 250 Alan m 2 Enerji 2.640 Enerji Tüketimi Endirekt Giderler 1.560 Üretim Oranı İşçi Sigortası 38.000 Personel Sayısı 2.1. Direkt İşçilik: Bayan şort üretimi için aylık ödenen toplam brüt maaş = 5.068,80 = 5.069,00 TL 2.2. Endirekt İşçilik yerlerine üretim oranına göre düşen pay = Endirekt İşçilik x Üretim Oranı = 88.300,0 TL/Ay x % 20 = 88.300,00 x 0,20 = 17.660,00 TL/Ay (Ana masraf yeri) Yardımcı masraf yerleri toplamı = Endirekt İşçilik - Ana i (Endirekt işçilik) = 88.300 17.660 = 70.640,00 TL/Ay Yardımcı masraf yerlerinin (depo, genel yönetim ve yemekhane) ana masraf yerine katkısının eşit olduğu kabul edilirse; 70.640 / 3 = 23.546,66 = 23.547,00 TL/Ay (depo, genel yönetim ve yemekhaneye ayrı ayrı dağıtılan paydır. 2.3. Isıtma Giderleri: Isıtma Dağıtım Payı=Aylık Isıtma Gideri/ Alan=250,00 TL/Ay / 1.360 m 2 = 0,184 TL/ m 2 Isıtma giderlerinin, masraf yerlerine göre dağılımı Alan Isıtma Birim Gider (m 2 ) Fiyatı (TL / m 2 ) 150 0,184 28,00 Üretim 150 28,00 İdari Bürolar 260 0,184 48,00 Show room 50 0,184 9,00 Sosyal Etkinlikler 200 0,184 37,00 Modelhane 50 0,184 9,00 560 103,00 90 0,184 17,00 90 17,00 Kesim 100 0,184 18,00 Dikim 300 0,184 55,00 Ütü 50 0,184 9,00 Kalite Kontrol 110 0,184 20,00 560 102,00 1.360 250,00 2
2.4. Enerji Giderleri Enerji Birim Fiyatı = 0,065 TL/KW Enerji giderlerinin, masraf yerlerindeki makinelere göre dağılımı Yardımcı Adet Makine KW/saat TOPLAM KW/saat Saat/Ay TL/ KW TL/Ay 1 3 İplik Overlok 2 2 192 0,065 25,00 1 5 İplik Overlok 2 2 192 0,065 25,00 1 Çift İğne 1,5 1,5 192 0,065 19,00 2 Düz 1,5 3 192 0,065 37,00 1 Reçme 2 2 192 0,065 25,00 1 Ütü 4 4 192 0,065 50,00 14,5 181,00 2 3 İplik Overlok 2 4 192 0,065 50,00 3 5 İplik Overlok 2 6 192 0,065 75,00 1 Brit Makinesi 2 2 192 0,065 25,00 2 Çift İğne 1,5 3 192 0,065 38,00 1 Düğme Makinesi 1,5 1,5 192 0,065 19,00 18 Düz Dikiş Makinesi 1,5 27 192 0,065 337,00 1 İlik Makinesi 1,5 1,5 192 0,065 19,00 1 Ponteriz Makinesi 2 2 192 0,065 25,00 2 Reçme 2 4 192 0,065 50,00 10 Ütü 4 40 192 0,065 499,00 1 Cutter 5 5 192 0,065 62,00 2 Hızar 2 4 192 0,065 50,00 3 Döner Bıçaklı Kesim 1,5 4,5 192 0,065 56,00 1 Tela Presi 4 4 192 0,065 50,00 1 Kumaş Serme 4 4 192 0,065 50,00 2 Bilgisayar 1 2 192 0,065 25,00 1 Plotter 1 1 192 0,065 12,00 1 Paça Baskı Makinesi 2 2 192 0,065 25,00 1 Printer 1 1 192 0,065 12,00 1 Çakma 1,5 1,5 192 0,065 19,00 1 Leke Çıkartma Makinesi 1 1 192 0,065 12,00 18 Bilgisayar 1 18 192 0,065 225,00 4 Printer 1 4 192 0,065 50,00 2 Komple Printer 1,5 3 192 0,065 38,00 1 Diğer 51 51 192 0,065 636,00 TOPLAM 197,0 2.459,00 TOPLAM 211,50 2.640,00 Ana i Enerji Gideri = 180,96 = 181,00 TL/Ay Yardımcı masraf yerleri Enerji Gideri ı = Enerji Gideri - Ana i Enerji Gideri = 2.640 181 = 2.459,00 TL/Ay Yardımcı masraf yerlerinin (depo, genel yönetim ve yeme khane) ana masraf yerine katkısının eşit olduğu kabul edilirse; 2.459 / 3 = 819,66 = 820,00 TL/Ay (depo, genel yönetim ve yemekhaneye ayrı ayrı dağıtılan paydır. 2.5. Kira Giderleri Kira Dağıtım Payı = Aylık Kira Gideri / Alan = 2.000,0 0 TL/Ay / 1.360 m 2 = 1,47 TL/ m 2 Kira giderlerinin, masraf yerlerine göre dağılımı Alan Kira Birim Fiyatı Gider (m 2 ) (TL / m 2 ) 150 1,47 221,00 150 221,00 İdari Bürolar 260 1,47 382,00 Show room 50 1,47 74,00 Sosyal Etkinlikler 200 1,47 294,00 Modelhane 50 1,47 74,00 560 824,00 90 1,47 132,00 90 132,00 Kesim 100 1,47 147,00 Dikim 300 1,47 441,00 Üretim Ütü 50 1,47 74,00 Kalite Kontrol 110 1,47 161,00 560 823,00 1360 2000,00 2.6. İşyeri Sigorta Giderleri (Makine Kırılma, Yangın, Deprem, Hırsızlık vb) Sigorta Dağıtım Katsayısı = Aylık Sigorta Gideri / Demirbaş = 150 TL/Ay / 113.000 TL = 0,001 Sigorta giderlerinin, masraf yerlerindeki makinelere göre dağılımı 3
Yardımcı Demirbaş Adeti Cinsi Makine Birim Fiyatı (TL) Makine Fiyatı (TL) Sigorta Dağıtım Katsayısı 1 3 İplik Overlok 800,00 800,00 0,0013 1,00 1 5 İplik Overlok 800,00 800,00 0,0013 1,00 1 Çift İğne 1.000,00 1.000,00 0,0013 1,00 2 Düz 800,00 1.600,00 0,0013 2,00 1 Reçme 1.400,00 1.400,00 0,0013 2,00 1 Ütü 700,00 700,00 0,0013 1,00 6.300,00 8,00 2 3 İplik Overlok 800,00 1.600,00 0,0013 2,00 3 5 İplik Overlok 800,00 2.400,00 0,0013 3,00 1 Brit Makinesi 1.000,00 1.000,00 0,0013 1,00 2 Çift İğne 1.000,00 2.000,00 0,0013 3,00 1 Düğme Makinesi 1.500,00 1.500,00 0,0013 2,00 18 Düz Dikiş Makinesi 800,00 14.400,00 0,0013 19,00 1 İlik Makinesi 1.500,00 1.500,00 0,0013 2,00 1 Ponteriz Makinesi 1.250,00 1.250,00 0,0013 2,00 2 Reçme 1.400,00 2.800,00 0,0013 4,00 10 Ütü 700,00 7.000,00 0,0013 9,00 1 Cutter 5.000,00 5.000,00 0,0013 7,00 2 Hızar 200,00 400,00 0,0013 1,00 3 Döner Bıçaklı Kesim 50,00 150,00 0,0013 0,25 5 Meto 28,00 140,00 0,0013 0,25 1 Tela Presi 2.500,00 2.500,00 0,0013 3,00 1 Kumaş Serme 3.000,00 3.000,00 0,0013 4,00 20 Bilgisayar 1.000,00 20.000,00 0,0013 26,00 1 Plotter 1.500,00 1.500,00 0,0013 2,00 1 Paça Baskı Makinesi 850,00 850,00 0,0013 1,00 5 Printer 120,00 600,00 0,0013 1,00 2 Komple Printer 150,00 300,00 0,0013 0,50 1 Çakma 500,00 500,00 0,0013 1,00 1 Leke Çıkartma Makinesi 2.000,00 2.000,00 0,0013 3,00 1 Diğer Demirbaşlar 34.310,00 34.310,00 0,0013 45,00 106.700,00 142,00 113.000,00 150,00 Ana i İş i Sigorta Gideri (Üretim) = 8,00 TL/Ay Yardımcı Göre İş i Sigorta Gideri ı = 142,00 TL/Ay Yardımcı masraf yerlerinin (depo, genel yönetim ve yemekhane) ana masraf yeri ne katkısının eşit olduğu kabul edilirse; 142 / 3 = 47,33 = 48,00 TL/Ay (depo, genel yönetim ve yemekhaneye ayrı ayrı dağıtılan paydır. 2.7. Yemek Giderleri Dağılımı Yemek Dağıtım Katsayısı = Aylık Yemek Gideri / Personel = 8.000 TL/Ay / 143 Kişi = 55,94 TL/Kişi/Ay Görevli Yemek Birim Gider Fiyatı (TL / Ay) Üretimi 8 55,94 448,00 8 448,00 3 55,94 168,00 3 168,00 İdari Bürolar 11 55,94 615,00 Show room 2 55,94 112,00 Sosyal Etkinlikler 32 55,94 1.790,00 Modelhane 11 55,94 615,00 Kesim 3 55,94 168,00 Dikim 38 55,94 2.126,00 Ütü 10 55,94 559,00 Kalite Kontrol 20 55,94 1.119,00 127 7.104,00 5 55,94 280,00 5 280,00 143 8.000,00 2.8. Endirekt Giderler (Kırtasiye, Temizlik Malzemeleri, Haberleşme, Reklam vb) Endirekt giderlerden şortun üretimine düşen üretim oranına göre pay = Endirekt Giderler X Üretim Oranı = 1.560 TL/Ay x 0,20 = 312,00 TL/Ay Ana Amortisman Gideri = 312,00 TL/Ay Yardımcı masraf yerleri Amortisman ı = Amortisman Gideri - Ana i Amortisman Gideri = 1560 312 = 1248,00 TL/Ay Yardımcı masraf yerlerinin (depo, genel yönetim ve yemekhane) ana masraf yerine katkısının eşit olduğu kabul edilirse; 1248 / 3 = 416,00 TL/Ay (depo, genel yönetim ve yemekhaneye ayrı ayrı dağıtılan paydır. 4
2.9. İşçi Sigortası Giderleri İşçi sigortası Dağıtım Katsayısı = Aylık İşçi sigortası Gideri/ Personel = 38.000 TL/Ay / 143 kişi = 265,73 TL/Kişi Görevli İşçi Sigortası Birim Fiyatı (TL / Ay) Gider Üretimi 8 265,73 2.126,00 8 2.126,00 3 265,73 797,00 3 797,00 İdari Bürolar 11 265,73 2.923,00 Show room 2 265,73 532,00 Sosyal Etkinlikler 32 265,73 8.503,00 Modelhane 11 265,73 2.923,00 Kesim 3 265,73 797,00 Dikim 38 265,73 10.098,00 Ütü 10 265,73 2.657,00 Kalite Kontrol 20 265,73 5.315,00 127 33.748,00 5 265,73 1.329,00 5 1.329,00 143 38.000,00 3. Kademeli Dağıtım Metoduna ve Ana ne Göre Maliyet Hesabı Tablosu 3.1. Siparişe Göre Üretimde Birim Maliyet Hesabı: Yıllık Sipariş Sayısı / 12 = 10.540 / 12 = 878,33 = 879 adet/ay Yıllık şort sipariş sayısının, yıl içinde eşit miktarlarda teslim edilmesi şartına göre aylık en az 879 adet şortun üretilmes i gerekmektedir. Sipariş sayısına göre yılda üretilen şortun birim başı ek maliyeti = yerleri Ana Yardımcı Üretimi Direkt İşçilik 5.069,00 - - - Endirekt İşçilik 17.660,00 23.547,00 23.547,00 23.547,00 Isıtma 102,00 28,00 103,00 17,00 Enerji 181,00 820,00 820,00 820,00 Kira 823,00 221,00 824,00 132,00 İşyeri Sigortası 8,00 48,00 48,00 48,00 Yemek 448,00 168,00 7.104,00 280,00 Endirekt giderler 312,00 416,00 416,00 416,00 İşçi Sigortası 2.126,00 797,00 33.748,00 1.329,00 I. Ara 26.729,00 26.045,00 66.610,00 26.589,00 % 20 üretim payı - 5.209,00 13.322,00 5.317,80 dan alınan pay 5.209,00 den alınan pay 13.322,00 den alınan pay 5.317,80 50.578,00 II. 50.577,80 /Adet/Ay = 50.578 / 879 = 57,54 = 58,00 TL/Adet Bir önceki çalışmada tespit edilen malzeme giderleri (9,00 TL/ Adet) ile bu çalışmada tespit edilen işçilik ve genel giderler toplanarak şortun birim m aliyeti bulunur. 9,00 TL/Adet + 58,00 TL/Adet = 67,00 TL/Ay Elde edilen bu toplama Gümrük Giderleri (% 15) ve Kar (% 20) ilave edilir. 67,00 x 1,15 = 77,05 = 77,00 TL/Ay 77,00 x 1,20 = 92,40 =92,00 TL/Ay 4.2. Safha maliyetine Göre Üretimde Birim Maliyet Hesabı: Safha Maliyetine Göre Üretim Sayısı = Aylık Çalışma Süresi / Süresi = 11.520 / 36,8 = 313,04 = 313 adet/ay Safha maliyetine göre tek bant sisteminde ve mesai yapılmaksızın üretim yapılması halinde yıllık şort sipariş sayısına ulaşıl amayacaktır. 5