AYLIK DEPREM RAPORU Şubat i
İÇİNDEKİLER 1. 2012 OCAK AYINDA TÜRKİYEDE ÖNCE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ... 1 2. 26-29 OCAK 2012 ONİKİ ADALAR DEPREMLERİ (ML:5.0)... 2 3. 14 OCAK 2012 SİVAS - AKINCILAR DEPREMİ (ML:4.2)... 4 4. 2011 OCAK AYINDA DÜNYA DA ÖNE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ... 7 4.1. 30 OCAK 2012 PERU DEPREMİ (MW:6.3)... 8 i
1. 2012 OCAK AYINDA TÜRKİYEDE ÖNCE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ 2012 Ocak ayı içerisinde toplam 2345 adet deprem meydana gelmiştir (Şekil 1.1-1.2). Ocak ayı içerisinde meydana gelen 4 ve üzeri olan depremlerin listesi Tablo 1.1 de verilmiştir. Şekil 1.1 2012 Ocak ayında Türkiye'de meydana gelen depremlerin dağılımı Şekil 1.2 2011 Ocak ayında meydana gelen depremlerin Deprem Sayısı-Büyüklük Grafiği 1
Tablo 1.1 2012 Ocak ayı içerisinde meydana gelen M 4.0 olan depremler Zaman (UTC) Enlem(K) Boylam(D) Büyüklük Yer 06/01/2012 00:16 38.7325 43.5280 4.2 VAN - MERKEZ 06/01/2012 02:06 38.0172 42.6005 4.2 BITLIS - HIZAN 06/01/2012 03:13 40.8343 42.6072 4 ARDAHAN - GÖLE 06/01/2012 20:35 36.3888 28.9435 4 FETHIYE AÇIKLARI 10/01/2012 11:45 38.7777 43.5142 4 VAN - MERKEZ 10/01/2012 21:55 39.3767 35.2695 4.2 YOZGAT - SARIKAYA 12/01/2012 00:26 36.0358 31.2203 4.6 AKDENIZ-DOGU BASENI 14/01/2012 05:52 40.0428 38.3527 4.2 SIVAS - AKINCILAR 19/01/2012 11:00 38.7297 43.1112 4 VAN GÖLÜ 20/01/2012 09:57 38.7032 43.4975 4.5 VAN - MERKEZ 21/01/2012 00:45 39.9183 41.6932 4.1 ERZURUM - PASINLER 26/01/2012 04:25 36.8805 25.9712 5.1 YUNANISTAN 26/01/2012 04:38 36.1588 24.6882 4.1 EGE DENIZI 26/01/2012 05:58 36.0072 24.6094 4 EGE DENIZI 26/01/2012 06:19 36.9695 25.5012 4.1 YUNANISTAN 26/01/2012 06:27 35.4082 27.0091 4.1 ONIKI ADALAR AÇIKLARI 26/01/2012 07:53 36.1179 24.7890 4.1 EGE DENIZI 27/01/2012 01:34 36.1600 24.6333 5 EGE DENIZI 27/01/2012 01:41 38.9864 21.9001 4 YUNANISTAN 27/01/2012 17:43 37.4838 27.1508 4.2 DIDIM AÇIKLARI 27/01/2012 19:06 37.5073 27.1838 4 DIDIM AÇIKLARI 28/01/2012 10:51 36.8480 25.7820 4.5 EGE DENIZI 29/01/2012 04:14 38.8345 43.5865 4.2 VAN - MERKEZ 29/01/2012 09:55 36.9038 25.9153 4.5 EGE DENIZI 29/01/2012 21:03 38.7387 26.0447 4.2 EGE DENIZI 2. 26-29 OCAK 2012 ONİKİ ADALAR DEPREMLERİ (Ml:5.1) 26-29 Ocak tarihlerinde Kuzey Ege bölgesinde Oniki Adalar ve yakın çevresinde büyüklükleri 2.0-5.1 arasında değişen 178 deprem meydana gelmiştir (Şekil 2.1). Bu depremlerden 26 Ocak günü, saat 06:25 de M: 5.1 büyüklüğünde Oniki Adalar merkezli olan deprem orta şiddette bir deprem olup ana şoktan sonra ilk 4 saatte, büyüklükleri 3.9-4.1 arasında değişen Tablo 2.1 de gösterilen 7 adet artçı deprem olmuştur. Ana şok ve daha sonra meydana gelen depremler Helenik Yayı nın kuzeyinde Ege Denizi içerisinde meydana gelmiştir. Bölgede meydana gelen sığ odaklı depremler Girit in 100 km kuzeyinde Oniki Adalar ve Kiklad adaları civarında Afrika ve Ege Denizi dalma batma zonu ile ilişkili volkanik yay içinde oluşurlar. Volkanik yay yakınındaki bu bölge normal faylarla 2
karakterize edilir. Bu bölgede 9 Temmuz 1956 da Amorgos güneyinde büyüklüğü 7.8 olan ve tüm Ege Denizini etkileyen ve tsunami yaratan bir deprem meydana gelmiştir. Orta derinlikteki depremler ise (derinliği 50 km den fazla) Afrika Plakasının daldığı Orta Yunanistan, Oniki Adalar ve Kiklad Adaları civarında meydana gelirler. 1926 yılında Oniki Adaların altında yaklaşık 100 km derinlikte 7.7 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir (USGS). Şekil 2.1 05 Aralık 2011 Ege Denizi Depremi ve artçılarının dağılımı Tablo 2.1 26 Ocak 2012 tarihli M:5.1 büyüklüğündeki depremden sonra aynı gün çerisinde meydana gelen artçı depremlerin listesi TARIH (UTC) ENLEM BOYLAM DERINLIK BUYUKLUK YER 26/01/2012 07:53 36.1179 24.789 62.24 Md 4.1 EGE DENIZI 26/01/2012 06:27 35.4082 27.0091 69.86 Ml 4.1 ONIKI ADALAR AÇIKLARI 26/01/2012 06:19 36.9695 25.5012 40.44 Ml 4.1 YUNANISTAN 26/01/2012 05:58 36.0072 24.6094 50.02 Ml 4 EGE DENIZI 26/01/2012 05:00 36.3445 24.8929 20.59 Ml 3.9 EGE DENIZI 26/01/2012 04:38 36.1588 24.6882 71.98 Ml 4.1 EGE DENIZI 26/01/2012 04:30 36.1019 25.0133 62.2 Ml 3.9 EGE DENIZI 3
3. 14 OCAK 2012 SİVAS - AKINCILAR DEPREMİ (Ml:4.2) 14 Ocak 2012 günü, saat 05:52 de 40.0428 K 38.3527 D koordinatlarında Ml:4.2 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Depremin ardından Ocak ayı sonuna kadar bölgede büyüklükleri 2.0-3.3 arasında değişen 17 adet deprem meydana gelmiştir (Şekil 3.1). Şekil 3.1 14 Ocak 2012 Sivas Akıncılar Depremi ve artçılarının dağılımı Sivas ili 3. derecede tehlikeli deprem bölgesindedir (Şekil 3.2). Bölgede etkili olan en önemli fay sistemi Kuzey Anadolu Fay Sistemi dir ayrıca güneyde bulunan Deliler Fayı nın da etkisi altındadır. 1909 M=6.4 Sivas, 1914 M= 5.6 Gemerek, 1929 M=6.1 Suşehri ve 1939 M=7.9 Erzincan depremleri bölgede hasar ve can kaybına neden olmuştur (Şekil 3.3). 4
Şekil 3.2 Sivas İli nin deprem bölgeleri haritasındaki konumu Şekil 3.3 1900'den günümüze kadar Sivas ve civarında meydana gelen m>=4.0 olan depremlerin dağılımı 5
Yapılan odak mekanizması çözümüne göre Ml:4.2 olan depremin bölgedeki genel tektonik rejime uygun olarak sağ yanal doğrultu atımlı bir faydan kaynaklandığı görülmektedir (Tablo 3.1). Tablo 3.1 14 Ocak 2012 de meydana gelen Ml:4.2 olan depremin odak mekanizması çözümü TARİH BÜYÜKLÜK YER DOĞRULTU1 KAYMA1 DALIM1 DOĞRULTU2 KAYMA1 DALIM2 14/01/2012 05:52 Ml 4.2 SİVAS -Akıncılar 309.0 168 79 42 11 78 6
4. 2011 OCAK AYINDA DÜNYA DA ÖNE ÇIKAN DEPREM ETKİNLİKLERİ 2012 Ocak ayı içerisinde Dünya da büyüklüğü 5 ve üzeri olan toplam 173 deprem meydana gelmiştir (Şekil 4.1). Bu depremlerden büyüklükleri 6 ve üzeri olanlar Tablo 4.1 de verilmiştir. Şekil 4.1 2012 Ocak ayında Dünya'da meydana gelen M 5.0 olan depremlerin dağılımı Tablo 4.1 2012 Ocak ayında Dünya da meydana gelen M 6.0 olan depremler (EMSC) Tarih Saat Enlem Boylam Derinlik Büyüklük Yer 01/01/2012 05:27:56 31.48 138.12 365.00 Mw 7 IZU ISLANDS, JAPAN REGION 09/01/2012 04:07:16-10.54 165.20 30.00 Mw 6.6 SANTA CRUZ ISLANDS 10/01/2012 18:36:59 2.49 93.23 10.00 Mw 7.2 OFF W COAST OF NORTHERN SUMATRA 15/01/2012 13:40:17-60.77-55.91 2.00 Mw 6.6 SOUTH SHETLAND ISLANDS 19/01/2012 06:48:47-46.68 165.72 10.00 Mw 6 OFF W. COAST OF S. ISLAND, N.Z. 21/01/2012 18:47:15 14.97-93.08 68.00 Mw 6.3 OFFSHORE CHIAPAS, MEXICO 22/01/2012 05:53:44-56.71-25.05 33.00 Mw 6 SOUTH SANDWICH ISLANDS REGION 23/01/2012 16:04:51-36.35-73.27 10.00 Mw 6.2 OFFSHORE BIO-BIO, CHILE 24/01/2012 00:52:05-24.99 178.56 584.00 Mw 6.4 SOUTH OF FIJI ISLANDS 30/01/2012 05:11:01-14.15-75.73 38.00 Mw 6.3 NEAR COAST OF CENTRAL PERU 7
4.1. 30 OCAK 2012 PERU DEPREMİ (Mw:6.3) 30 Ocak 2012 de saat 05:11 (UTC) de Peru da meydana gelen Mw:6.3 büyüklüğündeki depremde en az 145 kişi yaralanmış ve Ica yakınlarındaki 277 yapıda hasar görülmüştür (USGS) (Şekil 4.1.1). Şekil 4.1.1 30 Ocak 2012 Peru depremi 8
KAYNAKLAR Şaroğlu, F., Emre, Ö. ve Boray, A. 1987. Türkiye nin diri fayları ve depremselliği. MTA, Rapor No: 8174 TC. Başbakanlık AFAD Deprem Dairesi Başkanlığı (DDA). http://www.deprem.gov.tr/ http://emsc-csem.org/ http://neic.usgs.gov/neis/qed/ Tarihsel depremlerin kaynakları; Kod Kaynak 1 Shebalin,N.V., Karnik,V.,Hardzievski,D.(1974) Catalogue of Earthquakes UNESCO,Skopje,Yugoslavia 10 Maravelakis,M.J.(1941)Beitrage zur Kentnis der Erdbebengeschicte von Griechenland und den Nachbarlandernauf Grund der Erinnerungen.Veröffentlichungen der Reichsanstalt für Erdbebenforschung in jena 11 Pınar,N.,Lahn,E.(1952)Türkiye Depremleri İzahlı Kataloğu.T.C.Bayındırlık Bak.Yapı ve İmar İş.Reis.Y.Seri 6,Sayı 36 12 İncicyan,P.G.(1976)Onsekizinci Asırda İstanbul.İst.Fetih Cemiyeti Ens.Yayın No.43,Baha Matbaası,İstanbul 13 Arıncı,R.(1945)Arzda ve Yurdumuzda Zelzele Bölgeleri.Çorumlu Mecmuası,Çorum Halkevi Yayını,Yıl 4,Sayı 29,Çorum 14 Yücel.E.(1971)İstanbul Depremleri Hayat Tarih Mecmuası,Sayı 6,Temmuz 1971,Cilt 2,S.58-63 15 Muralt Cronologie Byzantine.Prof.Dr.H.Soysal Arşivi,İstanbul 16 Andreasyan,H.(1970)Ermeni Kaynaklarından Derlenmiş Deprem Listesi.Yayımlanmamış, Prof.Dr.H.Soysal Arşivi,İstanbul. 17 Naima Tarihi Cilt 4,S.17-289,Cilt5, S.145-267 18 Akyol,İ.H.(1938)Erzincan Zelzelesi ve Son Feyezanlar.Ülkü Halkevleri Dergisi,Cilt 11,Sayı64,Haziran 1938 19 Ambraseys,N.N.(1975) Studies in Historical Seismicity and Tectonics.Geodynamics Today,Chap.2,The Royal Soc.,London. 2 Calvi,V.S.(1941)Erdbebenkatalog der Turkei und Einiger Benaehbarter Gebiete.Yayımlanmamış,Rapor No.276,MTA Enstitüsü,1941,Ankara 20 Öcal,N.(1968) Türkiyenin Sismisitesi ve Zelzele Coğrafyası, 1850-1960 Yılları İçin Zelzele Katoloğu Kandilli Rasathanesi Yayınları No:8, İstanbul 21 Andreasyan, H. (1973) xıv VE xv. Yüzyil Türk Tarihine ait Ufak Kronolojıler, Kolofanlar. İst. Üni. Ede. Fak. Tarih Ens. Dergisi, Sayı 3, İstanbul 22 Topkapı Sarayı Kütüphanesi Revan Kitapları No:1101, Varak 105/b, 72/b, İstanbul 23 Cezar, M. (1963) Türk Sanat Tarihi Araştırmaları ve İncelemeleri I. Güzel Sanatlar Akademisi, Türk Sanatı Tarihi Enstitü Yayınları No:1, S:327-414 24 Kömürcüyan,E:Ç: (19529 XVII. Asırda İstanbul Tarihi İstanbul Üni. Edebiyat Fak. Yayınları, No:506, İstanbul 25 Coşar, Ö.S. (1979) Fransanın İzmir Dosyası 19 Aralık 1979 tarihli Yeni Asır Gazetesi, İzmir 9
26 H. Saadettin Tarihi Cilt II El Yazması, İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 27 Reşit Tarihi Cilt II s.122-213 El Yazması, İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 28 İstanbul İl Yıllığı (1973) S. 6-230, İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 29 İstanbul İl Yıllığı (1973) S. 167-270, İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul 3 Ambraseys,N.N.(1965)The Seismic History of Cyprus.Revue de I'Union Inter.de Secours No.3,35-48,Geneva 30 Mambury,E(1925)İstanbul Rehber-i Seyyahin.Tercüman Gazetesi Arşivi,İstanbul. 31 Zincirkıran,N.ve diğerleri(1968)hürriyet Cep Ansiklopedisi.Hürriyet Gazetesi Yayınları,İstanbul. 32 Şemdanı Zade(1976)Fındıklı Süleyman Efendi Tarihiİst.Üni.Ede.Fak.Yayını No.2088,Cilt1,S.176 33 Verrolot,M.P.(1856)Compt-rondu.Tableau des tremblements de terre qui ont eulieu dans I'Empire Ottoman en 1855.Ac de Sei.Paris,Tome 42,p.93-293 34 Gökmenzade Hacı Çelebi(Sayyid Hüseyin Rıfat)İşaretnuma(El Yazması),Cebeci Semt Kütüph.No.1314,Ankara 35 Slaars M.B.F.(1932),Çev.Arapzade Cevdet İzmir Hakkında Tetkikat.İzmir ve Havalisi Asarı Atika Muhipleri Yayını,Sayı6,Marifet Matbaası,İzmir. 36 Deprem Dosyası Cumhuriyet Gazetesi Arşivi, İstanbul. 37 İslam Ansiklopedisi(1966)No.53B,İstanbul Maddesi,S.1214-1239 38 Swiss Reinsurance Company(1978)Atlas on Seismicity and Volcanism.Swiss Reinsurance Company,October 1977,Switzerland. 39 Ambraseys,N.N.,Zatobek,A.,Taşdemiroğlu,M.,Aytun,A.(1968)The Mudurnu Valley Eathquake of 22 July 1967.Serial No.622/BMS. RD/AVS,Paris,June 1968,UNESCO. 4 Plassard-Kogoş(1968)Catalogue des Seismes Re cents a Liban.Ann.Memoires de I'Observ.de Xsara.TomeIV,Cahier 1 40 Karnik,V.(1971) Seismicity of the Eurpean Area 2.D.Rediel Publishing Company /Dortrecht,Holland 5 Kondorskaya,N.V.,Shebalin,N.V.(1977)New Catalogue of strong Earthquakes on the Territory of USSR from theancientest times to 1975.Moscow 6 Collection Academique Tome VI de la Partie Etrangere et Premier Tome de la Physique Experimantale Separee. 7 Broghton,T:R:S:(1938) An Economic survey of Ancient Roma.Vol.IV,The Johns Hopkins Press,Baltimore 8 Ergin,K.,Güçlü,U.,Uz,Z.(1967)Türkiye ve civarının Deprem Katoloğu.İ:T:Ü: Maden Fak.Arz Fiziği Ens.Yayın No.24,İstanbul 9 Francis,I.(1947)Bizans Kaynaklarına göre Orta Şark'ta Vukubulan Zelzeleler İ.Ü.Ed.Fak.Coğ.Bl.Doktora Tezi İ.Ü.Kitaplığı No.1420 A1 Kaynak sayısı üç'den fazla bilgi ve belge düzeyi yüksek A2 Kaynak sayısı üç'den az bilgi ve belge düzeyi yüksek A3 Kaynak sayısı üç'den fazla bilgi ve belgeleri geliştirilmeye gereksinim gösteriyor. 10
B1 Kaynak sayısı üç veya daha az,bilgi ve belge düzeyi orta B2 Kaynak sayısı üç veya daha az,bilgi ve belgeleri geliştirilmeye gereksinim gösteriyor düzeyi orta B3 Kaynak sayısı üç veya daha az,bilgi ve belgeleri yetersiz. C1 Kaynak sayısı yetersiz. C2 Bilgi ve belgeleri yetersiz. C3 Hem kaynak sayısı,hemde bilgi ve belgeleri yetersiz. 11