İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİMDEKİ ROLÜ VE İSTİHDAM BOYUTU Prof. Dr. Yahya Fidan
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Mesleki eğitimin temel amacı, insanları kişisel hayat planları kapsamında bir mesleği başarılı olarak yerine getirebilecekleri nitelikte yetiştirmektir. Ekonomi için birinci derecede önemli olan stratejik nitelikli insan gücü ihtiyacının karşılanması, uluslararası rekabet gücünü artırma çabası içinde olan Türkiye ekonomisi için de büyük önem taşımaktadır. Eğitim kurumlarımızın mezunları maalesef iş dünyasının ihtiyaç ve beklentilerini karşılamaktan uzaktır.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Hemen her şeyin çok kısa zamanda eskidiği, yetersizleştiği küresel dünyamızın bilgi temelli ekonomilerinde, insan kaynakları ne kadar nitelikli olursa olsun, her meslek erbabı kısa zamanda yetersiz hale gelebilmektedir. Bu itibarla, eğitim ve geliştirme, nitelik artırma çalışmaları, dur durak bilmeden devam edecek şekilde, sürekli eğitim mantığıyla yürütülmelidir. Gerek ulusal gerekse uluslar arası rekabette üstünlüğün sırrı, nitelikli insan gücü dür. Aktif nüfusunu yaşayacakları çağın ihtiyaçlarına göre eğiten, geliştiren ülke ve ekonomileri büyüyecek, gelişecek ve sürekliliğini sağlayabilecektir.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ İBB nin 1996 yılından beri etkin olarak yürüttüğü ve 16 yılda yaklaşık olarak 1 milyon 300 bin kişiye ulaşan İSMEK sanat ve meslek eğitimi kursları, diğer birçok amacı yanında İstanbulluların mesleki ve sanatsal becerilerini geliştirerek, onların nitelikli birer üretici haline gelmelerini sağlamaya, istihdam edilebilirliğini artırmaya çalışmaktadır.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ 2012 eğitim ve öğretim dönemi itibariyle 181 branşta ve 228 kurs merkezinde, 2167 si eğitimci olmak üzere 3319 çalışanıyla kendisi de önemli bir istihdam kurumu olarak hizmet sunan İSMEK, gerek doğrudan bir istihdam alanı gerekse dolaylı olarak insan kaynağının niteliğini artırarak ülkemizin stratejik rekabet gücüne katkıda bulunmaktadır.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ İSMEK, bir eğitim kurumunun sınırlarını aşarak adeta bir halk üniversitesi yelpazesinde hizmetler verilmektedir. Şöyle ki; 1) Kursiyerlerin sosyal hayata adaptasyonunu amaçlayan kurslar, seminerler, 2) Mesleki ve teknik eğitimler, 3) Unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarımızı canlandırmayı amaçlayan kurslar, 4) Sağlık ve spor eğitimleri, 5) Halk seminerleri, yerel sergiler, temalı sergiler, en büyüğü içinde bulunduğumuz yıl sonu Feshane etkinlikleri kapsamında olmak üzere genel sergiler, söyleşiler, sempozyumlar, defileler, yarışmalar ve diğer yayın faaliyetleri halk adına, ücretsiz olarak sunulmaktadır.
II. MESLEKİ EĞİTİM ve ÜRETİM, İSTİHDAMA KATKISI İnsanın yaşamını sürdürebilmek için icra ettiği, genellikle yoğun bir eğitim, çalışma, bilgi ve birikimi veya yetenek geliştirme süreci ile elde edilen unvana meslek denilmektedir. İstihdam; çalışabilecek durumdaki vatandaşların iş sahibi olmaları, üretim ise, ülkedeki mal ve hizmet sektörünce sağlanan katma değer, ülkenin can damarıdır. Ekonominin gelişmesi, büyümesi üretilen mal ve hizmet miktarıyla doğru orantılı olup, üretim diğer faktörlerle birlikte nitelikli insan gücüne bağlıdır.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ İşsizliğin birçok nedeni olup bunlardan birisi de mesleksizliktir. Bir ülkenin sahip olacağı en büyük avantajlardan birisi olarak nitelikli insan gücü, kolay elde edilemeyen bir üretim faktörüdür. Mesleki eğitimin ilk amacı, bireylere başarılı bir meslek yolu hazırlamaktır. Diğer bir amacının ise ekonomiye vasıflı eleman yetiştirmek olduğu söylenebilir. Bir ülkenin düşebileceği en büyük krizin başlangıcı, istihdam edilebilecek çağdaki aktif nüfusun işsiz kalması, istihdam edilememesidir. Bu anlamda istihdam hayat, mutluluk, sağlıklı ve huzurlu bir toplum demektir.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Bir ülke eğitim sistemi, insan kaynaklarını diğer ülkelere göre daha kısa zamanda eğitip geliştirebiliyor, ekonomisinin hizmetine verebiliyorsa bu sistem daha etkindir diyebiliriz. Bu itibarla eğitim sistemleri, en iyi sonuca, en kısa zamanda ulaşabilecek şekilde tasarlanmalıdır. Günümüzde rekabetin kıran kırana yaşandığı yüksek teknolojinin kullanıldığı bilgi temelli ekonomilerde, insan kaynaklarından beklenen niteliklerin geçmişle kıyaslanmayacak kadar yüksek bilgi ve beceri gerektirdiği görülmektedir. Mesleki eğitimin toplumdaki algısı önem taşımaktadır. Yıllar yılı yürütülen yanlış politikaların bir sonucu olarak gençlikte mesleki ve teknik eğitime karşı adeta bir çekimserlik oluşmuştur.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Bu algının değiştirilmesi için gerek Bakanlığa, gerekse iş dünyası ve STK lara ciddi görevler düşmektedir. Sayın Milli Eğitim Bakanının Mesleki ve Teknik Eğitim Çalıştayındaki açıklamalarıyla ifade edecek olursak Bu mesele ne sadece Bakanlığın, ne sadece özel sektörün ne de diğer kurum ve kuruluşların meselesidir. Bu hepimiz için stratejik değeri olan bir meseledir ve çözümü de hepimizin gayreti ile olacaktır. Bilgi temelli ekonomide gençlerin bir meslek edinmekten ziyade öğrenmeyi öğrenme becerisine sahip olmaları, analitik düşünmeleri, hayat boyu öğrenme sürecinin aktif bir öznesi haline gelmeleri gerekmektedir.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Günümüzde istihdam edilmesi gereken bir kişi için yapılması gereken yatırım miktarı 150.000-270.000 $ arasında değişmektedir. Bir kişinin istihdam edilmesi için ödenmesi gereken yatırım miktarının bu kadar yüksek olması, istihdam edilebilir nüfusun niteliğinin ilk adımda, eğitim kurumlarında mümkün olduğu kadar iyiyi sağlayacak şekilde yapılandırılmasının önemi açıkça görülmektedir.
III. BİR YAYGIN EĞİTİM KURUMU OLARAK İSMEK Eğitim sistemindeki etkin olmayan uygulamalar sonucunda, aktif nüfus istihdam edilebilirlikten uzak olarak mezun olmaktadır. İnsanlar eğitim kurumlarından mezun olmakta fakat istihdam edilebilirlik özelliklerine büyük çoğunlukla sahip olamamaktadırlar. İSMEK İstanbulluların istihdam edilebilirliğini artırmaya çalışmaktadır. Söz konusu bu faaliyetleriyle İSMEK, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki en büyük kurum olma skorunu da elinde tutmakta, yerli ve yabancı diğer birçok kurum ve kuruluş tarafından örnek alınmaktadır.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ ISCO-88 de standartları belirlenen meslekler arasında, İSMEK te ücretsiz olarak eğitimi verilen 70 civarında meslek yer almaktadır. İSMEK in halen 181 branşta eğitim verdiği göz önüne alındığında, bu sayı azımsanmayacak ölçüdedir. Mesleki eğitimde kalite ve etkinliğin artırılması, iş gücü piyasasının ihtiyaçlarına uygun teknik eleman yetiştirilmesi hedefine yönelik olarak İSMEK, örgün eğitim kurumları vasıtasıyla meslek edinemeyen ve mesleğinde ilerlemek isteyenlerin kendilerini geliştirmelerine yardımcı olmak amacıyla, mesleki ve teknik eğitim kursları açmaktadır. İSMEK pasif iş gücü potansiyelini de üretime dönüştürmek yolunda önemli bir misyona sahiptir.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Hiçbir ücret alınmadan yapılan, yüksek kalite standartlarında verilen İBB İSMEK eğitim hizmetleri, alanında uzman akademisyenler tarafından sürekli olarak sınıf bazında ölçülmekte ve oluşabilecek sapmalar yerinde ve anında düzeltilmekte, eğitim ihtiyaçları tespit edilmekte ve hizmet içi eğitimler yoluyla oluşabilecek açıklar telafi edilmektedir. Bu itibarla, hem ücretsiz eğitim verilmekte, hem de eğitimin kalitesi sürekli olarak geliştirilmekte, İstanbullulara standartların üzerinde yaygın ve mesleki eğitimler verilmektedir.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Alanında örnek alınan önde kuruluş İSMEK in temel kuruluş amacı mesleki veya teknik öğretim değildir. Öncelikli amacı, İstanbullulara sanat ve meslek eğitimi alanında kurslar vererek insanların içlerindeki yeteneğin keşfedilmesine fırsat sunmak, toplumun ilerleme gelişme sürecine katkıda bulunarak, birlikte yaşama kültürüne katkıda bulunmaktır denilebilir. Temel amacının mesleki ve teknik eğitim olmamasına rağmen İSMEK sunmuş olduğu geniş branş yelpazesiyle İstanbulluların bir sanat ve meslek elde edebilmelerinin en asgari koşullarını da onlara sunmaktadır. İSMEK e devam eden kursiyerlerin yaş, eğitim ve beklentileri gibi farklılıkları bulunmaktadır. Bu nedenle, farklı yaşta, farklı eğitimler almış, farklı beklentilerle bir kursa gelen bir gruptan, iş dünyasının beklentisi olan ciddi temel eğitim almış mesleki ve teknik eğitim ara elemanı sağlanması olası görünmemektedir.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Bu anlamdaki bir beklenti İSMEK için uygun değildir. 18 yaşında ve bir üniversite kazanamamış, kişisel gelişimine katkıda bulunmak amacıyla kursa gelen birisiyle, 55 yaşında, emekli olmuş, vaktini değerlendirmek amacıyla, hobi çerçevesinde bu kursa devam eden, aynı sınıfta ders gören, eğitim seviyesi ve dünyaya bakışı farklı olan bu türdeki iki gruptan, aynı sonucu beklemek mantıklı değildir. Bu itibarla İSMEK, bir hayatboyu eğitim merkezi, bir sürekli eğitim merkezi anlamında, öncelikli olarak toplumun yaygın eğitim alanındaki ihtiyaçlarına yönelmiş kurum olarak konumlandırılmalıdır.
Kursiyerlerin Meslekleri # % Ev hanımı / Ev kızı 587 29.7 İşsiz 459 23.2 Öğrenci 228 11.5 Emekli 163 8.2 Büro elemanları 91 4.6 Diğer yardımcı profesyonel meslek mensupları 62 3.1 Küçük işletme sahipleri ve müdürleri 44 2.2 Makine operatörleri ve montajcıları 44 2.2 Kişisel hizmetler ve koruma hizmetleri veren elemanlar 36 1.8 Eğitim bilimleri ile ilgili profesyonel meslek mensupları 30 1.5 Satış ve hizmetler ile ilgili nitelik gerektirmeyen işlerde çalışanlar 23 1.2 Yaşam bilimleri ve sağlık ile ilgili yardımcı profesyonel meslek mensupları 17 0.9 Diğer profesyonel meslek mensupları 16 0.8 Diğer 94 4.7 Cevap yok 85 4.3 Toplam 1979 100.0
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM İLİŞKİSİ Konumlandırmanın mesleki ve teknik eğitim kurumu olarak yapılması durumunda, fayda maliyet analizinde yanlış sonuçların ortaya çıkması muhtemel olması nedeniyle, İSMEK in yerinin doğru tespit edilmesi yapılacak değerlendirmeleri daha sağlıklı hale getirecektir. Yapısı itibariyle yaygın, yetişkin eğitim kurumu olarak İSMEK, kursiyerlerinin temel niteliklerine yatırım yapabilecekleri ücretsiz seçenekler sunan, sunduğu seçenekleri, mümkün olan en üst düzey kalitede vermeye çalışan, kursiyerlerin bulundukları mekanlara kadar giden, gerek fiziki imkanları gerekse eğitmen kadrosuyla her geçen gün daha yüksek kaliteye yatırım yapan, etkin bir sürekli eğitim merkezidir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İBB bünyesinde hizmet sunan İSMEK i doğrudan bir mesleki eğitim kurumu olarak konumlamaktan ziyade, mesleki eğitime katkı yapan, dolaylı bir istihdam ve mesleki eğitim kurumu olarak konumlandırmak daha gerçekçi bir değerlendirme olacaktır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Bazı kurslarda (örneğin web masterlik gibi) doğrudan istihdama da geçiş sağlanabilmektedir. Ayrıca, emekli olmuş, yaşı itibariyle ikinci bir işi yapabilecek durumdaki kişiler de İSMEK den aldıkları eğitimlerle, kendi işyerlerini kurabilmektedirler. Bu anlamda İSMEK doğrudan bir mesleki eğitim merkezi yapısındadır denilebilir.
İSMEK kurslarına devam etmenizin temel nedeni nedir/neydi? Kursiyer Mezun Kursiyer (%) Mezun (%) Kişisel gelişim için 66.3 77.1 Meslek öğrenmek için 55.8 60.8 Boş zamanlarımı değerlendirmek için 44.8 61.9 Sosyal ortama daha fazla katılmak için 36.7 51.5 İş sahibi olmak için 28.4 31.2 Herhangi bir ücret ödemek zorunda olmadığım için 24.1 38.7 Yeni arkadaşlar edinmek için 18.5 35.0 Diğer 7.5 6.4 Birden fazla seçenek işaretlendiği için değerlerin toplamı 100 ü aşmıştır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK in üretim, istihdama katkı anlamındaki bir hizmeti de, araç gereç, malzeme piyasasına getirdiği canlılıktır. Hemen her yıl yaklaşık 200 bin kursiyerinin önemli bir kısmı, bu kurslarda kullanacağı malzemelere ihtiyaç duymaktadır. İngilizce ve diğer branşlara devam edenler kitap sözlük vb ders araçlarıyla, ev tekstili vb özellikle bayanların ilgi alanına giren birçok kursta ise bu tür malzemeleri üretenlere önemli bir pazar seçeneği sunulmaktadır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Öyle ki piyasada bazı iş yerleri dükkanlarına İSMEK Malzemeleri Satılır levhaları koyar olmuşlardır. Bütün bunların yanında, evlerimizde bulunan ve eskimiş olan malzemelerin de bu kurslara devam edenlerce, yeniden ele alınması, mezatta satılan eski mobilyaların alınması ve gerekli yenilenmelerin yapılarak tekrar kullanıma sunulmasıyla da önemli bir israf alanı ortadan kalkmakta, nostaljik bir yönü ortaya çıkarılan bu ürünler toplumda ayrı bir talep oluşturmaktadır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK bünyesinden doğrudan mesleki eğitime yönelik olan çalışmaları, daha ziyade İSMEK Mesleki Uzmanlık Merkezlerinde kurgulanmıştır. Önemli bir hizmet alanı ve sosyal istihdama katkı olarak da engelliler, darülaceze ve cezaevlerine yönelik olarak kurslar sayılabilir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Üretime katkı olarak kursiyerlerin ürettiği ürünlerden bahsedilebilir. Kursiyerlerin birçoğu satış amacı dışında üretim yapmaktadır. Satış yapmak isteyenler de maalesef alıcılara ulaşmakta zorlanmaktadır. Bu itibarla, gerek internet gerekse doğrudan satış seçeneklerinin canlandırılması, sektöre üretim, istihdam anlamında katkı yapabilecektir. İSMEK in istihdam ve üretime sunduğu katkıyı doğrudan tespit etme şansı bulunmamaktadır. Verilmiş olan birçok yelpazedeki kursları bitiren kişiler, gerek kişisel gelişim, gerek bulundukları işlerde terfi gerekse doğrudan istihdam alanlarına yerleşebilmektedir. Ancak, diğer eğitim kurumları gibi İSMEK in de kurs verdiği her bireyi bu anlamda takip edecek bir sistemi bulunmamaktadır.
Tercih Durumlarına Göre Kesin Kayıtlı Kursiyer Oranları (Yıllara Göre) 2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 TOPLAM Aile bütçesine katkı sağlamak 2.599 5.985 6.835 5.054 3.417 3.381 3.728 31.000 Arkadaş ve çevre edinmek 1.161 2.596 2.626 3.939 3.075 3.543 3.070 20.011 Bir sanat ve meslek branşında öğrenim görmek 10.703 17.899 19.980 15.935 12.207 13.274 13.810 103.808 Boş vakitleri değerlendirmek 13.626 38.880 53.242 65.402 48.880 53.644 56.487 330.161 İş/Atölye kurmak 1.015 1.142 1.241 1.915 1.089 1.163 1.460 9.026 Kendimi Geliştirmek 65.789 47.326 65.164 82.471 64.280 69.420 80.102 474.552 Mesleğimde İlerlemek 7.745 8.193 12.223 17.780 13.013 14.824 16.092 89.870 Yeni bir meslek edinmek 17.375 32.978 38.014 37.504 29.039 31.751 33.959 220.620 TOPLAM 120.014 155.000 199.325 230.000 175.000 191.000 208.708 1.279.047 Mesleğimde İlerlemek 7% Yeni bir meslek edinmek 17% Aile bütçesine katkı sağlamak 2% Arkadaş ve çevre edinmek 2% Kendimi Geliştirmek 37% Bir sanat ve meslek branşında öğrenim görmek 8% İş/Atölye kurmak 1% Boş vakitleri değerlendirmek 26%
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK vermiş olduğu kurslarla, insan kaynaklarının mesleki eğitim yeterliliklerini geliştirmekte ve istihdama katkılarını sağlamaktadır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Bir İstihdam Merkezi Olarak İSMEK İdari Personel İSMEK, kursiyerlere sunduğu, dolaylı meslek kazandırma eğitimleri yanında bizzat kendisi de doğrudan bir istihdam alanıdır. Bir istihdam alanı olarak İSMEK e 2008 yılından itibaren 56 farklı görev ve 181 branş için toplam 42.561 kişi iş başvurusunda bulunmuştur (2008 yılından önceki kayıtlar dijital ortamda alınmadığından tasnif edilememiştir). Görüleceği gibi bu rakam küçümsenmeyecek kadar yüksektir. 2011-2012 öğretim dönemi itibariyle İSMEK bünyesinde bizzat istihdam edilen idari personel sayısı 1152 kişidir. Bu sayıdaki işletmeler büyük işletme kategorisine girmekte olup, bu anlamda İSMEK büyük bir hizmet işletmesidir denilebilir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Bir İstihdam Merkezi Olarak İSMEK Eğitim Personeli İSMEK, vermiş olduğu eğitim hizmetlerini tam zamanlı ve yarı zamanlı usta öğretici, öğretmen, öğretim üyelerince sürdürmektedir. Eğitim personeli sayısı 2011-2012 eğitim dönemi için 2167 dir. İSMEK alanda uzman kuruluşlarla yaptığı işbirlikleri ile gerek üniversitelerde bulunan öğretim elemanlarından gerekse sektördeki eğitim kuruluşlarından ciddi anlamda eğitim hizmetleri almaktadır. Bu eğitimler yoluyla da sektöre önemli bir katkı, istihdam sağlandığından bahsedilebilir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Bir İstihdam Merkezi Olarak İSMEK Genel Hizmetler Personeli (Dış Alım) İSMEK eğitim ve öğretim hizmetlerini sunarken, idari ve eğitim amaçlı insan kaynakları yanında, genel hizmetler kapsamındaki çeşitli hizmetleri de dışarıdan alarak üretim ve istihdama katkıda bulunmaktadır. Bu kapsamda alınan hizmetler alanında da, taşeron firmalar üzerinden azımsanmayacak sayıda insan istihdam edilmektedir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Eğitim Branşları ve Üretim-İstihdama Katkıları 1.Hobi Branşları İSMEK bünyesindeki kurslarda yaklaşık 181 branşta eğitim verilmektedir. Bu branşların hemen tamamına hobi amacıyla katılanlar olabileceği gibi, kariyer geliştirme, mesleki eğitim amaçlarıyla gelenlerden bulunmaktadır. Kursiyerler arasında bu tür bir ayırımı kesin çizgilerle yapma şansı bulunmamaktadır.
Hobiden Hollywood da Birincilik
Hobiden Tarihe Tanıklık Etmeye
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Eğitim Branşları ve Üretim-İstihdama Katkıları 2.Spor Sağlık Branşları İSMEK bünyesinde spor başlığı altında, aerobik, fitness, plates öncelikli olmak üzere hasta ve yaşlı hizmetleri de bulunmaktadır. Hasta ve yaşlı refakatçisi, engelli birey aile destek hizmetleri sayılabilir. Sağlık branşı kapsamında evcil hayvan bakıcılığı kursları da verilmektedir.
İSMEK SPOR MERKEZLERİYLE SAĞLIĞA KATKI
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Eğitim Branşları ve Üretim-İstihdama Katkıları 3.Mesleki Eğitime Yönelik Branşlar İsmek de verilen yaklaşık 181 branşın hemen hemen tamamına yakını mesleki ve teknik eğitime yöneliktir diyebiliriz. Bu kurslara gelenler, aldıkları eğitim sonunda alanda iş bulabilmekte, halen çalışanlar ise terfi etmektedirler. En yoğun talebin olduğu kurslardan bazı başlıklar şöyledir: Bilişim teknolojileri ana başlığında; ofis programları, bilgisayar programlama teknikleri, sistem bakım-onarımcı, veri tabanı yöneticisi, web programlama, web tasarımcı, ağ temelleri vb. Çocuk gelişimi ve eğitimi başlığında 3-6 yaş çocuk etkinlikleri, evde çocuk bakımı ve çocuk bakım elemanı kursları verilmektedir. El sanatları teknolojisi başlığı altında yaklaşık 37 başlıkta kurslar verilmektedir. Bu kursların bitirilmesi durumunda alanda iş bulma şansı oldukça yüksek olup bazıları; ahşap boyama ve vernikleme elemanı, kumaş ve deri çiçek yapımı, nikah şekeri süslemeciliği, halı dokumadır..
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Giyim ve tekstil teknolojisi başlığı altında verilen, kadın giysileri dikimi, deri dikişçiliği, bilgisayarlı modelistlik, stilistlik, trikotaj ilgi gören kurslardır. Güzellik ve saç bakım başlığında; saç bakımı, yapımı, cilt bakımı hizmetleri, makyaj yapma teknikleri, epilasyon ve masaj teknikleri ilgi gören kurslar arasındadır. Halkla ilişkiler ve organizasyon başlığında; çağrı merkezi elemanlığı, vitrin düzenleme ilgi görmektedir. Hukuk başlığında; adli kalem işleri, Kişisel gelişim başlığında; diksiyon, yazım atölyesi, girişimcilik ve KOSGEB Uygulamalı Girişimcilik eğitimleri bulunmaktadır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Konaklama ve seyahat hizmetleri başlığında; rezervasyon elemanı, santralist ve kat hizmetleri elemanları eğitimleri verilmektedir. Kuyumculuk teknolojisi başlığında; mıhlamacı, telkarici, hasır örmeci, gümüş takı işletmeciliği ve kakmacı eğitimleri verilmektedir. Muhasebe finansman başlığında; temel muhasebe, bilgisayarlı muhasebe kursları bulunmaktadır. Seramik ve cam başlığında; boyacı ve çini işlemeciliği, cam süs eşyası yapımı ve seramik biçimlendiricisi eğitimleri verilmektedir. Yabancı diller başlığında; Arapça, İngilizce ve mesleki (konaklama) İngilizce eğitimleri verilmektedir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI Yiyecek içecek hizmetleri başlığında; yaş pasta yapımı, pastacı çırağı, aşçı çırağı, gıda hijyeni ve satitasyon, servis komisi, aşçı yardımcısı, pasta yardımcısı, muhallebici, ev yemekleri hazırlama ve Sarıyer börekçiliği kursları verilmektedir. Pazarlama ve perakende başlığında; sektör için kasiyer, satış görevlisi ve emlak danışmanlığı eğitimleri verilmektedir. Büro yönetimi ve sekreterlik başlığında ise yönetici asistanlığı eğitimleri verilmektedir.
Mesleki Eğitim ve İSMEK
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Eğitim Branşları ve Üretim-İstihdama Katkıları 4.Kariyer Geliştirmeye Yönelik Branşlar Mesleki ve teknik eğitim başlığında açıkladığımız hemen tüm branşlar, kariyer geliştirme, daha iyi bir konuma geçebilme şansı elde etmeye yönelik olarak tercih edilmektedir. Bu anlamda özellikle kişisel gelişim başlığındaki eğitimler, yabancı diller ile bilişim teknolojileri yoğun olarak tercih edilmektedir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Eğitim Branşları ve Üretim-İstihdama Katkıları 5.Kaybolmaya Yüz Tutmuş Geleneksel Sanatları Koruma- Geliştirmeye Yönelik Branşlar İSMEK bünyesinde bulunan birçok başlık, geleneksel sanatlarımızı koruma ve geliştirme amacını taşımaktadır. Bu konudaki bazı başlıklarda adeta İSMEK den önce İSMEK den sonra denilebilecek tarzda gelişmeler kat edilmiştir. Yoğun olarak sanat ve tasarım başlığı altında verilen ve tarihsel olarak stratejik önem taşıyan bu kurslardan bazıları; minyatür, Kat ı, tezhip, hüsn-i hat, ebru, kaligrafi, kalem işi, sedef işçiliği, sanatsal mozaik den bahsedilebilir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Eğitim Branşları ve Üretim-İstihdama Katkıları 6.Diğer Branşlar Ahşap teknolojileri, radyo televizyon, ev yemekleri hazırlama, amatör resim ve müzik aletleri kullanımı, takı tasarımı ve ev tekstilleri işlemeciliği gibi, aynı zamanda hobi branşları kapsamına girecek alanlarda hizmet sunan çok sayıda kurs başlığı bulunmaktadır.
2011 2012 EĞİTİM DÖNEMİ ORGANİZASYONU YAPILAN SEMİNERLER KOSGEB Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi 2011 2012 Eğitim Dönemi nde Anadolu Yakası nda düzenlenen KOSGEB Uygulamalı Girişimcilik Eğitimine toplam 578 aday başvuruda bulunmuştur. Bu eğitime istekli olan 326 girişimci adayının mülakatları bölge ofislerin de yapılmıştır. 3 farklı bölgede toplam 90 kişiye Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi verilmiştir. 16 Nisan 2012 ile 16 Haziran 2012 tarihleri arasında Anadolu Yakası nda 3, Avrupa Yakası nda 1 bölgede olmak üzere toplam 4 gruba daha eğitim verilmeye devam etmektedir.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK in Üretim Boyutu: - Kendine Üretim: Takılar, süs eşyaları, kıyafetler. - Evine Üretim: Küçük ev mobilyaları, mefruşatlar, ahşap objeler. - Çevreye Üretim: Akraba, arkadaş, komşulara ve sevdiklere hediyelik eşyalar. - Dönüşüm: Kullanılan veya atılacak eski eşyaların değişik el sanatları marifetiyle yeniden kullanıma sokulması. - Değer Katma: Çok basit bazı obje, parçaların ufak işlemler sonucu değerli bir ürüne dönüştürülmesi.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Satış Merkezleri ve Gelir-Kazanç Sağlama Fonksiyonu İSMEK kurslarının en önemli misyonlarından biri de, mezun verdiği kursiyerlerle kentsel üretime ve istihdama katkı sağlamaktır. İSMEK verdiği mesleki ve teknik eğitimlerle, şehir toplumundaki pasif işgücünü ve göç yoluyla şehre gelen ve bireyleri genellikle vasıfsız olan kırsal kesim insanını üretici konuma getirmektedir. İSMEK, üretim ve satış boyutu ile emeğin kaynağa dönüştürülmesine dolayısıyla aile bütçesine ve ev ekonomisine katkı sağlamaktadır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK kapsamında, gerek kursiyerlerin ürettikleri ürünleri pazarlama gerekse atölyelerde üretilen ürünlerin pazarlanması amacıyla çeşitli satış merkezleri açılmıştır. Başlıca satış merkezi olarak; Bağlarbaşı Satış Merkezi, Pendik Satış Merkezi ve özellikle yılsonu sergisi kapsamında hizmet sunan Feshane Satış Merkezi bu anlamda en öne çıkanlardır.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK in Satış Boyutu: - Yakın Çevreye: Aile, komşu, arkadaş çevresine satışlar - Sergi - Kermes: Sergi ve Kermeslerde ziyaretçilere satışlar - Satış Merkezi: Oluşturulan özel satış merkezlerinde satışlar - Semt Pazarı: Semt pazarlarında tahsis edilen satış tahtalarından satışlar - Sipariş: Mağaza ve üretim merkezlerinden özel siparişler - Kamu Satışı: Belediye ve Valilik gibi kurumların protokole vereceği hediyeler için özel üretim ve satış
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK in İstihdam Boyutu: - Atölye Kurmak: Kişisel gayretler veya ekip olarak hobi, el sanatları, hediyelik eşya, obje üretimi gibi üretim atölyeleri - Sertifika İle İŞKUR Başvuruları: İSMEK modelinde sertifikalar MEB onaylı olduğu için, başta İŞKUR olmak üzere tüm resmi iş başvurularında istihdam aracıdır. - Referans: İSMEK modelinde sertifikalar, resmi belge aramayan istihdam alanları içinde referans belgesidir. - Terfi: Alınan eğitimler ile kişi mevcut işinde kariyer yapar, yeni pozisyonlar elde eder.
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK in Kadın İstihdamına Katkı Boyutu: Ülkemizde ev kadını statüsündeki yetişkin kadınların çoğunlukla anne-çocuk sağlığı, anne-çocuk eğitimi, boş vakitlerin değerlendirilmesi gibi yetişkin eğitimi programlarına katıldıkları görülmektedir. İSMEK kursiyerlerinin yüzde 79 unu kadınlar oluşturmaktadır. Kadınların, daha çok hobi ve el becerisi kazanma amaçları taşıdığı görülmektedir. Bu nedenle kişisel gelişim ve kadın emeğini geliştirmeye yönelik eğitimler öne çıkmaktadır. Bu eğitimlerle kadınların potansiyel bir işgücü olarak yetiştirilmesinin yanı sıra, önce aile ekonomisine, daha sonra ülke ekonomisine yarar sağlanmasının hedeflendiği görülmektedir.
Kadın İstihdamına Katkı
Ev Ekonomisine Katkı
Rehabilitasyona Katkı
İSMEK İN MESLEKİ EĞİTİM(DEKİ KONUMU) VE İSTİHDAMA KATKILARI İSMEK Merkezi Uzmanlık Merkezleri Ve Mesleki Eğitime Katkıları İSMEK de yarı nitelikli insan kaynağı yetiştirmeyi amaçlayarak, yeni bir konseptte Mesleki Uzmanlık Merkezleri oluşturmaya başlamıştır. Bunlar: 1.Bahçeliveler Yenibosna Mesleki Uzmanlık Merkezi 2.Gaziosmanpaşa Mesleki Uzmanlık Merkezi 3.Mecidiyeköy Mesleki Uzmanlık Merkezi
BAHÇELİEVLER YENİBOSNA MESLEKİ UZMANLIK MERKEZİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ Aşağıdaki tabloda mesleki uzmanlık merkezimizin bilişim teknolojileri alanındaki; usta öğretici, kesin kayıtlı ve işyeri eğitimine gönderilecek kursiyer sayıları yer almaktadır. BRANŞLAR USTA ÖĞRETİCİ SAYISI ÖN KAYITLI KURSİYER SAYISI KESİN AYITLI KURSİYER SAYISI İŞ YERİ EĞİTİMİNE KATILACAK KURSİYER SAYISI BİLGİSAYAR DESTEKLİ REKLAM VE TASARIM 2 414 152 5 OFİS PROGRAMLAMALARI 1 207 94 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA TEKNİKLERİ 1 155 22 BİLGİSAYAR KULLANIMI 5 850 332 8 TEMEL MUHASEBE 3 415 173 2 VERİ TABANI 1 224 105 2 WEB PROGRAMLAMA 1 272 27 4 WEB TASARIM 2 520 273 8 NESNE TABANLI PROGRAMLAMA 1 179 28 3 GENEL TOPLAM : 9 17 3236 1206 32
GÜZELLİK VE SAÇ BAKIM HİZMET Aşağıdaki tabloda mesleki uzmanlık merkezimizin güzellik ve saç bakım hizmetleri alanındaki; usta öğretici ve kesin kayıtlı kursiyer sayıları yer almaktadır. BRANŞ USTA ÖĞRETİCİ SAYISI ÖN KAYITLI KURSİYER SAYISI KESİN KAYITLI KURSİYER SAYISI CİLT BAKIMI HİZMETLERİ 1 31 24 EPİLASYON-DEPİLASYON 1 42 26 TEMEL MAKYAJ 1 58 37 MANİKÜR-PEDİKÜR TEKNİKLERİ 1 30 22 SAÇ BAKIMI VE YAPIMI 1 32 19 SAÇ SAKAL KESİMİ 2 75 46 SAÇA GEÇİCİ VE KALICI ŞEKİL VERME VE BOYAMA 1 28 20 TEKNİKLERİ SAHNE MAKYAJI 2 79 54 KLASİK MASAJ TEKNİKLERİ 1 95 43 SAÇA GEÇİCİ VE KALICI ŞEKİL VERME TEKNİKLERİ 1 27 19 GENEL TOPLAM:8 12 497 310
GAZİOSMANPAŞA UZMANLIK MERKEZİ BRANŞLAR USTA ÖĞRETİCİ KESİN KAYITLI SAYISI KURSİYER SAYISI 3-6 Yaş Çocuk Etkinlikleri 1 25 Adlî Kalem İşleri 1 25 Satış Görevlisi 1 12 Emlak Danışmanlığı 1 33 Santralist 1 20 İngilizce A1 1 42 Rezervasyon Elemanı 1 12 Temel Muhasebe 2 58 Web Tasarım 1 65 Yönetici Asistanı 1 25 Kasiyer 1 12 Hasta ve Yaşlı Refakatçisi 1 13 Hasta Kabul İşlemleri 1 35 Girişimcilik 1 53 Bilgisayar Kullanımı 1 21 GENEL TOPLAM : 16 451
ŞİŞLİ MECİDİYEKÖY UZMANLIK MERKEZİ Aşağıdaki tabloda mesleki uzmanlık merkezimizin branş sayıları; usta öğretici ve kesin kayıtlı kursiyer sayısı yer almaktadır. BRANŞLAR USTA ÖĞRETİCİ SAYISI ÖN KAYITLI KURSİYER SAYISI KESİN KAYITLI KURSİYER SAYISI MODELİSTLİK 2 150 78 HAZIR GİYİM 1 81 53 STİLİSTLİK 2 203 80 BİLGİSAYARLI MODELİSTLİK 2 398 236 BİLGİSYARLI STİLİSTLİK 3 301 186 TEMEL GİYİM 1 27 37 MODA TASARIMI GİYİM 1 MODA TASARIMI STİLİSTLİK 2 25 16 MODA TASARIMI MODELİSTLİK 2 GENEL TOPLAM:6 16 1185 686
Uzmanlık Merkezlerine Geldiler, İşlerini Buldular!
Uzmanlık Merkezlerine Geldiler, İşlerini Buldular!
Uzmanlık Merkezlerine Geldiler, İşlerini Buldular!
Uzmanlık Merkezlerine Geldiler, İşlerini Buldular!
2011-2012 EĞİTİM DÖNEMİ KURS MERKEZİ- KURSİYER SAYILARI Mevcut 231 Kurs Merkezinde: T.C Kimlik Numarasına göre kursiyer sayısı : 255,770 Kesin Kayıtlı Kursiyer sayısı : 208,816 Sıra No Kurs Merkezi Türü Kurs Merkezi Sayısı Toplam Başvuru Sayısı Kesin Kayıtlı Kursiyer Sayısı 1 Kurs Merkezi 181 282.969 180.806 2 Spor Merkezi 22 30.286 23.851 3 İş Birliği Kursları 28 5.685 4.159 TOPLAM KURS MERKEZİ ve KURSİYER SAYISI 231 318.940 208.816
SORUNLAR VE ÖNERİLER Başlıca Sorunlar: 1.Mevzuattan Kaynaklanan Sorunlar Seçildikleri bölgeye eğitim ve geliştirme anlamında daha nitelikli hizmetler üretmesi beklenen yerel idarelerin uygulama sorunları çözümlenmelidir. Bu anlamda kurumların açılması, işletilmesi, öğretmen istihdamı, belge tanzimi vb konularda yaşanan sorunlar, bu kurumların katılacağı arama toplantılarıyla tartışılmalı ve çözümler hızla uygulanmalıdır. Sorun çıkaran değil, düzelten, öneren, ön alan bir mevzuatla yerel idarelerin hizmet sunma kapasiteleri artırılarak, ihtiyaç içindeki insan kaynağının niteliği geliştirilmelidir.
Başlıca Sorunlar: 2.Kaynak Sorunları SORUNLAR VE ÖNERİLER İSMEK İBB nin desteğiyle faaliyetlerini devam ettirmekte olup İBB nin kaynakları da sınırlıdır. Kriz dönemlerinde ilk kesinti düşünülen başlıklardan birisidir. Bu itibarla, idarenin bu hizmete bakışı, olsa da olur, olmasa da olur şeklinde olmamakla birlikte, kaynak yetersizliği durumlarında ilk müracaat edilecek ve kesinti yapılabilecek ilk adres olmaktan çıkmalı, çıkarılmalıdır.
SORUNLAR VE ÖNERİLER Öğretmen-eğitici ücretlerinin ilgili bakanlığın bütçesinden karşılanması düşünülmelidir. MEB kapsamında başlatılan Okullar Hayat Olsun projesi bu başlık altında zikretmemiz gereken önemli bir projedir. Ancak başarı şansı, MEB bünyesinde görev yapan idarecilerin insafına bırakılmamalıdır.
SORUNLAR VE ÖNERİLER 3.Yöneticilerin Kavramsal Bakış Sorunları İSMEK ve benzeri hizmetlere verilecek destek, yerel otoritelerin vizyon larıylı doğru orantılıdır. Uzun soluklu, stratejik bakış açısından yoksun olan yerel otoriteler ise, maalesef bu tür hizmetleri boşa zamanların geçirildiği, özellikle de bayanların hoşça vakit geçirmek için gittikleri mekanlar olarak tanımlamakta, bu anlamda da gerekli ilgi ve desteği vermemektedirler.
SORUNLAR VE ÖNERİLER Ülkemizdeki milli gelir seviyesi, ailelerin asgari geçim standartları, hane gelirleri, asgari ücret seviyesi göz önüne alındığında ve İstanbul daki ailelerin genel ekonomik durumu göz önüne alındığında bu tür kurslara devam eden kesim, kendilerine ücretsiz olan bu seçenek verilmediği takdirde kesinlikle bu tür kurslara gidemeyecek gelir diliminde bulunmaktadır.
SORUNLAR VE ÖNERİLER Kursiyerlerin aile gelirleri göz önüne alındığında ücret ödeyerek bu tür kurslara kaynak ayırması mümkün görünmeyen aileleri bu tür hizmetlerden mahrum bırakmak, bir yerel idare için kabul edilemeyecek bir durum olarak algılanmalıdır.
SORUNLAR VE ÖNERİLER Öneriler Bir yenilenme, heyecan sağlama anlamında Milli Eğitim Bakanlığı nın başlatmış olduğu kampanya kapsamında İSMEK yöneticilerinin önermiş oldukları gibi kendini tanımlamasını yenilemesini de önerebiliriz. İSMEK sanat ve meslek eğitimi kursları yerine İSMEK: Hayatboyu Eğitim Merkezi olarak konumlandırması da mantıklı olabilecektir. Böylece, Milli Eğitim Bakanlığı nın yeni vizyonuna uygun olarak, İSMEK te kendisini daha anlamlı bir şekilde konumlandırmış olacaktır diyebiliriz. Bu kapsamda bir konumlandırma önerisi olarak İSMEK Sürekli Eğitim Merkezi de düşünülebilir.
Öneriler: SORUNLAR VE ÖNERİLER İSMEK sanat ve meslek eğitimi kursları yerine İSMEK, Hayatboyu Eğitim Merkezi olarak konumlandırması da mantıklı olabilecektir. Böylece, Milli Eğitim Bakanlığı nın yeni vizyonuna uygun olarak, İSMEK te kendisini daha anlamlı bir şekilde konumlandırmış olacaktır diyebiliriz. Bu kapsamda ikinci bir konumlandırma önerisi olarak İSMEK Sürekli Eğitim Merkezi de düşünülebilir.
Öneriler: SORUNLAR VE ÖNERİLER Yerel yönetim üst düzey yöneticilerinin iş yoğunluğu nedeniyle tam olarak bu tür hizmetleri yerinde gözlemleyemedikleri görülmektedir. Özellikle de üst düzeyde yöneticiler, kursları düzenli aralıklarla ziyaret etmeli, mezunların kariyerlerindeki değişimler hakkında bilgi almalı, bu hizmetlerin halk nezdinde gördüğü itibarı gözlemlemelidir.
SORUNLAR VE ÖNERİLER Öneriler: İSMEK ve benzeri kurumlarda eğitici olarak görev yapanlar üzerinde sürekli eğitimler gerçekleştirilmelidir. Kursiyerler üzerinde zaman zaman anketler uygulanmalı, eğitimin kalitesi de ölçülmeli ve düzeltici tedbirler alınmalıdır. Yerel idarelerin bu tür hizmetlere daha fazla kaynak ayırmasını sağlayacak mevzuat değişiklikleri yapılmalıdır. Eğitime destek kampanyalarında olduğu gibi iş adamlarının ve diğer hayırseverlerin bu kurumlar için doğrudan destekleri sağlanmalıdır. İş dünyası, ilgili meslek odalarıyla İSMEK arasındaki iletişimi artıracak çalışmalara ağırlık verilmelidir. Bu kuruluşlarla, teorisi İSMEK bünyesinde, uygulamalı eğitimleri ise ilgili kuruluşlarda olacak şekilde ortak çalışmalar yapılmalıdır.
Öneriler: SORUNLAR VE ÖNERİLER Kursların ikinci, üçüncü seviyelerinin verilmesi için ek yatırımlar yapılmalıdır. Özellikle bilgisayar, yabancı dil gibi alanlarda eğitim alan kursiyerler, daha ileri seviyelerde eğitimler talep etmektedir. İSMEK den sürekli olarak diğer kurumlara, özellikle de Milli Eğitim Bakanlığı na ciddi anlamda kayma söz konusudur. Eğitilen personelin geçişinin engellenmesi, maaşlarında yapılacak iyileştirmelere de bağlıdır. Yine idari personelin, yetişmiş insan gücünün piyasasına göre ele alınması ve sektördeki ücret seviyelerine yakın olarak değerlendirilmelidir.
SONUÇ Faaliyetlerinin tamamını İstanbullulara, onların sanat ve meslek eğitimi konusundaki ihtiyaçlarına, kadim bir şehir kültürünün günümüze taşınmasına, insan kaynaklarının eğitim ve gelişimlerine adamış olan İSMEK, bu alandaki hizmetlerini günümüzde olduğu gibi büyük bir başarıyla devam ettirmelidir.
SONUÇ MEB mevzuatında gerekli düzenlemeler yapılarak, İSMEK türü hizmet sunan kurumların önündeki mevzuat kaynaklı sorunlar giderilmeli, sabit maliyetlerini okullarda hizmet sunarak düşürmelerine yönelik uygulamalar titizlikle uygulanmalıdır.
SONUÇ İstanbullular olarak İSMEK in verdiği bu eşsiz Halk Üniversitesi hizmeti için başta İBB başkanı Sayın Kadir Topbaş Bey olmak üzere emeği geçen tüm paydaşlara teşekkür etmemiz ve daha iyi bir İSMEK için üzerimize neler düştüğünü öğrenip bu uğurda çalışmamız gerektiğini belirtmek isterim.
KÖYDE İSTİHDAM
ŞEHİRDE İSTİHDAM
İSMEK LE İSTİHDAM
Aranızda Olamadığım İçin Özür Diler, Sabrınız İçin Teşekkür Ederim. Prof. Dr. Yahya Fidan