TOPLULUK PROGRAMLARI, JEAN MONNET BURS PROGRAMI VE AB 7. ÇP MARIE CURIE ARAŞTIRMA PROGRAMLARINA İLİŞKİN BİLGİ NOTU İçindekiler TOPLULUK PROGRAMLARI... 2 Gençlik (Youth-in-Action) Programı... 2 Hayatboyu Öğrenme Programı... 3 COMENIUS PROGRAMI... 3 ERASMUS PROGRAMI... 4 LEONARDO DA VINCI PROGRAMI... 8 GRUNDTVIG PROGRAMI... 9 ORTAK KONULU PROGRAM... 11 JEAN MONNET PROGRAMI... 11 Jean Monnet Burs Programı... 12 AB 7. ÇP Marie Curie Araştırma Programları ve Türkiye'nin Başarısı... 13 Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 1
TOPLULUK PROGRAMLARI Türkiye 1 Nisan 2004 tarihinden bu yana Topluluk Programlarına katılabilmektedir. Hayatboyu Öğrenme ve Gençlik (Youth-in-Action) programları 2003 yılında kurulmuş olan ve Devlet Planlama Teşkilatına bağlı Ulusal Ajans (AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi) tarafından yönetilmektedir. Ulusal Ajans diğer ulusal düzeydeki ajanslar gibi aşağıdaki görevleri üstlenmektedir; Ülke genelinde AB Eğitim ve Gençlik Programlarının tanıtılması, koordinasyonu ve yürütülmesi, Finanse edilmek üzere seçilen projelerin değerlendirilmesi, AB Komisyonu tarafından seçilen proje başvurularının düzenlenmesi ve ön değerlendirmelerinin yapılması, Üye ülkeler ile AB Komisyonu arasında programların yürütülmesi ve işbirliğinin sağlanması. Türkiye nin Topluluk Programlarına Katılımı (2004-2009) Türkiye den AB Ülkelerine gidenlerin sayısı: 142.000 2009 da 35,839 AB ülkelerinden Türkiye ye gelenlerin sayısı: 100.000 Toplam başvuru sayısı: 25.000 Kabul edilen toplam başvuru sayısı 8.300 Verilen toplam hibe miktarı: 300 M * Yukarıdakiler yaklaşık rakamlardır. Gençlik (Youth-in-Action) Programı Gençlik Programı Avrupa Birliği nin gençler için oluşturduğu bir programdır. Amacı genç Avrupalılara aktif Avrupa vatandaşlığı, dayanışma ve hoşgörüyü aşılamak ve Avrupa nın geleceğini şekillendirme sürecine gençleri de dahil etmektir. Program, AB sınırları dahilinde ve ötesinde hareketliliği, yaygın-eğitimi ve kültürlerarası diyalogu geliştirmekte ve bu sürece eğitim, sosyal ve kültürel durumu ne olursa olsun bütün gençlerin dahil edilmesini teşvik etmektedir. Gençlik Programı, herkese yönelik bir Program dır. Tablo 1 Türkiye deki GENÇLİK PROGRAMINA İLİŞKİN RAKAMLAR (2004-2006) 2004 2005 2006 TOPLAM Yararlanıcılar 2.979 5.186 8.139 16.304 Hibe Tutarı (Milyon ) 2,2 3,03 4,8 10 Başvuru sayısı 297 917 1.203 2.417 Kabul edilen başvuru sayısı 191 345 623 1.159 Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 2
Tablo 2 - TÜRKİYE DEKİ GENÇLİK PROGRAMINA İLİŞKİN RAKAMLAR (2007-2009) 2007 2008 2009 TOPLAM Yararlanıcılar 8.478 9.360 10.031 27.869 Hibe Tutarı (Milyon ) 5,8 6,7 7,6 20 Başvuru sayısı 1.085 1.355 1664 4.104 Kabul edilen başvuru sayısı 395 435 422 1.252 Hayatboyu Öğrenme Programı Hayatboyu Öğrenme Programı, insanların yaşamlarının her aşamasında motive edici öğrenme deneyimleri kazanmaları ve Avrupa genelinde eğitim ve öğretim sektörünün gelişmesine yardımcı olmalarına imkan verir. 2007-2013 yılları için ayrılan yaklaşık 7 milyar tutarındaki bütçesiyle program karşılıklı değişimler, çalışma ziyaretleri ve ağ oluşturma faaliyetleri gibi çeşitli aktiviteleri finanse etmektedir. Projeler yalnızca öğrencilere değil öğretmen, eğitici ve eğitim ve öğretim süreciyle ilgili herkese yöneliktir. Farklı eğitim ve öğretim düzeylerindeki projeleri finanse eden dört alt program vardır; 1. Okul eğitimi için COMENIUS 1. Yüksek öğrenim için ERASMUS 2. Mesleki eğitim ve öğretim için LEONARDO DA VINCI 3. Yetişkin eğitimi için GRUNDTVIG COMENIUS PROGRAMI Comenius programı gençlerin ve eğitim çalışanlarının Avrupa kültür, dil ve değerlerini daha iyi anlamalarına yardımcı olmayı amaçlar. Program faaliyetleri aynı zamanda gençlerin kişisel gelişim, gelecekteki iş yaşamları ve aktif vatandaşlık için gerekli temel beceri ve yeterlilikleri kazanmalarına destek olur. Program okul politikasına ilişkin mevcut tartışmalar ve gelişmelerle yakından ilgili şu konuları ele alır: öğrenme motivasyonu ve öğrenmeyi öğrenme becerisi, anahtar beceriler, dijital eğitim içeriği ve dahil edici eğitim. Tablo 1- Yıllara Göre Hareketlilik Sayısı (Türkiye den AB Ülkelerine) Yıllara Göre Hareketlilik Sayısı Yıl Giden 2004 933 2005 2102 2006 2857 2007 5339 2008 8042 2009 8000 TOTAL 27,273 tahmini rakamlar. Kesin sayılar 2010 yılı sonunda ortaya çıkacaktır. 2008 ve 2009 için hareketlilik sayısındaki ciddi artış kurallardaki değişikliklerle ilgilidir (götürü ücrete geçiş). Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 3
Tablo 2 Yıllara göre Türkiye deki Yararlanıcı Kurumlar (Okullar) Yıllara Göre Yararlanıcı Sayısı Yıl Giden 2004 101 2005 360 2006 467 2007 525 2008 426 2009 416 TOPLAM 2295 Comenius programında yararlanıcı kurumlar tarafından tercih edilen ilk 5 ülke şöyledir; 1. İtalya 2. Polonya 3. İspanya 4. Romanya 5. İngiltere ERASMUS PROGRAMI AB nin en önemli eğitim ve öğretim programı Erasmus, her yıl 180,000 den fazla öğrenciye yurt dışında okuma ve çalışma imkanı sunmasının yanı sıra Avrupa genelindeki yüksek öğrenim kurumları arasında işbirliğini sağlamaktadır. Hedef grubu yalnızca öğrenciler değildir, yurt dışında ders vermek isteyen akademik personel ve özel sektör çalışanlarının yanı sıra yurt dışında eğitim almak isteyen akademik personel de programdan yararlanabilir. Erasmus Programı kapsamında iki ana alt program bulunmaktadır: Öğrenci Hareketliliği ve Personel Hareketliliği. Öğrenci Hareketliliği iki alt programdan oluşur: - SMS Öğrenci Öğrenim Hareketliliği ve - SMP Öğrenci Staj Hareketliliği Personel Hareketliliği iki alt programdan oluşur: - STA - Personel Ders Verme Hareketliliği ve - STT - Personel Eğitim Alma Hareketliliği Aşağıdaki tablolarda Erasmus Programı kapsamında Türkiye den giden ve Türkiye ye gelenlerin sayısı yer almaktadır. Tablo 1 Öğrenci ve Personel Hareketliliği Birlikte (Kişi Sayısı) Giden Gelen 2004 1,481 452 2005 3,437 1,268 2006 5,819 1,987 2007 8,925 2,919 2008 9,247 3,832 2009 9,548 2,661 TOPLAM 38,457 13,119 Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 4
Tablo 2 SMS Öğrenci Öğrenim Hareketliliği SMP Öğrenci Staj Hareketliliği TOPLAM Giden Gelen Giden Gelen Giden Gelen 2004 1,142 229 2004-05 - - 1,142 229 2005 2,852 828 2005-06 - - 2,852 828 2006 4,438 1,321 2006-07 - - 4,438 1,321 2007 6,274 1,799 2007-08 845 183 7,119 1,982 2008 6,919 2,385 2008-09 940 310 7,859 2,695 TOPLAM 21,625 6,562 TOPLAM 1,785 493 23,410 7,055 Tablo 3 STA Personel Ders Verme Hareketliliği STT Personel Eğitim Alma Hareketliliği TOPLAM Giden Gelen Giden Gelen Giden Gelen 2004 339 223 2004-05 - - 339 223 2005 581 440 2005-06 - - 581 440 2006 1,378 666 2006-07 - - 1,378 666 2007 1,693 850 2007-08 383 87 2,076 937 2008 1,052 985 2008-09 541 152 1,593 1,137 TOPLAM 5,043 3164 TOPLAM 924 239 5,967 2,074 2007-08 döneminde en fazla öğrenci gönderen ülke Almanya, ardından da Fransa ve İspanya olmuştur. Malta ve Norveç hariç, tüm ülkelerde öğrenci hareketliliği kapsamında yurt dışına giden öğrenci sayısında da artış görülmüştür. Ancak, en yüksek yıllık artış oranı Lüksemburg da ardından da Türkiye de kaydedilmiştir. 2004 den beri Türk Öğrencilerin Erasmus Programı kapsamında en çok gittiği 5 ülke 5000 4665 4500 4000 3500 Öğrenci Sayısı 3000 2500 2000 1500 2620 2007 1776 1469 1000 500 0 Almanya Polonya İtalya Hollanda Fransa Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 5
Aşağıdaki tablo 2010 yılında, 159 Türk yüksek öğretim kurumundan (HEI) 129 unun Erasmus Üniversite Beyannamesine (EUC Erasmus University Charter) sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Bu da, söz konusu kurumların Erasmus Programına katılabileceği anlamına gelmektedir. Tablo 6 - SMS (Öğrenci Öğrenim Hareketliliği) Programı kapsamında öğrencilerini yurt dışına gönderen en aktif Türk üniversitelerini göstermektedir. # Üniversite 2008-09 akademik yılında SMS kapsamında yurtdışına giden öğrenci sayısı 1 Ege Üniversitesi (İzmir) 398 2 İstanbul Teknik Üniversitesi 377 3 Sakarya Üniversitesi 334 4 Anadolu Üniversitesi (Eskişehir) 307 5 Selçuk Üniversitesi (Konya) 302 6 Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara) 293 7 Yıldız Teknik Üniversitesi (İstanbul) 292 8 Hacettepe Üniversitesi (Ankara) 278 9 Uludağ Üniversitesi (Bursa) 274 10 Ankara Üniversitesi 242 11 Çukurova Üniversitesi (Adana) 225 12 Marmara Üniversitesi (İstanbul) 210 13 Boğaziçi Üniversitesi (İstanbul) 175 14 Süleyman Demirel Üniversitesi (Isparta) 162 15 İstanbul Üniversitesi 136 16 Bilkent Üniversitesi (Ankara) 123 17 Yeditepe Üniversitesi (İstanbul) 118 18 Kocaeli Üniversitesi 115 19 İstanbul Bilgi Üniversitesi 108 20 Karadeniz Teknik Üniversitesi (Trabzon) 105 Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 6
Tablo 7 SMP (Öğrenci Staj Hareketliliği) Programı kapsamında öğrencilerini yurt dışına gönderen en aktif Türk üniversitelerini göstermektedir. # Üniversite 2008-09 akademik yılında SMP kapsamında yurtdışına giden öğrenci sayısı 1 Ankara Üniversitesi 106 2 Anadolu Üniversitesi (Eskişehir) 105 3 Çukurova Üniversitesi (Adana) 70 4 Gazi Üniversitesi (Ankara) 65 5 Kocaeli Üniversitesi 50 6 Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara) 48 7 Ege Üniversitesi (İzmir) 44 8 Akdeniz Üniversitesi (Antalya) 36 9 Hacettepe Üniversitesi (Ankara) 32 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi 10 (Ankara) 26 11 Balıkesir Üniversitesi 20 12 Fırat Üniversitesi (Elazığ) 19 13 Sakarya Üniversitesi 19 14 Boğaziçi Üniversitesi (Ankara) 17 15 Fatih Üniversitesi (İstanbul) 16 16 Muğla Üniversitesi 15 17 Ondokuz Mayıs Üniversitesi (Samsun) 15 18 Sabancı Üniversitesi (İstanbul) 13 19 Selçuk Üniversitesi (Konya) 13 20 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi 12 Tablo 8 - Bu birleştirilmiş tablo SMS ve SMP Programları kapsamında öğrencilerini yurt dışına gönderen en aktif Türk üniversitelerini göstermektedir. # Üniversite 2008-09 akademik yılında SMS+SMP kapsamında yurtdışına giden öğrencilerin TOPLAM sayısı 1 Ege Üniversitesi (İzmir) 442 2 Anadolu Üniversitesi (Eskişehir) 412 3 İstanbul Teknik Üniversitesi 377 4 Sakarya Üniversitesi 353 5 Ankara Üniversitesi 348 6 Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara) 341 7 Selçuk Üniversitesi (Konya) 315 8 Hacettepe Üniversitesi (Ankara) 310 9 Çukurova Üniversitesi (Adana) 295 10 Yıldız Teknik Üniversitesi (İstanbul) 292 11 Uludağ Üniversitesi (Bursa) 274 12 Marmara Üniversitesi (İstanbul) 216 13 Boğaziçi Üniversitesi (İstanbul) 192 Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 7
# Üniversite 2008-09 akademik yılında SMS+SMP kapsamında yurtdışına giden öğrencilerin TOPLAM sayısı 14 Süleyman Demirel Üniversitesi (Isparta) 171 15 Kocaeli Üniversitesi 165 16 İstanbul Üniversitesi 136 17 Akdeniz Üniversitesi (Antalya) 129 18 Bilkent Üniversitesi (Ankara) 129 19 Yeditepe Üniversitesi (İstanbul) 125 20 Gazi Üniversitesi (Ankara) 120 LEONARDO DA VINCI PROGRAMI Bu program kapsamında, farklı ölçeklerde çok çeşitli faaliyetler finanse edilmektedir. Bu faaliyetler arasında bireylerin başka bir ülkede eğitim görmesine imkân veren hareketlilik projeleri, yenilikçi uygulamaların transfer edilmesini ya da geliştirilmesini sağlayan ortaklık projeleri ve sektöre ilişkin tematik konular üzerinde odaklanan iletişim ağları bulunmaktadır. Programdan faydalanabilen kişiler arasında temel düzeyde mesleki eğitim alan öğrencilerden mezunlara, mesleki eğitimden sorumlu kişilerden bu alanda faaliyet gösteren kurum mensuplarına uzanan bir yelpaze bulunmaktadır. Leonardo da Vinci eğitim sektöründeki kurumların Avrupa genelinde ortaklarla çalışmalarına, karşılıklı olarak en iyi uygulamaları paylaşmalarına ve personellerinin uzmanlıklarını arttırmalarına imkân vermektedir. Bu program bireylerin yeni bilgi ve beceriler edinip yeni vasıflar kazanmalarına yardımcı olarak, mesleki eğitimi gençlere daha cazip hale getirmektedir. Ayrıca, genel olarak Avrupa iş piyasasının rekabet gücünü arttırmaktadır. Tablo 1 2004 2009 yılları arasında yerleştirilen kişi/kurum sayısını göstermektedir. 2004 2009 arası yapılan yerleştirmeler 2004 2005 2006 2007 2008 2009 TOPLAM Yurtdışına giden katılımcı sayısı 1,801 3,446 4,092 4,971 5,753 7,009 27,072 Türkiye deki faydalanıcı kurum 217 361 425 436 265 223 1,927 sayısı Türkiye ye gelen katılımcı sayısı 2 295 720 873 948 589 3,432 Tablo 2 Bu tabloda faydalanıcı sayısı ile dağılımları sunulmuştur. Not: Türk Ulusal Ajansı nın veri tabanındaki bazı sorunlar nedeniyle aşağıdaki tabloda belirtilen faydalanıcı kurum sayısı yukarı tablodaki toplam faydalanıcı kurum sayısıyla örtüşmemektedir. Ulusal Ajans yukarı tablodaki rakamların kullanılması gerektiğini belirtmiştir. Kurum türüne göre faydalanıcı sayısı 2004 2005 2006 2007 2008 Genel TOPLAM Okullar 86 218 260 272 161 997 Üniversiteler 84 86 95 45 21 331 STKlar 14 10 16 43 36 119 Belediyeler 0 3 7 8 9 27 Kamu kurumları 10 17 38 53 43 161 Özel kurumlar 20 13 20 36 11 100 Diğerleri 0 0 9 0 0 9 TOPLAM 214 347 445 457 281 1,744 Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 8
2004 den beri Türk Öğrencilerin Leonardo Da Vinci kapsamında en çok gittiği 5 ülke 12 11.001 10 Öğrenci Sayısı 8 6 4 2 2.141 1.547 1.305 1.255 0 Almanya İspanya İtalya Hollanda Avusturya GRUNDTVIG PROGRAMI Grundtvig Programı'nın amacı yetişkinlere bilgi, beceri ve niteliklerini geliştirme fırsatı tanıyarak bu bireylerin istihdam şansını arttırmaktır. Program sadece yetişkin eğitimi kapsamındaki bireyleri değil aynı zamanda öğretmen, eğitimci, eğitim personeli ile bu hizmetlerin verildiği eğitim kurum ve kuruluşları ile sivil toplum örgütlerini da kapsar. Bunların arasında STKlar, işletmeler, gönüllü grupları ve araştırma merkezleri gibi yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde hayatboyu öğrenme ve yetişkin eğitimi konusunda uğraş veren dernekler, danışmanlık kuruluşları ve bilgi hizmetleri sağlayan oluşumlarla politika belirleyici kurumlar ve kuruluşlar yer alır. Grundtvig Programı kapsamında en yoğun olarak tercih edilen 5 ülke şunlardır: 1. İtalya 2. İspanya 3. Almanya 4. Polonya 5. Romanya 2003 2010 dönemine ait Toplam Rakamlar Faaliyet Öğrenme Ortaklıkları Yetişkin Eğitimi konusunda Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri Gönüllü Projeleri Yetişkin Eğitimi Personel Ziyaret ve Değişimleri Asistanlıklar Başvuru sayısı Kabul edilen başvuru sayısı Tahsis edilen bütçe ( ) 1420 356 5,015,721.00 1047 253 401,239.38 10 2 20,193.00 39 15 13,634.17 29 7 52,321.00 Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 9
Faaliyet Çalıştaylar/İrtibat Seminerleri Hazırlık Ziyaretleri Başvuru sayısı Kabul edilen başvuru sayısı Tahsis edilen bütçe ( ) 63 5 135,506.00 397 163 197,659.25 2009 ve 2010 yıllarına ait ayrıntılı istatistikî bilgi için aşağıdaki tablolara bakınız: Faaliyet Başvuru sayısı Kabul edilen başvuru sayısı Tahsis edilen bütçe ( ) Öğrenme Ortaklıkları Yetişkin Eğitimi konusunda Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri Gönüllü Projeleri Yetişkin Eğitimi Personel Ziyaret ve Değişimleri Asistanlıklar Çalıştaylar/İrtibat Seminerleri Hazırlık Ziyaretleri 213 2009 60 (hareketliliğe ilişkin sayısal bilgiler, 2011 sonu itibariyle netlik kazanacaktır) 1,130,500.00 155 37 93,768.66 5 2 20,193.00 16 10 13,634.17 17 7 52,321.00 17 5 135,506.00 63 27 (devam ediyor) 29,636.00 Öğrenme Ortaklıkları 273 2010 Süreç devem etmektedir NA Yetişkin Eğitimi konusunda Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri 264 (devam ediyor) 57 (devam ediyor ) NA Gönüllü Projeleri 5 Süreç devem etmektedir NA Yetişkin Eğitimi Personel Ziyaret ve Değişimleri 23 5 (devam ediyor) NA Asistanlıklar 12 Süreç devem etmektedir NA Çalıştaylar/İrtibat Seminerleri 46 Süreç devem etmektedir NA Hazırlık Ziyaretleri 2 0 (devam ediyor) NA Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 10
ORTAK KONULU PROGRAM Hayatboyu Öğrenme Programı kapsamındaki dört alt programın en iyi sonuçları verebilmesini teminen, bunları tamamlayıcı nitelikte ve dört temel faaliyetten müteşekkil ortak konulu bir program bulunmaktadır. 1. Politika alanında işbirliği iyi politika uygulamaları alanında yeniliklerin yapılması ve paylaşılması 2. Dil Dil farklılıklarından kaynaklanan engellerin aşılması 3. Bilgi ve iletişim teknolojileri yenilikçi öğrenme 4. Proje sonuçlarının paylaşılması ve bu sonuçlardan faydalanılması Sonuçların paylaşılarak uygulanması 2004 2005 2006 2007 2008 2009 TOPLAM Gönderilen katılımcı sayısı 51 110 160 170 196 201 888 JEAN MONNET PROGRAMI Jean Monnet Programı, dünyanın dört bir köşesindeki yüksek öğrenim kurumlarında Avrupa bütünleşmesi üzerine öğretimi, araştırmayı ve düşünmeyi teşvik etmektedir. AB'nin Hayatboyu Öğrenim Programı'nın bir parçası olan Jean Monnet Faaliyeti (Avrupa entegrasyonu çalışmalarında üniversite düzeyinde öğretim ve araştırma projelerinin desteklenmesi) Jean Monnet Kürsüleri ile Mükemmeliyet Merkezlerinin kurulmasını; modüllerin, enformasyon ve araştırma faaliyetlerinin tasarlanmasının yanı sıra Avrupa entegrasyonu konusunda çalışma yapan öğretim görevlileri ve araştırmacıların bir araya gelmesiyle oluşturulan akademik kuruluşların desteklenmesini kapsamaktadır. Jean Monnet faaliyetlerinin seçiminde akademik liyakat temel alınmakta; bununla birlikte zorlu ve bağımsız bir peer review-değerlendirme süreci takip edilmektedir. Jean Monnet faaliyetlerinin uygulanmasında, akademik özerklik ve özgürlük ilkesine kat'i bir suretle riayet edilir. 2003-2009 döneminde, Türk üniversitelerinin 26 Jean Monnet faaliyeti desteklenmiştir. Türkiye'deki Jean Monnet Mükemmeliyet Merkezlerinin sayısı, biri Marmara Üniversitesi'nde diğeri de Boğaziçi Üniversitesi'nde olmak üzere iki olup Jean Monnet Kürsülerinin sayısı da beştir. Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 11
Jean Monnet Burs Programı Türkiye'nin AB'ye tam üyelik hedefleri çerçevesinde Jean Monnet Burs Programı'nın amacı, AB müktesebatının etkin bir şekilde uygulayabilmek için insan kaynaklarını ilgili disiplinlerde geliştirerek idari kapasitesini arttırma çabalarında Türkiye'ye destek olmaktır. Jean Monnet Burs Programı, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılım yolundaki çabalarına yönelik somut bir destek olarak 1989 yılında başlatılmıştır. Program yeni mezunlar da dahil olmak üzere Türk kadın ve erkeklerine, AB üyesi ülkelerdeki üniversitelerde veya araştırma merkezlerinde lisans üstü çalışmalar yapma fırsatı sağlamaktadır. Başvuru kriterlerinin tespitinden bursiyerlerin uygun programlara yerleştirilmeleri de dâhil programın tüm aşamalarıyla ilgili nihai ve son kararlar, projenin yönlendirme kurulu olarak görev yapan Jean Monnet Ortak Komitesi tarafından alınmaktadır. Komitenin şu anki üyeleri Dış İşleri Bakanlığı, AB Genel Sekreterliği, Merkezi Finans ve İhale Birimi ile gözlemci statüsündeki Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu'dur. Programın sağladığı belli başlı faydalardan bazıları şunlardır: 2009 2010 akademik yılında mezun olan ve tüm bir akademik yıl için burs kazanmış olan 76 bursiyer, Üye Ülkelerde yerleşik 40 üniversiteden sertifikalarını aldılar. Bu üye ülkeler Belçika, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda ve Birleşik Krallık'tır. Kamu sektöründen gösterilen ilgide artış söz konusu olup bursların sektörlere göre dağılımı şöyledir: kamu sektörü %40, üniversite %53 ve özel sektör %8. İlk kuşak bursiyerler şu anda, karar alıcı pozisyonlarında görev yapmaktadırlar. Bu kişiler kamu sektöründe AB ile ilişkileri yürütmekte; üniversitelerde AB üzerine araştırmalar yapmakta, bu konularda yeni nesilleri eğitmekte ve Türk özel sektörünün ekonomik olarak büyümesinde anahtar bir rol oynamaktadırlar. Çalışmalar göstermektedir ki bursiyerler Türkiye'ye döndükten sonra bile AB'deki arkadaş ve meslektaşları ile kurdukları bağlantıları korumaktadırlar. Bir diğer ifadeyle, Jean Monnet Burs Programı ayrıca Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki Sivil Toplum Diyalogu'nun gelişmesine de katkı sağlamaktadır. Bu diyalog, Türkiye ile AB üyesi ülkelerdeki sivil toplum arasındaki karşılıklı anlayış ve bilgi düzeyinin arttırılmasında, mevcut mitlerin, karşılıklı önyargı ve korkuların ortadan kaldırılmasında büyük bir önem taşımaktadır. Bursiyerlerin kişisel ve mesleki gelişimine de güçlü bir olumlu katkı sağlayan Program böylelikle Türkiye'deki kurumların, AB müktesebatını uygulamak üzere idari kapasitelerini güçlendirmelerine de hizmet etmektedir. Bu eşsiz deneyim sayesinde bursiyerler sadece Avrupa kültür ve değerlerini gözlemleme ve anlama şansını yakalamış olmakla kalmayıp bununla birlikte Türk kültürünü de Avrupa'da tanıtma fırsatına sahip olmaktadırlar. 2010-2011 akademik yılı için ayrılan fon miktarı 6 milyon Euro'dur. mülakatların ardından 95 aday, burs almaya hak kazanmıştır. Yazılı sınav ve Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 12
AB 7. ÇP Marie Curie Araştırma Programları ve Türkiye'nin Başarısı Genel Bilgi Yedinci Çerçeve Programı'nın (2007'den 2013'e) 'People' Özel Programı, bilim ve teknoloji alanındaki rekabette en temel unsurlardan birinin insan kaynaklarının niteliği ve niceliği olduğunu kabul etmektedir. Genel stratejik hedef, Avrupa Araştırma Alanı'nın (ERA) daha fazla gelişip pekiştirilmesini desteklemek üzere Avrupa'yı araştırmacıların gözünde daha çekici hale getirmektir. Özel Programın hedefi, bireyleri araştırmacı olarak çalışmaya özendirmek, Avrupalı araştırmacıları Avrupa'da kalmaya teşvik etmek ve dünyanın dört bir köşesinden en iyi araştırmacıları Avrupa'ya çekebilmek yoluyla araştırma ve teknoloji sahasında Avrupa'nın insan potansiyelini nitelik ve niceliksel olarak güçlendirmektir. Bu program temelinde, özellikle Avrupa Araştırma Alanı'na sağlanacak yapısal katma değer göz önüne alınarak Marie Curie Araştırma Programları olarak adlandırılan, birbiriyle tutarlı bir faaliyetler bütünü yoluyla ve insana yönelik sistematik bir yatırım anlayışıyla uygulanmaktadır. Türkiye nin Başarısı Ülkedeki araştırma ikliminde meydana gelen gelişmelerin yanı sıra ulusal ve uluslararası hareketlilik mekanizmaları sayesinde Türkiye, daha iyi fırsatlar ve araştırma imkânları dolayısıyla bilimsel ve teknolojik olarak gelişmiş ülkelere göç eden araştırmacılar açısından daha çekici bir ülke haline gelmiştir. Yurt dışındaki birçok yetenekli araştırmacı, Avrupa Birliği'nin araştırmacılara yönelik hareketlilik fonlarının desteğiyle, Avrupa'ya dönmek amacıyla artan bir şekilde Türkiye'yi tercih etmektedirler. 7. CP Marie Curie Araştırma Programları Yeniden Bütünleşme Hibeleri yoluyla Avrupa dışından gelen araştırmacılar açısından Avrupa'daki en çekici ikinci ülke olan Türkiye, bu hibelere başvuranların çoğunun, Türkiye'ye kısa süre önce geri dönen araştırmacılar olduğuna şahit oldu. 100'ü aşkın araştırmacı, Marie Curie Araştırma Programları kapsamındaki ilgili programları kullanarak Türkiye'deki Araştırma Alanı'na yeniden dâhil oldu. Topluluk Programları, Jean Monnet Burs Programı ve Marie Curie Araştırma Programına ilişkin Bilgi Notu 13