T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ADALET İCRA MÜDÜRLÜĞÜ TAKİP İŞLEMLERİ 380H00056 Ankara, 2011
Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya yönelik olarak öğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel öğrenme materyalidir. Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiştir. PARA İLE SATILMAZ.
İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR...iii GİRİŞ...1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1...3 1. İCRA TAKİBİ...3 1.1. Takip Talebi...3 1.2.Genel Mahkeme Hükümlerinin İcrası :...4 1.3. İcra Mahkemesi Kararlarının İcrası :...5 1.4. İcra Ceza Mahkemeleri Karar ve Hükümlerinin İcrası:...5 1.5 İdare Mahkemeleri Kararlarının İcrası :...5 1.6. İcranın Yargıtay Tarafından Geri Bırakılması ( İİK'nun 36. maddesi ):...5 1.7. UYAP uygulamaları ekranı...6 1.8. Dosya Açılış...7 1.8. Takip Talebi Detay Bilgileri Güncelleme İşlemleri:...26 1.9. Harç ve Kasa İşlemleri...36 1.10. Harç Kasa Sorgu ve Raporlama...37 1.11. İcra Takip Tebligatı...38 UYGULAMA FAALİYETİ...42 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...43 ÖĞRENME FAALİYETİ 2...44 2. HACİZ İŞLEMLERİ...44 2.1. İcra Takibinin Kesinleşmesi...44 2.2. Haciz ve Haczin Konusu...45 2.3. Haciz Yolu Takiplerinde Takip Aşamalari :...46 2.4.Haczedilemeyen Mal Ve Haklar...48 2.5.Hacze İştirak...50 2.6.Mahcuz (haczedilmiş ) malların paraya çevrilmesi...50 2.7.Para ve değerli eşyanın tevdii...51 2.8.Hacizde İstihkak Davaları...51 2.9. Hacizli Malların Muhafaza Giderleri...51 2.10. UYAP Haciz Girişleri...51 2.11. Yediemin(Güvenilir El)...63 2.12. Yediemin Girişi UYAP İcra Uygulama Ekranları...63 UYGULAMA FAALİYETİ...67 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...68 ÖĞRENME FAALİYETİ-3...69 3. SATIŞ YAZIŞMALARI...69 3.1. Satış ve Satış Talebi...69 3.2. Şartname ve Satış Şartnamesi...70 3.3. Artırmanın Yapılması ve İhale...70 UYGULAMA FAALİYETİ...91 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...92 ÖĞRENME FAALİYETİ 4...93 4. TAHSİLAT VE REDDİYAT MAKBUZLARI...93 4.1. Tahsilât makbuzu...93 4.2. Reddiyat makbuzu...99 i
UYGULAMA FAALİYETİ...108 ÖLÇME V DEĞERLENDİRME...109 MODÜL DEĞERLENDİRME...110 CEVAP ANAHTARLARI...112 KAYNAKÇA...114 ii
AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI 380H00056 ADALET Zabıt Kâtipliği İcra Müdürlüğü İcra Takip İşlemleri İcra Müdürlüğü İcra Takip İşlmlerine ait icra takibi, haciz, satış yazışmaları, tahsilat ve reddiyat işlemlerine ait bilgilerin verildiği öğrenme materyalidir. SÜRE 40/32 ÖN KOŞUL YETERLİK MODÜLÜN AMACI EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Takip Hukuku Uygulamaları modülünü almış olmak. İcra Müdürlüğü İcra Takip İşlemlerini Yapmak Genel Amaç Gerekli bilgiler verildiğinde mevcut mevzuata uygun olarak Takip Hukuku ile İcra Mahkemeleri, İcra ve İflas Dairelerinde kalem hizmetlerini yürütebileceksiniz. Amaçlar 1. İcra takibi açılma işlemini yapabilecektir. 2. Haciz işlemini yapabilecektir. 3. Satış yazışmalarını yapabilecektir. 4. Tahsilât ve reddiyat işlemini yapabilecektir. Ortam ve Donanım: Modülün işlenebileceği ortamda, konuyla ilgili ders kitapları, yardımcı kaynaklar, bilgisayar ve internet ağ bağlantısı, kırtasiye malzemesi bulunmalıdır. Her öğrenme faaliyeti sonunda modülde verilen ölçme araçları ile ulaştığınız bilgi düzeyinizi kendi kendinize değerlendirebileceksiniz. Modül sonunda ise, kazandığınız bilgi ve becerileri belirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacak bir ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz. iii
GİRİŞ GİRİŞ Modern dünyada yaşanan ekonomik sıkıntılara paralel olarak borçlu ve alacaklı sıfatlarındaki artış, bu kişiler arasındaki problemlerin çözümünde kilit noktası olan İcra Hukukunun öneminin daha iyi kavranmasında araç olmuştur. Menfaatlerin çatışması şeklinde karşımıza çıkan davaların çözümünde, bu menfaatler arasında bir denge kurmayı amaçlayan hukuk bilimi, bu amacı teker teker kanunlarımızda gerçekleştirmiş; böylece İcra ve İflas Kanunumuzda da çatışmalardan bağımsız üçüncü kişilerin hakları gözönünde bulundurulmuştur. Her asliye mahkemesinin yargı çevresinde yeteri kadar icra dairesi ve her icra dairesinde Adalet Bakanlığınca atanacak bir icra müdürü bulunur. İcra müdürü Görevleri. ;Dosya ve tutanak düzenlemek,tevdi edilen para ve değerli eşyayı saklamak.icra dairesine yapılan ödemeleri kabul etmek.kendilerinin ve yakınlarının işlerini görmemek.takip edilmekte olan bir alacak veya satılmakta bulunan bir şey hakkında kiminle olursa olsun kendileri veya başkaları hesabına akit yapmamaktır. Bu modülde icra daireleri, icra iflas daireleri, icra mahkemelerinin yaptıkları işlemleri bulabileceksiniz. İcra daireleri, icra iflas daireleri, icra mahkemelerinin UYAP paket proğramındaki uygulamaları öğrenmiş olacaksınız. 1
2
AMAÇ ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 Bu öğrenme faaliyeti ile kazanılacak bilgi ve beceriler doğrultusunda, açılma işlemini yapabileceksiniz. İcra takibi ARAŞTIRMA Takip talebinin ne anlama geldiğini kaynak kitap, dergi ve internet sitelerinden inceleyiniz. Harç miktarı ve tahsili hakkında Kütüphane veya internet aracılığıyla, bilgi toplayınız. İcra Müdürlüklerine giderek harç miktarı ve tahsili takip, icra takip tebligatı hakkında araştırma yapınız. Çevrenizde icra takibi ile ilgili bir olay hakkında araştırma yaparak sınıfta paylaşınız. 1.1. Takip Talebi 1. İCRA TAKİBİ İcra ve İflas Kanununa gore her asliye mahkemesinin yargı çevresinde yeteri kadar icra ve iflas dairesi bulunur. Her icra dairesinde Adalet Bakanlığınca atanacak bir icra memuru ile yeteri kadar yardımcı ve mahallince atanacak katip, mübaşir ve sair müstahdemler bulundurulur. Ayrıca icra memuru olmıyan yerlerde bu vazife mahkeme başkatipleri tarafından görülür. Adalet teşkilatı sulh mahkemesinden ibaret bulunan yerlerde Adalet Bakanlığı bu mahkemelere görmeye yetkili olduğu işlerce icra yetkisini verebilir. Bu takdirde icra memuruna ait görev ve yetkiler mahkeme başkatibi, yokluğu halinde zabıt katibi tarafından yerine getirilir. Birden ziyade asliye mahkemesi olan yerlerde Adalet Bakanlığı icra dairelerini bir arada bulundurmaya ve aynı icra mahkemesine bağlamaya yetkilidir. İcra ve iflas işleri bir dairede birleştirilebilir Alacaklı, takip talebini yetkili icra dairesine yazılı ve sözlü olarak yapar. (Icra ve İflas Kanunu m. 58, 1). Takip talebi, genellikle yazılı yapılır ve bunun için basılı takip talebi formu kullanılır. Bu basılı örnekte takip talebinin bütün sağlık şartları yazılı olduğundan, basılı örneği 3
doldurmak kolaydır. Basılı takip örneğinin kullanılması, hem alacaklının hem de icra memurunun işini kolaylaştırır. Basılı takip örneğinde aşağıdaki bilgilerin olması gerekir: Alacaklının (varsa kanuni temsilcisinin ve vekilinin) adı, soyadı, vergi numarası, şöhret ve ikametgâhı Borçlunun (varsa kanuni temsilcisinin ve vekilinin) adı, soyadı, alacaklı tarafından biliniyorsa vergi numarası, şöhret ve ikametgâhı Alacağın ve istenen teminatın Türk parası ile tutarı, faizli alacaklarda faiz yüzdesi ve faizin işlemeye başladığı tarih Alacak bir senede dayanıyorsa, senedin tarih ve numarası bildirilerek aslının veya örneğinin ibrazı Takip yollarından (haciz veya iflas) hangisinin seçildiğinin beyanı Alacaklı veya vekilinin imzası ve tarih Ancak, takip talebinde bulunmak için mutlaka basılı takip örneğini kullanmak zorunlu değildir. (Özellikle icra dairesinde basılı örnek mevcudunun kalmamış olması halinde)adi bir kağıda yazılmış olup, takip talebinin bütün sağlık şartlarını içeren bir takip talebi de geçerlidir, icra müdürü, böyle bir takip talebini almaktan kaçınamaz. Takip talebi sözlü olarak da yapılabilir. Sözlü takip talebinde bulunmak isteyen alacaklının, icra müdürüne başvurarak, ona takip talebi için gerekli bilgileri vermesi gerekir. İcra müdürü, bu bilgileri basılı tutanağa (örneğe) geçirir. Bu tutanak alacaklı ve icra müdürü tarafından imzalanır. Alacaklı, takip talebi ile birlikte,, gerekli başvurma harcını, binde beş peşin harcı ve ödeme emrinin borçluya tebliği ve borçlunun 62. maddeye göre yapılabileceği itirazın kendisine tebliği için gerekli posta ücretini peşin olarak icra dairesine vermeye mecburdur. Alacaklı, takip talebini başka bir(mesela, bulunduğu yer)icra dairesi aracalığı ile yetkili icra dairesine gönderebilir. Bu halde aracılığı istenen icra dairesi, alacaklıdan gerekli harç ve giderleri alır ve bunları takip talebi ile birlikte yetkili icra dairesine gönderir. 1.2.Genel Mahkeme Hükümlerinin İcrası Hukuk Mahkemeleri Hükümlerinin İcrası : HMUK' da değişiklik yapılmasına ilişkin 5236 sk.nun 426/J-2 ve 433/2 maddelerinde (değişiklikten önce 443/4. maddesinde) sayılan istisnalar dışında, ilamların kesinleşmeden icrası ilkesi kabul edilmiştir.hmuk'nun 426/J-1, 433/1 (değişiklikten önce 443/1) ve İİK'nun 36. maddelerine göre (bölge adliye mahkemesinden), Yargıtay dan, HMUK' nun 449. maddesine göre mahkemesinden, İİK.nun 33. maddesine göre icra mahkemesinden, İcranın geri bırakılmasına dair karar getirilmedikçe ilamın icrası gerekir (İİK m. 32). Hükmün, yargılama giderleri ile ilgili hüküm fıkrası (ferileri) hakkında da yasal durum aynıdır. 4
Ceza Mahkemelerinin Şahsi Haklara, Yargılama Giderleri ile Vekalet Ücretlerine İlişkin Hükümlerinin İcrası: Ceza Mahkemesi hükmü, yargılama giderleri ve ücreti vekalete ilişkin hüküm fıkraları da dahil olmak üzere, kesinleşmedikçe, genel hükümler dairesinde icra olunamaz (5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun m.4) 1.3. İcra Mahkemesi Kararlarının İcrası İcra Hukuk Mahkemeleri Kararlarının İcrası: Takip hukukuna müteallik temyiz, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunundaki şartlar dairesinde yapılır. Kararın temyizi, satıştan başka (satışa kadar) icra muamelelerini durdurmaz, satışı durdurur (İİK.m.364/2,3). Mahiyeti gereği icra mahkemesinin ihalenin feshi şikayetleri hakkında verdiği kararlardan, ihaleyi kesinleştiren, daha açık anlatımla şikayeti red ve tescili temin eden kararlarının icrası için kesinleşmeleri gerekir (İİK m.134/son). Diğer kararlarının ve bu cümleden olarak ihalenin feshi şikayetlerini kabul ve ihaleyi fesheden kararlarının icrası için kesinleşmeleri gerekmez (İİK m.364/3),iik.nun 169a/6, 170/3,4, 68/7, 68a/8, maddelerine göre, icra mahkemesince verilen tazminat kararının icrası, menfi tesbit ve istirdat davası açılması halinde tehir olunuricra Mahkemesi kararları hakkında özel hüküm konusu birkaç istisna (İİK.m. 97/14, 269c/3, 276/3 ve 4.12.1957 günlü 1957/10-25 S. İBK.) dışında, İİK.nun 36. maddesi hükmü de uygulanmaz. 1.4. İcra Ceza Mahkemeleri Karar ve Hükümlerinin İcrası Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında 5275 sayılı kanun hükümlerine göre infaz edilir (İİK m.353,354). 1.5 İdare Mahkemeleri Kararlarının İcrası 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Hakkında Kanununun 28/1 ve 28/2. maddeleri hükümlerine göre, idare mahkemelerince iptal davalarında verilen kararların genel hükümler dairesinde icrası için kesinleşmeleri gerekir, tam kaza davalarında ise gerekmez. 1.6. İcranın Yargıtay Tarafından Geri Bırakılması ( İİK'nun 36. maddesi ) İİK' nun 36. maddesi, yukarıda açıklanan istisnalar dışında icra mahkemesi kararları hakkında, ayrıca nafaka kararları hakkında (HMUK m.426/j-1 son cümle, m.433/1 son cümle, değişiklikten önce m.443/3) uygulanamaz. Sair kararlar hakkında İİK' nun 36. maddesi düzenlemesine göre:icra emrinde veya itirazın iptali hükmüne göre düzenlenen ödeme muhtırasında verilen süre dolmadan,tehiri icra talepli temyiz başvurusunu belgelemek, yeterli haczin 5
mevcudiyeti veya deponun gerçekleştirilmesi halinde Yargıtay'dan icranın geri bırakılması kararı alınmak üzere icra dairesinden mühlet istemek, Depo ve yeterli haciz mevcut değil ise, yeterli teminatı göstermek, kabul için icra mahkemesine arzedilmesini talep etmek, teminatın icra mahkemesince kabulünü takiben Yargıtay'dan icranın geri bırakılması hakkında karar alınmak üzere icra dairesinden mühlet istemekicra dairesince verilecek mehil kararını takip ve tebellüğ etmek, daha sonra Yargıtay dan istenilen icranın geri bırakılması kararının, mehil içinde dava dosyasına intikal etmesini, (hükmü temyiz edilen mahkeme veya icra dairesi aracılığı ile veya doğrudan doğruya Yargıtay ın ilgili dairesi nezdinde) takip ve temin etmek, Mehil isteyen tarafından yerine getirilmesi gereken usul işlemleridir. Bu prosedüre karşı tarafın her hangi bir surette iştiraki söz konusu olmadığı gibi, prosedürün işletilmesi ile ilgili hiçbir görevi de yoktur. Muhik sebeplerin mevcudiyeti halinde, verilen süre dolmadan, sebepleri açıklanarak, belgeleri ibraz edilerek icra dairesine veya şikayet yolu ile icra mahkemesine başvuru halinde ek mehil alınabilecektir. Mehil kararı, icranın geri bırakılması kararının alınamayışı veya sürenin dolması halinde kendiliğinden mürtefi olacaktır. Temyiz edilen kararın onanması ile, mehil kararı mürtefi (kaldırılma)olmuştur. Takip devam edecek, mahcuzlar satılıcak veya depo edilen para alacaklıya ödenecek veya teminat paraya çevrilecektir.karar bozulması ile, icra muameleleri olduğu yerde durmuştur (İİK m.40/1). Bozmanın mahiyetine göre teminatın geri verilip verilmeyeceğine, temyiz edilen kararı vermiş olan mahkeme tarafından kesin olarak karar verilecektir. ( İİK' nun 36/1.maddesi kanun yollarının, istinaf ve temyiz aşamalarında uygulanabilecek bir hükmüdür (HMUK m.426/j-1,433/19. Tashihi karar aşamasında uygulanamayacaktır.(hmuk m.440-441) 1.7. UYAP uygulamaları ekranı İcra dairesine gönderilen takip talebini, icra dairesi çalışanları UYAP uygulamaları ana ekranından kaydını yaparlar. İcra ve İflas Müdürlükleri UYAP uygulamaları ekranında 14 adet ana menü (Evrak, Dosya Açılış, Dosya İşlem, Harç ve Kasa, Mal, Rehin, Haciz, Satış, Genel Yazılar, Genel İşlemler (Sistem), Raporlar, Sorgular, Genel İşlemler (Sistem), Genel Ortak) ve icra genel dosya sorgulama ve iş listesi bölümleri bulunmaktadır. Evrak menüsü tüm modüllerde ortak ekrandır. İş listesi, Birimlerden gelen ve birim için onay işlemleri, evrak hazırlama gibi işlemlerin çalıştırılabildiği, işlerin aktarıldığı ve yönlendirildiği, Tarama Merkezi Evrak Kayıt, İlgili dosyalara fiziksel ortamda gelen evrakların sisteme tanıtılıp, dosyalara tarama ve sisteme kayıt ederek aktarılmanın yapıldığı, 6
Giden Evrak Oluşturma, Başka birimlere gidecek ve muhabere numarası alacak evrakların sisteme kaydının yapıldığı, Evrak Tarayıcı; Fiziksel ortamda gelen evrakların ilgili dosyaya tarayıcı vasıtasıyla taratılma işleminin yapıldığı, Dosya Evrak Kayıt İşlemleri, fiziksel ortamda gelen evrakları sisteme tanıtma (Taranmış ya da taranmamış)işlemlerinin yapıldığı, Evrak Onay Sunma İşlemleri, sistem üzerinden hazırlanan ve onay listesinden yapılan seçimle evrakın onaya sunulduğu durumda, evrakın onaylanması için gerekli işlemlerin yapıldığı ( Son yapılan değişiklikle haciz ihbarnameleri hazırlanıp kaydet denildikten sonra,ilgili evrak Evrak Onay Sunma İşlemleri ekranına düşmektedir. ), Bir kayda Bağlı olmayan evrak silme, sistem üzerinden hazırlanarak kaydedilmiş fakat Onaylanmamış evrakın silinmesinin yapıldığı, Muhabere Defteri İşlemleri, Gelen giden evraklara verilen numaraların sorgulandığı Evrak Menüsünün alt menüleri olarak uygulama ekranlarında yer almaktadır. 1.8. Dosya Açılış Takip Talebi Tevzi Ön Bilgi Kontrollü ( Kota Kontrollü): Kota uygulaması olan icra dairelerince kullanılan bir ekrandır. Takip Talebi Tevzi Ön Bilgi Kontrolü (Kota Kontrolsüz): Tek icra dairesi bulunan birimlerde tevzi işlemleri Takip Talebi Tevzi Ön Bilgi Kontrolü (Kota Kontrolsüz)ekrandan yapılmaktadır. Takip talebi tevzi önbilgi butonu tıklanır. 7
Resim 1.1: Dosya Açılış Ekranı 8
Resim 1.2: Dosya Seçme Ekranı İlgili ekrandan, Dosya Tipi-Dosya Türü-Getiren Tip (Avukat/Kurum/Sistemde Kayıtlı Olmayan Taraf) seçilip, dosya sayısı yazılarak Tevzi Et butonu tıklanarak tevzi işlemi gerçekleştirilir. 9
Resim 1.3: Dosya Aç Butonu İlgili ekrandan, tevzi yapılacak taraf ve TC. Kimlik numarası yazılarak Dosya Aç butonu tıklanarak tevzi işlemi gerçekleştirilir. 10
Resim 1.4: Taraf bilgileri gir butonu Dosya Aç butonu tıklandıktan sonra ilgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup Taraf Bilgileri Gir butonu tıklanır. 11
Resim 1.5: Kaydet butonu İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup Kaydet butonu tıklanır. 12
Resim 1.6: Taraf bilgileri gir butonu İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup Taraf Bilgileri Gir butonu tıklanır. 13
Resim 1.7: Sorgula butonu Tek ve birden fazla icra dairelerin tevzi yapılan numarası verilen yada verilmeyen takiplerin sorgulamasının yapıldığı ekrandır.sorgu ekranında tarih aralığı girişi yapıldıktan sonra, Takip geliş şekli ve Dosya Numarası Alma Durumu aranmak istenilen kriterlere göre seçilerek Sorgula butonuna tıklanır. 14
Resim 1.8: Sorgulama Ekranı İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup adres bilgileri girildikten sonra Kaydet butonu tıklanır. 15
Resim 1.9: Sorgulama Ekranı İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup taraf bilgileri (borçlu)girildikten Sorgula butonu tıklanır. 16
Resim 1.10: Kişi bilgilerinden sorgula butonu İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup taraf bilgileri (borçlu) girildikten sonra Kişi Bilgilerinden Sorgula butonu tıklanır. 17
Resim 1.11: Kaydet butonu İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup taraf bilgileri (borçlu) girildikten Kaydet butonu tıklanır. 18
Resim 1.12: Yıldızlı alanları doldurma uyarısı İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup Sorgula butonu tıklanır. İlgilili olan tüm alanların doldurulması gerekmektedir. Devam için Evet butonu tıklanır. 19
Resim 1.13: Adres bilgilerini güncelleme ekranı İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup borçlunun adres bilgileri girildikten sonra Listeye Ekle butonu tıklanır. 20
Resim 1.14: Ödeyecek taraf bilgileri ekranı İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup ödeyecek taraf bilgileri girildikten sonra Ekle butonu tıklanır. 21
Resim 1.15: Masrafların giriş Ekranı İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurulup masraflar girildikten sonra Ekle butonu tıklanır. 22
Resim 1.16: Harç Masraf Tahsilat Ekranı İlgili ekrandan harç belirleme alanına tıklandığında bütün harç ve masrafların dökümü gelir sonra Harç Masraf Tahsilatı butonu tıklanır. 23
Resim 1.17: Dosya bilgileri girme ekranı İlgili ekrandan (*) lı alanlar doldurup Dosyayı Aç butonu tıklanır. 24
Resim 1.18: Dosya Açılış Uyarısı Dosya başarıyla açıldı ilgili ekranda Tamam butonunu tıklayınız. 25
1.8. Takip Talebi Detay Bilgileri Güncelleme İşlemleri Resim 1.19: Dosya Açılış Ekranı Dosya numarası almamış takipler için, dosya aç bölümünden işlemlere devam edilirken, dosya numarası almış fakat işlemleri tamamlanmamış takipler için ise dosya aç bölümüne tıklandığında Detay Bilgileri Girişi ekranı gelmektedir. 26
Resim 1.20: Dosya evrak listesi 27
İlam Bilgilerinin Girilmesi: İlamlı (ilamsız) takiplerde, ilam alacak bilgisinin girilmesi ve ilam alacak kalemi girişinin yapıldığı ekrandır. Resim 1.21: İlamsız bilgileri gir butonu İlgili ekranda İlamsız Bilgileri Gir butonu tıklanır. 28
Resim 1.22: Diğer alacak bilgileri ekranı İcra ve İflas Müdürlüklerinde, takibin türüne göre sisteme kaydı yapılan alacak bilgi girişinin iptali, güncellenmesi ve alacak kalemi ekleme, işlemleri yapılmaktadır. İlgili ekranlarda ilk yapılacak olan işlem Bilgisinin Girilmesi ekranında yıldızlı alanları doldurduktan sonra, Alacak Kalemi Ekle butonu tıklanarak ilgili alacak kalemlerinin girişinin yapılmasıdır. 29
Resim 1.23: Diğer alacak ekleme penceresi Alacak Kalemi Ekle ekranında ise; (*) lı alanlar doldurulduktan sonra, eğer faiz yürütülmeyecek bir alacak kalemi ise (örneğin geçmiş gün faizi) sadece Ekle butonuna tıklanması gerekmektedir. 30
Resim 1.24: Alacak kalemi girişi ekranı Alacak Kalemi Ekle ekranında ise; eğer alacak kalemi faiz istenilecek bir alacağı oluşturmakta ise ekranın sağ tarafındaki faiz bilgilerinin doldurularak Faiz Ekle butonundan sonra, Ekle butonuna tıklanması gerekmektedir. 31
Resim 1.25: Alacak kalemi ekle/kaydet butonu İlgili ekranda Alacak Kalemi Ekle butonu tıklandıktan sonra Kaydet butonu tıklanır. 32
Resim 1.26: İşi bitir butonu İlgili ekranda İlamsız Bilgileri girildikten sonra İşi Bitir butonu tıklanır. 33
Resim 1.27: Makbuz hazırla butonu İlgili ekrandan Makbuz Hazırla butonu tıklanır. 34
Resim 1.28: Evrak Göster Ekranı İlgili ekranda Makbuz Hazırlandı Kapat butonu tıklanır 35
1.9. Harç ve Kasa İşlemleri Devletin,icra hukuku alanındaki faaliyetine karşılık olmak üzere harç pulu yapıştırılmak suretiyle aldığı (bkz. Harçlar K. m. 25, 137) paraya icra harcı denir. İcra ve İflas Müdürlüklerinde günlük ve geçmiş günlere ait para giriş çıkışlarının, makbuzların, iptallerin, bankaya yatırmadan önce ve sonraki raporların görüntülenip, çıktı alındığı ekranlardır. Resim 1.29: Harç ve KasaEkranı 36
Harç ve Kasa Menüsünden bilgi girişleri sistem üzerinden yapılan dosyalara ait hesap özeti alınabilinmektedir. Sistem üzerinden Harç ve masraf makbuzları, tahsilat ve reddiyat makbuzları, Harç ve Kasa menüsünden kesilmekte olup, bu makbuzlara ilişkin makbuz iptallerinin sistemden gün içerisinde yapılması gerekmektedir. Günü geçmiş olan makbuzların iptali mümkün olamamaktadır. Yine gün içerisinde iptal edilmesi gereken makbuzlar; Harç ve Kasa menüsünden, Harç Masraf Makbuzu İptali, Tahsilat İptal, Reddiyat Sorgulama ve İptal bölümünden yapılmaktadır. Tahsilât Alacak Kalemi İlişkilendirme ve İptal ekranında, ilgileri tarafından ödenen tahsilât esnasında ilişkilendirme yapılmamış ise otomatik ilişkilendirme işlemleri yapılmaktadır. (İlişkilendirilmemiş alacak kalemleri, toplu tahsilât tasnif ekranlarında uyarı şeklinde ortaya çıkmakta olup, ilgili tasnifin yapılmasını engellediğinden, bu menüden gerekli ilişkilendirmenin yapılması gerekmektedir. Tahsilat Nedeni Güncelleme ekranında, Teminat, satış v. s. işlemlerde ilgili dosyaya alınan tahsilatlarda yada tahsilat yapılırken sehven tahsilat nedeni yanlış kesilmiş ve doğru tahsilat yapılması için ilgili tahsilatın güncellenmesi işlemleri yapılmaktadır. 1.10. Harç Kasa Sorgu ve Raporlama Resim 1.30: Dosya Harç ve KasaEkranı 37
İcra ve İflas Müdürlüğü tarafından sistemden alınan tahsilât, reddiyat, harçlara ilişkin olarak, hazırlanacak Rapor Türü-Hazırlanacak Rapor Tipi ve Hazırlanacak Raporun tarih aralığı belirlenerek sorgulanması halinde, harç kasaya ait tüm raporların alınabildiği ekrandır. 1.11. İcra Takip Tebligatı İcra işlerinde tebliğatın büyük önemi vardır. Bir çok icra işleminin tamamlanıp hüküm ifade edebilmesi için, tebliğ edilmiş olması gerekir. İcra işlerinde tebliğat, Posta ve Telgraf Teşkilatı veya memur tarafından yapılır. Tebliğat yapılmasını isteyen kimsenin, bu tebliğ için gerekli posta giderini ve hatta borçlunun ödeme emrine karşıkendisine giderini posta pulu olarak icra dairesine vermesi gerekir. Vermezse tebligat yapılmaz ve ilgilinin talebi hükümsüz kalır. Tebliğat, tebliğ yapılacak kimseye bilinen son adresinde yapılır. 38
Resim 1.31: Tebligat işlemleri seçeneği Genel işlemler menüsünde Tebligat Zarf Davetiye Hazırlanması ekranından Tebliğat İşlemleri bölümü seçilir. 39
Resim 1.32: Tebligat zarf/davetiye hazırlanması ekranı İlgili ekranda Tebligat Hazırla bölümündeki alacaklı, borçlu ve vekili kısımları kaydedilir. 40
Resim 1.33: İşlem gerçekleşti uyarısı İşlem gerçekleştikten sonra Tamam butonu tıklanır. 41
UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda İcra Müdürlüğü İcra Takip İşlemlerini öğrenerek uygulayabileceksiniz. İşlem Basamakları Öneriler İcra müdürlüklerinden takip talebi hakkında bilgi alabilirsiniz. Alacaklı veya vekilinin hazırladığı takibi İletişim ve teknoloji araçlarını takip sisteme kaydediniz. ederek, takip talebi hakkında bilgi alabilirsiniz. Kütüphaneye giderek harç hakkında bilgi toplayınız. İcra takibinin harçlarını hesaplayınız. Adliyeye giderek icra harcı hakkında bilgi toplayınız. İletişim ve teknoloji araçlarını takip ederek, icra harcı hakkında bilgi toplayınız. UYAP İcra Uygulama Ekranlarını kullanınız. İcra Müdürlüklerine giderek UYAP İcra Uygulama Ekranları hakkında bilgi toplayınız. İcra Müdürlüklerine giderek İcra Takip Tebligatı hakkında bilgi toplayınız. Tebligatı çıkarınız. İletişim ve teknoloji araçlarını takip ederek, icra takip tebligatı hakkında bilgi toplayınız. 42
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandığınız bilgileri ölçmek için aşağıdaki sorulara doğru (D), yanlış(y) olarak cevap veriniz. 1. ( ) Genel haciz yolu ile takip, alacaklının icra dairesine yapacağı bir takip talebi ile başlar. 2. ( ) Alacaklının takip talebinde bulunabilmesi için, alacağın bir senede(belgeye)bağlı olması gerekir. 3. ( ) Alacaklı, takip talebini yetkili icra dairesine sadece yazılı olarak yapar 4. ( ) Takip talebinde bulunmak için mutlaka basılı takip örneğini kullanmak zorunludur. 5. ( ) Takip talebi sözlü olarak da yapılabilir. 6. ( ) Takip talebini alan icra dairesi, alacaklıya bir ödeme emri gönderir 7. ( ) Borçlu, ödeme emrine yedi gün içinde itiraz etmezse(veya itiraz eder de bu itiraz iptal edilir veya kaldırılırsa), ödeme emri kesinleşir. 8. ( ) Devletin, icra hukuku alanındaki faaliyetine karşılık olmak üzere harç pulu yapıştırılmak suretiyle aldığı paraya icra harcı denir. 9. ( ) İcra işlerinde tebligat, Posta ve Telgraf Teşkilatı veya memur tarafından yapılır. 10. ( ) Tebligat yapılmasını isteyen kimse masrafları karşı tarafa ödetir. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modülün sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer öğrenme faaliyetine geçiniz. 43
ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile kazanılacak bilgi ve beceriler doğrultusunda mevzuata uygun İcra ve İflas Dairelerinde Haciz işlemleri uygulamalarını yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizde bulunan bir kütüphaneyi ziyaret ederek icra takibi, harç, haciz işlemlerini araştırınız. İcra Müdürlüklerine giderek icra takibi, haciz, satış yazışmaları, tahsilat ve reddiyat işlemleri hakkında araştırma yapınız. Çevrenizde bulunan yediemin depolarına giderek burada yapılan işlemleri araştırınız. 2. HACİZ İŞLEMLERİ Haciz işlemleri icra takibinin kesinleşmesi ile başlar.haciz, kesinleşmiş bir icra takibinin konusu olan belli bir para alacağının ödenmesini sağlamak için, alacaklı lehine, söz konusu alacağı karşılayacak miktar ve değerdeki borçluya ait mal ve haklara icra dairesi tarafından hukuken el konulmasıdır. 2.1. İcra Takibinin Kesinleşmesi Takip talebini alan icra dairesi, bir ödeme emri düzenleyerek bunu borçluya gönderir. Ödeme emri ile borçluya, borcu ödemesi veya itirazı varsa bunu bildirmesi ve bunları yapmazsa cebri icraya devam edileceği(malların haczedileceği)ihtar edilir. Ödeme emrinin kesinleşmesinden sonra icra takibine kendiliğinden devam edilemez bunun için alacaklının haciz talebi nde bulunması gerekir. Haciz isteme süresi : Alacaklının haciz isteme hakkı, ödeme emrinin borçluya tebliği tarihinden itibaren 1 sene geçmekle düşer. Borçlu ödeme emrine itiraz etmişse İCRA MAHKEMESİ de itirazın kaldırılması için başvurulması veya itirazın iptali için mahkemeye başvurulması tarihinden bu makamlardan çıkan kararların kesinleşmesine kadar olan süre 1 yıllık süre hesabına katılmaz., Bu sürenin geçmiş olması sadece haciz isteme hakkının düşmesine sebep olur. İcra takibi düşmez. Alacaklı yeniden haciz isteyebilmek için yenileme talebinde bulunmalıdır. Yenileme talebi borçluya tebliğ edilir. Ancak borçluya yeniden ödeme emri gönderilmez. 44
2.2. Haciz ve Haczin Konusu İcra dairesi, alacaklının haciz talebi üzerine borçlunun menkul, gayrimenkul malları ile alacak ve haklarından alacaklının alacağına ( faiz ve giderler dahil) yetecek kadarına haciz koyar. Haczi icra müdürü veya yardımcısı veya icra dairesi görevlilerinden biri yapabilir. İcra dairesi haciz talebinden itibaren 3 gün içinde hacze başlamalıdır. Haczi yapan görevli haczedilen malların kıymetini takdir eder ve haciz tutanağına geçirir. Kıymet takdiri için bilirkişiye başvurulabilir. Borçlu haczi sırasında talep edilirse, kilitli yerleri açmaya ve mallarını göstermeye mecburdur. Borçlunun üzerinde kıymetli bir eşya sakladığı anlaşılırsa ve bunları vermemekte direnirse borçlunun şahsına da zor kullanılabilir. Haciz Tutanağı;Haczedilen malların kıymetleri ile birlikte yazıldığı tutanaktır. Haczedilebilen hiçbir mal bulunmadığını tespit eden haciz tutanağı kesin haciz belgesi hükmündedir. Kıymet takdirine göre, haczedilenler alacağı ve takip giderlerini karşılamıyorsa, bu durumu belirten haciz tutanağı geçici haciz belgesi hükmündedir. Haczin konusu, borçlunun taşınır ve taşınmaz malları, üçüncü kişilerdeki alacakları ve diğer mal varlığı haklarıdır. Taşınır Malların Haczi: Taşınır mallar bulundukları yerde haczedilebilir ve kıymetleri ile birlikte mahallinde düzenlenecek haciz tutanağına yazılır. Haczedilen şey para, banknot, hamiline senet, banka mevduat sertifikaları veya altın, gümüş ve diğer kıymetli şeylerden ise, bunlar bizzat icra dairesi tarafından muhafaza edilir. Taşınmaz Malların Haczi: Taşınmaz malların haczide mahallinde(yerinde)yapılır. Mahallinde, düzenlenecek haciz tutanağına taşınmazın çeşidi, mahiyeti, sınırları ve gerekli nitelikleri yazılır. (Nelerin taşınmaz olduğu TMK m. 704 de gösterilmiştir) İcra dairesi, taşınmazın haczedildiğini ve haczin ne miktar alacak için konulduğunu ve alacaklının adı ile adresini tapu sicil memurluğuna bildirir. Borçlunun Üçüncü Kişilerdeki Alacaklarının Haczi: Hamiline ait bir senet veya(poliçe ve sair cirosu kabil bir kıymetli evraka dayanmakta ise, bu kıymetli evrak taşınır mallar gibi haczedilir. İcra dairesi, 45
borçlunun günü(vadesi)gelen alacaklarının tahsiline çalışır ve bu hususta gerekli giderlerin alacaklı tarafandan peşin ödenmesinş isteyebilir. İntifa Hakkı Ve Hisse Haczi: İntifa Hakkının Haczi:Borçlunun sahip olduğu bir intifa hakkı haczedilebilir. Yalnız, ücretlerde olduğu gibi kısmen haczedilir. İntifa hakkı haczinin konusu, intifa olunan şeyin hasılatı, temettü, ürünleri ve muaccel kiralardır. Hisse (Pay)Haczi:Borçlunun sahip bulunduğu bir şirket hissesi ve mülkiyeti hissesidir. Yetişmemiş Malların Haczi:Bir taşınmaz üzerindeki yetişmemiş mahsüller ayrılıncaya kadar o taşınmazın bütünleyici parçaları olduğundan üstünde yetişmekte oldukları taşınmaz ile birlikte haczedilebilir. 2.3. Haciz Yolu Takiplerinde Takip Aşamalari Takibin (Takip Talebinin) Kesinleşme Süreci Yetki İtirazı Yönünden: Yetki itirazı esas hakkındaki itirazla birlikte ( esas hakkındaki itirazın arz edileceği itiraz merciine) yapılır (İİK m.50/2-ilk cümle) Önce icra dairesinin yetkisi konusu karara raptolunur (İİK m.50/2- ikinci cümle). İtiraz mercileri, haciz yolu ile genel takipte icra dairesi, haciz yolu ile kambiyo senetleri hakkında özel takipte icra mahkemesidir.icra dairesine yapılmış olan ve karşı tarafca kabul edilmeyerek icra mahkemesinden kaldırılması istenen itirazlar ile, icra mahkemasine yapılan yetki itirazları, hadise biçiminde (İİK m.18, HMUK m.222-225, 427/1, İİK m.363-364) veya nihai kararla ( İİK m.50/2, 68, 168/1-5) çözümlenir. Usule İlişkin (Yargılama Hukukuna ve Takip Hukukuna Müstenit ) Diğer Şikayetler Yönünden: Takip talebine (takibe) karşı; Taraf ve takip ehliyetine, takip yoluna, Türk Lirası karşılığı gösterilmeyen yabancı para alacağı takibine karşı yapılan şikayetler gibi, yapılacak olan bütün şikayetlerin arz edilmesi gereken merci (İİK m.16) icra mahkemesidir. Şikayetler yetkili icra mahkemesi tarafından incelenerek çözümlenecektir. Ödeme Emrinin Kesinleşme Süreci Takibin bu aşamasında, icra dairesinin yetkisi ve takip talebinin kabulü ile ilgili uyuşmazlık yoktur veya icra dairesinin ve icra mahkemesinin yetkileri belirlenmiş, takip de iptal edilmemiştir. Ödeme emrinde usulsüzlüğe, eksikliğe, belge aslının tevdiine, örneğinin gönderilmesine, yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığının gösterilmeyişine ilişkin şikayetler gibi, 46