STRATEJ K V ZYON BELGES BEYAZ K TAP
S UNUfi Sivil toplum; demokrasi, insan haklar ve hukuk devleti kavramlar n n yerleflmesiyle ilgili taleplerden ekonomiyle ilgili endiflelere kadar sosyal yaflama dair her türlü konuyu "toplum ad na" gündeme getirir, tart fl r, projeler üreterek etkili ve yetkili konumda bulunan yöneticileri harekete geçirir. Son zamanlar n, ulusal ve küresel gündemini belirleyen tart flmalar n oda nda yeni ve güçlü bir ses yükseliyor, Sivil Toplum... Sivil toplum; demokrasi, insan haklar ve hukuk devleti kavramlar n n yerleflmesiyle ilgili taleplerden ekonomiyle ilgili endiflelere kadar sosyal yaflama dair her türlü konuyu "toplum ad na" gündeme getirir, tart fl r, projeler üreterek etkili ve yetkili konumda bulunan yöneticileri harekete geçirir. Medeniyet kavram n kurumsallaflm fl ahlak olarak kabul edecek olursak, ahlak anlay fl m z gere i dayan flma kavram n da bu sayd klar m z n d fl nda düflünemeyiz. Günümüz dünyas nda faaliyet gösteren çok say da sivil toplum kuruluflu, bu amaç ve hedefler do rultusunda çal flmaktad r. Hiç flüphesiz bu sivil toplum kurulufllar, temsil ettikleri ve etkili olduklar bölge halklar aras nda demokrasi, hoflgörü, bar fl ve sevgi çerçevesinde daha etkin olabilmenin yan s ra kendi aralar nda da iletiflime ve dayan flmaya ihtiyaç duymaktad rlar. Bugüne de in bölgesel ve uluslararas sivil toplum kurulufllar aras nda yeterli ve etkili düzeyde bir ifl birli i ve iletiflim a oluflturulamam fl olmas ciddi bir sorundur. USTK P (Uluslararas Sivil Toplum Kurulufllar Kalk nma ve fl Birli i Platformu), bu gere in bilincinde olan ve ihtiyaç duyan tüm bölgelerde faaliyet gösteren sivil toplum kurulufllar n n üst bir kimlik alt nda bir araya gelerek ortak hedefler do rultusunda müflterek hareket edebilmeleri amac yla kurulmufltur. USTK P bölgesel veya uluslararas alanda faaliyet gösteren sivil toplum kurulufllar n çat s alt nda buluflturarak; insani yard m, kalk nma yard mlar, e itim - kültür faaliyetleri, sa l k, çevre ve uluslararas iliflkiler gibi konularda çal flma gruplar oluflturmufltur. Böylece sivil toplum kurulufllar bilgi ve deneyimlerini USTK P çat s alt nda birlefltirerek, ihtiyaç duyduklar iletiflim ve ifl birli i imkânlar na kavuflmufl olacakt r. Çat flma ve kaos ortamlar n n eksik olmad günümüzde, savafllarla, iç çat flmalarla, dogal afetlerle, açl kla, yoksullukla bo uflan toplumlar aras nda sa lanmas gereken güçlü ifl birli i ve iletiflim, sivil toplum kurulufllar üzerine ciddi bir sorumluluk yüklemektedir. USTK P'in bu anlamda üstlendi i misyonu dünya kamuoyunun takdirine sunuyoruz. Süleyman fiensoy TASAM Baflkan 1
Farkl dil, din ve etnisiteler aras nda diyalog ve hoflgörünün gelifltirilmesi, sivil toplum kurulufllar aras nda ifl birli i ve iletiflimin gelifltirilmesi ile mümkündür. Sivil toplum kurulufllar bir ülkede demokrasinin yerlefltirilmesi ve gelifltirilmesi, ülkeler aras siyasi sorunlar nedeniyle iletiflim kopuklu u yaflayan halklar aras nda sevgi ve iletiflim ba lar n n kurulmas, ortak anlay flla, ilke ve hedefler gelifltirilmesi aç s ndan çok önemli kurumlard r. Dünya ola anüstü çalkanmalara sahne olurken, medeniyetler uzlaflmas ve küresel bar fla olan ihtiyaç da kendini daha fazla hissettirmektedir. Medeniyetler uzlaflmas, küresel bar fl, diyalog ve hoflgörü kültürü, demokrasi ve bar fl, e itim, acil ve insani yard mlar, kültürel ifl birlikleri, hiç flüphesiz sivil toplum kurulufllar n n etkili çal flmalar yla gerçekleflecek projelerdir. Gerek Türkiye'deki, gerek Türkiye d fl ndaki sivil toplum kurulufllar aras nda ortak çal flma zemini oluflturulmas ve koordinasyon sa lanmas büyük önem arzetmektedir. Dünyada ve kültürel co rafyam zda uluslararas çapta hizmet veren sivil toplum kurulufllar n n kültürel, sosyal ve ekonomik alanlarda ifl birli ine gitmeleri bugün bir zorunluluk hâlini alm flt r. S n rlar n ortadan kalkt dünyam zda, sivil toplum kurulufllar n n birbirleri ile iletiflime geçmeleri, ortak projeler haz rlamalar, birbirlerinden destek ve yard m almalar çok önemlidir. Farkl dil, din ve etnisiteler aras nda diyalog ve hoflgörüye dayal bir iletiflim kurulmas, sivil toplum kurulufllar n n etkinlik alanlar n n geniflletilmesiyle yak ndan alakal d r. Sivil toplum kurulufllar n n çal flmalar na yeni aç l mlar kazand r lmas, uluslararas düzeyde çal flmay hedefleyen sivil koplum kurulufllar için ortak bir zemin oluflturulmas ve aralar nda iletiflim ve etkileflim sa lanmas için acil olarak bir platform oluflturulmas gereklilik halini alm flt r. Ayn flekilde sivil toplum kurulufllar n n küresel çapta bir dayan flma ve ifl birli i içine girmesi neticesinde, sivil toplum kurulufllar n n hizmet amaçlar na göre tasnif edilmesi ve uluslararas standartlar n oluflturulmas mümkün olacak; böylece benzer faaliyetler içindeki sivil toplum kurulufllar n n birbirleri ile iletiflime geçerek daha etkin çal flmas sa lanm fl olacakt r. 2
H EDEFLER Türkiye'de ve tüm dünyada sivil toplum kurulufllar aras nda sürdürülebilir geliflim, birlik ve koordinasyonu temin etmek USTK P'in temel amac d r. USTK P; Türkiye'de uluslararas çapta hizmet veren sivil toplum kurulufllar ile tüm dünyada hizmet veren sivil toplum kurulufllar n n paylafl m ve dayan flma içine girerek, bölgelerinde ve uluslararas sahada daha etkin olabilecekleri, etkileflimlerde bulunabilecekleri bir platform olarak tasarlanm flt r. USTK P; ilgili sivil toplum kurulufllar n n faaliyetlerinin s n fland r lmas, metodoloji standartlar n n oluflturulmas, kapsam ve kapasitelerinin art r lmas, uluslararas iliflkiler, sosyal yard m, bilim, kültür, e itim, sa l k, çevre, üretim, yat r m, teknoloji gibi alanlarda ifl birli i yapabilmelerine zemin oluflturulmas amac yla kurulmufltur. Küresel çapta sivil toplum kurulufllar aras nda sürdürülebilir geliflim, birlik ve koordinasyonu temin etmek, tüm dünyada adalet, bar fl ve istikrar ortam n n gerçekleflmesine katk da bulunmak, bireylerin ve toplumlar n temel hak ve özgürlüklerini korumak, sivil toplumun kat l mc ve ço ulcu ilkelere dayal olarak daha da gelifltirilmesi için karfl l kl ifl birli i çerçevesinde teknik ve sosyal çal flmalar yapmak; ortak kültür ve de erlerin tan t lmas na yönelik faaliyetlerde bulunmak da USTK P'in hedefleri içindedir. 3
M SYON USTK P, bölgesel problemlerin çözümüne küresel ifl birli i ile katk sa lanmas maksad yla bütün sivil toplum kurulufllar aras ndaki dayan flmay gelifltirir. USTK P'in, belirledi i amaç ve hedefler çerçevesinde misyonu; Kalk nma yard mlar, bölgesel ve küresel program ve projelerini haz rlamak ve proje uygulay c s ulusal ve uluslararas sivil toplum kurulufllar n belirlemek, Kalk nma yard mlar y ll k proje ve programlar n haz rlamak, Kamu kayna kullan larak ve/veya sivil toplum kurulufllar vas tas yla uygulanacak kamu projelerinin saptanmas n, koordinasyonunu ve kamu ile gerekli görüflmelerin yap lmas n sa lamak, Kalkmma yard mlar çal flmalar na kat lacak sivil toplum kurulufllar n n, aralar ndaki haberleflme ve ifl birli ini gelifltirmeleri için gerekli ortam oluflturmak ve sürdürmek, Ulusal ve uluslararas sivil toplum kurulufllar n n envanterini ve haberleflme bilgilerini tutmak, faaliyetlerini platforma duyurmak, Kalk nma yard mlar çal flmalar na kat lan üye sivil toplum kurulufllar aras nda dayan flma ve ifl birli ini gelifltirmek, Kalk nma yard m çal flmalar yapan ulusal sivil toplum kurulufllar ile kalk nma yard mlar götürülen ülkelerdeki ulusal üye sivil toplum kurulufllar aras nda ifl birli ini sa lamak, Kalk nma yard mlar çal flmalar na kat lan üye sivil toplum kurulufllar n n, uluslararas yard m kurulufllar na üyelikleri ve bu kurulufllarla müflterek proje uygulamalar konusunda gerekli çal flmalar yapmak, Bölgesel problemlerin çözümüne küresel ifl birli i ile katk sa lanmas maksad yla sivil toplum kurulufllar aras ndaki dayan flmay art rmakt r. 4
V ZYON USTK P, sivil toplum kurulufllar n n uluslararas kalk nma yard mlar merkezinde ifl birli ini gelifltirerek, faaliyetlerin etkinlik ve verimlili ini art r r. Üye sivil toplum kurulufllar n n uluslararas kalk nma yard mlar zemininde ifl birli ini gelifltirerek, bir üst kimlikte bir araya gelmelerini sa lamak; ulusal ve uluslararas resmi ve özel kurumlar ve kamuoyunu ortak hedef kitle yarar na yönlendirmek için etkili olacak flekilde kurumsallaflmak ve uzmanlaflmak, Üye STK'lar n kendi alanlar ndaki hizmet ve faaliyetlerin etkinlik ve verimlili ini art rmak için projeler gelifltirmek ve uygulamak, Uluslararas kalk nma yard mlar ndan, hedef kitle yarar na al nan pay n art r lmas n ve bu yard mlar n etkin kullan lmas n sa layarak bölgesel ve global bar fla katk da bulunmak, USTK P üyelerinin ve üye hedef kitlesi halk n, ortak inisiyatif bilincinin oluflmas na katk da bulunmakt r. 5
U STK P DE ERLER USTK P mensuplar, üye sivil toplum kurulufllar ile üye kuruluflun yöneticileri afla da belirtilen de erleri USTK P'in Ortak De erleri olarak kabul ederler: Uluslararas hukukta tan mlanan ve uluslararas kamuoyunca kabul edilmifl bulunan demokratik anlay fla ve insan haklar na sayg l olmak, Her türlü terör ve fliddeti reddetmek, Bölgesel ve global bar fl n geliflmesi anlay fl na sahip olmak, Din, dil, etnik, cinsiyet ve bölge ayr m gözetmeksizin tüm insanlara adaletli davranmak, USTK P vizyon ve misyonunu benimsemek, Faaliyetlerinde kâr amac gütmemek, USTK P kapsam ndaki hizmetlerini flahsi menfaate ve dar anlamda siyasete alet etmemek, Farkl l klara hoflgörülü ve sayg l davranmak, USTK P üyesi STK ve bunlar n yöneticileriyle ifl birli ine haz r olmak, Her kesimle diyalo a aç k olmak, Ulusal hukuk aç s ndan faaliyetine engel bulunmamak, USTK P ortak idealinin ve kimli inin güçlenmesine katk da bulunmaya haz r olmak, Ulusal otoriteyle hiyerarflik ba bulunmamak, Faaliyette bulunulan yabanc ülke hukukuna ve kültürüne sayg l olmak. 6
U STK P ÇALIfiMA GRUPLARI USTK P taraf ndan belirlenen 6 ana çal flma grubu vard r: Sa l k, E itim - Kültür, insani Yard m, Çevre, Kalk nma ve Uluslararas liflkiler. Üye sivil toplum kurulufllar, branfllar na ve faaliyet alanlar na göre gruplan rlar ve bu gruplar ilgili projeler üzerinde birlikte çal flarak, ortak faaliyetlerde bulunurlar. Üye sivil toplum kurulufllar faaliyet alan na göre birden fazla grupta yer alabilirler. Her çal flma grubunun bafl nda yer alan grup dlrektörlüklerl; branfllar ile ilgili kalk nma yard m projelerinin ve USTK P bünyesindeki di er etkinliklerin kararlaflt r lmas nda komisyon olarak çal fl r. SA LIK Sa l k, bir toplumun kalk nmas ve bu anlamda geliflmesi sürecinde çözülmesi gereken en önemli problemlerden biridir. Dünyan n pek çok bölgesinde sa l k alan nda yetersizlik ve geri kalm fll k gözlenmektedir. Bu hususta sivil toplum kurufllar na düflen önemli görevler vard r. USTK P Sa l k Çal flma Grubu, gelifltirilen Sa l k Projeleri ni, kalk nma ve ifl birli i ba lam nda de erlendirerek, hangi bölgede ve nas l gerçekleflece ine dair raporlar haz rlar ve faaliyette bulunur. Sa lık Çalıflma Grubu E T M - KÜLTÜR E itim ve kültür, bugün globalleflmekte olan dünyada, önemli bir yere sahiptir. Özellikle bu hususta geri kalm fl / geri b rak lm fl bölgelerin deste e ve yard ma ihtiyaçlar vard r. Sivil toplum kurulufllar öncelikle gençlik, kad n ve aile odakl önemli projelere imza atmaktad r. USTK P E itim - Kültür Çal flma Grubu, bölgesel dayan flma ve küresel ifl birli i ba lam nda bu alanda gerekli koordinasyonu sa lar; kalk nma ve ifl birli i merkezli e itim ve kültür projelerinin koordinasyon, araflt rma ve gelifltirme faaliyetlerinde bulunur. E itim Çal flma Grubu Kültür ve Gençlik Çal flma Grubu Kad n ve Aile Etkinlikleri Çal flma Grubu 7
U STK P ÇALIfiMA GRUPLARI NSAN YARDIM Açl k ve yoksullukla mücadele baflta olmak üzere dünyan n belirli bölgelerinde süregelen açl k; do al felaketler sonucu meydana gelen y k mlar; savafllar ve iç çat flmalar sebebiyle yaflanan insani trajediler, insani yard m alan nda sivil toplum kurulufllar na büyük bir sorumluluk yüklemektedir. Bu anlamda, USTK P nsani Yard m Çal flma Grubu, bölgesel ve uluslararas projeler haz rlayarak faaliyette bulunur. nsani ve Kalk nma Yard mlar Çal flma Grubu Yoksullukla Mücadele Çal flma Grubu ÇEVRE Geliflen teknoloji, de iflen hayat tarzlar ve al flkanl klar, dünya güçleri taraf ndan üretilen kimyasal ve biyolojik silahlar, do an n dengesini bozmakta; bütün bunlar do al afetleri tetiklemekte, su ve g da riskleri baflta olmak üzere insan hayat n olumsuz olarak etkilemektedir. USTK P Çevre Çal flma Grubu, çevre alan nda faaliyet gösteren sivil toplum kurulufllar n bir araya getirerek, çevre projelerinde gerekli araflt rma - gelifltirme ve koordinasyon çal flmalar n üstlenir. Çevre Çal flma Grubu Su ve G da Güvenli i Çal flma Grubu KALKINMA Kalk nma, sivil toplum kurulufllar n n, hangi alanda faaliyet gösteriyor olursa olsun, ortak görevlerinin bafl nda gelir. Üretim, altyap, bilim ve teknoloji bu konuda öncelikli alanlard r. USTK P Kalk nma Çal flma Grubu, kalk nma yard mlar bölgesel ve küresel program ve projelerini haz rlar; proje uygulay c s ulusal ve uluslararas sivil toplum kurulufllar n belirleyerek gerekli koordinasyon ve ifl birli i faaliyetlerinde bulunur. Altyap Çal flma Grubu Bilim ve Teknoloji Çal flma Grubu ULUSLARARASI L fik LER Uluslararas hukuk, siyaset ve diplomasinin yan s ra, insan haklar, yönetiflim, bar fl ve güvenlik gibi alanlar da USTK P'in öncelikli konular aras ndad r. USTK P Uluslararas liflkiler Çal flma Grubu, bu alanda faaliyet gösteren ve/veya deste e ihtiyaç duyan sivil toplum kurulufllar n bir araya getirerek, projelerinde gerekli koordinasyon çal flmalar n sürdürür. nsan Haklar Çal flma Grubu yi Yönetiflim Çal flma Grubu Bar fl ve Güvenlik Çal flma Grubu 8
w w w. u s t k i p. o r g Hal c lar Cd, No 100, Fatih, stanbul, 34080 Telefon : +90 (212) 635 6151 Faks : +90 (212) 532 5882 e-posta : info@ustkip.org