İSTANBUL TİCARET ODASI EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR ŞUBESİ BEYAZ RUSYA ÜLKE RAPORU Güncelleme Tarihi: 10 Kasım 2008 Ülke No: 73 Ş.O. / 61 I- GENEL BİLGİLER
Resmi Adı : Beyaz Rusya (Belarus) Yönetim Şekli : Cumhuriyet İdari Yapı : 6 Bölge; Minsk, Brest, Vitebsk, Gomel, Grondo, Mogilyov Coğrafi Konumu : Batısında Polonya, kuzeybatısında Litvanya, Letonya, kuzeydoğusunda Rusya Federasyonu ve güneyinde Ukrayna yer almaktadır. Yüzölçümü : 207.600 Km 2 Nüfusu 9.7 Milyon kişi (2007) Nüfus Yoğunluğu : 47 kişi/km 2 (2007) Başkent : Minsk Önemli Şehirleri : Mogilev, Grodno, Brest, Gomel. Zaman Ayarı : GMT den 2 saat ileridir. Türkiye ile arasında saat farkı bulunmamaktadır. İklimi : Genel olarak kara iklimi hüküm sürmektedir. Resmi Dil : Beyaz Rusça ve Rusça Din : Hıristiyan 2
3
II- EKONOMİK GÖSTERGELER YILLAR 2003 2004 2005 2006 2007 GSYİH (Milyar $) 17.5 23.1 29.6 35.3 40.5 Kişi Başı GSYİH ($) 1785 2357 3020 3639 4175 Reel GSYİH Büyüme Hızı (%) 7.0 11.5 9.4 9.9 8.0 Enflasyon (tüketici fiyatlarıyla, ort.%) 28.4 18.1 10.3 7.0 8.4 Para Birimi : Belarus Rublesi 1 ABD $= 2.152 BYR (10.11.2008) (BRb) Kaynak : The Economist Intelligence Unit /Country by Country 2008. III- GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ BEYAZ RUSYA NIN DIŞ TİCARETİ (Milyon ABD Doları) Yıllar İhracatı İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2001 7.334 8.141 15.475-807 2002 7.965 8.879 16.844-914 2003 10.073 11.329 21.402-1.256 2004 13.241 14.970 28.211-1.729 2005 16.109 16.610 32.719-501 2006 19.838 22.237 42.075-2.399 2007 23.037 27.569 50.606-4.532 Kaynak : The Economist Intelligence Unit /Country by Country 2008. Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler Başlıca İhraç Ürünleri Başlıca İthal Ürünleri : Rusya (%59.96), Almanya (%7.57), Ukrayna (%5.35), Polonya(%2.85), Çin (2,84),İtalya (%2.22), ABD(1,37). : Rusya (%36,57), Hollanda (%17,62), İngiltere (%6.30), Ukrayna (6,05), Polonya (%5.05), Letonya (%4.08), Almanya (%3.01). : Çeşidine göre sınıflandırılmamış özel işlemler ve özel mallar (%40,72), Potaslı mineral gübreler (%6,35), Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar (%4,49), Motokültörler ve diğer tarım traktörleri (%4,21), Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar (ham petrol)(%2,28), Süt ve krema - yoğunlaştırılmış / tatlandırılmış (%1,79), diğer(40,16) : Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar (ham petrol)(%25,21), Çeşidine göre sınıflandırılmamış özel işlemler ve özel mallar(%7,93), Doğal gaz - gaz halinde(%7,28), Binek otomobilleri(%1,60), Demir çelik hurda ve döküntüleri(%1,18), Kara taşıtları için motorlar(%1,09), diğer(%55,71) 4
IV- TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ : TÜRKİYE - BEYAZ RUSYA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Doları) Türkiye nin Türkiye nin Ticaret Ticaret Yıllar İhracatı İthalatı Hacmi Dengesi 1992 4.7 3.6 8.3 1.1 1993 1.6 1.5 3.1 0.1 1994 0.8 1.6 2.4-0.8 1995 2.6 16.6 19.2-14.0 1996 9.9 37.6 47.5-27.7 1997 8.5 39.2 47.7-30.7 1998 7.5 20.9 28.4-13.4 1999 4.6 20.5 25.1-15.9 2000 11.7 18.0 29.7-6.3 2001 20.0 10.9 30.9 9.1 2002 20.0 20.6 40.6-0.6 2003 19.5 29.4 48.9-9.9 2004 24.5 42.2 66.7-17.7 2005 65.2 46.5 111,7 18.7 2006 68.8 45.5 114.3 23,3 2007 95.9 79.9 175.8 16 2008 (8 ay) 92.5 94.6 187.1-2.1 Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir. 5
TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA YA İHRACATI (ABD DOLARI) Fasıl Açıklaması 2006/5 No 60 Örme Eşya 2.174.471 58 Özel Dokunmuş Mensucat,Dantela,Duvar Halıları,İşlemeler 2.132.438 08 Yenilen Meyvalar, Kabuklu Yemişler, Turunçgil Ve Kavun Kabuğu 1.782.843 41 Ham Postlar,Deriler (Kürkler Hariç) Ve Köseleler 1.711.104 07 Yenilen Sebzeler Ve Bazı Kök Ve Yumrular 1.573.814 39 Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya 1.327.226 84 Kazan;Makina Ve Cihazlar,Aletler,Parçalar 1.248.953 87 Motorlu Kara Taşıtları Vb. Aksam Ve Parçaları 999.185 33 Uçucu Yağlar, Rezinoitler, Parfümeri, Kozmetikler 823.672 34 Sabunlar,Yüzey Aktif Organik Maddeler, Yıkama- Yağlama Madde. 703.090 TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA YA İHRACATI (ABD DOLARI) Fasıl Açıklaması 2005* No 41 Ham Postlar,Deriler (Kürkler Hariç) Ve Köseleler 6.339.723 60 Örme Eşya 6.256.821 Özel Dokunmuş Mensucat,Dantela,Duvar 58 Halıları,İşlemeler 5.431.802 Yenilen Meyvalar, Kabuklu Yemişler, Turunçgil Ve 08 Kavun Kabuğu 5.077.446 85 Elektrikli Makina Ve Cihazlar,Aksam Ve Parçaları 3.454.228 84 Makina Ve Cihazlar,Aletler,Parçaları 2.738.240 07 Yenilen Sebzeler Ve Bazı Kök Ve Yumrular 39 Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya 2.570.984 2.295.633 33 Uçucu Yağlar, Rezinoitler, Parfümeri, Kozmetikler 1.372.055 Sabunlar,Yüzey Aktif Organik Maddeler, Yıkama- 34 1.352.656 Yağlama Madde. Veri gizliliği ilkesi nedeniyle daha yeni bilgiler verilememektedir. 6
Fasıl No TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA DAN ithalati (ABD DOLARI) Açıklaması 2006/5 53 Dokumaya Elverişli Bitkisel Lifler,Kağıt İpeği Ve 5.631.565 Dokumaları 55 Sentetik ve Suni Devamsız Lifler 5.500.410 31 Gübreler 4.279.830 59 Emdirilmiş,Sıvanmış,Kaplanmış 1.812.277 Mensucat,Bunlardan Teknik Eşya 54 Dokumaya Elverişli Suni Ve Sentetik Lifler 1.568.714 87 Motorlu Kara Taşıtları, Bunların Aksam Ve Parçaları 1.163.847 84 Makina Ve Cihazlar,Aletler,Parçalar 777.006 70 Cam ve Cam Eşya 481.839 39 Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya 451.688 41 Ham Postlar,Deriler (Kürkler Hariç) Ve Köseleler 272.565 TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA DAN ithalati (ABD DOLARI) Fasıl Açıklaması 2005* No 55 Sentetik Ve Suni Devamsız Lifler 9.585.256 53 Dokumaya Elverişli Bitkisel Lifler,Kağıt İpeği Ve Dokumaları 27 Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar Ve Müstahsalları,Mumlar 9.397.257 7.429.823 54 Dokumaya Elverişli Suni Ve Sentetik Lifler 7.151.663 59 Emdirilmiş,Sıvanmış,Kaplanmış 3.472.784 Mensucat,Bunlardan Teknik Eşya 15 Hayvansal Ve Bitkisel Yağlar Ve Bunların Müstahsalları 1.546.474 31 Gübreler 1.295.076 84 Makina Ve Cihazlar,Aletler,Parçaları 1.292.193 44 Ağaç Ve Ağaçtan Mamul Eşya;Odun Kömürü 1.009.477 87 Motorlu Kara Taşıtları, Bunların Aksam Ve Parçaları 990.184 * Veri gizliliği ilkesi nedeniyle daha yeni bilgiler verilememektedir. 7
TÜRKİYE NİN İLK 10 ÜRÜN İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA YA İHRACATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI 2006/5 Dokunmuş Mensucat (Sentetik Liften, Kesilmiş Çözgü İplikli K 1.934.170 Domates (Taze/Soğutulmuş) 1.412.302 Örme; Tüylü Mensucat (Pamuktan, Bukleli) 1.224.848 Diğer Hayvanların Deri Ve Köseleleri 1.041.827 Limon; Lamas 544.050 Sıvanmış/Kaplanmış Kağıt Vatka, Keçe, Dokunmamış 476.201 Mensucat Diş Macunları/Tozları 438.549 Profil, Çubuk, Enine Kesit>1mm Olan Monofil (Polivinil 414.751 Şampuanlar 366.826 Dana; Bütün, Yarma Derisi 355.100 TÜRKİYE NİN İLK 10 ÜRÜN İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA YA İHRACATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI 2005* Dokunmuş Mensucat (Sentetik Liften, Kesilmiş Çözgü İplikli K 4.731.877 Diğer Hayvanların Deri Ve Köseleleri 4.609.957 Örme; Tüylü Mensucat (Pamuktan, Bukleli) 3.610.426 Domates (Taze/Soğutulmuş) 2.549.694 Üzüm; Sultani Çekirdeksiz (Taze) Sofralık 1.957.565 Limon (Taze/Kurutulmuş) 1.369.014 Renkli Televizyonlar (Ekran Köşegen Uzunluğu >72 Cm) 1.290.221 Diğer Örme Mensucat (Pamuktan, Boyanmış) 1.088.793 Örme Yün, Pamuk/Suni Lif Mensucat 1.008.317 Renkli Televizyonlar(52 Cm<Ekran Köşegen Uzunluğu <72 Cm) 945.176 * Veri gizliliği ilkesi nedeniyle daha yeni bilgiler verilememektedir. 8
TÜRKİYE NİN İLK 10 ÜRÜN İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA DAN İTHALATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI 2006/5 Keten Mensucat; Diğer, Ağartılmış (Keten=>%85) 4.898.919 Potasyum Klorür; Kuru Anhidrit Ürün Üzerinden, % 40 K2o 4.279.830 Oranı Sentetik Devamsız Lifler; Akrilik/Modakrilikten 3.672.445 Sentetik Filament Demetleri; Akrilik/Modakrilikten 1.827.965 Nakil Aracı İç, Dış Lastik 1.812.277 Diğer Römorklar Ve Yarı Römorklar 1.047.002 Viskoz İpeği İpliği (Dikiş Hariç) 796.354 Poliesterden Diğer İpl (Dikiş Hariç) 547.441 Keten Mensucat; Elastiki, Ağartılmış (Keten=>%85) 403.330 Nümerik Kontrollü Olmayan Düz Yüzey Taşlama Tezgahları 324.069 TÜRKİYE NİN İLK 10 ÜRÜN İTİBARİYLE BEYAZ RUSYA DAN İTHALATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI 2005* Keten Mensucat; Diğer, Ağartılmış (Keten=>%85) 9.239.012 Petrol Gazı (Lpg) (Sıvılaştırılmış) 5.478.336 Sentetik Filament Demetleri; Akrilik/Modakrilikten 4.817.977 Sentetik Devamsız Lifler; Akrilik/Modakrilikten 4.817.977 Poliesterden Diğer İplik (Dikiş Hariç) 3.488.549 Nakil Aracı İç, Dış Lastik 3.468.183 Viskoz İpeği İpliği (Dikiş Hariç) 3.253.565 Ayçiçeği Tohumu Yağı (Ham); 1.546.474 Yağlama Yağları 1.474.200 Potasyum Klorür; Kuru Anhidrit Ürün Üzerinden, % 40 K2o 1.295.076 Oranı * Veri gizliliği ilkesi nedeniyle daha yeni bilgiler verilememektedir. 9
TÜRKİYE - BEYAZ RUSYA ARASINDAKİ BAŞLICA TİCARİ VE EKONOMİK ANLAŞMALAR λ Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması; 8.9.1993 tarihinde imzalanmış 1.12.1993 tarihinde yürürlüğe girmiştir. λ Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması; 24-26 Temmuz 1996 tarihleri arasında imzalanmış, 29.4.1998 tarihinde yürürlüğe girmiştir. λ Yatırımın Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması; 8.8.1995 tarihinde imzalanmış ve 20.02.1997 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 10