Tarımsal Alanda Başlıca Hibe Destekleri BAREM EĞİTİM VE DANIŞMANLIK 19.01.2016
Hibe Desteklerinin Çeşitleri Tarım ve Hayvancılık alanında başlıca destek kaynakları şunlardır; 1. IPARD AB Kırsal Kalkınma Destek Aracı 2. Tarım Bakanlığı Kırsal Kalkınma Yatırımların Desteklenmesi Hibe Programı 3. Bazı Kalkınma Ajansları Hibe Destek Programları
3 IPARD PROGRAMI
4 IPA ADAY ÜLKELER İÇİN IPA BİLEŞENLERİ NELERDİR? 1.Geçiş Yardımı ve Kurumsal Yapılanma 2. Sınır Ötesi İşbirliği 3. Bölgesel Kalkınma 4. İnsan Kaynaklarının Gelişimi
5 IPARD IPARD bileşenin amaçları AB Ortak Tarım Politikası (OTP) ile ilgili müktesebatın uygulanmasına destek olmak Tarım sektörü ile kırsal alanların sürdürülebilir gelişimine katkıda bulunmak
6 IPARD IPARD Programının Genel Amaçları Tarım sektörünün modernizasyonuna katkıda bulunmak Gıda işleme sektörüne teknolojik yenilikler sunmak, tarımsal ürünler için yeni pazar fırsatları oluşturmak Birincil ürünlerin üretiminde sürdürülebilirlik sağlamak AB Ortak Tarım Politikası ile ilgili topluluk mevzuatının ve ilgili politikaların uygulanması için Türkiye nin hazırlanmasına katkıda bulunmak
7 IPARD IPARD Programının Genel Amaçları Gıda güvenliği, veterinerlik, bitki sağlığı ve çevre ile ilgili AB standartlarına uyumu teşvik etmek Tarım-çevre önlemleri ve yerel kırsal kalkınma stratejilerinin uygulanması ile ilgili eylem planını hazırlamak İş fırsatlarının geliştirilmesine katkıda bulunmak Kırsal alanlarda göçü engellemek
8 IPARD IPARD Programında yer alan başlıca konu başlıkları Desteklenecek tedbirler ve sektörler Uygulanacak iller Faydalanıcılar Uygun yatırım alanları Mali dağılımları
9 IPARD IPARD Programı 1.Uygulama Dönemi 2.Uygulama Dönemi
IPARD PROGRAMI TOPLAM 42 İLDE UYGULANACAKTIR 10 IPARD 1.Uygulama Dönemi İlleri 1 Amasya 11 Konya 2 Afyonkarahisar 12 Malatya 3 Balıkesir 13 Ordu 4 Çorum 14 Samsun 5 Diyarbakır 15 Sivas 6 Erzurum 16 Şanlıurfa 7 Hatay 17 Tokat 8 Isparta 18 Trabzon 9 Kahramanmaraş 19 Van 10 Kars 20 Yozgat 2. Uygulama Dönem İlleri 21 Ağrı 32 Erzincan 22 Aksaray 33 Giresun 23 Ankara 34 Karaman 24 Ardahan 35 Kastamonu 25 Aydın 36 Kütahya 26 Burdur 37 Manisa 27 Bursa 38 Mardin 28 Çanakkale 39 Mersin 29 Çankırı 40 Muş 30 Denizli 41 Nevşehir 31 Elazığ 42 Uşak
IPARD 2 COĞRAFİ DAĞILIMI
IPARD 1. UYGULAMA DÖNEMİ IPARD Programı-Desteklenecek Tedbir ve Alt-Tedbirler TEDBİR NO TEDBİR ADI SEKTÖR/ALT TEDBİR 101 Tarımsal işletmelerin topluluk standartlarına yükseltilmesi ve yeniden yapılandırılmasına dair yatırımlar 102 Üretici Grupların kurulmasına destek sağlanması 1. Süt üreten tarımsal işletmeler 2. Et üreten tarımsal işletmeler 103 Tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasının geliştirilmesi ve topluluk standartlarına yükseltilmesine dair yatırım 302 Kırsal ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi 1. Süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması 2. Et ve Et ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması 3. Meyve ve Sebzelerin işlenmesi ve pazarlanması 4. Su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması 1. Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi 2. Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi 3. Kırsal turizm 4. Kültür balıkçılığının geliştirilmesi 12
13 101 TEDBİRİ 101 TARIMSAL İŞLETMELERİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI VE TOPLULUK STANDARTLARINA YÜKSELTİLMESİNE YÖNELİK YATIRIM Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler
14 103 TEDBİRİ 103 TARIM VE BALIKÇILIK ÜRÜNLERİNİN İŞLENMESİ VE PAZARLANMASININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI VE TOPLULUK STANDARTLARINA ULAŞTIRILMASINA YÖNELİK YATIRIMLAR Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Su Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması
302 TEDBİRİ 302 KIRSAL EKONOMİK FAALİYETLERİN ÇEŞİTLENDİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi Yerel ürünler ve mikro işletmelerin geliştirilmesi Kırsal turizm Kültür balıkçılığının geliştirilmesi El sanatları Arıcılık Süs bitkileri Yerel Tarım ve Gıda Ürünleri Tıbbi ve aromatik bitkiler 15
IPARD II DONEMİ ÖNCELİKLERİ Tarımsal İşletmelerin Fiziki Varlıklarına Yönelik Yatırımlar, Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması ile İlgili Fiziki Varlıklara Yönelik Yatırımlar, Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi ve İş Geliştirme, Yerel Kalkınma Stratejilerinin Uygulanması LEADER Yaklaşımı Tarım-Çevre, İklim ve Organik Tarım Tedbiri Kırsal Alanda Kamu Altyapı Yatırımları Bu öncelikler ilerleyen dönemlerde gelecektir.
IPARD II 1. ÇAĞRI ÖNCELİKLER
IPARD II 1. ÇAĞRI ÖNCELİKLER
IPARD II 1. ÇAĞRI ÖNCELİKLER
SON BAŞVURU TARİHLERİ
21 SAĞLANACAK MALİ DESTEĞİN ŞEKLİ-KAYNAĞI DESTEK MİKTARI VE TAKSİT SAYISI
YARDIM ORANI Kamu Katkısı %50 (%75 AB+%25 T.C.) YARDIM ORANI %50 İstisnalar: Süt ve Et Üreten Tarımsal işletmeler için 40 yaşın altında olması +%5 ve yatırımın dağlık alanda olması kriterlerini sağlayan başvuru sahipleri için + %10 ranında yardım alabilir. 22
23 DESTEK TUTARI-TAKSİT SAYISI Minimum 10.000 DESTEĞE ESAS UYGUN HARCAMA TUTARI Maksimum 3.000.000 TAKSİT SAYISI TEK TAKSİT 250.000 2 TAKSİT 250.001-1.000.000 3 TAKSİT 1.000.001-3.000.000
24 BAŞVURU KOŞULLARI
25 IPARD KAPSAMINDA YAPILACAK YATIRIMLAR İŞLEME VE PAZARLAMA YATIRIMLARI HARİÇ KIRSAL ALANDA YER ALMALIDIR. KIRSAL ALAN NEDİR? DAĞLIK ALAN NEDİR? Nüfusu 20 binden az olan yerleşim kırsal alan kabul edilmektedir. IPARD Programı nın uygulamaları kapsamında dağlık alan: 1000 metre rakımdan yüksek ya da rakımı 500-1000 metre arasında eğimi ise %17 den fazla olan alanlardır.
Kimler Başvurabilir? Başvuramayacak olanlar kimler? Kamu tüzel kişilikleri hariç olmak üzere, ulusal kanunlarca tanınmış gerçek ve tüzel kişiler (Kamu hissesi %25 den fazla olan tüzel kişilikler uygun değildir) TTK kapsamında İflas/tasfiye edilenler Sosyal sigorta primi veya vergi borcu bulunanlar Kesinleşmiş yargı kararı TKDK ile yapılan sözleşmeyi ciddi ihlal Sağlanması Gereken Genel Koşullar 65 yaş sınırı Mesleki yeterlilik Ulusal Vergi Sistemine kayıtlı olma Vergi borcu SGK Prim borcu Adli Sicil Kaydı 26
27 UYGUN YATIRIMLAR UYGUN OLMAYAN YATIRIMLAR
28 Destek verilecek uygun yatırım alanları nelerdir? Makine ve ekipman alımı/bilgi Sistemleri Alımı Yapım İşleri Hizmet Alımı Proje Görünürlüğü
29 UYGUN OLMAYAN HARCAMALAR UYGUN OLMAYAN HARCAMALAR Arazi ve mevcut binaların satın alınması, İkinci el makine ve ekipman alımı, Zirai ürün haklarının, yıllık bitkilerin ve onların ekimlerinin satın alınması, KDV ve ÖTV dâhil olmak üzere vergi ve harçlar-gümrük resmi ve ithalat vergileri, İşletme giderleri-bakım ve amortisman giderleri, Her türlü kira gideri, Kiralayanın marjı, faizin yeniden finansman maliyetleri, Sigorta masrafları gibi kira-satın alma ile bağlantılı maliyetler, Banka ücretleri, teminat masrafları ve benzeri ücretler, Döviz-TL ile ilgili dönüşüm masrafları, ücretleri ve kambiyo kayıpları, Para cezaları ve dava masrafları, Faydalanıcı tarafından yapılan ayni katkılar, Canlı hayvan alımı
30 YATIRIMIN UYGULAMA SÜRESİ
31 Yatırımın uygulama süresi, sözleşmenin imzalanmasından itibaren yatırımın tamamlanmasına kadar geçen süredir. Bu süre 24 ayı geçemez.
32 BAŞVURU ŞEKLİ VE YAPILACAK İŞLEMLER
BAŞVURU SAHİBİ BAŞVURU PAKETİ BAŞVURU PAKETİNİN ASLI VE 2 KOPYASI İÇİN AYRI KLASÖRLER HAZIRLANMALIDIR BİR ORJİNAL İKİ KOPYA OLARAK HAZIRLANAN BAŞVURU PAKETİ YATIRIMIN UYGULANACAĞI İLDEKİ TKDK İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ NE SUNULMALIDIR. TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU MERKEZİ NE (ANKARA) YAPILACAK BAŞVURULAR İLE POSTA, FAKS, ELEKTRONİK POSTA YA DA DİĞER YÖNTEMLERLE GÖNDERİLEN YA DA BAŞKA ADRESLERLE TESLİM EDİLEN BAŞVURULAR KABUL EDİLMEYECEKTİR. BİR BAŞVURU PAKETİNİN İÇERİSİNDE NELER OLMALIDIR? A B C BAŞVURU FORMU VE EKLERİ İŞ PLANI TEKNİK PROJE 33
34 BAŞVURULARIN KABULÜ VE DEĞERLENDİRMESİ
İl ve Merkez de Başvuru Kabul İşlemleri Başvuru Paketini Teslimi İl Koordinatörlükleri Başvuru Kabul İşlemleri İdari ve Uygunluk Kontrol İşlemleri Yerinde Kontroller Merkez Başvuru Değerlendirme İşlemleri Başvurunun Teknik, Mali ve Ekonomik Değerlendirmeye Alınması MALİ DEĞERLENDİRME Projenin Mali Sürdürülebilirliğinin Değerlendirilmesi Proje Karlılığının Değerlendirilmesi Duyarlılık Analizi BAŞVURU SAHİBİNİN YÖNETİM VE TEKNİK KAPASİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ PAZARLAMA KAPASİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 35
1. KRİTER 2. KRİTER 3. KRİTER 36 Sıralama Kriterleri Bütün uygun projeler, IPARD Proje Seçimine Esas Sıralama Kriterleri puanına ve İş Planı Değerlendirmesi Sonucu alınan puana göre sıralandırılırlar. Sıralama tedbir ve alt tedbirler baz alınarak yapılır. Başvurular, IPARD PROJE SEÇİMİNE ESAS SIRALAMA KRİTERLERİNDEN ALINAN PUANLARA GÖRE sıralanır. İki veya daha fazla başvurunun IPARD proje seçimine esas sıralama kriterlerine göre eşit puan alması durumunda, İŞ PLANLARINA VERİLEN PUANLAR dikkate alınır. İki ve daha fazla projenin her iki puan sonuçları (IPARD sıralama kriterlerine göre alınan puan, iş planından alınan puan) eşitse, bu durumda BAŞVURUNUN TESLİM TARİHİ VE SAATİNE GÖRE İLK SUNULAN PROJE BİR ÖN SIRADA LİSTELENİR.
37 SÖZLEŞME
38 SÖZLEŞME SÖZLEŞME AŞAMASINDA: Sözleşme imzalama aşamasında, başvuru sahibinin uygunluk şartları ve başvuru paketinde sunmuş olduğu belgelerin geçerliliği yeniden kontrol edilecektir. Yapılan değerlendirmeler sonucu uygun olan Projeler IPARD sıralama kriteri ve İş Planından alınan puanlarına göre sıralanarak PDSK ya sunulur ve bütçe olanaklarının elverdiği kadar proje desteklenmek üzere PDSK tarafından belirlenir. Destek almaya hak kazanan başvuru sahipleri ile Sözleşme imzalanır.
39 ÖDEME TALEBİ, ÖDEME ÖNCESİ YERİNDE KONTROL VE ÖDEMELER
40 ÖDEME İŞLEMLERİ ÖDEME TALEBİ Başvuru sahibi tarafından yatırımını uyguladıktan sonra yaptığı harcamalara ilişkin Kurumumuza ödeme talep paketi sunulur. Taksit sayısına göre başvuru sahibi en fazla 3 tane ÖTP sunabilecektir. ÖDEME ÖNCESİ YERİNDE KONTROL Ödeme Öncesi Yerinde Kontroller faydalanıcının sözleşmesinde yer alan yükümlülüklerini ve Ödeme Talep Paketinde yer alan yatırım ve harcamaların gerçekleştirip gerçekleştirilmediğini kontrol etmek için yapılır. ÖDEMELER Ödeme talep paketinin eksiksiz olarak il koordinatörlüğüne teslim edilmesinden sonra, azami 3 ay içersinde ödemeler gerçekleştirilir.
41 UYGULAMA SONRASI YERİNDE KONTROL VE İZLEME
42 izleme UYGULAMA SONRASI YERİNDE KONTROL Uygulama sonrası yerinde kontrolün amacı; ödemesi yapılmış projelerin; TKDK ve faydalanıcı arasında imzalanan Sözleşme ve eklerindeki şartların devam edip etmediğini kontrol etmektir. İZLEME YATIRIM TAMAMLANDIKTAN VE SON ÖDEME YAPILDIKTAN SONRAKİ İZLEME SÜRESİ 5 YILDIR.
BİR BAŞVURU PAKETİNİN KURUM İÇİ İŞLEMLERİ BİLGİLENDİRME VE TANITIM İZLEME SÜRECİ BAŞLAR (5 YIL SÜRECİNDE EN AZ İKİ KEZ) YERİNDE KONTROL (Uygulama Sonrası) MERKEZ BAŞVURU SAHİBİ BAŞVURU PAKETİNİ SUNAR ÖRNEKLEME + İKİNCİL KONTROLLER TAHAKKUK ÖDEME MUHASEBE MERKEZ İL KOORDİNATÖRLÜĞÜ BAŞVURU KAYIT İDARİ KONTROL UYGUNLUK KONTROLÜ YERİNDE KONTROL (Sözleşme Öncesi) ÖDEME TALEBİ KAYIT BELGE ve FATURA KONTROLÜ ÖN TAHAKKUK YERİNDE KONTROL (Ödeme Öncesi) İK MERKEZ ÖRNEKLEME + İKİNCİL KONTROLLER İŞ PLANI MALİ ANALİZİ SIRALAMA SEÇİM (PDSK) SÖZLEŞME FAYDALANICI PROJEYİ GERÇEKLEŞTİRİR ÖDEME TALEBİ PAKETİ 43
Tarım Bakanlığı Destekleri Tarım Bakanlığı tarafından Kırsal Kalkınma kapsamında, AB nin IPARD dışında kalan bölgelerini de kapsayacak şekilde dizayn edilmiştir. Destekler senede belirli çağrı dönemlerde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girer, ve bölgelerdeki tarım il müdürlükleri aracılığıyla yönetilirler
Son Çağrıya Göre Bölge/Öncelikler İller: Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, Isparta, Mersin, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Nevşehir, Ordu, Samsun, Sivas, Tokat, Trabzon, Şanlıurfa, Uşak, Van, Yozgat, Aksaray, Karaman, Ardahan Öncelikler a) Yaş meyve sebze tasnif, paketleme ve depolama yatırımları hariç bitkisel ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, b) Hayvansal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması konusunda sadece ham derinin işlenmesi, c) Soğuk hava deposu, ç) Çelik silo, d) Hayvansal orjinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, e) Alternatif enerji kullanan yeni sera, f) Alternatif enerji üretim tesisleri
Son Çağrıya Göre Bölge/Öncelikler İller: Adana, Adıyaman, Antalya, Artvin, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Edirne, Eskişehir, Gaziantep, Gümüşhane, Hakkari, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Muğla, Niğde, Rize, Sakarya, Siirt, Sinop, Tekirdağ, Tunceli, Zonguldak, Bayburt, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Iğdır, Yalova, Karabük, Kilis, Osmaniye ve Düzce Öncelikler a) Bitkisel ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, b) Hayvansal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, c) Su ürünlerinin işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, ç) Soğuk hava deposu, d) Çelik silo, e) Hayvansal orjinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması, f) Alternatif enerji kullanan yeni sera, g) Alternatif enerji üretim tesisleri, ğ) Tarımsal üretime yönelik modern sabit yatırımlar için başvurular kabul edilir.
Başvuru Yöntemi Bunun dışında başvuru yöntemi ve işleyiş açısından IPARD ile aynı özelliklere sahiptir. Bir önceki örnek çağrı http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/0 4/20150430-12.htm
Kalkınma Ajansları Kalkınma Ajansları belirli bölgelerde o bölgenin öncelikleri doğrultusunda Mali Destek Programlarına çıkarlar, Kar amacı gütmeyen kuruluşlar Teknik Destek ve Doğrudan Faaliyet Destek Programı adı altında eğitim, danışmanlık ve fizibilite gibi konularda destekler alabilirler Senelik bazda açılan Mali Destek Programı daha büyük ölçekli kar amacı güden ve gütmeyen projeleri destekler
Kalkınma Ajansları Bölgesel Önceliklere Göre Tarım&Hayvancılık ve Bileşenleri, başta Doğu Anadolu, Güneydoğu, İç Anadolu Ege gibi bölgelerde desteklenmektedir. Kalkınma Ajansı başvuruları yine Proje Döngüsü Yönetimi sistemine uygun hazırlanmış formlarla KAYS sistemi üzerinden yapılır https://kaysuygulama.kalkinma.gov.tr/kays/kaysi stemci/giris.jsp