TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TÜFE) BİLGİ NOTU MAYIS 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 03/06/2014 tarihinde 2014 yılı Mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haber bültenini yayımladı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) 2014 yılı Mayıs ayında; Bir önceki aya göre % 0,40, Bir önceki yılın Aralık ayına göre % 5,38, Bir önceki yılın aynı ayına göre % 9,66, On iki aylık ortalamalara göre % 8,23 artış göstermiştir. Ana harcama grupları itibarı ile aylık en yüksek artış % 9,19 ile giyim ve ayakkabı grubunda olurken, en fazla düşüş gösteren grup % 1,35 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubu olmuştur. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması Düzey 2 de bulunan 26 bölge içinde aylık en yüksek artış % 0,97 ile Ankara TR51 bölgesinde gerçekleşmiştir. 2014 yılı Mayıs ayında TÜFE bir önceki aya göre % 0,40 artarken, ana harcama grupları itibarıyla en yüksek artış % 9,19 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşmiş, en fazla düşüş gösteren grup ise % 1,35 ile gıda ve alkolsüz içecekler olmuştur (Tablo 1, Grafik 1). Ana harcama grupları itibarıyla TÜFE bir önceki aya göre; Giyim ve ayakkabıda % 9,19, Lokanta ve otellerde % 1,11, Eğitimde % 0,99, İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 1
Sağlıkta % 0,98, Çeşitli mal ve hizmetlerde % 0,49, Konutta % 0,36, Eğlence ve kültürde % 0,21 artış olurken, Gıda ve alkolsüz içeceklerde 1,35, Ulaştırmada % 0,50, Ev eşyasında % 1,16, Alkollü içecekler ve tütünde % 0,15, Haberleşmede % 0,11 düşmüştür. Tablo 1. 2014 Yılı Mayıs Ayında Ana Harcama Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi Değişim Oranları (2003=100) (%) Bir önceki aya Bir önceki yılın Bir önceki yılın Oniki aylık göre değişim Aralık ayına göre aynı ayına göre ortalamalara göre Ana Harcama Grupları oranı değişim oranı değişim oranı değişim oranı TÜRKİYE 0,40 5,38 9,66 8,23 Gıda ve alkolsüz içecekler -1,35 7,55 14,11 11,12 Alkollü içecekler ve tütün -0,15 7,32 2,97 9,46 Giyim ve ayakkabı 9,19 11,03 7,97 6,28 Konut 0,36 1,79 5,34 5,58 Ev eşyası -0,16 5,29 8,91 6,15 Sağlık 0,98 5,50 8,57 4,89 Ulaştırma -0,50 4,67 13,11 10,54 Haberleşme -0,11-0,12 0,34 2,63 Eğlence ve kültür 0,21 2,89 7,04 5,03 Eğitim 0,99 2,44 9,57 9,04 Lokanta ve oteller 1,11 6,50 12,88 10,46 Çeşitli mal ve hizmetler 0,49 5,26 7,03 4,11 İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 2
Grafik 1. Tüketici Fiyat Endeksi (Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranları) Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE % 9,66 artarken, ana harcama grupları itibarıyla en yüksek oranlı artış % 14,11 ile ulaştırma grubunda gerçekleşmiştir. Aynı referans dönemi için artışı en düşük ana harcama grubu ise % 0,34 ile haberleşme grubu olmuştur (Grafik 2). Grafik 2. Tüketici Fiyat Endeksi (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranları) İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 3
2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre fiyatı en fazla artış gösteren seçilmiş maddeler sıralamasında; kuru kayısı % 32,97 ile ilk sırayı alırken bunu, % 29,40 ile fındık içi, % 23,64 ile yurtiçi bir hafta ve daha fazla süreli turlar izlemiştir. 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre fiyatı en fazla düşüş gösteren mallar ise % 52,36 ile sivri biber, % 35,21 ile taze fasulye ve % 30,35 ile bezelye olmuştur. Bir önceki aya göre 2014 yılı Mayıs ayında özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden H çekirdek fiyat göstergesinde (işlenmemiş gıda ürünleri, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç) % 1,40, I çekirdek fiyat göstergesinde (enerji, gıda, alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile türün ürünleri ve altın hariç) % 1,50 artış olmuştur. Bir önceki yılın aynı ayına göre ise H çekirdek fiyat göstergesinde % 10,16, I çekirdek fiyat göstergesinde % 9,77 artış olmuştur. 2014 yılı Mayıs ayında, bir önceki aya göre en yüksek artış % 1,50 ile I özel kapsamlı fiyat göstergesinde (enerji, gıda, alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç), bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek oranlı artış ise % 11,03 ile E özel kapsamlı fiyat göstergesinde (C) ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç) gerçekleşmiştir. Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) Düzey 2 ye göre 26 istatistiki bölge içinde, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre TÜFE de en yüksek oranlı artışın olduğu bölge % 0,97 ile Ankara TR51 bölgesi olmuştur (Tablo 2). Bir önceki yılın aynı ayına göre ise fiyatlarda en yüksek oranlı artış % 11,12 ile Balıkesir, Çanakkale illerini kapsayan TR22 bölgesinde, en düşük oranlı artış % 8,24 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt illerini kapsayan TRC3 bölgesinde kaydedilmiştir. 2014 yılı Mayıs ayında endekste kapsanan 432 maddeden; 61 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 279 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 92 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşmiştir. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 4
Tablo 2. 2014 Yılı Mayıs Ayında İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyat Endeksi Değişim Oranları (2003=100) İstatistiki Bölgeler (İBBS) Düzey 2 Bir önceki aya göre değişim oranı Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%) Bir önceki yılın Oniki aylık aynı ayına göre ortalamalara göre değişim oranı değişim oranı TÜRKİYE 0,40 5,38 9,66 8,23 TR10 (İstanbul) 0,40 5,80 9,79 8,44 TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) 0,52 6,29 10,22 8,87 TR22 (Balıkesir, Çanakkale) 0,94 6,68 11,12 8,88 TR31 (İzmir) 0,04 5,32 10,29 8,35 TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 0,33 4,99 9,92 7,92 TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) 0,17 3,91 9,16 7,72 TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) 0,64 5,03 9,42 8,32 TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 0,47 4,60 8,94 8,33 TR51 (Ankara) 0,97 5,81 9,84 8,40 TR52 (Konya, Karaman) 0,32 4,28 8,77 8,20 TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 0,79 5,69 9,82 8,21 TR62 (Adana, Mersin) -0,13 4,53 8,29 8,04 TR63 (Hatay, K.Maraş, Osmaniye) -0,24 5,15 9,68 8,08 TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) 0,34 4,77 10,22 8,92 TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 0,51 5,40 10,14 8,50 TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 0,17 4,57 9,30 8,45 TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) 0,22 5,00 10,61 8,38 TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 0,44 5,47 10,38 8,29 TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) 0,38 5,45 9,94 8,37 TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 0,17 5,19 9,58 8,68 TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) -0,09 5,47 8,83 7,73 TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 0,65 5,36 10,53 8,41 TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 0,16 5,37 9,43 8,00 TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) -0,18 4,31 9,70 9,58 TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 0,27 5,29 9,15 8,26 TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) -0,03 3,92 8,24 7,27 Bu konuyla ilgili haber bültenine www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 5