EHLİYET RAPORLARI ALGORİTMASI Pratisyen Hekimler/Aile Hekimleri tarafından sürücü/sürücü adayının genel sağlık durumuna ilişkin yazılı beyanı alınır. Yazılı beyanın sağlık raporunu veren hekimi, hukuken koruma yeterliliği yoktur. Elektronik alt yapı sağlanana kadar, sürücü/sürücü adayının verdiği yazılı beyan formunun, bir nüshası gelen evrak olarak dosyalanıp, diğer nüshası sürücü olur raporunun arkasına eklenerek, muhafazası sağlanmalıdır. Yazılı beyanı doldurulurken dikkat edilecek hususlar 1. Talep edilen sürücü belge sınıfı, doğru doldurulması gerekmektedir. Bilindiği gibi 17.04.2015 tarihinde yayınlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile sürücü belge sınıfları değiştirilmiştir. Bu sebeple eski sürücü belge sınıfları geçersizdir. Bu nedenle; ehliyetini değiştirecek olan sürücüler, yeni düzenlemedeki sürücü belge sınıflarından talep etmelidirler. Eski Sürücü Belgesi Sınıfı A1 sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar A2 sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar B sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar C sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar D sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar E sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar (28/4/1997 tarihinden önce alınanlar) E sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar (28/4/1997 tarihinden sonra alınanlar) F sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar G sınıfı sürücü belgesine sahip olanlar Talep edilecek Yeni Sürücü Belgesi Sınıfı M ve A1 sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M, A1, A2, A ve B1 sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M, B1, B, D1 ve F sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M, B1, B, D1, C1, C ve F sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M, B1, B, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E ve F sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M, B1, B, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D, DE ve F sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M, B1, B, C1, C, D1, D ve F sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M ve F sınıfı sürücü belgesi talep etmeli M ve G sınıfı sürücü belgesi talep etmeli 2. Yazılı beyan formunun 3. maddesinde yazan Yukarıda belirtilen bilgilerin doğru olduğunu beyan ederim. ifadesi mutlaka sürücü/sürücü adayı tarafından el yazıyla yazılmalıdır. 3. Yazılı beyan formu, sürücü/sürücü adayları tarafından mutlaka ıslak imza ile imzalanmalıdır.
Pratisyen Hekim/Aile Hekimi; sürücü/sürücü adayının, AHBS, Sağlık-Net ve SGK- Medulla sistemindeki sağlık verilerini, hastalık bilgilerini kontrol etmelidir. Pratisyen Hekim/Aile Hekimi, 29 Aralık 2015 tarih ve 29577 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları İle Muayenelerine Dair Yönetmelik in ikinci fıkrasında yer alan; sürücü/sürücü adayının sağlık durumuna ilişkin tanımlanan durumlarının olup olmadığı yönünde ilk muayeneleri yapmalıdır. Hekimler; yapılacak muayeneler açısından sürücü belgesi sınıflarını aşağıda belirtildiği gibi iki grupta değerlendirmelidirler. a)birinci grup: M (Motorlu Bisiklet-Mopet) A1 (125cc kadar Motosiklet) A2 (35KW kadar Motosiklet) A ( 35 KW üzerinde Motosiklet) B1 (4 tekerlekli Motosiklet) B (Otomobil ve Kamyonet) BE (Otomobil ve Kamyonetrömorklu) F (Traktör) b) İkinci grup: C1 (7500 kg kadar Kamyon ve Çekici ) C1E (12.000 kg kadar Kamyon ve Çekicirömorklu ) C (Kamyon ve Çekici) CE (Kamyon ve Çekici-römorklu) D1 (16+1 kişilik Minibüs) D1E (16+1 kişilik Minibüs-römorklu) D (Otobüs) DE (Otobüs-römorklu) G (İş Makinesi )
1. GÖZ MUAYENESİ a- Görme Birinci grup sürücülerde, İkinci grup sürücülerde, keskinliğini ve düzeltmeli veya düzeltmesiz düzeltmeli veya düzeltmesiz görme derecesini olarak bir gözün görmesi 0,1 olarak az gören gözün Snellen eşeli ile den aşağı olmamak şartıyla görmesi 0,6 ve iyi gören ölçünüz. her iki gözün görme derecesi gözün görmesi 0,8 den aşağı toplamı 1,0 (tam) ise normal olmamalı veya sağ göz 0,7 ve kabul ediniz, değil ise; sol göz 0,7 ise normal kabul ediniz, değil ise Göz Uzmanına sevk ediniz Göz Uzmanına sevk ediniz b- Görme alanının Görme alanı muayenesinde uygunluğunu santral skotom yoksa, belirlemek için periferik görme alanı her iki görme alanı gözde 120 dereceden az muayenesi değilse, periferik görme alanı kayıpları, santral görme kayıpları yoksa görme alanını normal kabul ediniz, değil ise Göz Uzmanına sevk ediniz Her iki gözde derinlik c- Derinlik duyusu duyusu varsa muayeneyi muayenesi normal kabul ediniz, yoksa Göz Uzmanına sevk ediniz d- Gece körlüğü Gece körlüğü tespit (tavuk karası) etmemişseniz muayeneyi muayenesi normal kabul edil, gece körlüğü tespit etmişseniz, Göz Uzmanına sevk e- Renk körlüğü Renk körlüğü olanlar muayenesi herhangi bir koşul yapınız aranmadan sürücü olabilir. f- Pitozis (üst göz Her iki göz için tam pitosiz, kapağı hemipitosiz, tek taraflı pitosiz düşüklüğü) - olan sürücü/sürücü hemipitozis adaylarını muayenesi Göz Uzmanına sevk g- Diplopi (çift Diplopi ve paralitik şaşılık Diplopi tanısı alan görme) ve şaşılık tespit edilen sürücü/sürücü sürücü/sürücü adaylarını muayenesi adaylarını, sürücü belgesine el konulmak üzere Emniyet Genel Müdürlüğüne Göz Uzmanına sevk bildiriniz. h- Blefarospazm İstemsiz göz kasılması tespit (istemsiz göz edilenleri, katarak tespit kasılması), edilenleri, afaki tespit katarakt, afaki edilenleri, progresif hastalık
(gözde lensin tespit edilenleri, bulunmaması), Göz Uzmanına sevk progresif göz hastalığı(katarak, makula dejenerasyonu, retinopatiler, monoküler vizyon) muayenesi I- Monoküler Birinci grup sürücü belgesi İkinci grup sürücü belgesi kişiler alabilirler. alamazlar. Ambulans, resmi ve ticari Göz Uzmanına Sevk ediniz. araç kullanamazlar. Her yıl Göz Uzmanından sağlık raporu almak zorundadırlar. verilemeyen sürücü/ sürücü adayı, göz uzmanına sevk edilmelidir. 2. Kulak-Burun-Boğaz Muayenesi a- İşitme kaybı Gürültüsüz bir ortamda muayenesi dudak okunmasına imkan vermeyecek şekilde normal konuşma sesi ile güçlü fısıltı ile değerlendirme İşitme kaybı şüphesi olması durumunda; KBB Uzmanına sevk b- Ses Kısıklığı, İleri derecede ses kısıklığı, İleri derecede ses kısıklığı, Solunum solunum bozukluğu ve ileri solunum bozukluğu ve ileri Bozukluğu ve derecede konuşma bozukluğu derecede konuşma bozukluğu konuşma olanları, olanlar ambulans, resmi veya muayenesi KBB Uzmanına sevk ediniz ticari araç kullanamazlar. Bu Kalıcı trakeostoması olanlara ambulans, resmi veya ticari araç hariç, her iki grupta sürücü belgesi verilebilir. c- Denge ve Baş Tedavi edilemeyen veya dönmesi kontrol edilemeyen baş muayenesi dönmesi hastalığı olanlara sürücü belgesi verilemez. Bu sürücü/sürücü adaylarını KBB Uzmanına sevk kişilere ikinci grup sürücü belgesi verilemez.
d- Uyku bozukluğu Obstrüktif uyku apne muayenesini sendromu olanları, gündüz aşırı uyuklama hali tespit ettiklerinizi ve VKİ 33 ve üzeri olanları, KBB Uzmanına sevk verilemeyen sürücü/ sürücü adayı, KBB uzmanına sevk edilmelidir. 3-İÇ HASTALIKLARI MUAYENESİ a- Hipoglisemiye yol Sürücü/sürücü adaylarında *Yanda sayılan durumları açabilecek DM Ağır DM olup/olmadığını, içermeyen hipoglisemisi tanısının tespiti Kronik komplikasyonların olanlara; için muayene olup/olmadığını ( ağır Birinci grup sürücüler için retinopati, ağır nefropati, en fazla beş yıl, ağır nöropati ), İnsulin veya ikinci grup sürücüler için en oral antidiyabetik fazla üç yıl, kullananlarda sık ve kalıcı aralıklarla muayene ve hipoglisemi duyarsızlığı olup/ tetkik edilmek suretiyle olmadığını muayene ve tetkik sürücü belgesi verilebilir. ederek araştırınız. Yukarıda *Duyarsız hipoglisemi tespit sayılan durumlardan en az edilmesi halinde, tespiti birisini tespit ederseniz, yapan hekim veya kuruluş tarafından Trafik Tescil İç Hastalıkları Uzmanına Kuruluşuna bildirimi sevk ediniz zorunludur. b- Kalp-damar Anginal yakınma, akut * Hipertansiyonu olan ve hastalıklarının koroner sendrom ( stabil maksimal tedaviye rağmen tespiti için olmayan angına pektoris, ST istirahatte TA: 200/120 muayene yükselmeli /yükselmesiz MI), mmhg nın üzerinde olan angioplasti, kalp yetmezliği, sürücü/sürücü adaylarına hipertansiyon, bilinç ikinci grup sürücü belgesi bozukluğuna yol açabilecek verilmez. ritim bozukluğu, kalıcı pil implantasyonu, olup/olmadığını muayene ve tetkik ederek araştırınız Yukarıdaki sayılan durumlardan en az birisini tespit ederseniz,. sürücü/sürücü adaylarını İç Hastalıkları Uzmanı veya Kardiyoloji Uzmanına sevk
c- Organ yetmezliği Hayati öneme haiz olup olmadığını organlarında dekompanse tetkik ve yetmezliği olanları, organ muayene nakli geçirenleri, kronik böbrek yetmezliği olanları, İç Hastalıkları Uzmanına sevk d- Maling tümör Maling hastalık tespit edilen Malign hastalığı ve santral hikayesi olup/ sürücü/sürücü adaylarını sinir sistemi metastazı olmadığını tetkik olanlar ile malign hastalığın ve muayene kontrol dışına çıkması ediniz nedeniyle genel durum bozukluğu ve düşkünlüğü İç Hastalıkları Uzmanına olan kişilere sürücü belgesi sevk verilmez. verilemeyen sürücü/ sürücü adayı, İç Hastalıkları Uzmanına sevk edilmelidir. 4. KAS-İSKELET SİSTEMİ MUAYENESİ a- Eklem Eklem hareketlerinde, * Vertebra (boyun ve bel) hareketlerini kısıtlılık tespit ederseniz, hareketleri, kişinin baş ve muayene sürücü/sürücü adaylarını, boynunu arkaya döndürmesini ve bakmasını %50 den fazla engelleyen boyun vertebra ve boyun bölgesi hastalıklarında sürücü belgesi verilmez. Lumbal vertebra eğilme ve dönme hareketlerini Ortopedi veya FTR Uzmanına sevk b- Ekstremite Ekstremite noksanlığı tespit noksanlığı olup / etmeniz durumunda, olmadığını sürücü/sürücü adaylarını, muayene Ortopedi veya FTR Uzmanına sevk %75 den fazla engelleyen durumlarda da sürücü belgesi verilmez. * Diğer eklem hareketleri, her iki omuz ve/veya dirsek artrodezinde veya fonksiyonel olmayan ankilozlarında sürücü belgesi verilmez.
c- Kas, tendon ve Kas, tendon veya bağ lezyonu bağ lezyonları tespit edilen sürücü/sürücü için muayene adayları, Ortopedi veya FTR Uzmanına sevk edilmelidir. verilemeyen sürücü/ sürücü adayı, Ortopedi veya FTR uzmanına sevk edilmelidir. 5. RUH HASTALIKLARI MUAYENESİ a- Psikiyatrik Ruh sağlığı hastalıklarından; Sürücü belgesi muayene ister doğumsal isterse verilemeyecek durumlar hastalığa, travma veya beyin şunlardır; sinir ameliyatına bağlı 1) Zekâ geriliği (IQ düzeyi oluşmuş ağır akıl hastalığı 79 ve altı), olanlar, zeka geriliği olanlar, 2) Bunama, demans (bunama) ve/veya 3) Dikkat bilinci, duygu ve yaşlılığa bağlı davranış heyecanı düşünceyi bozan bozukluğu olanlar, sürekli bir hastalığın ya da muhakeme, davranış ve ilaç kullanımının olması, uyumu belirgin ölçüde 4) Alkol bağımlılığı olanlar bozacak düzeyde kişilik veya alkollü araç bozukluğu, dürtü kontrol kullanmaktan bozukluğu ve ağır davranış vazgeçmeyenler, bozukluğu olanlar, tespit 5) Uyuşturucu veya uyarıcı edilmesi durumunda, maddelere bağımlı olanlar Ruh Sağlığı ve Hastalıkları veya bağımlı olmasa da Uzmanına sevk ediniz. düzenli olarak kullananlar. b- Alkol Bağımlılığı Alkol bağımlısı olduğu tespit * Kanıtlanmış, uzun süreli olup/ olmadığını edilen sürücü/sürücü bir alkol almama tespit ediniz adaylarını, döneminden sonra, uzman tabiplerin görüşlerine ve düzenli tıbbi kontrollere Psikiyatri Uzmanına sevk ediniz başvurularak, geçmişte alkol bağımlısı olan kimselere sürücü belgesi verilebilir. Sürücü belgesinin yenilenmesi de aynı şartlara tabidir. c- Uyuşturucu ve Uyuşturucu ve psikotrop *Alkol, uyuşturucu veya Psikotrop madde madde bağımlısı olduğu uyarıcı madde kullanım bağımlılığının tespit edilen sürücü/sürücü bozukluğu ya da bağımlılığı olup/olmadığını adaylarını, olan kişilerde remisyon tespit Psikiyatri Uzmanına sevk ölçütleri karşılanana kadar ehliyetin en az 6 ay süreyle geri alınmasına karar verilir
d- Sürücü belgesinin Bipolar duygu-durum, Dürtü denetimi bozukluğu, geçici olarak psikotik özellikli depresyon, patlayıcı dürtü bozukluğu, verilemeyeceği Psikotik bozuklukların, akut sınır kişilik (dürtüsellik veya geçici yada alevlenme dönemlerinde, yüksekse), antisosyal kişilik kalıcı olarak geri sürücü belgesi geçici olarak (dürtüsellik yüksekse) alınacağı geri alınır. bozukluklarında kalıcı durumları tespit olarak sürücü belgesinin geri Bu hastalıkların görüldüğü alınmasına karar verilebilir. sürücü/sürücü adaylarını, d-maddesinde tespit edilen durumları, tespit eden hekim veya kuruluş Trafik Tescil Kuruluşuna bildirmek Psikiyatri Uzmanına sevk zorundadır. verilemeyen sürücü/ sürücü adayı, Psikiyatri Uzmanına sevk edilmelidir. 6. SİNİR HASTALIKLARI MUAYENESİ a- Santral Sinir Santral Sinir Sistemi Santral sinir sistemi ile ilgili Sistemi hastalıkları olduğu tespit doğuştan veya sonradan Hastalıkları edilen sürücü/sürücü geçirilmiş veya cerrahi olup/olmadığını adaylarını, girişime bağlı hastalıklarla tespit ortaya çıkan uzuvların Nöroloji Uzmanına sevk parezi ve paralizileri (duyusal, motor, koordinasyon ve denge açısından), araç kullanmasını ve trafik güvenliğini engelleyecek şekilde olanlara sürücü belgesi verilmez b- Periferik Sinir Periferik Sinir Sistemi Periferik sinir sisteminin Sistemi hastalıkları olduğu tespit etkilenmesi sonucu ortaya Hastalıkları edilen sürücü/sürücü çıkan uzuvlarda parezi ve olup/olmadığını adaylarını paraliziler araç kullanmayı tespit Nöroloji Uzmanına sevk ve trafik güvenliğini engelleyecek şekilde olanlara sürücü belgesi verilmez. İki ayağı felçli (parapleji), diğer vücut fonksiyonları normal olan şahıslara birinci grup sürücü belgesi sınıfları verilebilir. Ayrıca ambulans, resmi veya ticari araç kullanamazlar.
c- Epilepsi Sürücü/sürücü adaylarında Epilepsi hastaları ancak olup/olmadığını epilepsi olup/olmadığını Nöroloji Sağlık Kurulunda tespit tespit edemiyorsanız, değerlendirilerek birinci grup sürücü belgesi alabilirler. Epilepsi hastaları ambulans, resmi veya ticari araç kullanamazlar. Epilepsi tanısı konulan ve araç kullanmalarında Nöroloji Uzmanına sevk sakınca bulunan ya da araç kullanmaları belirli şartlara bağlanan kişiler hakkında hekim veya kuruluş Trafik Tescil Kuruluşuna bildirimde bulunur. d- Kas hastalıkları Sürücü/sürücü adaylarında Kas hastalıklarından (myopati, progresif kas hastalıkları (myopati, myopati ve progresif muskuler distrofi, progresif muskuler distrofi, muskuler distrofisi, kas-sinir kavşak kas-sinir kavşak myotonisi ve kas-sinir hastalıkları) olup/ hastalıkları) olup/ kavşak hastalıkları olan olmadığını tespit olmadığını tespit şahıslardan trafik edemiyorsanız; güvenliğini engelleyecek şekilde olanlara sürücü Nöroloji Uzmanına sevk belgesi verilmez. Trafik güvenliğini engelleyecek şekilde olmayanlara yılda bir kez muayene olmak kaydıyla birinci grup sürücü belgesi sınıflarından verilebilir. e- Nörodejeneratif Sürücü/sürücü adaylarında Progresif seyirli, fonksiyon hastalıklar ( nörodejeneratif hastalıkların kaybına neden olan Parkinson (Parkinson hastalığı, multipl parkinson hastalığı, multipl hastalığı, multipl skleroz, motor nöron skleroz, motor nöron skleroz, motor hastalığı gibi) olup/olmadığı hastalığı gibi nöron hastalığı tespit edilemiyorsa; nörodejeneratif hastalıkları gibi) bulunan kişilere yılda bir olup/olmadığını kez nöroloji uzmanı tespit Nöroloji Uzmanına sevk muayenesinden geçmek kaydıyla hastalıklarındaki fonksiyon kayıplarına göre değerlendirme yapılarak sürücü belgesi verilebilir. verilemeyen sürücü/ sürücü adayı, Nöroloji Uzmanına sevk edilmelidir.
26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğine göre, Pratisyen tabipler tarafından, sürücü/sürücü adayının genel sağlık durumuna ilişkin yazılı beyanı alınarak ikinci fıkrada tanımlanan durumlarının olup olmadığı yönünde ilk muayenesi yapıldıktan sonra; sağlık raporunun karar kısmı doldurulur. KARAR SÜRÜCÜ OLABİLİR UZMAN TABİP MUAYENESİ GEREKİR Herhangi bir tıbbi rahatsızlığı olmadığını yazılı olarak beyan eden kişinin, 26 / 09 / 2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğe göre tanımlanan hastalıkların olmadığı yönünde tıbbi kanaatim oluştuğundan, birinci grup ve/veya ikinci grup sürücü belgesi alması uygun görülmüştür. 26/09/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliği göre yapılan muayeneler sonucunda; Göz Hastalıkları, KBB, Psikiyatri,.,..,., uzmanının / uzmanlarının düzenleyeceği sürücü olur raporuyla / raporlarıyla geçerli olmak şartıyla, sürücü belgesi alması uygun görülmüştür. NOT: Sevk edilen sürücü adayının hangi grup sürücü belgesi alacağına uzman hekim/ hekimler karar verecektir. Sağlık raporunda kişinin durumuna özgü daha kısa sürelerde kontrol muayenesi ön görülmemişse düzenlenen sağlık raporu düzenlendiği tarihinden itibaren iki (2) yıl süreyle geçerlidir. Hazırlayan/Yorumlayan: Dr. Hakan UZUN-TRABZON