HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANALİZİ TOPLANTILARI 7-8 Ocak, 2011 1
ADANA MERS N - OSMAN YE - HATAY 07-08 Ocak 2011 3
HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI 7-8 OCAK 2011 ADANA HUKUK HAK MLER GRUP YARGIDA REFORM SIRA PUAN ÖNER LER 1 9,727 Hukuk hakimlerine ceza yetkisi verilerek mesleki s k nt lar ya anmakta, verimlilik dü mektedir. Hukuk -ceza hakimi ay r m yap larak uzmanla ma sa lanmal d r 2 9,41 Hakim ve savc lar n verdi i kararlar nedeni ile aç lacak tazminat davalar n, bakt davan n sonuçlanmas art na ba lanmas ayr ca hakimin mahkum olmas art na ba l olmas gerekir 3 9,41 Y pranma tazminat,fazla mesai ve nöbet ücretleri adli personeli kapsayacak ekilde düzenlenmelidir Aniden ç kan tayinler çal ma düzenini bozmaktad r. Kararname tarihinin 4 önceden tespiti ve yetkilerin derhal belirlenmesi hatta yetkilerin de atama 9,409 kararnamesi ile düzenlenmesi gerekir, kararname tasla n n ilgiliye tebli i ile dü üncesinin al nmas gerekir. HUMK 163 m deki kesin süre uygulamas çok kez yarg tay taraf ndan 5 9,28 uygulanamaz hale sokulmaktad r yeni haz rlanacak yasada bunun dikkate al nmas, Kanun metni ve maddesinin uygulanmas gerekir. Tebligat nedeni ile davalar uzamaktad r. Çözüm için Nüfus mernis adresine 6 9,272 yap lan tebligat n TK 35.m si anlam nda geçerli say lmas için yasal düzenleme yap lmal d r. 7 9,181 Ünvanl hakimlerin seçiminde uyulacak objektif kriterler belirlenmelidir 8 9,09 Yarg çal anlar n n özlük haklar düzeltilmelidir ki ayr yerde bulunan e de eri mahkemelerden birinde 400 dosya bulundu u halde di erinde 3000 dosya bulunmaktad r. E de er 9 9,045 mahkemelerdeki i oran n n ayn düzeyde olmas n sa layacak çal ma ortam n n ve imkanlar n sa lanmas gerekir(istatistiki çal ma ve zaman nda gereken atamalar n yap lmas ) Hal ka tlar kald r lmal, müfetti ler hakim savc y kaymakam,emniyet 10 8,954 müdürü, katip vs.. den sorma gibi eski ve yersiz uygulamalara son verilmelidir. 11 Hukuk Yarg lamas tek usulde yap lmal,seri usul,basit usul,sözlü,yaz l 8,909 vs... ay r m kald r lmal d r dari i lerde Cumhuriyet ba savc l na ba l olmak sorun yaratmaktad r 12 8,909,C.Ba savc l n n vesayetinin kalkmas için mahkemelerin ayr bütçesi olmal d r 13 8,772 Vatanda lar hatta avukatlar temyiz sürelerini kar t rmaktad r Görev ve yetki ile temyiz süreleri çok farkl olup,temyiz sürelerinin tek bir süreye ba lanmas ve tüm sürelerin tebli ile ba lamas konusunda yasal düzenleme yap lmal d r. 5
Haks z ikayetlerde soru turma sonucunda ikayetin haks z ve yersiz 14 8,681 oldu u anla ld takdirde ilgili hakime ikayet edenin kimli i ve ikayet konusu hakk nda bilgi verilmesi ve ayr ca haks z ikayet edene para cezas resen uygulanmal d r Staj süresi verimsiz ve faydas z geçmektedir. gözden geçirilerek stajyerlere 15 8,681 bir tak m yetkiler vererek faydalanma sa lanmal d r stayerler veraset ve sair i lere bakabilmelidirler 16 Tefti hal ka tlar n n kald r lmas ya da verilen notun gerekçelendirilmesi 8,681 gerekir Yeni adliyelerde hakim odalar sekreter odas ile birlikte planlanmal, 17 8,681 gelece e yönelik 50 y ll k plan eklinde yap lmal d r. Gerekti inde ibadet yeri kre gibi sosyal tesislerde yeni plan ve projelerde dü ünülmelidir. 18 5 bölge say olarak azd r izmir ile erzurumu bir tutamay z bölge say s en 7 8,636 olmal d r. 19 8,636 Hakim savc lar n co rafi teminata kavu turulmas sa lanmal d r Mahkeme yönetimi profesyönel adliye müdürlerine devredilmelidir. 20 8,636 Savc lar n idare ile u ra malar ellerinden al nmal d r savc lar tahkikat yapmal d r 21 8,59 Nöbet tutan hakimlere nöbet sonras nda istirahat imkan tan nmal d r Adli tatil süresinin k salt lmas ile temmuz haziran a ustos aylar ndaki 22 8,5 yarg sal faaliyetler engellenmi tir, adli tatilin uygulamas n n yeniden getirilmesi ya da kald r lmas gerekir 23 Kalem i leri yaz i müdürüne b rak lmal hastane müdürü gibi adliye 8,454 müdürü olmal genel i ler ile adliye müdürü u ra mal d r 24 8,41 1. bölgelerde 4 den az icra mahkemesi bulunan yerlerde icra hakimlerinin ceza hakimi s fat ile genel ceza nöbetine dahil edilmelerine ili kin HSYK karar n n kald r lmas n gerekir 1. ve 2 bölgelerde icra hakimlerinin hukuk hakimi olarak de erlendirilip nöbete dahil edilmemesi gerekir. Ayr ca cra mahkemelerinin ceza yarg lamas ile ilgili görevlerinin di er ceza mahkemelerine verilmesi gerekir Hakim savc say s yetersizdir say n n art r lmas gerekir (Tüm yarg ve 25 8,409 yüksek yarg da) 26 HUMK 409 m deki 3 ayl k süre çok fazlad r bu sürenin 1 aya indirilmesi 8,409 gerekir 27 Tayinlerde e itlik ilkesi uygulanmamaktad r. Baz lar dar bölgede tayinle 8,409 görev yaparken baz lar ülkenin her bölgesinde görev yapmaktad r Ço u adalet müfetti leri öneriler listesinde yer alan ve yarg lama için gerekli olmayan uyu mazl n çözümünde faydas bulunmayan,delillerdeki bir 28 8,32 tak m yasal eksikliklerin hakimler taraf ndan giderilmesini istemekten vazgeçilmesi gerekir örne in kira sözle mesindeki damga vergisi tahsili gibi.. 29 8,28 Hakim ve savc lar n vip salonundan yararlanmas gerekmektedir. 30 8,272 Kamu oyundaki adalet hizmetleri ile ilgili bilgi ve yap lan i lemlerin do ru yans t lmas için her adliye bünyesinde Halkla ili kiler birimi tesis edilmelidir Aç klamalar bu merkezden yap lmal d r Ke if ücretleri yeniden gözden geçirilmelidir. Eski havuz sistemine benzer 31 8,272 bir sistemin meslekta dayan mas amac ile yeniden getirilmesi dü ünülmelidir. 6
Bütçe yetersizli i nedeni ile yeterli personeli yoktur bu nedenle 32 8,181 mahkemelerin özerk ve ayr bir bütçemizin olmas gerekmektedir Küçük adliyelerdeki kalem personelinin daha verimli hale getirilmesi gerekir 33 8,15 cezal katiplerin küçük adliyelere gönderilmemesi ve hakimlerin idari görevlerinin azalt larak,müdürlerin adalet yüksek okul. mezunundan seçilmesi gerekir 34 8,14 Sulh hukuk mahkemelerinin yo un i lerini azaltmak için vesayet karar ndan sonra yap lacak tüm i lemleri mahkeme d nda olu turulacak vesayet dairesine yapt r lmal d r Dava yo unlu unu azaltmak için baz basit Uyu mazl klar n adliyeye 35 8,136 yans mamas için arabuluculuk ve ombudsmanl k sisteminin faaliyete geçirilmesi gerekmektedir. 36 8,136 Hakim savc devlet taraf ndan 1 kez yurt d na gönderilmelidir 37 Mahkemeler ile c. savc l n n ayr de erlendirilmesi ödeneklerin ayr lmas 8,136 gerekir 38 8,09 Hakim yard mc s sistemi getirilmelidir Hakimlerle ilgili ihzari soru turmalar Cumhuriyet Ba savc s de il en yak n 39 8,09 ve soru turmaya konu hakimden k demli ceza ya da hukuk hakimi yapmal d r. 40 8,05 Asliye hukuk mahkemesindeki nüfus davalar na c. savc s n n kat l m n n kald r lmas gerekir 41 8,045 Çok yetki de i imi sorun olmaktad r.yetkiler s k de i tirilmemelidir 42 7,96 Meslekta e lerinin atama sorunlar n n bakanl k taraf ndan do rudan çözülmesi için gereken yap lmal d r. 43 7,91 Ticaret kanunu,borçlar kanunu tasar lar n n derhal yasala t r lmas gerekir 44 7,909 45 7,909 46 7,909 47 7,87 Hukuk ve tic. Mahkemelerinde bilirki ilik sistemi yar resmi olarak organize edilerek kurumsalla t r lmal d r. Ve bilirki ilerin raporlar ndaki isabet oran saptayacak sicil uygulamas yap lmal d r. Kadastro davalar nda HUMK 409 m. i letilmelidir,ancak tespit gibi tescile karar verilebilmelidir,resen ara t rma davalar uzatmaktad r Kamuoyundaki hakim görüntü ve anlay n n mesle in onuruna yak r hale getirilmesi için hakim ve savc e itiminin daha uzun a amal ve prati e yönelik ortamlarda daha donan ml olmas için altyap çal mas yap lmal d r Hakimli e girme ya 30 a ç kar lmal d r Yarg n n h zlanmas ve yarg tay yükünün azalt lmas için kararlar n kesinlik s n r n n yüksek tutulmas gerekir.(örne in en az 5.000,00TL olmal d r) 48 7,82 49 7,818 Tayin taleplerinde de erlendirilmek üzere tayin talep eden hakim veya savc n n görev yapt her adliye için (sosyo ekonik duruma göre) puanlama usulünün uygulanmas örne in ayn dönemde kulp ilçesinde görev yapan hakime 1 y l için 10 puan veriliyorsa erdemli de yapana 5 puan verilerek notu yüksek olan n öncelikli olarak istedi i yere gitmesi sa lanmal d r yo unlu unu azaltmak ve gereksiz zaruri dava aç lmalar n engellemek için, darice yap labilecek baz i lemlerin ; yarg kapsam ndan ç kar lmas gerekmektedir. örne in veraset ilam n n nüfus idaresince verilerek itiraz halinde mahkemelere gelmesi,tapuda isim düzeltme gibi davalarda tapu idaresine yetki verilmesi gibi 7
50 7,78 51 7,73 Bu pro ram çerçevesinde ortaya ç kacak sonuç kapsam nda önerilerin yerine getirilmesi için ilgili tüm birimlerin önerilerden haberdar edilmesi gerekir Uyap sistemi içindeki tevzi i lemlerinin dilekçe içeri i ve mesleki özelli i gözetilerek ilgili oldu u mahkemeye yönlendirilmesinin sa lanmas onaylar n n yaz i leri müdürü taraf ndan yap lmas personelin uyap yönünden de e itilmesi gerekir 52 7,69 Adli y l ba nda hakim savc ya yarg ödene i kitap bedeli ödenmesi gerekir 53 7,64 Hakime tan k say s na k s tlama getirme imkan tan nmal d r. 54 Hakim savc lara görevlerinden dolay aç labilecek davalara kar ilk atama 7,636 an ndan itibaren sigorta kapsam na al nmal d r 55 7,55 htisas mahkemelerinde aç lmas gerekti i halde o yarg çevresinde ihtisas mahkemesi kurulmad ndan genel mahkemelere aç lan davalardaki mahkeme s fat na ili kin yanl l klar n bozma sebebi say lmamas için yasal düzenleme yap lmal d r 56 7,5 Adalet komisyonunun seçim ile olu turulmas ve ba savc n n komisyona kat lmamas gerekir 57 7,454 Terfi sisteminde askerlikte geçen sürenin yar s n n meslekten say lmas e itsizli e yol açmaktad r. Askerlik zorunludur bu nedenle tamam n n meslekten say lmas ve ayr ca 10 y ll k sürenin hangi gün doluyorsa o tarihte 1 s n fa ayr lma sa lanmal d r. 58 7,37 Hakim ve savc lara ait ülke genelinde sosyal tesis s k nt s bulundu undan tüm kamu kurumlar na ait sosyal tesislerden hakim savc ve aile bireylerinin o kurumun kendi mensubu gibi yararlanmas na imkan sa lanmas konusunda yasal düzenleme yap lmal d r. 59 7,37 cra daireleri ve personel say s art r lmal d r 60 7,37 61 7,227 62 7,09 63 7,09 64 7,05 65 6,909 Rapor, ve mazeret izni kullanan hakimlerin yerine bir ba kas n n görevlendirilmesi o hakimin i düzenini bozdu undan, ve geçici görevlendirilen hakimin pratikte bir faydas bulunmad ndan duru malar n kalemde tutanak tutularak ertelenmesine imkan sa lanmal d r Mevcut uygulamada çok çal an mahkemelerle az i i olan mahkemeler aras nda bir fark ortaya konmamaktad r çok çal an n ödüllendirilmesi bunun yan nda te vik edilmesini sa lamak için her y l sonunda komisyona bu konuda de erlendirme yapma yetkisi ve görevi verilmelidir Bakanl ktan,tefti kurulundan vs... yerden birisi geldi inde Ba savc lar ve komisyon ba kanlar ile birlikte en az bir hukuk hakimi ile de görü me imkan sa lanmal d r Terfide farkl adliyeye atanan hakimlerin elinde olmayan sebeplere farkl say da dosyaya bakt ndan e itsizlik olmaktad r,dolay s ile terfide sorun ya anmaktad r. lk atamalarda kuraya 4 ve 5 bölgelerin dahil edilmeli ve Yarg taydan i geçirme zorunlulu u kald r lmal d r. Yarg tay üyeli i adayl a esas olmak üzere, artlar ta yan hakim ve savc lar hakk nda s nav uygulamas n n ba lat lmas gerekir. Kalemdeki parasal i lemler kalemden ç kar lmal, pul ald m verdim kavgalar bitmelidir para maliyeye ya da vezneye yatmal d r 8
Mesleki niteli ini kaybeden ve di er hakimlerin i lerini di er bir hakimin 66 6,87 yapmas na sebep olan ve kamuoyunda meslek onurunu zedeleyen hakimlere çözüm bulunmas gerekir 67 Kararlar n infaz için kesinle mi olmas genel kural kabul edilmelidir. 6,863 Tazminat davalar kesinle meden icra edilmemelidir. Davalar n n uzama sebebi temyiz safahat ndan da kaynaklanmaktad r 68 6,636 Adaletin h zlamamas için bir an önce istinaf mahkemelerinin faaliyete geçirilmesi gerekir 69 6,545 1 ve 2 bölgelerde Hukuk hakimleri ceza nöbetlerinden ç kar lmal d r 70 6,5 Zab t katiplerimiz ve mahkeme kalemleri yetersizdir. Zab t katibinin al m ve yeti tirmenin objektif kritere ba lanmas,e itimi düzenlenmesi,,maa lar n n art r larak nitelikli elemanlar n mesle e te fikinin sa lanmas, gerekir (Örne in farkl bir KPSS s nav olsun mesleki bilgi ön planda olsun) 71 6,454 72 6,318 73 6,272 Aile mahkemesinde tan k delili çok önemli olup uygulanan yemin sonuç do urmamaktad r, yeminin etkin olmas için yemin eklini hakimin dinlenecek olan ki inin durumuna göre belirlemesi gerekir Çok fazla Bakanl k tetkik hakimi bulunmaktad r bakanl k tetkik hakimleri do rudan bu görev için al nmal d r ve hakim s n f ndan tetkik hakimi olmamal d r cra müdürlerinin karar alma yetki ve görevini icra hakimlerine vererek icra müdürlerini sadece bu karar infaz eden kurum haline getirilmesi gerekir 74 Yediemin depolar sorunu vard r derhal yediemin depolar kurulmal d r. Ya 6,272 da özel sektöre devredilmelidir. yi katipleri komisyon ba kan veya ba savc lar almaktad r.hakimlere 75 6,227 birlikte çal aca katibi belirleme ve dilerse tayinde yan nda götürebilme imkan sa lanmal d r. 76 Yarg lamada tebligat hatalar çok fazla oldu undan tebligatlar n kurulacak 6,181 adli posta te kilat taraf ndan yap lmas sa lanmal d r 77 6 Ünvanl görevlerde kad n meslekta say s art r lmal d r Fazla olan adliye say s n n azalt lmas gerekir 5 bölgelerin tamam n n 4 78 5,954 bölgelerin %50 sinin kapat lmas ve barolar n önerdi i avukat ki ilerden HSYK n n yapaca s nav ile hakim savc say s n n art r lmas gerekir 79 5,909 yarg lama giderleri hesab yarg y geciktirmektedir. Yarg lama giderlerinin yaz i leri müdürü taraf ndan hesaplanarak sonuca ba lanmas,i lemlerinin itiraza tabi olmas gerekir 80 Bilirki ilere adalet akademisinde uyu mazl klar çözmeye yönelik hukuki 5,863 yöntem dersleri verilmelidir 81 5,818 Asliye ve sulh hukuk mahkemesi ay r m genelde kald r lmal ancak 3,4,5 böl elerde bu olumlu sonuç verebilir 1 ve 2 bölgelerde faydal olmayacakt r. 82 4,954 83 4,681 Hukuk mahkemelerinde bir tak m davalarda ceza davalar beklenmektedir. Bu davalar uzatmaktad r ceza davalar n n sonucu beklenilmemelidir. Müfetti ler tefti te sadece komisyon ba kan ve ba savc ile de il aç kça tefti etti i hakim ile tefti an nda yeme e gitmelidir 9
84 4,14 85 3,59 Mahkemelerde dava takip eden avukatlar n k demi esas al narak davan n büyüklü ü vesuçuna rl na göre yeni ve k demsiz avukatlar n büyükve a r suçlara ili kin davalara tek ba na girememesinin sa lanmal d r Her konuda çok kolay ve yersiz dava aç lmas mahkemelerdeki i yo unlu unun ana sebebi oldu undan bunun önüne geçmek için ülkenin sosyo ekonomik düzeyine uygun ve hak aramay engellemeyecek ekilde ba vuru harc n n di er yarg lama giderlerinin yükseltilmesi sa lanmal d r 10
HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI 7-8 OCAK 2011 ADANA CEZA HAK MLER GRUP TOROSLAR S ra PUAN ÖNER LER 1 9,53 Hakim ve Savc larla birlikte adliye çal anlar n n özlük haklar n n iyile tirilmesi. 2 9,48 Adliyelerin ve lojmanlar n fiziki artlar n n mesle e ve sosyal statüye, ça a uygun hale getirilmesi gerekli sosyal tesislerin yap lmas. 3 9,21 Personel al m nda Adalet Meslek Lisesi ve Yüksek Okulu mezunlar na öncelik tan nmas. Mahkemeler ve Cumhuriyet Ba savc l nda çal acak katiplerin i in ba nda tespit edilip atamas n n do rudan mahkeme veya savc l k katibi olarak yap lmas. ilgili hakimin onay olmadan personel ve katip de i iminin yap lamamas. Katiplerin gerekli UYAP e itimi yap lmadan mahkemelere görevlendirilmemesi. Bu amaçla gerekirse katip e itim merkezinin kurulmas. Personelin çal ma ve verimlili ine uygun ekilde ödüllendirilmesi. 4 9,21 Nöbet tutan Hakim Cumhuriyet Savc s ve personele ücret ödenmesi. 5 9 Askeri Hakimlerde oldu u gibi Hakim ve Cumhuriyet Savc lar na y pranma tazminat hakk n n (fiili hizmet zamm ) mutlaka tan nmas. 6 9 Adli kolluk kurulmal. 7 8,9 lk derece mahkemelerinin i yükü azalt lmal, hakim say s art r lmal. 8 8,85 Uygulamada beden ve ruh sa l n n bozulup bozulmad hususunda rapor temini hususunda geçen süre ve kar la lan zorluklar gözetilerek cinsel suçlarda beden ve ruh sa l n n bozulmas n n cezan n art r lma nedeni olmaktan ç kar larak daha objektif bir kritere ba lanmas. 9 8,85 Kararname kapsam nda al nacak hakim ve savc lar n önceden bilgilendirilmesi 10 8,64 Hakimlerin (Hukuk ve Ceza alan nda) mesle in ba ndan itibaren belirli bir alanda uzmanla mas sa lanmas. 11 8,53 Yaz leri Müdürünün, hakimin i yükünü azaltacak ekilde yetkisinin geni letilmesi (örne in kesinle tirme i lemleri gibi) 12 8,37 nfaz hakimli inin yetkileri geni letilerek, ceza hükmünü içeren karar kesinle tikten itibaren infaza ili kin tüm i lemlerin infaz hakimli i taraf ndan yerine getirilmesi. 13 8,53 stinaf n alt yap s kurulmadan ve Yarg tay'daki dosya say s eritilmeden faaliyete geçirilmemesi. 14 8,21 Sulh Ceza ve A r Ceza Mahkemelerinin i yükünü art ran özellikle idari para cezalar na yönelik itirazlar n adli yarg dan al n p idari yarg ya verilmesi. 15 8,16 Müfetti hal ka tlar n n ve Yarg tay not sisteminin kald r lmas. Objektif kriterlere dayal performans de erlendirilmesinin getirilmesi. 16 8,11 Ula m sorunu olmayan küçük adliyelerin kapat lmas. 17 7,9 Cumhuriyet Savc lar n n heyetli olmayan mahkemelerdeki duru malara kat lma zorunlulu unun kald r lmas. Terfi aç s ndan verilen karar n iddianameyi düzenleyen Cumhuriyet Savc s taraf ndan görüldüsünün yap lmas. 18 7,9 CMK 171 maddesi kapsam nda düzenlenen dava aç lmas n n ertelenmesi müessesesinin kapsam geni letilmesi ve etkinli i art r lmas. 11
Mahkemelerin kurulu ve say s komisyon ba kanl klar ndan görü 19 7,9 al nmaks z n UYAP verileri üzerinden HSYK taraf ndan belirlenecek i durumuna göre kurulmas. 20 7,95 2802 say l yasada disiplin yönünden subjektif de erlendirmeye olanak sa layacak maddelerin kald r lmas. 21 7,79 Terfi ve maa yönünden performansa dayal kriterlerin dikkate al nmas. 22 7,74 yo unlu unun önlenmesi için ekonomik suçlar n, (kar l ks z çek, elektrik h rs zl, su h rs zl, imar kirlili i, mühür bozma,) yine Sulh Ceza Mahkemelerinin i yükünü art ran bakaya suçlar n n ceza kanunundan suç olarak ç kar larak idari yapt r ma ba lanmas. 23 7,48 Uzla ma müessesinin etkinle tirilmesi için uzla t rman n hakim ve cumhuriyet savc lar ndan ba ms z etkin bir kurum taraf ndan yerine getirilmesi. 24 7,58 ddianamenin reddi müessesenin getirilmesi. 25 7,21 Ke ifte havuz sistemine geri dönülmesi. 26 7,21 Yarg tay içtihatlar n n tümüne ula man n sa lanmas. 27 7,16 28 7,11 29 7 30 6,69 31 6,69 32 6,58 cra Ceza itirazlar n n A r Cezadan al narak s ral icra mahkemelerince bak lmas. Bölge sisteminin yeniden gözden geçirilerek her bölgenin alt bölgeye ayr lmas ve tayinlerde gözetilmesi. Adli tatil eski haline getirilmesi veya tamamen kald r lmas. Kald r lmaz ise adli tatilde duru ma yapma yasa n n kald r lmas. Görüntülü ifade alma sisteminin bir an önce ve etkin olarak bütün mahkemeler taraf ndan kullan lmas. Buna ili kin alt yap n n yap lmas. K sa sürelerle bir önceki deftere tabi olamayan Hakim ve Cumhuriyet Savc lar n bir sonraki deftere göre incelemeye tabi tutulurken geçmi e yönelik haklar n n sa lanmas. Silahlar n e itli i ilkesi kapsam nda iddia ve savunma makamlar n n ayn seviyede oturmalar için kürsü düzenlemesinin yap lmas. 33 6,48 Askeri yarg n n tamamen kald r lmas. 34 6,48 Adalet komisyonu ba kanlar n n o bölgede çal an hakimler taraf ndan seçilmesi. 35 6,43 A r Ceza Mahkemesi üyeli inin etkinle tirilmesi ve motive edilmesi aç s ndan A r Ceza Mahkemesi ba kanl na atamalarda öncelikli olarak de erlendirmeye al nmas. 36 6,37 37 6,27 38 6,16 39 6,06 40 6 41 6 42 5,79 Sorgu hakimli i (soru turma ile ilgili tüm i lemler) kurulmas art yla Sulh Ceza ve Asliye Ceza Mahkemesi ayr m n n kald r larak tek bir ceza mahkemesi tipi kurularak bir yerde birden fazla olmas halinde hangi davalara bakacaklar belirlenip uzmanla t r lmas n n sa lanmas. A r Ceza Mahkemelerinde üyelerin daha verimli çal abilmesi aç s ndan artlar belirlenecek suçlarla ilgili kovu turman n tensip a amas ndan sonra ilgili üye taraf ndan yap lmas. Adalet komisyonlar n n belirledi i bilirki i listelerinin daha geni ve etkin ekilde yap lmas. Bir mahkemenin maksimum bakaca i say s belirlenerek bu say ya ula mas halinde tevziye kapat lmas. Mesle e yeni ba layan hakim ve savc lar n birinci bölge gibi i yo unlu u fazla olan yerlerden ziyade ikinci ve üçüncü bölgelerde A r Ceza te kilat n n bulundu u yerlere atanmamas ve fazla i yükü verilmemesi. Ceza Mahkemelerinde, Hukuk Mahkemelerinde oldu u gibi sonuç cezan n tefhim edilmesi. Yarg tay Cumhuriyet Ba savc l n n tebli name düzenleme zorunlulu unun kald r lmas. 12
43 5,79 Duru ma öncesi haz rl klar n tamamlanmas için uzman yard mc lar n atanmas. 44 5,53 Mahkeme ve Savc l k tefti lerinin yerel de il merkezden UYAP üzerinden yap lmas. 45 5,43 Adli postan n kurulmas. 46 5,37 Hakim yard mc lar kadrolar ihtisas edilerek Hukuk Fakültesi mezunlar ndan seçilmesi. 47 5,06 Çocuk koruma kanununun ilk yürürlü e girdi i ekli amaca daha uygun oldu undan sonradan yap lan de i ikliklerin kald r lmas çocuk hakiminin taktir yetkisinin art r lmas, özellikle kamu davas n n geri b rak lmas, hükmün aç klanmas n n geri b rak lmas ile uzla ma durumunun çocuklar yönünden yeniden etkin bir ekilde tespit edilmesi. 48 4,85 Adli tatildeki nöbetçi mahkemelerin belirlenmesi ve yapacaklar i lerin aç kl a kavu turulmas. 49 4,69 Ya ma suçlar nda de er azl na ili kin maddenin etkin kullan lmas için gerekli de i ikli in yap lmas. 50 4,48 Raporlu ve izinli hakim ve cumhuriyet savc lar n n yerine bakmak üzere her adli yarg adalet komisyonu ba kanl n n bulundu u yerde yeteri say da genel yetkili hakim ve cumhuriyet savc lar n n görevlendirilmesi. 51 4,43 Gere inden fazla Hukuk fakültesinin aç lmas n n önüne geçilmesi. 52 4,27 765 Say l TCK.nun 434.Maddesine benzer düzenlemenin yerine getirilmesi. 53 4,37 Hakim statüsünde Cumhuriyet Savc l olmamal. 54 3,95 Yüz yüze yarg lama ilkesinin etkinle tirilmesi için gerekli önlemler al ns n, CMK.da gerekli de i iklikler yap ls n, talimatla ve nöbetçi mahkeme taraf ndan beyan al nmas n, 55 3,79 Erteleme müessesesi veya HAGB müessesenini birinin kald r lmas. 56 3,48 Temyiz edilmeyen kararlara gerekçe yaz lma zorunlulu unun kald r lmas. 57 2,95 Her ile bir hakimevinin kurulmas. 58 2,11 Uzla t rma Müessesinin kald r lmas. 13
HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI 7-8 OCAK 2011 ADANA CUMHUR YET SAVCILARI GRUP ÇUKUROVA SIRA PUAN ÖNER LER 1. 8,8 Daha önce oldu u gibi nöbet tazminat n n yeniden getirilmesi ile nöbet tutan C.Savc lar na bir sonraki günde dinlenme imkan n n sa lanmas, 2. 8,7 Atama dönemlerinin belli olmas, tüm bölgelerdeki süreler tamamland ktan sonra istek ve somut bir neden olmadan hakim ve savc lar n n atamas n n yap lmamas, 3. 8,6 Adli kollu un Adalet Bakanl na ba l olarak C.Ba savc l emrinde yeteri kadar personel ile çal mas n n sa lanmas, adli kolluk personelinin say ve nitelik bak m ndan yetersiz kald durumlarda hiçbir k s tlama olmaks z n di er kolluk kuvvetlerinin de C.Ba savc l taraf ndan kullan labilmesi, 4. 8,3 Cumhuriyet Ba savc lar n n Cumhuriyet Savc lar üzerindeki denetim ve gözetim yetkilerinin s n rlar yeniden objektif kriterler dikkate al narak yasal olarak belirlenmeli keyfili e meydan vermeyecek ekilde düzenlenmeli, 5. 8,2 Tefti lerde müfetti lerin yetkilerinin i lemler üzerinde oldu u dikkate al narak düzenlenecek hal ka tlar n n objektif ve gerekçeli olmal ki ileri sorgular nitelikte denetim yap lmamal, 6. 8,2 Hakimlerde oldu u gibi Cumhuriyet Savc lar n nda yapacak i leri düzenleme yetkisinin C.Ba savc s nda de il, HSYK taraf ndan yap lmas, kolluktaki bürola ma gibi savc l klarda da bürola ma düzenlemesine gidilmelidir. 7. 8,2 Askeri hakimler çal t her y la göre y pranma pay almaktad rlar ayn durumun sivil hakim ve savc lara da uygulanmas, 8. 8 Hukuk Mahkemelerinde ve Asliye Ceza Mahkemelerinde C.Savc lar n n bulunmas zorunlulu unun kald r lmas dosyalar n görüldü için gönderilmesi, 9. 7,8 Yüksek Kurul ile Yarg taya imdiye kadar daha çok hakim kökenliler atanmaktad r bundan sonra objektif kriterler getirilerek C.Savc lar n nda atanmas n n sa lanmas mutlaka e it oranda savc ve hakimin seçilmesinin sa lanmas (Seçim sistemiyle olabilir) Soru turma a amas nda doktor veya hastaneler taraf ndan verilen 10. 7,7 raporlar n yetersiz olmas ve adli raporlar n al nmas zaman kayb na neden oldu undan mümkünse öncelikle a r ceza merkezlerinde olmad takdirde illerde adli t p ube müdürlükleri kurulmas bununda mümkün olmamas halinde adli tabip atanmas, 11. 7,6 C.Savc lar n n hava alanlar nda VIP'den faydalanmalar n n sa lanmas, 12. 7,5 Türkiye'de görev yapan Hakim ve Savc lar n en az bir defa yurt d na gönderilmesinin faydal olaca, 13. 7,3 Cumhuriyet ba savc l n n idari i lerini yapmak için adliye personelinin d nda bu i lerden anlayan uzman personel al nmas, bu personelin denetim ve gözetimininde C.Ba savc l nda olmas, 14. 7,3 5275 say l kanunun 98. maddesine ekleme yap larak hükmen tutuklu bulunanlardan muhtemel artla tahliye tarihinde ilgilinin veya C.Savc s n n talebi üzerine karar veren mahkemece infaz n durdurulmas na karar verilebilme olana getirilmelidir. 15. 7,3 C.Ba savc lar ile Adalet Komisyonu ba kanlar n n seçilmelerine objektif kriterler getirilmeli, C.Ba savc s, Adalet Komisyonu Ba kan Yarg tay üyeli i ile tüm ünvanl atamalar n akademik e itimden sonra s navla yap lmas, 14
16. 7,2 Ceza infaz kurumlar nda C.Savc lar n n denetim ve gözetim yetkisinin s n rlar n n belirlenerek C.Savc s n n Ceza Evinde meydana gelen hertürlü olaydan dolay soru turmaya tabi tutulmalar n n önüne geçilmesi, Halen mecliste bulunan DNA veri bankas tasar s n n bir an önce 17. 7,2 yasala mas için yüksek kurulun gerekli giri imleri yapmas ile emanet e ya yönetmeli inde de i ikli in yap larak bu tür emanet e yalar n n saklanmas na uygun Avrupa standartlar nda bölgesel yerler yap lmas, 18. 7 C.Ba savc l klar nda bulunan muhabere bürolar ndaki i lemlerin, o bürolara atanacak müdür yada personel taraf ndan yap lmas ve evraklar n onlar taraf ndan imzalanmas, 19. 7 Askeri Mahkemelerden al narak sivil mahkemelere verilen bakaya, yoklama kaça suçlar n n suç olmaktan ç kart l p idari yapt r ma ba lanmal, 20. 6,8 Mahkeme ve savc l k i lemlerine yap lan itirazlar n harca ba lanmas, 21. 6,7 Hakim ve savc lar n atamalar nda uygulanan bölge sistemi de i tirilerek Türkiye'nin 3 bölgeye ayr lmas ve her bölgeninde kendi içinde 3 alt bölgeye ayr lmas n n Türkiye gerçeklerine daha uygun olaca, 22. 6,5 Ceza hükmü içeren tüm kanunlardaki ikayete ba l suçlar n kapsam n n geni letilmesi örne in elektrik, su ve bili im h rs zl klar dahil olmak üzere ikayete ba l tutulmas bu düzenlemelerden sonra ikayete ba l suçlar n tamam n n Sulh Ceza Mahkemelerinde görülmesi ve ad geçen mahkemelerde C.Savc lar n n bulunmamas, 23. 6,3 C.Savc lar n n yarg sal faaliyetlerine müdahale niteli inde olmas nedeniyle, verilen takipsizlik karar ve iddianamelerdeki Cumhuriyet Ba savc lar taraf ndan yap lan görüldü i lemlerine son verilmesi, 24. 6 Kabahat i lemlerinin idari i lemler oldu u, savc l klarla ilgisinin olmad gözetilerek kabahat eylemlerine ili kin C.Savc lar n n yetkileri kald r larak bu yetkilerin ilgili idarelere devredilmesi, 25. 5,8 Çek, Elektrik h rs zl k vb. Suçlar n adli suç olmaktan ç kart l p idari para cezas na dönü türülmesi bu ekilde i yükünün azalt lmas, 26. 5,8 Cumhuriyet Ba savc l klar n n i lerini azaltmak amac yla denetimli serbestlik ube müdürlüklerinde oldu u gibi, infaz bürolar n n ayr uzman bürolar olarak yap land r lmas, 27. 5,5 Yarg n n tek elden yürütülmesi amac yla askeri yarg n n kald r lmas, 28. 5,1 Uzla t rma müessesesinin kald r lmas ile ahsi davalar n getirilerek kapsam n n geni letilmesi, 29. 5 Son zamanlarda sahte GSM aboneli i ile temin edilen hatlarla i lenen suçlar yayg nla t ndan mevcut düzenlemeye göre üphelilerin yakalanmas mümkün olmamaktad r, bu nedenle sahte GSM aboneli i yapman n özel bir suç olarak düzenlenmesi ve cezas n nda cayd r c olacak ekilde olmas, 30. 4,8 Daimi aramaya al nan evraklar n, C.Ba savc l klar nda bekletilmeyip, gerekli ara t rma ve inceleme için ilgili kolluk birimine gönderilmesi, 31. 4,7 Hakim ve savc l k mesle inin s nav a amas ndan ba lamak üzere staj dönemleri dahil ayr yap lmas, ayr ca mahkeme te kilat ile savc l k te kilat n n yönetimlerinin ve bütçelerinin, üst kurullar n n ayr lmas, 32. 4,7 Kabahatler olarak düzenlenen eylemlerde ay klama yap lmal eylemlerin niteli ine göre C.Ba savc l nca uygulanacak idari para cezas n gerektirenlerin yeniden düzenlenerek, Kabahatler bürosunun da etkinle tirilmesi, Askeri yarg aynen devam etmeli ancak askeri suçlar n tan m yeniden 33. 4,6 yap lmal ve kapsam daralt larak sadece askeri suçlara bakmas sa lanmal d r. 34. 4,5 Hakim ve savc adaylar n n stajlar n ayr ayr yapmalar hakim ve savc kurumlar n birbiriyle rekabet eder hale getirmektedir bu nedenle stajlar n birlikte yap lmas gerekir. 15
35. 4,5 36. 4,3 37. 4,3 38. 4,2 Soru turma a amas nda yükün büyük ço unlu u Cumhuriyet Ba savc l ndad r oysa soru turmaya kolluklar n büyük ölçüde kat l m n n sa lanmas n n do ru olaca, Ceza Muhakemesi usul yasas savc l k i lemlerine tam anlam yla cevap verememektedir bu nedenle savc l k usul yasas ad alt nda yasa ç kar lmas veya mevcut yasan n bu ihtiyaca cevap verecek ekilde geni letilmesi, Ceza infaz kurumlar sürekli olarak da Adalet Müfetti leri ve kontrolörler taraf ndan denetlenmekte olup, ayr ca her i ve i lemlerine kar infaz hakimlerine müracaat hakk söz konusu olup, Ceza nfaz Kurumlar n n üzerindeki C.Savc l klar n n gözetim ve denetim yetkisinin kald r lmas Taraflar n davay gereksiz yere uzatmas n önlemek amac yla dürüstlük kural na ayk r davranmay müeyyide alt na almal, 39. 3,4 Ceza kanunumuzda a r hapis cezas n n olmamas nedeniyle A r Ceza Mahkemelerinin kald r lmas bu davalar n Asliye Ceza Mahkemelerinde görülmesi ile davalar nda kurulacak olan ve C.Savc s na ba l olarak çal acak kamu avukatlar taraf ndan takip edilmesi, C.Savc lar n n sadece esas hakk nda mütalaya kat lmas dolay s yla silahlar n e itli i ilkesi de bu ekilde gerçekle mi olacakt r. ( ddia-savunma) 40. 3,3 Uzla ma müessesesi kald r lmamal, uzla mayla ön ödemesi birlikte uygulanmal, uzla maya tabi suçlar ön ödeme kapsam nda kalan suçlar olarak düzenlenmeli üpheliye belirli bir süre verilerek bu süre içinde ya uzla Ya da kanunda yaz l ön ödeme miktar n öde aksi halde uygulanacak ceza miktar n n artt r laca ihtar yap lmak suretiyle uzla ma ve ön ödeme müessesesi birlikte uygulanmal d r. 41. 3,3 Yeni yap lan binalarda Cumhuriyet Ba savc l Savc l ile Mahkeme binalar n n ayr lmas, 42. 2,4 Suçla etkin mücadele etmek amac yla Türkiye Cumhuriyeti Vatanda olan herkesin mal varl n elde edili i ile ilgili olarak nereden buldun kanunu diye tabir edilen memurlar n mal varl yla ilgili kanun kapsam na al nmal bu kanun kapsam na göre ispat külfeti yani mal varl n me ru ortam içinde kazand n n ispat sorulan ki iye ait olacak ekilde yasal düzenleme yoluna gidilmelidir. 16
HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI 7-8 OCAK 2011 ADANA DAR YARGI HAK MLER GRUP GÜN I I INDA YARGI SIRA PUAN ÖNER LER 1. 9,93 2. 9,45 3. 9,42 4. 9,35 5. 9,35 6. 9,28 7. 9,07 8. 9,07 9. 9,05 10. 9 -Özlük Haklar -2802 say l yasada var olan ve ba bakanl k müste ar na mali haklar kapsam nda fiilen ödenen huzur hakk dahil tüm ödemelerin maa hesaplamas na dahil edilmesi, ayr ca fazla mesai ücreti verilmeli. -Fiili Hizmet Zamm -Askeri hakimlerde oldu u gibi hakim ve savc lara da fiili hizmet zamm verilmelidir. - YUK 26/1 maddesinde birden fazla davac s olan davalarda veya tüzel ki ilik davalar nda davac lardan birinin ölmesi veya tüzel ki ili in sona ermesi durumunda nas l bir yöntem izlenece inin aç kça düzenlenmesi, -Dan tay ile B M leri aras nda ayn grup dosyalarda içtihat farkl l olu maktad r, -B M kararlar na kar srar müessesesi getirilmelidir. -B M'lerinin say lar n n azalt larak stinaf Mahkemeleri sistemine geçilerek uzman dairelerin kurulmas, - dari uyu mazl klar her geçen gün artmaktad r. -Yarg sal çözüm öncesi idari çözüm yollar n n getirilmesi, örne in idari usul yasas n n ç kar lmas, emsal karar uygulamas zorunlulu u getirilmesi. -Bölge sisteminde sorun vard r. -Bölgelerin yeniden düzenlenerek, her bölgenin kendi içerisinde A, B, C gibi alt birimlere ayr lmas. -Atan lan yerde ne kadar kal naca n n somut olarak belirlenmesi -Çal maya ara verme süresi -Yeniden 45 güne ç kar larak B M'lerin bulunmad yerlerde de adli tatil uygulamas getirilmeli, -Atamalarda sorun vard r. -Talep d bir yere verilecekse gerekçelendirilmeli veya bilgi verilmeli. -Tasla n önceden ilan edilerek mazereti olanlar n itiraz al nmas, -Ola anüstü durumlar hariç 1. s n f hakimlerin iste i d nda yer de i tirmesi yap lmamas. Kura ile Atamalar n 1. bölge d ndaki 2. ve 3. bölgelere yap lmas. -Hakimlik mesle ine giri te genel bir hukuk s nav yap lmas, bundan sonra -Adli yarg ve idari yarg hakimlik s navlar n n yap lmas, -Ünvanl görevlere Atamalarda Liyakatl lar aras nda k demli olanlar n tercih edilmesi. - dari yarg n n kiral k binalarda bulunmas - dari yarg n n kiral k binalardan kurtar larak yarg ya yara r bir ekilde müstakil binalar n n olu turulmas Ya da Adliye Kampüslerinin içerisinde MÜSTAK L idari yarg binalar n n kurulmas, - yükü çe itli s k nt lara meydan vermektedir. -Mahkemelerin 1200 esas ile s n rlanarak 1 ba kan 4 üyeden te ekkül ettirilmesi, -Mahkemeler için y ll k belirlenen esas n (örne in 1200 esas) 3 y l 17
11. 9 12. 8,92 13. 8,85 14. 8,78 15. 8,57 16. 8,5 17. 8,42 18. 8,42 19. 8,29 20. 8,28 ortalamas n n bu esas n 300 üzerine ç kmas halinde o yere yeni mahkeme kurulmas n zorunlu k lacak ekilde yasal düzenleme yap lmas, -B M'leri bulunmayan yerlere mübtakil mahkeme kurulmamas. -Lojman Tahsis komisyonlar n n olu umunda sorun bulunmaktad r -Lojman tahsis komisyonlar yeniden düzenlenerek Tüm birim lojmanlar n da kapsayacak ekilde lojman yönetmeli i de ç kar larak lojmanlar n ne ekilde ve hangi zamanlarda tahsis edilece i ayr nt l düzenlenip, B M'lerin bulundu u yerlerde B M Ba kanlar n n, mülhakatlar nda ise en k demli ba kan n lojman tahsis komisyonuna dahil edilmesi. -Adli yarg ve idari yarg ba ta olmak üzere idari yarg içerisindeki farkl mahkemeler ve ayr ca Dan tay aras nda ilgili dosyalarda eri im sorunu bulunmaktad r. -Hakimlerin UYAP sistemi üzerinde tüm dosyalara eri iminin sa lanabilir hale gelmeli, - YUK 5.'inci do al hakimlik ilkesine ayk r d r. - YUK 5.'in yeniden düzenlenmesi. -Replik düplik a amas n n günümüz teknolojik imkanlar ile uyumsuz olmas nedeniyle çok uzun olmas nedeniyle ve tekemmül süresi uzamaktad r bu nedenle de yarg lama gecikmektedir. - sveç sisteminde oldu u gibi dava dilekçelerinin idareye verilerek idarenin buna 15 gün içerisinde savunmas n da haz rlay p i lem dosyas n da ekleyerek mahkemeye göndermesi ve bu a amadan sonra Mahkemenin esas numaras na kay t ederek tekemmülü'nün sa lanm olmas, ikinci dilekçe ve ikinci savunma hakk n n kald r lmas,. -Tek dilekçe tek savunmaya indirgensin -Hangi davalarda ek süre talep edilmesi belirlenmelidir. -Taraflar veya konusu ayn olan emsal nitelikli dosyalar n tekemmül ettirilmesi usul ekonomisine ayk r olup bunlar n tek savunmayla veya bekletme karar verilerek sadece bir dosya üzerinden tekemmül ettirilmesi yönünden düzenleme yap lmas. -Askerlik Hizmeti -Polislerdeki düzenlemenin hakim ve savc lara da uygulanmas. -Müfetti hal ka tlar -Müfetti Hal Ka tlar n n kald r larak yerine önceden objektif olarak belirlenmi ve somut unsurlar kapsayan tefti kriterleri haz rlanmas ve sonucunda buna göre performans de erlendirmesi yap lmas. -Yeni tasla n 24. maddesindeki görü me ve gözlem gibi kanaat ibaresinin ç kar lmas, -Tavsiyeler listesi ile birlikte hal ka d ve performans de erlendirme formu ile birlikte ilgili hakimine tebli edilmesi. -A.A.Tarifesi nedeniyle 100'lerce emsali bulunan dosyalarda gereksiz duru ma talepleri bulunmaktad r, -Duru ma talepleri mahkemenin takdirine b rak lmal d r. -Lojman Say s n n yetersizli i -Lojman say s n n artt r lmas veya kira yard m n n yap lmas. - ikayet üzerine hakimler hakk nda yap lan soru turmalar - ikayetin somut, ciddi, delillere dayan p dayanmad hakk nda ön inceleme yap lmas - darelerce herhangibir bireyin ki isel menfaatini do rudan ihlal etmeyen ancak kamuya ait olan (örne in imar planlar n n baz k s mlar gibi, kentin giri indeki kav ak gibi.) i lemlerine kar dava aç lmamakta ayr ca idari yarg kararlar n n bir k sm idarelerce infaz edilmemektedir. - darelerin kamuyu ilgilendiren hukuka ayk r i lemlerine kar resen dava 18
21. 8,14 22. 8 23. 7,85 24. 7,79 25. 7,71 26. 7,64 27. 7,5 28. 7,43 29. 7,42 30. 7,35 31. 7,21 32. 7,14 açacak ve ayr ca idari yarg kararlar n n infaz n takip edecek B M bünyesinde idari yarg savc l müessesesi olu turulmas, -Mahkemeler aras ndaki üye da l m n n dengesiz olu u -Grup ve nitelikli dosyalarda de erlendirilerek dava say s na göre kendine özgü bir norm kadro tahsisi yap lmas, -Dosya ba na tazminat -Ç kar lan dosya say s na göre tazminat verilmesi. -Ayn Mahkemenin denetiminin müfetti ten müfetti e farkl l k arz etmesi, -Müfetti lerin mahkemede hangi hususlar denetleyece inin önceden tespit edilerek ilan edilmi olmas, Temyize tabi hususlar tefti kriterleri aras nda yer almamal -Not Sistemi -Orta ve zay f notlar n gerekçeli olmas ve ilgili hakimine tebli edilmesi ve notun terfiye etkisinin azalt lmas. - dari Yarg da süre -Dava açma süresinin tüm mahkemelerde 30 gün olarak düzenlenmesi, - dari izinde dava açma süresinin durmas, -Ödeme emri sat haciz gibi 6183'ten do an davalarda dava açma süresinin tek bir süre olarak 15 gün olarak düzenlenmesi. -Mali tatilde vergi mahkemelerine dava açma süresinin durmas na yönelik hükmün kald r lmas, -Terfi Sistemi - Mevcut terfi sistemindeki yüzde ve i geçirme kriterlerinin i yo unlu una göre yeniden düzenlenmesi - hakimin etik anlay, k l k k yafeti, tarafs z karar verebilme gücü, not verme bu kriterlerin kald r lmas. Yanl l n düzeltilmesi; -UYAP sisteminin yanl l n düzeltilmesi isteminin kabulü halinde düzeltme erhinin Uyap'ta karar üzerine yaz lamas n n sa lanmas -UYAP sisteminin bu konuda revize edilmesi. -Aç kça maddi hataya ili kin olup sonuca etki etmeyen hatalar mahkemelerin resen düzeltebilmesi yönünde düzenleme yap lmas, ayr ca buna ili kin usulün madde metninde ayr nt l olarak düzenlenmesi gerekir. -UYAP sonras teknik alt yap s n n yetersizli i -Teknik donan m n sa lanmas, Uyap' n teknik donan mdan kaynakl yava l n n giderilmesi. Hakimlere de yaz c verilmesi -Adli T p Kurumunun i leyi i -Dosyalar gereksiz geri gönderiyor, ve raporlar çok geciktiriyor, bazende alakas z raporlar gönderiyorlar. Bu da yarg lama süresini ve adil yarg lanmay etkiliyor. -Somut kurallar olacak ekilde yeniden yap land r lmas -Y.D. ve ke if harc n n ödenmemesinin yapt r m bulunmamaktad r. -Yapt r mlar n düzenlenmesi gerekir. Örne in taleplerden vazgeçilmi say laca n n düzenlenmesi. -Bilirki i bulmakta s k nt olu maktad r, bilirki i ücretlerinde de standart bulunmamaktad r, -Üniversite ö retim üyelerinden her y l için resmi bilirki i listeleri olu turulmal ve bilirki i ücret tarifesi bulunmal, -Rapor a amas nda itiraz n al nmas n n sa lanmas, - YUK 10 ve 11 Maddelerinin vergi davalar nda uygulanmas ndan do an sorunlar -Dan tay daireleri aras nda YUK 11. maddenin vergi davalar nda 19
uygulan p uygulanmayaca yönünde içtihat farkl l vard r, Bu sorunun giderilmesi için YUK 11. maddeye aç k düzenleme yap lmas -Bu iki madde Birbiriyle uyumlu ve k sa süreler olarak yeniden düzenlenmesi - YUK 11. madde ile 213 Say l yasa ve 4458 say l yasadaki idari ba vuru yollar yönünden paralellik sa lanmas gereklidir. 33. 7,14 34. 7,14 35. 7 36. 7 37. 6,93 38. 6,92 39. 6,92 40. 6,86 41. 6,79 42. 6,78 43. 6,78 44. 6,75 45. 6,57 46. 6,57 - YUK 31. maddedeki HMUK'a yap lan at flarda sorun bulunmaktad r, An lan at f maddesi kald r larak bu hususlar n YUK'ta ayr ca düzenlenmesi, -UYAP Ba kan ve Hakimlerin yükünü artt rm t r. -Memurlar taraf ndan yap lacak i lemlerin UYAP'ta memurlara aktar lmas, -Hakim ve Savc n n adliyeye ula m -Belediyelerin belediye otobüsleri ile servis yapmalar ndan vazgeçilerek yarg mensubuna yara r ekilde servis araçlar temin edilmeli veya ba kaca sistemler getirilmeli. dari Yarg da Birle tirme Müessesesi bulunmamaktad r YUK'ta bu yönde düzenleme yap lmal, -Hal ka tlar na kar aç lan davalara dare Mahkemelerince bak lmas -Bu davalar n Dan tay taraf ndan çözümlenmesi. -UYAP üzerinde tebligata ç kmadan kararlar n taraflarca görülmesi yaz l yarg lama ilkesine ayk r d r. -Yaz l yarg lama ilkesine uygun ekilde UYAP üzerinden kararlar n ancak tebligata ç kt ktan sonra taraflarca görünmesinin sa lanmas, -Adayl k Sürecinin verimlili inde sorun vard r. -Staj n belli bir süresinden sonra yetki verilerek hakim yard mc s olarak bir süre çal t r lmas gerekir. -Hakim adayl süresinin k salt lmamas,düzenli bir ekilde her y l hakim aday al nmas -Müfetti in eksik gördü ü hususlar hakime sormamas -Eksik görülen hususlar n müfetti taraf ndan ilgili hakim ile müzekkere edilmesi -Hakimlerin Dil yetersizli i -Halen görev yapan hakimlere de yurtd nda dil e itimi imkan tan nmas, -Mevcut sistemde sadece stanbul'da üniversiteler ile yap lan dil e itimi i birli inin di er belirli merkezlere de yayg nla t r lmas. -Her davan n temyize ve itiraza gitmesi yarg lamay uzatmaktad r, -Baz konulara ili kin kesin hüküm s n r n n bulunmas, -Ke if avanslar n n tahsilinde s k nt bulunmaktad r. - ki kez ke if avans istenildi i halde ödemeyenlerin davas n n red edilece inin aç k hükme ba lanmas. - dari Yarg Kararlar n n uygulanmas - YÜK 28. maddede buna uygun de i iklik yap lmas -Tebligat Kanunu ile YUK'daki tebligata ili kin düzenlemeler aras nda uyum sa lanmas - YUK 26/3. Maddesi yeniden düzenlenmesi. -Çal maya ara verme süresindeki s k nt lar -Nöbetçi Mahkeme ilk inceleme üzerinden Y.D. Talebi olmayan dosyalarda da karar verebilmeli, dava açma sürelerinin çal maya ara verme süresi içerisinde uzamas n n engellenmesi veya mali tatil kanunu ile YUK aras nda yeknesakl k sa lanmas, 20
47. 6,5 48. 6,5 49. 6,36 50. 6,21 51. 6 52. 6 53. 5,93 54. 5,71 55. 5,71 56. 5,64 57. 5,64 58. 5,4 59. 5,28 60. 5,21 -UYAP' n i leyi inde Avukatl k Kanununa ayk r l k var -Vekaleti olmayan avukatlar n Uyap üzerinden dosya incelerken dosyadan Doküman almalar n n engellenmesi. -Çal ma ortam nda fiziki ve sa l k ko ullar -B M'leri ve müstakil mahkemeler bünyesinde bir sa l k ekibinin bulundurulmas, -B M ba kanlar n n Yarg lama yetkisi -Yarg lama yetkisi kald r larak temsil ve idari görevlerin üzerlerinde b rak lmas, iki baa kanvekilli i ihdas edilerek vergi ve idare davalar na bunlar n bakmas. -Mahkemelerin yönetim sistemi -Mahkeme yönetimlerinin Profesyonel yöneticilere b rak lmas -Dosya gömleklerinin kalitesi -Ya Plastik dosya sistemine geçilmesi veya kartondan olmakla birlikte daha kaliteli ka ttan ve d jelatinlenmi dosyalar üretilmeli. -Denetim Süreleri -Rutin Tefti kald r lmas n ancak ki y ldan daha uzun bir süre olarak yeniden düzenlenmeli, -Dan tay a giden temyiz dosyalar n n bir k sm n n birkaç ay gibi çok k sa sürede, bir k sm n n ise 3-5 y l gibi çok uzun sürede dönmesi. -Dosyalar n Dan tay dairesine geli s ras na göre çözümlenmesi, çok uzuu süre temyizde beklenmesinin önlenmesi için Dan tay Daire Say s n n artt r lmas, -Ceza Hukukunun Genel ilkelerinin Vergi Yarg s nda da uygulanmas yönünde düzenleme yap lmas, -Örne in kanun yarar na bozma karar n n bozulan karar n hukuki sonuçlar n n ortadan kald r lmas, -Türkiye genelinde Ba kanlar n üyelere dosya havale sisteminde farkl subjektif uygulamalar bulunmaktad r, üyeler aras nda haks zl klara yol açmaktad r, bir dosyaya mahkemede bulunan bütün üyeler bakabilmekte ve i yükünü artt rmaktad r -Dosya havalelerini UYAP üzerinde yap lmas n n sa lanmas veya numara sistemini uygulayacak düzenleme yap lmas, - Tekemmül eden dosyalar n tamam n n havalesi yerine tekemmül s ras na göre her hakime ayl k havale edilecek dosya say s n n belirlenmesi -B M'in olmad yerlerde harcama yetkilisinin belirlenmi olmas, -Vergi ve dare Mahkemesi Ba kanlar n n oldu u ve ayr ca bir k demli hakimin oldu u bir komisyon kurulmas -Dan tay Tetkik Hakimlerinin mesleki anlamda yetersizli i -Kuradan Dan tay tetkik hakimli ine al nmas n n sonland r larak yasadaki 5 y ll k sürenin uygulanmas -Ke if Ücretinin üst s n r n n belirlenmi olmas -Üst s n r n serbest b rak lmas miktar n n da artt r lmas, -B M'lerinde yürütmeyi durdurma taleplerine yap lan itirazlar gereksiz i yükü sorun olmaktad r. -Yürütmeyi durdurma tirazlar kendi mahkemelerine yap ls n. -Hangi konularda yürütmeyi durdurma talep edilebilece inin, hangilerinde yürütmenin dava açmakla duraca ve hangilerinde talep edilemeyece inin düzenlenmesi., -Davan n Islah konusunda sorun vard r, -Davan n veya talebin geni letilmesi veya de i tirilmesi konusunda YUK 16. maddeye ek yap lmas, 21
61. 5,14 62. 5,07 63. 5 64. 4,86 65 4,71 66 4,64 67 4,42 68 4,42 69 4,21 70 4,21 71 3,93 72 3,86 73 3,85 74 3,71 75 3,5 -Heyet sistemi yarg lamay geciktirmektedir. Yeniden yap land r lmas gerekmektedir. - YUK'ta heyetle görülecek davalar belirlensin, genel kural tek hakim olsun, itiraz sistemi de buna göre yeniden düzenlensin, -Heyet sistemi kald r larak müstakil hakimli mahkemeler sistemine geçilmesi gerekir. - YUK'un 14. maddede s ralama s k nt s vard r. -Bu s ralaman n özellikle husumet ile 3. ve 5. maddelerin üst s ralara getirilmesi gerekir. -B M'lerinin içtihat olu turmas -B M'lere röportör ve tetkik hakimli i müessesesi getirilmeli, -Kalem Personeli Mahkeme üyesine kar kendisini sorumlu hissetmedi i için i yapt ram yor -Üyelerde kalem personeline sicil notu versin ve ayr ca disiplin tedbiri versin. -Tazminat Davalar -K sm dava olarak aç labilmeli. Fazlaya ili kin haklar sakl tutulabilmeli. -Tazminat Davalar nda Husumet de i ikli i -Tazminat davalar nda husumet de i ikli i yap lacak ekilde düzenleme yap lmas, - mar konusunda idare mahkemelerinde farkl kararlar ç kabilmektedir, - mar konusunda ihtisas B M'ler nezdinde idare mahkemesi kurulmal veya görevlendirilmeli. -B M üyelerinin zorunlu olarak adli tatilden yararlanmak durumunda olmalar -B M mahkemeleri üyelerinin nöbete kalabilecek ekilde düzenleme yap lmas, - dare ve vergi mahkemeleri aras nda görev uyu mazl nda sorun vard r. - dare ve vergi mahkemesi ayr m n n kald r lmas, veya idarelerce sal nan tüm mali yükümlülüklerin vergi mahkemelerinde çözümlenmesi yönünde düzenleme yap lmas. -Do u Anadolu Bölgesinde uzak noktalara k aylar nda ke fe gidilmesi hava muhalefeti nedeniyle çok zor artlarda gerçekle tirilmektedir. -Bilirki iler tespit edildikten ve bilirki ilere sorulacak sorular haz rland ktan sonra Adli Yarg eliyle de niabet yoluyla ke if yap lmas na imkan sa layacak düzenlemelerin yap lmas. Bölge Dereceleri -Bölgelerin derecelerinin talebe göre yeniden belirlenmesi -Mesle e girmeden önce yap lan askerli in terfide avantaj sa lamas -Bu sistemin kald r lmas -Yetki Konusu -Yetkinin kamu düzeninden olmas yönündeki genel ilkeden vazgeçilerek istisnai olarak baz davalarda kamu düzeninden olmas yönünde düzenleme yap lmas, örne in uzman ö retmenlikte oldu u gibi. -Yürütmenin durdurulmas karar verilen dosyalarda sorun bulunmaktad r. -Hukuka ayk r l k tespiti yap lm olan dosyalarda dosyan n tekamül etti i kabul edilerek esas karar n verilmesi -Avukatlar n idari yarg da dava açarken YUK'taki ekil artlar na uyma konusunda s k nt vard r, 22
76 3,43 77 2,86 78 2,5 79 2,3 -Avukatlar n gönüllü olarak e itime al nmas, bu avukatlar aras ndan CMUK örne inde oldu u gibi Barolar vas tas yla Hukuki yard m müessesesi düzenlenmeli, -Mahkemeler aras ndaki Atama -Vergi Mahkemesinden dare Mahkemesine geçmek isteyen Vergi Hakimine ayn k demdeki idare mahkemesi hakimine göre öncelik tan nmas. -Yarg Harçlar -Yarg harçlar iki üç kat att r ls n. Adli yard m müessesesi daha etkin hale getirilmeli, memurlar için özel bir harç tarifesi getirilmeli. -Vergi Mahkemeleri tüm vergilere bakmakta, -Gümrük Mahkemelerin olu turulmas, -Yarg lama sürecinin uzamas Karar düzeltme a amas n n kald r lmas, 23