ISSN: 1303-9210 LEGAL Hukuk Dergisi LEGAL JOURNAL OF LAW Cilt: 13/Sayı: 148 Volume: 13/Issue: 148 Yıl/Year: 2015 YARGITAY KARARLARI, DANIŞTAY KARARLARI VE DİĞER YÜKSEK MAHKEME KARARLARI, HUKUK HABERLERİ, HUKUKÎ MAKALELER, GÜNCEL MEVZUAT, RESMÎ GAZETE ÖZETLERİ, ÖNEMLİ BİLGİLER COURT OF CASSATION DECISIONS, COUNCIL STATE DECISIONS AND OTHER SUPREME COURT DECISIONS, LEGAL NEWS, LEGAL WRITINGS, CURRENT LEGISLATION, ABSTRACTS OF OFFICIAL GAZETTE, MAJOR INFORMATION
Legal Hukuk Dergisi Legal Journal of Law Hakemli Dergidir / Peer reviewed Journal Cilt: 13/Sayı: 148 Volume: 13/Issue: 148 Yıl/Year: 2015 Yayın Sahibi/Publisher: Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Responsible Manager: Basım ve Cilt/Printing and Volume: Basıldığı Yer/Place of Publication: Basıldığı Tarih/Publication Date: Yönetim Yeri/Place of Management: Yayın Türü/Type of Publication: İzmir Temsilcisi/ Izmir Representative Av./Aal. İsmet KÖYMEN Legal Yayıncılık A. Ş. adına Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni/On Behalf of Legal Yayıncılık INC. Publisher and Executive Editor Av./Aal. Lütfürrahman BAŞÖZ (Sertifika No./Certificate No.27563) Av./Aal. Ramazan ÇAKMAKCI Kitap Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. (Sertifika No./Certificate No.: 16053) Tel.: 0212 482 99 10 Faks/Fax: 0212 482 99 78 Davutpaşa Cad. No: 123, Kat:1 Topkapı/İstanbul Nisan/April 2015 Bahariye Cad. No: 63/6 Kadıköy/İstanbul Tel.0216 449 04 86 Faks/Fax: 0216 449 04 87 Yerel, Süreli, Aylık Hukuk Dergisi/This journal is a peer reviewed national law journal published per month Mersin Temsilcisi/ Mersin Representative Av./Aal. H. Hulki ÖZEL ISSN: 1303-9210
Dergiye yapılan atıflarda LHD kısaltması kullanılmalıdır. For citations please use the abbreviation: LHD E-mail: akademi@legal. com. tr Telefon/Phone: 0 216 449 04 85 Faks/Fax: 0 216 449 04 87 Posta Adresi/Postal Address: Bahariye Cad. Çam Apt. No: 63 D.6 Kadıköy İstanbul Bu dergide yayımlanan yazılarda ileri sürülen görüşler yazarlara aittir. Articles published in this journal represent only the views of the contributors. Copyright 2015 Bu derginin tüm yayın hakları LEGAL YAYINCILIK A. Ş. ye aittir. Yayınevinin izni alınmadan eğitim ve tanıtım amaçlı kısmi alıntılar hariç olmak üzere hiçbir şekilde kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayınlanamaz. All rights reserved. No part of this publication may be copied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by means, without the prior expressed permission in writing of the LEGAL YAYINCILIK A. S. LEGAL HUKUK DERGİSİ Bahariye Cad. Çam Apt. No: 63 D.6 Kadıköy İstanbul Tel: (216) 449 04 85 449 04 86 Faks: (216) 449 04 87 İnternet adresi: www. legal. com. tr E-mail: legal@legal. com. tr
DANIŞMA ve YAYIN KURULU EDITORIAL and ADVISORY BOARD Prof. Dr. Faruk ACAR Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Prof. Dr. Pınar AKAN Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Gökhan ANTALYA Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Prof. Dr. Abdülkadir ARPACI Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Özel Hukuk Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Emin ARTUK Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı (Eski) Prof. Dr. Oğuz ATALAY Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra-İflâs Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Cevdet ATAY Prof. Dr. Mehmet BAHTİYAR Yeditepe Üniv. Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Süheyl BATUM Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Prof. Dr. Ali Cem BUDAK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Erdoğan BÜLBÜL Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Osman CAN Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Mustafa ÇEKER Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Gürsel ÇETİN İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Adlî Tıp Anabilim Dalı Prof. Dr. Osman DOĞRU Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Genel Kamu Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ömer EKMEKÇİ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Nuray EKŞİ Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Nüvit GEREK Eskişehir Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tevfik GÜLSOY Gaziantep Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Prof. Dr. Alper GÜMÜŞ İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anabilim Dalı Prof. Dr. Pelin GÜVEN Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sibel İNCEOĞLU Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Turgut KALPSÜZ Prof. Dr. Eser KARAKAŞ Bahçeşehir Üniversitesi AB İlişkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Işıl KARAKAŞ Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Üyesi - Devletler Umumi Hukuku Prof. Dr. Mahmut KOCA İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku Prof. Dr. Mustafa KOÇAK Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Anayasa Hukuku Prof. Dr. Muharrem KILIÇ Akdeniz Üniversitesi Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Serap Keskin KİZİROĞLU Okan Üniversitesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tekin MEMİŞ İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Ali Necip ORTAN İstanbul Kültür Üniversitesi Fikri Haklar Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hayrettin ÖKÇESİZ Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Anabilim Dalı Prof. Dr. Ayhan ÖNDER Ceza ve Ceza Usul Hukuku Prof. Dr. Selçuk ÖZTEK Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer ÖZKAN İstanbul Ticaret Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Ana Bilim Dalı Prof. Dr. Saba ÖZMEN Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Prof. Dr. Bahri ÖZTÜRK İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Hasan PULAŞLI Yeni Yüzyıl Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Adem SÖZÜER İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı
Prof. Dr. Cumhur ŞAHİN Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şükran ŞIPKA İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Güzin ÜÇIŞIK Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Samim ÜNAN Galatasaray Üniversitesi Ticaret Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Hakan ÜZELTÜRK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Vergi Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Sultan ÜZELTÜRK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Prof. Dr. Serap YAZICI Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Ahmet Caner YENİDÜNYA Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Dr. Hamdi YILMAZ Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Prof. Dr. Sevtap YOKUŞ Kocaeli Üniversitesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Müslüm AKINCI Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat ALIŞKAN Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Doç. Dr. Çetin ARSLAN Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Doç. Dr. Mustafa Erdem CAN Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Özlem YENERER ÇAKMUT Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı Doç. Dr. Ebru CEYLAN İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet ERDEM Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet M. GÜNEŞ Yalova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Doç. Dr. Şafak NARBAY Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlhan YILMAZ Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Taner AYANOĞLU İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı
Yrd. Doç. Dr. Sinan BAYINDIR İstanbul Aydın Üniversitesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Sevi BAKIM Okan Üniversitesi Üniversitesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Fatma KARAKAŞ DOĞAN Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nuri ERDEM TC. İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı, Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Muzaffer EROĞLU Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Birgül SOPACI Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Varol KARAASLAN Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra İflasHukuku Anabilim Dalı Yrd. Doç. Dr. Nur KARAN Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Yrd. Doç. Dr. A. Kürşat TANGÜN Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Deniz Ticareti Hukuku Anabilim Dalı Dr. İsmet Nezih ABANOZ Uludağ Üniversitesi Öğretim Görevlisi Haşmet Sırrı AKŞENER İstanbul 10. Ticaret Mahkemesi E. Başkanı Hasan ÖZKAN Em. İstanbul Hukuk Hâkimi İzzet DOĞAN Em. İstanbul Hukuk Hâkimi Arş. Gör. Mustafa ÜNLÜTEPE Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Av. Atilla COŞKUN, Av. Süleyman ÇETİN, Av. İbrahim Murat HAZNEDAR, Av. Recep KAHRAMAN, Av. Dr. Filiz KESKİN, Av. Fikret İLKİZ, Av. Hasan KÖROĞLU, Av. Mehmet UÇUM, Av. Talih UYAR
LEGAL HUKUK DERGİSİ YAYIN İLKELERİ PUBLICATION AND SUBMISSION REQUIREMENTS OF LEGAL JOURNAL OF LAW 1. Legal Hukuk Dergisi (LHD), ayda bir yayımlanan hakemli bir dergidir. Legal Journal of Law is a peer reviewed journal published per month. 2. Dergi de yayımlanabilecek yazılar, hukuk alanını ilgilendiren içerikte her türlü makale, karar incelemesi ve kitap incelemesi ile çevirilerdir. Yazıların dili, Türkçe veya diğer Avrupa dilleridir. This is a journal of law focusing on legal issues concerning law. Articles, case notes and comments, discussions of legislative development, book reviews and other similar type of papers which are written in Turkish and in other European languages are welcome. 3. Dergi de yayımlanmak üzere gönderilen yazılar başka bir yerde yayımlanmamış ya da yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Articles that will be sent to the editor should not be published elsewhere, nor be submitted to other journals simultaneously. 4. Yazılar Microsoft Word (Microsoft Office 98 ve üzeri versiyonlar) formatında (. doc veya. docx dosya uzantılı olarak) yazılmış olmalıdır. Ayrıca yazılar, aşağıdaki şekil şartlarına uygun olarak kaleme alınmış olmalıdır: Kağıt boyutu: A4 Üst: 2, 5 cm; Alt: 2, 5 cm; Sol: 2 cm; Sağ: 2 cm Metin: Times New Roman, 12 punto, 1.5 satır aralığı, iki yana yaslı Dipnotlar: Sayfa altında, Times New Roman, 10 punto, 1 satır aralığı, iki yana yaslı Articles should be submitted as Microsoft Word (either with. doc or. docx file extensions) documents (Microsoft Office 1998 or higher versions). Articles should be written according to the following style guidelines: Paper size: A4 Top: 2.5 cm; Bottom: 2.5 cm; Left: 2 cm; Right: 2 cm Text body: Times New Roman, 12 points, at 1.5 line spacing, justified Footnotes: Times New Roman, 10 points, at 1 line spacing, justified
5. Her yazı, kaydedildiği bir CD ile ya da elektronik posta yolu ile Microsoft Word formatında editöre teslim edilmelidir. Yazının basılı olarak teslimi gerekmemektedir. Softcopy of the article either on a CD or as an attached Microsoft Word Document via e-mail should be submitted to the editor. There is no need to submit any hardcopy of the article. 6. Yazıyla birlikte yazarın (veya yazarların) adına, unvanına, çalıştığı kuruma, açık adresine, kolay ulaşım sağlanabilecek telefon numaralarına ve elektronik posta adreslerine ilişkin bilgiler de editöre ulaştırılmalıdır. The name (s), formal position (s), institutional affiliation (s) and contact details (especially e-mail (s)) of the author (s) must be clearly included with the submission to the editor. 7. Dergi ye gönderilen makaleler Türkçe ve İngilizce başlık ile hem İngilizce hem de Türkçe özet kısmı içermelidir. Each submission should contain a Turkish and an English Title, as well as an Abstract part in Turkish and English. 8. Dergi ye gönderilen makalelerde, ilgili makaledeki konuyu tanımlayan Türkçe ve İngilizce uygun anahtar kelimeler bulunmalıdır. All articles should be accompanied by a sufficient number of keywords in Turkish and English that reflect the content of the article. 9. Dergi ye gönderilen makalelerde kullanılan kaynaklar, makale sonunda kaynakça olarak alfabetik sırada verilmiş olmalı ve kullanılan kaynaklar dipnotunda veya metin içerisinde kısa olarak yer almalıdır. All references cited in the text should be numbered in the order of mention in the text and should be given in abbreviated form in footnotes. They should be listed in full form at the end of the article in an alphabetically arranged bibliography as well. 10. Dergi ye gönderilen makalelerin yazım bakımından son denetimlerinin yapılmış olduğu ve basılmaya hazır olarak verildiği kabul edilir. All submissions are regarded as ready to publish and already proofread by the author himself.
11. Yayım Kurulu nda ilk değerlendirilmesi yapılan makaleler, anonim olarak hakeme gönderilecek, hakemden gelen rapor doğrultusunda makalenin yayımlanmasına, hakemden gelen rapor çerçevesinde düzeltme istenmesine ya da yayımlanmamasına karar verilecek ve yazar durumdan en kısa zamanda ve genellikle e-posta yolu ile haberdar edilecektir. Tamamlanmış veya düzeltilmiş yazı, Yayım Kurulu nca, tekrar hakeme gönderilebilir. Initial assessment of the articles will be done by the editorial board. After the assessment is completed, the articles will be sent to an anonymous peer reviewer. In accordance with reviewer s report, amendments may be done or the article may be decided not to be published. After the amendments are completed, the article may be sent to peer reviewer again, by the editorial board. 12. Dergi, hakemin yazarı bilmemesi esasına (kör hakemlik) dayanır. Hakeme gönderilecek makalelerde de yazarın kimliğine ilişkin bilgilerin gizliliği sağlanır. All articles submitted are subject to a blind peer review. The identity of the author (s) and reviewer (s) will not be revealed to the other party. 13. Dergi basıldıktan sonra ilgili sayının yazarlarına ve bu sayıda hakemlik yapmış olanlara ücretsiz olarak gönderilir. Free copies of the of the published issue will be sent both to the author (s) and to the reviewer (s).
Dergimiz Hakkında/About Our Journal Legal Hukuk Dergisi (LHD), ayda bir yayımlanan hakemli bir dergidir.2003 yılından beri yayın hayatını sürdürmekte olan dergide hakem denetiminden geçmiş makaleler, karar tahlilleri, içtihat ve mevzuat kronikleri ile eser incelemelerine yer verilmektedir. Her sayıda Türk ve yabancı akademisyenler ve hukuk uygulamacıları tarafından kaleme alınan, hukuk ile ilgili değerli eserler yayımlanmaktadır. Okuyucularımızın göndereceği hukuk alanına ilişkin makaleler ve diğer türdeki eserlerle (karar tahlilleri, eser incelemeleri vb.), dergimizin daha da zenginleşeceğine inanıyoruz. Legal Journal of Law (LHD) is a peer reviewed journal published per month, concentrating on issues of law and considers for publication articles, case notes and comments, discussions of legislative developments and book reviews. It has been in publication since 2003. Each issue contains scholarly works concerning law bulletin/journal, authored by scholars and practitioners around the globe. We welcome your contributions in the form of articles, notes, comments or reviews on topics reflecting a broad range of perspectives on law; with your contributions and support our journal will progress.
EDİTÖRDEN /FROM THE EDITOR Değerli abonelerimiz, 2015 yılının dördüncü sayısıyla sizlerle birlikte olmanın mutluluğu içindeyiz. Dergimizin makaleler kısmında Yard. Doç. Dr. Sevi BAKIM ın Kriminolojik Açıdan Suç Faili Olarak Kadın, Yard. Doç. Dr. İslam Safa KAYA nın Preventing Transboundary Harm Arising from Hazardous Activities in International Law: Example of Transportation by Transit Pipelines, Av. H. Emre ÖNAL - Araş. Gör. Buğra KESİCİ nin Rekabet Hukukunun İhlâlinden Kaynaklanan Tazminat Davalarına Dair 2014/104 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi ve Araş. Gör. Ümran KARAASLAN ın Doğa Hakları isimli makaleleri yeralmaktadır. Dergimizin uzman görüşleri kısmında Av.Talih UYAR ın Yabancı Ülkelerdeki Türk Vatandaşlarına Tebligat (Teb. K. m.25/a), Oktay ÇAMDELEN in Kamu İhalelerine Katılmaktan Yasaklamaya İlişkin 45 Günlük Sürenin Başlangıç Sorunu ve Stj. Av. Mustafa Tolga TÜMOĞLU nun Sivil Havacılığın Milletlerarası Özel Hukuk Boyutu Cape Town Konvansiyonu'na Genel Bakış isimli yazıları yer almaktadır. Çağlayan Adliyesinde yaşanan terör eylemi sonucu hayatını kaybeden Cumhuriyet savcımız Mehmet Selim Kiraz ı yitirmemiz sebebiyle çok üzgün olduğumuzu belirtmek isteriz. Hukuk camiasının ve milletimizin başı sağolsun. Dergilerimizin 2015 yılı abonelik yenileme dönemi devam etmektedir. Her biri alanında uzman hukukçulardan oluşan yayın ve danışma kurullarının hukuka katkı amacıyla gönüllü olarak çalıştığı zengin içeriğe sahip hukuk dergilerimiz sadece sizlerin abonelikleri ile yayın hayatına devam etmektedir. Dergilerimize abone olarak verdiğiniz destek ile hukukun gelişmesine ve yaygınlaşmasına yapmış olduğunuz katkıların bu yıl da devam etmesini beklemekteyiz. Legalbank elektronik hukuk programımız sizlerin değerli desteği ile güçlenerek ve abone sayısını hızla arttırarak yoluna devam etmektedir. Önümüzdeki günlerde Dergilerimizi de elektronik ortama aktarmayı planlamaktayız. Legalbank sitemizden ücretsiz 3 günlük tam kullanım imkanı devam etmektedir. Programımızı denememiş abonelerimizin www. legalbank. net internet adresinden sitemizi ziyaret etmelerini beklemekteyiz. Editör/Editor
LEGAL HUKUK DERGİSİ Cilt: 13/Sayı: 148 Yıl: 2015 İÇİNDEKİLER Yüksek Mahkeme Kararları Kısa Özetleri... 21 Hukukî Makaleler... 35 Kriminolojik Açıdan Suç Faili Olarak Kadın Yard. Doç. Dr. Sevi BAKIM... 37 Uluslararası Hukukta Tehlikeli Faaliyetlerden Doğan Sınıraşan Zararın Önlenmesi: Transit Boru Hatları İle Taşıma Örneği Yard. Doç. Dr. İslam Safa KAYA... 61 Rekabet Hukukunun İhlâlinden Kaynaklanan Tazminat Davalarına Dair 2014/104 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi Av. H. Emre ÖNAL Araş. Gör. Buğra KESİCİ... 79 Doğa Hakları Araş. Gör. Ümran KARAASLAN... 117 Uzman Görüşleri... 133 Yabancı Ülkelerdeki Türk Vatandaşlarına Tebligat (Teb. K. m.25/a) Av. Talih UYAR... 135 Kamu İhalelerine Katılmaktan Yasaklamaya İlişkin 45 Günlük Sürenin Başlangıç Sorunu Oktay ÇAMDELEN Müfettiş/Inspector... 143 Sivil Havacılığın Milletlerarası Özel Hukuk Boyutu Cape Town Konvansiyonu'na Genel Bakış Stj. Av. Mustafa Tolga TÜMOĞLU... 151 Hukuk Haberleri... 155 Yargıtay Hukuk Kararları... 191 Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları... 193 Yargıtay Hukuk Daire Kararları... 222 Yargıtay Ceza Kararları... 301 Yargıtay Ceza Genel Kurulu Kararı... 303 Yargıtay Ceza Daire Kararları... 308 Danıştay Kararı... 337 Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu Kararı... 339 Danıştay Daire Kararı... 345
18 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları... 347 Anayasa Mahkemesi Kararları... 357 Güncel Mevzuat... 391 Kanunlar... 393 Resmî Gazete Özetleri... 397 Önemli Bilgiler... 409 LEGAL HUKUK DERGİLERİ SİPARİŞ FORMU... 460 Yüksek Mahkeme Kararları Arama Dizinleri... 461 Kavramlara Göre Arama Dizini... 463 Kanun Maddelerine Göre Arama Dizini... 469 LEGALBANK ABONELİK FORMU... 473
LEGAL JOURNAL OF LAW Volume: 13/Issue: 148 Year: 2015 CONTENTS Plot Summary of Supreme Court Decisions... 21 Legal Writings... 35 Women as Perpetrator from Criminological Perspective Asst. Prof. Dr. Sevi BAKIM... 37 Preventing Transboundary Harm Arising from Hazardous Activities in International Law: Example of Transportation by Transit Pipelines Asst. Prof. Dr. İslam Safa KAYA... 61 European Parliament and Commission Directive Numbered 2014/104 Regarding Actions for Damages Arising from Breach of Competition Law Atty. H. Emre ÖNAL Res. Asst. Buğra KESİCİ... 79 The Rights of Nature Res. Asst. Ümran KARAASLAN... 117 Expert Opinions... 133 Service of Summons to the Turkish Citizens Abroad (Law on the Service of Summons Article 25/a) Atty. Talih UYAR... 135 The Starting Issue of 45 Day Period which Defined for Prohibition from Participating Public Procurement Oktay ÇAMDELEN Müfettiş/Inspector... 143 The Extent of Civil Aviation in International Private Law Overview of Cape Town Convention Intern Lawyer Mustafa Tolga TÜMOĞLU... 151 Legal News... 155 Court of Cassation Civil Chamber Decisions... 191 Court of Cassation Assembly of Civil Chambers Decisions... 193 Court of Cassation Civil Chambers Decisions... 222 Court of Cassation Criminal Chamber Decisions... 301 Court of Appeal Assembly of Criminal Chambers Decision... 303 Court of Appeal Criminal Chamber Decisions... 308
20 Council of State Decision... 337 Plenary Session of the Administrative Law Chamber Decision... 339 Council of State Chamber Decision... 345 Decision of the European Court of Human Rights... 347 Decision of the European Court of Human Rights... 349 Turkish Constitutional Court Decisions... 357 Current Legislation... 391 Law Codes... 393 Abstracts of official Gazette... 397 Major Informations... 409 ORDERING FORM FOR THE LEGAL LAW JOURNALS... 460 Index of Supreme Court Decisions... 461 Index of Related Legal Terms... 463 Index of Related Law Code Articles... 469 SUBSCRIPTION FORM FOR THE LEGALBANK LEGAL DATABASE.. 473
YÜKSEK MAHKEME KARARLARI KISA ÖZETLERİ PLOT SUMMARY OF SUPREME COURT DECISIONS BORÇLAR HUKUKU Destekten Yoksunluk Tazminatı- Davalı vekili, davacı desteğinin aracın sürücüsü olduğunu, kazaya kendi kusuru ile neden olduğunu, işleten ile müteselsil sorumlu olmaları nedeniyle işletene yüklenebilecek kusuru olmadığından sorumlu olmadıklarını, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının üçüncü kişilerin zararlarını karşıladığını, davacının talebinin ZMSS kapsamında olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın kabulü ile T... için 60.373 TL P... için 8.912 TL Ö... için 10.715 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekir... 272 İnançlı İşlem Hukuksal Nedenine Dayalı Tapu İptal ve Tescil İstemi- Davacı tarafından İcra Hukuk Mahkemesinde açılan davada, davacının davalıya borcuna karşılık Bayındır İlçesi Kızılcaova Köyünde bulunun 730 parsel sayılı taşınmazı tapuda satış göstererek 26.4.2002 tarihinde devrettiği, taşınmazın tapu kaydında davacının başka bir borcundan dolayı haciz şerhi bulunduğu, bu nedenle İcra Müdürlüğünün dosyasında takibe dayanak yapılan senedin teminat senedi olarak düzenlenmiş olduğu, senedin arka yüzünde yazılı olan TC Z... Bankası Bayındır Şubesinin Kızılcaova Demiryolualtı mevkii, 730 parseldeki haciz işlemine istinaden alınmıştır. 26.4.2002 şeklindeki yazının onun kambiyo senedi vasfını ve bu senetlere ilişkin özel yol ile takibe dayanak yapılmasını engellediği, ayrıca davacının böyle bir borcu olmadığı kanaatine varılmıştır gerekçesiyle davalının alacaklı olduğu Bayındır İcra Müdürlüğünün 2005/244 sayılı dosyasında devam eden icra takibinin iptaline karar verildiği ve kararın temyiz edilmeksizin 8.5.2007 tarihinde kesinleştiği görülmektedir. Ne var ki, eldeki davada söz konusu dava dosyası ve içeriğinin 05/02/1947 tarih, 20/6 sayılı içtihadı Birleştirme Kararı uyarınca incelenip değerlendirilmesi gerekir... 222 Bütün kararlar bu şekilde özetli olarak dergimizin Nisan 2015 tarihli 148. sayısından ulaşabilirsiniz
HUKUKÎ MAKALELER LEGAL WRITINGS * Kriminolojik Açıdan Suç Faili Olarak Kadın Women as Perpetrator from Criminological Perspective Yard. Doç. Dr./Asst. Prof. Dr. Sevi BAKIM * Preventing Transboundary Harm Arising from Hazardous Activities in International Law: Example of Transportation by Transit Pipelines Uluslararası Hukukta Tehlikeli Faaliyetlerden Doğan Sınıraşan Zararın Önlenmesi: Transit Boru Hatları ile Taşıma Örneği Yard. Doç. Dr./Asst. Prof. Dr. İslam Safa KAYA * Rekabet Hukukunun İhlâlinden Kaynaklanan Tazminat Davalarına Dair 2014/104 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi European Parliament and Commission Directive Numbered 2014/104 Regarding Actions for Damages Arising from Breach of Competition Law Av./Atty. H. Emre ÖNAL Araş. Gör./Res. Asst. Buğra KESİCİ * Doğa Hakları The Rights of Nature Araş. Gör./Res. Asst. Ümran KARAASLAN
H KRİMİNOLOJİK AÇIDAN SUÇ FAİLİ OLARAK KADIN (WOMEN AS PERPETRATOR FROM CRIMINOLOGICAL PERSPECTIVE) Yard. Doç. Dr./Asst. Prof. Dr. Sevi BAKIM ÖZET Dünyanın her yerinde kadınların suç işleme oranlarının erkeklere göre belirgin şekilde düşük olması ve kadınların işledikleri suçlar değerlendirildiğinde de erkeklerden daha hafif suçlar işlemeleri sebebiyle suç faili olarak kadının kriminolojik bakımdan özelliklerinin belirlenmesi, genellikle kriminolojik araştırmaların ihmal edilmiş bir alanını oluşturmaktadır. Geçmişten günümüze sosyal, ekonomik, hukuksal çevrenin değişimiyle birlikte kadın suçluluğu ve kadını suç işlemeye iten nedenler artık sadece cinsiyetler arası biyolojik farklılıklarla açıklanan bir olgu olmaktan çıkıp, çeşitli teorilerle birçok farklı etmenin varlığı dikkate alınarak kadınların toplumsal statülerinin ve rollerinin değerlendirilmesi suretiyle de açıklanmaya çalışılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kadın suçluluğu, suç faili olarak kadın, kadınları suç işlemeye iten sebepler, kadın suçlarını ve suçluluğunu açıklayan teoriler, kadın suçları. ABSTRACT Determination of the specificities of the criminological base of women as perpetrators has generally constituted a neglected area of criminological research due to the fact that the crime rate of women is H Hakem denetiminden geçmiştir. * 24-25 Mart 2014 tarihinde İstanbul Aydın Üniversitesi ve University Of Missouri- ST.Louis üniversitelerinin işbirliği ile düzenlenen Türk ve ABD Hukukunda Suç ve Suçluluk Açısından Uluslaraarası Kriminoloji Sempozyumu nda tarafımca sunulmuş tebliğin genişletilmiş halidir. Okan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi.
26 Kriminolojik Açıdan Suç Faili Olarak Kadın significantly lower than men all over the world and women s crimes are evaluated as lighter crimes than men s crimes. From past to present, together with changes in social, economical, legal environment, women criminality and reasons that cause women to commit crime are no longer a phenomenon explained just by biological differences of genders, but being tried to be explained by various theories considering the existence of many different factors, as well as by evaluating the social status and role of women. Keywords: Women criminality, women as perpetrators, reasons that cause women to commit crime, theories explaining crimes of women and women criminality, crimes of women. ***... Kadınların suç işleme oranları erkeklerden daha düşük olduğu için kadın suçluluğu ve suç faili olarak kadın genellikle ihmal edilmiş bir konu olmasına rağmen, erkek suçluluğu na oranla az sayıda da olsa, günümüze kadar kadınların neden suç işlediklerini açıklamak amacıyla çeşitli araştırmalar yapılmış ve değişik görüşler ifade eden teoriler ileri sürülmüştür. Cinsiyetin suça ve suçluluğa etkilerini araştıran çalışmalar, ağırlıklı olarak erkek suçluluğunu incelerken, kadın ve erkek suçluların suç işleme sebepleri ve şekilleriyle birlikte işlenen suçun türleri arasındaki farklılıkları belirlemeyi amaçlamıştır. Kadın suçluluğu ve erkek suçluluğu arasındaki farklılık, cinsiyetler arası biyolojik farklılıklarla açıklanmaya çalışıldığı gibi, biyolojik değişkenlerle birlikte sosyal, ekonomik, kültürel ve diğer başka değişkenlerin kullanılması suretiyle de aydınlatılmaya uğraşılmıştır. Kadın suçluluğu da diğer suç ve suçluluk türleri gibi çok faktörlü bir olgu olup üretilen teorilerin hiçbiri tek başına bu olguyu açıklamada yeterli değildir. Her bir teori kadın suçluluğunun bir yanını açıklamaya yardımcı olmakta ama tümüyle kadın suçu ve suçluluğu olgusunu açıklamakta yetersiz kalmaktadır.... Makalenin devamına, dergimizin dergimizin Nisan 2015 tarihli 148. sayısından ulaşabilirsiniz LHD - Cilt: 13/Sayı: 148/Yıl: 2015
H PREVENTING TRANSBOUNDARY HARM ARISING FROM HAZARDOUS ACTIVITIES IN INTERNATIONAL LAW: EXAMPLE OF TRANSPORTATION BY TRANSIT PIPELINES (ULUSLARARASI HUKUKTA TEHLİKELİ FAALİYETLERDEN DOĞAN SINIRAŞAN ZARARIN ÖNLENMESİ: TRANSİT BORU HATLARI İLE TAŞIMA ÖRNEĞİ) Yard. Doç. Dr./Asst. Prof. Dr. İslam Safa KAYA * ÖZET 21. yüzyılda ticari yatırımların yerel dinamiklerden çıkıp uluslararası kimliğe büründüğü açıktır. Uluslararası yatırımların ölçeğinin büyüklüğü, aynı zamanda faaliyetin tehlikelilik özelliğini de artırmaktadır. Tehlike niteliği de zarar riskini beraberinde getirmektedir. İşte bu zarar riskinin önlenmesi kapsamında ilgili devletlere birtakım yükümlülükler getirilmiştir. Uluslararası sözleşme metinlerinde tehlikeli ve aşırı tehlikeli faaliyetler kapsamında değerlendirilen faaliyetlerden biri de transit boru hatları ile taşımadır. Makalede, Tehlikeli Faaliyetlerden Kaynaklanan Sınıraşan Zararın Önlenmesi Taslağı nın hükümleri detaylandırılmış olup, bu hükümlerin transit boru hattı ile taşıma faaliyetlerine uygulanabilirliği tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sınıraşan zarar, önleme yükümlülüğü, transit boru hattı, uluslararası sorumluluk, tehlikeli faaliyet. ABSTRACT It is apparent that local dynamics have lost their hold over commercial investments and commercial investments have acquired an international characteristic in the 21th century. Size of the scale of international investments increases hazardousness of the activity at the H Hakem denetiminden geçmiştir. * Assistant Professor at University of Kirikkale, Department of International Law, islamsafakaya@kku.edu.tr
28 Preventing Transboundary Harm Arising from Hazardous Activities in International Law: Example of Transportation by Transit Pipelines same time. Hazardousness brings harm risk with it. Related states have been put under obligation to prevent said harm risks. One of the activities that are described dangerous and extremely hazardous according to international acts is transportation by transit pipelines. This article details the provisions of Draft Articles on Preventing Transboundary HarmFrom Hazardous Activities and discusses whether provisions of the draft is applicable to the activities of transportation by pipelines. Keywords: Transboundary harm, prevention obligation, transit pipeline, international liability, hazardous activity. ***... It is observed that, objective of the regime for prevention of harm from transfrontier hazardous activities is to assist large scale and hazardous activities while aiming to defend third parties rights by, during the conduct of these activities, preventingharms on the other hand. Significant hazardousness of the activity of transporting petroleum and natural gas through transit pipelines brings the necessity of the implementation of prevention citeria with it. In this context, it is understood that the scope of Prevention Draft is consisting of activities that are, according to the nature and scale of it, carried out within the territory or jurisdiction of one or more than one state and may physically cause harm. Provisions of the Prevention Draft arearranged for hazardous and significantly hazardous activities. The activities regarding transfrontier transit petroleum-natural gas pipelines are within the category of significantly hazardous activities. There are some criteria for a hazardous activity to be associated with prevention draft.these include; being in consistent with international law; being an activity that is carried out within the territory or jurisdiction of concerned state; entertaining the risk of causing transboundary harm; and causing the harm absolutely because of the physical structure of the activity.... Makalenin devamına, dergimizin dergimizin Nisan 2015 tarihli 148. sayısından ulaşabilirsiniz LHD - Cilt: 13/Sayı: 148/Yıl: 2015
H REKABET HUKUKUNUN İHLÂLİNDEN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVALARINA DAİR 2014/104 SAYILI AVRUPA PARLAMENTOSU VE KONSEYİ DİREKTİFİ (EUROPEAN PARLIAMENT AND COMMISSION DIRECTIVE NUMBERED 2014/104 REGARDING ACTIONS FOR DAMAGES ARISING FROM BREACH OF COMPETITION LAW) Av./Atty. H. Emre ÖNAL * Araş. Gör./Res. Asst. Buğra KESİCİ ** ÖZET Avrupa Birliği Rekabet Hukuku nda Komisyon un girişimleriyle 2000 li yılların başından itibaren yürütülen Rekabet Hukuku nun ihlâlinden kaynaklanan tazminat sorumluluğuna dair reform çalışmaları, 2014 yılının sonunda kabul edilen 2014/104 sayılı Konsey Direktifi ile oldukça önemli bir aşamaya gelmiştir. Çalışmamızın konusunu oluşturan Direktif ile Rekabet Hukuku nun ihlâli nedeniyle ikâme edilen tazminat davalarının yürütülmesinin işlevsel bir hâle getirilmesi ve bütünleştirilmesi için üye devletlere çeşitli konularda yasal düzenlemede bulunma yükümlülüğü ihdas edilmektedir. Tamamen tazmin talep etme hakkı, delillerin açıklanması, rekabet otoritesi kararlarının ulusal mahkemeler üzerindeki etkisi, zamanaşımı süreleri, müşterek ve müteselsil sorumluluk, davacı sıfatının tespiti, zarar miktarının belirlenmesi ve anlaşmalı uyuşmazlık çözümü gibi birçok konuda ihtiva ettiği yenilik ve değişiklikler ile Direktif in, Türk Rekabet Hukuku açısından da etkili olması kuvvetle muhtemeldir. Türk Rekabet Hukuku bağlamında Avrupa Birliği rekabet hukukunun mehaz teşkil etmesi ve bu konudaki esasa etki eden önemi bir kenara, Direktif ile hukuki zemine kavuşturulan konuların H Hakem denetiminden geçmiştir. * İstanbul ve New York Barosu Avukatı, Gedik & Eraksoy Avukatlık Ortaklığı, emre.onal@gedikeraksoy.com ** Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi, kesicibugra@hotmail.com
30 Rekabet Hukukunun İhlâlinden Kaynaklanan Tazminat Davalarına Dair 2014/104 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi büyük bir kısmı, ülkemizde rekabet hukukunun ihlâlinden kaynaklanan tazminat davalarının yaygınlık kazanamamasının öncül nedenlerini oluşturmaktadır. 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun da bahsi geçen konulara dair herhangi bir düzenleme öngörülmemiş olması ve başta 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu nun öngördüğü genel nitelikteki hükümlerin hâlihazırdaki uygulamayı tam anlamıyla karşılayamaması, bu konularda açık yasal düzenleme yapılması ihtiyacının tartışılmasını gündeme getirmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi nezdinde bulunan bir Kanun Tasarısı nın mevcudiyeti de nazarı itibara alındığında, Direktif in öngördüğü düzenlemelerin yerindeliğinin ülkemiz açısından da değerlendirilmesi ve kanun koyucu tarafından dikkate alınması zaruri bir hâle gelmektedir. Bu yönüyle, bir başlangıç ve Direktif in öngördüğü hükümlerin tanıtımı çabasının bir ürünü niteliğinde olan çalışmamızda, Avrupa Birliği rekabet hukukundaki güncel gelişmeler ile birlikte genel bilgilerin ve çalışma plânının yer almakta olduğu giriş bölümünün ardından, Direktif ile hayata geçirilmesi öngörülen düzenlemeler temel hatlarıyla ele alınmakta ve müteakiben, Direktif in maddî hükümlerinin serbest çevirisi paylaşım konusu hâline getirilmektedir. Anahtar Kelimeler: Rekabet Hukuku, haksız fiil sorumluluğu, tazminat davaları, 2014/104 sayılı Direktif, Direktif ile öngörülen temel değişiklikler, serbest çeviri. ABSTRACT Reform studies in European Union regarding actions for damages arising from breach of competition law, which has been carried on at the initiative of the Commission since 2000s, have reached a significant phase with the adoption of Council Directive numbered 2014/104 at the end of 2014. This Directive constituting the subject of our study requires member states to adopt new legislative regulations regarding various matters in order to make claims arising from breach of competition law uniform and function better. The Directive, which provides some novelties and changes such as right to full compensation, disclosure of evidence, effects of competition authority decisions on national courts, limitation periods, joint and several liability, hostility of claimant, quantification of harm and consensual dispute resolution, is highly likely LHD - Cilt: 13/Sayı: 148/Yıl: 2015
Av. H. Emre ÖNAL - Araş. Gör. Buğra KESİCİ 31 to affect the Turkish competition law practice as well. This is because the European Union competition law is the basis of and serves as a reference point for Turkish competition law and the rules set out in the Directive relate to the issues that constitute the leading issues in the development of the private enforcement of competition law in Turkey. In addition, the fact that there has not been any explicit rule on these issues in the Law numbered 4054 on Protection of Competition and general provisions of the Turkish Code of Obligations Law numbered 6098 and the Code of Civil Procedure Law numbered 6100 are not sufficient to address these concerns, brings forward the necessity for adopting new regulations with respect to such issues in Turkey. The existence of a draft law, which is currently on the agenda of The Grand National Assembly of Turkey to amend the Law numbered 4054 on Protection of Competition, makes it more necessary to determine whether these rules set out in the Directive are compatible with the Turkish competition law and should be taken into account by the law-maker. In this respect, our study serves as an introduction of the provisions of this Directive, where we will first provide general information and working plan regarding the subject, then briefly discuss the main roles of new rules and finally provide translation of these rules. Keywords: Competition law, tort liability, actions for damages, Directive numbered 2014/104, main changes brought by the Directive, free translation. *** I. Giriş: Avrupa Birliği Rekabet Hukukunda tazminat Davalarının Sergilediği Gelişim Süreci ve Çalışma Plânı I.1. Avrupa Birliği Rekabet Hukukunda Tazminat Davalarının Sergilediği Gelişim Süreci. Avrupa Birliği nin İşleyişine Dair Antlaşma 1 (ABİDA) da, Avrupa Birliği (AB) rekabet hukuku kurallarının ihlâli hâlinde özel hukuk alanında uygulanabilecek yaptırımlardan yalnızca geçersizlik (invalidity) yaptırımına yer verilmiş olmakla birlikte (TFEU Art. 101/II); bu ihlâllerden doğan zararların giderilebilmesi adına tazminat davalarına (actions for damages) dair herhangi bir hukuki dü- 1 Treaty on the Functioning of the European Union, TFEU (OJ C 83, 30.03.2010). LHD - Volume: 13/Issue: 148/Year: 2015
32 Rekabet Hukukunun İhlâlinden Kaynaklanan Tazminat Davalarına Dair 2014/104 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi zenleme öngörülmemiştir. Bu gerekçe ile rekabet hukukunun ihlâl edilmesinden kaynaklanan tazminat davalarında, Amerikan antitröst hukuku düzenlemelerinden farklı olarak, zarar görenler tazminat taleplerini ulusal mahkemeler nezdinde ve üye devletlerin iç hukuk hükümleri çerçevesinde ileri sürebilmektedirler....... Madde 21 İç Hukuka Aktarma 1. Üye Devletler, bu Direktif ile uyumu sağlamak için gerekli olan kanunları, tüzükleri ve idari düzenlemeleri 27 Aralık 2016 ya kadar yürürlüğe koyacaktır. Söz konusu mevzuat, derhal Komisyon a bildirilecektir. Üye Devletler bahsi geçen düzenlemeleri kabul ederken, metin içeriklerinde bu Direktif e atıf yapacaklar ya da bu türden bir atfı resmî yayın sırasında birlikte vereceklerdir. Üye Devletler, bu türden bir atfın nasıl oluşturulacağını kendileri belirleyeceklerdir. 2. Üye Devletler, bu Direktif in kapsadığı alanda yürürlüğe soktukları ulusal hukuka dair düzenlemelerin yazılı metinlerini Komisyon a ileteceklerdir. Madde 22 Zaman Bakımından Uygulama 1. Üye Devletler, Madde 21 gereğince bu Direktif in esasa dair hükümlerine uyum sağlamak için kabul ettikleri ulusal düzenlemelerin geçmişe dönük olarak uygulanmamasını temin edecektir. 2. Üye Devletler, Paragraf 1 de atıfta bulunulanlar dışında, Madde 21 uyarınca kabul edilmiş herhangi bir ulusal düzenlemenin, paragraf 1 de verilenlerin yanı sıra, ulusal mahkeme tarafından 26 Aralık 2014 ten önce ele alınmış tazminat davalarına uygulanmamasını temin edecektir. Madde 23 Yürürlüğe Girme Bu Direktif, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi nde yayımlanmasının ardından 20 gün sonra yürürlüğe girecektir. Makalenin devamına, dergimizin dergimizin Nisan 2015 tarihli 148. sayısından ulaşabilirsiniz LHD - Cilt: 13/Sayı: 148/Yıl: 2015
H DOĞA HAKLARI (THE RIGHTS OF NATURE) Araş. Gör./Res. Asst. Ümran KARAASLAN * ÖZET Bu çalışmada hukukî literatürde görece yeni bir kavram olarak kabul edilebilecek olan doğa hakları kavramı genel hatlarıyla açıklanmaya çalışılmış, doğa haklarının hukukî olarak ifade ettiği kavramsallaştırmalar çeşitli örneklerle sunularak içeriğine ilişkin tanımlamalar oluşturulmaya çalışılmıştır. Doğa hakları kavramının tarihsel yönü, uygulama alanları ve dünyada çeşitli zaman ve mekânlarda pozitif hukuka yansıyan görünümleri farklı ekolojik anayasalarla örneklendirilerek açıklanmaya gayret edilmiştir. Son olarak da Türkiye de doğa hakları pozitif hukuk düzenlemeleri ile değerlendirilerek; sivil toplum örgütü olarak Türkiye de doğa hakları savunucularının Türk Hukuku nda ekolojik yaklaşımlar ve doğa hakları çalışmalarına ilişkin görüşlerine yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Derin Ekoloji, Doğa Hakları, Ekolojik Anayasalar, Hümanizm. ABSTRACT This study has tried to explain with the notion about the rights of nature which may be regarded as a relatively new concept based on the legal literature of the rights of nature concept in general terms, theorizing that the legal as expressed by its nature notion. presented with several examples have been trying to establish definitions for the content. H Hakem denetiminden geçmiştir. * Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi
34 Doğa Hakları The Historical aspects of the notion of the rights of nature, its applications an views reflected in various times and spaces in the World to positive law were explained exemplified with different ecological constitutions. Finally, the evaluation of the rigths of nature in Turkey s positive law regulations; as the nongovernmental organisations that advocates of the rights of nature in Turkey are given their views on the approach to ecological system and the rights of nature. Keywords Deep Ecology, The Rights of Nature, Ecological Constittutions, Humanism. ***... Doğa Hakları, çağdaş dünyada kendisine ekolojik anayasalarla yer edinmeye çalışsa da, esasen çok modern bir kavram olmadığı Ortaçağ a ilişkin makalemde sunduğum örnekten ve Nazi Almanya sının ekolojik düzenlemelerinden okunabilecektir. Tarihsel seyri içerisinde, bugün doğa haklarını kavramsallaştırdığımız noktada moderniteden hiç etkilenmediğini söylemek de geçerli olmayacaktır. Doğa hakları, hayvanların; taşların, toprağın ya da dağların haklarını savunmaktan öte onlara hak vermeyi vaat eden ve gerçekleştirmeyi amaçlayan bir diskuru da bugün içinde barındırırken, hümanizm karşıtlığını ifade etse de ben hümanist bir akım olarak nitelendirmeyi uygun buluyorum. Çünkü doğa hakları kavramı, en nihayetinde insâni temelli, insanlığın vicdanına ilişkin bir diskurda kendisine yer ediniyor. Üstelik Mineral King vakıasında ya da ekolojik anayasalar örneğinde görülebileceği üzere, doğaya haklar vermek sonuçta insana da hizmet eden bir boyut taşıyabiliyor. Doğaya haklar vermek, insanlığın daha güzel ve sağlıklı bir dünyada yaşayabilmesinin önünü açıyor. Bu sebeple hümanizmden bağımsız ya da karşıt değil ancak onunla iç içe bir kavram olduğuna inanıyorum. Makalenin devamına, dergimizin dergimizin Nisan 2015 tarihli 148. sayısından ulaşabilirsiniz LHD - Cilt: 13/Sayı: 148/Yıl: 2015
UZMAN GÖRÜŞLERİ EXPERT OPINIONS * Yabancı Ülkelerdeki Türk Vatandaşlarına Tebligat (Teb. K. m.25/a) Service of Summons to the Turkish Citizens Abroad (Law on the Service of Summons Article 25/a) Av./Atty. Talih UYAR * Kamu İhalelerine Katılmaktan Yasaklamaya İlişkin 45 Günlük Sürenin Başlangıç Sorunu The Starting Issue of 45 Day Period which Defined for Prohibition from Participating Public Procurement Oktay ÇAMDELEN Müfettiş/Inspector * Sivil Havacılığın Milletlerarası Özel Hukuk Boyutu Cape Town Konvansiyonu'na Genel Bakış The Extent of Civil Aviation in International Private Law Overview of Cape Town Convention Stj. Av./Intern Lawyer Mustafa Tolga TÜMOĞLU
YABANCI ÜLKELERDEKİ TÜRK VATANDAŞLARINA TEBLİGAT (Teb. K. m.25/a) * (SERVICE OF SUMMONS TO THE TURKISH CITIZENS ABROAD (LAW ON THE SERVICE OF SUMMONS ARTICLE 25/a)) Av./Atty. Talih UYAR ** Yabancı ülkelerdeki - resmi memur ya da askeri şahıs sıfatı bulunmayan- Türk vatandaşlarına nasıl tebligat yapılabileceği, Tebligat Kanunu nun 25/a ve Tebligat Yönetmeliği nin (Tebligat Kanunu nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin) 43. maddesinde düzenlenmiştir. 11.01.2011 tarih ve 6099 sayılı Kanun un 7. maddesi ile de 7201 sayılı Tebligat Kanunu nun 25/a maddesine 5. fıkra olarak kazai merciler tarafından yapılacak tebligat usulü konusunda aşağıdaki fıkra eklenmiştir: Bu maddeye göre kazai merciler tarafından çıkarılacak tebligatta, tebliğ evrakı doğrudan o yerdeki Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğu na gönderilebilir. Bu değişikliğin gerekçesi, 6099 sayılı kanunda şu şekilde açıklanmıştır: Tebligat Kanununun 25/a maddesinde siyasî temsilcilikler aracılığıyla yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarına tebligat usûlü düzenlenmiştir. Bugüne kadar yurt dışı temsilciliklere gönderilen tebligat Adalet Bakanlığı aracılığıyla yapılmaktaydı. Maddeye eklenen yeni fıkrada bu hususta kolaylık getirilmiştir. Bu bağlamda, Türk vatandaşları bakımından, Adalet Bakanlığının aracılığı olmadan, doğrudan ilgili temsilciliğe tebligatın gönderilmesi usulü kabul edilmiştir. Zira, Adalet Bakanlığının aracılığı sadece şeklî hususların incelenmesi ile ilgilidir. Bu inceleme yargı organınca yapılıp tebliğ evrakı gönderilebilecek, böylece hem zaman hem de para kaybı önlenecektir. * Bu yazı, bir dava dosyasına hukuki mütalâa (uzman görüşü) olarak sunulmuştur. ** İzmir Barosu Avukatlarından. (Dokuz Eylül Ünv. Huk. Fak. E. Öğr. Görv.)
38 Yabancı Ülkelerdeki Türk Vatandaşlarına Tebligat (Teb. K. m.25/a) Ayrıca, Türk yargı organının yine Türk vatandaşı olan taraf için doğrudan Türk temsilciliğini kullanarak tebligat yapması hiçbir sakınca doğurmayacak, bilakis birçok yarar sağlayacaktır. Yukarıdaki gerekçelerle birlikte, çok özel durumlarda, ilgili yargı organının Adalet Bakanlığı aracılığıyla temsilcilik üzerinden tebligat yaptırması bazen gerekli olabilir. Bu gibi istisnai durumlarda da bir sakıncanın ve boşluğun doğmaması için, hüküm emredici şekilde düzenlenmemiş, gönderilebilir ifadesi kullanılarak bu ihtimal de açık tutulmuştur. Böylece, gerektiğinde yargı organının ilgili temsilciliğe doğrudan değil, Adalet Bakanlığı aracılığıyla tebligatı ulaştırmasının önü de tamamen kapatılmamıştır. Tebligat Kanunu nun 25/a maddesine 5. fıkra olarak eklenen bu husus Tebligat Yönetmeliği nin 43. maddesinin (7). fıkrasında; Bu maddeye göre kazai merciler tarafından çıkarılacak tebligatta, tebliğ evrakı doğrudan o yerdeki Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğu na gönderilebilir. Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğu tarafından tebliğ işleminin gerçekleştirilmesinden sonra evrak doğrudan ilgili kazai merciye gönderilir. şeklinde düzenlenmiştir Yazının devamına, dergimizin dergimizin Nisan 2015 tarihli 148. sayısından ulaşabilirsiniz LHD - Cilt: 13/Sayı: 148/Yıl: 2015
KAMU İHALELERİNE KATILMAKTAN YASAKLAMAYA İLİŞKİN 45 GÜNLÜK SÜRENİN BAŞLANGIÇ SORUNU (THE STARTING ISSUE OF 45 DAY PERIOD WHICH DEFINED FOR PROHIBITION FROM PARTICIPATING PUBLIC PROCUREMENT) Oktay ÇAMDELEN Müfettiş/Inspector *... Bilindiği üzere, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu nun İhalelere katılmaktan yasaklama başlıklı 58 inci maddesinde 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir. Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.... 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu nun İhalelere katılmaktan yasaklama başlıklı 58 inci maddesindeki Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en * Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü Yenişehir/ANKARA
40 Kamu İhalelerine Katılmaktan Yasaklamaya İlişkin 45 Günlük Sürenin Başlangıç Sorunu geç kırkbeş gün içinde verilir hükmünden yasaklamaya ilişkin azami 45 günlük sürenin, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın ihaleyi yapan idarece tespit edildiği tarihten mi, yoksa yasaklamaya ilişkin bilgi ve belgelerin ihaleyi yapan idare tarafından yasaklama kararını verecek olan mercie ulaştırıldığı tarihten mi başlayacağı hususu oldukça önem arz etmektedir.... Nitekim, madde metnindeki en geç 45 gün ifadesi, 4964 sayılı Kanun un 35 inci maddesiyle getirilmiş ve söz konusu değişikliğe ilişkin gerekçede Katılmaktan yasaklama kararlarının bağlı veya ilgili bulunulan bakanlıklar tarafından verildiği durumlarda, taşradaki ihalelere ilişkin yazışma ve karar verme sürecinin uzunluğu ve gecikmeler nedeniyle sürenin dolması halinde ceza verilemeyeceği göz önünde bulundurularak azami otuz günlük süre kırkbeş güne çıkarılmaktadır. denilmiş olup, ilgili veya bağlı bulunulan bakanlıklar tarafından ihalelere katılmaktan yasaklama kararlarının verilmesi halinde, taşradaki ihalelere ilişkin yazışma ve karar verme süreçleri de azami 45 günlük sürenin içerisinde değerlendirilmiştir. Keza, 25.7.2005 tarih ve 25886 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Kamu İhale Kanunu Genel Tebliği nde, 45 günlük sürenin, yasaklamaya esas bilgi ve belgelerin yasaklama kararını verecek mercie ulaştığı tarihten değil, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın idarece tespit edildiği tarihten itibaren başlaması gerektiği ifade edilmiştir. Yazının devamına, dergimizin dergimizin Nisan 2015 tarihli 148. sayısından ulaşabilirsiniz LHD - Cilt: 13/Sayı: 148/Yıl: 2015