LOJİSTİK YÖNETİMİ 10. HAFTA: KÜRESEL LOJISTIK COĞRAFYASI YRD.DOÇ.DR. SAMET GÜNER
Öğrenme Hedefleri Türk limanları Karadeniz limanları Akdeniz limanları Asya limanları Kuzey ve Güney Amerika limanları Uluslararası öneme sahip kanallar ve boğazlar
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, 2013 TÜRK LİMANLARI LİMANLAR TEU LİMANLAR TEU MERSİN ULUSLARARASI LİMANI 1.248.106 BANDIRMA ÇELEBİ LİMANI 9.694 AMBARLI KUMPORT TERMİNALİ 1.070.814 KOCAELİ LİMAŞ İSKELESİ 7.136 AMBARLI MARPORT BATI TERMİNALİ 848.434 BARTIN LİMANI 2.245 AMBARLI MARPORT ANA TERMİNALİ 705.235 TEKİRDAĞ TDİ LİMANI 1.517 İZMİR TCDD ALSANCAK LİMANI 695.726 MERSİN MESBAŞ RIHTIMI 1.476 AMBARLI MARDAŞ TERMİNALİ 399.106 MERSİN TUTA TERMİNALİ 928 KOCAELİ EVYAP LİMANI 391.688 DERİNCE TCDD LİMANI 632 GEMLİK GEMPORT LİMANI 371.062 RİZE LİMANI 604 ALİAĞA AKDENİZ KİMYA NEMPORT LİMANI 273.867 GEMLİK MKS TERMİNALİ 504 KOCAELİ YILPORT TERMİNALİ 230.133 KOCAELİ AUTOPORT LİMANI 462 GEMLİK BORUSAN LİMANI 184.649 PETROL OFİSİ MERSİN TERMİNALİ 338 ANTALYA ORTADOĞU LİMANI 179.249 GEMLİK BP TERMİNALİ 313 HAYDARPAŞA TCDD LİMANI 158.700 AMBARLI DEPOLAMA TERMİNALİ 260 ALİAĞA EGE GÜBRE LİMANI 139.706 LİMAK PORT İSKENDERUN 203 GEMLİK RODA LİMANI 129.718 KARABİGA İÇDAŞ LİMANI 180 İSKENDERUN ASSANPORT İSKELESİ 83.004 HOPA LİMANI 124 TRABZON LİMANI 28.720 TEKİRDAĞ MARTAŞ İSKELESİ 110 SAMSUNPORT 27.303 AMBARLI AKÇANSA LİMANI 84
Mersin Limanı (MIP) 2007 yılında özelleştirilmiştir. 1.100.000 m², 21 rıhtım.
Kumport Limanı 402.115 m², 6 rıhtım.
Marport Limanı Marport Ana: 170,000 m² Marport Batı: 170,000 m² Marport Cep Terminali: 9,000 m²
Karadeniz Limanları Odessa Limanı (Ukrayna): Ukrayna nın en büyük limanıdır. Hem yolcu hem de yük taşımacılığında önemli bir hub. Varna Limanı (Bulgaristan): Karadeniz in batısında yer alır. Bulgaristan ın en önemli yük ve yolcu limanıdır. Burgas Limanı (Bulgaristan): Bulgaristan ın bir diğer önemli limanıdır. Constanta Limanı (Romanya): Karadeniz in en büyük, Avrupa nın 18. en büyük limanıdır. Novorossiysk Limanı (Rusya): Karadeniz in kuzey doğusunda yer alır. Rusya tarafından askeri amaçlarla da kullanılmaktadır. Sevastopol Limanı (Ukrayna/Rusya): Kırımın en güneyinde bulunmaktadır. Daha ziyade askeri amaçla kullanılmaktadır. Poti Limanı (Gürcistan): Karadeniz in doğusunda yer alır. Rioni nehrinin Karadeniz e döküldüğü noktadadır. Poti Limanı, Kafkasya ve Orta Asya ülkelerini Köstence ve Varna limanlarına bağlayan Trans Kafkasya Koridoru nun (TRACECA) geçiş noktasındadır.
Odessa Limanı Sevastopol Limanı Novorossiysk Limanı Constanta Limanı Varna Limanı Burgas Limanı Bartın Limanı Samsun Limanı Poti Limanı Hopa Limanı
AKDENİZ LİMANLARI Port of Algeciras (İspanya): Akdeniz in en büyük limanıdır. Cebelitarık boğazında yer alır. 2014 te yaklaşık 4,5 milyon TEU konteyner elleçlenmiştir. Port of Valencia (İspanya): Akdenizin en büyük ikinci limanıdır. 2014 te yaklaşık 4,4 milyon TEU konteyner elleçlenmiştir. Port of Barcelona (İspanya): Akdenizin en büyük üçüncü limanıdır. 2014 te yaklaşık 3,3 milyon TEU konteyner elleçlenmiştir. Port of Gioia Tauro (İtalya): Akdenizin en büyük dördüncü limanıdır. 2014 te yaklaşık 3 milyon TEU konteyner elleçlenmiştir. Yaklaşık 440 ha alana sahiptir. Port of Genoa (İtalya): Kuzey İtalya ve Orta Avrupa endüstriyel ürünlerinin çıkış noktasıdır. 2014 teki 2,2 milyon TEU ile beşinci en büyük limandır. Piraeus Limanı (Yunanistan): Yunanistan ın en büyük limanıdır. Port Said (Mısır): Mısır'ın başlıca liman kentlerinden biridir.
Genoa Limanı Barcelona Limanı Valencia Limanı Gioia Tauro Limanı Pireaus Limanı Algeciras Limanı Mersin Limanı Port Said Limanı
AVRUPA LİMANLARI
Rotterdam Limanı Hollanda nın güneyinde yer alır. Avrupa nın en büyük, dünyanın 4. en büyük limanıdır.
Hamburg Limanı Almanya nın kuzeyinde yer alır. Avrupa nın en büyük ikinci limanıdır.
Antwerp Limanı Belçika nın kuzeyinde yer alır. Avrupa nın en büyük üçüncü limanıdır.
ASYA LİMANLARI 1 Shanghai China 11 Dalian China 2 Singapore Singapore 12 Port Klang Malaysia 3 Shenzhen China 13 Kaohsiung Taiwan 4 Hong Kong China 14 Xiamen China 5 Busan South 15 Tanjung Malaysia Korea Pelepas 6 Ningbo- China 16 Tanjung Priok Indonesia Zhoushan (Jakarta) 7 Qingdao China 17 Laem Chabang Thailand 8 Guangzhou China 18 Ho Chi Minh Vietnam City (Saigon) 9 Jebel Ali United 19 Lianyungang China (Dubai) Arab Emirates 10 Tianjin China 20 Yingkou China
Shanghai Limanı Çin in doğusunda yer alır. Dünya nın en büyük limanıdır.
Singapore Limanı Singapur un güneyinde yer alır. Dünya nın en büyük ikinci limanıdır. Tüm dünyada bir yılda taşınan petrolün yarısı bu limandan taşınır.
Hong Kong Limanı Dünya nın en büyük üçüncü limanıdır.
Shenzhen Limanı Çin in güneyinde yer alır. Dünya nın en büyük dördüncü limanıdır.
Busan Limanı Güney Kore nin güneyinde yer alır. Dünya nın en beşinci limanıdır.
Kuzey Amerika Limanları Liman İsmi Toplam Hacim Uluslararası Yerel 1. Port of South Louisiana 238,585,604 111,734,366 126,851,238 2. Port of Houston, Texas 229,246,833 159,550,991 69,695,842 3. Port of New York and New Jersey, Port Newark 123,322,644 76,606,230 46,716,414 4. Port of Beaumont, Texas 94,403,631 61,032,482 33,371,149 5. Port of Long Beach, California 84,492,739 73,672,171 10,820,568 6. Hampton Roads, Virginia 78,664,496 71,345,072 7,319,424 7. Port of New Orleans, Louisiana 77,159,081 34,002,644 43,156,437 8. Port of Corpus Christi, Texas 76,157,693 44,246,685 31,911,008 9. Port of Greater Baton Rouge, Louisiana 63,875,439 25,143,107 38,732,332 10. Port of Los Angeles, California 57,928,594 52,005,277 5,923,317
Güney Amerika Limanları Liman Ülke 1. Colón Panama 2. Balboa Panama 3. Santos Brezilya 4. Kingston Jamaika 5. Buenos Aires Arjantin 6. Cartagena Kolombiya 7. Puerto de Manzanillo Meksika 8. Callao Peru 9. Guayaqui Ekvatora 10. Freeport Bahamalar
Colón Limanı Latin Amerika nın en büyük aktarma limanıdır. Dünya nın en modern limanlarından birisidir.
BOĞAZLAR VE KANALLAR İstanbul Boğazı Çanakkale Boğazı Hürmüz Boğazı Süveyş Kanalı Babül Mendeb Boğazı Malakka Boğazı Panama Kanalı Macellan Boğazı Kiel Kanalı Korint Kanalı Cebelitarık Boğazı Bering Boğazı Dover Boğazı Messina Boğazı
İstanbul Boğazı Asya ve Avrupa kıtalarını ayıran doğal bir boğazdır. Karadeniz e kıyısı olan ülkelerin ve diğer Kafkas ülkelerinin Akdeniz e tek çıkış noktasıdır. Yaklaşık 30 km uzunluğundadır. En geniş yeri 3,6 km, en dar yeri ise yaklaşık 700 metredir. Rusya petrollerinin büyük bir kısmı boğazlar üzerinden taşınmaktadır. Boğazdaki dip akıntıları ve İstanbul un nüfusu göz önüne alındığında oldukça riskli bir boğazdır. Dünyanın en işlek boğazlarından birisidir. Boğaz üzerinde 3. köprü inşa edilmektedir.
Çanakkale Boğazı Marmara Denizi ni Ege Denizi ne bağlayan boğazdır. Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan boğazda köprü yoktur. Balkanları (Avrupa) Gelibolu yarımadası boyunca Önasya'dan ayıran uzun dar bir boğazdır. İstanbul Boğazı'nın iki katıdır. En dar yeri orta tarafında 1300 m'dir. Boğazın en geniş yeri 7 km, uzunluğu 60 km'dir. En derin noktasının derinliği 106 metre olan boğazın ortalama derinliği 65 metredir.
Hürmüz Boğazı Umman Körfezi ile Basra Körfezi nin arasındadır. Boğazın kuzey kıyısında İran, güney kıyısında ise Umman toprakları bulunur. Genişliği 38.90 kilometre kadardır. Ortadoğu petrollerinin %40'ını (ABD, Batı Avrupa ve Çin'e gönderilen petrolün yaklaşık yarısı) bu boğazdan transit geçen gemiler taşır. Hürmüz Boğazı enerji taşımacılığı açısından alternatifsizdir. Kuveyt, Irak, İran, Suudi Arabistan, Bahreyn, BAE ve Katar ihraç ettikleri petrolü Hürmüz'den uluslararası pazarlara ulaştırmaktadır. Dünya sıvılaştırılmış gaz (LNG) ihracatının %66'sı Hürmüz Boğazından geçmektedir. En dar bölgesi 21 mildir. Bu nedenle en geniş tankerlerin dahi geçişine imkan verir.
Süveyş Kanalı 17 Kasım 1869'da trafiğe açılmıştır. Akdeniz ile Kızıldeniz i birbirine bağlayan yapay su yoludur. Napolyon, Mısır'ı işgal ettikten sonra 1799'da bu konuda fizibilite raporu istemiştir. 1. Dünya Savaşı nda Arapların yardımı ile Osmanlı sınırlarından çıkarak İngiltere nin sınırlarına girmiştir. 193,3 kilometre uzunluğunda ve en dar yerinde 313 metre genişliğindedir. Kanal, Afrika çevresinde dolaşmaya gerek kalmadan Asya ile Avrupa arasında deniz taşımacılığı yapılmasını sağlar.
Babül Mendeb Boğazı Kızıldeniz i Aden Körfezi ne bağlayan boğazın adıdır. Boğaz aynı zamanda Afrika ile Arap Yarımadası nı birbirinden ayırır. Kuzeydoğu kıyısında Yemen, güneybatı kıyısında ise Cibuti yer alır. Boğaz, Hint Okyanusu ile Güneydoğu Asya'yı Süveyş Kanalı yoluyla Akdeniz'e ve Avrupa'ya bağlayan dünyanın en önemli deniz ticaret yollarından biridir. Dünyada tankerle taşınan petrolün yaklaşık %8'i bu boğazdan geçer. Boğaz, önemini, aslında Akdeniz ile Kızıl Deniz i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı na ve batıya petrol taşıma konusunda önemli bir yerde bulunmasına borçludur. Uluslararası ticaretin hassas bir noktasında bulunan Bab ül Mendeb Boğazı, günümüzde terörizm, korsancılık ve Yemen deki çatışmalardan dolayı riskli bir bölgede bulunmaktadır.
Malakka Boğazı Boğaz Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasında ana denizyolu pasajını oluşturmakla, aynı anda dünyanın en kalabalık 3 ülkesi olan Hindistan, Endonezya ve Çin i deniz yoluyla birbirine bağlamaktadır. Ayrıca, yörenin en gelişmiş Ticaret Devlerini; Japonya, Güney Kore ve Tayvan ı uluslararası ticarete bağlar.
Panama Kanalı Panama Kanalı, Panama topraklarında yer alır ve Atlas Okyanus u ile Büyük Okyanus u birbirine bağlar. Güney Amerika ve Kuzey Amerika'yı birbirinden ayırır. İnşaatı ABD tarafından tamamlanmış ve kanal 1914 te hizmete açılmıştır. 1999 da Panama hükümetine devredilmiştir. Panama Kanalı deniz seviyesinden 28 metre yukarıdadır. Sıvıların dengesi kanunundan faydalanılarak gemiler kanal içinde yavaş yavaş yükseltilir ve aynı metotla diğer tarafa doğru indirilir.
Macellan Boğazı Güney Amerika'nın en güneyinde Atlas Okyanusu'nu Büyük Okyanus'una bağlayan boğazdır. Macellan Boğazı'nın uzunluğu 686 km, genişliği 4 ila 37 km'dir. Boğaz, 1520 yılında Magellan tarafından keşfedildiği için bu isimle anılmaktadır. Sis ve rüzgâr sebebiyle geçilmesi zordur. Fırtınalı güney kuşağında yer alan boğaz, tehlikeli bir su yolu olarak kabul edilir. Macellan Boğazı, Panama Kanalı'nın inşaasından önce çok büyük öneme sahip olsa da, hâlâ birçok gemi tarafından kullanılır.
Kiel Kanalı Baltık Denizi nde ulaşım açısından önem taşır. Kuzey Denizi nde Elbe Irmağı ağzındaki Brünsbüttelkoog'dan, doğuda Baltık Denizi kıyısındaki Kiel limanında yer alan Holtenau'ya kadar 98 km uzanır. İki deniz arasındaki en güvenli, kısa ve ucuz ulaşım yoludur. Genişliği 103 m, derinliği 11 m. Kanal, 1887-95 arasında, kuzeye gidecek savaş gemilerine kestirme bir yol sağlamak amacıyla yapıldı.
Korint Kanalı Yunanistan ın kuzey topraklarını Mora Yarımadası ndan ayıran, yapay kanaldır. 1881 ile 1893 yılları arasında yapılmıştır. Uzunluğu yaklaşık 6,3 km dir ve Korint Körfezi ile Saronik Körfezi ni birbirine bağlar. Adriyatik ve Ege Denizi arasında seyredecek gemiler için yaklaşık 400 km tasarruf sağlamaktadır.
Cebelitarık Boğazı Akdeniz ile Atlas Okyanusu nu birleştiren, Avrupa ile Afrika kıtal arını ayıran boğazdır. Boğazın siyasal egemenlik bakımından kontrolü İngiltere, İspanya ve Fas elindedir. Kuzeyi İber Yarımadası, güneyi Kuzey Afrika da Mağrip olarak bilinen bölgedir. Deniz geçidinin önemi Süveyş Kanalı nın açılması ile daha da artmıştır.
Bering Boğazı Asya nın en doğu noktası ile Amerika nın en batı noktası arasında bir boğazdır. Günümüzde Rusya ile ABD (Alaska) arasında coğrafi bir sınır konumunda olması ile birlikte Amerika ve Asya kıtalarının birbirine en yakın olduğu yerdir. Boğaz yaklaşık 92 km genişliğinde, 30-50 metre derinliğindedir.
Dover Boğazı Manş Denizi nin en dar yeridir. İngiltere kıyısında Dover şehri, Fransa kıyısında Calais şehri bulunmaktadır. İngilizler tarafından Dover, Fransızlar tarafından Calais Boğazı (Pas de Calais) olarak adlandırılmaktadır.
Messina Boğazı Messina Boğazı Sicilya adasını İtalya'nın güneyindeki Calabria bölgesinde ayıran boğazdır. En dar noktasında genişliği 3,3 kilometredir. Messina Boğazı' üzerinde bulunan önemli liman şehirleri Sicilya adasındaki Messina ve ana kıtada bulunan Reggio di Calabria'dır.