CARREFOURSA CARREFOUR SABANCI TĐCARET MERKEZĐ A.Ş. 31 MART 2010 TARĐHĐ ĐTĐBARĐYLE FĐNANSAL TABLOLAR
ĐÇĐNDEKĐLER SAYFA BĐLANÇOLAR... 1-2 KAPSAMLI GELĐR TABLOLARI... 3 ÖZ SERMAYE DEĞĐŞĐM TABLOLARI... 4 NAKĐT AKIM TABLOLARI... 5-6 FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN NOTLAR... 7-57 NOT 1 ŞĐRKET ĐN ORGANĐZASYONU VE FAALĐYET KONUSU... 7 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR... 7-22 NOT 3 ĐŞLETME BĐRLEŞMELERĐ... 22 NOT 4 ĐŞ ORTAKLIKLARI... 22 NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA... 22 NOT 6 NAKĐT VE NAKĐT BENZERLERĐ... 23 NOT 7 FĐNANSAL YATIRIMLAR... 23 NOT 8 FĐNANSAL BORÇLAR... 23-24 NOT 9 DĐĞER FĐNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER... 24 NOT 10 TĐCARĐ ALACAK VE BORÇLAR... 24-25 NOT 11 DĐĞER ALACAK VE BORÇLAR... 25-26 NOT 12 FĐNANS SEKTÖRÜ FAALĐYETLERĐNDEN ALACAK VE BORÇLAR... 26 NOT 13 STOKLAR... 26 NOT 14 CANLI VARLIKLAR... 26 NOT 15 DEVAM EDEN ĐNŞAAT SÖZLEŞMELERĐ ALACAKLARI VE HAKEDĐŞ BEDELLERĐ... 26 NOT 16 ÖZKAYNAK YÖNTEMĐYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR... 26 NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRĐMENKULLER... 27-28 NOT 18 MADDĐ DURAN VARLIKLAR... 29-30 NOT 19 MADDĐ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR... 31 NOT 20 POZĐTĐF/NEGATĐF ŞEREFĐYE... 32 NOT 21 DEVLET TEŞVĐK VE YARDIMLARI... 32 NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 33 NOT 23 TAAHHÜTLER... 33 NOT 24 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR... 34 NOT 25 EMEKLĐLĐK PLANLARI... 34 NOT 26 DĐĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 34-35 NOT 27 ÖZKAYNAKLAR... 35 NOT 28 ESAS FAALĐYET GELĐRLERĐ... 36 NOT 29 ARAŞTIRMA, GELĐŞTĐRME, PAZARLAMA, SATIŞ VE GENEL YÖNETĐM GĐDERLERĐ... 36 NOT 30 NĐTELĐKLERĐNE GÖRE GĐDERLER... 37 NOT 31 DĐĞER FAALĐYETLERDEN GELĐR / GĐDER VE KAR/ZARARLAR... 37-38 NOT 32 FĐNANSAL GELĐRLER... 38 NOT 33 FĐNANSAL GĐDERLER... 38 NOT 34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALĐYETLER... 38 NOT 35 VERGĐ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERĐ... 39-41 NOT 36 HĐSSE BAŞINA KAZANÇ... 42 NOT 37 ĐLĐŞKĐLĐ TARAF AÇIKLAMALARI... 42-44 NOT 38 FĐNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RĐSKLERĐN NĐTELĐĞĐ VE DÜZEYĐ... 45-56 NOT 39 FĐNANSAL ARAÇLAR... 56-57 NOT 40 BĐLANÇO TARĐHĐNDEN SONRAKĐ OLAYLAR... 57 NOT 41 FĐNANSAL TABLOLARI ÖNEMLĐ ÖLÇÜDE ETKĐLEYEN YA DA FĐNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABĐLĐR VE ANLAŞILABĐLĐR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKLĐ OLAN DĐĞER HUSUSLAR... 57
31 MART 2010 TARĐHĐ ĐTĐBARĐYLE BĐLANÇO (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) VARLIKLAR Dipnot Referansları Cari Dönem Geçmiş Dönem 31 Aralık 2009 Dönen Varlıklar 565.603.491 599.423.656 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 104.406.398 260.530.214 Finansal Yatırımlar 7 116.445.857 - Ticari Alacaklar 103.044.505 115.011.830 Diğer Ticari Alacaklar 10 102.292.301 114.042.486 Đlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 752.204 969.344 Diğer Alacaklar 37.229.225 36.757.380 Diğer Alacaklar 11 30.286.953 30.026.824 Đlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 37 6.942.272 6.730.556 Stoklar 13 189.820.946 172.830.959 Diğer Dönen Varlıklar 26 14.656.560 14.293.273 565.603.491 599.423.656 Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar 34 - - Duran Varlıklar 1.079.903.685 1.091.260.907 Diğer Alacaklar 11 16.726.358 16.596.340 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 17 159.773.436 160.933.784 Maddi Duran Varlıklar 18 584.530.818 595.407.819 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 19.141.318 20.162.260 Şerefiye 20 253.709.345 253.709.345 Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 46.022.410 44.451.359 TOPLAM VARLIKLAR 1.645.507.176 1.690.684.563 Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 1
31 MART 2010 TARĐHĐ ĐTĐBARĐYLE BĐLANÇO (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları Cari Dönem Geçmiş Dönem 31 Aralık 2009 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler 602.273.454 645.190.819 Finansal Borçlar 8 15.116.283 3.260.362 Ticari Borçlar 361.632.510 412.538.329 Diğer Ticari Borçlar 10 357.315.879 407.770.806 Đlişkili Taraflara Ticari Borçlar 37 4.316.631 4.767.523 Diğer Borçlar 45.683.568 57.092.557 Đlişkili Taraflara Diğer Borçlar 37 2.910.633 4.498.142 Diğer Kısa Vadeli Borçlar 11 42.772.935 52.594.415 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 35 1.187.805 1.716.949 Borç Karşılıkları 22 151.995.481 159.103.654 Çalışanlara Sağlanan Faydalara Đlişkin Karşılıklar 24 2.946.211 2.797.675 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 23.793.922 8.681.293 602.355.781 645.190.819 Uzun Vadeli Yükümlülükler 24.363.563 23.668.877 Finansal Borçlar 8 - - Ticari Borçlar 10 7.329.819 6.114.312 Đlişkili Taraflara Borçlar 37 7.329.819 6.114.312 Çalışanlara Sağlanan Faydalara Đlişkin Karşılıklar 24 17.033.744 17.554.565 ÖZKAYNAKLAR 1.018.787.833 1.021.824.867 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 1.018.787.833 1.021.824.867 Ödenmiş Sermaye 27 113.421.625 113.421.625 Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları 27 678.006.480 678.006.480 Hisse Senedi Đhraç Primleri 34.691.309 34.691.309 Geçmiş Yıllar Kar/Zararları 27 195.705.453 284.365.312 Net Dönem Karı/Zararı (3.037.034) (88.659.859) TOPLAM KAYNAKLAR 1.645.507.176 1.690.684.563 Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 2
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT KAPSAMLI GELĐR TABLOSU (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansları Bağımsız Denetimden Geçmemiş 0 Bağımsız Denetimden Geçmemiş 0 31 Mart 2009 FAALĐYETLER Satış Gelirleri 28 601.756.889 538.466.208 Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 28 12.551.238 13.734.752 Satışların Maliyeti (-) 28 (478.421.253) (425.303.915) Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler 28 (1.363.508) (3.057.611) BRÜT KAR/ZARAR 134.523.366 123.839.435 Pazarlama. Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 29 (10.705.399) (11.524.819) Genel Yönetim Giderleri (-) 29 (123.369.622) (113.022.181) Diğer Faaliyet Gelirleri 31 3.671.197 1.771.605 Diğer Faaliyet Giderleri (-) 31 (7.970.356) (6.834.864) FAALĐYET KARI/ZARARI (3.850.814) (5.770.825) (Esas Faaliyet Dışı) Finansal Gelirler 32 8.101.119 20.740.248 (Esas Faaliyet Dışı) Finansal Giderler (-) 33 (8.637.951) (6.040.776) SÜRDÜRÜLEN FAALĐYETLER VERGĐ (4.387.646) 8.928.647 ÖNCESĐ KARI/ZARARI Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/Gideri 1.350.612 (2.151.760) - Dönem Vergi Gelir/Gideri 35 (220.439) (8.157.657) - Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri 35 1.571.051 6.005.897 SÜRDÜRÜLEN FAALĐYETLER DÖNEM (3.037.034) 6.776.887 KARI/ZARARI DÖNEM KARI/ZARARI (3.037.034) 6.776.887 DĐĞER KAPSAMLI GELĐR / (GĐDER) - - TOPLAM KAPSAMLI GELĐR / (GĐDER) (3.037.034) 6.776.887 Hisse Başına Kazanç / Kayıp 36 (0,027) 0,060 Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 3
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT ÖZSERMAYE DEĞĐŞĐM TABLOSU (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) Sermaye Hisse Senedi Đhraç Primleri Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları Net Dönem Karı/(Zararı) Geçmiş Yıllar Kar/ (Zararları) Toplam 1 Ocak 2009 itibariyle 113.421.625 34.691.309 678.006.480 404.835.180 (78.503.868) 1.152.450.726 Transfer - - - (404.835.180) 404.835.180 - Toplam Kapsamlı Gelir - - - 6.776.887-6.776.887 31 Mart 2009 itibariyle 113.421.625 34.691.309 678.006.480 6.776.887 326.331.312 1.159.227.613 Transfer Ödenen temettü - - - - (41.966.000) (41.966.000) Toplam Kapsamlı Gelir - - - (95.436.746) - (95.436.746) 31 Aralık 2009 itibariyle 113.421.625 34.691.309 678.006.480 (88.659.859) 284.365.312 1.021.824.867 1 Ocak 2010 itibariyle 113.421.625 34.691.309 678.006.480 (88.659.859) 284.365.312 1.021.824.867 Transfer - - - 88.659.859 (88.659.859) - Toplam Kapsamlı Gelir - - - (3.037.034) - (3.037.034) itibariyle 113.421.625 34.691.309 678.006.480 (3.037.034) 195.705.453 1.018.787.833 Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 4
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT NAKĐT AKIM TABLOSU (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansı Bağımsız Denetimden Geçmemiş Bağımsız Denetimden Geçmemiş 31 Mart 2009 ĐŞLETME FAALĐYETLERĐNDEN KAYNAKLANAN NAKĐT AKIMLARI Net dönem (zararı) / karı (3.037.034) 6.776.887 Net dönem karını işletme faaliyetlerinden elde edilen/(kullanılan) nakit akımına getirmek için yapılan düzeltmeler - Maddi duran varlıkların amortismanı 18 14.222.544 11.828.843 - Maddi olmayan duran varlıkların itfa payları 19 1.240.445 1.142.082 - Yatırım amaçlı gayrimenkullerin amortismanı 17 1.160.348 271.322 - Satılan maddi ve maddi olmayan duran varlıkların ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin satışından gelen zararlar 31 918.218 (124.450) - Risk ve dava karşılıkları iptali 31 (1.096.546) (1.126.978) - Risk ve dava karşılıkları dönem gideri 31 2.571.504 1.321.335 - Vakıf bağış giderleri 31 (1.073.632) 5.513.439 - Sabit kıymet değer düşüş karşılığı gideri 31 56.056 - - Kıdem tazminatı karşılığı 24 (397.747) 2.548.481 - Şüpheli ticari alacak karşılığı dönem gideri 10 423.131 160.767 - Stok değer düşüş karşılığındaki değişim 13 (627.398) 970.404 - Tahakkuk faiz gideri 8 2.351 243.848 - Tahakkuk faiz geliri 6 (864.297) (1.763.811) - Gerçekleşmemiş kur farkı geliri 6.858.000 (4.763.581) - Vadeli döviz opsiyonu değerleme farkları 26 (2.229.306) (2.590.813) - Vergi karşılığı 35 (1.350.612) 2.151.760 Đşletme sermayesindeki değişim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit akım 16.776.025 22.559.535 - Ticari alacaklardaki( artış)/azalış 10 11.327.054 9.912.313 - Stoklardaki artış 13 (16.362.589) (941.234) - Đlişkili taraflardan alacaklardaki artış 37 5.424 (992.639) - Diğer alacaklar ve dönen varlıklardaki azalış/(artış) 11-26 1.475.872 3.773.981 - Diğer kısa vadeli borçlardaki artış/( azalış) 11 (9.821.480) 22.087.822 - Ticari borçlardaki artış 10 (50.454.927) (79.170.817) - Đlişkili taraflara borçlardaki (azalış)/artış 37 (822.894) (5.382.581) - Gider tahakkuklarındaki (azalış)/artış 35-22-24 (5.101.586) (34.397.207) - Diğer kısa ve uzun vadeli yükümlülüklerdeki azalış 26 15.112.629 22.423.296 Đşletme faaliyetlerinde kullanılan net nakit (37.866.472) (40.127.531) - Ödenen vergi 35 - - - Dönem içinde ödenen kıdem tazminatı 24 (123.074) (1.875.208) Đşletme faaliyetlerinden elde edilen nakit (37.989.546) (42.002.739) YATIRIM FAALĐYETLERĐNDEN KAYNAKLANAN NAKĐT AKIMLARI - Maddi duran varlık alımları 18 (7.683.078) (20.008.840) - Maddi olmayan duran varlık alımları 19 (251.846) (2.600.714) - Yatırım amaçlı gayrımenkul alımları 17 - (1.695) - Satın alınan supermarketler için yapılan ödeme 20 - (3.640.000) - Satılan maddi ve maddi olmayan duran varlıkların ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin satışından elde edilen hasılat 17-18-19-31 386.644 970.273 - Finansal yatırımlardaki değişim 6 (115.954.950) (89.032.000) Yatırım faaliyetlerinde (kullanılan) /elde edilen nakit (123.503.230) (114.312.975) Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 5
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT NAKĐT AKIM TABLOSU (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot Referansı Bağımsız Denetimden Geçmemiş Bağımsız Denetimden Geçmemiş 31 Mart 2009 FĐNANSAL FAALĐYETLERĐNDEN KAYNAKLANAN NAKĐT AKIMLARI - Alınan kredi 8 15.113.932 2.833.042 - Ödenen kredi 8 (3.260.362) (2.993.072) Finansal faaliyetlerde kullanılan nakit 11.853.570 (160.030) NAKĐT VE NAKĐT BENZERĐ KALEMLERDEKĐ NET DEĞĐŞĐM (149.639.206) (156.475.744) DÖNEM BAŞI NAKĐT VE NAKĐT BENZERĐ KALEMLER 260.530.214 378.965.159 - Faiz tahakuku 6 373.390 1.070.581 - Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki gerçekleşmemiş kur farkı geliri (6.858.000) 5.554.226 DÖNEM SONU NAKĐT VE NAKĐT BENZERĐ KALEMLER 104.406.398 229.114.222 Dönem içerisinde ödenen faiz tutarı 108.092 TL ve alınan faiz tutarı 6.331.125 TL dir (31 Mart 2009 tarihi itibariyle ödenen faiz: 3.727 TL ve alınan faiz tutarı 14.161.993 TL). Ekteki dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 6
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 1. ŞĐRKET ĐN ORGANĐZASYONU VE FAALĐYET KONUSU CarrefourSA Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi Anonim Şirketi ( Şirket ) 1991 yılında hipermarket ve süpermarket sektöründe hizmet vermek amacıyla kurulmuştur. Şirket, Dudullu Asfaltı No:1. 34750 Küçükbakkalköy, Đstanbul adresinde faaliyetlerini sürdürmektedir. 31 Mart sonu itibariyle personel sayısı 7.738 dir (2009: 7.141). 1996 yılı Kasım ayında Carrefour S.A. ile Sabancı Holding A.Ş. arasında Şirket hisselerinin % 40 ının Sabancı Holding A.Ş. ye satışına ilişkin ortaklık anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma sonucunda Şirket, Carrefour S.A. (%60) ve Sabancı Şirket (%40) in ortak yönetimine tabi olmuştur. Şirket, 13 Temmuz 2005 tarihinde, Gima Gıda ve Đhtiyaç Maddeleri T.A.Ş. hisselerinin ( Gima ) %65,33 ünü ve Endi Tüketim Malları Ticaret ve Sanayi A.Ş. ( Endi ) hisselerinin %34,95 ini satın almıştır. 24 Ocak 2006 tarihinde alınan yönetim kurulu kararıyla,. %100 Endi hisseleri DiaSA Dia Sabancı Süpermarketleri Tic. A.Ş. ye 20 Milyon ABD Doları karşılığında satılmıştır (%34,95 oranındaki CarrefourSa ya ait hisseler için 7 Milyon ABD Doları ve %65,05 oranındaki Gima ya ait hisseler için 13 Milyon ABD Doları satış tutarı belirlenmiş ve 24 Ocak 2006 da nakit olarak tahsil edilmiştir). Şirket in 31 Temmuz 2006 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı nda, Gima Gıda ve Đhtiyaç Maddeleri T.A.Ş. nin 1 Ağustos 2006 tarihi itibariyle mevcut aktiflerinin ve pasiflerinin kül halinde Şirket tarafından devir alınmak suretiyle birleştirilmesine karar verilmiştir. Bu suretle Şirket halka açık Anonim Ortaklık Statüsü kazanmıştır. tarihi itibariyle, Şirket 26 hipermarkete ve 161 süpermarkete sahiptir (31 Aralık 2009: 26 hipermarket, 159 süpermarket). Şirket in finansal tabloları, Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 30 Nisan 2010 tarihinde yayınlanması için yetki verilmiştir. 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR 2.1 Sunuma Đlişkin Temel Esaslar Şirket, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ( TTK ) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Sermaye Piyasası Kurumu ( SPK ). Seri: XI. No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya Đlişkin Esaslar Tebliğ ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir ve bu Tebliğ ile birlikte Seri: XI. No: 25 "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ" yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmeler finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UMS/UFRS ) na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) esas alınacaktır. Rapor tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden dolayı, ilişikteki finansal tablolar SPK Seri: XI. No: 29 sayılı tebliği çerçevesinde UMS/UFRS ye göre hazırlanmış olup finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyuru ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. 7
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma Đlişkin Temel Esaslar (devamı) Türk Lirası Sunum itibariyle Şirket in fonksiyonel ve raporlama para birimi ve geçmiş yıl karşılaştırmalı tutarları 1 YTL = 1 TL oranı kullanılarak TL olarak sunulmuştur. 2.2 Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye'de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları'na (UMS/UFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden. 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS/TMS 29 ) uygulanmamıştır. 2.3 Karşılaştırmalı Bilgiler Ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal tablolardaki sayısal veriler önceki dönemle karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. Finansal tabloların kalemlerinin gösterimi veya sınıflandırılması değiştiğinde karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tabloları da buna uygun olarak yeniden sınıflandırılır ve bu hususlara ilişkin olarak açıklama yapılır. Şirket, tarihi itibariyle hazırlanmış bilançosunu 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle hazırlanmış bilançosu ile, 1 Ocak - hesap dönemine ait gelir tablosu, nakit akım tablosu ve özsermaye değişim tablosunu da 1 Ocak - 31 Mart 2009 hesap dönemine ait gelir tablosu, nakit akım tablosu ve özsermaye değişim tablosu ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir. 2.4 Netleştirme/ Mahsup Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olduğu takdirde ve net olarak ödenmesi ve/veya tahsili düşünüldüğünde veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesi aynı zamanda gerçekleştirilecek olduğunda bilançoda net değerleri ile gösterilirler. 8
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.5 Yeni Ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları a) Şirket in finansal tabloları üzerinde etkisi olan 1 Ocak 2010 dan sonra yürürlüğe girmiş değişiklik ve yorumlar bulunmamaktadır. b) itibariyle geçerli olan ve Şirket faaliyetleriyle ilgili olmayan mevcut standartlarla ilgili yorumlar ve değişiklikler: UFRS 1 (değişiklikler) UFRS nin Đlk Olarak Uygulanması Diğer Đstisnai Durumlar Petrol ve doğal gaz ile ilgili varlıklar ve kiralama işlemlerinin ölçümüne ilişkin olarak ilk UFRS uygulamalarında ilave istisnai durumlar getirilmiştir. Gelişim veya üretim aşamasındaki varlıklar gibi varlıkların araştırılma ve değerlendirilmesinde tam maliyet muhasebesini uygulayan şirketler, bu varlıkları önceden uygulanan muhasebe kurallarına göre belirlenen tutarları üzerinden ölçebilir. Ancak bu istisnai durum, işletmenin UFRS leri uygulamaya geçtiği tarihte bu varlıklara değer düşüklüğü testi uygulamasını gerektirir. Aynı şekilde, itfa edilmiş maliyet istisnası kullanıldığı durumda bu varlıkların sökülmesi ve onarımı ile ilgili yükümlülükler, işletmenin UFRS leri uygulamaya geçtiği tarihte UMS 37 Karşılıklar, Koşullu Yükümlülükler ve Koşullu Varlıklar standardı uyarınca hesaplanır. Defter değerinde yapılan değişiklikler, geçmiş yıllar karları içinde muhasebeleştirilecektir. Ayrıca bu değişiklikler, UFRS lere geçişte, işletmenin finansal kiralamayı içeren bir anlaşmasının belirlenmesinin yeniden değerlendirilmesine gerek olmadığını belirtir. UFRS 2 (Değişiklik) Hisse Bazlı Ödemeler Grubun Nakit Olarak Ödediği Hisse Bazlı Anlaşmalar UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler standardında yapılan değişiklikler, grubun nakit olarak ödediği hisse bazlı işlemler için uygulanacak muhasebe uygulamalarına açıklık getirir. Bu değişiklikler, özellikle, gruba ait bir bağlı ortaklığın kendi mali tablolarında bazı hisse bazlı ödeme anlaşmaları için uygulayacağı muhasebe işlemlerini belirtir. Bu anlaşmalar kapsamında çalışanlardan ya da tedarikçilerden mal veya hizmet alan bağlı ortaklığa ait ödemeler, ana şirket ya da gruba bağlı bir başka işletme tarafından yapılır. Bu standart aşağıdaki konulara açıklık getirmiştir: Hisse bazlı ödeme anlaşmaları kapsamında çalışanlardan ya da tedarikçilerden mal veya hizmet alan bir işletme, ödemenin nakit ya da hisse ile ödenip ödenmediğine ve ödemenin gruba bağlı hangi işletme tarafından yapılıp yapılmadığını dikkate almadan, bu mal veya hizmetleri muhasebeleştirir UFRS 2 standardında 'grup' ifadesi UMS 27 Konsolide ve Bireysel Mali Tablolar standardındaki ifadeyle aynıdır, yani; grup, yalnızca ana şirket ile bağlı ortaklıklardan oluşmaktadır. UFRS 2 standardında yapılan değişiklikler, bir iş ortaklığının ve ortak kontrol altındaki işletme birleşmelerinin oluşturulmasıyla ilgili katkıların UFRS 2 standardı kapsamına girmediğine de açıklık getirmektedir. UFRS 3 (2008) Đşletme Birleşmeleri UFRS 3(2008) standardı 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemlerde meydana gelen işletme birleşmeleri için geçerlidir. Bu standardın uygulanmasının başlıca etkileri aşağıdaki gibi olacaktır: Önceden azınlık payları olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların gerçeğe uygun değer ile veya kontrol gücü olmayan payların edinilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının gerçeğe uygun değerdeki payı ile değerlenmesinin her işlem bazında ölçümüne izin vermesi, Koşullu bedele ilişkin muhasebeleştirme ve sonraki muhasebe işlemlerine ilişkin şartların değişmesi Edinim ile ilgili maliyetlerin işletme birleşmelerinden ayrı olarak muhasebeleştirme gerekliliği ve, bunun sonucunda bu tür maliyetlerin genellikle oluştukları dönem kar/zarar içinde gider olarak kaydedilmesi 9
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.5 Yeni Ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) b) itibariyle geçerli olan ve Şirket faaliyetleriyle ilgili olmayan mevcut standartlarla ilgili yorumlar ve değişiklikler: (devamı) UFRS 5 (2008 ve 2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Satış Amacıyla Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler UFRS 5 standardında yapılan değişiklikler, bir işletmenin sahip olduğu bir bağlı ortaklığa ait çoğunluk hisselerini satmayı planladığı durumda yapması gereken açıklamaları belirtir. Bir bağlı ortaklığın satış amacıyla elde tutulması durumunda bu bağlı ortaklığa ait tüm varlık ve yükümlülükler, işletmenin satış sonrasında bağlı ortaklıkta kontrol gücü olmayan hisselere sahip olması durumunda bile, UFRS 5 standardı kapsamında sınıflandırılmalıdır. Bu değişiklikler, UFRS 5 standardı haricindeki diğer standartlarda belirtilen açıklama gerekliliklerinin genellikle satış amacıyla elde tutulan cari olmayan varlıklar ile durdurulan faaliyetlere uygulanmayacağı konusuna da açıklık getirir. UFRS 8 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Faaliyet Bölümleri UFRS 8 standardında yapılan değişiklikler, bölüm varlıkları ile yükümlülüklerine ilişkin açıklamaların yalnızca bu tür varlık ve yükümlülüklerin işletmeyle ilgili kararları veren kişiler tarafından kullanılan raporlarda dahil olması durumunda raporlanması gerektiğine değinir. UMS 1 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Mali Tabloların Sunumu UMS 1 standardında yapılan değişiklikler, dönüştürülebilir araç sınıflandırmasının, herhangi bir zaman içinde karşı tarafın opsiyonu üzerine özkaynak araçlarının ihraç edilmesiyle karşılanması durumunda bile, yükümlülüğün vadesine göre etkilenmediği konusuna açıklık getirir UMS 7 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Nakım Akım Tablosu UMS 7 standardında yapılan değişiklikler, yalnızca finansal durum tablosunda/bilançoda varlık olarak muhasebeleştirilen harcamaların yatırım faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları olarak sınıflandırılabileceğini belirtir. Varlık olarak kayıtlara alınmayan tüm harcamaların diğer sınıflar altında sınıflandırılması gerekir. Bu değişikliğin amacı; yatırım faaliyetlerinden elde edilen nakit akımları ile finansal durum tablosunda/bilançoda muhasebeleştirilen varlıklar arasında yanlış bir eşleştirmenin yapılmasını engellemektir. UMS 17 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Finansal Kiralamalar UMS 17 standardında yapılan değişiklikler, arazi kiralamaları ile ilgili üç noktaya açıklık getirir. Önceki dönemlerde sınırsız kullanım ömrü olan arazi kiralamaları, kiralama dönemi sonunda arazinin mülkiyet hakkı karşı tarafa geçmedikçe, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılmaktaydı. Bu sınıflandırmanın artık geçerli olmadığı ve kiralamanın doğası ve özü bakımından genel bir değerlendirme yapılmasının gerekli olması nedeniyle bu standartta değişiklik yapılmıştır Bu değişiklik kapsamında arazi kiralamaları finansal kiralama olarak sınıflandırılır. Bununla birlikte, kiralama sözleşmelerinin hem arazi hem de bina kiralamasını kapsadığı durumlarda, kiralama işleminin bu standardın genel kurallarına göre finansal ya da faaliyet kiralaması olarak ayrı bir şekilde sınıflandırılması gerekir. Đşletmeler vadesi dolmamış kiralama anlaşmalarının esasını, özellikle de bu tür kiralama anlaşmalarındaki arazi sınıflandırmasındaki unsurları, yeniden değerlendirmelidir. Bir işletmenin bir kiralama işlemini sonradan finansal kiralama olarak sınıflandırdığı durumlarda, bu kiralama işlemi geçmişe dönük olarak ölçülmeli ve muhasebeleştirilmelidir. Sonradan yapılan bu sınıflandırmayla ilgili geçmişe dönük muhasebeleştirmenin yapılması için yeterli bilgilerin olmadığı durumda, ilgili varlıklar ile yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri kullanılmalı, aradaki fark geçmiş yıllar karlarında muhasebeleştirilmelidir 10
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.5 Yeni Ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) b) itibariyle geçerli olan ve Şirket faaliyetleriyle ilgili olmayan mevcut standartlarla ilgili yorumlar ve değişiklikler: (devamı) UMS 27 (2008) Konsolide ve Konsolide Olmayan Mali Tablolar UMS 27 (Revize) standardı 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UMS 27 standardında yapılan düzeltmeler özellikle Şirket in bağlı ortaklıklardaki paylarında değişime neden olan olaylara ya da işlemlere ilişkin uygulanacak muhasebeleştirme işlemlerini etkilemektedir. Revize edilen bu standart uyarınca şirketin kontrol etkisi üzerinde bir değişiklik yaratmayan sahiplik oranlarındaki artış ya da azalışların özkaynakta muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. UMS 36 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelerdeki değişiklikler) Varlıklarda Değer Düşüklüğü UMS 36 standardındaki değişiklikler, şerefiyedeki değer düşüklüğünün hesaplandığı durumlarda işletmenin şerefiyeye tahsis edeceği en düşük seviyede nakit üreten biriminin UFRS 8 Faaliyet Bölümleri standardında belirtilen kurallar kapsamındaki faaliyet bölümünden fazla olmaması gerektiğini belirtir. UMS 38 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Maddi Olmayan Duran Varlıklar UMS 38 standardındaki değişiklikler, özellikle bir işletme birleşmesi sonrasında elde edilen maddi olmayan duran varlıkların tanımlanması ve ölçümü ile ilgilidir. Bu değişiklikler, bir işletme birleşmesi sonrasında elde edilen maddi olmayan bir duran varlığın yalnızca bir başka maddi olmayan duran bir varlık tarafından tanımlanabilmesi durumunda maddi olmayan duran varlık grubunun, her bir varlığın yararlı ömürlerinin aynı olması şartıyla, tek bir varlık olarak muhasebeleştirilebileceğini belirtir. Ayrıca, bu değişiklikler aktif bir piyasanın olmadığı durumlarda, maddi olmayan duran varlıkların değerlemesinde farklı değerleme tekniklerinin kullanılabileceğini de belirtir. Bu değişiklikler sonucunda, işletme birleşmelerinde daha fazla maddi olmayan duran varlıkların muhasebeleştirilebilecek ve değerleme teknikleri kullanılarak daha fazla maddi olmayan duran varlıklar kayda alınıp, ölçülebilecektir UMS 39 Finansal Araçlar Standardındaki Değişiklikler: Muhasebeleştirme ve Ölçüm Finansal Riske Karşı Korunmaya Uygun Kalemler Değişiklikler finansal riskten korunma muhasebesinin iki yönüne açıklık getirir: enflasyonun finansal riskten korunan risk veya bölüm olarak tanımlanması ve opsiyonlar ile finansal riskten korunma işlemlerinin uygulanması. UFRYK 9 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Saklı Türev Araçlarının Yeniden Değerlendirilmesi UFRYK 9 yorumundaki değişiklikler, UFRS 3 Đşletme Birleşmeleri standardı sonrasında yapılmıştır; bu yorumu UFRS 3 (2008) standardı kapsamındaki bir işletme birleşmesinin sonucu olarak elde edilen ve sözleşmede belirtilen saklı türev araçları için geçerli değildir. Ayrıca bu değişiklikler işletmeler ya da müşterek kontrol altındaki işletmeler arasındaki işletme birleşmeleriyle ilgili sözleşmelerdeki ve bir iş ortaklığının bir kısmının oluşturulması amacıyla yapılan sözleşmelerde elde edilen saklı türev araçları için de geçerli değildir. Bu değişiklikler saklı türev araçlarının biri işletme birleşmesi ya da yeniden yapılandırma işlemleri sırasında yeniden değerlendirilmesinin gerekli olduğu durumlara açıklık getirir. Bu değişiklikler, 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan dönemler veya UFRS 3 (2008) standardının uygulanmaya başladığı tarih sonrasındaki dönemler için geçerlidir. 11
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.5 Yeni Ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) b) itibariyle geçerli olan ve Şirket faaliyetleriyle ilgili olmayan mevcut standartlarla ilgili yorumlar ve değişiklikler: (devamı) UFRYK 16 (2009 yılında yapılan yıllık iyileştirmelere ilişkin değişiklikler) Yurtdışındaki Net Bir Yatırımın Finansal Riske Karşı Korunması UFRYK 16 Yorumuna yapılan değişikliklerde finansal riskten korunma muhasebesi ile ilgili net yatırım ile ilgili riskten korunma işlemlerine ilişkin ayrıntılı gerekliliklerin açıklamalarına yer verilir. UFRYK 17 Nakit Dışı Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı UFRYK 17, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. Bu Yorum, bir işletmenin hissedarlarına temettü olarak nakit yerine varlıklar vermesi durumunda uygulanacak uygun muhasebeleştirme işlemi ile ilgili bilgiler sunar. c) itibariyle henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulanması Şirket tarafından benimsenmemiş standartlar ve yorumlar: Aşağıdaki Standartlar ve Yorumlar bu finansal tabloların onaylanma tarihinde yayınlanmış ancak yürürlüğe girmemiştir: UFRS 1 (değişiklikler) UFRS nin Đlk Olarak Uygulanması Diğer Đstisnai Durumlar 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olan UFRS 1 standardındaki değişiklikler, UFRS 7 gerçeğe uygun değer açıklamalarının karşılaştırmalı sunumu açısından UFRS leri ilk kullanan işletmelere sınırlı muafiyet getirmektedir UFRS 9 Finansal Araçlar: Sınıflandırma ve Ölçme Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK), Kasım 2009 da UFRS 9 un finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili birinci kısmını yayımlamıştır. UFRS 9, UMS 39 un yerine kullanılacaktır. Bu Standart, finansal varlıkların, işletmenin finansal varlıklarını yönetmede kullandığı model ve sözleşmeye dayalı nakit akış özellikleri baz alınarak sınıflandırılmasını ve daha sonra gerçeğe uygun değer veya itfa edilmiş maliyetle değerlenmesini gerektirmektedir. Bu yeni standardın, 1 Ocak 2013 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanması zorunludur. UMS 24 (2009) Đlişkili Taraf Açıklamaları Kasım 2009 da UMS 24 Đlişkili Taraf Açıklamaları güncellenmiştir. Standarta yapılan güncelleme, devlet işletmelerine, yapılması gereken dipnot açıklamalarına ilişkin kısmi muafiyet sağlamaktadır. Bu güncellenen standardın, 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanması zorunludur. UMS 32 (Değişiklikler) Finansal Araçlar: Sunum ve UMS 1 Mali Tabloların Sunumu UMS 32 ve UMS 1 standartlarındaki değişiklikler, 1 Şubat 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. Bu değişiklikler mali tablo hazırlayan bir işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki bir para birimini kullanarak ihraç ettiği hakların (haklar, opsiyonlar ya da teminatlar) muhasebeleştirilme işlemleri ile ilgilidir. Önceki dönemlerde bu tür haklar, türev yükümlülükler olarak muhasebeleştirilmekteydi ancak bu değişiklikler, belirli şartların karşılanması doğrultusunda, bu tür ihraç edilen hakların opsiyon kullanım fiyatı için belirlenen para birimine bakılmaksızın, özkaynak olarak muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtmektedir. 12
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.5 Yeni Ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) c) itibariyle henüz yürürlüğe girmemiş ve erken uygulanması Şirket tarafından benimsenmemiş standartlar ve yorumlar: UFRYK 14 (Değişiklikler) Asgari Fonlama Gerekliliğinin Peşin Ödenmesi UFRYK 14 yorumunda yapılan değişiklikler 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. Tanımlanmış fayda emeklilik planına asgari fonlama katkısı yapması zorunlu olan ve bu katkıları peşin ödemeyi tercih eden işletmeler bu değişikliklerden etkilenecektir. Bu değişiklikler uyarınca, isteğe bağlı peşin ödemelerden kaynaklanan fazlalık tutarı varlık olarak muhasebeleştirilir UFRYK 19 Finansal Yükümlülüklerin Özkaynak Araçları Kullanılarak Ödenmesi UFRYK 19, 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UFRYK 19 sadece bir yükümlülüğünün tamamını ya da bir kısmını ödemek amacıyla özkaynak araçları ihraç eden işletmelerin kullanacağı muhasebe uygulamalarına açıklık getirir. Şirket yöneticilerinin, bu Yorum un uygulanmasının finansal tablolar üzerinde yaratacağı olası etkiler konusunu değerlendirme fırsatı henüz olmamıştır. Yorum, müşterilerden alınan maddi duran varlıkların, inşaat yapımı için alınan nakdin veya bu türde müşterilerden alınan varlıkların muhasebeleştirilmesi konusuna açıklık getirmektedir. Bu yorumun Şirket in finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir. Şirket yöneticileri, yukarıdaki Standart ve Yorumların uygulanmasının gelecek dönemlerde Şirket in mali tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağını düşünmektedir. 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti 2.6.1 Hasılat Satış gelirleri, teslimatın gerçekleşmesi, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Şirket e akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal satışlarından iade ve indirimlerin düşülmesi suretiyle gösterilmiştir. Ciro primleri ve satıcılardan alınan indirimler, satıcıların hizmetlerden faydalandıkları dönem içinde tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilerek satılan malın maliyetinden indirilir. Perakende satışlar genellikle nakit ya da kredi kartı karşılığında yapılır. Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartların tamamı yerine getirildiğinde muhasebeleştirilir: Şirket in mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Şirket in mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi, Đşlemle ilişkili ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması, ve Đşlemden kaynaklanan ya da kaynaklanacak maliyetlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi. Şirket tarafından elde edilen diğer gelirler, aşağıdaki esaslar çerçevesinde yansıtılır: Kira geliri - dönemsel tahakkuk esası Faiz geliri - kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. 13
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6.2 Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da bilanço tarihindeki maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenmiştir. Maliyet bedelleri en güncel alış fiyatı üzerinden hesaplanmıştır. Net gerçekleşebilir değer, satış fiyatından stokları hazır hale getirebilmek için yapılan pazarlama ve satış giderleri düşüldükten sonraki değerdir. 2.6.3 Yatırım amaçlı gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde veya idari maksatlarla kullanılmak veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için tutulan araziler ve binalar (2500 m² nin üstünde olanlar), yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın düşülmesi suretiyle gösterilmektedir. Yatırım amaçlı gayrimenkuller (araziler hariç) doğrusal amortisman metoduyla amortismana tabi tutulmuştur (Not 17). Yatırım amaçlı gayrimenkullerin amortisman dönemleri, tahmin edilen faydalı ömürleri esas alınarak belirlenmiştir. Bu varlıkların tahmini ekonomik ömürleri 20-49 yıl arasındadır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve bu inceleme sonunda yatırım amaçlı gayrimenkullerin kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili yatırım amaçlı gayrimenkulün mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile net satış fiyatından yüksek olanı olarak kabul edilir. 2.6.4 Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden ve 31 Aralık 2004 tarihinden sonra alınan kalemler için satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek yansıtılır. Maddi duran varlıkların herhangi bir parçasını değiştirmekten doğan giderler, bakım onarım maliyetleri ile birlikte varlığın gelecekteki ekonomik faydasını arttırıcı nitelikte ise, aktifleştirilebilirler. Tüm diğer giderler oluştukça gelir tablosunda gider kalemleri içinde muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin amortisman ve itfa payları, varlıkların faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmıştır. Maddi duran varlıkların ortalama ekonomik ömürleri gözönüne alınarak belirlenen amortisman oranları aşağıda belirtilmiştir: Binalar Yeraltı ve yerüstü düzenleri Makina ve cihazlar Diğer maddi duran varlıklar 40 yıl 4-20 yıl 4-20 yıl 5-10 yıl 14
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) 2.6.5 Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar finansal tablolarda diğer cari / dönen varlıkların içinde sınıflanmaktadır. Varlığın elden çıkarılması veya değer düşüklüğü olması durumunda ilgili kar zarar olarak gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Satış amaçlı elde tutulan duran varlık, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı gelir tablosunda iptal edilebilir. 2.6.6 Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar, yazılım haklarını ve diğer hakları içermektedir ve 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden ve 31 Aralık 2004 tarihinden sonra alınan kalemler için satın alım maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve kalıcı değer kayıpları düşülerek yansıtılır. Maddi olmayan duran varlık amortismanları, gelir tablosuna ilgili varlıkların tahmini ekonomik ömürleri üzerinden normal amortisman yöntemi kullanılarak hesaplanması sonucu yansıtılırlar. Bu varlıkların tahmini ekonomik ömürleri 3-5 yıl arasındadır. 2.6.7 Varlıklarda değer düşüklüğü Şerefiye gibi sınırsız ömrü olan varlıklar itfaya tabi tutulmazlar. Bu varlıklar için her yıl değer düşüklüğü testi uygulanır. Đtfaya tabi olan varlıklar için ise defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır (nakit üreten birimler). Şerefiye haricinde değer düşüklüğüne tabi olan finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir. 2.6.8 Borçlanma giderleri Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili özellikli varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar maliyetine dahil edilmekte, diğer tüm borçlanma maliyetleri katlanılan dönem içerisinde gider olarak finansal tablolara alınmaktadır. 15
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) 2.6.9 Finansal araçlar Finansal varlıklar Finansal yatırımlar, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan ve gerçeğe uygun değerinden kayıtlara alınan finansal varlıklar haricinde, gerçeğe uygun piyasa değerinden alım işlemiyle doğrudan ilişkilendirilebilen harcamalar düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden muhasebeleştirilir. Yatırımlar, yatırım araçlarının ilgili piyasa tarafından belirlenen süreye uygun olarak teslimatı koşulunu taşıyan bir kontrata bağlı olan işlem tarihinde kayıtlara alınır veya kayıtlardan çıkarılır. Finansal varlıklar gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar, satılmaya hazır finansal varlıklar ve kredi ve alacaklar olarak sınıflandırılır. Etkin faiz yöntemi Etkin faiz yöntemi, finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplamının, ilgili finansal varlığın tam olarak net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışında sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktadır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar; alım-satım amacıyla elde tutulan finansal varlıklardır. Bir finansal varlık kısa vadede elden çıkarılması amacıyla edinildiği zaman söz konusu kategoride sınıflandırılır. Finansal riske karşı etkili bir koruma aracı olarak belirlenmemiş olan türev ürünleri teşkil eden bahse konu finansal varlıklar da gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu kategoride yer alan varlıklar, dönen varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Vadesine kadar elde tutulan finansal varlıklar Şirket in vadesine kadar elde tutma olanağı ve niyeti olduğu, sabit veya belirlenebilir bir ödeme planına sahip, sabit vadeli borçlanma araçları, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar olarak sınıflandırılır. Vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar etkin faiz yöntemine göre itfa edilmiş maliyet bedelinden değer düşüklüğü tutarı düşülerek kayıtlara alınır ve ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle hesaplanır. Satılmaya hazır finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar (a) vadesine kadar elde tutulacak finansal varlık olmayan veya (b) alım satım amaçlı finansal varlık olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlıklar kayıtlara alındıktan sonra güvenilir bir şekilde ölçülebiliyor olması koşuluyla gerçeğe uygun değerleriyle değerlenmektedir. Gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde ölçülemeyen ve aktif bir piyasası olmayan menkul kıymetler maliyet değeriyle gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin kar veya zararlara ilgili dönemin gelir tablosunda yer verilmektedir. Bu tür varlıkların makul değerinde meydana gelen değişiklikler özkaynak hesapları içinde gösterilmektedir. Đlgili varlığın elden çıkarılması veya değer düşüklüğü olması durumunda özkaynak hesaplarındaki tutar kar / zarar olarak gelir tablosuna transfer edilir. Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılan özkaynak araçlarına yönelik yatırımlardan kaynaklanan ve gelir tablosunda muhasebeleştirilen değer düşüş karşılıkları, sonraki dönemlerde gelir tablosundan iptal edilemez. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı gelir tablosunda iptal edilebilir. 16
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) 2.6.9 Finansal araçlar (devamı) Satılmaya hazır finansal varlıklar(devamı) Şirket, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılmasına son verilen bir duran varlığı; (a) Satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılmasından önceki ve varlığın satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılmamış olması durumunda ortaya çıkan amortisman, itfa veya yeniden değerleme ile ilgili düzeltmeler göz önüne alınarak belirlenen defter değeri, ve (b) Sonradan satılmamasına karar verildiği gündeki geri kazanılabilir tutarından, düşük olanı ile ölçer. Krediler ve alacaklar Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü düşülerek gösterilir. Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. Kredi ve alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Satılmaya hazır özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı, değer düşüklüğünün iptal edileceği tarihte yatırımın değer düşüklüğü hiçbir zaman muhasabeleştirilmemiş olması durumunda ulaşacağı itfa edilmiş maliyet tutarını aşmayacak şekilde gelir tablosunda iptal edilir. Satılmaya hazır özkaynak araçlarının gerçeğe uygun değerinde değer düşüklüğü sonrasında meydana gelen artış, doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. 17
31 MART 2010 TARĐHĐNDE SONA EREN DÖNEME AĐT FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN (Aksi belirtilmedikçe tutarlar Türk Lirası ( TL ) olarak ifade edilmiştir.) 2. FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) 2.6.9 Finansal araçlar (devamı) Finansal yükümlülükler Şirket in finansal yükümlülükleri ve özkaynak araçları, sözleşmeye bağlı düzenlemelere, finansal bir yükümlülüğün ve özkaynağa dayalı bir aracın tanımlanma esasına göre sınıflandırılır. Şirket in tüm borçları düşüldükten sonra kalan varlıklarındaki hakkı temsil eden sözleşme özkaynağa dayalı finansal araçtır. Belirli finansal yükümlülükler ve özkaynağa dayalı finansal araçlar için uygulanan muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. Finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler veya diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler, gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve her raporlama döneminde, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle yeniden değerlenir. Gerçeğe uygun değerlerindeki değişim, gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Gelir tablosunda muhasebeleştirilen net kazanç ya da kayıplar, söz konusu finansal yükümlülük için ödenen faiz tutarını da kapsar. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Türev finansal araçlar ve finansal riskten korunma muhasebesi Şirket yabancı para piyasalarında vadeli işlem anlaşmaları yapmaktadır. Şirket in risk yönetim politikalarına göre riskten korunma amaçlı girilen söz konusu vadeli işlem anlaşmaları, UMS 39 a (Finansal Araçların Değerlenmesi) göre riskten korunma muhasebesi için yeterli şartları sağlamadığından, finansal tablolarda alım satım amaçlı türev işlemleri olarak değerlendirilmiştir. Türev finansal araçlar ilk kayıt anında türev sözleşmesinin imzalandığı tarihteki piyasa değeri ile kaydedilir ve bunu müteakip piyasa değeriyle yeniden değerlendirilir. Riskten korunma muhasebesi için yeterli şartları sağlamayan türev araçların rayiç değerlerindeki artış veya azalıştan kaynaklanan kazanç veya kayıplar doğrudan gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Rayiç değerler mümkün olduğunca aktif piyasalardaki geçerli piyasa fiyatlarından, yoksa iskonto edilmiş nakit akımları ve opsiyon fiyatlama modellerinden uygun olanı ile belirlenir. Rayiç değeri pozitif olan türevler varlık olarak, rayiç değeri negatif olan türevler ise yükümlülük olarak bilançoda taşınırlar. 2.6.10 Đşletme birleşmeleri UFRS 3 Đşletme Birleşmeleri çerçevesinde 31 Mart 2004 tarihinden sonra gerçekleşen satın almalardan kaynaklanan pozitif şerefiye için amortisman muhasebesi uygulanmamakta, hesaplanan pozitif şerefiye gözden geçirilerek varsa değer düşüklüğü ayrılmaktadır. Yine aynı tarihten sonra gerçekleşen satın almalara ilişkin iktisap edilen tanımlanabilir varlık ve borçların makul değerinde Şirket in payının iktisap maliyetini aşması, diğer bir ifadeyle negatif şerefiye oluşması söz konusu ise, bu tutar oluştuğu dönemde gelir olarak kaydedilmektedir. 2.6.11 Kur değişiminin etkileri Şirket in yasal kayıtlarında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) muhasebeleştirilen işlemler, işlem tarihindeki kurlar kullanılarak Türk Lirası na çevrilmektedir. Bilançoda yer alan dövize bağlı varlık ve borçlar bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası na çevrilmiştir. Bu çevrimden ve dövizli işlemlerin tahsil / tediyelerinden kaynaklanan kambiyo karları / zararları gelir tablosunda yer almaktadır. 2.6.12 Hisse başına kazanç Hisse başına kazanç, net dönem karı veya zararından adi hisse senedi sahiplerine isabet eden kısmın dönem içindeki ağırlıklı ortalama adi hisse senedi sayısına bölünmesiyle hesaplanır. 18