T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) RADYO TELEVİZYON ALANI ANKARA 2007
ÖĞRENME FAALİYETİ -34 AMAÇ RADYO TELEVİZYON Bu faaliyette verilecek bilgiler sonucunda radyo-televizyon alanındaki meslekleri ve meslek elemanlarını tanıyabileceksiniz. A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ Radyo-televizyon yayıncılığı, kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarının iletişim sektöründe hizmet ürettiği bir alandır. Bu alanda radyo, televizyon, sinema ve prodüksiyon şirketleri, reklam ajansları, haber ajansları vb. bulunmaktadır. Dünyadaki radyo-televizyon sektöründeki gelişmeleri ülkemiz de yakalamıştır. Görsel ve işitsel iletişim araçlarının hayatımızda yerini hızla alması, sektörde teknik eğitim almış nitelikli insan gücüne olan ihtiyacı artırmıştır. B. ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER Kameramanlık Grafik-Animasyon Radyo-Televizyon Programcılığı Teknik Yapım-Yayın Elemanlığı 319
KAMERAMAN Tanımı Kameraman; görüntü kayıt edici araç ve gereçleri kullanarak stüdyo, çekim platosu ve görüntü kayıt edilebilecek her yerde, kameranın çekim öncesi hazırlıklarını yapan ve çekime estetik yorum katarak görüntü kayıt etme işlemlerini bireysel ya da ekip çalışmasıyla yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. Görevleri İş planı yapmak. Çekim için ön hazırlık yapmak. Aktüel çekim yapmak. Stüdyo çekimi yapmak. Haber çekimi yapmak. Çekim sonrası işlemlerin yapılıp yapılmadığını kontrol etmek. Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmek. 320
TEKNİK YAPIM YAYIN ELEMANI Tanımı Teknik yapım-yayın elamanı, radyo-televizyon ve prodüksiyon kuruluşları ile organizasyonlarda kurgu yapan, ses ve ışık cihazlarını kullanan, yönetmenin talimatlarına göre teknik işleri yürütme yeterliklerini kazanmış kişidir. Görevleri Çalışma planı yapmak. Cihazların montaj, bakımını ve temizliğini yapmak. Kurgu ünitesini (Lineer, non-lineer) kullanmak. Amaca uygun geçiş ve efektler kullanmak. Ses ve görüntüleri amaca uygun döşemek. Ses mikserini kullanmak. Mikrofon takmak ve test etmek. Ses almak. Canlı programda ses ayarı yapmak. Işık donanımının kontrol ve onarımını yapmak. Işık masasını kullanmak. Konuya göre aydınlatma yapmak. Işıkları ekipmanlarının günlük bakımını yapmak. Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmek. 321
GRAFİK ANİMASYONCU Tanımı Grafik animasyoncu; bir proje çerçevesinde uygun görsel tasarımı düzenleyen, sanal ve gerçek nesnelerin tasarımını yapan, bu tasarımları üç boyutlu olarak canlandıran ve bu canlandırmayı bireysel ya da ekip çalışmasıyla yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. Görevleri Çalışma planı yapmak. Talep eden kişiden istenilen tasarıma ait bilgi almak. Tasarım için materyal toplamak. Story board (resimli senaryo) hazırlamak. Toplanan malzemeyle tasarımı gerçekleştirmek. Tasarımı tamamlama ve teslim etmek. Mesleki eğitime ilişkin faaliyetleri yürütmek. 322
RADYO-TELEVİZYON PROGRAMCISI Tanımı Radyo-televizyon programcısı kuruluşlar ve yapım şirketlerinde program yapım öncesi, çekim aşaması ve çekim sonrasında program içeriğini düzenleyen ve idari işleri yürüten, temel düzeyde teknik cihazları kullanma becerisine ve yeterliğine sahip nitelikli kişidir. Görevleri Çalışma planı yapmak. Programla ilgili ön hazırlığı yürütmek. Program materyalleri toplamak. Çekim öncesi hazırlıkları yapmak. Çekim sırasında ekibi yönlendirmek. Çekimin tekniğine ve amacına uygun gerçekleşmesini sağlamak. İdari işleri takip etmek. Mesleki eğitime ilişkin faaliyetleri yürütmek. 323
C. MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER Bu meslek elemanlarının; görme ve işitme duyu organları işlevlerini tam olarak yerine getirir durumda olan, el ve parmaklarını ustalıkla kullanan, yaratıcı, titiz, beden ve ruh sağlığına sahip, estetik görüşlü ve mesleki eğitim almış kimseler olmaları gerekir. Radyo-Televizyon alanında çalışmak isteyenlerin; Yaratıcı ve meraklı, Sezgisel zekâsı yüksek, İyi iletişim kurabilen, Görsel hafızası güçlü, İyi gözlem yapabilen, Hızlı karar alabilen, Estetik duyguya sahip, Ayrıntıları algılayabilen, Dikkatli ve sabırlı, Tasarım ve görsel yeterliliğine sahip, Şekilleri doğru algılayabilen kişiler olmaları gerekmektedir. Ayrıca, Grafik animasyoncu olmak isteyenler çizim yapma yeteneğine sahip olmalıdır. D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Çalışma ortamları, hem kapalı mekânlar (stüdyolar, kurgu odaları vb.) hem de dış mekânlardır. İş hem aletlerle, hem de insanlarla ilgilenmeyi gerektirmektedir. Hareketli bir hayattan ve değişiklikten hoşlanan kişiler bu meslekte mutlu olabilirler. 324
E. İŞ BULMA İMKÂNLARI Radyo-Televizyon alanında çalışmak isteyenler, televizyon programı yapım ve basın-yayın sektöründe, kamu ve özel televizyon kanallarında, sinema sektörüne ait film stüdyolarında, video kuruluşlarında, reklâmcılık sektöründe görev yapabilirler. F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI Meslek eğitimi, meslek liselerinde ( AİML, AML, TL, ATL) Radyo-Televizyon Alanında diploma programında ve yaygın eğitim kurumlarında sertifika programlarıyla verilmektedir. Liseden sonra, yüksek öğrenime geçiş sınavını başaranlar lisan programlarına devam edebilirler yada meslek yüksek okullarının ilgili bölümüne sınavsız geçiş yapabilirler. Meslek yüksek okulunu bitirenler, dikey geçiş sınavı ile lisans programlarına geçebilirler. Meslek yüksek okullarının Radyo ve Televizyon Yayıncılığı, Radyo ve Televizyon Yayımcılığı, Radyo ve Televizyon Programcılığı, Televizyon ve Radyo Programcılığı, Televizyon Yapım ve Yönetim, Fotoğrafçılık, Fotoğrafçılık ve Kameramanlık bölümüne sınavsız geçiş yapabilirler. Ön lisans programlarını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde, Basın ve Yayın, Fotoğraf, Fotoğraf ve Video, Gazetecilik, Görsel İletişim Tasarımı, Görsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı, Grafik Öğretmenliği, Grafik Sanatları, Grafik Tasarım, Grafik Tasarımı İletişim, İletişim Tasarımı, İletişim ve Tasarım, Medya ve İletişim Sistemleri, Radyo Televizyon ve Sinema, Sinema ve Televizyon, Televizyon Gazeteciliği lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler. Mesleki Eğitim Merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır. Halk Eğitimi Merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır. Mesleki Eğitim Merkezlerinde, Radyo Televizyon alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından dolayı yatay ve dikey geçişler olabilecektir. Eğitim sürecinde, yeterlik sertifikalarını alarak ve sektörde iş başında eğitimini tamamlayarak televizyon programı yapım ve basın-yayın sektöründe, kamu ve özel televizyon kanallarında, sinema sektörüne ait film stüdyolarında, video kuruluşlarında, reklâmcılık sektöründe kariyer yapabilirler. 325