İNŞAAT, DEMİR, MEKANİK VE ELEKTRİK İŞLERİ TEKNİK ŞARTNAMESİ Bu teknik şartname aşağıdaki işleri kapsamaktadır: ASANSÖR VE ÇELİK KONSTRÜKSİYON İŞLERİ 1. Mevcut asansörün demontajı 2. 3 Duraklı Hidrolik İnsan Asansörü tesis edilmesi 3. Mevcut asansör kuyusundaki demir yapı işleri (Her durakta kapı alt ve üst lentoları ile kuyu boyunca 1 m. aralıklarla çelik yatay putreller) İNŞAAT İMALATLARI 1. Asansör kuyusunda kapı etrafları duvar ve sıva işleri yapılması 2. Yeni asansörün montajı için gerekecek her türlü kırım, döküm, vb. inşai işlerin yapılması 3. Sökülen malzemelerin idarenin göstereceği yere teslim edilmesi, teslim edildiğine dair Belgenin idareye verilmesi 4. Yeni makine dairesi oluşturulması ve havalandırma sisteminin sağlanması ELEKTRİK İMALATLARI 1. Asansöre bina elektrik şalt odasından kolon hattı çekilmesi 2. Asansöre makine dairesi elektrik panosundan topraklama hattı çekilmesi 3. Asansör makine dairesine kolon hattı besleme ve tablosu yapılması (Sinyal lambaları, kilitlenebilir pako şalter, 220 V Priz, 380 V Priz) 4. Makina dairesi mevcut armatürleri demonte edilmesi, paralel sortilerin yenilenmesi, armatürlerin yeniden monte edilmesi 5. Asansör kuyularının projede belirtildiği kadar aydınlatmasının yapılması (E-100W). 6. Asansör kuyusunda projede gösterilen şekilde vavien sorti ve topraklı priz sortisi tesis edilmesi ASANSÖR TEKNİK ŞARTNAMESİ 1.1 GENEL Madde 2.1 de belirtilen asansörler; bu teknik şartnameye uygun olarak yaptırılacaktır. ASANSÖRÜ TESİS EDECEK FİRMADA ARANACAK OLAN ASGARİ ŞARTLAR: a) Asansörü tesis edecek olan firmanın kendisine ait (çok uluslu bir şirket ise Türkiye deki kendi kadrolu teşkilatına ait) ISO 9001 2000 belgesi, -1/9-
b) TSE Hizmet yeterlilik belgesi, c) Asansörü tesis edecek olan firmanın kendisine ait (çok uluslu şirket ise Türkiye deki kendi kadrolu teşkilatına ait) H modülü CE sertifikası, d) Sanayi sicil belgesi, e) Sanayi Bakanlığı Garanti Belgesi. 1.2 UYULMASI ZORUNLU STANDARTLAR, YÖNETMELİKLER VE ŞARTNAMELER a) Standartlar STANDART NO YAYIN TARİHİ AÇIKLAMA TS 10922 EN 81-1 NİSAN 2001 Asansörler-Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları-Bölüm 1: Elektrikli Asansörler MART 2002 Asansörler-Yapım ve Montaj İçin Güvenlik TS EN 81-2 Kuralları-Bölüm 2: Hidrolik Asansörler b) Yönetmelikler RESMİ GAZETE NO YAYIN TARİHİ AÇIKLAMA 26420 31.01.2007 Sanayi Ve Ticaret Bakanlığı-Asansör Yönetmeliği 27158 03.03.2009 26735 19.12.2007 Sanayi Ve Ticaret Bakanlığı-Makine Emniyeti Yönetmeliği (98/37/AT) Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik 24254 08.12.2000 Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği 24500 21.08.2001 Elektrik Tesislerinde Topraklama Yönetmeliği 24246 30.11.2000 Elektrik Kuvvetli Akım Yönetmeliği c) Şartnameler Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Elektrik İşleri Genel Şartnamesi Yukarıda belirtilen yerel Standart, Yönetmelik ve Şartnamelerin yürürlükte olan son yayınlarına uyulacaktır. 1.3 ASANSÖR UYGULAMA PROJELERİNİN HAZIRLANMASI VE ONAYLANMASI Asansör uygulama projeleri; uyulması mecburi standart, yönetmelik ve şartnamelere uygun olarak hazırlanacaktır. Ruhsat için gerekli koşullar sağlanacaktır. (Makine Mühendisleri ve Elektrik Mühendisleri tarafından imzalanması v.b). Asansör projeleri ile birlikte kullanılacak malzemelere ait liste ve katalog, TSE, ISO, IEC, CENELEC EN belgeleri de onaya sunulacaktır. Kurumun Yapı Denetim Elemanlarının onayı alınmadan imalata geçilmeyecektir. -2/9-
1.4 GARANTİ Asansörün geçici kabul tarihinden itibaren 2 (iki) yıl süre ile tesisat, işçilik ve malzeme yönünden garanti taahhütnamesi verilecektir. Garanti taahhütnamesinde garanti dışında kalacak unsurlar belirtilecektir. Geçici kabulü müteakip Sanayi ve Ticaret Bakanlığından onaylı garanti belgesi düzenlenecektir. 1.5 BAKIM Asansörün periyodik bakım ve kontrolü; geçici kabul ile kesin kabul arasında geçecek olan 12 ay süre içinde Firma tarafından ücretsiz olarak yapılacaktır. Bu süre için Kurum ile Firma bir yıllık üçretsiz bakım sözleşmesi imzalayacaktır. 1.6 MONTAJA BAŞLAMA ve MONTAJ ESNASINDA KONTROL a) Proje ve eklerinin onaylanmasına müteakip asansörler montaja başlanacaktır. Montaj esnasında oluşabilecek kazalara karşı güvenlik önlemleri alınacaktır. Montajı yapılan ekipmanlar asansörü yapacak firma tarafından korunacaktır. b) Montaj esnasında kontrol formları düzenlenecek, asansörün geçici kabulünde bu formlar kontrollere teslim edilecektir. Montaj esnasında kontroller istedikleri zaman malzemeleri, montajı kontrol etme hakkına sahiptir. Bu kontrollerde gereken kolaylık sağlanacaktır. 1.7 AT UYGUNLUK BEYANI ve CE UYGUNLUK İŞARETİ Asansörler için AT Uygunluk Beyanı düzenlenecek asansörlerin geçici kabulünden önce bu beyan idareye, asansörün teknik dosyası ile birlikte teslim edilecektir. Asansörlerin kabinlerinde görülebilir bir yerde; CE Uygunluk İşareti ve firmaya CE Uygunluk İşaretini kullanmaya yetki vermiş onaylanmış kuruluşun kimlik numarası yazılacaktır. 1.8 İŞLETME RUHSATI Asansörün işletme ruhsatı geçici kabulü tamamlanıp taraflar arasında bakım sözleşmesinin yapılmasına müteakip kuruma teslim edilecektir. Ruhsat işlemleri için ayrı bir ödeme yapılmayacaktır. Ödenmesi gereken harç ve vergiler asansörü yapan firma tarafından ödenecektir. 1.9 İŞLETME EĞİTİMİ Asansörlerin çalışır vaziyete gelmesine müteakip kurumdan 2 kişi; asansörde kalan kişilerin kurtarılması, asansörde oluşabilecek riskler, dikkat edilmesi gereken ayarlar ve hususlar vb. konularda eğitilecektir. 1.10 DÖKÜMANLAR Asansör kumanda panosunu açıklayıcı elektronik devre şemaları, emniyet devresi şemaları, v.b. bilgiler Türkçe olarak iki takım halinde firma tarafından hazırlanıp, geçici kabulden sonra idareye teslim edilecektir. Asansör kullanma talimatları, Acil kurtarma talimatı, kat plakaları ve diğer gerekli uyarı talimatları Asansör firması tarafından ilgili yerlere konulacaktır. -3/9-
2.1 ASANSÖRLERİN ÖZELLİKLERİ: GENEL ÖZELLİKLER Asansör Sayısı 1 Adet Asansörün Cinsi İnsan Asansörü (Engelli Kullanımına uygun) Taşıma Kapasitesi 630 Kg. 8 Kişi Tahrik Şekli Endirekt hidrolik 1:2 askı Seyir (Anma) Hızı 0.63 m/s Kumanda Sistemi Tek düğme aşağı yön toplama kumandalı Acil Kata Getirme Sistemi Var Kat Adedi 3 (üç) Durak Adedi 3 (üç) Kuyu Ölçüleri Genişlik: 1.630 mm Derinlik: 2.900 mm Kuyu Boyu Yaklaşık 11 m. Seyir Mesafesi Yaklaşık 6 m. Makine Dairesi Yeri Aşağıda yanda Güç Gereksinimi 14,7 kw, 380 V, 50 Hz. KABİN ÖZELLİKLERİ Kabin Girişi Önden Kabin Kaplaması Laminat ve Paslanmaz Çelik Kabin Tavanı Lazer Kesim Paslanmaz Çelik Asma Tavan Kabin Taban Döşemesi Antibakteriyal PVC Kabin Aksesuarları Paslanmaz Çelik Süpürgelik ve Küpeşte Kabin Aynası Var Kabin Kontrol Paneli Boy Panel (Özürlü Kullanımına Uygun Braille Alfabeli) Kabin Aydınlatması Endirekt KABİN KAPISI ÖZELLİKLERİ Kabin Kapısı Kabin Kapı Kaplaması Koruma Tam Otomatik 2 Panel Teleskopik Açılan Tip Kapı Paslanmaz Çelik Boy Fotosel KAT KAPILARI ÖZELLİKLERİ Kat Kapısı Kapı Kasa Kaplaması Tam Otomatik 2 Panel Teleskopik Açılan Tip Kapı Paslanmaz Çelik -4/9-
Kapı Kanat Kaplaması Kapı Ölçüleri Paslanmaz Çelik Genişlik: 900 mm Yükseklik:2000 mm 2.2 MALZEME VE EKİPMANLAR 2.2.1 TAHRİK SİSTEMİ VE HIZ REGÜLÂTÖRÜ Tahrik Sistemi Hidrolik asansörlerde tahrik sistemi yağ tankı, piston, fleksibl hortumdan oluşan bir yapıya sahip olmalıdır. Kullanılacak hidrolik aksamı seçimi, 1/2 askı sistemine göre olmalıdır. Asansör hızı 0,63 m/s olmalıdır. Kapasiteye uygun güç karkas ve piston seçimi yapılmalıdır. Asansör duruş ve kalkışlarda darbesiz çalışmalıdır. Oransal kontrollü valf bloğu kullanılmalıdır. Kullanılacak piston ve silindirler dikişsiz çelik borudan imal edilmelidir. Enerji kesilmesinde asansör en yakın alt durağa otomatik olarak inmelidir. Geri kayma durumunda ise otomatik düzeltme yapmalıdır. Hız Regülatörü Hız regülatörü merkezkaç kuvvet teorisine göre imal edilmelidir. Regülatör halat çapı minimum 6 mm olacaktır. Regülatörün dönüş hızı normal çalışmadaki dönüş hızının 1.4 katına çıktığında sistem mekanik olarak kilitlenmelidir. Bu kilidin açılıp normal duruma getirilmesi makine dairesinde elle yapılacak bir müdahale ile ancak mümkün olmalıdır. Mekanik kilitleme esnasında asansörün kumanda elektriğini kesmek üzere ayrıca bir kontaktör faaliyete geçirilmelidir. Hız regülatörü halatının dönüşünü sağlamak ve halatın regülatör tekerlek kanalında patinaj yapmasını önleyecek gerginliği verebilmek için kuyu dibine konulacak olan alt tekerlek bir noktadan yataklanmış ve yukarı aşağı hareket edebilir özellikte olmalıdır. Hız regülatörü halatı iki uçtan birbirine bağlanmış tek halattan oluşan kapalı bir devre olmalıdır. Birleşim noktasındaki çözülme mukavemeti halatın kopma mukavemetinden büyük olmalıdır. Halat regülatör tekerleği ile alt tekerlek arasına gerilmiş olarak monte edilmelidir ve bir noktadan kabin arkasındaki yakalama emniyet düzeni koluna bağlanmış olmalıdır. 2.2.2 RAYLAR Raylar; en ufak bir sarsıntı, sallantı, titreşim ve sıkışmaya imkan vermeyecek nitelikte çok iyi imal edilmiş olmalıdır. Raylar DIN 15311 normuna uygun St 37 K malzemeden talaş kaldırma sistemi ile imal edilmelidir. Bilhassa rayın çalışma yüzeyleri en ufak bir bozukluğa haiz olmamalıdır. Rayların birleşme noktalarında intibakı iyi sağlayacak ve raydan raya geçişte çıkıntı olmasını önlemek için, rayları merkezlemek üzere rayların ek yerlerinde erkek ve dişi merkezlemeler -5/9-
olmalıdır. Bu merkezlemelerin sağlıklı olması için erkek kısmının toleransı 0.06 mm yi geçmemelidir. İki ray birleşim noktalarında bir ara parça ile birbirine cıvata, somun ve yaylı rondela ile bağlanmalıdır. Ray binanın sabit kısımlarına mesnetlerle tespit edilmelidir. Kullanılacak T tipi raylar TSE 10922 ve EN 81 standartlarında belirtildiği gibi yapılacak mukavemet hesapları doğrultusunda uygun boyutlarda seçilmelidir. Raylar minimum T90 tip olacaktır. Ray kesitlerinin hesabında asılı raylarda çekmeye zemine oturan raylarda flambaja göre hesap yapılarak ve kesit tayin edilmelidir. Hesaplar kayma yatak fren tip emniyet düzenine göre yapılmalıdır. 2.2.3 TAŞIYICI HALATLAR Taşıyıcı çelik halatlar EN-81, TS 10922 ve DIN 655-57 standartlarına uygun olmalıdır. Taşıyıcı halatların çapı minimum 10 mm olacaktır. Asansör tesisinde halatın tahrik tekerleğine sarılma açısı ve şekline göre halatın çapı, tel sayısı iç ve dış tel kalınlıkları ve sertliği hesaplanmalıdır. Halat emniyet katsayısı ilgili asansör standartları olan EN-81 ve TS 10922 standardına uygun olmalıdır. Askı şekli 1/2 palanga sistemi şeklinde olacaktır. Halatın askı noktalarına tespit edilişi çelik halat konikleri vasıtasıyla olmalıdır. Çelik halat koniklerine halatın tespit edildiği noktada halatın sıyrılıp çıkması için kuvvet, halatı koparmak için gereken kuvvetten büyük olmalıdır. Çelik halat koniklerine iki tip yay kullanılmalıdır. Bunlardan kuvvetli olan yay halata gelen yükü taşıyacak, zayıf olan yay ise bir halatın gevşemesi veya kopması halinde kumanda cereyanını kesecek şekilde uygulanmalıdır. Ayrıca çelik halat konik tijlerinin bir tarafına boydan boya diş açılacak, bu diş sayesinde halat gerginlikleri sağlanmalıdır. 2.2.4 KAPILAR Kapı emniyeti sıkışma kontrolü boy bir ışın perdesi gerçekleştirilmelidir. Kat ve kabin kapıları senkron şekilde birlikte hareket etmelidir. Ayrıca kabin ve kat kapıları kanatlarının özellikleri ve malzemesi aynı olmalıdır. Kabin tahrik ünitesi bir çerçeve üzerinde kabin karkasına monte edilmelidir. Tahrik ünitesinin çalışması sayesinde kapı açılacak ve kapanacaktır. Bu iki hareket aynı sistem ve özellikte olmalıdır. Motorun dönüş yönünün değişmesiyle açma veya kapama işlemi gerçekleştirilmelidir. Kapının, kabinin hareketinde kabin kapısı üzerindeki tahrik kolu itme mekanizmasının kat kapıları üzerindeki itilme mekanizmalarına çarpmaması için harekete başlarken tahrik kolu itme mekanizmasının bir şekil değişikliğine uğraması gerekecektir. Bu suretle kabin katlardan -6/9-
geçerken bu iki mekanizma birbirlerine çarpmayarak ancak kabin katta durduğunda kabindeki tahrik kolu üzerindeki mekanizması eski şekline gelerek itme uygulamasını yapacak duruma gelmelidir. Her bir durakta yandan teleskopik açılır tam otomatik tipte 900 mm genişliğinde ve 2.000 mm yüksekliğinde kapılar kullanılmalıdır. Kapılar satine paslanmaz çelik kaplamalı olacaktır. Kapı kilit mekanizmasını dıştan açan ve ancak özel bir anahtar ile çevrilebilen bir tertibat bulunmalı ve kat kapıları bina betonuna çelik dübel sistemi ile çelik konstrüksiyona ise cıvata, somun ve yaylı pul ile monte edilmelidir. Kapı montajdan sonra 3 boyutta asgari 20 şer mm ayarlanabilecek şekilde kanallı mesnetler ile bağlanmalıdır. 2.2.5 KABİN VE KABİN KARKASI Kabin TSE ve EN 81 standartlarına uygun bir şekilde ve boyutlarda imal edilmelidir. Kabin 630 kg kapasiteli ve 8 kişilik olacaktır. Kabinin net genişliği 1.100 mm, derinliği 1.400 mm ve yüksekliği 2.200 mm olacaktır. Kabin imalatında satine paslanmaz çelik veya benzeri malzeme kullanılmalıdır. Kabinde el ve ayak pervazı, ayna, LCD gösterge, intercom, aydınlatma, gibi aksesuarlar bulunmalıdır. Kabin duvarları satine paslanmaz çelik ve/veya laminat kaplama, süpürgelik ve küpeşte satine paslanmaz çelik kaplama olacaktır. Kabin yanlarının taşıyıcı kısmı 2mm DKP saçtan yapılmalıdır. Bu saclar gerekli mukavemette olmaları için düşey istikameti kabin boyunca olan ve genişliği 300mm yi geçmeyen levhalardan hazırlanmalıdır. Levhaların birbirine bağlanışı uç kısımlardan dik olarak kıvrılmış 30 mm lik yan yüzeylerden olmalıdır. Karkas, karkas montajında birleştirilecek karkas üst başlığı, karkas yan çubukları, karkas alt çerçevesi olarak 3 ana kısımdan oluşmalıdır. Karkas kısımlarının malzeme cinsi ve hesabı EN-81 standartının öngördüğü hesap sistemine ve emniyet katsayılarına göre yapılmalıdır. Karkas kısımlarının birbirlerine bağlantısı, cıvata, somun ve yaylı pulla olmalıdır. Hız regülatörünün frenlemesiyle paraşüt tertibatının kolu, kaldırılacak ve yakalama emniyet düzeni çalışmalıdır. Paraşüt tertibatının kolunun kalkması, regülatör halatının regülatör kanalı içinde patinaja sebebiyet verecek kadar fazla kuvvet isteyen kalitesiz ve tutuk bir imalat olmamalı tam aksine rahat ve az bir kuvvetle çalışan, sıhhatli bir imalat olmalıdır. Yakalama emniyet düzeninin çalışmasıyla, kabin karkası üst veya alt başlığının iki yanında bulunan yakalama blokları o noktalarda rayı sıkacaklar ve karkas raya açılmış (sıkışık) vaziyette kalmalıdır. Kabinin aşağı doğru hareketine devamı sıkışmayı artırıcı yönde tesir etmelidir. Sistemin normale döndürülmesi (sıkışma bertaraf edilmesi) ancak karkasın yukarı doğru hareket ettirilmesi ile sağlanmalıdır. -7/9-
Yakalamanın başlaması ile kabinin durması arasındaki yol EN-81 standartlarında tarif edilen ölçülerde olmalıdır. Yakalamanın başlaması ile beraber karkas üst başlığındaki bir elektrik kontakta asansörü kumanda dışı etmelidir. Yakalamanın iki rayda da aynı kuvvette olması, yakalama yolunun istenilen ölçüde bulunması yakalama bloğundaki civata ile ayarlanabilecek olmalıdır. 2.2.6 KUMANDA SİSTEMİ VE SİNYALİZASYON Kumanda Sistemi Kumanda sistemi mikroprosesörlü olacaktır. Ayrıca aşırı yük, asansör bekliyor durumda iken belirlenen bir ana durak fonksiyonu, kabin içi kontrol panelinde özel anahtarlı çalışma sistemi gibi ilave fonksiyonları yerine getirebilecek özellikleri taşımalıdır. Çağrıların kaydedilmesi, kabinin yerinin kumanda sisteminde takip edilmesi, çağrıya en uygun kabinin seçimi, seçilen kabinin tahrik kumanda sistemine bu çağrının iletilmesi, çağrının cevaplandırılması ve çağrının silinmesi işleri elektronik devrelerle gerçekleşmelidir. Ancak emniyet devrelerinde, güç kaynaklarından röle ve mekanik hareketli kontaklar tercih edilmelidir. Aşırı dolan kabinler hareket etmeyecek, sesli ve ışıklı yazı ile kabin içindekilere aşırı yük ihbarı verecektir. Bir kabin veya kat çağrısına cevap olarak kata varıldığında kabin ve kat kapıları otomatik olarak açılmalı ve ayarlanmış süreyle açık kalmalıdır. Kabin bir kattayken kapı açma düğmesine, kat düğmesine ve kapı emniyet kenarına basıldığında kapılar açılmalıdır. Sinyalizasyon Kabin içinde yer alacak olan kabin işletme panelinde mikrokontaklı olacak şekilde; durak sayısı kadar kat kumanda butonu, kapı açma-kapama butonu, alarm butonu, fan butonu, intercom, aşırı yük sesli ve ışıklı sinyali, acil durum ışıklı sinyali ve LCD pozisyon göstergesi yer almalıdır. Kabin üstünde, teknisyenlerin kabini isteklerine uygun hareket ettirmeleri için bir revizyon panosu emniyetle kullanılabilecek bir yere monte edilmelidir. Bu pano üzerinde; revizyon şalteri ve aşağı-yukarı hareket basma düğmesi yer alacaktır. Her durakta kapı üstlerinde yön oklu LCD pozisyon göstergesi ve kapı yanlarında kat çağrı panelleri olacaktır. 2.2.7 ELEKTRİK TESİSAT MALZEMESİ Kumanda kabloları TSE ve EN normlarına uygun olmalıdır. Kullanılacak kablonun izolasyon tam merkezlemesi ve yan kesitinin 1 mm den küçük olmaması gereklidir. -8/9-
Kuvvet kabloları (N)2XH veya (N)HXMH tipi kablo kullanılacaktır. Motor gücü ve mesafeye göre devamlı demerajda olduğu gibi kabul edilerek kablo kesiti tespit edilmelidir. Bükülme esnasında bütün mahallerin aynı çapta dönüş yapmaları için tek sıra halinde imal edilen yassı fleksibl kablo kullanılmalıdır. Kablonun plastikleri fazla olmalıdır. Kablonun her nakli bükümden ayrı olarak kablo dış kılıfı arasında nüfuz etmiş olmalıdır. Her nakil çok telli olmalıdır. Fleksibl kablo ile kabin üstündeki buat ile makine dairesindeki kumanda tabloları arasına ek yapmadan bağlanmış olmalıdır. Askı takoz şekli ve yerleri kabinde altta ve üstte, kuyu ortasında ve kuyu üstünde olmalıdır. 2.2.8 KUYU DİBİ TAMPONLARI EN -81 ve TS 10922 normlarının izin verdiği adet ve sayılarda olmalıdır. 3. ASANSÖR ÜNİTELERİNDE KULLANILACAK MALZEMELERİN NİTELİĞİ Asansör ünitelerinde kullanılacak ISO 9000 Kalite Güvence Sistemi Belgeli Firma Mamulü olacak malzemeler aşağıda belirtilmiştir: 3.1 Makine motor grubu, 3.2 Otomatik kat, kabin kapı ve mekanizmaları, 3.3 Mikro işlemci kumanda tablosu, 3.4 Kuyu içi şalterleri ve bilgi üniteleri, 3.5 Fleksibl kabloları, 3.6 Halatları, 3.7 Hız regülâtörü ve paraşüt tertibatları, 3.8 Hidrolik tamponları, 3.9 Aşırı Yük ölçüm Sistemleri, 3.10 Işın perdesi- Boy Fotosel. Aşağıdaki Güvenlik Ekipmanları CE Uygunluk İşareti NOBO numaraları ile verilecektir: - Kapı Kilitleri, - Aşağı Yönde Güvenlik Tertibatı, - Hız Regülatörü, - Güvenlik Devresi İçeren Elektronik Aksam, - Seviyeleme Devresi. -9/9-