YAPI ELEKTRİK VE KUVVET TESİSLERİ

YAPI ELEKTRİK VE KUVVET TESİSLERİ Dersin Modülleri Bina Enerji Giriş Sistemleri Dağıtım Tabloları İç Aydınlatma Tesisatları Priz Tesisatları Dış Aydınlatma Tesisatları Topraklama ve Paratöner Tesisi Kuvvet Tesisatı Döşeme Yöntemleri Kazandırılan Yeterlikler Bina enerji giriş sisteminin montaj ve bağlantılarını yapmak Dağıtım tablo montaj ve bağlantılarını yapmak İç aydınlatma tesisatının montaj ve bağlantılarını yapmak Priz tesisatı montaj ve bağlantılarını yapmak Dış aydınlatma sisteminin montaj ve bağlantılarını yapmak Topraklama ve paratöner tesis montaj ve bağlantılarını yapmak Kuvvet tesisatı döşeme yöntemlerini uygulamak

DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı sınıf/yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile kazandırılacak yeterlikler Dersin İçeriği YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK TESİSAT ve PANO MONTÖRLÜĞÜ USTALIK 64 ders saatidir. Bu ders ile öğrenci; elektrik tesisat ve pano montörlüğüne ait bina enerji giriş yöntemini, yapı elektrik tesisat elemanlarını, topraklama ve paratöner sistemini, kuvvet tesisatı elemanlarını seçme ve uygulama yapma yeterlikleri kazandırılacaktır. Bu ders; yapı elektrik tesisatları, topraklama sistemleri ve kuvvet tesisatları ile ilgili bilgi konularının verildiği derstir. Bu dersin ön koşulu yoktur. Öğrenci, bu dersin sonunda; 1. Bina enerji giriş yöntemlerini hatasız yapmak 2. Dağıtım tablolarının montaj ve bağlantılarını hatasız yapmak 3. İç aydınlatma tesisatlarının montaj ve bağlantılarını hatasız yapmak 4. Priz tesisatlarının montaj ve bağlantılarını hatasız yapmak 5. Dış aydınlatma tesisatlarının montaj ve bağlantılarını hatasız yapmak 6. Topraklama ve paratöner tesisi montaj ve bağlantılarını hatasız yapmak 7. Kuvvet tesisatı döşeme yöntemlerini hatasız yapmak 8. Kuvvet tesislerinde motor ve şalter bağlantılarını hatasız yapmak 9. Endüstriyel aydınlatma tesisatlarının montaj ve bağlantılarını hatasız yapmak 10. Yapı ve kuvvet tesisatı bakım onarımını hatasız yapmak 1. Bina enerji giriş sistemleri 2. Dağıtım tabloları 3. İç aydınlatma tesisatları 4. Priz tesisatları 5. Dış aydınlatma tesisatları 6. Topraklama ve paratöner tesisi 7. Kuvvet tesisatı döşeme yöntemleri 8. Kuvvet tesislerinde motor ve şalter bağlantıları 9. Endüstriyel aydınlatma tesisatları 10. Yapı ve kuvvet tesisatı bakım onarımı 2

Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı ve Donatım Ölçme ve Değerlendirme Öğretmen ve Eğitici İşbirliği Yapılacak Kurum ve Kuruluşlar Konularını içermektedir Modüler bireysel eğitim teknikleri, Araştırma, Uygulama, Gözlem, Tartışma, Soru-Cevap, Gösterim gezi ve deney vb Ortam: Elektrik atölyesi, elektrik makineleri laboratuarı, işletme ortamı Donanım: Projeksiyon, bilgisayar, priz tesisat malzemeleri,aydınlatma malzemeleri,kuvvet tesisatı malzemeleri 1. Her faaliyet sonunda kazanılan bilgi ve beceriler ölçülür. 2. Her modülün sonunda kazanılan yeterlikler ölçülür. 3. Dersin sonunda; Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği nin Mesleki Eğitim Merkezleri ile ilgili maddelerine göre ölçme ve değerlendirme yapılacaktır. 1. Eğitim almış, alanında sektör deneyimi olan öğretmenler, 2. Gerektiğinde sektörde çalışan ustalık ve usta öğreticilik belgesi olan meslek elemanları Ticaret odaları, Alanla ilgili vakıf, Dernek ve odaları, Üniversiteler, işletmeler, Kütüphaneler vb. 3

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI MODÜL ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ :ELEKTRİK TESİSAT ve PANO MONTÖRLÜĞÜ :YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ :BİNA ENERJİ GİRİŞ SİSTEMLERİ SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, kuvvetli akım tesisleri ve elektrik iç tesisleri yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, binalara enerji giriş sistem montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Havai hat ile bina enerji giriş sistem montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. 2. Yeraltı hattı ile bina enerji giriş sistem montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. İÇERİK : A. HAVAİ HAT İLE ENERJİ GİRİŞİ 1. Havai enerji hatları a. Havai enerji hat donanımları ve özellikleri i. Direkler ve çeşitleri 1- Yapıldıkları malzemeye göre direkler 2- Kullanma yerlerine göre direkler ii. Travers ve konsollar 1- Traversler 2- Konsollar iii. İzolatörler 1- Yapıldıkları malzemeye göre izolatörler 2- Kullanım yerlerine göre izolatörler iv. Havai hat iletkenleri 1- Havai hat iletken seçimi kriterleri 2- Yapılarına göre iletken çeşitleri b. Havai enerji hat iletkenlerinin çekilmesi 2. Havai hat ile yapı enerji girişi yapımı a. Dam direği ile enerji girişi b. Duvardan açık konsol ile enerji girişi c. Duvardan buat ile enerji girişi 4

3. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 4. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği B. YER ALTI HATTI İLE ENERJİ GİRİŞİ 1. Enerji kabloları ve özellikleri a. Kablo ve iletkenlerin yapı elemanları b. Kablo üretim standartları c. Yalıtkan cinsleri ve özellikleri d. Kablo sembolleri ve anlamları e. Kablo damar ve dış kılıf renkleri f. Kablo seçimi kriterleri g. Kullanım yerlerine göre çeşitleri ve özellikleri 2. Kabloların yeraltından döşenmesinin nedenleri 3. Yer altı kablosu çekilmesi yöntemi a. Kablo güzergahı belirlenmesi b. Yer altı kablosunun döşenme yerine taşınması c. Yer altı kablosunun döşenme yerine serilmesi d. Yer altı kablosunun döşenmesi i. Kablo kanalının hazırlanması ii. Kablonun kanaldan döşenmesi iii. Kablonun döşeme işleminde dikkat edilecek hususlar 4. Yer altı hattı ile yapı enerji girişi yöntemi a. Yapı bağlantı kutusu (ana kofre) i. Yapı bağlantı kutusu özelliği ii. Yapı bağlantı kutusu donanımları ve bağlantıları b. Yer altı hattından enerji girişi yapımı 5. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği 6. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 5

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : DAĞITIM TABLOLARI SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. GENEL AMAÇ: Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TS ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak,dağıtım tablosu montajı yapabilecektir. AMAÇLAR: 1. Şantiye tablosu montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. 2. Ana dağıtım tablosu(sayaç tablo) montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. 3. Kat dağıtım tablosu(tali tablo) montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. İÇERİK: A. ŞANTİYE TABLOSU 1. Dağıtım tabloları a. Dağıtım tabloları teknik şartnamesi b. Yapım tipleri c. Yapıldıkları malzemeye göre çeşitleri ve özellikleri d. Kullanış amaçlarına göre çeşitleri 2. Şantiye tablosu ve görevi, kullanıldığı yerler b. Özellikleri c. Tabloda kullanılan araç ve gereçler(eleman) i. Sayaç ii. Kaçak akım koruma rolesi iii. Sigortalar iv. 1 veya 3 fazlı prizler v. Klemensler ve kablolar vi. Şalterler d. Tablo malzemeleri montajı ve bağlantıları i. İşlem sırası 6

ii. Dikkat edilecek hususlar e. Tablonun yerine montajı ve bağlantıları f. Kuvvetli akım yönetmeliği B. SAYAÇ TABLOSU 1. Sayaç tablosu ve görevi, kullanıldığı yerler b. Özellikleri c. Tabloda kullanılan araç ve gereçler(eleman) i. Sayaçlar(elektronik) ii. Yangın koruma rolesi iii. Sigortalar iv. Klemensler ve kablolar v. Şalterler vi. Merdiven otomatiği vii. Trafo(zayıf akım) viii. Baralar d. Tablo malzemeleri montajı ve bağlantıları i. İşlem sırası ii. Dikkat edilecek hususlar e. Tablonun yerine montajı ve bağlantıları f. Kuvvetli akım yönetmeliği C. KAT DAĞITIM TABLOSU 1. Kat(tali)dağıtım tablosu ve görevi, kullanıldığı yerler b. Özellikleri c. Tabloda kullanılan araç ve gereçler(eleman) i. Kaçak akım koruma rolesi ii. Sigortalar iii. Klemensler ve kablolar iv. Zil d. Tablo malzemeleri montajı ve bağlantıları i. İşlem sırası ii. Dikkat edilecek hususlar e. Tablonun yerine montajı ve bağlantıları f. Kuvvetli akım yönetmeliği g. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) ŞANTİYE TABLOSU 35 SAYAÇ TABLOSU 35 KAT DAĞITIM TABLOSU 30 7

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : İÇ AYDINLATMA TESİSATLARI SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. GENEL AMAÇ: Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TS ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak, İç aydınlatma tesisatları döşeyebilecektir. AMAÇLAR: 1. İç aydınlatma tesisatı kablolarını çekebilecek, eleman montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. 2. Merdiven aydınlatma sistemi tesisatı kablosu çekebilecek, montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. 3. Dekoratif aydınlatma armatür tesisatı kablolarını çekebilecek ve eleman montajını yapabilecektir. 4. Fluoresant lamba armatür montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. 5. Nemli yer aydınlatma tesisatını yapabilecektir. İÇERİK: A. İÇ AYDINLATMA 1. Aydınlatma linyesi b. Standart kablo kesitleri 2. Aydınlatma sortisi b. Standart kablo kesitleri 3. Armatürler a. Çeşitleri ve yapısı b. Özellikleri 4. Ampüller a. Çeşitleri ve yapısı b. Özellikleri 5. Anahtarlar a. Çeşitleri ve yapısı b. Özellikleri 8

6. Aydınlatma tesisatı kablosunu çekme a. İşlem sırası 7. Aydınlatma tesisatı bağlantılarını yapma a. Buat bağlantılarını yapma b. Anahtar,armatür kablo bağlantılarını yapma c. Bağlantılarda dikkat edilecek hususlar 8. Aydınlatma tesisat uygulama devreleri a. İmpuls roleli(darbe akımlı)devre b. Dimmer anahtar tesisatı 9. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği B. MERDİVEN AYDINLATMA 1. Merdiven aydınlatma tesisatı b. Yapım yerleri 2. Merdiven otomatiği ve görevi b. Çeşitleri ve yapıları 3. Buton(light) b. Çeşitleri 4. Aydınlatma kontrol sensörleri ve görevi b. Çeşitleri ve yapıları c. Özellikleri 5. Merdiven aydınlatma armatürleri a. Çeşitleri b. Yapıları 6. Merdiven aydınlatma tesisatı kablosunu çekme a. İşlem sırası 7. Merdiven aydınlatma tesisatı bağlantılarını yapma a. Buat bağlantılarını yapma b. Merdiven otomatiği veya sensör kablo bağlantılarını yapma c. Bağlantılarda dikkat edilecek hususlar d. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği C. DEKORATİF AYDINLATMA 1. Dekoratif armatürler b. Çeşitleri ve yapıları 2. Dekoratif aydınlatma armatür tesisatı a. Tesisat kablo özelliği b. Aydınlatma kontrol eleman çeşitleri c. Tesisat kablolarını çekme i. İşlem sırası ii. Dikkat edilecek hususlar d. Armatürlerin montajı i. Vitrin armatürlerinin montajı 1. İşlem sırası 2. Dikkat edilecek hususlar 9

ii. Kartonpiyer veya alçıpana 1. İşlem sırası 2. Dikkat edilecek hususlar e. Tesisat bağlantıları i. İşlem sırası ii. Dikkat edilecek hususlar iii. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği D. FLUORESANT LAMBA 1. Fluoresant armatür elemanları, yapıları, özellikleri, görevleri a. Balast i. Elektronik balast ii. Bobinli balast b. Fluoresant ampül i. Uzun fluoresant ampül ii. Yuvarlak fluoresant ampül iii. Kompak fluoresant ampül(tasarruf) iv. PLS ampül c. Starter d. Fluoresant soketi i. Düz fluresant soketi ii. Yuvarlak fluoresant soketi iii. Starter soketi 2. Fluoresant armatür çeşitleri 3. Fluoresant armatür montaj ve bağlantıları a. İşlem sırası 4. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği E. NEMLİ YER TESİSATI 1. Nemli yer aydınlatma tesisatı elemanları ve özellikleri a. Kablo b. Anahtar c. Armatür d. Buat e. Kroşe 2. Nemli yer tesisatı döşenmesi a. İşlem sırası 3. Kuvvetli akım yönetmeliği 4. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) İÇ AYDINLATMA 20 MERDİVEN AYDINLATMA 20 DEKORATİF AYDINLATMA 20 FLUORESAN LAMBA 20 NEMLİ YER TESİSATI 20 10

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : PRİZ TESİSATLARI SÜRE : 40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ: : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TS, iç tesisleri ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak, priz tesisatları döşeyebilecektir. AMAÇLAR: 1. Priz tesisatı kablolarını çekebilir, eleman montaj ve bağlantılarını yapabilir. 2. Seyyar fiş, priz kablosu hazırlayabilecektir. 3. Nemli yer priz tesisatını çekebilecektir. 4. Elektrikli cihazların ve aletlerin elektrik tesisatını çekebilecektir. İÇERİK: A. PRİZ TESİSATI 1. Priz linyesi b. Standart kablo kesitleri 2. Priz sortisi b. Standart kablo kesitleri 3. Prizler a. Çeşitleri ve yapısı b. Özellikleri 4. Priz tesisatı kablosunu çekme a. İşlem sırası 5. Priz bağlantılarını yapma a. Buat bağlantılarını yapma b. Priz kablo bağlantılarını yapma c. Bağlantılarda dikkat edilecek hususlar 6. Kuvvetli akım yönetmeliği 7. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği 11

B. SEYYAR KABLO BAĞLANTILARI 1. Seyyar kablo a. Cinsi ve özelliği b. Standart kesitleri 2. Fiş a. Görevi b. Çeşitleri 3. Priz(seyyar-çoklu) a. Görevi b. Çeşitleri 4. Uzatma fiş, priz yapımı a. Kullanıldığı yerler b. Yapım işlem sırası c. Dikkat edilecek hususlar 5. Kuvvetli akım yönetmeliği 6. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği C. NEMLİ YER PRİZ TESİSATI 1. Nemli yer tesisatı a. Nemli yer tesisatı tanımı ve yapım yerleri b. Nemli yer tesisatı döşeme yöntemleri i. Sıva altı ii. Sıva üstü c. Nemli yer tesisatı elemanları ve özellikleri i. Kablo ii. Priz iii. Buat iv. Kroşe d. Nemli yer tesisatı döşenmesi i. İşlem sırası ii. Dikkat edilecek hususlar 2. Kuvvetli akım yönetmeliği 3. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği D. ELEKTRİKLİ CİHAZ BAĞLANTILARI 1. Elektrikli cihazların giriş bağlantıları a. Elektrikli cihaz ve aletlerin giriş bağlantı şemaları b. Kablonun çekilmesi ve bağlantısı i. Kablo çekimi işlem sırası ii. Kablo çekiminde dikkat edilecek hususlar iii. Kablonun cihaza bağlantısı işlem sırası iv. Kablonun cihaza bağlantısında dikkat edilecek hususlar 2. Kuvvetli akım yönetmeliği 3. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) PRİZ TESİSATI 25 SEYYAR KABLO BAĞLANTILARI 25 NEMLİ YER PRİZ TESİSATI 25 ELEKTRİKLİ CİHAZ BAĞLANTILARI 25 12

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : DIŞ AYDINLATMA TESİSATLARI SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ: : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TS ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak, dış aydınlatma tesisatları döşeyebilecektir. AMAÇLAR: 1. Yol aydınlatması tesisatı kablolarını çekebilecek ve eleman montajını yapabilecektir. 2. Park-bahçe aydınlatma tesisatı kablolarını çekebilecek ve eleman montajını yapabilecektir. 3. Küçük bir spor sahası aydınlatma tesisatı montajı ve bağlantılarını yapabilecektir. 4. Reklam ve tanıtım pano aydınlatma sistemini yapabilecektir. 5. Havuz aydınlatma sistemi montajı ve bağlantılarını yapabilecektir. İÇERİK: A. YOL AYDINLATMASI 1. Dış aydınlatma armatürleri a. Çeşitleri, yapıları,armatür bağlantı şekilleri,ampül yapıları i. Sodyum buhar ampülü ii. Civa buhar ampülü iii. Metal buhar ampülü 2. Dış aydınlatma armatür direkleri a. Çeşitleri i. Beton direk ii. Demir direk b. Özellikleri c. Boyutları 3. Dış aydınlatma tesisatı yapımı işlem sırası a. Kanal hazırlama b. Direk dikme 13

c. Kablo çekme d. Kablo bağlantılarını yapma e. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği B. PARK BAHÇE AYDINLATMASI 1. Park, bahçe aydınlatma armatürleri a. Çeşitleri b. Yapıları 2. Park, bahçe aydınlatma armatür direkleri a. Çeşitleri i. Plastik ii. Demir b. Özellikleri c. Boyutları 3. Park, bahçe aydınlatma tesisatı yapımı işlem sırası a. Kanal hazırlama b. Aydınlatma direği dikme c. Kablo çekme d. Aydınlatma kontrol elemanı e. Kablo bağlantılarını yapma f. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği C. SAHA AYDINLATMASI 1. Dış aydınlatma armatürleri a. Çeşitleri, yapıları,armatür bağlantı şekilleri,ampül yapıları i. Sodyum buhar ampülü ii. Civa buhar ampülü iii. Metal buhar ampülü iv. Halojen ampülü 2. Futbol sahası aydınlatma armatür direkleri a. Çeşitleri b. Özellikleri c. Boyutları 3. Futbol sahası aydınlatma tesisatı yapımı işlem sırası a. Kanal hazırlama b. Direk dikme c. Kablo çekme d. Aydınlatma sistemi kontrol elemanları e. Kablo bağlantılarını yapma D. PANO VE REKLAM AYDINLATMASI 1. Reklam ve tanıtım pano aydınlatma sistemleri ve özellikleri a. Fluoresant tip sistemi b. Projektör tip sistemi c. Neon lamba sistemi i. Neon lamba sistemi yapısı(trafo ve ampül) ii. Neon lamba sistemi eleman bağlantıları 2. Panoya kablo çekimi ve bağlantıları a. Kablo çekimi işlem sırası 14

b. Kablo çekiminde dikkat edilecek hususlar c. Pano aydınlatma kontrol elemanları d. Panoya bağlantı yapımı E. HAVUZ AYDINLATMASI 1. Havuz aydınlatma armatürleri çeşitleri a. Yapıları b. Özellikleri c. Ampül özellikleri 2. Havuz aydınlatma tesisatını yapma a. Kabloyu çekme işlem sırası b. Armatür montajı ve bağlantılarını yapma işlem sırası c. Aydınlatma kontrol sisteminin montaj ve bağlantıları yapımı işlem sırası d. Tesisat yapımında dikkat edilecek hususlar 3. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 4. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) YOL AYDINLATMASI 20 PARK BAHÇE AYDINLATMASI 20 SAHA AYDINLATMASI 20 PANO VE REKLAM AYDINLATMASI 20 HAVUZ AYDINLATMASI 20 15

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : TOPRAKLAMA VE PARATONER TESİSİ SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ: : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TS, topraklamalar ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak, topraklama ve paratoner tesisatları döşeyebilecektir. AMAÇLAR: 1. Bina temel topraklamasını yapabilecektir. 2. Bina içi topraklama sistemini yapabilecektir. 3. Elektrik tesisinin topraklama ve yalıtkanlık direncini ölçebilecektir. 4. Binaların paratoner sistemi montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. İÇERİK: A. TEMEL TOPRAKLAMASI 1. Topraklama b. Çeşitleri i. Koruma topraklaması ii. İşletme topraklaması iii. Yıldırıma karşı topraklama c. Topraklama elemanları ve özellikleri i. Elektrot ii. Şerit iii. Çubuk iv. Levha v. Toprak iletkeni vi. Bağlantı parçaları d. Topraklama direnci çeşitleri i. Özgül toprak direnci ii. Topraklama tesisi yayılma direnci iii. Topraklama direnci iv. Toplam topraklama direnci 16

v. Topraklama empedansı vi. Darbe topraklama direnci 2. Sıfırlama tanımı ve yapımı 3. Potansiyel dengelemesi yapımı 4. Elektrik sistemleri(şebeke)tanım ve şekilleri a. TN sistemi b. TT sistemi c. IT sistemi 5. Temel topraklaması b. Yapıldığı yerler ve kullanılan elemanlar c. Yapım işlem sırası d. Yapımında dikkat edilecek hususlar 6. Topraklamalar yönetmeliği 7. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği B. BİNA İÇİ TOPRAKLAMA 1. Topraklama iletkenini çekme a. Topraklama iletkeni özelliği b. Topraklama iletkenini çekme işlem sırası c. İletkeni çekmede dikkat edilecek hususlar 2. Topraklama iletkeni bağlantıları a. İşlem sırası 3. Toprak elektrodu montajı a. Toprak elektrodu özelliği b. Toprak elektrodunu gömmede dikkat edilecek hususlar 4. Topraklamalar yönetmeliği 5. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği C. TABLO TOPRAKLAMA 1. Topraklama iletkenini çekme a. Topraklama iletkeni özelliği b. Topraklama iletkenini çekme işlem sırası c. İletkeni çekmede dikkat edilecek hususlar 2. Topraklama iletkeninin tablo ve panoya bağlantıları a. İşlem sırası 3. Toprak elektrodu montajı a. Toprak elektrodu özelliği b. Toprak elektrodunu gömmede dikkat edilecek hususlar 4. Topraklamalar yönetmeliği 5. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği D. TOPRAKLAMA DİRENCİNİ ÖLÇME 1. Toprak ve yalıtkanlık direnci ölçen aletler a. Çeşitleri b. Yapıları c. Çalışma prensipleri 2. Topraklama direncini ölçme 17

a. Toprak direnci tanımı b. Topraklama direnç sınır değerleri c. Topraklama direnç ölçme düzeneğini kurma d. Topraklama direnç ölçme işlem sırası e. Topraklama direnç ölçümünde dikkat edilecek hususlar 3. Yalıtkanlık direncini ölçme a. Yalıtkanlık direnç tanımı b. Yalıtkanlık direnç ölçüm çeşitleri i. Her iletkenin toprağa karşı yalıtkanlığı ii. İletkenlerin birbirine karşı yalıtkanlığı c. Yalıtkanlık direnç sınır değerleri d. Yalıtkanlık direnç ölçme düzeneğini kurma e. Yalıtkanlık direnç ölçme işlem sırası f. Yalıtkanlık direnç ölçümünde dikkat edilecek hususlar 4. Topraklamalar yönetmeliği 5. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği E. PARATONER TESİSATI 1. Paratöner sistemi ve görevi b. Yapıldığı yerler c. Çeşitleri i. Faraday kafesi ii. Franklin çubuğu iii. Radyoaktif paratöner(yeni tesislerde kullanılmayacaktır) d. Paratöner elemanları i. İniş iletkenleri ii. Yakalama çubuğu iii. Direk iv. Bağlantı parçaları v. Topraklama elemanları 2. Paratöner sistemi montaj ve bağlantıları a. Kurulum yerine göre sistemi seçme b. Montaj ve bağlantı işlem sırası c. Montaj ve bağlantılarda dikkat edilecek hususlar d. Topraklamalar yönetmeliği e. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) TEMEL TOPRAKLAMASI 20 BİNA İÇİ TOPRAKLAMA 20 TABLO TOPRAKLAMA 20 TOPRAKLAMA DİRENCİNİ ÖLÇME 20 PARATONER TESİSATI 20 18

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : KUVVET TESİSATI DÖŞEME YÖNTEMLERİ SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. GENEL AMAÇ: Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TSE ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak, kuvvet tesisatı döşeme yöntemlerini uygulayabilecektir. AMAÇLAR: 1. Kuvvet tesisatını duvar üstünden kroşe veya kanal ile döşeyebilecektir. 2. Kuvvet tesisatını tavana montajlı kanallar ile yapabilecektir. 3. Kuvvet tesisatını yer altından beton kanal içinde döşeyebilir. 4. Kuvvet tesisatını Busbar kanal enerji dağıtım sistemiyle yapabilir. İÇERİK A. DUVAR ÜZERİNE MONTAJ 1. Kuvvet tesisatı b. Yapım yerleri 2. Kuvvet tesisatının duvar üzerinden yapımı a. Duvardan döşeme çeşitleri ve yapım gereçleri özellikleri i. Kroşelerle yapımı ii. Kanal ile yapımı iii. Konsollarla yapımı b. Kuvvet tesisatında kullanılan kablo özellikleri c. Kuvvet tesisatının kroşelerle yapımı işlem sırası ve dikkat edilecek hususlar d. Kuvvet tesisatının kanal ile yapımı işlem sırası ve dikkat edilecek hususlar e. Kuvvet tesisatının konsollarla yapımı işlem sırası ve dikkat edilecek hususlar 3. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 19

B. TAVAN ÜZERİNE MONTAJ 1. Kanal çeşitleri b. Yapım gereçleri i. Saçtan ii. Sert plastikten 2. Kuvvet tesisatının tavana montajlı kanallar ile yapımı a. Kuvvet tesisatının tavandan kanal ile yapımı işlem sırası 3. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği C. BETON KANAL İLE MONTAJ 1. Beton kanal ve özellikleri a. Standart boyutları b. Kanal kapağı c. Kanaldaki konsollar 2. Kuvvet tesisatının beton kanaldan yapımı a. İşlem sırası 3. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği D. BUSBAR KANAL İLE MONTAJ 1. Busbar kanal ve özellikleri b. Avantajları c. Kullanım yerleri d. Yapım gereçleri e. Standart boyutları f. Akım taşıma kapasiteleri g. Kullanıldığı yerlere göre çeşitleri 2. Kuvvet tesisatının busbar kanal ile yapımı a. İşlem sırası 3. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) DUVAR ÜZERİNE MONTAJ 25 TAVAN ÜZERİNE MONTAJ 25 BETON KANAL İLE MONTAJ 25 BUSBAR KANAL İLE MONTAJ 25 20

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI MODÜL ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ :ELEKTRİK TESİSAT ve PANO MONTÖRLÜĞÜ :YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ :KUVVET TESİSLERİNDE MOTOR ve ŞALTER BAĞLANTILARI SÜRE :40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, kuvvetli akım tesisleri ve elektrik iç tesisleri yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, kuvvet tesislerinde motorların ve şalterlerin bağlantılarını yapabilecektir. AMAÇLAR : 3. Asenkron motorların şalterlere bağlantılarını yapabilecektir. 4. Kuvvet tesisi fiş, priz, pano montaj ve bağlantılarını yapabilecektir. İÇERİK : C. ASENKRON MOTORLAR ve ŞALTERLER 5. Asenkron motorlar a. Asenkron motorların yapıları ve parçaları i. Stator ii. Rotor 1- Kısa devre çubuklu rotor 2- Sargılı rotor iii. Diğer asenkron motor parçaları b. Asenkron motor çeşitleri i. Üç fazlı asenkron motorlar 1- Üç fazlı asenkron motorların çalışma prensibi 2- Üç fazlı asenkron motorların bağlantı şekilleri 3- Üç fazlı asenkron motorların devir sayısı ve dönüş yönü değiştirilmesi 4- Üç fazlı asenkron motorların bir fazlı olarak çalıştırılması ii. Bir fazlı asenkron motorlar 1- Bir fazlı asenkron motorların yapısı ve çalışma prensibi 2- Bir fazlı yardımcı sargılı motor çeşitleri 3- Yardımcı sargıyı devreden çıkarma yöntemleri 4- Yardımcı sargılı motorların devir ayarı 21

5- Yardımcı sargılı motorların dönüş yönünün değiştirilmesi 6. Şalterler a. Şalter çeşitleri i. Yük şalterleri ii. Motor koruma (termik) şalterleri iii. Termik manyetik şalterler iv. Kollu (mekanik) yıldız üçgen şalterler v. Pako (paket) şalterler b. Şalter bağlantıları i. Şalter bağlantı kabloları özellikleri ii. Şalter bağlantılarında dikkat edilecek hususlar 7. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği D. ENDÜSTRİYEL FİŞ, PRİZ ve PANOLAR 7. Endüstriyel fiş ve prizler a. Fiş ve prizlerin görevleri b. Fiş ve prizlerin yapı özellikleri c. Fiş ve priz çeşitleri d. Endüstriyel fiş prizlerin montaj ve bağlantıları 8. Kuvvet dağıtım tabloları (panoları) e. Tablo çeşitleri i. Tiplerine göre dağıtım tabloları ii. Yapıldıkları malzemeye göre dağıtım tabloları iii. Kullanış amaçlarına göre dağıtım tabloları f. Kombinasyon tabloları (pano kutu) iii. Kombinasyon tablo yapısı iv. Kombinasyon tablo montaj ve bağlantıları g. Kuvvet panolarına kablo bağlantıları yapılması 9. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği KONULAR Yüzde(%) ASENKRON MOTORLAR ve ŞALTERLER 50 ENDÜSTRİYEL FİŞ, PRİZ ve PANOLAR 50 22

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : ENDÜSTRİYEL AYDINLATMA TESİSATLARI SÜRE : 40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ: : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TS ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak, endüstriyel aydınlatma tesisatlarını yapabilecektir. AMAÇLAR: 1. Atölye iç aydınlatma malzemelerini seçebilecektir. 2. Atölye iç aydınlatma tesisatı kablolarını çekebilecek ve eleman montajını yapabilecektir. 3. Binanın dış aydınlatma tesisatı kabloları çekebilecek ve eleman montajını yapabilecektir. İÇERİK: A. MALZEME SEÇİMİ 1. Atölye iç aydınlatma kablo özellikleri 2. Atölye iç aydınlatma armatürleri ve görevi b. Çeşitleri ve yapıları, bağlantı prensip şekilleri i. Fluoresant armatürler ii. Civa buharlı armatürler iii. Sodyum buharlı armatürler iv. Metal buharlı armatürler 3. Atölye iç aydınlatma armatür kontrol elemanları 4. Kuvvetli akı tesisleri yönetmeliği B. ATELYE İÇ AYDINLATMASI 1. Atölye iç aydınlatma armatür sayısı tespiti 2. Stroboskobik(göz yanılması) olay b. Oluş nedeni c. Önleme yöntemleri 23

3. Atölye aydınlatmasında kullanılan armatürlerin yerine montajı a. Montaj yerinin seçimi b. Montajda kullanılan araç, gereçler c. Yerine montajı işlem sırası d. Montajda dikkat edilecek hususlar 4. Kabloların çekilmesi a. Kablo çekimi yöntemi seçimi b. Kablo çekimi işlem sırası c. Dikkat edilecek hususlar 5. Armatür aydınlatma kontrol elemanları montajı a. İşlem sırası 6. Kablo bağlantılarının yapımı a. Bağlantı işlem sırası 7. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 8. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği C. ATELYE DIŞ AYDINLATMASI 1. Bina(Atölye) dış aydınlatma armatür sayısı tespiti 2. Bina dış aydınlatmasında kullanılan armatürlerin yerine montajı a. Montaj yerinin seçimi b. Montajda kullanılan araç, gereçler c. Yerine montajı işlem sırası d. Montajda dikkat edilecek hususlar 3. Kabloların çekilmesi a. Kablo çekimi yöntemi seçimi b. Kablo çekimi işlem sırası c. Dikkat edilecek hususlar 4. Armatür aydınlatma kontrol elemanları montajı a. İşlem sırası 5. Kablo bağlantılarının yapımı a. Bağlantı işlem sırası 6. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 7. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) MALZEME SEÇİMİ 30 ATELYE İÇ AYDINLATMA 35 ATELYE DIŞ AYDINLATMA 35 24

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN DAL DERS MODÜL : ELEKTRİK - ELEKTRONİK : ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞÜ : YAPI ELEKTRİK ve KUVVET TESİSLERİ : YAPI VE KUVVET TESİSATI BAKIM ONARIMI SÜRE : 40/16 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA GENEL AMAÇ: : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. Öğrenci, uygun ortam sağlandığında, TS,iç tesisleri ve kuvvetli akım yönetmeliğine uygun olarak, yapı kuvvet tesisatı bakım onarımını yapabilecektir. AMAÇLAR: 1. Aydınlatma tesisat bakım onarımını yapabilecektir. 2. Priz tesisat bakım onarımını yapabilecektir. 3. Yeraltı kablolarının onarımını yapabilecektir. 4. Kuvvet tesisi donanımlarının bakım onarımını yapabilecektir. İÇERİK: A. AYDINLATMA TESİSATI BAKIM ONARIMI 1. Aydınlatma tesisat kabloları bakım ve onarımını yapma a. Bakım onarımda kullanılan araç, gereçler b. Bakım onarım işlem sırası c. Bakım onarımda dikkat edilecek hususlar 2. Aydınlatma tesisat elemanları bakımını yapma a. Bakımda kullanılan araç, gereçler b. Bakım işlem sırası c. Bakımda dikkat edilecek hususlar 3. Aydınlatma tesisat elemanları onarımını yapma a. Onarımda kullanılan araç, gereçler b. Onarım işlem sırası c. Onarımda dikkat edilecek hususlar 4. Topraklamalar yönetmeliği 5. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği B. PRİZ TESİSATI BAKIM ONARIMI 1. Priz tesisat kabloları bakım ve onarımını yapma a. Bakım onarımda kullanılan araç, gereçler 25

b. Bakım onarım işlem sırası c. Bakım onarımda dikkat edilecek hususlar 2. Priz tesisat elemanları bakımını yapma a. Bakımda kullanılan araç, gereçler b. Bakım işlem sırası c. Bakımda dikkat edilecek hususlar 3. Priz tesisat elemanları onarımını yapma a. Onarımda kullanılan araç, gereçler b. Onarım işlem sırası c. Onarımda dikkat edilecek hususlar 4. Topraklamalar yönetmeliği C. YERALTI KABLOLARI BAKIM ONARIMI 1. Yeraltı kablo arıza tespit aleti b. Çeşitleri c. Basit çalışma prensibi 2. Yeraltı kablo arızasını tespit etme a. İşlem sırası 3. Yeraltı kablo ek mufu ve görevi b. Yardımcı gereçleri c. Ek muf yapımı i. İşlem sırası ii. Dikkat edilecek hususlar 4. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği D. KUVVET TESİSİ BAKIM ONARIMI 1. Kuvvet tesisi elemanlarının bakımı ve onarımını yapma a. Arıza tespit yöntemleri i. Ölçü aletleri ile tespit ii. Arızayı lokalize etme iii. Arıza gidermede emniyet ve güvenlik tedbirleri a. Pano ve tabloların bakımı ve onarımı b. Şalterlerin bakımı ve onarımı c. Kabloların onarımı d. Aydınlatma sistemlerinin bakım ve onarımı e. Kanal sistemlerinin bakımı ve onarımı f. Fiş priz onarımı g. Topraklama ve paratöner bakım ve onarımını yapma 2. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 3. Elektrik iç tesisleri yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR Yüzde(%) AYDINLATMA TESİSATI BAKIM ONARIMI 25 PRİZ TESİSATI BAKIM ONARIMI 25 YERALTI KABLOLARI BAKIM ONARIMI 25 KUVVET TESİSİ BAKIM ONARIMI 25 26