Dönem: 23 Yasama Yılı: 2 TBMM (S. Sayısı: 100) Özel Öğretim Kurumları Kanunu ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu (1/496) Not: Tasarı Başkanlıkça; tali olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler, esas olarak da Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonuna havale edilmiştir. T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar 07/01/2008 Genel Müdürlüğü Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1161/140 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 24/12/2007 tarihinde kararlaştırılan Özel Öğretim Kurumları Kanunu ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir. Gereğini arz ederim. Recep Tayyip Erdoğan Başbakan GENEL GEREKÇE Anayasanın 42 nci maddesinde; eğitim ve öğretimin, Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devlet gözetim ve denetimi altında yapılacağı hüküm altına alınmış, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 56 ncı maddesinde; eğitim ve öğretim hizmetlerinin Devlet adına yürütülmesinden, gözetim ve denetiminden Millî Eğitim Bakanlığının sorumlu olacağı, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 1 inci maddesinde ise; gerçek ve tüzel kişilerce açılacak özel öğretim kurumlarının Millî Eğitim Bakanlığından izin alınarak açılması öngörülmüştür. Eğitim ve öğretim sisteminin, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda sayılan genel amaçları gerçekleştirecek şekilde düzenlenmesinin temini bakımından gözetim ve denetimin tek çatı altında birleştirilmesi önem arz etmektedir. Bu itibarla, eğitim ve öğretim kurumlarının ilk basamağı olan özel kreş ve gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinin gözetim ve denetiminin de Millî Eğitim Bakanlığınca yürütülmesinin yerinde olacağı değerlendirilmiş ve Tasarı bu amaçla hazırlanmıştır. MADDE GEREKÇELERİ Madde 1- Özel kreş ve gündüz bakımevlerinin Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olarak ve bu Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde açılması ve işletilmesini teminen 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 2 nci maddesine "özel kreş ve gündüz bakımevleri" ibaresi eklenerek bu kurumların 5580 sayılı Kanun kapsamına dahil edilmesi öngörülmüştür. Madde 2- Madde ile, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili yönetmelik hükümlerine uygun olarak açılan ve faaliyetini sürdüren özel kreş ve
gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinin Millî Eğitim Bakanlığınca belirlenen esaslara uygun olarak açılış izinlerini 31/12/2008 tarihine kadar yenilemesi, 2828 sayılı Kanun uyarınca açılış izni verilen söz konusu kuruluşların mevzuat çerçevesinde yürütülmekte olan nakil, devir, program ilavesi veya iptali, personel ve denetleme işlemlerinin geçiş sürecinin sonuna kadar Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından yerine getirilmesi ve Kanunun yürürlüğe girmesinden önce anılan kuruluşları açmak üzere yapılan başvuruların Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından sonuçlandırılması öngörülmüştür. Madde 3- Madde ile, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununda yer alan kreş ve gündüz bakımevleri ile ilgili hükümler yürürlükten kaldırılmaktadır. Madde 4- Yürürlük maddesidir. Madde 5- Yürütme maddesidir. Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Esas No.: 1/496 31/01/2008 Karar No.: 5 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Millî Eğitim Bakanlığınca hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca 07/01/2008 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 16/01/2008 tarihinde tali komisyon olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler, esas komisyon olarak Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonuna havale edilen "Özel Öğretim Kurumları Kanunu ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı (1/496)", Komisyonumuzun 30 Ocak 2008 tarihli 5 inci toplantısında görüşülmüştür. Toplantıya, Millî Eğitim Bakanlığı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ile Özürlüler İdaresi Başkanlığı yetkilileri katılmışlardır. Tasarının gerekçesinde; eğitim ve öğretim sisteminin, 14/06/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda sayılan genel amaçları gerçekleştirecek şekilde düzenlenmesinin temini bakımından gözetim ve denetimin tek çatı altında birleştirilmesinin daha iyi olacağı, Eğitim ve öğretim kurumlarının ilk basamağı olan özel kreş ve gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinin gözetim ve denetiminin Millî Eğitim Bakanlığınca yürütülmesinin yerinde olacağı, ifade edilmiştir. Tasarı ile özel kreş ve gündüz bakımevlerinin Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ve bu Bakanlıkça belirlenen esaslar dahilinde açılması, işletilmesi ve denetlenmesi öngörülmektedir. Tasarının sunuş konuşması ve sonrasında yapılan eleştiri ve öneriler sonucunda ilgili kurum temsilcileri; - Bu Tasarının yasalaşmasıyla, özel kreş ve gündüz bakımevleri ile çocuk kulüplerinin, bundan böyle Bakanlığın belirlediği kriterlere göre; işletim, eğitim ve denetimde standart birliğinin sağlanacağını, - Türkiye'de okul öncesi okullaşma oranının % 27 ve okul öncesi eğitimden yararlanan çocuk sayısının 40 bin olduğunu, - Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumunun kimsesiz ve desteğe muhtaç çocuklara hizmet sunan ve 81 ilde örgütlenmiş bir kamu kurumu olduğunu, - SHÇEK, asıl amacının kimsesizlere yardım eden bir kuruluş olmakla birlikte, günümüzde yapısal değişikliğe uğramıştır. Kurum olarak mümkün olduğu sürece maddi olanak sağlanmak suretiyle çocukların ailelerin yanında yetişmelerinin teşvik edildiğini, ayrıca sevgi evleri projesi ile çocukların 10-12 kişilik odalarda kaldıklarını ve bu uygulamadan olumlu sonuçların alındığını, böylece çocukların okul sendromunun oldukça aşağıya çekildiğini, - Özel kreş ve gündüz bakımevlerinin Millî Eğitim Bakanlığına devredilmesinin herhangi bir yük oluşturmayacağını çünkü bu kuruluşlar daha önce Bakanlık müfettişleri tarafından denetlenmekte iken bu denetimin tasarı ile ruhsata bağlandığını,
- Millî Eğitim Bakanlığı, oluşabilecek bütün hazırlıkların yapıldığını, eğitim kurumları için ortak standartların oluşturulmasının amaçlandığını, günümüzde eğitimin çocuğun ana rahmine düştüğü andan itibaren başladığının kabul edildiğini, - Okul öncesi öğretmenlerin her yıl eğitildiğini, kreşlerin bir programının olduğunu ve ilgili uzman kuruluşlarla birlikte çalıştıklarını bu anlamda meslek okulları ve üniversitelerin ilgili bölümleriyle iş birliği içinde çalıştıklarını, - Bu eğitim kurumları da ilköğretim okulları ve liselerde olduğu gibi il, ilçe milli eğitim müdürlükleri kapsamında denetime tabi olacağını. Bu uygulamayla, ülke genelindeki kaçak kreşlerin de önüne geçileceğini, - Tasarı üzerinde görüşlerini açıklayan kurum temsilcileri bu Tasarı'yı ittifakla hazırladıklarını ve bu Tasarının kanunlaşmasını olumlu gördüklerini, ifade etmişlerdir. Tasarının tümü ve maddeleri üzerindeki görüşmelerde Komisyonumuza katılan milletvekilleri; - Bütün eğitim kurumlarının Millî Eğitim Bakanlığına bağlanması ve onun gözetim ve denetiminde olmasının doğru bir yaklaşım olacağını, - SHÇEK, bu tasarıyla özel kreş ve bakımevlerinin Millî Eğitim Bakanlığına bağlanmasının olumlu olduğunu ve kurumun asıl amacına dönerek kimsesizleri ve desteğe muhtaç olanlara yardım etmesinin gerekli olduğunu, - SHÇEK'in kimsesiz ve desteğe muhtaç çocuklara gereği gibi bakmadığını, bu çocukların, zaman zaman mafyanın, fuhuş ve uyuşturucu batağına saplandıklarını ve terör örgütlerin birer elamanı haline gelebildiklerini, - SHÇEK, kimsesiz ve desteğe sahip çocuklar için eğitim ve rehabilitasyonu sağlanmalı ve bu kurumların "Yatılı İlköğretim Bölge Okulları" ile daha aktif hale getirilmesi gerektiğini, - 0-3 yaş grubundaki çocuklarının bakımlarının söz konusu olduğu, bu çocukların eğitimle bir ilgisinin bulunmadığı ve ayrıca ilköğretim müfettişlerin bu çocukların denetimi için yeterli bilgi ve formasyona sahip olmadıklarını, ifade etmişlerdir. Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasından sonra maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir. Tasarının; - Çerçeve 1 inci maddesinin görüşmelerinde verilen önergenin kabulüyle, 5580 sayılı Kanuna eklenen (p) bendinin metninde geçen "0-3 ile 3-6 yaş grubu" şeklindeki ibarenin, uygulamada karışıklığa neden olabileceği, bunun yerine uygulama birlikteliğini sağlamak ve tereddütleri ortadan kaldırmak açısından; çocuk yaşının yıl yerine, ay olarak belirlenmesinin daha uygun olacağı, bu kapsamda, yıl olarak geçen ibarenin "36 aya kadar olan" ve "36-72 ay" olarak değiştirmek suretiyle, - Çerçeve 2 nci maddesiyle, 24/05/1983 tarihli ve 2828 sayılı Kanuna eklenen Geçici 1 inci maddenin görüşmelerinde verilen önergenin kabul edilmesiyle, Geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasında geçen "Özel öğretim kurumlarına ilişkin yönetmelik" ibaresi yerine daha geniş kapsamlı olan "özel öğretim kurumları mevzuatı" ibaresi tercih edilmiş, ayrıca ikinci fıkranın anlam karışıklığını gidermek ve birinci fıkrada açılış izinlerinin yenilenmesi için öngörülen son tarihin belirtilmiş olması nedeniyle tekerrürden kaçınmak bakımından "Açılış izinlerinin yenilenmesine kadar" ibaresi fıkra metninden çıkartılmak suretiyle, - Çerçeve 3 üncü maddesi kanun tekniğine uygunluğunun sağlanması amacıyla redaksiyona tabi tutulmak suretiyle, - Yürürlük ve yürütmeyi düzenleyen 4 ve 5 inci maddeler aynen, Kabul edilmiştir. Tasarının tümü oya sunulmuş ve Komisyonumuzca oy birliğiyle kabul edilmiştir. Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur. Başkan Kâtip Üye Mehmet Sağlam Gülşen Orhan Avni Erdemir Kahramanmaraş Van Amasya
Ahmet Duran Bulut Fetani Battal Beytullah Asil Balıkesir Bayburt Eskişehir Fatma Nur Serter Necla Arat Avni Doğan İstanbul İstanbul Kahramanmaraş Durdu Özbolat Fikri Işık Sami Güçlü Kahramanmaraş Kocaeli Konya Akif Akkuş Ömer İnan İbrahim Mete Doğruer Mersin Mersin Osmaniye Abdurrahman Dodurgalı Hamza Yerlikaya Osman Kılıç Sinop Sivas Sivas Üye Muharrem İnce Yalova HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI KANUNU İLE SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TASARISI MADDE 1-8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 2 nci maddesinin (b) bendine "özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri" ibaresinden sonra gelmek üzere ", özel kreş ve gündüz bakımevleri" ibaresi ile aynı maddeye aşağıdaki (p) bendi eklenmiştir. "p) Özel kreş ve gündüz bakımevleri: 0-3 yaş grubundaki çocukların bakımlarını, 3-6 yaş grubundaki çocukların eğitimlerini gerçekleştirmek, bedensel ve ruhsal sağlıklarını korumak ve geliştirmek ve bu çocuklara temel değer ve alışkanlıkları kazandırmak amacıyla açılan ve yatılı olmayan özel öğretim kurumlarını," MADDE 2-5580 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. "GEÇİCİ MADDE 5-24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili yönetmelik hükümleri gereği izin almış olan özel kreş ve gündüz bakımevleri Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılan özel öğretim kurumlarına ilişkin yönetmelik ile ilgili diğer mevzuat hükümlerine uygun olarak açılış izinlerini, özel çocuk kulüpleri ise açılış izinlerini özel öğrenci etüt eğitim merkezi olarak 31/12/2008 tarihine kadar yenilerler. Açılış izinlerinin yenilenmesine kadar söz konusu kuruluşların her türlü iş ve işlemleri 31/12/2008 tarihine kadar Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu mevzuatı çerçevesinde Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir. Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne kuruluş açmak üzere yapılan ancak bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte henüz sonuçlandırılmamış başvurular, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu mevzuatı çerçevesinde Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından iki ay içinde sonuçlandırılır." MADDE 3-24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 3 üncü maddesinin (f) bendinin (3) numaralı alt bendi ile 9 uncu maddesinin (c) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 4- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 5- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI KANUNU İLE SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TASARISI MADDE 1-8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 2 nci maddesinin (b) bendine
"özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri" ibaresinden sonra gelmek üzere ", özel kreş ve gündüz bakımevleri" ibaresi ile aynı maddeye aşağıdaki (p) bendi eklenmiştir. "p) Özel kreş ve gündüz bakımevleri: 36 aya kadar olan çocukların bakım ve eğitimlerini, 36-72 ay grubundaki çocukların eğitimlerini gerçekleştirmek, bedensel ve ruhsal sağlıklarını korumak ve geliştirmek ve bu çocuklara temel değer ve alışkanlıkları kazandırmak amacıyla açılan ve yatılı olmayan özel öğretim kurumlarını," MADDE 2-5580 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. "GEÇİCİ MADDE 5-24/5/1983 tarihli 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili yönetmelik hükümleri gereği izin almış olan özel kreş ve gündüz bakım evleri; Millî Eğitim Bakanlığı özel öğretim kurumları mevzuatı hükümlerine uygun olarak açılış izinlerini, özel çocuk kulüpleri ise, açılış izinlerini özel öğrenci etüt eğitim merkezi olarak 31/12/2008 tarihine kadar yenilerler. Söz konusu kuruluşların her türlü iş ve işlemleri 31/12/2008 tarihine kadar, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir. Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne kuruluş açmak üzere yapılan ancak bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte henüz sonuçlandırılmamış başvurular, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu mevzuatı çerçevesinde Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından iki ay içinde sonuçlandırılır." MADDE 3-2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 3 üncü maddesinin (f) bendinin (3) numaralı alt bendi ile 9 uncu maddesinin (c) bendi yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 4- Tasarının 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. MADDE 5- Tasarının 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. Recep Tayyip Erdoðan Baþbakan Devlet Bak. ve Baþb. Yrd. Devlet Bak. ve Baþb. Yrd. Devlet Bak. ve Baþb. Yrd. C. Çiçek H. Yazıcı N. Ekren Devlet Bakaný Devlet Bakaný Devlet Bakanı M. Aydın M. Başesgioğlu K. Tüzmen Devlet Bakaný Devlet Bakaný Devlet Bakaný N. Çubukçu M. Şimşek M. S. Yazıcıoğlu Adalet Bakanı Millî Savunma Bakaný Ýçiþleri Bakaný M. A. Şahin M. V. Gönül B. Atalay Dışişleri Bakanı Maliye Bakanı Millî Eğitim Bakanı A. Babacan K. Unakıtan H. Çelik Bayındırlık ve İskân Bakanı Sağlık Bakanı Ulaştırma Bakanı F. N. Özak R. Akdağ B. Yıldırım Tarım ve Köyişleri Bakanı Çalışma ve Sos. Güv. Sanayi ve Ticaret Bakanı Bakanı M. M. Eker F. Çelik M. Z. Çağlayan En. ve Tab. Kay. Bakanı Kültür ve Turizm Bakanı Çevre ve Orman Bakanı M. H. Güler E. Günay V. Eroğlu