E-BAĞCILIK VE ŞARAPÇILIK Dr. Gültekin ÖZDEMİR Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü 21280, Diyarbakır E-posta: gozdemir@gmail.com ÖZET Günümüzde hayatın tüm alanlarında olduğu gibi tarımsal faaliyetler içerisinde de internet in önemi sürekli olarak artmaktadır. Bu teknolojiyi kullanarak araştırıcılar kendi uzmanlık alanları ile ilgili Web sayfalarından farklı bilgiler edinebildikleri gibi aynı konuda çalışan diğer uzmanların bir araya gelerek oluşturdukları haber gruplarına üye olmak suretiyle de kendi bilgi ve tecrübelerini paylaşabilmekte veya grup üyelerine sorular yönelterek güncel bilgilere sahip olabilmektedirler. E-bağcılık ve şarapçılık; internet teknolojileri kullanılarak bağcılık ve şarapçılık konularındaki gelişmelerin çiftçilere, öğrencilere, araştırıcılara, kamu ve özel sektör kuruluşlarındaki görevlilerin erişimlerine sunulması ve bunlardan yararlanmalarını sağlayan organizasyonlardır. E-bağcılık ve şarapçılık kavramı yalnızca konu ile ilgili kitlelerin bir araya getirildiği bir web sitesi değil aynı zamanda tüm işlemlerin online gerçekleştirilebilmesi sayesinde bir iletişim ve aktif katılımın sağlandığı bir hizmet platformudur. Bu bildiri ile ülkemizde 1998 yılından beri yayınlanmakta olan, internet teki ilk ve tek Türkçe e-bağcılık ve şarapçılık organizasyonu www.bagcilik.org uygulamaları hakkında bilgiler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: e-bağcılık, Şarapçılık, Bagcilik.Org, İnternet, Bilişim GİRİŞ İnternet, insanların gün geçtikçe artan, üretilen bilgiyi saklama, paylaşma ve ona kolayca erişim istekleri sonucunda meydana gelmiş bir teknolojidir. Bazı araştırıcılar tarafından Bilgi Denizi olarak adlandırılan bu teknoloji sayesinde insanlar pek çok konudaki bilgiye kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde sahip olabilmektedir. Diğer pek çok sektörde olduğu gibi tarım sektöründe de internetin kullanımı önemli kolaylıklar sağlamaktadır. Tarla, meyve, sebze, bağ ve süs bitkileri yetiştiriciliği, seracılık, hayvancılık ile uğraşan kişiler internet sayesinde yeni çeşit, fidan, tohum, anaç, yetiştirme, sera malzemeleri ve hayvan yetiştirime tekniklerine ilişkin konularında güncel bilgilere ulaşabilmekte, konu uzmanları ile birebir iletişim kurabilmekte ve ürünlerini internet üzerinden satabilmektedirler. Ülkemiz gibi nüfusunun %40'ından fazlasının tarımla uğraştığı ve ekonomisi büyük ölçüde tarım ve tarıma dayalı sanayiye bağlı olan ekonomilerde bilginin yaygınlaştırılmasının önemi oldukça büyüktür. Bu önem göz önüne alınarak İnternet ve Bilişim Konferansları kapsamında düzenlenen oturumlarda, Tarımsal Bilişim konusuna da yer verilmekte ve bu konularda bildiriler sunulmaktadır. Bu toplantılarda tarımsal üretimin pek çok alanında bilişim teknolojilerinin kullanımı konularında bilgiler sunulmuş ve ülkemiz
tarımının geleceği açısından tarımsal bilişim faaliyetlerine, özellikle de internete gereken önemin verilmesinin gerekliliği vurgulanmaktadır. Ülkemizde tarım işletmelerinin daha verimli ve etkin bir yapıya kavuşturulmasında bilişim teknolojilerinin kullanılması büyük önem taşımaktadır. Özellikle 1990'lı yılların ikinci yarısında patlama gösteren ve içinde bulunduğumuz Bilgi Çağı 'nın temel teknolojisi olarak görülen İnternet'in diğer tüm alanlarda olduğu kadar tarımda da önemli gelişmelere ve yeni ufukların doğmasına neden olacağı kesindir. Çok büyük ve eşsiz bir kütüphane ve bilgi kaynağı olarak İnternet, yüzyılın en önemli olgularından birisidir. Artık kaynak taramak, ürün satın almak veya satmak, kitap sipariş etmek, gazete okumak, herhangi bir konu üzerinde çalışan birilerinin adresini temin etmek gibi şeyler de ilk başvurduğumuz kaynakların başında İnternet ve özelde de Web Siteleri gelmektedir. Bugün internet ortamında tarımsal konularda oluşturulmuş binlerce veritabanına ulaşmak ve bilgi taramak artık saniyeler almaktadır. Kurumlar ve şirketler, işlerini Sanal Ticaret veya Sanal İş olarak İnternet'e taşımaktadırlar. Bitkisel veya hayvansal materyal temininden, üretime pazarlamaya ve eğitime kadar tarımın hemen her alanından yüzlerce firmanın yer aldığı bu ortamda her konuda bilgiye erişmek mümkündür. Ülkemizi İnternet'le nasıl ileri götürürüz 'ün tartışılmaya başlandığı, e-dönüşüm, e- Türkiye ve e-devlet kavramlarının geniş kitlelerle tanıştırıldığı ve bireylerden, sivil topluma, özel sektörden, kamuya, meslek örgütlerinden demokratik kitle örgütlerine kadar herkesin olanakları ölçüsünde katkı vermeye davet edildiği Türkiye Internetinin 14. yılında bu bildiri ile ülkemizin ilk ve tek e-bağcılık ve şarapçılık uygulaması olan www.bagcilik.org web sitesi ve bu sitedeki hizmetler hakkında bilgiler verilmiştir. BAĞCILIK VE ŞARAPÇILIK WEB SİTESİ www.bagcilik.org Ülkemiz Bağcılık ve Şarapçılığının sahip olduğu potansiyel dikkate alınarak, verim ve kalitenin arttırılmasında, Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili her türlü bilginin, ortaya çıkarılması, sınıflandırılması, kullanılması, dağıtımı ve depolanmasına olanak tanıyacak yeni projelerin hazırlanması ve bunların hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu durum dikkate alınarak hazırlanan www.bagcilik.org projesi; Bağcılık ve Şarapçılık konularında internet'teki Türkçe yayın eksikliğini gidermek ve ülkemizde bu konuda çalışan akademisyen, öğrenci ve üreticilerimiz ile diğer ilgililere, fidan temininden, bağ yerinin seçimine, budamadan, sulama ve gübrelemeye, ilaçlamadan muhafaza ve pazarlamaya kadar tüm konularda bilgiler sunmaya çalışan, hizmetlerin online gerçekleştirilebildiği bir e-bağcılık ve şarapçılık uygulamasıdır.
1998 yılında kurulan site 2003 yılında dönüştürülen aktif tasarımı ile üyelerinin site hizmetlerine online katkıda bulunmalarına imkan tanımaktadır. Şu anda 3 593 üyesi bulunan siteyi her gün yaklaşık 2000-2500 kişi ziyaret etmekte ve ortalama 4000-4500 tıklama gerçekleştirilmektedir. www.bagcilik.org; Haberler, Makaleler, Fotograflar, Dosyalar, Etkinlikler, Anketler, Kitaplar, Bağlantılar, E-Listeler, Üzüm Üreticileri, Şarap Üreticileri, Şarap Mekanları, Pöportajlar, Fidan Talepleri, Seri İlanlar, Uzmanlar, Bağcılar Konuşuyor, Bitkisel Üretim Bilgileri, Dipnotlar, Şiirler, Dörtlükler, Takvim, Anında Mesajlaşma, Üyelik sistemi gibi farklı hizmetlerin sunulduğu bölümlerden oluşmaktadır. Bu bölümler ve sitenin sunduğu hizmetler aşağıdaki özet olarak verilmiştir. HABERLER Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili güncel haberlerin üye ve ziyaretçilere duyurularak bu konudaki gelişmeler hakkında bilgi verilmesidir. Haber Kaynakları; Haber Ajansları, Gazeteler, Dergiler, Üyeler. Şu an sitede farklı kategorilerde 1436 Haber bulunmaktadır. Bu haberler aşağıda belirtilen kategorilerde olup haber sayıları yanlarında verilmiştir. Tarım (382) Bilişim Teknolojileri (58) Şarap (403) Dergi (2) Pazarlama (36) Edebiyat ve Şarap (1) Yetiştirme Tekniği (6) Gezi (12) Organik Tarım (60) İçki (41) Bağ Bölgeleri (64) Kurum ve Kuruluşlar (4) Ekoloji (63) Örtü altı yetiştiriciliği (5) Kuru Üzüm (14) Sağlık (94) Yeni Bağ Tesisi (6) Üzüm ve Şaraba Dair Şiirler (19) Seminer, Sempozyum, Panel, Fuar, Kurs, Anketler (1) Toplantılar (56) Basında www.bagcilik.org (5) Duyuru (125) Çeşitler (9) Yayınlar (42) Hastalık ve Zararlılar (2) MAKALELER Amaç; Üniversiteler, Araştırma Enstitüleri vd. kuruluşlar tarafından Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili olarak yapılmış araştırmalardan özellikle uygulamaya yönelik olanların sonuçlarına ilişkin makaleler konusunda üye ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesidir.
Makale Kaynakları; Sempozyum, Kongre, Panel vb. Kitapçıkları, Üniversiteler, Araştırma Enstitüleri, Özel Sektör Firmaları, Tarım Bakanlığı Yayın Dairesi, Yabancı Üniversitelerin Yayınları, Basın Kuruluşları, Haber Ajansları, Üyeler. Şu an sitede farklı kategorilerde 172 Makale bulunmaktadır. Bu makaleler aşağıda belirtilen kategorilerde olup makale sayıları yanlarında verilmiştir. Tarım (55) Örtüaltı Yetiştiriciliği (1) Şarap (21) Sağlık (4) Tarım Politikaları (19) Serbest Kürsü (1) Toprak (16) Sulama (2) Çoğaltma-Fidancılık (10) Yetiştirme tekniği (2) Organik Tarım (6) Gübreleme (2) Bilişim (6) Islah (4) Hastalık ve Zararlılar (5) Kuru Üzüm (2) Türkiye Bağcılığı (3) Kurum ve Kuruluşlar (1) Yeni Bağ Tesisi (3) Mevzuat (3) Terbiye Şekli (2) Bağcılık Takvimi (1) Diğer (4) Budama (1) Çeşitler (1) FOTOGRAFLAR Amaç; Üzüm çeşitleri, bağ alanları, şarap ürünleri gibi Bağcılık ve Şarapçılık konusu ile ilgili fotografların üye ve ziyaretçilerle paylaşılmasıdır. Fotoğraf Kaynakları; Fotoğraf çekimleri, Yabancı web siteleri, Bağcılık ve Şarapçılık Katalogları, Özel firmaların yayınları, Üyeler. Şu an sitede farklı kategorilerde 201 Fotograf bulunmaktadır. Bu fotograflar aşağıda belirtilen kategorilerde olup fotograf sayıları yanlarında verilmiştir. Çeşitler (53) Şarap Evi (5) Şarap (51) İnsanlar (3) Kitaplar-Dergiler (37) Kamu ve Özel Kuruluşlar (3) Bağlar (21) Mekanizasyon (1) Asma (16) Budama-Terbiye Şekli (1) Grafik (9) Çoğaltma (1)
DOSYALAR Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili farklı konularda hazırlanmış güncel bilgileri içeren pdf, doc veya html formatındaki dosyaların üye ve ziyaretçilerin bilgilisine sunulmasıdır. Dosya Kaynakları; Veri Tabanları, Üyeler, Üniversiteler, Araştırma Enstitüleri, Özel Sektör Firmaları, Yabancı web siteleri. Şu an sitede farklı kategorilerde 28 Dosya bulunmaktadır. Bu dosyalar aşağıda belirtilen kategorilerde olup dosya sayıları yanlarında verilmiştir. Bağ tesisi (6) Terbiye Şekli (1) Hastalık ve Zararlılar (5) Ülkeler (1) Üretim (4) Ampelografi (1) Çeşitler (3) Budama (1) Şarap (2) Gübreleme (1) Tarım (2) Muhafaza (1) ETKİNLİKLER Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık konusunda ülkemizde veya diğer ülkelerde gerçekleştirilen fuar, sempozyum, gezi vb. etkinlikler konusunda üye ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesidir. Etkinlik Kaynakları; Üyeler, Üniversiteler, Araştırma Enstitüleri, Özel Sektör Firmaları, Yabancı web siteleri. Şu an sitede farklı kategorilerde 84 Etkinlik bulunmaktadır. Bu etkinlikler aşağıda belirtilen kategorilerde olup etkinlik sayıları yanlarında verilmiştir. Fuarlar (33) Sempozyumlar (4) Toplantılar (15) Paneller (3) Kongreler (7) Kurslar (2) Seminerler (6) Festivaller (2) Tadımlar (6) Konferanslar (1) Geziler (4) Duyurular (1) KİTAPLAR Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili olarak yayınlanmış yerli ve yabancı kitaplar konusunda üye ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesidir. Kitap Kaynakları; Yayın evleri, Kitap pazarlama firmaları, Üyeler, Üniversiteler, Özel Sektör Firmaları, Yabancı web siteleri.
Şu an sitede farklı kategorilerde 88 Kitap bulunmaktadır. Bu kitaplar aşağıda belirtilen kategorilerde olup kitap sayıları yanlarında verilmiştir. Web üzerinden erişilebilen ücretsiz kitaplar (5) İngilizce Bazı Bağcılık Kitapları (21) Türkçe Bazı Bağcılık Kitapları (12) İngilizce Bazı Şarap Kitapları (33) Türkçe Bazı Şarap Kitapları (4) Dergiler (13) BAĞLANTILAR Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili web siteleri hakkında üye ve ziyaretçilerin bilgilendirilmesidir. Bağlantı Kaynakları; Ziyaretçiler, Üyeler, Özel Sektör Firmaları, Yabancı web siteleri. Şu an sitede farklı kategorilerde 750 bağlantı kaydı bulunmaktadır. Bağlantılar bölümü www.tarimsiteleri.com ismi ile ayrı bir site haline dönüştürülmüş olup bu site üzerinden bağlantılara erişilebilmektedir. E-LİSTELER Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili kitleleri bir araya toplayıp bilgi akışının sağlanmasıdır. Bu listeler Google Grupları içerisinde yer almakta olup isimleri ve üye sayıları aşağıda verilmiştir (http://www.bagcilik.org/gruplar.asp); Bağcılık ve Şarapçılık Haber Grubu (218) Bahçe Bitkileri Haber Grubu (223) Fidancılık Haber Grubu (249) Tarımsal Bilişim Haber Grubu(169) ÜZÜM ÜRETİCİLERİ Amaç; Ülkemizde üzüm üreten kişi kurum ve kuruluşlara ilişkin bilgilerin kayıt altına alınarak, bunlar arasında iletişim ortamının yaratılmasıdır. Bu bölüme üreticiler kendileri kayıt olmakta ve yetiştirdiği üzüm çeşitlerinden iletişim bilgilerine kadar istedikleri pek çok bilgiyi bu bölümde yayınlayabilmektedirler. Kayıtlı Üzüm Üreticisi Sayısı: 10 ŞARAP ÜRETİCİLERİ Amaç; Ülkemizde şarap üreten kişi kurum ve kuruluşlara ilişkin bilgilerin kayıt altına alınarak, bunlar arasında iletişim ortamının yaratılmasıdır.
Bu bölüme üreticiler kendileri kayıt olmakta ve ürettiği şaraplardan iletişim bilgilerine kadar istedikleri pek çok bilgiyi bu bölümde yayınlayabilmektedirler. Kayıtlı Şarap Üreticisi Sayısı: 26 ŞARAP MEKANLARI Amaç; Ülkemizde faaliyet gösteren şarap mekanlarına ilişkin bilgilerin kayıt altına alınarak, bunlar arasında iletişim ortamının yaratılmasıdır. Bu bölüme mekan sahipleri kendileri kayıt olmakta ve mekanları ile ilgili pek çok bilgiyi bu bölümde yayınlayabilmektedirler. Kayıtlı Şarap Mekanı Sayısı: 27 PÖPORTAJLAR Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar ile bunların faaliyetleri konusunda üye ve ziyaretçileri bilgilendirilmesidir. Bu amaçla sektörün önemli kurum ve kuruluşları ile röportajlar yapılmakta ve bunlar sitede yayınlanmaktadır. Kayıtlı Röportaj Sayısı: 2 1. Türkiye nin en büyük asma fidanı üreticilerinden SİMGARDEN Röportajı. 2. Şarap Üreticisi CORVUS Röportajı. FİDAN TALEPLERİ Amaç; Bağ tesisi sırasında ihtiyaç duyulan asma fidanlarının temini ve fidan üreten kişi ve kurumların fidanlarını satabilmelerine olanak tanıyacak iletişim ortamının yaratılmasıdır. Bu amaçla sadece asma değil meyve, sebze, süs bitkilerine ilişkin fidan ve tohum alım satım taleplerinin yayınlandığı www.fidefidan.com sitesi hazırlanmıştır. Şu an sitede farklı kategorilerde 630 alım-satım talep kaydı bulunmaktadır. Bu talepler aşağıda belirtilen kategorilerde olup talep sayıları yanlarında verilmiştir. Asma Fidanları [21] Danışmanlık [6] Diğer [16] Diğer Fidanlar [26] Diğer Tohum & Fide [4] Meyve Fideleri [2] Sebzeler &Tohum & Fide [7] Süs Bitkileri [39] Turunçgil Fidanları [15] Zeytin Fidanları [30]
Meyve Fidanları [102] SERİ İLANLAR Amaç; Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili kişi, kurum ve kuruluşların ürün alım satımından, danışmanlık hizmetine kadar pek çok farklı kategorideki ilanlarını ilgili kitlelere ulaştırmalarına olanak tanımak. Bu amaçla www.tarimilan.com sitesi hazırlanmış olup tüm ilanlar bu sitede yayınlanmaktadır. Şu an sitede farklı kategorilerde 321 ilan kaydı bulunmaktadır. Bu ilanlar aşağıda belirtilen kategorilerde olup ilan sayıları yanlarında verilmiştir. Fide & Fidan[67] İş Arayanlar[6] Ürün Satım[63] İş Birliği Teklifleri[2] Makina & Techizat[34] Krediler & Destekler[1] Arazi[2] Laboratuvar & Analizler[1] Danışmanlık[5] Nakliye & Taşımacılık[0] Diğer[2] Sertifika & Belge & Rapor[1] Eleman Arayanlar[1] Ürün Alım[2] Etkinlikler[1] Yayınlar[4] İhaleler[0] UZMANLAR Amaç; Ülkemizde Bağcılık ve Şarapçılık konusunda uzman olan kişilerin uzmanlık bilgilerinin, yayınlarının ve iletişim bilgilerine erişim olanağının sağlanmasıdır. Bu amaçla www.tarimuzmanlari.com sitesi hazırlanmış olup tüm uzman bilgileri bu sitede yayınlanmaktadır. Şu an sitede farklı kategorilerde 934 Tarım Uzmanı kaydı bulunmaktadır. Bu kayıtlardan 41 tanesi Bağcılık uzmanına ait olup uzmanların 17 yayınına ulaşılabilmektedir. BAĞCILAR KONUŞUYOR Bağcılarımızın yaşadıkları sorunlar ve bu sorunların çözümüne ilişkin görüşlerini yazabildikleri Bağcılar Konuşuyor bölümü oluşturulmuş olup bu bölümde şu anda 21 kayıtlı görüş bulunmaktadır.
SONUÇ Günümüzde Bağcılık ve Şarapçılık ile ilgili pek çok bilgiyi İnternet teknolojilerini ulanarak edinmek mümkündür. Son yıllarda bağcılık için uygun ekolojilerin belirlenmesinden, bu ekolojilerde yetiştirilecek üzüm çeşitlerinin seçimine ve bu çeşitlerin olgunluk zamanlarının tespitinden hastalık ve zararlı risklerine kadar çok sayıda bilgiyi ebağcılık ve şarapçılık uygulamaları ile edinmek mümkün hale gelmiştir. Dünya bağcılığında söz sahibi ülkelerde uygulanmaya başlayan bu teknolojilerden ülkemizin de vakit geçirmeden yararlanması gerekmektedir. Dünyanın bağcılık için en elverişli iklim kuşağı üzerinde bulunan ve 7-8 bin yıl önce asmanın kültüre alındığı yer olan ülkemizde, bu teknolojilerin ilgili kitlelere tanıtılması yanında kitleleri bir araya toplayarak bir iletişim platformu yaratmaya çalışan e-bağcılık ve şarapçılık alanında ülkemizin ilk ve tek sitesi durumundaki www.bagcilik.org yeni projeler ile hizmetlerine devam edecektir. KAYNAKLAR 1. Bağcılık ve Şarapçılık Sitesi http://www.bagcilik.org 2. Gül, A., 2003. İnternet ve beklentiler. http://ziraat.cu.edu.tr/aykutgul/belgeler/internetvebeklentiler.pdf 3. Cebeci, Z., 2001. Tarım ve bilişim: nereden nereye?. Tarımda bilişim teknolojileri 4. sempozyumu, sayfa:200-212, Kahramanmaraş. http://www.ksu.edu.tr/tbt4s_full/tbt4s_full/menu_full/anamenu.html 4. Ozdemir, G. ve Tangolar, S., 2003. Bağcılık ve Şarapçılığın İnternet'teki yeri. Türkiye IV. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. 08-12 Eylül 2003, Antalya.