ISSN : 1308-7231 iozdemir@ogu.edu.tr 2010 www.newwsa.com Eskisehir-Turkey



Benzer belgeler
Yapı Yaklaşık Maliyeti ve Hakediş Hesaplamalarında Sunucu Tabanlı Uygulamalar: e-metraj Yazılımı

ĠnĢaat Yönetimi Alanında Yapı Maliyeti Hesapları Ġçin Sunucu Tabanlı Uygulamalar

Selçuk Üniversitesi ISSN 1302/6178 Journal of Technical-Online BİLGİSAYAR DESTEKLİ İNŞAAT MALİYET ANALİZLERİ

Bina Tipi Yapılar için CAD Tabanlı Metraj Programı

Fırat Üniversitesi Personel Otomasyonu

FIRAT ÜNİVERSİTESİ PERSONEL OTOMASYONU

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı :OSMAN AYTEKİN. 2. Doğum Tarihi : Unvanı :YRD.DOÇ.DR.

Kurumsal Yönetim Sistemleri Sistemleri

İçerik Yönetim Sistemi ile Örnek Bir Web Sayfası Tasarımı

Bilecik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Moodle Uzaktan Öğretim Sistemi

SU KALITE SİSTEMİ. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu

MOODLE UZAKTAN ÖĞRETİM SİSTEMİ

Turquaz. Açık kodlu muhasebe yazılımı Turquaz Proje Grubu

CEO - Yönetim Raporlama Sistemi

İnşaat Stok Yönetiminde Barkod Kontrollü Malzeme Takip Sistemi için Sunucu Tabanlı Uygulamalar

UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ. Uzaktan Eğitim ve Oryantasyon. Sayı 1 / Eylül 2017 İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ

Akademik Özgeçmiş Tabanlı Fakülte Bilgi Sistemi

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Akademisyenler İçin Dinamik Web Sistemi Uygulaması

Web Tabanlı Ödev-Proje Takip Sistemi İçin Veri Tabanı ve Site Tasarımı. Database and Site Design for Web Based Homework-Project Follow System

Atılım Üniversitesi Bilgi & Đletişim Teknolojileri Müdürlüğü Sistem Yönetim Uzmanı Görev Tanımı

Hızlı Sistem Kurulumu ve Yönetimi İçin Yeni Bir Yaklaşım: SUSE Stüdyo

Bina Tipi Yapılar için DWG Proje Dosyaları Kullanılarak Metraj Hesaplanması

ÖZGÜR YAZILIMLAR İLE J2EE

1.PROGRAMLAMAYA GİRİŞ

08217 Internet Programcılığı I Internet Programming I

Atılım Üniversitesi Bilgi & Đletişim Teknolojileri Müdürlüğü Sistem Yönetim Uzman Yardımcısı Görev Tanımı

Veri Tabanı-I 1.Hafta

WAMP SERVER KURULUMU


CENG 302 Yazılım Mühendisliği Yazılım Mimarisi - Devam. Alper UĞUR

Script. Statik Sayfa. Dinamik Sayfa. Dinamik Web Sitelerinin Avantajları. İçerik Yönetim Sistemi. PHP Nedir? Avantajları.

ESİS Projesi. Kaynaklar Bakanlığı

DESTEK DOKÜMANI. Ürün : Tiger Enterprise/ Tiger Plus/ Go Plus/Go Bölüm : Kurulum İşlemleri

Veritabanı Dersi. Teoriden Pratiğe. Çağıltay N.E., Tokdemir G. Veritabanı Sistemleri Dersi -Bölüm XXV: Web'den Erişim Çağıltay, N., Tokdemir, G.

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Birim BALCI 2. Doğum Tarihi : Unvanı : Yrd. Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans

YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ BÖLÜMÜ YENİ DERS MÜFREDATI (1) FAKÜLTESİ: İŞLETME FAKÜLTESİ / BUSINESS SCHOOL

Coslat Monitor (Raporcu)

Bilgi Servisleri (IS)

MODSECURITY DENETİM KAYITLARINI ANLAMAK. Gökhan Alkan,

Mesut Genez. Kişisel Bilgiler. Eğitim Bilgileri. İş Tecrübesi 1 / 6. Adres Bilgileri

Google Web Toolkit ile Öğretim Elemanı Otomasyon Sistemi

BioAffix Ones Technology nin tescilli markasıdır.

TÜBİTAK ULAKBİM ELEKTRONİK İMZA ENTEGRASYONU HİZMET ALIMI TEKNİK ŞARTNAMESİ

BioAffix Ones Technology nin tescilli markasıdır.

KURUMSAL PORTAL TASARIMI

yenilikçi bir yatırım yönetim sistemine giriş yapın.

EKLER EK 12UY0106-5/A4-1:

Akıllı telefonlar, avuçiçi bilgisayarlar ile taşınabilir (cep) telefonların özelliklerini birleştiren cihazlardır. Akıllı telefonlar kullanıcıların

BioAffix Ones Technology nin tescilli markasıdır.

S.O.S Günışığı Lojistik Saha Operasyon Sistemi

SAĞLIK BİLGİ SİSTEMLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ

TLife Warehouse Management System365 Cloud

BIM Building Information Modeling Teknolojilerine Bakış. Tarcan Kiper Şubat 2012

Ders Tanıtım Sunumu. Internet Programming II. Elbistan Meslek Yüksek Okulu Bahar Yarıyılı. 26 Şub Öğr. Gör.

NETFİLTER VE LİNUX TABANLI BİR FİREBOX TASARIMI

cofaso ile farkı yaşayın Şubat

T.C. MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ Uzaktan Öğretim Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü

PHP 1. Hafta 1. Sunum

YÖK TEZLERİ PROJE KELİME TARAMASI

JetSMS Direct Çözümü

Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Bölüm - 3

IDE4DB Veritabanı Geliştirme Platformu Bitirme Projesi Sunumu

Linux İşletim Sistemi Tanıtımı

Arş. Gör. Mümine KAYA

dcc.com Nedir? Neler yapabilir? Nasıl Kullanılır?

Bilgi ve İletişim Teknolojileri (JFM 102) Ders 7. LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ. LINUX Yapısı

BioAffix Ones Technology nin tescilli markasıdır.

Akademik Özgeçmiş Tabanlı Fakülte Bilgi Sistemi

Veri Toplama Sistemini

1 / 5. Mehmet Alper Şen. Kıdemli Yazılım Uzmanı. İletişim Bilgileri

ProFTPD FTP Sunucusu. Devrim GÜNDÜZ. TR.NET Sistem Destek Uzmanı.

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

@6 SERİSİ ÜRÜN KURULUMU

HİTİT Muhasebe Aktarım Kurulum ve Kullanım Kılavuzu (Netsis Modülü)

PHP I PHP I. E. Fatih Yetkin. 26 Eylül 2011

Powered by

Mimar Sinan Mahallesi 151. Sokak Reyyan Evleri No=1 Daire=9 Atakum / SAMSUN. Kerem ERZURUMLU

İnternet Programcılığı

Türkiye Barolar Birliği internet sitesi

HSE RADAR. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi Uygulama, Denetim, Eğitim ve Takip HSE GLOBAL YAZILIM A.Ş. 11 Mart 2016

VERİ MADENCİLİĞİ (Web Madenciliği)

Sisteminiz Artık Daha Güvenli ve Sorunsuz...

İşlem Terminali (TW) Kurulum Kılavuzu BIST Sürüm:

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ELMADAĞ MESLEK YÜKSEKOKULU BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ

15xx versiyonu Tarihli Arşivin İçeriği

SIRA NO SORUMLU BİRİM FAALİYET SORUMLU DURUM AÇIKLAMA

SEKTÖREL ÇÖZÜM GELİŞTİRME YÖNTEMLERİ

AKINSOFT Franchise Server 2 Yardım Dokümanı

Değerli Datasoft Kullanıcısı;

İşletme ve Devreye Alma Planı Yerel Okul Sunucusu Uygulama Yazılımları Prototipi TRscaler Technology Solutions

Y. Nasuh Erturan- Nergis Gürel Rafet Çevik Prof. Dr. Kürşat Çağıltay

TCMB Deneyim Raporu. Kurumsal Java Uygulama Platformu. Sacit Uluırmak. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sistem Araştırma ve Planlama Müdürlüğü

e- - ÇED- 1 DOĞAKA Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Eğitim Semineri Yrd. Doç. Dr. Ergün PEHLİVAN Mayıs /27/14

TC KİMLİK NO SMS GÖNDERİM SOAP API

BÖLÜM-11 BİLGİ YÖNETİM SİSTEMİ ÇALIŞMALARI 45.DÖNEM ÇALIŞMA RAPORU

İNTERNET PROGRAMCILIĞI - II

Video Konferans ve Kurumsal İletişim Sistemi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Odyometri Laboratuvar Testleri Solunum Fonksiyon Testi Göz Tetkikleri Akciğer Grafisi. İSG ve Mobil Sağlık Hizmeti Yazılımı.

Daha detaylı bilgi ve teklif için adresine eposta gönderebilirsiniz.

Transkript:

ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2012, Volume: 7, Number: 1, Article Number: 1A0299 Osman Murat Kaya 1 Osman Aytekin 2 Hakan Kuşan 3 İlker Özdemir 4 Osmangazi University 1-2-4 NWSA-ENGINEERING SCIENCES Dumlupinar University 3 Received: June 2011 tasarim@osmanmuratkaya.com Accepted: January 2012 oaytekin@ogu.edu.tr Series : 1A hkusan@dpu.edu.tr ISSN : 1308-7231 iozdemir@ogu.edu.tr 2010 www.newwsa.com Eskisehir-Turkey İNŞAAT YÖNETİMİ ALANINDA YAPI MALİYETİ HESAPLARI İÇİN SUNUCU TABANLI UYGULAMALAR ÖZET Bu çalışmada, şantiyedeki uygulamaların anında merkez büroya internet üzerinden ulaştırılması için MySQL veritabanı ve PHP programlama dili kullanılarak sunucu tabanlı bir yazılım oluşturulmuştur. Bu yazılım yardımıyla uzaktan erişim sağlayan istemcilerin (şantiyedekilerin) sözleşme ve iş programına uygun güncel verilerle yapıların yaklaşık maliyetini ve hakediş hesaplamalarını yapılabilme olanakları araştırılmıştır. Ayrıca geliştirilen bu program yardımıyla uygulama projesine ait daha düzenli bir CPM iş programı yapılabilmekte, bu iş programına uygun olarak aylık hakedişleri ve yapı yaklaşık maliyeti hesaplanabilmektedir. Geliştirilen yazılım, proje ile ilgili ihtiyaç duyulan tüm verilere ve parametrelere etkin ve hızlı bir şekilde ulaşılmasına olanak sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Hakediş, Yaklaşık Yapı Maliyeti, Metraj, PHP, MySQL, Veritabanı, CPM, Gantt, Stok APPLICATIONS OF SERVER BASED SOFTWARE FOR FIRST COST ESTIMATING IN CONSTRUCTION MANANGEMENT ABSTRACT In this study, server based software has been developed using MySQL database and PHP programming language for instantly transferring the construction-site activities and data on the internet from site to central office of construction firm. Using this software, it has been researched facilities to estimate the first cost and monthly payments amount of construction based on the transmitted data by clients that is assorted and updated according to the construction contract, planning and scheduling. Also this coded software can prepare a CPM construction activities, monthly payment amounts and first-cost of construction according to these CPM activities. This developed software can supply required data and parameters very quickly and instantly. Keywords: Monthly Payment Amount, First-Cost Estimating, Bill of Quantity, PHP, MySQL, CPM (Critical Path Method)

1. GİRİŞ (INTRODUCTION) İnşaat firmalarının sektördeki varlıklarını devam ettirebilmeleri ve yaptıkları işlerde yakaladıkları başarıyı sürdürebilmelerinde en önemli unsur yapım alanındaki (şantiyedeki) bilgilerin merkez yönetime hızlı bir şekilde iletilmesi ve şantiye ile merkez yönetim arasındaki bilgi transferinin günün gelişen teknolojilerine uygun şekilde aktarılmasına bağlıdır [1]. Yapım yönetimi alanında ülkemizde çok çeşitli yazılımlar kullanılmaktadır. Sektördeki firmalar ülke koşullarına uyan yabancı kaynaklı yazılımları ve yerli yazılım sektörü tarafından üretilmiş yazılımları aynı ortamda kullanmaktadırlar. Yerli yazılım sektörü daha çok ülke koşullarına göre yazılım üretilmemiş alanlarda öne çıkmaktadır [2]. Dağıtımlı ve coğrafik yayılmış ortakların işbirliği yaptıkları sanal işletmeler, iş modellerini desteklemek için bugün hala güçlü ortamlara, Internet aracılığı ile çok miktarda veri kaynaklarına erişim sağlama ve multimedya bilişim yönetimine ihtiyaç duymaktadırlar [3]. Dikbaş ve Yitmen, çoklu-proje ortamında çalışan web tabanlı bütünleşik yönetim sistemi modelini Doğu Akdeniz Üniversitesi Kampüs İnşaat Projeleri için önermiştir [4]. Rojas ve Songers, Colorado Üniversitesi Boulder Kampüsü ndeki inşaat projeleri için, Saha Kontrol ve Raporlama Sistemi adı altında web merkezli bir raporlama ve kontrol uygulama sistemi geliştirmiştir [5]. Saad, inşaat projelerinde ilerleme raporları ve dokümantasyon amaçlı farklı proje elemanları tarafından kullanılan interaktif multimedya sistemini önermiştir [6]. Akinsola ve arkadaşları, bütünleşik bilişim teknolojisi araçlarını kullanarak şantiye yönetim süreçlerinin performanslarını geliştirici ve üretimi artırıcı bir yapım süreci modelini geliştirmiştir [7]. Furusaka ve arkadaşları, internet aracılığı ile web tabanlı proje bilgi paylaşımı için bir sistem geliştirmiştir ve kalite bilgilerini hafızasında tutan elektronik bir format önermiştir [8]. Kaya ve arkadaşları, inşaat sektöründe gerekli malzemelerin merkez ya da şantiye stokunda etkin bir şekilde takibinin yapılabilmesi, malzemelerin kullanım ömrü bitmeden imalatta kullanımının sağlanması amacıyla kullanılacak olan barkod kontrollü malzeme takip sistemi için sunucu tabanlı bir yazılım geliştirmişlerdir [9]. Bu çalışmada, şantiyede imalatı tamamlanan, devam eden veya başlayacak uygulamalara ait verilerin eş zamanlı olarak merkez büro tarafından çevrim içi takibini sağlayan, isteğe göre raporları internet üzerinden çalışma zamanlı olarak taşınabilir dosya formatında e-posta gönderen bir sistem geliştirilmiştir. Sistemin betiği PHP olup veritabanı MySQL dir. Bunun yanı sıra üçüncü parti bazı profesyonel bileşenlerde sisteme entegre edilmiştir. Bu yazılım yardımıyla uzaktan erişim sağlayan istemcilerin (şantiyedekilerin) iş programına uygun ve güncel verilerle yapıların yaklaşık maliyetini ve hakediş hesaplamalarını yapılabilme olanakları araştırılmıştır. Bu amaçla geliştirilen program uzaktan erişim ile uygulama projesine ait CPM iş programını yapabilmekte, bu iş programına uygun olarak aylık hakedişleri ve yapı yaklaşık maliyeti hesaplayabilmektedir. Geliştirilen yazılım, proje ile ilgili ihtiyaç duyulan tüm verilere ve parametrelere etkin ve hızlı bir şekilde ulaşılmasına olanak sağlamaktadır. Ayrıca yazılım, üst yönetim (merkez büro) ile uygulayıcılar (şantiye) arasında anlık iletişim için geliştirilen modül sayesinde Internet üzerinden doğrudan şifreli bir köprü vazifesi görmektedir. Geliştirilen yazılımının verimli bir şekilde kullanımının kontrolü amacıyla inşaat mühendisliği eğitiminde özellikle yapı yaklaşık maliyeti ve hakediş hesaplamaları üzerine bitirme (mezuniyet) projeleri alan öğrencilerin kullanımına sunulmuş ve başarılı sonuçlar alınmıştır. Daha ileriki çalışmalarda da bu yazılımının mevzuat ile tam uyum içerisinde çalışabilen bir program haline getirilmesi için 274

gerekli alt yapı yazılımları tamamlandığında inşaat yönetimi alanında kullanılabilecek bir yazılım haline getirilebileceği öngörülmektedir. Ayrıca yazılımda jquery yardımıyla iş programındaki imalatları Gantt şeması olarak sunabilen modülün uygulanabilirliği MS Project ile karşılaştırılarak incelenmesi devam etmektedir. 2. ÇALIŞMANIN ÖNEMİ (RESEARCH SIGNIFICANCE) Bilişim teknolojilerinin hızla geliştiği günümüzde inşaat firmaları da artık bilgi yönetimi ve bilgi transferi alanlarında kendilerini yenilemek, bilişim teknolojilerinden yararlanılarak geliştirilmiş yazılımlar kullanmak suretiyle yapımını üstlendikleri işleri iş programlarına uygun ve daha az maliyette gerçekleştirmek çabası içerisinde olmalıdır. Bu çalışmada, şantiyedeki uygulamaların anında merkez büroya internet üzerinden ulaştırılması için MySQL veritabanı ve PHP programlama dili kullanılarak bir yazılım oluşturulmuştur. Bu yazılım yardımıyla uzaktan erişim sağlayan istemcilerin (şantiyedekilerin) iş programına uygun ve güncel verilerle yapıların yaklaşık maliyetini ve hakediş hesaplamalarını yapılabilme olanakları araştırılmıştır. Bu amaçla geliştirilen program uzaktan erişim ile uygulama projesine ait CPM iş programını yapabilmekte, bu iş programına uygun olarak aylık hakedişleri ve yapı yaklaşık maliyeti hesaplayabilmektedir. Geliştirilen yazılım, proje ile ilgili ihtiyaç duyulan tüm verilere ve parametrelere etkin ve hızlı bir şekilde ulaşılmasına olanak sağlamaktadır. Ayrıca yazılım, üst yönetim (merkez büro) ile uygulayıcılar (şantiye) arasında anlık iletişim için Internet üzerinden doğrudan bir köprü vazifesi görmektedir. Geliştirilen yazılımının verimli bir şekilde kullanımının kontrolü amacıyla inşaat mühendisliği eğitiminde özellikle yapı yaklaşık maliyeti ve hakediş hesaplamaları üzerine bitirme (mezuniyet) projeleri alan öğrencilerin kullanımına sunulmuş ve başarılı sonuçlar alınmıştır. Daha ileriki çalışmalarda da bu yazılımının mevzuat ile tam uyum içerisinde çalışabilen bir program haline getirilmesi için gerekli alt yapı yazılımları tamamlandığında inşaat yönetimi alanında kullanılabilecek bir yazılım haline getirilebileceği öngörülmektedir. 3. YAPI YAKLAŞIK MALİYETİ VE HAKEDİŞ UYGULAMALARI İÇİN GELİŞTİRİLMİŞ MEVCUT PROGRAMLARIN YAPISI (THE STRUCTURE OF EXITING SOFTWARES FOR APPROXIMATE COST OF CONSTRUCTION AND PROGRESS PAYMENT APPLICATIONS) Yapım yönetimi alanın da yaklaşık maliyet ve hakediş uygulamaları için farklı IDE lerde, değişik veritabanları kullanılarak yazılmış programlar mevcuttur. Bu programlar genelde Server Client tabanlı (genelde Win32 platformu üzerinde) çalışıp verinin istemciden sunucuya büyük veri paketleri gönderilmesi esasına dayanan programlardır. Bu tür programların kullanımı sırasında veri paketleri gönderimi için Server ve Client makinelerinde TCP/IP veya iletişim kalitesi bakımından daha sağlıksız olan UDP Portlarını da açmaktadır. Bu da kurumsal güvenlik zaafları ortaya çıkarabilmektedir. Bu zaafı kapatmak içinse ek bir masrafla üçüncü parti bir Firewall yazılımları ihtiyaç duyulmaktadır. Bu programların temel işleyişi üzerinde çalıştığımız yazılıma benzerlik gösterse de temelde farklıdır. İstemci (client) sunucu (server) büro (administrator client) arasında istemciden alınan verilerin internet üzerinden uzak veritabanı aktarılması ve bu aktarılan verilerin administrator istemci tarafından takip edilmesi esasına dayanır. Bu tür işlemlerde senkronizasyon hızı ve güvenliği düşük olmaktadır. Özellikle win32 tabanlı paket programlar derlenmiş program olduğundan dolayı ufak değişikler için bile tekrar derleme gereksinimi duymaktadır. Bu yüzden de sürüm farkından dolayı son kullanıcılar daima üreticiye bağımlıdır. 275

Bu tür programlar sözleşme dosyasındaki iş programlarına göre mevcut şantiyedeki yapılan uygulamaları veri olarak alıp gerekli düzenlemeler ve hesaplamalar yapılarak yaklaşık maliyetin ve aylık dönemlere ait hakedişlerin hesaplanmasında kullanılan basit ama çok sayıdaki işlemi kısa sürede yapıp bunları idarenin istediği formatta raporlar halinde sunabilmektedir. 4. ÇOK PLATFORMLU PROJE YÖNETİM YAZILIMI (MULTY-PLATFORM PROJECT MANAGEMENT SOFTWARE) Temel işleyişi, PHP & MySQL destekli, Apache 2.x, IIS vb. bir sunucu üzerine kurularak istemcinin girdiği verileri internet üzerinden anında veritabanı aktarılması ve bu aktarılan verilerin administrator istemci tarafından takip edilmesi esasına dayanmaktadır. 4.1. Yazılımın Sistem ve Bileşenleri (Systems and Components of Software) Win32 tabanlı paket programlar derlenmiş program olduğundan dolayı ufak değişikler için bile tekrar derleme gereksinimi duymaktadır. Bu tür sıkıntıları aşmak için Şekil 1 de gösterilen bir sistem yapısına ve bileşenlerine sahip olan bir yazılım geliştirilmiştir. Bu yazılımı kullanmak için kullanıcının bilgisayarına herhangi bir program yüklemesine gerek yoktur. Tamamen internet ortamında erişilebilecek olan programın genel işleyiş yapısı incelendiğinde, MySQL veri tabanına PHP, JQuery ve XHTML ile hazırlanmış bir interface (arayüz) sayfasına (giriş izni ve yetkilendirilmiş olan sayfalara) erişim sağlanarak eldeki veriler aktarılmaktadır. Yazılımdaki tüm kullanıcılar bu sayfaların dışında diğer bir ara yazılımla birim fiyatlara ait yeni veri girişi veya güncellemesi işlemlerini yapabilmektedir. Büyük firmalar ya kendi bünyelerinde oluşturdukları bilgi işlem merkezlerinde yazılan ya da yabancı kökenli ve oldukça pahalı bir takım paket programları kullanmak suretiyle stok yönetimi ile ilgili ihtiyaçlarını karşılamaktadırlar [10]. Kaya ve arkadaşları tarafından geliştirilen bağımsız stok yazılımı bu çalışmanın çekirdeğini oluşturan ana modüle temel stok yönetimi alt modülü olarak entegre edilerek, stoku bulunan ve bu yazılımlara ihtiyacı olan firmalar için büyük kolaylıklar sağlayacaktır [9]. Bu modülü aktif ve pasif kullanım seçenekleri olup, stok aktif olarak ayarlandığında yapılacak imalatlar sadece stoka önceden girilen kaynaklar üzerinden yapılabilmektedir. Pasif olarak ayarlandığında ise imalatlardan bağımsız stok kontrolü yapılabilmektedir. Şekil 1. Yazılımın sistem ve bileşenleri (Figure 1. Systems and components of software) 276

4.2. Yazılımın Genel Erişim Şeması ve Kullanıcı İşlemleri (Software Accessing and User Services) Şekil 2 de gösterilen genel erişim yapısı incelendiğinde; yazılım, sisteme bağlanan kullanıcıları giriş sayfası aracılığıyla veritabanındaki erişim seviyelerine göre ilgili oturum sayfalarına yönlendirmektedir. Ayrıca kullanıcı hatalı giriş yaptığında hata sayfasına yönlendirilerek giriş hata kaydı tutulmaktadır. Şekil 2. Yazılımın genel erişim yapısı (Figure 2. Structure of software accessing) Kullanıcı başarılı bir oturum açtıktan sonra yazılımın esas karşılama sayfasına yönlendirilmektedir. Yönlendirilen bu sayfada kullanıcının yapabileceği işlemler Şekil 3 deki akış diyagramında gösterilmektedir. Kullanıcı bu sayfadaki menüden projeler sekmesini kullanarak merkez büro tarafından tanımlanmış projelere ulaşabilmektedir. Mevcut tanımlanmış projelerden seçim yaparak ilgili projeye ait, proje genel bilgilerini düzenleyebilmektedir. Şekil 3. Kullanıcı işlemlerine ait akış diyagramı (Figure 3. Flowchart of clients activities) 277

Ayrıca imalat metrajları, taşıma birim fiyatları ve CPM iş programı ile ilgili veri girişlerini gerçekleştirebilmektedir. İmalatları CPM verilerini kullanarak GANTT şeması haline dönüştürebilmektedir ve Şekil 4 de gösterildiği gibi GANTT şeması kullanıcı ara yüzü üzerinden izlenebilmektedir. Girilen bu veriler ve sistemdeki önceden tanımlı birim fiyatlar kullanılarak projeye ait Yapı Yaklaşık Maliyeti ve Hakediş hesaplamaları yapılıp merkez büroya onay talebinde bulunulabilecektir. Şayet merkez yönetim girilen ve hesaplanan işlemler için olumlu onay verdiğinde, proje üzerinde değişik yapılmasına izin kaldırılacaktır. Daha sonra tüm kullanıcılar tarafından yine aynı sayfadaki raporlar sekmesini kullanılarak, ilgili projeye ait imalat metrajlarına, birim fiyatlara, Yapı Yaklaşık Maliyeti ve hakedişlerine ait bilgileri html formatında görebilecek, istendiğinde pdf formatında çıktı olarak alabileceklerdir. Yazılımın bu özelliği sayesinde istenildiğinde internetin olduğu herhangi bir yerde işletim sistemi gözetmeksizin pdf formatını destekleyen bir bilgisayar aracılığıyla bu raporlar incelenip çıktı olarak alınabilmektedir. Bunun dışında Facebook Sosyal API si ile kullanıcılar kendilerine ait bilgileri Facebook hesaplarından temin edebilmektedir. Ayrıca öğrenciler için sınırlı yetkilere sahip minimum özelliklere sahip tekil hesap sunabilmektedir. Şekil 4. Kullanıcı arayüzündeki GANTT şeması (Figure 4. GANTT schema in user interface) 5. SONUÇ VE ÖNERİLER (CONCLUSION AND RECOMMENDATIONS) Hızla gelişen bilişim teknolojileri ve bu teknolojilerin hemen her alanda kullanımının yaygınlaştığı günümüzde, web-tabanlı modellerin yönetim bilişim sistemleri ve teknolojileri konusundaki araştırmalarda yeterli seviyede kullanılmadığı gözlenmektedir. İnternet (tabanlı yazılımlar) yakın gelecekte inşaat firmalarının evrensel gelişiminin anahtarı olacaktır [11]. Bilgi doğruluğunu ve erişim kolaylığını, gereksiz dosyalama işlemlerini bertaraf ederek farklı ortamlardan bilgi paylaşımını, daha az zaman ve kaynak kullanarak etkin bir şekilde sağlayabilmektedir. Yapılan bu çalışma özellikle Türk inşaat sektöründe yüklenici açısından yapılması gereken inşaat yapım ve sözleşme yönetimi 278

alanındaki birçok işleve cevap verebilecek bir yazılımın geliştirilmesi bakımından güncel bir konudur. Bu amaçla geliştirilen yazılımın, proje ile ilgili ihtiyaç duyulan tüm verilere ve parametrelere etkin ve hızlı bir şekilde ulaşılmasına olanak sağlamaktadır. Ayrıca bu yazılım, üst yönetim (merkez büro) ile uygulayıcılar (şantiye) arasında anlık iletişim için Internet üzerinden doğrudan bir köprü vazifesi görmektedir. Bu çalışmaya konu olarak geliştirilen yazılımın inşaat yapım ve sözleşme yönetimi alanında sağladığı yararlar şöyle özetlenebilir: Taahhüt yoluyla iş yapan firmaların şantiyeye getirdikleri veya şantiyede bulunan ihrazat malzemelerinin miktarlarının anında tespitinin yapılmasıyla şirketin ihtiyaç duyduğu gerekli malzemenin temin edilmesinin planlanması (stok) bu modül yardımıyla kolaylıkla yapılabilmektedir. Yapım sözleşmelerine uygun iş programının oluşturulmasında yardımcı olması açısından geliştirilen GANTT modülü CPM (FAT) algoritmasına uygun girilen imalat iş sürelerini kullanarak proje tamamlanma zamanını, imalatlara ait başlama ve bitiş tarihleri, olası iş süreleri çubuk diyagramlar haline getirilerek imalatların yapımında çalışan iş gruplarının çalışma düzenini kolaylaştıracak çözümler vermektedir. İnşaatın yapım aşamasında ihtiyaç duyulan sözleşme bilgileri, sözleşme dosyası içerisindeki taşınabilir dosya formatındaki resmi belgeler, şirket tarafından kullanılan kurumsal ve resmi yazışmalarda kullanılan standart formlar. Muhasebe ve maliye ile ilgili standart formlar. İnşaat yapım ve sözleşme yönetimi alanında kullanılan çoğu paket programların kullanıcıları, yazılımın temin edilme bedeline ilave olarak gerekli sunucu sürümleri için özel şirket sunucusu ve teknik servisi için ek bir bütçe ayırmak zorundadır. Yazılımın kullanımı için ise ek bir bütçe ayırma gereği yoktur. Win32 tabanlı paket programların genelinde hem şantiye (istemci) hem merkez büro (sunucu) içim farklı programlar gereklidir. Oysa bu yazılım için böyle bir gereksinim yoktur. Çünkü tamamen bu program şantiyedeki ve merkez bürodaki kullanıcıları seviyesine göre ayırt etmektedir. Özellikle WinNT tabanlı sunuculardaki güvenlik açığından dolayı 3. parti ek bir Firewall (Güvenlik Duvarı) Yazılımına ihtiyaç duyulmaktadır. Çünkü kullanım esnasında kurumsal sunucunun içerdiği verilerin internet üzerinden gelebilecek saldırılara karşı korunması gerekmektedir. Yazılım ise üzerinde sunucunun güvenliğinin Unix tabanlı olması 3. bir güvenlik yazılımına gereksinim duymamaktadır. Unix tabanlı sunucular güvenlik alanında kendini ispatlamış sunucu işletim sistemleridir. Çünkü işletim sisteminin derlenebilir olması, gerekli güvenli önlemlerini istediğimiz derecede ayarlamamıza olanak sağlamaktadır. Yazılıma erişim ve veri tablolarında güvenlik önlemi 128 bit lik şifrelemenin yanı sıra kullanıcı dizinlerinde özel lisans dosyası oluşturulmaktadır. Bundan dolayı veri güvenliği açısından diğer profesyonel yazılımlardan hiçbir farklı yoktur. Win32 platformunda çalışan paket programların derlenmiş ve kapatılmış olmasından dolayı yeni sürüm veya değişiklikler için internet üzerinden indirme (up-to-date) ya da ürün CD/DVD sinin temin edilme yoluna gidilmektedir. Oysa yazılım açık kaynak kodlu olduğundan dolayı yazılımdaki her hangi bir değişiklikte kullanıcıların hiçbir işlem yapmasına gerek yoktur. Yazılım, şantiyede yapılan uygulamalar ile ilgili verileri anında merkez büroya ulaştırdığı için merkez büronun da bu verileri kontrol edip; yapılması gerekli olan imalat metrajlarının, birim fiyatların, iş programının, yapı yaklaşık 279

maliyetin ve hakedişlerin hazırlanmasında çok büyük kolaylıklar sağlanmaktadır. Yazılım, merkez büroca yapılması istenilen işlerin bildirilmesinde e-mail kullanımının yanı sıra kapalı sistem form mesajlarıyla sağlaması şantiye ile merkez büro arasındaki etkin iletişimi zaman fark etmeksizin sağlayabilmektedir. Ayrıca sisteme mobil erişimin de sağlanması iletişimi ve bilgi alış verişini daha da kolaylaştırmaktadır. Yazılımı diğer programların aksine sistemdeki veriler kullanılarak hazırlanmış hesapların (metraj listeleri, yeşil defter, yapılan işler listesi, icmal sayfaları, yaklaşık maliyet listeleri, iş programı listeleri vb.) raporlar haline getirilip çıktı alınmasında üzerinde Adobe Reader kurulu internet bağlantısı olan bir bilgisayardan başka bir yazılıma (frameworks vs) gereksinim duymamaktadır. Raporlama işlemi *.pdf, *.xls, *.csv ve html formatında yapılmaktadır. Yazılımının verimli bir şekilde kullanımının kontrolü amacıyla inşaat mühendisliği eğitiminde özellikle yapı yaklaşık maliyeti ve hakediş hesaplamaları üzerine bitirme (mezuniyet) projeleri alan öğrencilerin kullanımına sunulması hedeflenmektedir. Daha ileriki çalışmalarda da yazılımın mevzuat ile tam uyum içerisinde çalışabilen bir program haline getirilmesi için gerekli alt yapı yazılımları tamamlandığında sözleşme yönetimi alanında kullanılabilecek daha kapsamlı bir yazılım haline getirilebilecektir. NOT (NOTICE) Bu makale, 25-26-27 Kasım 2011 tarihleri arasında TMMOB Bursa İMO Şubesi tarafından düzenlenen 6.İnşaat Yönetimi Kongresi nde sözlü bildiri olarak sunulan, Kongre Oturum Başkanları ve Bilim Kurulu tarafından Başarılı bulunan ve hakemlik sürecinden geçirilen çalışmanın yeniden yapılandırılmış versiyonudur. KAYNAKLAR (REFERENCES) 1. Kaya, O.M., Aytekin, O., Kuşan, H. ve Özdemir, İ., (2010). Yapı Yaklaşık Maliyeti ve Hakediş Hesaplamalarında Sunucu Tabanlı Uygulamalar: e-metraj Yazılımı. Akademik Bilişim 2010 Özetler Kitabı, Muğla, s.105. 2. Yitmen, İ. ve Dikbaş, A., (2002). Web-Tabanlı Bütünleşik Yapım Yönetim Sistemi Modeli. İTÜ Dergisi /a, Cilt:1, Sayı:1. 3. Zarli, A. and Richaud, O., (1999). Requirements And Technology Integration For It-Based Business-Oriented Frameworks In Building And Construction. ITCON, 4, pp: 53-74. 4. Dikbas, A. and Yitmen, I., (1998). An Example of an Integrated Management Information System in Multi-project Scheduling for Construction Projects. Proceedings of 29th Annual Project Management Institute, Tides of Change 1998 Seminars & Symposium, Long Beach, California, pp:181-187. 5. Rojas, E.M. and Songer, A.D., (1999). Web-Centric Systems: A new Paradigm for Collaborative Engineering. Journal of Management in Enginering, 1, 15, pp:39-45. 6. Saad, I.M.H., (1999). The Project Reporter: Multimedia Progress Reporting for Construction Project. 8 th Proceedings of International Conference on Durability of Building Materials and Components, Service Life and Asset Management, Information Technology in Construction, CIB W78 Workshop, Vancouver, Canada, 4, pp: 2358-2369. 7. Akinsola, A., Dawood, N., and Hobbs, B., (2000). Construction Planning Process Improvement Using Information Technology Tools. Proceedings of CIT 2000-Taking The Construction Industry into the 21st Century, Reykjavik, pp: 40 51. 280

8. Furusaka, S., Kaneta, T., Ohta, M., Yamada, K., and Taira, T., (2000). Development and Management of a Quality Information System on Construction Site. Proceedings of CIT 2000-Taking the Construction Industry into the 21st Century, Reykjavik, pp:385-393. 9. Kaya, O.M., Aytekin, O. ve Kuşan, H., (2011). İnşaat stok Yönetiminde Barkod Kontrollü Malzeme Takip Sistemi için Sunucu Tabanlı Uygulamalar. Akademik Bilişim 2011 Özetler Kitabı, Malatya, s.17. 10. Çetiner, O., (2001). Malzeme Yönetimi İçin Bilgisayar Ortamında Bir Model Önerisi: Küçük İnşaat Firmaları Örneği. Doktora Tezi,Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. 11. Nitithamyong, P., and Skibniewsk Miroslaw J., (2004). Web-Based Construction Project Management Systems: How to Make Them Successful?. Automation in Construction 13, pp: 491-506. 281