T.C. ERZİNCAN BİNALİ YILDIRIM ÜNİVERSİTESİ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü Mesleki Uygulama Yönergesi BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu yönergenin amacı, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü güz ve bahar dönemleri Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulamaları 1 ve 2 derslerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu yönerge, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesindeki Sağlık Yönetimi Bölümü lisans (anadal, çift anadal, yandal) programına kayıtlı öğrencilerin yapacağı Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulamalarına ilişkin hükümleri kapsar. Dayanak MADDE 3 (1) Bu yönerge; 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Yönergede geçen; a) Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulamaları Dersi: Öğrencilerin Sağlık Yönetimi Bölümü 4. sınıf Güz ve Bahar döneminde sorumlu oldukları tüm dönemi kapsayan dersi, b) Sağlık Yönetimi Uygulama Koordinatörlüğü: İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ne bağlı Sağlık Yönetimi Bölümü Bölüm başkanı ve bölüm hocaları ile bölüm asistanlarını, c) Dekanlık Makamı: İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanlık Makamını, d) Kurum: İl Sağlık Müdürlüğü gibi öğrencinin uygulama yapacağı merkezin bağlı olduğu devlet dairesini, e) Kuruluş: Öğrencinin uygulama yapacağı kurumlara bağlı Erzincan Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi gibi alt birimleri, f) Eğitsel Danışman: Sağlık Yönetimi Uygulama Koordinatörlüğü nde görevli, öğrenciye süpervizörlük sağlayan akademik personeli, g) Kurum/Kuruluş Danışmanı: Öğrencinin uygulama yapacağı Kurum/Kuruluşta görevli, öğrenciye süpervizörlük sağlayan idari personeli, 1
h) Aylık Uygulama Devam Çizelgesi: Kuruluş danışmanı tarafından öğrencinin mesleki uygulamaya devam ettiği her gün için imzalanan çizelgeyi, i) Faaliyet Raporu: Öğrencinin uygulama dersi kapsamında Kuruluşta gözlemlediği ve bizzat uygulamasını gerçekleştirdiği çalışmaların kuramsal bilgiler çerçevesinde analiz edilerek yazıldığı, dönem boyunca 1 (bir) vize ve 1 (bir) final notu olmak üzere eğitsel danışmana teslim edilen raporu, j) Mesleki Uygulama Başvuru Formu: Öğrencinin uygulama dersi başlamadan önce uygulama yapacağı Kurum ve Kuruluşa başvururken kullanılan, üzerinde öğrenciye, okula ve mesleki uygulama yapılacak yere ait bilgi ve imzaların bulunduğu formu, k) Mesleki Uygulama Gizlilik Taahhütnamesi: Öğrencinin Kurum gizliliğine riayet ederek uygulama yapacağı yerdeki bilgileri ifşa etmeyeceğine dair taahhütnameyi, l) Genel Sağlık Sigortası Taahhütnamesi: Öğrencinin uygulama esnasında yararlanacağı, üniversite tarafından karşılanan İş Sağlığı Sigortası nı talep edip etmediğine dair taahhütnameyi, m) Kurum Danışmanı Öğrenci Değerlendirme Formu: Öğrencinin uygulama yapacağı Kurum/Kuruluşta görevli personelin öğrenci hakkındaki görüşlerini bildiren formu ifade etmektedir. İKİNCİ BÖLÜM Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersine İlişkin Esaslar Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersinin Amacı MADDE 5 (1) Öğrencinin Sağlık Yönetimi eğitiminde aldığı bilgi, beceri ve değerleri uygulama yaptığı alana aktarması, kendine ve mesleki bilgi beceri ve değerlerine ilişkin farkındalık kazanarak deneyim edinmesidir. Akademik takvim MADDE 6 (1) Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi, 7. ve 8. yarıyıl arasındaki tarihi kapsar. Öğretim süresi MADDE 7 (1) 7. ve 8. dönem yapılan Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi ne yönelik mesleki uygulama günleri ve saatleri, öğrencilerin yapacağı kurum, kuruluş ve Sağlık Yönetimi Bölümü Uygulama Koordinatörlüğü nün ortak kararı ile belirlenir. (2) Kurum ve kuruluş, öğrencilere haftada en fazla 2 (iki) iş günü mesleki uygulama yaptırabilir. (3) Her öğrenci, mesleki uygulamasının başında kurum ve kuruluşun beyan ettiği gün ve saatte mesleki uygulamaya gitmekle sorumludur. 2
(4) Ulaşım, rapor yazma ve öğle tatili için harcanan zamanlar bu süreye dâhil değildir. Derse kayıtlanma MADDE 8 (1) Sağlık yönetimi bölümü lisans ders müfredatı sürecine uygun olarak ders kayıtlanması yapılır. Dersin içeriği MADDE 9 (1) Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi; a) Öğrencilerin teorik olarak aldıkları bilgileri uygulama alanlarında pekiştirmelerini sağlamak, b) Hastane ve diğer sağlık kurum ve kuruluşlarının örgüt yapılarını ve işleyişlerini gözlemlemelerini ve değerlendirmelerini sağlamak, c) Sağlık kurumlarını merkez ve taşra örgütlerinin yapılanma ve işleyişleri yönünden gözlemlemelerini sağlamak, d) Sağlık verilerinin toplandığı, istatistiki işlemlerinin yapıldığı, değerlendirildiği kurum ve kuruluşlarda öğrencilerin veriler konusunda bilgilendirilmeleri ve veri analizi uygulaması yapmalarını sağlamak, e) Makro ve mikro düzeyde sağlık planlaması yapan kurum ve kuruluşlarda incelemelerde bulunmalarını sağlamak, f) Sağlık birimlerinin tıbbi organizasyonun işleyişi ile idari, mali ve teknik fonksiyonlarının işleyişine ilişkin uygulama eğitimi sağlamaktır (2) Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi nde öğrencilerden, derslerde edindikleri bilgi ve beceriler doğrultusunda ilkeli tutum ve davranışlar sergilemeleri ve bunları uygulamaya aktarmaları beklenmektedir. Uygulama dersi kapsamında öğrencilerden kuruluşlardaki mesleki uygulamaların yanında kuruluşların işleyişlerine katkı sağlamaları ve kurum amirlerinin emirlerine riayet etmeleri beklenmektedir. (3) Öğrencilerden; a) Sağlık Yönetimi eğitiminde uygulamanın önemi ve uygulama ile ilgili olarak sahip olunması gereken rol ve işlevleri iyi bir şekilde kavramaları, 3
b) Uygulama yapılan kuruluşun işleyiş ve düzeni, hedef kitlesi, içinde yer aldığı toplumun yapısı ve özellikleri hakkında yeterli bilgi edinmeleri, c) Uygulama yapılan kuruluşun diğer kuruluşlarla olan ilişkileri öğrenmeleri beklenmektedir. (4) Uygulama, Sağlık Yönetimi Bölümü Uygulama Koordinatörlüğü nce Sağlık Yönetimi ile doğrudan veya dolaylı olarak ilgisi bulunduğu tespit edilen kurum ve kuruluş ortamlarında yerine getirilir. Öğrencilerin Kuruluşlara Yerleştirilmesi MADDE 11 (1) İzin alınmasına yönelik resmi yazışmalar, Sağlık Yönetimi Bölümü Uygulama Koordinatörlüğü ile Dekanlık Makamı tarafından yapılır. Kurum ve kuruluşlarla yazışmalar, Sağlık Yönetimi Uygulama Dersi nden önceki güz dönemi boyunca yapılır. Bu nedenle, öğrencilerin dersi yüklenip yüklenemeyeceğine ilişkin durumlarını mutlaka program danışmanlarına ve Sağlık Yönetimi Bölümü Uygulama Koordinatörlüğü ne bildirmeleri çok önemlidir. (2) Öğrencilerin yerleştirildiği kuruluşlarla ilgili resmi yazışma sonuçlarına göre kuruluş ve öğrenci listesi ilan edilir. (3) 6.yarıyılın final haftasında öğrencilerle Uygulama Oryantasyon Toplantısı yapılır. Toplantıda öğrencilere uygulamaların ne şekilde yürütüleceği, çalışacakları kuruluşlar ve yapacakları çalışmalar hakkında genel bilgi verilir. Bu toplantıya tüm öğrencilerin katılımı zorunludur. Öğrenciler, yapılan duyuruları dikkatle takip etmelidir. Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersinin İşleyişi MADDE 12 (1) Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi Güz ve Bahar dönemlerinde açılır. Söz konusu bu ders, Sağlık Yönetimi işleyişini içeren ve Sağlık Yönetimi kurum ve kuruluşlarında bir eğitsel danışmanın süpervizyonu ve denetimi altında gerçekleştirilen bir uygulama alanına sahiptir. Uygulamada öğrenciler uygulama yaptıkları kuruluşun bir elemanı ve bir sağlık yöneticisi bilinci ile çalışırlar. (2) Öğrencinin uygulama yaptığı kuruluşta mesleki etik kurallar çerçevesinde davranması beklenir. Öğrencinin bu doğrultuda tutum göstermemesi, ders başarı notunu doğrudan etkiler. (3) Bahar döneminde yapılan Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi ne yönelik uygulama günleri ve saatleri, öğrencilerin uygulama yapacağı kurum, kuruluş ve Sağlık Yönetimi Bölümü Uygulama Koordinatörlüğü nün ortak kararı ile belirlenir. Kurum ve kuruluş, öğrencilere haftada en fazla 2 (iki) iş günü mesleki uygulama yaptırabilir. Her öğrenci, mesleki uygulama başında kurum ve kuruluşun beyan ettiği gün ve saatte 4
uygulamaya gitmekle sorumludur. Ulaşım, rapor yazma ve öğle tatili için harcanan zamanlar bu süreye dâhil değildir. (4) Öğrenciler, kuruluş danışmanlarına Sağlık Yönetimi Mesleki Uygulama Yönergesi ne nasıl ulaşacakları konusunda bilgi vermelidir. Ayrıca Uygulama Koordinatörlüğü, yönergeyi kuruluş danışmanlarına e-posta yoluyla iletir. (5) Öğrenciler eğitsel danışmanlarıyla belirleyecekleri süpervizyon saatlerinde okulda olurlar. Bu toplantılara katılım zorunludur. Eğitsel danışman ve kuruluş danışmanı ile iş birliğinin yoğunluk kazandığı bu aşamada öğrenciler, öğrenme sorumluluğunun kendilerinde olduğunu, kuruluş ve eğitsel danışmanın bu deneyimi kolaylaştırıcı bir rolü bulunduğunu unutmamalıdır. Süpervizyon toplantılarına hazırlıklı gelinmeli ve tartışmalara katılmaya çaba gösterilmelidir. (6) Öğrenci eğitsel danışmanla belirleyeceği saatlerde ayda bir defa olmak üzere süpervizyon toplantısını yapar. Eğitsel danışmanla yapılan süpervizyon toplantısında yoklama çizelgesi tutulur. Toplantıya, o ay ile ilgili belgelerini (devam çizelgesi ve diğer mesleki kayıtlar) hazırlamış olarak getirir. Yapılan mesleki çalışmayla ilgili rapor ve diğer kayıtlar dönemde iki defa olmak üzere eğitsel danışmana bir dosya halinde sunulur. Kayıtların ne zaman teslim edileceği ve getirileceği ile ilgili genel düzenlemeleri eğitsel danışman belirler. (7) Öğrenciler uygulamada mesleki çalışmalarını bütün ayrıntıları ile planlar. İyi bir planlama yapabilmek için mevcut tüm raporlar ve kayıtlar incelenmeli, kaynak kişilerle (kuruluş danışmanı, ilgili profesyoneller, akademisyenler vb.) görüşülmeli; kişi, grup veya toplumla ilgili gerekli tüm bilgiler toplanmalıdır. (8) Öğrencilerden, uygulamada mesleki çalışmaları ve sorumlulukları düzenli olarak yerine getirmesi beklenir. Rapor ve kayıtların zamanında ve düzenli getirilmesi kadar, rapor yazma formatına uygun oluşu ve mesleki dil kullanımı da yılsonu değerlendirme başarı puanında dikkate alınır. Öğrenci, söz konusu uygulama rapor ve belgelerine gerekli özeni göstermelidir. (9) Uygulama ile ilgili her türlü işlem ve düzenlemeleri Uygulama Koordinatörlüğü yürütür. (10) Öğrenciler, her ay kuruluşa devam durumu ile ilgili Uygulama Devam Çizelgesi ni doldurarak kuruluş danışmanına onaylattıktan sonra eğitsel danışmanına düzenli olarak verir. Devam, başarı durumu ve değerlendirme MADDE 13 (1) Uygulamada değerlendirme, çalışmaların başladığı günden sona erdiği güne kadar devam eden bir süreç olup öğrenci, kuruluş danışmanı ve eğitsel danışmanın ortak yürüttükleri bir süreçtir. Böyle olmakla birlikte uygulama başarı notunun belirlenmesinde temel sorumluluk eğitsel danışmandadır. 5
(2) Öğrencinin dersle ilgili başarı puanı; eğitsel danışman tarafından, öğrencinin uygulamadaki sorumlulukları, mesleki etik kurallara uygun çalışması, mesleki uygulamaları ve raporlamaları, mesleki bilgi, beceri ve değerleri açısından değerlendirilerek verilir. Eğitsel danışman öğrencinin başarı notunu, öğrencinin kuruluş danışmanının geri bildirimi ve değerlendirme formunu da dikkate alarak verir. (3) Öğrenci dönem notunun tamamı dönem içi uygulama/çalışmadan verilir. Öğrencinin Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi ne ilişkin değerlendirme notunun ağırlıkları ve değerlendirme kriterleri Tablo 1 de ayrıntılı olarak verilmiştir. Tablo 1: Değerlendirme Kriterleri Faaliyet raporların zamanında teslimi ve düzeni %10 Mesleki kavramların kullanımı %10 Öğrencinin tutum ve davranışları %20 Yazım ve noktalama kurallarına uygunluk %10 Kuruluş danışmanının değerlendirmesi %20 Faaliyet raporlarının içeriği %30 (4) a) Öğrenci aşağıdaki durumlardan herhangi birini yerine getirmediğinde ve geçerli bir mazeret göstermediğinde, b) Öğrenci mesleki uygulamaya başlamadan önce etik kurallara riayet edeceğine dair Mesleki Uygulama Taahhütnamesi ni (Ek 2) imzalamak zorundadır. Öğrenci Sağlık Yönetimi etik ilkelerine aykırı hareket ettiğinde, c) Öğrencinin bir mesleki uygulama döneminde raporlu olarak mesleki uygulamaya devam etmeme hakkı en fazla 3 (üç) gündür. Rapor süresinin 3 (üç) günü aşması durumunda geriye kalan günleri dönem sonunda telafi etmek zorundadır. Öğrenci uygulamaya devamla ilgili kurallara uymadığında, d) Devam çizelgelerini, mesleki kayıtlarını ve diğer raporlarını zamanında ve eksiksiz eğitsel danışmanına sunmadığında, e) Öğrenciler mazeret bildirmeksizin uygulama öncesi yapılan uygulama koordinasyon toplantısına katılmadığında ve mesleki uygulama için gerekli evrakları belirtilen tarihlerde getirmediğinde dersten başarısız sayılır. 6
(5) Tabloda belirtilen bilgilere ek olarak öğrencinin dönem sonu notunda dikkate alınan değerlendirme kriterleri şöyledir: a) Öğrencinin uygulamaya devamı ve eğitsel danışmanla yürütülen süpervizyon toplantılarına katılımı, b) Oryantasyon toplantısı tam katılımı, c) Öğrencinin uygulama yaptığı alanla ve çalışmalarla ilgili literatürü takip etmesi ve okuması, d) Öğrencinin uygulamada beklenen temel sorumlulukları (devam, mesleki çalışmaları yürütme, süpervizyon toplantılarına düzenli katılma, proje geliştirme, raporların düzenli hazırlanması ve teslimi) nasıl yerine getirdiği, e) Öğrencinin mesleki bilgi ve beceri durumu, mesleki etik kurallara uygun davranma konusundaki sorumluluğunu yerine getirmesi, f) Öğrencinin uygulamadaki mesleki rolünü kavraması, anlaması veya yerine getirmesi, g) Öğrencinin kişilerarası ve mesleki ilişkilerdeki becerisi, kurum, toplum ve meslektaşları ile ilişki kurma ve sürdürmedeki başarısı, h) Çalıştığı kuruluşun yönetim fonksiyonları ve toplum içindeki yeri hakkında görüş geliştirebilmesi, i) Öğrencinin kaynakları harekete geçirme ve organize etmede ve gelişmeyi değerlendirmede gösterdiği beceri, j) Öğrencinin kayıt tutma becerisi ve düzenli kayıt tutmadaki durumu, k) Öğrencinin sorumluluk duygusu, l) Öğrencinin işinde gösterdiği çaba ve ilgi, m) Öğrencinin eğitsel süpervizyon sürecinden yararlanması, n) Kuruluşun gerektirdiği tutum ve davranışa sahip olmasıdır. Öğrencilerden aşağıda ifade edilen şekilde uygulamasını yürütmesi beklenmektedir. (6) Öğrenciler: 7
a) Aylık Uygulama Devam Çizelgesini (EK 5) ve Faaliyet Raporunu (EK 4) düzenli doldurmalıdır. b) Öğrenciler mesleki uygulama yapmış oldukları birimlerdeki faaliyetleri hakkında haftalık değerlendirmelerini rapor halinde sunmalıdırlar. c) Uygulama sonunda kuruluş danışmanına Yönergede verilen Kurum Danışmanı Öğrenci Değerlendirme Formu'nu (EK 6) vermelidir. Formu danışmana doldurtarak, ağzı kapalı zarfla ve GİZLİ ibaresiyle eğitsel danışmanına uygulamanın son haftası teslim etmelidir. Öğrenciden Talep Edilen Belge, Raporlar ve Gereklilikler MADDE 14 (1) Mesleki Uygulama Başvuru Formu (Ek 1) (3 (üç) nüsha talep edilir. 1 (bir) nüshası mesleki uygulama yapılacak kuruma, 2 (iki) nüshası bölüme teslim edilir.). (2) Mesleki Uygulama Gizlilik Taahhütnamesi (Ek 2) (3) Genel Sağlık Sigortası Taahhütnamesi (Ek 3) (4) Faaliyet Raporu (Ek 4) 1 (bir) vize ve 1 (bir) final raporu olmak üzere dönemde 2 kez teslim edilir.) (5) Mesleki Uygulama Devam Çizelgesi (Ek 5) Sigorta giriş işlemleri nedeniyle öğrenciden aylık talep edilir. (6) Kurum Danışmanı Öğrenci Değerlendirme Formu (Ek 6) (7) Gerektiğinde Sağlık Kuruluşları Mesleki Uygulama Dersi kapsamındaki diğer raporlar ve belgeler (Proje önerisi, proje süreç raporu ve proje değerlendirme raporu vb.) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yürürlük MADDE 15 (1) Bu uygulama esasları Senato tarafından onaylandığı tarihte yürürlüğe girer. Yürütme 8
MADDE 16 (1) Bu uygulama esasları hükümlerini Sağlık Yönetimi Uygulama Koordinatörlüğü yürütür. 9