TURBO SERTİFİKALAR www.yatirimfinansman.com.tr
Yapılandırılmış Ürünler Risk Getiri Grafiği Kaldıraçlı Ürünler: Dayanak varlığın performansına düşük maliyetli ve kaldıraç Yatırım Ürünleri Kaldıraçlı Ürünler kullanarak yatırım yapabilmeyi sağlayan kısa vadeli yatırım araçları. (Varantlar, Turbo sertifikalar) Yatırım Ürünleri: Göreceli olarak daha uzun vadeli yatırım araçları. Dayanak varlıkla birebir getiri sağlayan, korumalı veya getiri arttırıcı ürünler. (İskontolu sertifikalar, anapara korumalı sertifikalar, Delta-1 sertifikalar) 2
Turbo Sertifika Nedir? Turbo sertifikaların bir kullanım fiyatı, vadesi ve bariyeri (nakavt seviyesi) vardır. Turbo sertifika, vade sonunda yatırımcıya üzerine yazıldığı dayanak varlık fiyatı ile kullanım fiyatı arasındaki fark üzerinden getiri elde etme hakkı sağlar. Vade içinde dayanak varlığın fiyatı bariyer seviyesine ulaşması halinde, Turbo sertifika değersiz hale gelir. 3
Turbo Sertifikaların Özellikleri Bariyer (Nakavt) seviyesi vardır Turbo sertifikaların önemli bir özelliği bariyer seviyesiyle işlem görmesidir. Dayanak varlığın bu seviyeye ulaşması halinde sertifika değersiz hale gelmektedir. Erken itfa denilen bu durumda yatırımcıya ihraçcı tarafından ilan edilen hurda artı değer ödenmektedir. (Bariyer seviyesine ulaştıktan sonra fiyatlarda bir düzelme olsa dahi bunun bir faydası olmayacaktır.) Dayanak varlığın bariyere olan mesafesi yüzdesel olarak da ifade edilir. Bu mesafe ne kadar çoksa (bariyer uzak, risk az) kaldıraç oranı o kadar düşük, ne kadar azsa (bariyere yakın, risk çok) kaldıraç o kadar yüksektir. (Kullanım fiyatı ile kaldıraç arasında da benzer ilişki vardır. Kullanım fiyatı dayanak varlığın fiyatına ne kadar yakınsa kaldıraç o kadar yüksektir.) Kaldıraç Bariyere Yüzdesel Mesafe (Spot Fiyat 93) Kullanım Fiyatı 5.24 %15.84 75 7.52 %9.83 85 10.18 %5.78 90 6.41 %10.98 80 4
Turbo Sertifikaların Özellikleri Delta 1 özelliktedirler Delta, dayanak varlıktaki bir birimlik değişime karşılık sertifikanın fiyatının kaç birim değişeceğini gösterir. Delta 1 özelliğindeki Turbo sertifikalar, dayanak varlık fiyatındaki hareketleri fiyatlarına genellikle birebir yansıtırlar. (Uzun sertifikalar delta 1, kısa sertifikalar delta -1) Etkin kaldıraç basit kaldıraça eşittir Delta 1 özellikte oldukları için sadece basit kaldıraç sözkonusudur. Kaldıraç=Dayanak Varlık Fiyatı/ Sertifikanın İçsel Değeri Örneğin kaldıracın 3 olduğu bir durumda, dayanak varlığın %1 değişiminden turbo sertifika %3 etkilenecektir. Turbo sertifikaların basit bir fiyatlaması vardır Varantlarda önemli bir fiyat bileşeni olan volatilite ve zaman değerinin etkisi Turbo Sertifikalarda yok denecek kadar azdır. Turboların fiyatı tamamen içsel değerden ve finansman maliyetinden oluşur, bu nedenle oldukça basit ve şeffaf bir fiyatlaması vardır. 5
Turbo Sertifikaların Fiyatlaması Fiyatı oluşturan bileşenler: İçsel değer Dönüşüm oranı Kur oranı (yabancı dayanak varlıklar için) Finansman maliyeti İçsel Değer Turbo Uzun : (Dayanak varlık fiyatı-kullanım fiyatı) Turbo Kısa : (Kullanım fiyatı-dayanak varlık fiyatı) Fiyat: (İçsel değer*kur oranı*dönüşüm oranı)+finansman maliyeti 6
Örnek Dayanak varlık: Petrol Pozisyon: Long Dayanak varlık kuru: USD Dayanak varlık spot fiyatı: 96.40USD Sertifika kullanım fiyatı: 78.00 USD Bariyer: 81.50 USD Dönüşüm oranı: 0.10 Spot USD/TL: 1.81 İçsel değer: 96.40-78.00: 18.40 USD Sertifika Fiyatı: 18.40*0.1*1.81+Finansman Maliyeti Sertifika Fiyatı: 3.33+FM: 3.34TL Bariyere uzaklık (%) :((Bariyer-Dayanak varlık fiy.)/dayanak varlık fiy.)*100 :((81.50-96.40)/96.40)*100 : %15.45 Kaldıraç: Dayanak varlık fiyatı/içsel değer : 96.40/18.4 : 5.24 (dayanak varlık fiyatı %1 artarsa, sertifikanın fiyatı %5.24 artar; %1 düşerse %5.24 düşer) 7
Fiyat simülasyonu (Kaldıraç 5.24) Dayanak varlık (USD) Sertifika (TL)* 23.90% 119.44 125.24% 7.52 21.50% 117.13 112.66% 7.10 19.10% 114.81 100.08% 6.68 16.70% 112.50 87.51% 6.26 14.30% 110.19 74.93% 5.84 11.90% 107.87 62.36% 5.42 9.50% 105.56 49.78% 5.00 7.20% 103.34 37.73% 4.60 4.80% 101.03 25.15% 4.18 2.40% 98.71 12.58% 3.76 0% 96.40 0.00% 3.34-2.40% 94.09-12.58% 2.92-4.80% 91.77-25.15% 2.50-7.20% 89.46-37.73% 2.08-9.50% 87.24-49.78% 1.68-11.90% 84.93-62.36% 1.26-14.30% 82.61-74.93% 0.84-16.70% 80.30-87.51% 0.42-19.10% 77.99-100.00% 0.00-21.50% 75.67-100.00% 0.00 *Kurun sabit kaldığı varsayılmıştır. 8
Turbo Sertifikalara İlişkin Temel Riskler Nakavt riski (Yurtdışında işlem gören dayanak varlıklar için İMKB kapalıyken de bu risk geçerlidir) Kaldıraç riski Döviz riski (Kurdaki değişimler, yabancı dayanak varlıklar için sertifikaların TL fiyat ve getirilerini etkileyecektir) İhraçcı riski 9
İMKB de İşlem Gören Turbo Sertifikalar WTI Petrole dayalı VİS (USD) DAX (EUR) Altın (USD) Gümüş (USD) Garanti Bankası hissesi İş Bankası hissesi Yapı Kredi Bankası hissesi Vakıf Bank hissesi Ereğli hissesi EKGYO hissesi 10
Turbo Sertifikalara Varantların Karşılaştırılması Özellik Turbo Sertifika Varant Delta yaklaşık 1 (sabit) 0 ile 1/-1 arası (dinamik) Oynaklık etkisiz etkili Zaman değeri Taşıma maliyeti olarak fiyata eklenen değerdir. Faiz oranından ve VKG sayısından etkilenir. Fiyata etkisi Finansman maliyeti olarak varantlara göre çok düşüktür. Aynı kullanım fiyatı ve vade için varantlara göredaha yüksek kaldıraç Nakavt olabilir Varantın zaman değeri; Kullanım fiyatı, Dayanak varlık fiyatı, VKG, Oynaklık, Faiz gibi değişkenlerden etkilenir. Fiyata etkisioldukça fazladır. Nakavt yok, değer kayıpları geçici olabilir Sertifika fiyatı, dayanak varlık fiyat hareketlerinden farklı hareket edebilir 11
Turbo Uzun WTI Sertifikası Döviz kuru simulasyonu Senaryo Petrol F. (USD) Dayanak Varlık F. Değişim % Kullanım Fiyatı Dönüşüm Oranı USD/TL Kurdaki değişim % Sertifika Teorik fiyat (LT) Sertifikadan elde edilen kar/zarar % T günü 93-78.32 0.1 1.791 0% 2.63 0% USD/TL Petrol 97.6 5% 78.32 0.1 1.791 0% 3.45 31% USD/TL Petrol 97.6 5% 78.32 0.1 1.25-30% 2.42-8% USD/TL Petrol 97.6 5% 78.32 0.1 2.32 30% 4.47 70% USD/TL Petrol 88.5-5% 78.32 0.1 1.791 0% 1.82-31% USD/TL Petrol 88.5-5% 78.32 0.1 1.25-30% 1.28-51% USD/TL Petrol 88.5-5% 78.32 0.1 2.32 30% 2.36-10% USD/TL Petrol 93-78.32 0.1 1.25-30% 1.84-30% USD/TL Petrol 93-78.32 0.1 2.32 30% 3.41 30% Turbo Kısa WTI Sertifikası Döviz kuru simulasyonu Senaryo Petrol F. (USD) Dayanak Varlık F. Değişim % Kullanım Fiyatı Dönüşüm Oranı USD/TL Kurdaki değişim % Sertifika Teorik fiyat (LT) Sertifikadan elde edilen kar/zarar % T günü 93-112.32 0.1 1.791 0% 3.46 0% USD/TL Petrol 97.6 5% 112.32 0.1 1.791 0% 2.64-24% USD/TL Petrol 97.6 5% 112.32 0.1 1.25-30% 1.85-47% USD/TL Petrol 97.6 5% 112.32 0.1 2.32 30% 3.42-1% USD/TL Petrol 88.5-5% 112.32 0.1 1.791 0% 4.27 23% USD/TL Petrol 88.5-5% 112.32 0.1 1.25-30% 2.99-14% USD/TL Petrol 88.5-5% 112.32 0.1 2.32 30% 5.53 60% USD/TL Petrol 93-112.32 0.1 1.25-30% 2.42-30% USD/TL Petrol 93-112.32 0.1 2.32 30% 4.48 30% 12