VARANT AKADEMİ. Eğitimin Konusu: Varant Nedir? Eğitimin Amacı: Varantın tanımı, ana konsept ve günlük hayattan varanta örnekler

Transkript

1 Varanta Giriş

2 Eğitimin Konusu: Varant Nedir? Eğitimin Amacı: Varantın tanımı, ana konsept ve günlük hayattan varanta örnekler Kimler İçin Uygundur: Varant hakkında bilgisi bulunmayan, daha önce varant işlemi yapmamış yatırımcılar

3 İÇERİK I. Varant Nedir? II. Varantlar Nasıl İsimlendirilir? III. Varant Türleri IV. Varantlar Nasıl Çalışır?

4 Varant Nedir? Araba sahibi biri, kaza riskine karşı arabasını belli bir prim ödeyerek sigortalatır. Araba kaza yaptığı durumda, kaza masraflarını araba sahibi kendisi öder ve bu kişiye zarar olarak yansır. Fakat sigorta yaptırmış kişi, kaza masrafından çok daha düşük bir tutar ödeyerek, zararını engelleyebilir. Tatil tarihi belli olmayan ve uçak bileti almak isteyen bir kişi, bilet fiyatının artışından kendini korumak ister ve bilet fiyatından çok daha az bir tutar ödeyerek bilet fiyatını sabitleyebilir. Bu ürün sadece Nitelikli Yatırımcılar içindir.

5 Varant Nedir? Araba ve uçak bileti gibi, varantlar da dayanak varlıkta oluşacak düşüş veya yükselişe karşı bir sigortadır. Varantları ele alalım, varantın dayanak varlığını, örneğin GARAN pay senedini, ileri bir tarihte almak istiyorsunuz, fakat GARAN fiyatının yükselmesinden çekiniyorsunuz. Bu durumda GARAN dayanak varlıklı bir alım varantı alıp GARAN pay senedinin belli fiyatın (kullanım fiyatı) üzerinde olma riskinden korunabilirsiniz. Bu ürün sadece Nitelikli Yatırımcılar içindir.

6 Varant Nedir? Varantlar yatırımcıya, dayanak varlığı önceden belirlenen bir fiyattan belirli bir tarihte alma ya da satma hakkı veren menkul kıymet niteliğindeki sermaye araçlarıdır. Varantlar pay senedi gibi işlem görür. Teminata gerek yoktur. Varantlar yatırımcıya hak verirken yükümlülük getirmez. Varant almak için, varantın dayanak varlığını, (örneğin GARAN) yatırımcının elinde bulundurma zorunluluğu yoktur. Her varantın kullanım fiyatı vardır, kullanım fiyatı o varantın hangi fiyat seviyesinden alma ya da satma hakkının verdiğini gösterir. Bu ürün sadece Nitelikli Yatırımcılar içindir.

7 Varantlar Nasıl İsimlendirilir?

8 BIST te işlem gören varantların bir kısa (beş haneli), bir de uzun (32 haneli) olmak üzere iki tane işlem kodu bulunur. Varantlarda Kısa Kod : VARANT AKADEMİ Dayanak varlık İhraçcı Varant türü* Varant uzantısı * Tür haneleri AA ile OO arasında : alım varantı Tür haneleri PP ile ZZ arasında : satım varantı

9 Borsa İstanbul da işlem gören İş Yatırım ın ihraç ettiği varantların dayanakları ve kısa kodlarının ilk 3 harfi aşağıdaki gibidir. DAYANAK VARLIK KISA KOD (İLK 3 HARF) DAYANAK VARLIK KISA KOD (İLK 3 HARF) BIST 30 ENDEKSİ OZI SAHOL SAI ISCTR ISI THYAO THI GARAN GAI TUPRS TUI AKBNK AKI EREGL ERI YKBNK YKI ONS ALTIN AQI(QUANTO) HALKB HAI DOLAR/TL USI EKGYO EKI EURO/DOLAR FXI KCHOL KCI DUELLO DUI VAKBN VAI PETROL PXI

10 Varant Türleri

11 ALIM varantı, yatırımcısına belirli bir tarihte ilgili dayanak varlığı belirli bir fiyattan ALMA hakkı verir. Yatırımcının alım yükümlülüğü yoktur. Örnek: Garanti Bankası (GARAN) üzerine bir ALIM varantı Vade= 2 ay vadeli(vade sonu 29.Nisan.2016) Kullanım Fiyatı= 7,00TL Çarpan=1:1 (1 varantın 1 GARAN hissesi alma hakkı var) Bu varantın bugün 0,30TL olduğunu varsayalım. VARANT AKADEMİ ALIM VARANTI Varant sahibinin 29.Nisan tarihinde 7,00TL den 1 GARAN hissesi alma hakkı vardır Vade sonunda GARAN spot fiyatı 7,00TL nin üzerindeyse, ihraççı varant sahibine spot ve kullanım fiyatı arasındaki farkı öder Eğer 29.Nisan da GARAN 7,70TL ise, ihraççı varant başına 0,70TL öder. Yatırımcının net kazancı = 0,70-0,30=0,40TL olur. Eğer vade sonunda GARAN spot fiyatı 7,00TL ve altında ise, varant değersiz olarak son bulur Yatırımcının sermaye riski 0,30TL lik varant primiyle sınırlıdır. Yatırımcının başabaş noktası 7,30TL dir. GARAN spot fiyatı 7,30TL nin üzerine çıktığında yatırımcı kara geçmeye başlar.

12 SATIM varantı, yatırımcısına belirli bir tarihte ilgili dayanak varlığı belirli bir fiyattan SATMA hakkı verir. Yatırımcının satım yükümlülüğü yoktur Örnek: Garanti Bankası (GARAN) üzerine bir SATIM varantı, Vade= 2 ay vadeli(vade sonu 29.Nisan.2016) Kullanım Fiyatı= 7,00TL Çarpan=1:1(1 varantın 1 GARAN hissesi alma hakkı var) Bu varantın bugün 0.20TL olduğunu varsayalım Varant sahibinin 29.Nisan tarihinde 7.00TL den 1 GARAN hissesi satma hakkı vardır Vade sonunda GARAN spot fiyatı 7.00TL nin altındaysa, ihraççı varant sahibine spot ve kullanım fiyatı arasındaki farkı öder. Eğer 29.Nisan da GARAN 6,60TL ise, ihraççı varant başına 0,40TL öder. Yatırımcının net kazancı = 0,40-0,20=0,20TL olur. VARANT AKADEMİ SATIM VARANTI Eğer vade sonunda GARAN spot fiyatı 7,00TL ve üstünde ise, varant değersiz olarak son bulur. Yatırımcının sermaye riski 0.20TL lik varant primiyle sınırlıdır Yatırımcının başabaş noktası 6.80TL dir. GARAN spot fiyatı 6,80TL nin altına indiğinde yatırımcı kara geçmeye başlar.

13 Varantlar Nasıl Çalışır?

14 VARANT FİYATI VARANT AKADEMİ Alım varantı nasıl çalışır? 1,80 1,20 0,60 ALIM VARANTI Örnekte varant fiyatı mavi çizgi ile, dayanak varlık fiyatı ise turuncu çizgi ile gösterilmiştir. Grafikte görüldüğü üzere, alım varantları fiyatı dayanak varlık fiyatı arttıkça artar, tersinde ise azaldıkça azalır. 0,00 DAYANAK VARLIK FİYATI 13 XU030 (BIST 30 ENDEKS) ALIM VARANTI 24 NİSAN 102,500 0,20 TL 29 NİSAN 105,000 0,28 TL KAR +2,4% +40,00% Kaldıraç varantların sunduğu en önemli avantajlardan biridir. Soldaki tabloda kaldıracın nasıl çalıştığını görüyoruz. Bu ürün sadece Nitelikli Yatırımcılar içindir.

15 VARANT FİYATI VARANT AKADEMİ Satım varantı nasıl çalışır? 3 2,4 1,8 1,2 0,6 SATIM VARANTI Örnekte varant fiyatı mavi çizgi ile, dayanak varlık fiyatı ise turuncu çizgi ile gösterilmiştir. Grafikte görüldüğü üzere, satım varantları fiyatı dayanak varlık fiyatı düştükçe artar, arttıkça düşer. 0 DAYANAK VARLIK FİYATI 13 XU030 (BIST 30 ENDEKS) SATIM VARANTI 29 NİSAN 105,000 0,17 TL 05 MAYIS 102,000 0,24 TL KAR -2,85% +41,17% Satım varantları yatırımcılara düşüş yönünde pozisyon alma olanağı sağlayarak portföylerini koruma fırsatı verir. Bu ürün sadece Nitelikli Yatırımcılar içindir.

16 Katılımınız İçin Teşekkürler, Sorularınız ve geri bildirimleriniz için bize İş Varant Destek Hattından ulaşabilirsiniz