YG TESİS BAKIM ONARIM TEKNİKLERİ

YG TESİS BAKIM ONARIM TEKNİKLERİ Dersin Modülleri YG Tesisleri Bakımı 1 YG Tesisleri Bakımı 2 YG Tesisleri Onarım Tekniği Kazandırılan Yeterlikler YG tesis bakımını yapmak (trafo merkezleri, kumanda elemanları ve koruma sistemleri) YG tesis bakımını yapmak (direk ve donanımları, hatlar, pano ve ölçüm YG tesisi arıza onarımını yapmak 1

DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı sınıf/yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile kazandırılacak yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı ve Donatım Ölçme ve Değerlendirme Öğretmen ve Eğitici İşbirliği Yapılacak Kurum ve Kuruluşlar YG TESİS BAKIM ONARIM TEKNİKLERİ Elektrik-Elektronik Teknolojisi Yüksek Gerilim Sistemleri USTALIK PROGRAMI Toplam 24 ders saati Bu ders ile öğrenciye;yüksek gerilim tesislerinin bakım onarımını yapma yeterlikleri kazandırılacaktır. Bu ders yüksek gerilim tesisleri bakım onarım teknikleri ile ilgili bilgi konularının verildiği derstir. Bu dersin ön koşulu yoktur. 1. Trafo merkezleri,kumanda elemanları ve koruma sistemleri bakımını hatasız yapmak. 2. Direk ve donanımları,hatlar,pano ve ölçüm sistemleri bakımını hatasız yapmak. 3. YG tesislerinin onarımını emniyetli ve güvenli şekilde hatasız yapmak. 1. YG tesisleri bakımı 1 2. YG tesisleri bakımı 2 3. YG tesisleri onarım tekniği Konularını içermektedir Modüler bireysel eğitim teknikleri, Araştırma, Uygulama, Gözlem,Tartışma, Soru-Cevap, Gösterim gezi ve deney vb Ortam: Elektrik atölyesi, elektrik makineleri laboratuarı, işletme ortamı Donanım:Projeksiyon,bilgisayar,ölçü aletleri,bakım onarım araç gereçleri 1.. Her faaliyet sonunda kazanılan bilgi ve beceriler ölçülür. 2. Her modülün sonunda kazanılan yeterlikler ölçülür. 3. Dersin sonunda; Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği nin Mesleki Eğitim Merkezleri ile ilgili maddelerine göre ölçme ve değerlendirme yapılacaktır. 1. Eğitim almış, alanında sektör deneyimi olan öğretmenler, 2. Gerektiğinde sektörde çalışan ustalık ve usta öğreticilik belgesi olan meslek elemanları Ticaret odaları, Alanla ilgili vakıf, Dernek ve odaları, Üniversiteler, işletmeler, Kütüphaneler vb. 2

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ :YG TESİS BAKIM ONARIM TEKNİKLERİ MODÜL ADI :YG TESİSLERİ BAKIMI 1 KODU : SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye ve işyeri ortamında işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında, standartlar, şartnameler, iş güvenliği ve kuvvetli akım, topraklamalar yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, trafo ve trafo merkezleri ile kumanda elemanları ve koruma sistemleri bakımını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Trafolar ve trafo merkezlerinin bakımını hatasız olarak yapabilecektir. 2. YG tesis kumanda elemanları ve koruma sistemlerinin bakımını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A. TRAFOLAR ve TRAFO MERKEZLERİ BAKIMI 1. Trafoların bakımı a. Bakım öncesi alınacak emniyet ve güvenlik tedbirleri b. Trafo ve trafo merkezi bakım yapma periyodik süreleri c. Trafoyu bakıma hazırlama işlemi d. Trafo metal gövdesinin bakımı e. Trafo yağı kontrolü f. Trafo buşinglerinin bakımı g. Trafo soğutma sistemi bakımı h. Trafo bağlantılarının kontrol ve bakımı i. Trafo sargıları yalıtkanlık kontrolü j. Trafo conta ve civataların kontrolü k. Bakım sonrası yapılacak işlemler 2. Trafo merkezleri donanımlarının bakımı a. Trafo merkez aydınlatması kontrol ve bakımı 3

b. Akü ve şarj sistemi kontrol ve bakımı c. Bara ve izolatörlerin kontrol ve bakımı 3. Trafo merkezi binalarının bakımı a. Bina beton kısımlarının bakımı b. Bina metal kısımlarının bakımı c. Havalandırmanın bakımı 4. Generatörlerin bakımı 5. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 6. Topraklamalar yönetmeliği 7. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği B. KUMANDA ELEMANLARI ve KORUMA SİSTEMLERİ BAKIMI 1. Kumanda ve koruma sistemlerinin bakımından önce alınacak emniyet ve güvenlik tedbirleri 2. Kumanda sistemleri bakımı (kesici,ayırıcı) a. Kumanda sistemlerini devreden çıkarma işlemi b. Bakım yapılacak kesimin enerjisinin kesilmesi işlemi c. Ayırıcıların bakımı i. Kontaklarının bakımı ii. Gazlı ayırıcının gaz kontrolü iii. Bağlantı yerlerinin bakımı iv. Kumanda sisteminin bakımı d. Kesicilerin bakımı i. Kontaklarının bakımı ii. Gazlı kesicinin gaz kontrolü iii. Yağlı kesicinin yağ kontrolü iv. Bağlantı yerlerinin bakımı v. Kumanda sisteminin bakımı 3. Koruma sistemleri bakımı a. Koruma sistemlerini devreden çıkarma işlemi b. Bakım yapılacak kesimin enerjisinin kesilmesi işlemi c. Koruma rolelerinin bakımı d. Topraklama sistemi bakımı ve ölçümleri e. Parafudurların kontrol ve bakımı f. Sigortaların kontrolü 4. Bakımdan sonra sistemi devreye alma işlemi 5. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 6. Topraklamalar yönetmeliği 7. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği KONULAR: Yüzde (%) Trafolar ve trafo merkez bakımı 55 Kumanda elemanları ve koruma sistemleri bakımı Yönetmelikler 10 35 Toplam 100 4

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ :YG TESİS BAKIM ONARIM TEKNİKLERİ MODÜL ADI :YG TESİSLERİ BAKIMI 2 KODU : SÜRE : 40/24 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir.. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında,standartlar,şartnameler, kuvvetli akım,iş güvenliği,topraklamalar yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, direk ve donanımları,hatların,panoların ve ölçüm sistemlerinin bakımını yapabilecektir. AMAÇLAR : 1. Direkler ve donanımları,hatların bakımını hatasız olarak yapabilecektir. 2. Panoların ve ölçüm sistemlerinin bakımını hatasız olarak yapabilecektir. İÇERİK A. DİREKLER, DONANIMLARI VE HATLARIN BAKIMI 1. Bakımdan önce alınacak emniyet ve güvenlik tedbirleri 2. Enerjinin kesilmesi işlemi 3. Direk ve donanımlarının bakımı a. Direk temellerinin bakımı b. Direklerin bakımı c. Travers ve konsolların kontrolü d. Direkteki izolatörlerin kontrolü 4. Hatların bakımı a. Havai hat iletkenlerinin kontrol ve bakımı i. Havai hat iletken ve ek parçalarına sarı macun sürme(oksit önleyici) ii. Ek ve bağlantı kontrolü b. Yer altı kabloları kontrol ve bakımı c. Kablo başlıklarının kontrol ve bakımı 5. Bakımdan sonra sistemi devreye alma işlemi 6. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 5

7. Topraklamalar yönetmeliği 8. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği B. PANOLAR ve ÖLÇÜM SİSTEMLERİ BAKIMI 1. Bakımdan önce alınacak emniyet ve güvenlik tedbirleri 2. Enerjinin kesilmesi işlemi 3. Panoların bakımı a. Panoların metal kısımlarının bakımı b. AG ölçüm panosu malzemeleri bakımı c. AG dağıtım pano malzemeleri bakımı d. Kompanzasyon pano malzemeleri bakımı e. Modüler hücrelerin bakımı 4. Ölçüm sistemlerinin bakımı a. Ölçü trafolarının bakımı b. Elektrik sayaç kontrolü c. Ölçü aletlerinin ve bağlantılarının kontrol ve bakımı d. Reaktif güç kontrol role ve bağlantılarının kontrol ve bakımı 5. Bakımdan sonra sistemi devreye alma işlemi 6. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 7. Topraklamalar yönetmeliği 8. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR: Yüzde (%) Direkler ve donanımları bakımı 20 Hatların bakımı 20 Panoları bakımı 25 Ölçüm sistemlerinin bakımı 25 Yönetmelikler 10 Toplam 100 6

MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN ADI MESLEK DERS ADI MODÜL ADI :ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ :YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ :YG TESİS BAKIM ONARIM TEKNİKLERİ :YG TESİSLERİ ONARIM TEKNİĞİ KODU : SÜRE :40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Uygulamalı olarak atölye, laboratuar ve işletme ortamında işlenmelidir. GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile gerekli ortam sağlandığında,standartlara, kuvvetli akım,topraklamalar,iş güvenliği yönetmeliğine uygun ve hatasız olarak, YG tesislerinde arızaları tespit edebilecek ve arızaları giderebilecektir. AMAÇLAR : 1. Hat arızalarını hatasız olarak tespit edebilecek ve giderebilecektir. 2. Trafo ve koruma sistemleri arızalarını hatasız olarak tespit edebilecek ve giderebilecektir. 3. Kumanda elemanları ve panoların arızalarını hatasız olarak tespit edebilecek ve giderebilecektir. İÇERİK A. ENERJİ HATLARI ARIZALARI 1. Arıza gidermede alınacak emniyet ve güvenlik tedbirleri 2. Hatlarda oluşabilecek arıza türleri a. Hatların kopması b. Hatların kısa devresi c. Hatların toprağa teması 3. Havai hat arızaları giderme a. Havai hat arızasını gidermede kullanılacak araç ve gereçler b. Arıza yerini tespit etme c. Arıza nedenini tespit etme d. Arıza giderme işlem sırası e. Arıza gidermede dikkat edilecek hususlar 4. Yer altı hatlarında arızaları giderme a. Yer altı hat arızası gidermede kullanılacak araç ve gereçler 7

b. Arıza yerini tespit etme c. Arıza nedenini tespit etme d. Arıza giderme işlem sırası e. Arıza gidermede dikkat edilecek hususlar 5. Hattı devreye alma işlemi 6. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 7. Topraklamalar yönetmeliği 8. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği B. TRAFO ve KORUMA SİSTEM ARIZALARI 1. Arıza gidermede alınacak emniyet ve güvenlik tedbirleri 2. Trafo arızalarını giderme a. Trafolarda oluşabilecek arıza türleri i. Sargılar arası kısa devre ii. Sargılar gövde arası kısa devre iii. Sargı iletkeni kopması iv. Sargıların yanması v. Soğutma sistemleri arızaları b. Trafo arızaları tespiti araç ve gereçleri c. Trafo arızasını tespit etme işlemi d. Trafo arızasını giderme işlemi e. Trafo arızasını gidermede dikkat edilecek hususlar 3. Koruma sistemleri arızalarını giderme a. Koruma roleleri arızalarını giderme i. Arızalarını tespit etme araç gereçleri ii. Oluşabilecek arıza türleri iii. Arızaları tespit etme işlemi iv. Arızalarını giderme işlemi v. Arızalarını gidermede dikkat edilecek hususlar b. Parafudur arızalarını giderme i. Arızalarını tespit etme araç gereçleri ii. Oluşabilecek arıza türleri 1. Parafudurların kırılması 2. Parafudurların patlaması/ iii. Arızalarını giderme işlemi iv. Arızalarını gidermede dikkat edilecek hususlar c. Sigortaların arızasını giderme(değiştirme) i. Arızalarını tespit etme araç gereçleri ii. Oluşabilecek arıza türleri 1. Sigortaların atması 2. Sigortaların yerinden gevşemesi veya kırılması iii. Sigortaların değiştirilmesinde dikkat edilecek hususlar d. Topraklama sistemi arızası giderme i. Arızalarını tespit etme araç gereçleri ii. Oluşabilecek arıza türleri 1. Toprak iletkeninin veya bağlantısının kopması 2. Toprak elektrodunun özelliğini yitirmesi 3. Zemin özelliğini yitirmesi iii. Arızalarını giderme işlemi 8

iv. Arızalarını gidermede dikkat edilecek hususlar 4. Trafo ve koruma sistemlerini devreye alma 5. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 6. Topraklamalar yönetmeliği 7. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği C. KUMANDA ELEMANLARI ve PANO ARIZALARI 1. Arıza gidermede alınacak emniyet ve güvenlik tedbirleri 2. Kumanda elemanları arızalarını giderme a. Ayırıcıların arızalarını giderme i. Ayırıcılarda oluşabilecek arıza türleri ii. Ayırıcı arızaları tespiti araç ve gereçleri iii. Ayırıcı arızasını tespit etme işlemi iv. Ayırıcı arızasını giderme işlemi v. Ayırıcı arızasını gidermede dikkat edilecek hususlar b. Kesici arızalarını giderme i. Kesicilerde oluşabilecek arıza türleri ii. Kesici arızaları tespiti araç ve gereçleri iii. Kesici arızasını tespit etme işlemi iv. Kesici arızasını giderme işlemi v. Kesici arızasını gidermede dikkat edilecek hususlar 3. Panoların arızalarını giderme a. Arızalarını tespit etme araç gereçleri b. Oluşabilecek arıza türleri i. Ölçüm panolarında oluşabilecek arızalar ii. AG dağıtım panolarında oluşabilecek arızalar iii. Kompanzasyon panolarında oluşabilecek arızalar iv. OG modüler hücrelerinde oluşabilecek arızalar c. Arızaları tespit etme işlemi d. Arızalarını giderme işlemi e. Arızalarını gidermede dikkat edilecek hususlar 4. Kumanda elemanları ve panoları devreye alma 5. Kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği 6. Topraklamalar yönetmeliği 7. TEİAŞ iş güvenliği yönetmeliği KONU ALANLARININ AĞIRLIKLARI: KONULAR: Yüzde (%) Hat arızalarını tespit ve giderme Trafo ve koruma sistemi arızalarını tespit ve giderme Kumanda elemanları ve panoların arızalarını tespit ve giderme 30 Yönetmelikler 10 20 40 Toplam 100 9