Tapu Planları Tüzüğü BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- (1) Bu Tüzüğün amacı; Türk Medeni Kanununun, taşınmazların tapu kütüğüne tescili ve sınırlarının belirlenmesinde esas alınmasını öngördüğü, tapu plânlarının yapımına ve üzerindeki değişikliklerin izlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Kapsam Madde 2 (1) Bu Tüzük, taşınmazların tapu siciline kaydedilmesi için gerekli olan resmi ölçüye dayalı tapu plânlarının yapımı, üzerindeki değişikliklerin izlenmesi, arşivlenmesi, kullanıcıya sunulması, hataların düzeltilmesi, aplikasyon, sayısal üretim ve sayısallaştırma ile ilgili hususları kapsar. (2)Tapu plânları; a) Kadastro, yenileme, sayısallaştırma veya düzeltme çalışmaları sonucu düzenlenen harita ve plânları, b) İlgili idarelerce yapılan veya yaptırılan tescile konu harita ve plânları, c) Mahkeme kararlarının eki olarak düzenlenen tescile konu harita ve planları, ç) Talebe bağlı değişiklikler sonucu düzenlenen harita ve plânları, d) Tescile konu diğer harita ve plânları, ifade eder. Dayanak Madde 3 (1) Bu Tüzük, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 1003 üncü ve 4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 22 nci maddesi hükümleri gereğince hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4 (1) Bu Tüzükte geçen tanım ve kısaltmalar; a) Genel Müdürlük: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünü, b) Tapu plânı: Tapu siciline tescili gereken taşınmazlarla ilgili mülkiyet ve arzi irtifak haklarının sınırlarını ve belirtilmesi gereken diğer teknik hususları gösteren, resmi ölçüme ve tekniğine uygun olarak sayısal ve çizgisel şekilde üretilen harita veya plânları, c) Resmi ölçü: Tapu ve Kadastro mevzuatı ile ölçü tekniğine uygun ve kontrollü olarak üretilen, kadastro müdürlüğünce onanarak tescile esas olan ölçü ve belgeleri, ç) Tapu ve kadastro mevzuatı: Tapu plânlarının düzenlenmesi, değişikliklerinin izlenmesi, aplikasyonu, kontrolü, hataların düzeltilmesi, sayısallaştırma ve arşivlenmesi, bilgi ve belgelerin kullanıma sunulması, ilgililerine verilmesi hususlarında, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce uygulanmakta olan genel düzenleyici kuralları, d) Değişiklik işlemleri: İlgili kanunlar ile tapu ve kadastro mevzuatı uyarınca tapu plânları üzerinde yapılan ayırma, birleştirme, irtifak hakkı tesisi, irtifak hakkı terkini, cins değişikliği, ihdas, kamulaştırma, parselasyon, arsa ve arazi düzenlemesi ve düzeltme gibi işlemleri, e) Yanılma sınırı: Tapu planının üretim yöntemi ve ölçeğine göre hesaplanan, taşınmazın zemindeki sınırları ile ölçü ve yüzölçümü değerleri arasındaki ölçü tekniğine göre kabul edilebilir farkları,
f) Aplikasyon: Taşınmaza ait mülkiyet veya arzi irtifak hakkı sınırlarının, tapu planındaki bilgi ve belgelerine uygun olarak zeminde işaretlenmesi işlemini, ) Kadastral Vaziyet Planı: Parselde inşa edilecek yapı ve eklentilerinin yapı ruhsatına esas mimari proje ve vaziyet planındaki ölçülerine göre konumlarını kadastro teknik mevzuatına uygun olarak sayısal ve çizgisel şekilde gösteren ve kat irtifakına da esas olan harita ve planı, g) Kontrol Noktaları: Arazide tesis edilen, ülke jeodezik ağlarının koordinat ve kot sistemine dayalı noktaları, ğ) TUSAGA-Aktif (CORS TR) : Uydulardan alınan sinyallerle sürekli gözlem yapan referans istasyonlarını ve bu istasyonlardan yararlanılarak yapılan ölçüleri, h) Sayısal kadastro bilgisi: Resmi ölçüye göre üretilen, zemine ve tapu planına uygun, Tapu ve Kadastro Mevzuatına göre kesinleşmiş, parsele ilişkin koordinat ve diğer sayısal bilgileri, ı) Taşınmazın değeri: Taşınmaza ilişkin, vergi, harç ve resmi ücret tahsilâtları ile ayni ve şahsi hakların devir ve tesisi işlemlerinde dikkate alınmak üzere resmi şekilde belirlenmiş ve taşınmazın piyasa değerini gösteren bilgiyi, )Teknik Mevzuat: Tapu ve Kadastro mevzuatı ile Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü nün Tapu ve Kadastro mevzuatına dayanarak yürürlüğe koyduğu teknik esasları, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Tapu Plânlarının Yapım Esasları Yetki ve sorumluluk Madde 5 (1) Bu Tüzük kapsamındaki tapu plânlarının yapım, kontrol, aplikasyon, sayısallaştırma, hataların düzeltilmesi, kat irtifakı ile cins değişikliği işlerinin teknik sorumluluğu, harita ve kadastro mühendisi tarafından üstlenilir. (2) Mahkemelerin teknik bilirkişilik görevi özel hükümlerine tabidir. Planların hazırlanmasına dair esaslar Madde 6 (1) Tapu plânları, tapu ve kadastro mevzuatına ve teknik mevzuata uygun olarak düzenlenir. Taşınmazların sınırlandırılması Madde 7 (1) Taşınmazların mülkiyet sınırlarının arazide belirlenmesi işlemlerinde, tapu plânının üretilme amacına göre, 3402 sayılı Kadastro Kanunu, 2859 sayılı Tapulama ve Kadastro Paftalarının Yenilenmesi Hakkında Kanun, 6831 sayılı Orman Kanunu, 4342 sayılı Mera Kanunu, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu ve 2644 sayılı Tapu Kanunu ve diğer ilgili kanunlar hükümlerine uyulur. Sayısal üretim ve çizim işleri Madde 8 (1)Tapu plânları sayısal olarak üretilir ve üretilen noktaların üretim yöntemi ve konum doğruluğu teknik belgelerinde gösterilir. (2) Tapu plânları, tapu ve kadastro mevzuatına uygun olarak elde edilen sayısal değerlerine göre çizilir. Taşınmazların yüzölçümü, köşe noktalarının koordinatları ile hesaplanır. Değişiklik işlemleri Madde 9 (1) Değişiklik işlemleri, kadastro müdürlüğü ve yetkili bürolarca, ilgili kişi ya da kuruluşların talebine bağlı olarak veya re'sen, tapu ve kadastro mevzuatında ve teknik mevzuatta öngörülen esaslara göre yapılır. Düzenlenecek belgeler 2
Madde 10 (1) Tapu plânlarının üretimine ve değişiklik işlemlerine ilişkin düzenlenecek belgeler ve nitelikleri, ilgili yasal düzenlemeler ile tapu ve kadastro mevzuatında ve teknik mevzuatta belirtilen esaslara göre hazırlanır. Kontrol işlemleri Madde 11 (1) Tapu planlarının kontrolü, tapu ve kadastro mevzuatında ve teknik mevzuatta belirtilen usul ve esaslara göre yapılır. (2) Tapu plânları, kadastro müdürlüğü tarafından kontrol edilir, uygunluğu halinde onanarak tapu sicil müdürlüğüne gönderilir. Kadastro müdürlüğünce onanmayan tapu plânları, tapu sicil müdürlüğünce işleme alınmaz. (3) Bu Tüzüğün 2 nci maddesi (c) bendi kapsamındaki hükme bağlı haritalardan teknik mevzuatına uygun olanlar aynen, diğerleri ise teknik mevzuatına uygun hale getirildikten ve karara bağlandıktan sonra infaz edilir. Plânların reddedilmesi Madde 12 (1) Yasal istisnalar saklı kalmak üzere, bu Tüzükte ve ilgili diğer mevzuatta yer alan hükümlere uygun olmayan talepler; kontrol mühendisi sorumluluğunda kontrol ekibince düzenlenen rapora istinaden kadastro müdürlüğünce reddedilir. Red kararında, reddin gerekçesi, itiraz yeri ve süresi de belirtilir. (2) Red kararı, talep sahibine elden imza karşılığında veya 7201 Sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. (3) Red kararına karşı, tebliğ tarihinden başlayan otuz gün içinde müdürlüğün bağlı bulunduğu üst birime, bu birimin kararına karşı da yine tebliğ tarihinden başlayan otuz gün içinde Genel Müdürlüğe itiraz edilebilir. Koordinat dönüşümleri Madde 13 (1) Tapu plânlarına ait sayısal verilerin koordinat dönüşümlerinde, tapu ve kadastro mevzuatında ve teknik mevzuatta belirtilen hükümlere uyulur. Tescile tabi olmayan taşınmazların tapu planlarının yapılması Madde 14 (1) Özel mülkiyete tabi olmadığı için tescilli olmayan taşınmazlarda tescili gerektirir bir ayni hak tesis edileceği zaman, ayni hakkın tesciline uygun olarak, tapu planının yapılması zorunludur. (2) Tescil harici taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı kurulması, hakkın kapsadığı kısmın tapu plânında gösterilmesi ve taşınmazın niteliği esas alınarak tescil edilmesi ile mümkündür. (3) İrtifak hakkının yol, meydan gibi tescile tabi olmayan taşınmazlar üzerinden geçmesi durumunda, irtifak hakkı kapsamında kalan kısımlar, yeni ada ve parsel numarası verilerek, tescil dışı alanın hüküm ve tasarrufu altındaki idare adına ve mevcut vasfı ile tescil edilmek suretiyle irtifak hakkının tescili sağlanır. (4) Tescili gerektiren bir ayni hakkın doğması nedeniyle tapuya kaydedilen taşınmaz, daha sonra amacın ortadan kalkması ve kayda tabi olmayan bir taşınmaza dönüşmesi durumunda tapu sicilinden terkin edilir Ana parseldeki arzi irtifak hakkının nakli Madde 15 (1) Üzerinde arzi irtifak hakkı tesis edilmiş olan taşınmazın rızaen veya imar uygulaması, arazi toplulaştırması ve dağıtıma tabi tutulmak suretiyle parçalara ayrılması durumunda, üzerinde irtifak hakkı devam eden taşınmazlar, tapu planında yükümlü taşınmaz olarak işaretlenir ve irtifak hakları yükümlü taşınmaz kayıtlarına bedelsiz nakledilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Aplikasyon, Sayısallaştırma, Düzeltme İşlemleri 3
Aplikasyon işleminin yapılması Madde 16 (1)Tapu plânlarının aplikasyonu, kontrol noktalarına dayalı olarak yapılır. Farklı yöntemlerle üretilmiş tapu plânlarının aplikasyonu, tapu ve kadastro mevzuatında ve teknik mevzuatta belirtilen esaslara göre yapılır. Tapu plânlarının aplikasyonunda, yapımındaki yanılma sınırları esas alınır. Sayısallaştırma işlemleri Madde 17 (1) Sayısallaştırma işlemlerinde, tapu ve kadastro mevzuatındaki ve teknik mevzuattaki hükümlere uyulur. Zemin ile tapu planı arasındaki uyumsuzluk hali Madde 18- (1) Taşınmazın zemindeki sınırları ile tapu planındaki sınırları arasında farklılık bulunması halinde, tapu ve kadastro mevzuatına ve dayanağı belgelerine uygun ve doğru olarak düzenlenip kesinleşmiş olan tapu planındaki sınırlar esas alınır. (2) Taşınmazın tapu planından hesaplanan yüzölçümü ile tapu sicilinde kayıtlı olan yüzölçümü arasında farklılık bulunması halinde, tapu ve kadastro mevzuatına ve dayanağı belgelerine uygun ve doğru olarak düzenlenip kesinleşmiş tapu planından hesaplanan yüzölçümü esas alınır ve tapu sicilindeki yüzölçümü hatası ilgili mevzuatına göre düzeltilir. Hataların düzeltilmesi Madde 19 (1) Tescilli tapu planlarında tespit edilebilecek hataların düzeltilmesinde, tapu ve kadastro mevzuatı ve ilgili yasal mevzuatı hükümlerine göre işlem yapılır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Arşiv İşleri ve Bilgi Sistemi Arşiv işleri Madde 20 (1) Tapu Planları ile bilgi ve belgeleri, tapu ve kadastro mevzuatına uygun olarak arşivlenir. Ayrıca Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi standardında veya bu bilgi sistemine dönüştürülebilecek nitelikte veri olarak elektronik ortamda da arşivlenir. (2) Arşivlenecek belgeler ve arşiv yöntemi, Genel Müdürlükçe belirlenir. Grafik ve sözel bilgilerin üretim standartları Madde 21 (1) Tapu plânları ile bilgi ve belgeleri, teknik mevzuatta, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bilgi sistemi standartlarına uygun olarak veya bu bilgi sistemine dönüştürülebilecek nitelikte üretilir. (2) Sayısal bilgiler, grafik ve sözel bilgileri de kapsar. BESİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Standart ve formların belirlenmesi Madde 22 (1) Bu Tüzük hükümlerinin uygulanmasında ihtiyaç duyulan form, örnek, şekil ve formatların belirlenmesi, standartların konulması gibi hususlar Genel Müdürlük tarafından yerine getirilir. Bilgi ve belgelerin kullanıma sunulması Madde 23 (1) Genel Müdürlük tarafından arşivlenen bilgi ve belgeler, tapu ve kadastro mevzuatı hükümlerince ilgililerine verilir. 4
Yürürlük Madde 24 (1) Bu Tüzük yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 25 (1) Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. Hüseyin KOÇAK Ü.Kemal KILIÇ Osman ACAR Kemalettin TOKER Başmüfettiş Hukuk Müşaviri Şube Müdürü Şube Müdürü Hasan KARSLI Avni FİŞ Ömer SALGIN Murat DEMİRCİ Şube Müdürü Şube Müdür v. Şube Müdür v. Şube Müdür v. Fermani KAYA Yakup DAĞ Kontrol Mühendisi Kontrol Mühendisi TAPU PLANLARI TÜZÜĞÜ GENEL GEREKÇE 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu 1003 üncü Maddesinde; tapu planlarının resmi ölçüme dayalı biçimde oluşturulacak tapu planları için bir tüzük yürürlüğe konulması öngörülmüştür. Türk Medeni Kanununun, 997 nci maddesinde tapu planlarını, tapu sicilinin çok önemli bir unsuru olarak kabul etmiş, 1007 inci maddesinde tapu sicilinin Devletin sorumluluğu altında tutulmasını öngörmüş, 719 uncu Maddesinde de tapu planları ile arz üzerindeki sınırların birbirini tutmaması durumunda, tapu planının asıl olacağı temel ilkesini benimsemiştir. Taşınmaz sınırlarının belirlenmesi görevi, tapu planına yüklenen çok önemli bir görevdir ve taşınmaz malikleri arasında toplumsal huzurun sağlanması açısından çok değerlidir. 5
Taşınmazların hukuki durumları tapu kütüğünde, teknik durumları ise tapu planı üzerinde izlenmekte, arz üzerideki taşınmaz ile tapu kütüğü arasındaki ilişki, tapu planıyla sağlanmaktadır. Tapu planları, aynı zamanda taşınmazla ilgili olarak tapu kütüğüne kaydedilmiş hakların arazi üzerindeki kapsamının belirlenmesini de sağlayan önemli bir araçtır. Bu yönden tapu planı, tapu kütüğü ile arazi arasında köprü görevi oluşturur. Bu nedenle, bu Tüzük; arazi-tapu kütüğü-tapu planı ilişkisi içinde, ihtiyaç ve sorunlara çözüm getirecek kapsamda ve yeterlikte olması gerekliliği göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır. Geçmişte tapuya kaydedilen bir çok hakkın, plan veya krokisi bulunmamakta, bulunsa bile bazılarının araziye uygulanma olanağı bulunmamaktadır. Bu nedenle, bir çok yasa, tüzük ve yönetmelikte bu hususları çözüme kavuşturmak amacıyla bir takım düzenlemelerin yer aldığı, bunların halen de mevcudiyetlerini korudukları bilinmektedir. Bu tüzükle, geleneksel ölçme yöntemleri ile ya da havadan fotoğraf alımı yöntemi ile üretilen ve bugün de gelişen teknolojiye uygun olarak sayısal yöntemler kullanılarak üretilen ve bundan sonrada üretilecek olan tapu planlarının: Yenilerinin üretilmelerinde, İzlenmeleri ve güncellenmelerinde, Ülke koordinat sisteminde birleştirilmelerinde, Sayısallaştırma ve bilgi teknolojilerine uyumlaştırılarak kurulacak mekansal bilgi sistemlerine uygun formatta oluşturulmasında, Üretim ve araziye uygulama da yetki ve sorumluluğun belirlenmesinde, Aşivlenmeleri ve aşiv bilgi ve belgelerinin kullanıma sunulmasında, İhtiyaç ve beklentilere cevap vermesi öngörülmüş ve Türk Medeni Kanununun tümü ve ilgili diğer mevzuat, birlikte değerlendirilerek madde metinleri oluşturulmuştur. TAPU PLANLARI TÜZÜĞÜ MADDE GEREKÇELERİ Madde 1- Bu madde ile, Türk Medeni Kanununun öngördüğü tapu planlarının yapımına ve üzerindeki değişikliklerin izlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlenmesi amaçlanmıştır. Madde 2- Bu madde ile, tüzük kapsamında usul ve esasları belirtilecek hususlar açıklanmıştır. Madde 3- Bu madde ile, tüzüğün düzenlenmesine esas hukuki dayanak belirtilmiştir. Madde 4- Bu madde ile, tüzükte geçen tanım ve kısaltmalar belirtilmiştir. Madde 5- Bu madde ile, tüzük kapsamındaki teknik işlerin yetki ve sorumluluğunun kime ait olduğu belirtilmiştir. Madde 6- Bu madde ile, tüzük kapsamındaki işlerde uygulanacak esaslar belirtilmiştir. Madde7- Bu madde ile, taşınmazların tasarruf sınırlarının belirlenmesinde uygulanacak yasal düzenlemeler açıklanmıştır. Madde 8- Bu madde ile, tapu planlarının sayısal olarak üretileceği ve çizimlerine dair hangi esasların uygulanacağı belirtilmiştir. 6
Madde 9- Bu madde ile, tapulama veya kadastrodan sonra taşınmazlardaki değişiklik işlemlerinin nasıl yapılacağının genel esasları belirtilmiştir. Madde 10- Bu madde ile, tapu planlarının üretiminde ve değişiklik işlemlerinde düzenlenecek belgeler ve niteliklerinde uyulacak genel esaslar belirtilmiştir Madde 11- Bu madde ile, tapu planlarının kontrolünde yetkili birim belirtilerek kontolde hangi usul ve esasların uygulanacağı belirtilmiştir. Madde 12- Bu madde ile, tapu planlarının teknik kontrollerinde tespit edilen hataların giderilmesi gerektiği aksi halde tescile gönderilemeyeceği belirtilmiş olup, bu konuda kadastro müdürlükleri belirtilen esaslar çerçevesinde yetkilendirilmiştir. Madde 14- Bu madde ile, tescile tabi olmayan yerler üzerinde kurulan hakların gösterilebilmesi bakımından bu kısımların tapu planına bağlanmasının ve bu amaçla tescilinin sağlanmasının esasları belirtilmiştir. Madde 15- Bu madde ile, üzerinde irtifak hakkı kurulu taşınmazın ifraz edilmesi halinde zeminle uyumlu şekilde planına hakkın taşınmasının esasları belirtilerek, zeminle uyumlu güncel sicillerin sağlanması amaçlanmıştır. Madde 16- Bu madde ile, mülkiyete ilişkin tapu planlarının aplikasyonunda uyulacak usul ve esaslar belirtilmiştir. Madde 13- Bu madde ile, mevcut tapu planları koordinat sistemine bağlı olmaksızın veya farklı koordinat sistemlerinde üretilmiş olduklarından bilgi sistemlerinde veri bütünlüğü açısından gerekli koordinat dönüşümlerinde uyulması gereken esaslar belirtilmiştir. Madde 17- Bu madde ile, sayısal nitelikte olmayan tescilli tapu planlarının bilgi sistemi verisine esas grafik bilgilerinin elde edilmesi amacıyla yapılacak sayısallaştırma işlemlerinin esasları belirtilmiştir. Madde 18- Bu madde ile, tescilli tapu planlarında tespit edilebilecek hataların düzeltilmesinde uyulacak esaslar belirtilmiştir. Madde 19- Bu madde ile, tapu planları ile bilgi ve belgelerinin arşiv işlemlerinin nasıl yapılacağının esasları belirtilmiştir. Madde 20- Bu madde ile, tapu planlarının sayısal bilgilerinin grafik ve sözel bilgileri içerdiği ve bunların nasıl bir yapıda olması gerektiğinin esasları belirtilmiştir. Madde 21- Bu madde ile, bu tüzük hükümlerinin uygulanmasında ihtiyaç duyulabilecek standart ve formların belirlenmesine yetkili olan İdare belirtilmiştir. Madde 22- Bu madde ile, tapu planlarının sayısal bilgilerinin kullanıma sunulmasının esasları belirtilmiştir. Madde 23- Bu madde ile, bu tüzüğün ne zaman yürürlüğe konulacağı belirtilmiştir. Madde 24- Bu madde ile, bu tüzük hükümlerini yürütecek merci belirtilmiştir. 7