Manavgat Nehri Nehirağzı Bölgesi Fitoplanktonunun Mevsimsel Dağılımı



Benzer belgeler
Arzu Morkoyunlu Yüce, Tekin Yeken. Kocaeli Üniversitesi, Hereke Ö.İ. Uzunyol MYO. Giriş

Pınarbaşı Göleti (Elbistan, Kahramanmaraş) nin Planktonik ve Bentik Alglerinin Araştırılması

Yukarý Porsuk Çayý (Kütahya) Epilitik Diyatomeleri

Vesile Yıldırım Accepted: March ISSN : vyildirim@firat.edu.tr Elazig-Turkey

Tersakan Çayı (Samsun-Amasya, Türkiye) Epilitik Alglerinin Bazı Fizikokimyasal Değişkenlerle İlişkisi

Keban Baraj Gölü Epilitik Diyatomeleri ve Mevsimsel Değişimleri

NAZİK GÖLÜ (BİTLİS, TÜRKİYE) FİTOPLANKTONUNUN MEVSİMSEL DEĞİŞİMLERİ

SARIKUM (SİNOP-TÜRKİYE) LAGÜNÜNÜN BENTİK ALGLERİ

Yedigöller ve Abant Gölü (Bolu) Fitoplankton unun Mevsimsel Değişimi ve Klorofil-a Değerlerinin Karşılaştırılması

DARIÖREN DERESİ VE ISPARTA ÇAYI (ISPARTA) NIN EPİLİTİK ALGLERİ VE MEVSİMSEL DAĞILIMLARI

Porsuk Göleti (Erzurum, Türkiye) Fitoplankton u Üzerine Bir Araştırma

Hazar Gölü (Suluçayır Düzü) Epifitik Diyatome Florası

Hasan KALYONCU DETERMINATION OF WATER QUALITY IN ISPARTA STREAM ACCORDING TO PHYSIOCHEMICAL PARAMETERS AND EPILITHIC DIATOME

Bir Balık Üretim Tesisi Toprak Havuzlarda Yetişen Ceratophyllum Demersum L. un Epifitik Algleri

DİPSİZ - ÇİNE ÇAYLARININ (MUĞLA-AYDIN) EPİLİTİK DİYATOMELERİ

Suğla Gölü (Seydişehir / Konya) Bentik Algleri Üzerine Araştırmalar

Peri Çayı (Tunceli/Türkiye) Epilitik Diyatomeleri ve Mevsimsel Değişimleri

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

DERBENT BARAJ GÖLÜ (SAMSUN, TÜRKİYE) nün PLANKTONİK ALGLERİ

Özet. Giriş. 1. K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon., 2. K.Ü. Artvin Orman Fakültesi, Artvin.

Hirfanlı Baraj Gölü nde Yaşayan Siraz Balığı [Capoeta sieboldii (Steindachner, 1864)] nın Beslenme Rejimi

MURAT ÇAYI (KÜTAHYA) EPİLİTİK DİYATOMELERİ. Cem TOKATLI, Hayri DAYIOĞLU

GİRESUN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ SERA GÖLÜ (TRABZON) FİTOPLANKTONU VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ

Orduzu Baraj Gölü (Malatya, Türkiye) Bentik Diyatome Florası. Benthic Diatom Flora of Orduzu Dam Lake (Malatya, Turkey)

AKYATAN VE TUZLA LAGÜNLERİNİN (ADANA, TÜRKİYE) FİTOPLANKTONU VE MEVSİMSEL DEĞİŞİMİ

Journal of FisheriesSciences.com

Tersakan Çayı (Samsun-Amasya, Türkiye) Fitoplanktonunun Mevsimsel Değişimi ve Kirlilik Düzeyinin Belirlenmesi

SAKARYA NEHRİ KİRLİLİĞİ VE ALGLER

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

SAKARYA NEHRİ KİRLİLİĞİ VE ALGLER

Beşgöz Gölü (Sarayönü/Konya ) Alg Florası II: Epilitik ve Epifitik Algler

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK ARAŞTIRMA KURUMU

Seyhan Baraj Gölü nde (Adana) Yaşayan Kadife Balığı (Tinca tinca L., 1758) nın Beslenme Rejimi

Porsuk Baraj Gölü Epipelik Diyatome Frustullerinde Makro ve Mikro Element Konsantrasyonlarının Belirlenmesi

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. İçsular Biyolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

Sarısu-Mamuca Göleti (Eskişehir) Su Kalitesi ve Besin Düzeyi *

Poyrazlar Gölü (Sakarya) fitoplanktonunun tür kompozisyonu. Phytoplankton composition of Poyrazlar Lake (Sakarya)

Uluabat Gölü Fitoplankton unun Tür kompozisyonu ve Zamansal-Mekansal Değişimi

Hazar Gölü ne Dökülen Kürk Çayı nın (Elazığ) Epipelik Diyatome Florası. Epipelic Diatom Flora of Kürk Stream (Elazığ) Flowing into Lake Hazar

Büyük Lota Gölü (Hafik/SİVAS) nün Fitoplankton Toplulukları ve Su Kalitesi

Karamuk Gölü (Afyonkarahisar) Fitoplankton Kommunitesinin Mevsimsel Değişimi ve Bazı Fiziko-kimyasal Özellikleri

Porsuk Göleti (Erzurum, Türkiye) Bentik Alg Florası Üzerinde Kalitatif ve Kantitatif Bir Araştırma

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ

Melendiz Çay n n (Aksaray-Ihlara) Epipelik Diyatome Floras n Mevsimsel De imi

KILIÇÖZÜ DERESİ (KIRŞEHİR) EPİLİTİK ALGLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

TEZ ONAYI Göksal SEZEN tarafından hazırlanan Sarımsaklı Baraj Gölü (Kayseri) Fitoplanktonu ve Su Kalitesi Özellikleri adlı tez çalışması 10/10/2008 ta

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Sazlıdere Barajı (İstanbul) nda Fitoplankton Biyoması ve Bunu Etkileyen Fizikokimyasal Faktörlerin İncelenmesi

1. PROJENİN TÜRKÇE ADI VE ÖZETİ: BEYŞEHİR GÖLÜ NÜN TROFİK DURUMUNUN İNCELENMESİNDE FİTOPLANKTON TOPLULUKLARININ KULLANIMI Su Çerçeve Direktifi, Avrupa

21. Yüzyılın Başında II. Kırıkkale Sempozyumu Mart 2008 Kırıkkale

Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi 7(1), , Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi The Black Sea Journal of Sciences ISSN (Online):

1. Adı Soyadı : Arif GÖNÜLOL 2. Doğum Tarihi : Unvanı : Prof.Dr.

Bir Ot Sazanı (Ctenopharyngodon idella, Val) Yavru Yetiştirme Havuzunun Fitoplankton Kompozisyonu ve Biyokütlesi

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon

Türkiye'nin İklim Özellikleri

Samsun-Bafra Balık Gölleri (Tatlı Göl ve Gıcı Gölü) nde Yaşayan Kızılkanat (Scardinius erythrophthalmus L. 1758) ın Sindirim Sistemi İçeriği

Denizlerde Kurulan Balık Çiftlikleri

Örtü Altında Elma Yetiştiriciliği

EĞREKKAYA BARAJ GÖLÜ LİMNOLOJİSİ

Serdar ÖZYALIN. Su Ürünleri Temel Bilimler Anabilim Dalı Bilim Dalı Kodu: Sunuş Tarihi: 07/08/2007

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Uzmanı Olduğu Bilim Dalları: Tatlısu Algleri Taksonomisi ve Ekolojisi, Limnoloji, Hidrobotanik

Atatürk Baraj Gölü nde Yaşayan Bizir, Carasobarbus luteus (Heckel,1843) un Sindirim Sistemi İçeriği

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

Abant Gölü (Bolu) Bentik Algleri

Aulacoseira granulata, pennat diatomlardan Asterionella formosa, Cocconeis

HİRFANLI BARAJ GÖLÜ ALGLERİ

Besin Zinciri, Besin Ağı ve Besin Piramidi

Karagöl ün (Dağ Gölü, İzmir-Türkiye) Alg Florası ve Çevresel Koşullarının Mevsimsel Değişimi

BURDUR GÖLÜ NÜN SU KALİTESİ, PLANKTONU VE VERİMLİLİK DÜZEYİ

Tödürge Gölünün (Sivas) Epilitik Diatom Florasının Mevsimsel Değişimi

Emisyon Ölçümlerinin Planlanması

4. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Lisans. Fen Bilim. Gazi Üniversitesi Biyoloji Gazi Üniversitesi Eğitimi

Karataş Kıyısal Suları (Kuzey Doğu Akdeniz) Planktonik Diyatomları*

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ KOMİSYONU

İZNİK GÖLÜ SU KALİTESİNİN FİTOPLANKTON GRUPLARINA GÖRE BELİRLENMESİ

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği

Uluabat Gölü Epifitik Diyatomelerinin Uzun Dönemdeki Değişimi

Celal Bayar Üniv. Fen Bilimleri Enst (Manisa)

Liman Gölü (Bafra-Samsun) Epifitik Diatome Florasý

Çayağzı Deresi nin (Antalya) Ekonomik Yeşil Algleri Konusunda Bir Ön Çalışma

Maden Sahasından Kaynaklanan Sızıntı Sularının Maden Çayına Etkisi: II. Diğer Parametreler

VE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELLER YELLERİ. ÜSTÜN, Sadettin TURHAN

TRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ COĞRAFİ KONUM VE İKLİM

FİTOPLANKTONİK ORGANİZMALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ

HABER BÜLTENİ xx Sayı 18

Karşıyaka Yat Limanı (İzmir İç Körfezi) Fitoplankton unda Görülen Zamana Bağlı Değişimlerin Araştırılması*

Deney süresince tüketilen (kullanılan) = 65 ppm tüketilmiştir. Bu hacimce ppm dir. ppm i mg/m 3 e dönüştürürsek,

2(3): (2008) DOI: /jfscom.mug Journal of FisheriesSciences.com ISSN X

ALGAE Hazırlayanlar: Burcu GÜRBÜZ (Biyoloji Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans) ve Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi

ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Burdur Gölü'ndeki Sıcaklık, Çözünmüş Oksijen, ph ve Elektriksel İletkenlik Değerlerinin Dikey Yönde Değişimi

METALİK OLMAYAN DİĞER MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI Hazırlayan Filiz KESKİN Kıdemli Uzman

KAFES BALIKÇILIĞI. Doç.Dr.Suat DİKEL ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ YAYINLARI. Yayın No. 18 ISBN X. Copyright 2005 by Author

İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü 321 Cevher Hazırlama Laboratuvarı I HİDROSİKLON İLE SINIFLANDIRMA

EGE BÖLGESİ DÖNEMİ PAMUK EKİLİ ALANLARININ VE ÜRÜN REKOLTESİNİN UZAKTAN ALGILAMA TEKNİĞİ KULLANILARAK BELİRLENMESİ

Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2010, Sayfa Doç. Dr. Songül TÜMKAYA İlknur ÇAVUŞOĞLU

ECZACILIK SEKTÖRÜ T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ

Kemer Baraj Gölü (Aydın) Net Fitoplankton Kompozisyonunun İncelenmesi

Transkript:

Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 8(1): 9-21 (2012) ISSN: 1300 4891 E-ISSN: 1308 7517 http://edergi.sdu.edu.tr/index.php/esufd/ Manavgat Nehri Nehirağzı Bölgesi Fitoplanktonunun Mevsimsel Dağılımı Ömer ERDOĞAN * Nezire Lerzan ÇİÇEK Ömer Osman ERTAN Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Eğirdir-Isparta *Sorumlu yazar: omerer@sdu.edu.tr Özet Bu çalışmada Manavgat Nehri nehirağzı bölgesinin fitoplanktonu Ocak 2009 Ekim 2009 arasında mevsimsel olarak incelenmiş, bu amaçla nehirağzı bölgesinden nehir ve denize yakın alanlardan 1 er ve orta bölgeden 1 olmak üzere toplam üç istasyondan yatay ve dikey örneklemeler yapılmıştır. Araştırma süresince çözünmüş oksijen, ph, sıcaklık, tuzluluk, elektriksel iletkenlik, seki diski görünürlüğü ve klorofil- a değerleri ölçülmüş, fitoplankton türleri belirlenmiştir. Ochrophyta dan 28 (Bacillariophyceae 27, Chrysophyceae 1), Chlorophyta dan 7, Charophyta dan 4, Cyanobacteria dan 4, Dinophyta dan 7 ve Euglenophyta dan 2 olmak üzere toplam 55 takson belirlenmiştir. Özellikle ilkbahar döneminde tatlı su türleri yaygın iken yaz aylarında denizin nehir ağzından içe doğru giriş yapması ile tuzluluğun artışına paralel olarak denizel türlerin arttığı görülmüş, bu etkinin kış aylarına kadar sürdüğü gözlenmiştir. Anahtar kelimeler: Manavgat Nehri, nehirağzı, fitoplankton Seasonal Distribution of Phytoplankton in Manavgat River Eustarine Zone Abstract In this study, phytoplankton of river mouth of Manavgat River has been examined seasonally between January 2009 and October 2009. For this purpose, were sampled horizontally and vertically one for each from the areas close to the river and the sea and one number from the central region (a total of 3 stations) in estuary zone. During the study dissolved oxygen, ph, temperature, electrical conductivity, salinity, secchi disc visibility and chlorophyll-a were measured and phytoplankton species were determined. Phytoplankton which are Ochrophyta 28 (Bacillariophceae 27 and Chrysophycea 1), Chlorophyta 7, Charophyta 4, Cyanobacteria 4, Dinophyta 7 and Euglenozoa 2 determined 55 taxons. While freshwater species is specially common during the spring semester, marine species seems to have increased in parallel with the increase in salinity due to the flow from the sea to the river in the summer and this effect lasted until the winter months. Key words: Manavgat River, estuary, phytoplankton GİRİŞ Denizlerde ve göllerde algler birincil üretici olup sulardaki enerji akış hızını plantonik alglerin üretim hızı belirlemektedir. Sucul ortamlarda ekosistemin temel öğelerinden olan büyük taban omurgasızları ve balıklar için yaşamsal faaliyetleri açısından gerekli oksijen ve besin ihtiyacı bu organizmalar tarafından karşılanır (Round, 1981). Nehirağızları, nehirlerin denizlere açıldığı gel-git etkisindeki bölgelerdir. Bu bölgeler genel olarak kıyısal bölgenin dar olduğu alanlarda tatlı su ve deniz suyunun karışımından oluşan acı su (miksohalin) ortamları içerirler (Kocataş, 2006). Nehirağzı bölgesi çok değişken ortamlar olup, başta sıcaklık ve tuzluluk olmak üzere ekolojik etmenlerin uc değerlere değin değiştiği alanlardır. Örneğin denizlerin gel zamanında deniz suları nehrin iç bölümlerine ilerlerken, git zamanında çok geriler ya da sağanak yağışlardan sonra kabaran nehir suları denizde çok geniş bir bölgeyi etkileyerek 9

tuzluluğun düşmesine neden olur. Nehirağızları akarsulardan gelen besleyici elementlerin denizel ortama ulaştığı, çeşitli su devinimleri ile tabanda biriken besleyici elementlerin yüzeye taşındığı, çok az canlı türünün bu ortamlara uyum yapabildiğinden en büyük biyolojik verimliliğin ortaya çıktığı ekosistemlerdir (Escribano vd; 2001; Khalil ve Rahman,1997). Türkiye de en yüksek biyolojik verimliliğin ortaya çıktığı nehirağızları ile ilgili sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır (Pulat,1998; Baytut, ve ark., 2010). Türkiye nin önemli nehirlerinden biri olan Manavgat nehri ile ilgili yapılan çalışmalar sınırlı sayıdadır (Küçük, 1997, Süslü,1998, Erdoğan, 2011) Bu çalışmada Manavgat Nehri nin nehirağzı bölgesi ekolojik yönden incelenerek, çeşitli türlerin dağılımı ve çeşitliliği saptanmıştır. Bu bağlamda, bölge florası içinde yer alan bazı türlerin belirlenmesi ile genelde ülkemizin, özelde de bu bölgenin biyoçeşitliliğinin belirlenmesine katkı yapılmaya çalışılmıştır. MATERYAL ve YÖNTEM Manavgat Nehri nin ilk suları Antalya-Akseki ilçesine bağlı Cevizli Beldesi nin kuzeybatısındaki Akdağ ve Beyşehir Gölü nün güneyindeki dağlardan çıkan kaynak suları ile Gembos kapalı havzasının güneyindeki suların birleşmesiyle oluşur. Deniz düzeyinden 1000 2000 metre yükseklikte olan Manavgat Nehri nin başlangıç bölümü yazın kuruyan küçük bir akarsu görünümündedir. Bu bölgedeki küçük akarsuların birleşmesiyle Manavgat Nehri oluşur. Yaklaşık 90 km uzunluğundaki bu nehir Manavgat ilçesinin ortasından geçerek Dalyan adı verilen yerde geniş bir nehirağzı ile Akdeniz e dökülür. Özellikle nehirağzı bölgesinde çok sayıda tur teknesi ve piknik alanları az sayıda balık çiftlikleri bulunur (Küçük, 1997). (Şekil 1). 200 m a Şekil 1. a-araştırma alanı b- Manavgat Nehri nehirağzı bölgesi ve örnekleme noktaları Araştırma, Manavgat Nehri nin nehirağzı bölgesinde gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla nehirağzı bölgesinde nehir ve deniz ağırlıklı kesimden birer ve orta bölgeden bir olmak üzere 3 istasyondan mevsimsel olarak (Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim) toplam 4 defa örnekleme yapılmıştır (Şekil 2). b 10

Araştırmada örnekleme sırasında her istasyonda yüzeyden ve 2 metre derinlikten YSI 30 S-C-T metre ile tuzluluk, sıcaklık, elektriksel iletkenlik; YSI 55A ile çözünmüş oksijen; WTW ph 330-i ph metre ile ph gibi fiziksel ve kimyasal değişkenler; seki diski görünürlüğü belirlenmiş, laboratuvara getirilen 1 litrelik su örneklerinde aseton özütleme yöntemi ile klorofil-a değerleri ölçülmüştür. Fitoplanktonik organizmalar yatay ve dikey plankton çekimi ile elde edilmiştir. Plankton çekimlerinde ön ağız çapı 17 cm ve ağ göz açıklığı 55 µm olan Hensen tipte plankton kepçesi kullanılmıştır. Nehirağzı bölgesinden örneklerin alınmasında dikey çekimler için dipten yüzeye doğru, yatay çekimlerde 2,5-3 km/saat hızla 5 dk çekim yapılmıştır. Toplanan plankton örnekleri, kavanozlara aktarıldıktan sonra %4 lük formaldehit çözeltisi ile tespit edilmiştir (Özel, 1992). Laboratuvara getirilen plankton örneklerinin üzerindeki fazla su sifonlama yöntemiyle alınarak örnekler 100 ml lik kaplara alınmıştır. Homojen hale getirildikten sonra diyatome örnekleri daimi, diğer alg türleri geçici preparatlar yapılarak ilgili kaynaklar ışığında teşhis edilmiş (Chodat, 1926; Cleve-Euler, 1952; Husted, 1930; John et al., 2005; Krammer & Lange-Bertalot 1986, 1988, 1991a, b, Ohle & Elster, 1982; Komárek and Anagnostidis 2000; Komárek and Anagnostidis 2008; Komarek and Fott, 1983; Patrıck and Reimer, 1966, 1975; Prescott, 1973; Pestalozzi, 1955, 1982). BULGULAR Fiziksel ve Kimyasal Parametreler Manavgat nehri nin nehirağzı bölgesinde en yüksek sıcaklık değeri 29,1 C (Yaz, 1. istasyon yüzey), en düşük 10,7 C (Kış, 3. istasyon yüzey); en yüksek tuzluluk değeri 35,8 ppt (Yaz, 1.istasyon dip), en düşük 0,1 ppt (İlkbahar, 3. istasyon yüzey ve dip), en yüksek ph değeri 8,62 (Kış, 2. istasyon yüzey), en düşük 8,16 (Sonbahar, 3. istasyon yüzey), en yüksek çözünmüş oksijen derişimi 10,2 mg/l (Kış, 3. istasyon yüzey), en düşük 7,2 mg/l (İlkbahar ve Yaz, 1. istasyon dip) olarak belirlenmiş, klorofil-a değeri İlkbaharda 2. istasyonda (6,4 mg/m 3 ), en düşük ise Kış döneminde 1. istasyonda (1,6 mg/m 3 ); Seki diski görünürlüğü en yüksek kış mevsiminde 1,3 m, en düşük sonbaharda 0,6 m olarak ölçülmüştür (Tablo 1, Şekil 2,3). 11

Tablo 1. Manavgat Nehri nehir ağzı bölgesinde belirlenen parametrelerin mevsimlere ve istasyonlara göre dağılımı SONBAHAR YAZ İLKBAHAR KIŞ İSTASYONLAR Parametreler Yatay Dip 1. ist. 2. ist. 3. ist. 1. ist. 2. ist. 3. ist. Sıcaklık ( C) 12,6 11,2 10,7 18,5 16,6 11,7 Çöz.O 2 (mg/l) 8,4 8,8 10,2 7,9 8,1 9 ph 8,36 8,62 8,4 8,35 8,5 8,38 El.İltk.(ms;µs) 13 ms 730 µs 720 µs 49 ms 46 ms 820,4 µs Tuzluluk (ppt) 10,3 0,4 0,4 35,7 32,4 0,4 Seki diski görün. 1. ist. 2. ist. 3. ist. (m) 1,2 1,3 1,1 Klorofil-a (mg/m 3 ) 1,6 2,2 2,1 Sıcaklık ( C) 15,1 13,4 13,3 16,6 14,5 13,4 Çöz.O 2 (mg/l) 8,3 8,6 9,8 7,2 8,1 8,6 ph 8,6 8,34 8,4 8,54 8,31 8,4 El.İltk.(ms;µs) 3980 µs 324,9 µs 274 µs 18,7 ms 679,9 µs 280 µs Tuzluluk (ppt) 3,3 0,2 0,1 21 0,4 0,1 Seki diski görün. 1. ist. 2. ist. 3. ist. (m) 0,9 0,8 0,6 Klorofil-a (mg/m 3 ) 5.4 6,4 5,5 Sıcaklık( C) 16,6 16,5 15,8 29,1 28,5 22,5 Çöz.O 2 (mg/l) 8,1 8,3 8,8 7,2 7,7 8,3 ph 8,48 8,4 8,4 8,54 8,34 8,36 El.İltk.(ms;µs) 2870 µs 1890 µs 743 µs 51 ms 47,4 ms 832,2 µs Tuzluluk (ppt) 1,9 1,4 0,4 35,8 33,6 2,4 Seki diski görün. 1. ist. 2. ist. 3. ist. (m) 1,3 1,3 1 Klorofil-a (mg/m 3 ) 3,1 3,2 2,8 Sıcaklık ( C) 15,2 14,8 14,6 19,3 19 18,6 Çöz.O 2 (mg/l) 8,6 8,5 9,6 7,5 7,8 8,6 ph 8,3 8,3 8,16 8,23 8,25 8,21 El.İltk.(ms;µs) 654,4 µs 568,9 µs 244 µs 6,5 ms 3570 µs 1200 µs Tuzluluk (ppt) 0,4 0,4 0,3 4,4 2,2 0,7 Seki diski görün. 1. ist. 2. ist. 3. ist. (m) 1,2 1,2 1 Klorofil-a (mg/m 3 ) 3,2 3,1 3,1 12

Ö. Erdoğan, N.L. Çiçek, Ö.O. Ertan / Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 8(1):9-21 (2012) 30 Sıcaklık (oc) Sıcaklık (oc) 20 15 10 5 20 10 0 0 Zaman (Ay) 1 2 3 1 Zaman (Ay) 3 40 Tuzluluk (ppt) 15 Tuzluluk (ppt) 2 10 5 0 30 20 10 0 Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak Zaman (Ay) 1 2 3 Nisan Temmuz Ekim Zaman (Ay) 1 2 3 Şekil 2. Manavgat Nehri nehirağzı bölgesi nde belirlenen, su sıcaklığı, tuzluluk ve çözünmüş oksijen değerlerinin mevsimlere göre değişimi(istasyonlar: 13 )

Şekil 3. Manavgat Nehri nehirağzı bölgesi klorofil-a değerlerinin mevsimlere ve istasyonlara göre dağılımı Fitoplankton Taksonları Ochrophyta dan 28 (Bacillariophceae 27 ve Chrysophyceae 1), Chlorophyta dan 7, Charophyta dan 4, Cyanobacteria dan 4, Dinophyta dan 7 ve Euglenophyta dan 2 olmak üzere toplam 55 takson belirlenmiştir (Çizelge 2) Çizelge 2. Manavgat Nehri Nehirağzı Bölgesi nde belirlenen fitoplanktonik organizmaların mevsimler göre bulunurluluğu Fitoplankton Dağılımı Kış İlkbahar Yaz Sonbahar Ochrophyta Bacillariophyceae Aulacoseriales Aulocoseira granulata (Ehrenberg) Simonsen Melosirales Yatay Dikey Yatay Dikey Yatay Dikey Yatay Dikey + + - + - - + + Melosira varyans C.Agardh - - - - + + - - Thalassiosirales Cyclotella sp. - - + + - - - - Chaetocerotales Chaetoceros decipiens Cleve - - - - + + - - 14

Biddulphiales Biddulphia sp. - - - - + + - + Surirellales Surirella minuta Brèbisson + + - - - - + + Cymatopleura solea (Brebisson) W.Smith Bacillariales Nitzschia sigmoidea (Nitzsch) W.Smith Achnanthales Planothidium lanceolatum (Brébisson ex Kützing) Lange- Bertalot Cocconeis placentula Ehrenberg var. euglypta (Ehrenberg) Grunow Naviculales - + - - + + + - - - - + + - - - - - - - + + + + - - + + + + + + Navicula sp. - - + + + - + + Gyrosigma attenuatum (Kützing) Rabenhorst Cymbellales + + - + + + + - Cymbella affinis Kützing - - - - + - - - Brebissonia lanceolata (C.Agardh) Mophoney & Reimer Encyonema minutum (Hilse) D.G.Mann Rhoicosphenia abbreviata (C.Agardh) Lange-Bertalot + + + + + + + + - + - + + - + - - - + + + - - - Gomphonema sp. + + + + + - + - Thalassiophysales Amphora ovalis (Kützing) Kützing Tabellariales Tabellaria flocculosa (Roth) Kützing Fragilariales - - + + + - + + - + + + - - - - Asterionella formosa Hassall - + + + + - - - 15

Fragilaria acus (Kützing) Lange-Bertalot Staurosirella leptostauron (Ehrenberg) D.M.Williams & Round Ulnaria capitata (Ehrenberg) P.Compère Diatoma vulgaris Bory de Saint- Vincent Diatoma moniliformis ( Kützing) D.M. Williams Rhizosoleniales + - + - + + + + - + + + - - - - + - + + + - + + + + + - + + - - + + - - + - Rhizosolenia sp. - - - - + + - + Rhopalodiales Epithemia adnata (Kützing) Brebisson Chrysophyceae Chromulinales - - - - + + - - Dinobryon sertularia Ehrenberg - - - - - - + + Charophyta Conjugatophyceae Zygnematales Zygnema sp. + - - - + - - - Spirogyra sp. + - - - - - + - Desmidiales Closterium sp. - - + + - - - - Cosmarium obtusatum (Schmidle) Schmidle Chlorophyta Chlorophyceae Sphaeropleales Pseudopediastrum boryanum (Turpin) E.Hegewald - + + - - - + - + + - - + - Pediastrum duplex Meyen + + + + + - + + Monactinus simplex (Meyen) Corda + - + + + + - - 16

Desmodesmus quadricaudatus (Turpin) Hegewald - - - + + - - - Coelastrum sp. - - - + - - - + Ulvophyceae Ulothrichales Ulothrix sp. - - - - + - - - Cladophorales Cladophora sp. - - + + - - - - Cyanobacteria Cyanophyceae Oscillatoriales Oscillatoria tenuissima C.Agardh ex Gomont Oscillatoria limosa C.Agardh ex Gomont Synechococcales Merismopedia glauca (Ehrenberg) Kützing Chroococcales Limnococcus limneticus (Lemmermann) Komárková, Jezberová, O.Komárek & Zapomolová Dinophyta Dinophyceae Gonyaulacales Neoceratium candelabrum (Ehrenberg) F.Gómez, D.Moreira & P.López-Garcia Ceratium carnegiei Graham & Bronikovsky - - + + + - + + + + + + - - - - - - - - + - - - - - + + + + + + - + - - + + + + - - - - - + - - Ceratium symmetricum Pavillard - + - - - + - - Ceratium concilians Jørgensen - - - - + + - - Ceratium fusus (Ehrenberg) Dujardin - + - + + + + + Ceratium teres Kofoid - - - + - + - - Ceratium tripos (O.F.Müller) - - - - - + + + 17

Nitzsch Biceratium furca (Ehrenberg) Vanhoeffen - + - - + + - + Gonyaulax sp. - - - + + + + + Peridiniales Peridinium sp. - + - - + + - + Euglenophyta Euglenales Euglena limnophila Lemmermann Lepocinclis acus (O.F.Müller) Marin & Melkonian - - - - + + + - - + - + - - - - SONUÇ Nehirağzı bölgeleri deniz ve tatlı suyun birleştiği bölgeler olup, bu bölgelerde nehrin tatlı suları yoğunluk farkından dolayı su sütununun üst kısmında bulunurken denizin daha yoğun olan tuzlu suları suyun aşağı kesiminden nehir ağzı bölgesine doğru ilerler. Bu nedenle araştırmamızda yapılan fizikokimyasal ölçümler ve plankton örneklemelerinde örneklemeler bunu yansıtacak şekilde iki bölgeye ayrılmıştır (dip ve yüzey kesimi). Yapılan ölçümlerde yüzey sıcaklık değerleri suyun daha derin kesimlerine göre her istasyonda daha düşük ölçülmüştür. Yaz aylarında denizin etkisinin artması ile yüzey ve dip suyu su sıcaklıkları farkı yükselmiştir. Bölgede ilkbaharda görülen sel yüzünden tuzluluk değerleri dip ve yüzey sularında düşüktür. Yaz aylarında denizin etkisinin artmasıyla dip suyu tuzluluğu 2. ve 3. örnek yerlerinde 35 ppt nin üzerine çıkmaktadır. Urdaibai nehirağzı bölgesinde (Güney İspanya) yapılan bir araştırmada tuzluluğun 0,5-35,4 ppt; sıcaklığın 6,2-24,8 C 0 arasında değiştiğini, dip ve yüzey suları arasında sözü edilen değerlerin sezonluk değişimler gösterdiğini bildirmiştir (Trigueros ve Orive 2001). Nehirağzı bölgesinde de çözünmüş oksijen derişimi sıcaklığın azaldığı kış aylarında yükselmiş, sıcaklığın yükseldiği ve tuzluluğun arttığı yaz döneminde ve sonbaharın ilk aylarında azalmıştır. Yüzey sularının çözünmüş oksijen derişimi dip sularına göre yüksektir. Bunun nedeni su sütunundaki üst tabakanın nehir sularından, alt bölgenin deniz suyundan oluşması ve suların hava ile temasının olmasından kaynaklanmaktadır. Nehirağzından yukarı doğru gidildikçe çözünmüş oksijen derişimi artmıştır. En yüksek klorofil-a değeri 2. istasyonda (Nisan) bulunurken, en düşük 1. istasyonda (Ocak) belirlenmiştir. İlkbahar döneminden sonra yaz aylarında azalma görülmüştür. İlkbahar döneminde ışık ve sıcaklık koşullarının uygunluğu, yaz döneminde zooplankton artışı, kış koşullarında ışık ve sıcaklık değerlerindeki yetersizlik yukarıda sözü edilen sonuçların alınmasına yol açmıştır. Muylaert ve ark., (2000) yaptıkları çalışmada benzer sonuçları saptamıştır. 18

Manavgat Nehri, nehirağzı bölgesinde mevsimsel olarak (verilen sıraya göre kış, ilkbahar, yaz ve sonbahar) 26, 32, 40, 31 takson belirlenmiştir. Araştırma süresi boyunca tüm istasyonlarda en yüksek tür sayısına Ochrophyta üyeleri ulaşmıştır. Konu ile ilgili yapılan çalışmalarda da Ochrophya nın daha yüksek takson sayısıyla temsil edildiği bildirilmiştir (Baytut ve ark., 2010; Ajuonu ve ark., 2011; Murrel ve Lores 2004). Brebissonia lanceolata, Fragilaria acus, Gyrosigma attenatum, Pediastrum duplex ve Biceratium furca tüm mevsimlerde görülmüştür. Deniz etkisinin görüldüğü mevsimlerde Ceratium candelabrum, C.concilians, C. fusus. C. tripos gibi dinoflagellat taksonlarına rastlanmıştır. Denizde gelişim gösteren bu türlere tüm istasyonlarda rastlanması, belirtilen mevsimlerde nehrin deniz etkisine girmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Haertel ve Osterberg (1967) canlıların aylara göre dağılımlarında özellikle tuzluluğun önemli bir etkisi olduğunu belirlemiştir. Bulunan planktonik türleri tatlı su, oligohalin ve polihahin olarak ayırmış ve en fazla sayıya oligohalin türlerinin ulaştığını belirtmiştir. Egemen ve ark. (1997) Güllük lagününde Şubat, Mart ve Nisan aylarında sırasıyla 22, 20 ve 56 fitoplankton türü saptamıştır. Şubat ayında Coscinodiscus sp., Surirella fastuosa, S. striatula, Navicula sp., Nitzschia sp., gibi diyatome türlerinin baskın olarak bulunduğunu, ancak Mart ve Nisan aylarında ise Protoperidinium depressum ve Biceratium furca gibi dinoflagellat üyelerinin artış gösterdiğini belirtmiştir. Schelde östarin (Schelde, Belçika) bölgesinde yapılan araştırmada ilkbahar döneminde tatlısu türlerinin yoğun olarak bulunduğu (Ulnaria ulna, Astroniella formosa), deniz etkisinin artış gösterdiği yaz döneminden itibaren Thalossiosira decipiens gibi oligohalin sularda daha fazla gelişim gösteren denizel kökenli türlerin baskın takson olduğu belirtilmiştir (Muylert ve ark., 2000). Trigueros va Orive ve Orive (2001) yaptıkları bir araştırmada kışın diyatomelerin, ilbahar ve yaz dönemlerinde dinoflagellat taksonlarının yoğun olarak bulunduğu bildirmiştir. Tester ve ark. (1995) Kuzey Karolina da Newport Nehri nehirağzı bölgesinde Şubat ve Mart aylarında diyatomelerin, yaza doğru ise dinoflagellatların baskın olduğunu belirtmiştir. Hartel ve ark. (1969) Kolombiya da nehir ağzı bölgesinde ilkbahar aylarında en sık rastlanan türlerin Melosira sp., Astrionella formosa, Fragilaria crotonensis, Stephonodiscus astrea ve Synedra ulna olduğunu ve tatlı su fitoplanktonunun denizel kökenli türlere göre daha baskın bulunduğunu belirtmiştir. Çalışmamızda Fragilaria acus tüm mevsimlerde görülmüştür. Köprüçay nehirağzı bölgesinde yapılan incelemeler sonucunda fitoplankton tür komposizyonunun mevsimlere göre göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Sonuç olarak tuzluluğun ve sıcaklığın türlerin dağılım ve biyomas değerleri üzerinde etkili olduğu, sıcaklık yönünden nehirağzı bölgesinde tatlısu ve deniz suyu karışımına bağlı olarak ters bir tabakalaşmanın ortaya çıktığı, fitoplanktondaki örneklemelerde Ochrophyta nın tüm mevsimlerde baskın olduğu, tuzluluğun artışına paralel olarak denizel türlerin arttığı, bu etkinin kış aylarına kadar sürdüğü belirlenmiştir. 19

KAYNAKLAR Ajuonu, N., Ukaonu S. U., Oluwajoba E. O., Mbawuike B. E., Williams, a. B., Myade E.F., 2011. The abundance and distribution of plankton species in the bonny estuary; Nigeria. Agricalture and Biology Journal of North America. 2,6:1032-1037. Baytut, O., Gönülol, A., Koray, T., 2010. Temporal Variations of Phytoplankton in Relation to Eutrophication in Samsun Bay, southern Black Sea. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 10: 363-372. Chodat, R. 1926. Euscenedesmus Chod. (as: Revve d Hydrologie 1926 Etude de denetque de systematique experimentale de hydrobiologie par ) S-71-258. Cleve-Euler, A. 1952. Die Diyatomeeen Von Schweden und Finnland Stockholm. Almquist und Wiksells Bactryckeri Ab. P. 1-153, Stockholm. Egemen, Ö., Önen, M., Büyükışık, B., Hoşsucu, B., Sunlu, U., 1999. Güllü Lagünü (Ege Denizi) Ekosistemi. Türkish Journal of Agriculture and Foresty Cilt 23 Sayı 3, 927-947. Erdoğan, Ö. 2011. İki Nehirağzı Bölgesinde (Köprüçay ve Manavgat Nehirleri) Zooplanktonun Taksonomik ve Ekolojik Yönden Araştırılması. T. C. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Temel Bilimler Anabilim Dalı Doktora Tezi Eğirdir/ISPARTA. Escribano, R.,. Marin V. H., Hidalgo, P., 2001. The influence of coastal upwelling on the distribution of Calanus chilensis in the Mejillones Peninsula (northern Chile): impiications for its population dynamics. Hydrobiologia 453/454:143 151. Gürbüz, H. ve Altuner, Z., 2000. Palandöken (Tekederesi) Göleti Fitoplankton Toplulugu Üzerinde Kalitatif ve Kantitatif Bir Araştırma. Turk J Biol 24 (2000) 13 30 TÜBITAK Haertel, L.and Osterberg, C.,1967. Ecology of Zooplankton, Benthos and Fishes in the Columbia River Estuary. Ecology, 48 (3): 459 472 p. Haertel, L., Osterberg, C., Curi, H., Park, P. K., 1969. Nutrient and Plankton Ecology of the Columbia River Estuary Ecological Society of America. Vol. 50, No. 6 (Nov., 1969) pp. 962-978. Husted, F. 1930. Bacillariophyta ( Diyatomeee ) Heft: 10 in a Pascher Die Susswasser Flora Mitteleuropas. Gustav Fischer. Pub., Jena, p. 1-466, Germany. John, D. M., Whitton, B. A., Brook A. J., 2005. The Freshwater Algal Flora of The Britishisles, An Identification Guide To Freshwater And Terrestrial Algae. Cambridge University Press, United Kingdom. 694p. Komárek, J. and Fott, P., 1983. Das Phytoplankton Des Süßwassers. 7. Teil, 1. Hälfte; Chlorophyceae: Chlorococcales, Stuttgart. Komárek, J.and Anagnostidis K., 2000. Cyanoprokaryota 1. Teil: Chroococcales Süßwasserflora Von Mitteleuropa Band 19/1, Cyanoprokaryota 1. Teil: Chroococcales. Spectrum Akademischer Verlag Heidelberg, Berlin, 548p. Komárek, J. and Anagnostidis K., 2008. Cyanoprokaryota 2. Teil: Oscillatoriales. Spectrum Akademischer Verlag Heidelberg, Printed in Germany. Khalil M.T. and EI-Rahman., N.S.A., 1997. Abundance and diversity of surface zooplankton in the Gulf of Aqaba, Red Sea, Egypt. Journal of Plankton Research VoU 9 no.7 pp. 927 936. Kocataş, A., 2006. Ekoloji ve Çevre Biyolojisi.Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınlan No:51 Ders Kitabi Dizini No:20 Bornova/IZMIR. Krammer, K. and Lange-Bertalot H, 1986. Bacillariophyceae. 1. Teil: Naviculaceae.In: ETTL H., GERLOFF J., HEYNIG H. & MOLLENHAUER D. (Eds.) Süsswasser flora von Mitteleuropa, Band 2/1. Gustav Fischer Verlag: Stuttgart,New York. pp. 1-876 Krammer K, and Lange-Bertalot H, 1988. Bacillariophyceae. 2. Teil: Bacillariaceae,Epithemiaceae, Surirellaceae. In: ETTL H., GERLOFF J., HEYNIG H. &MOLLENHAUER D. (Eds.) Süsswasserflora von Mitteleuropa, Band 2/2. VEB Gustav Fischer Verlag: Jena, pp. 1-596. 20

Krammer K, and Lange-Bertalot H, 1991a. Bacillariophyceae. 3. Teil: Centrales,Fragilariaceae, Eunotiaceae. In: Ettl H., Gerloff J., Heynig H. &Mollenhauer D. (Eds.) Süsswasserflora von Mitteleuropa, Band 2/3. Gustav Fischer Verlag: Stuttgart, Jena, 1-576 pp. Krammer K, and Lange-Bertalot H, 1991b. Bacillariophyceae. 4. Teil:Achnanthaceae, Kritische Ergänzungen zu Navicula (Lineolatae) undgomphonema, Gesamtliteraturverzeichnis Teil 1-4. In: Ettl H., Gerloff J., Heynig H. &Mollenhauer D. (Eds.) Süsswasserflora von Mitteleuropa, Band 2/4. Gustav Fischer Verlag: Stuttgart, Jena, 1-437 pp. Küçük, F., 1997. Antalya Körfezine Dökülen Akarsuların Balık Faunası ve Bazı Ekolojik Parametreleri Üzerine Bir Araştırma. T. C. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Mühendisliği Anabilim Dalı Doktora Tezi Eğirdir/Isparta. Murrell, M. and C., Lores, E. M., 2004. Phytoplankton and Zooplankton Seasonal Dynamics İn a Subtropical Estuary: İmportance of Cyanobacteria. Journal of Plankton Research. 26,3: 371-382. Muylaert, K., Sabbe, K., Vyverman, W., 2000. Spatial and Temporal Dynamics of Phytoğlankton Communities in a Freshwater Tidal Estuary 8Schelde, Belgium). Estuarine, Coastal and Shelf Science. 50,673-687. Ohle, W. and Elster J. H., 1982. Das Phytoplankton Des Süsswasser, Conjugatophyceae Teil: 8 Özel, T., 1992. Planktononoloji. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları No: 145. Bornova/İzmir. Patrıck, R. and Reımer, C. W. 1966. The Diyatomees of United States. The academy of Natural Sciences of Phikedilphia. Volume I, p. 1-688, USA. Patrıck, R., and Reımer, C. W., 1975. The Diyatomees of United States. The academy of Natural Sciences of Phikedilphia. Volume II, p. 1-213, USA. Pestalozzi. H. G. 1955. Das Phytoplankton des Susswasser Teil: 4 E. Schweizerbart sche Verlagsbuchhandlund ( Nagele U. Obermiller ) p. 1-1135, Stuttgart. Pestalozzi. H. G. 1982. Das Phytoplankton des Susswasser Teil: 8 E. Schweizerbart sche Verlagsbuchhandlund ( Nagele U. Obermiller ) p. 1-539, Stuttgart. Prescott, G. W., 1973. Algae of Western Great Lake Area. Fifth printing. WMC. Brown Comp. Pub. p. 1-977, Dubaque, lowa. Pulat, T., 1998. İzmir Körfezi Kuzey Lagüner Sistemi Zooplanktonu Üzerine Araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Temel Bilimler Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İzmir. Round F.E. 1981. The Ecolgy of Algae.Cambridge University Press 1-663s. Cambridge. Solak, C. N., Barlas, M., Pabuçcu, K., 2007. Akçay 'yın (Büyük Menderes-Muğla) Bacillariophyta Dışındaki Epilitik Algleri. Ekoloji 16,62, 16-22 2007. Süslü, K., 1998. Manavgat Nehri Alglerinin Sistematik ve Ekonomik Yönden İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Temel Bilimler Anabilim Dali Yüksek Lisans Tezi, Isparta. Tester, P. A., Geesey, M. E., Guo, C., Paerl, H. W., Millie, D. F., 1995. Evaluating phytoplankton dynamics in the newport River estuary (North Carolina, USA) by HPLC-derived pigment profiles. Marine Ecology Progress Series. Vol: 124, 237-245. Trigueros, J. M. and Orive, E., 2001. Seasonal variations of diatoms and dinoflagellates in a shallow, temperate estuary, with emphasis on neritic assemblages. Hydrobiologia, 444:199-133. 21