Enformasyon Sistemlerine Giriş SOFTWARE TURİZM TASARIMI VE YÖNETİMİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BAHAR 2002 Alaattin KANOĞLU, PhD Doçent Dr. Istanbul Teknik Üniversitesi
Anabaşlıklar Tanımlar Yazılım kategorileri İşletim sistemi yazılımları operating system software Windows Yardımcı programlar utility software
Yazılım - software? Özel işlevleri yerine getirmek üzere bir yazılım geliştirme/programlama dili kullanılarak oluşturulmuş prosedürler bütünüdür.
Temel yazılım kategorileri İşletim sistemleri - Operating Systems Yardımcı programlar - Utility Programs Uygulama yazılımları - Application Packages Programlama dilleri & Derleyiciler - Programming Languages & Compilers İletişim yazılımları - Communication Software Özel yazılımlar - Custom Applications
İşletim sistemi ve işlevleri Bilgisayar sisteminin işlevlerini yerine getirmesini sağlayan programlar bütünüdür. Bu işlevler: Her yazılımın gereken düzen içinde çalışmasını sağlamak Sistem kaynaklarının (bellek vs) optimum biçimde kullanımını sağlamak Sistem bileşenleri arasındaki ilişkileri sağlamak.
İşletim sistemi tipleri Tek kullanıcı/tek işlev Single User/Single Tasking O.S. MS DOS, MacOS,, CP/M etc. Tek kullanıcı/çok işlev Single User/Multi Tasking O.S. OS/2, Windows, etc. Çok kullanıcı/çok işlev Multi User/Multi Tasking O.S Unix, Xenix,, Windows NT, Linux, etc.
Yardımcı programlar Çok işlevli/amaçlı programlar Multi Purpose Utility Programs PC Tools, Norton Utilities, etc. Disk sıkıştırma programları Disk Compression Programs DoubleSpace, Compress, Speed Disk, Stacker, etc. Disk birleştirme/optimizasyon programları Disk Optimization Programs Defrag etc. Dosya sıkıştırma/arşivleme programları File Compression Programs Arch, Pak, Zip, Winzip, Pkzip,, etc.
Yardımcı programlar Optik karakter tanıma programları Optical Character Recognition Programs Wordscan,, PC OCR, ReadRight,, etc. Gramer, yazım, düzeltme programları Grammer, Style and Proofing Programs Grammatik, Rightwriter etc. AntiVirus Programları McAfee, Norton, F-Prot, F etc.
Uygulama programları Yazı yazma programları Word Processors Wordperfect,, MS Winword,, AMI, PW, etc. Hesap tablosu programları - Spreadsheets Lotus 1-2-3, 1 MS Excel, Quattro, etc. Veritabanı programları Databases dbase, Paradox, Access, etc. Bütünleşik paketler Integrated Packages MS Works, PFS:First Choice, etc.
Uygulama programları Grafik yazılımlar - Graphic Packages İş grafikleri - Business Graphics Harvard Graphics, Freelance, Bilimsel grafikler Scientific Graphics MathCad, Grapher etc. Bilgisayar destekli çizim - Computer Aided Design AutoCad, DesignCad, Archicad,, etc.
Uygulama Programları Masaüstü yayıncılık - Desktop Publishing Aldus Pagemaker,, Ventura, etc. Özel yazılımlar Muhasebe, Finans, Bordro Quicken, Peachtree, Timeslips,, Logo, Link, etc. Proje Yönetimi Timeline, MS Project, HPM,, Primavera, Baan etc. Eğitim & Eğlence Typing Tutor, F. Simulator, etc. vb. Karar Destek ve Uzman Sistem Yazılımları
Uygulama programları Programlama dilleri ve derleyicileri Yapısal programlama dilleri Basic, C++, Pascal, Fortran, etc. Nesne tabanlı diller - Object oriented programming languages Visualbasic, C++, etc. Yapay zeka dilleri - Languages for Artificial Intelligence Programming Prolog, Lisp, etc.
Uygulama programları İletişim yazılımları Communication Software Modem Software Crosstalk, Procomm,, etc. Fax Software Winfax,, MTEZ, etc. Fax-modem software Terminal Emulator Software CP Commute, MS Terminal, etc.
WINDOWS Windows 3.1 (MS DOS üzerinde bir arayüz) Windows 95 Windows 98 Windows 00 Windows Millenium Windows XP Windows NT
WINDOWS bileşenleri Denetim Masası - Control Panel (controls what?) Yeni donanım ekleme - Adding hardware Yazılım kurulumu silinmesi - Adding / removing software Görüntü ayarları - Display Printer ayarları - Printers Yazı karakteri ayarları - Fonts Ağ ayarları - Network Sistem ayarları - System
WINDOWS Gezgin - Windows explorer Dosyalama sistemi Disket formatlama Dosya ve dizinlerin yaratılması, kopyalanması, taşınması Dosya özelliklerinin değiştirilmesi (hidden, read only, archive) Dosyaların aranması Yardım dosyaları ve arama
WINDOWS dosyalama sistemi Hiyerarşik veritabanı mimarisi Sürücüler (drivers) Dizinler (folders),» altdizinler (sub( sub-directories) Alt-alt dizinler (sub( sub-sub directories)...
WINDOWS dosya yapısı Ödev Assignment. doc NAME DOT EXTENSION Dosya adı nokta Dosya soyadı
Dosya tipleri ve uzantıları Text doküman dosyaları (txt, doc) Executable files (exe, com, bat) Sistem dosyaları (sys) Sürücü (driver) dosyaları (dll) Yardım (Help( Help) dosyaları (hlp) Data dosyaları (dat) Başlangıç (Initiation( Initiation) dosyaları (ini)
Dosya tipleri ve uzantıları Hesap tablosu (Spreadsheet( Spreadsheet) dosyaları (xls, xlb... wk1, wks...) Veritabanı (Database( Database) files (mdb( mdb,, dbf...) Resim (Graphic( Graphic) ) dosyaları (gif, tif,, jpg, bmp, wmf) Çizim (Drawing( Drawing) ) dosyaları (dwg...) Internet dosyaları (html,, asp...) Programlama dilleri dosyaları (bas, for, pas)
Yardımcı programlar Defrag (disk optimizasyon ve birleştirme) Scandisk (disk tarama ve hata düzeltme) Doublespace (disk sıkıştırma) Winzip (dosya arşivleme ve sıkıştırma) Sysedit (sistem dosya yazımı)
Yardımcı programlar Mw Backup (arşivleme ve sıkıştırma) Mw Undelete (dosya kurtarma) Windows explorer (dosya sistemi yaratma, tarama, temel işletim sistemi işlevleri) Getright (dosya indirme) Norton (antivirus: virüs tarama ve yok etme)