BETONDA PLASTİK RÖTRE Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi
Plastik Rötre Nedir? Taze betonun yüzeyinde yerleştirildikten hemen sonra oluşan çatlaklardır. Daha çok yatay yüzeylerde oluşur. Genellikle buharlaşma hızı; tam yerleşme gerçekleşmeden beton yüzeyinin aşırı kurumasına neden olacak kadar fazlaysa plastik rötre oluşur. Beton yerleştirirken ve kururken çok kolay alınabilecek önlemlerle azaltılabilirler. 2
Plastik Rötre Neden Oluşur? Plastik rötrenin en genel oluşma şekli yüzeyden hızlı su kaybı ile gerçekleşir. Kritik durumun oluşması için buharlaşma hızının betonda yukarı taşınan suyun hızını geçmesi ile başlar. Beton yüzeyinin altına inen su seviyesi yüzey katmanlarındaki agregalar ve çimento arasında bir gerilme kuvvetinin oluşmasına sebep olur. 3
Plastik Rötre Nedir? İnce çatlaklardır. Harita- Örümcek Ağı görünümünde ya da paralel yapıda oluşabilirler. 4
5 Plastik Rötre Örnekleri
Plastik Rötre Neden Oluşur? (a)başlangıç Buharlaşma - Gerilme (b)bir iki saat sonra Çatlak oluşumu 6
Plastik Rötre Neden Oluşur? Bu gerilme kuvvetini dengeleyecek kadar gerilme mukavemeti betonda mevcutsa beton yine de plastik konuma geçer fakat rötre oluşmaz. Yine de belli bir zaman geçtikten ve hidratasyon süreci ilerledikten sonra bu çatlakların oluşması kaçınılmazdır. Sentetik fiber güçlendirmeleri gerileme kuvvetine direnmeye yardımcı olabilir. 7
Plastik Rötre Neden Oluşur? Bu koşullardaki ufak değişiklikler bile buharlaşma hızını çok etkileyebilir. ACI 305 bir grafikle buharlaşma hızını tahmin etmeye çalışır ve ona göre önlem alınmasına yardımcı olur. Yine de bu grafikler tam ihtiyacımızı karşılamaz çünkü buharlaşma hızı dışında başka nedenler de bu durumu oluşturabilir. 8
Plastik Rötre Neden Oluşur? Yüksek buharlaşma hızına dolayısıyla plastik rötreye neden olabilecek koşullar şunlardır : 5mph dan daha yüksek rüzgar hızı, Düşük bağıl nem Yüksek ortam ya da beton sıcaklığı 9
ACI 305 Ortam koşullarındaki değişiklikler buharlaşma hızını etkilemektedir. ACI 305 bir grafikle buharlaşma hızını tahmin etmeye çalışır ve ona göre önlem alınmasına yardımcı olur. Plastik rötre üzerinde beton özellikleri ve uygulama hataları gibi farklı parametrelerin de etkisi bulunmaktadır. 10
Plastik Rötre Neden Oluşur? Bünye suyunun az olması da düşük buharlaşma oranlarında bile plastik rötre oluşumuna sebebiyet verir. Betonda terleme hızını düşüren faktörler: Çimento içeriği Yüksek parçacık oranı Yüksek beton sıcaklığı İnce parçacık miktarı fazlalığı İnce tabakalaşma ve Sürüklenmiş hava miktarıdır. Silika füme içeren betonlar da plastik rötre oluşmaması açısından ekstra özen isteyen betonlardır. 11
Plastik Rötre Neden Oluşur? Priz başlangıcını erteleyebilecek bütün koşullar plastik rötre oluşumuna sebebiyet verebilir. Bunlar; Soğuk hava, Soğuk zemin, Yüksek su miktarı, Düşük çimento miktarı, Priz Geciktirici Katkılar ve Su kesici katkılar olabilir. 12
Plastik Rötre Nasıl Engellenir? Rötre oluşturabilecek koşullarda geçici rüzgar kesiciler beton yüzeyinde kullanılabilir. Mümkünse sıcaklığı kontrol etmek adına gölgelikler oluşturulabilir. Gün doğuşu öncesi uygulamalar kritik sıcaklara sahip hava koşulları oluştuğu durumlarda etkilidir. 13
Plastik Rötre Nasıl Engellenir? Çok kuru ve sıcak zamanlarda, sis spreyleri de buharlaşma hızını düşürmek amacıyla kullanılabilir. Buharlaşma hızı yüksek zamanlarda zemin nemlendirmesi de rötreye engel olabilir. 14
Plastik Rötre Nasıl Engellenir? Islak çuvallar ve ya polietilen örtülerle beton yüzeyi kaplaması bitirme işlemleri esnasında kullanılabilir. Düzenli kürlemelere mümkün olduğunca çabuk başlanmalıdır. ASTM C 1116 standardına göre sentetik fiberler çatlamalara direnç oluşturması adına kullanılabilir. 15
Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi TEŞEKKÜRLER Her türlü soru ve bilgi için.. Çimsa Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Toroslar Mah. Tekke Cad. 33013 Yenitaşkent/MERSİN T: 00.90.324 241 23 37 / 241 23 44 C: 00.90.505 462 00 52 F: 00.90.324 454 00 52 16