Taze betonun beton pompası ve oluklarla dökülmesi: Taze betonun vinç ve kova ile dökülmesi:

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Taze betonun beton pompası ve oluklarla dökülmesi: Taze betonun vinç ve kova ile dökülmesi:"

Koray Aktuna
7 yıl önce
İzleme sayısı:

Betonun dökülmesi ve yerleştirilmesi: Beton malzemelerinin karışım oranlarının bulunması, betonun karılması ve taşınması gibi işlemler tam olarak yerine getirilmiş olsalar dahi, taze betonun

Betonun dökümü ve yerleştirme sırasındaki işlemler: Beton kalıbına en fazla 1.5m yükseklikten dökülmelidir. Aksi durumda betonda ayrışmaya ve kalıbın açılmasına neden olabilir.

Taze betonun beton pompası ve oluklarla dökülmesi: 1 2 Taze betonun vinç ve kova ile dökülmesi: Döşeme gibi yatay elemanların betonu kalıbına önce yardımcı ekipmanlarla yayılır.

Beton akıcı, akıcı-plastik kıvamda ise yerleştirme, şişlenerek ve tokmaklanarakyapılır.

1 Betonun dökülmesi ve yerleştirilmesi: Beton malzemelerinin karışım oranlarının bulunması, betonun karılması ve taşınması gibi işlemler tam olarak yerine getirilmiş olsalar dahi, taze betonun yapıdaki yerine yerleştirilmesi işlemi uygun tarzda yapılmadığı takdirde, betondan beklenilen kaliteyi elde edebilmek mümkün değildir. Betonun dökümü ve yerleştirme sırasındaki işlemler: Beton kalıbına en fazla 1.5m yükseklikten dökülmelidir. Aksi durumda betonda ayrışmaya ve kalıbın açılmasına neden olabilir. Beton yerleşeceği en yakın bölgeye dökülmelidir. Yapıda kolon ve kiriş gibi düşey elemanlarının betonu kalıbına en az üç aşamada her aşamada sıkıştırma işlemleri uygulanarak yerleştirilmelidir. Taze betonun beton pompası ve oluklarla dökülmesi: 1 2 Taze betonun vinç ve kova ile dökülmesi: Döşeme gibi yatay elemanların betonu kalıbına önce yardımcı ekipmanlarla yayılır. Bu yayılma işleminden sonra vibrasyon uygulanmalıdır. Aksi takdirde gereğinde fazla vibrasyon uygulanması nedeniyle segregasyonmeydana gelebilir. Beton akıcı, akıcı-plastik kıvamda ise yerleştirme, şişlenerek ve tokmaklanarakyapılır. Şişlemeden amaç daha çok hava boşluklarını kapatmak, havanın dışarı çıkmasını sağlayarak döküm nedeniyle oluşan boşlukları azaltmaktır. Plastik ve kuru-plastik betonların kalıbına yerleştirilmesinde vibratör denilen cihazlar ile vibrasyon (titreşim) uygulanır. Bu işlem için beton içine daldırılarak kullanılan dalıcı vibratörler en yaygın araçlardır. Taze betonun kıvamına, hacmine ve tabaka kalınlığına bağlı olarak uygun vibratör seçilmelidir

Sıkıştırılan beton yüzeyinde bitirme işlemi, çelik veya ahşap elemanlarla mastarlamaile istenilen düzleme getirilerek

Bazı büyük döşeme ve kaplama betonlarında vibrasyonlu mastar kullanılabilmektedir.

(iç vibrasyon) ve kalıp yüzeyinden titreştirerek yerleştirmek (yüzeysel vibrasyon) şeklinde üç şekilde

Dış vibrasyon İç vibrasyon Yüzeysel vibrasyon 5 İç vibrasyonda dikkat edilmesi gereken noktalar: Vibratör ucunu beton

Vibratör betona düşey olarak daldırılmalı ve daldırma aralığı vibratörlerin etki yarıçaplarına bağlı olarak 45-50 cm yi

Vibratör beton içerisine hızlıca daldırmak ve betondan yavaşça çıkarmak (saniyede 5-10cm hızla) gerekir.

2 Sıkıştırılan beton yüzeyinde bitirme işlemi, çelik veya ahşap elemanlarla mastarlamaile istenilen düzleme getirilerek yapılır. Bu işlemlerin priz başlamadan önce bitirilmesi gerekir. Bazı büyük döşeme ve kaplama betonlarında vibrasyonlu mastar kullanılabilmektedir. Beton vibrasyonu, betonu dışardan sarsarak, titreştirerek yerleştirmek (dış vibrasyon), içinden sarsarak yerleştirmek (iç vibrasyon) ve kalıp yüzeyinden titreştirerek yerleştirmek (yüzeysel vibrasyon) şeklinde üç şekilde yapılabilmektedir. Dış vibrasyon İç vibrasyon Yüzeysel vibrasyon 5 İç vibrasyonda dikkat edilmesi gereken noktalar: Vibratör ucunu beton içerisine hızlıca daldırmak ve betondan yavaşça çıkarmak gerekir. Kalıplara vibratör ucu temas etmemelidir. Vibratör betona düşey olarak daldırılmalı ve daldırma aralığı vibratörlerin etki yarıçaplarına bağlı olarak cm yi geçmemelidir. Sıkıştırılan bölgeler birbirlerine örtüşecek şekilde vibrasyon yapılmalıdır. Vibratör beton içerisine hızlıca daldırmak ve betondan yavaşça çıkarmak (saniyede 5-10cm hızla) gerekir. Tabakalar arasında soğuk derz oluşumunu engellemek için vibratörün her defasında bir önceki tabakaya 10cm kadar girmesi sağlanmalıdır. Vibratör ucu taze beton içerisinde çok kısa veya çok uzun süre ile tutulmamalıdır. Normal süre yaklaşık 5-15sn arasındadır. 6 İç vibrasyon ile titreşen bölgelerin örtüşmesi: İç vibratör uygulaması: Vibratörün alt tabakadaki betona en az 10cm girmesi: 7 8 2

Uygulamada karşılaşılan yerleştirme hataları: Olumsuz iklim (hava) koşullarında beton dökümü: En olumsuz iklim koşulları: Yüksek ve düşük ortam sıcaklığı Düşük rutubet Rüzgarlı hava Bu iklim

Yüksek hava sıcaklıklarının yanı sıra, düşük bağıl nem, hızlı esen rüzgarlarsuyun buharlaşmasını kolaylaştırarak çökme kaybının artmasına neden olurlar.

9 10 En uygun sıcaklık: Normal betonda 10-15 o C, Baraj gibi kütle beton üretimlerinde 5-10 o C arasındadır.

a) Sıcak havada beton dökümü: TS 1248 e göre, birbirini izleyen üç günlük sıcaklık ortalamasının 30 C'den fazla olması durumunda sıcak havaya karşı önlemler alınması gerekir.

3 Uygulamada karşılaşılan yerleştirme hataları: Olumsuz iklim (hava) koşullarında beton dökümü: En olumsuz iklim koşulları: Yüksek ve düşük ortam sıcaklığı Düşük rutubet Rüzgarlı hava Bu iklim koşullarının taze betona etkileri: Beton kıvamında, normal hava sıcaklıklarına göre daha hızlı bir azalma olmaktadır. Betonun kıvamındaki bu kayıp çökme kaybı olarak ifade edilir. Yüksek hava sıcaklıklarının yanı sıra, düşük bağıl nem, hızlı esen rüzgarlarsuyun buharlaşmasını kolaylaştırarak çökme kaybının artmasına neden olurlar. Çimentonun hidratasyonhızı, hava sıcaklığının artışı ile artmaktadır. Bunun sonucu olarak priz süresi önemli ölçüde kısalmaktadır En uygun sıcaklık: Normal betonda o C, Baraj gibi kütle beton üretimlerinde 5-10 o C arasındadır. Normal beton üretiminde sıcaklık 30 o C den büyük ve 5 o C den küçükse üretim sırasında önlemler alınmalıdır. Eğer önlem alınmazsa betondan istenilen dayanım elde edilememektedir. a) Sıcak havada beton dökümü: TS 1248 e göre, birbirini izleyen üç günlük sıcaklık ortalamasının 30 C'den fazla olması durumunda sıcak havaya karşı önlemler alınması gerekir. Sıcak havada oluşan problemlerin çoğunluğu, çimentonun hidratasyonhızının artması ve taze beton karışımındaki suyun buharlaşma hızının artması ile ilişkilidir. Oluşan ısı; çimento bileşimi ve inceliğine, beton bileşimine, ortam sıcaklığına, katkı maddelerinin kullanımına bağlı olarak değişir. 11 Sıcak havaya bağlı olarak taze betonda; Çökme kayıp hızının artması, Priz süresinin kısalması, Plastik rötreninartma gibi problemler ortaya çıkar. Sıcak havada beton dökümünde alınabilecek önlemler: Su ve agregalar soğutularak kullanılabilir. Karışım suyunun %80 i buz olarak kullanılabilir. Kalıplar ve donatılar nemlendirilebilir. Hidratasyon ısısı düşük çimento tipi kullanılabilir. Beton döküm saatlerinin değiştirilebilir. Beton dökümü hızlı yapılabilir. Priz geciktirici katkı kullanılabilir. Beton yüzeyinin kurumasını önlemeye yönelik önlemler hemen alınabilir. 12 3

b) Soğuk havada beton dökümü: TS 1248 e göre beton dökümü sırasında; ortalama sıcaklığın art arda üç gün süre ile + 5 o C nin altına düşmesi soğuk hava olarak tanımlanmıştır.

Taze betonun ve içindeki suyun donmasıyla birlikte hidratasyon da durur.

4 b) Soğuk havada beton dökümü: TS 1248 e göre beton dökümü sırasında; ortalama sıcaklığın art arda üç gün süre ile + 5 o C nin altına düşmesi soğuk hava olarak tanımlanmıştır. Taze betonun döküldüğü ortamın sıcaklığı azalınca; Priz süresi uzar, Hidtratasyon yavaşlar, Dayanım kazanma hızı azalır, Kalıp alma süresi gecikir. Taze betonun ve içindeki suyun donmasıyla birlikte hidratasyon da durur. Don etkisine uğrayan beton çözülünce hidratasyon yeniden başlayabilir, ancak çimento hamuru-agrega ve çimento hamuru-donatı ara yüzeylerinde aderansbüyük ölçüde azalır. Bu durum ise beton dayanımında azalmaya yol açar. Taze betonun özellikle, Don etkisinden Hidratasyon boyunca karışım suyunun uzaklaşmasına karşı, Yaklaşık MPadayanıma ulaşmasına kadar korunması gerekmektedir. Soğuk havada beton dökümünde alınabilecek önlemler: Döküm saatini günün daha sıcak saatlerinde yapmak, Erken dayanım kazanan beton üretmek: Hidratasyonısısı yüksek çimento, priz hızlandırıcı, kimyasal katkı kullanmak. Karışım suyunun donma sıcaklığını düşürmek için antifriz katkısı kullanmak. Hava sürükleyici beton üretimi yapmak. Malzemeleri (su ve agrega) ve kalıpları ısıtmak Beton dayanım kazanma hızı azaldığından kalıp alma süresinin uzatılmalıdır. Yüksek hidratasyonısısına sahip çimento, daha yüksek çimento dozajı ve düşük su/çimento oranı seçilebilir. Soğuk havalarda uzun priz sürelerini önlemek için yapı ısıtılabilir. Döşemelerde, döşeme altında sağlanan ısıtma en az üzerindeki ısıtma kadar önemlidir. Betonun Bakımı (kürü): Betonda arzu edilen özelliklerin gelişebilmesi için betonun, yerleştirilmesi ve yüzeyinin perdahlanması(mastarlanması) işlemlerinden hemen sonra, yeterli süre istenen nem içeriğinin ve belirli ortam koşullarının sağlanması işlemine bakım (kür) adı verilir. Betona gerekli bakım, Fazla sıcak ve soğuktan korumak, Su kaybını engellemek, Çimento hidratasyonunun devamlılığını sağlamak, Rötreoluşumunu mümkün olduğunca azaltmak için yapılmalıdır. Yapı içerisinde sıcaklığın korunması için yapının örtülmesi

Çimentonun hidratasyonunsürekli olabilmesi için ortamda suyun/nemin devamlı bulunması gerekmektedir.

Özellikle üretimi izleyen ilk 3-4 gün sırasında kurumamalı, donmamalı, aşınmaya maruz bırakılmamalıdır.

Beton bünyesindeki suyunu kaybetmemesi için prizin bitişinden sonra, Parafin esaslı bir malzeme püskürtülebilir.

5 Çimentonun hidratasyonunsürekli olabilmesi için ortamda suyun/nemin devamlı bulunması gerekmektedir. Bu amaçla betonu devamlı ıslak ve rutubetli tutmak gerekir. Özellikle üretimi izleyen ilk 3-4 gün sırasında kurumamalı, donmamalı, aşınmaya maruz bırakılmamalıdır. Bağıl nemin %80 altına düştüğü durumlarda hidratasyon oldukça yavaşlamakta, %30 un altında ise pratik olarak durmaktadır. Beton bünyesindeki suyunu kaybetmemesi için prizin bitişinden sonra, Parafin esaslı bir malzeme püskürtülebilir. Hortum veya sprey şeklinde su püskürtme ile betonun yüzeyinin nemli kalması sağlanabilir. Yüzeyi teliz bezi ve membran(naylon, polietilen, plastik) gibi su geçirmeyen malzemeler ile örtülebilir. Farklı beton bakım uygulamaları

Benzer belgeler

Sıcak Havada Beton Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015

Sıcak Havada Beton Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015 Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Kasım, 2015 Sıcak havada beton dökümlerinde; Taze beton sıcaklığı, Rüzgar hızı, Bağıl nem, Ortam sıcaklığı gibi etkenler denetlenmeli ve önlemler bu doğrultuda alınmalıdır.