FOTOĞRAF DLNDE BR SÖYLEŞ K R K Y L N B R K M BRAHM DEMREL brahim DEMREL, 1941 yılında Malatya Akçadağ ilçesi Durulova (Körsüleyman) köyünde doğdu. lkokulu köyünde okuduktan sonra Akçadağ Öğretmen Okulu, Çapa Öğretmen Okulu Resim Semineri ve Tatbiki Güzel Sanatlar Okulunu (Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi) bitirdi. Sanat, bundan böyle bir yaşam biçimiydi onun için. Çeşitli kuruluşlarda grafikerlik, reklam ve tanıtım fotoğrafçılığı yaptıktan sonra 1975 de Umut Poster Yayıncılık ve Grafikerlik Stüdyosunu kurdu. 1979 da Hollanda hükümeti tarafından ilk fotoğraf albümü olan Yaşam Kavgası yayınlandı. 1981 de Fotoğraf adlı ders kitabı basıldı. 1995 de 4 adet portfolyo albümü yayınlandı. 2004 yılında Gültekin Çizgen tarafından hazırlanan brahim Demirel in Fotoğrafları Üzerine Bir nceleme adlı kitap yayınlandı. 1982 de Sanat Yapım Plastik Sanatlar Atölyesi ve Galerisini kurdu. Bugün başkentin seçkin sanat merkezlerinden biri olan bu atölye ciddi ve tutarlı bir anlayışla sanat eğitimi vermektedir ve bu mekandaki birikimini bir okul, bir müze niteliği kazandırarak geliştirip gelecek kuşaklara aktarmak Demirel in vazgeçilmez hedefidir. Türkiye nin sayılı koleksiyon erlerinden biri olan brahim Demirel, en az 3000 yağlıboyadan oluşan önemli bir resim koleksiyonunun yanı sıra toprakaltı ve etnografik parçalardan oluşan seçkin bir koleksiyonun da sahibidir. Jüri Üyelikleri Çağdaş Gazeteciler Derneği, Ankara, Elektrik Mühendisleri Odası Amblem Yarışması, 16. Ankara Uluslararası Film Festivali (Belgesel), Eczacılar Birliği 50. Yıl Fotoğraf Yarışması vs. birçok üyeliği vardır. Sanatına sıkıca bağlı, gözünün penceresinden gördüklerini bizlere yaşatan, çevresinde sevgi çemberi oluşturmuş brahim Demirel ile fotoğraf dilinde söyleştik. 86
Sanatı ile işine damgasını vuranlar vardır. Fotoğraf çalışmalarınıza baktığımızda kendinizi fotoğraf sanatının içinde nerede görüyorsunuz? Bu çalışma brahim DEMREL dedirtecek ipuçlarınız var mıdır, bizimle paylaşır mısınız? Beni var eden benim üslubum. Kendime has biçim ağırlıklı çalışmalarım. Nasıl resim sanatında hiç ismine imzasına bakmadan Picasso Van Gogh gibi tanıyabiliyorsunuz fotoğraf sanatçısı da böyle olmalı. Fotoğrafçılığı sanatsallığa dönüşmüş birisiniz, eğitmenliği öğretmesi de bir o kadar mükemmel olan biri olarak sizce fotoğrafçılıkta eğitimin önemi gerektiği kadar iyi değerlendiriliyor mu? Hayır. Okullarda fotoğraf sadece bir ders olarak konuluyor. Temel sanat eğitimi araç gereç altyapı yetersiz olunca sadece öğrencilerin kendi kişisel çabalarına kalıyor. Kültürümüze, geçmişimize sahip çıkmamızın belgesidir fotoğraf Anadolu yu belgeleyen sanatçı ruhunuz renk kullanma ustalığınızla birleşiyor sizin fotoğraflarınızda. Yüreğin, aklın ve gözün birleştiği yerde, fotoğrafta bir kompozisyon anlatabilmek için gereken nedir? Altyapı yani fotoğrafta biçim ve kompozisyon bilmek gerekiyor. 87
Sayın brahim Demirel, basılmış kitaplarınızda da yurdum insanını birebir yansıtan Türkiye mozaiğini bir belge niteliğinde tüm gerçekliği ile bizlerin de görmesi gereken ustalıkta sunuyorsunuz Bu zorlu bir alan ve teknik anlamda oldukça iyi bir altyapı gerektiriyor. Ancak bunun beraberinde getirdiği profesyonellik de yadsınamaz. Olağanüstü görüntüleri kadraja alırken ortaya çıkan amatör ruh heyecanınızı her daim taze tutmanıza nasıl bir ekipman, nasıl bir bakış açısı gerekiyor? Fotoğraf dünyanın her yerinde anlaşılan tek ortak dil; toplumsal yaralara parmak basan, derman olan bir sanat dalı. Evrensel bir bakış açısından fotoğrafçılık sanatı nasıl bir toplumsal işleve sahiptir / sahip olmalıdır? Her şeyden önce fotoğraf evrensel ve görsel bir dil olduğu için çok çabuk anlaşılır. Fazla söze gerek kalmıyor; direk alışveriş. Fotoğraf, benim için bir yaşam biçimi olduğundan bu yaşam ruhuma, işlemiş ve her şeye fotoğraf gözü ile bakıyorum. 88
Fotoğraf görünenin yansıması olarak da tanımlanıyor. Ancak, perspektif, açı, objektif, kompozisyon gibi öğeler işin içine girdiğinde bu anlatım yetersiz kalıyor. Baudrillard ben yazıdan kaçmak için fotoğrafa sığındım diyordu. Sözün yetmediği yerde tek bir kare ile ifade nasıl mümkündür? Yaptığım yolculukların kaydını fotoğraf ile tutan bir gezgin olarak, fotoğraf çekmeye başladığım 1968 yılından beri objektifimi Anadolu insanına çevirdim. Anadolu nun kara yazgılı yoksul insanları objektifime bakarken kimsenin pek de ilgilenmediği yaşam öykülerini anlatır. Fotoğrafta, sanatta, 40 yıla damgasını vurmuş brahim Demirel için biz deklanşöre bastığımızda tüm tanıyanları aynı kareyi basabiliyordu. Tüm güzel özelliklerini paylaşabilen Hem akademisyen hem sanatçı kimliği ile sanata ve sanatçıya destek veren biri olarak fotoğrafı ve fotoğrafçılık sanatını nasıl anlatırsınız? Fotoğraf önce bir iletişim aracı, meslek ve sanattır. Profesyonelce yapılan fotoğraflar güdümlüdür. Bu istek ve sipariş üzerine çekilen fotoğraflardır. Sanat fotoğrafı ise daha bireysel özgür ve tamamen kendi yaratıcılığını yansıtırlar. Onlar fotoğraf çekmez fotoğraf yaparlar. 89
Son olarak kızınızın hazırladığı 40. yıl ınıza özel sürprizinde anladığımız, sizin gibi değerlerimizin hayatta iken çok özel isimlerden yaptıklarının anlaşıldığını görmek, tanık olmak, kendi topraklarında hoyrat kanunları olan Malatya da doğup, içindeki sanat tutkusu ile kadrajına nefes kesen görüntüleri sığdıran brahim Demirel nesnelerin sesi ile yetinmemiş, kompozisyon elde etmiştir üçüncü gözü güçlü siz, dünyadaki en önemli kare olarak deklanşöre bastığınızda ne / neler görüyorsunuz? 90 Önce görünüm fotoğrafı gözümle çekerim. Bu bir alışkanlık ve göz terbiyesidir. Sonra sadece deklanşöre basarım. Kızımın bu sürprizini beraber yaşadığımız mekanda hiç fark etmedim. Etrafımda bu kadar dostu görmek çok güzeldi. Kızıma ve dostlarıma teşekkür ederim.