Çok katmanlı bir yapıya sahip olan trafik güvenliği, hepimizi ilgilendiren ve ülkemiz açısından en önemli toplumsal/yaşamsal sorunlardan biri.



Benzer belgeler
Çok katmanlı bir yapıya sahip olan trafik güvenliği, hepimizi ilgilendiren ve ülkemiz açısından en önemli toplumsal/yaşamsal sorunlardan biri.

2.Örnek Olay Çalışması Trafik Ortamında İletişim ve Saygı: Bir yaşlı yaralandı!

9.Örnek Olay Çalışması Emniyet Kemeri Kullanımı: Doktor bey yaralandı!

5. Örnek Olay Çalışması Araçların Muayenesi ve Teknik Özellikleri: Araba yanıyor!

10.Örnek Olay Çalışması Cep Telefonu ve Diğer Bağımlılıklar: Motosiklet sürücüsü cep telefonu ile konuşuyor!

4.Örnek Olay Çalışması Lastiklerin Sürüş Güvenliği İçin Önemi: Finlandiya da ilginç şeyler gördüm!

SORUMLU VATANDAŞ HAREKETİ HALK EĞİTİMİ MERKEZLERİ EĞİTİM SEMİNERLERİ. Yrd.Doç.Dr. İdil IŞIK İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü

3.Örnek Olay Çalışması Trafik Ortamında Öfke Kontrolü: Yol verme tartışması kavgaya dönüştü

İnsan faktörü: Ceyhun Yüksel

TRAFİK. Hazırlayan Seher Kütükçü Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi 2014

1.Örnek Olay Çalışması Trafik Kültürünün Göstergeleri: Ne kadar dikkatli olursan ol, karşı tarafın durumunu bilemezsin!

6.Örnek Olay Çalışması Yaya Sürücü İlişkisi: Sürücü yayanın halinden anlamaz!

Muayene istasyonlarinda Fren Test işlemi, yere gömülerek kullanılan merdaneli tip fren test cihazları ile yapılmaktadır.

ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI PAMUKKALE İLÇESİ DENİZLİ LİSESİ ANADOLU 12.SINIF TRAFİK VE İLK YARDIM DERSİ YILLIK PLANI

EMNİYET KEMERİ KULLANIMI

İlk yardım Çantasında Bulunması Gerekenler

1. Güvenli sürüş açısından motorlu araçlarda en önemli faktör nedir? 2. Karda güvenli sürüş için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

İlk yardım Çantasında Bulunması Gerekenler

ARACIN YOLCULUK ÖNCESİ HAZIRLIĞI

2016 YILI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AĞINDA MEYDANA GELEN TRAFİK KAZALARINA AİT ÖZET BİLGİLER. Karayolları Genel Müdürlüğü

2. Şekildeki karayolu bölümünde, yan yana çizilmiş kesik ve devamlı yol çizgileri sürücülere aşağıdakilerden hangisini bildirir?

8 MART EHLİYET SINAVI Trafik ve Çevre Soruları

ARACIN YOLCULUK ÖNCESİ HAZIRLIĞI

TRAFİK GÜVENLİĞİ VE ÇOCUKLAR. Prof. Dr Recep AKDUR

Trafik Kazaları ve Emniyet Kemeri

ŞOFÖRLERİ İÇİN HAZIRLANMIŞ TAZELEME VE PSİKO DESTEK EĞİTİM PROGRAMI. Hazırlanan bu eğitim programı ile. şoförlerinin,

Tüvtürk Araç Muayene. Araç muayeneleri ile ilgili merak edilen bilgiler burada anlatılmıştır. Periyodik Araç Muayenesi

1. Aşağıdakilerden hangisi motor rölanti devrinin yüksek olmasına bağlı olarak meydana gelir?

TRAVMADAN KORUNMA. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı

Sürücü ve Araç Güvenliği

GÜVENLİ SÜRÜŞ. Yahya Kemal KÖSALI Kimya Yüksek Mühendisi İş Güvenliği Uzmanı

TRAFİK UYGULAMA VE DENETLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI

GÜVENLİ SÜRÜCÜLÜK KURS PROGRAMI

ARAÇ MUAYENE İSTASYONLARI KONYA İLİ DURUM ANALİZİ Ahmet ÇELİK

Personel Servisi Değerlendirme Formu

SÜRÜŞ GÜVENLİĞİ İÇİN 29 ÖNEMLİ KURAL

Çevreci motorlar için 10 adım

8.Örnek Olay Çalışması Ehliyetsiz Araç Kullanma: Ehliyetin yok muydu senin!

Karda Otomobil Nasıl Kullanılmalı Kış Ayları için Otomobil Ayarları

Araç kullanmanın zorlukları

Çocuklarınızın öfkelerini kontrol etmelerinde ve uygun yollarla ifade etmelerini sağlamakta aşağıdaki noktaları göz önünde bulundurabilirsiniz.

NSW Trafik kurallarındaki değişiklikler

DEĞERLİ İŞ ORTAĞIMIZ,

Evet. Hayır. Alınması Gereken Önlem Sorumlu Kişi. Tamamlanacağı Tarih

Mercedes-Benz orijinal kış jant-lastik setleri ile kışa % 25 daha avantajlı hazırlanın.

ÖNCE DÜŞÜN! Vücudunu Korumak İçin Aklını Kullan. Dr. Ethem Beşkonaklı. 18 Şubat 2009, Ankara, Basın,Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü.

TABLOLAR DİZİNİ. Tablo 1: Yıllara Göre Trafik Kaza Bilgileri. Tablo 2: Yerleşim Yeri Durumuna Göre Ölümlü ve Yaralanmalı Trafik Kaza Bilgileri

Dr. Öğr. Üyesi Sercan SERİN

BİSİKLET YOLLARINDA YOL GÜVENLİĞİ YAŞANABİLİR ŞEHİRLER SEMPOZYUMU 20 KASIM Celal Tolga İMAMOĞLU ULAŞTIRMA YÜKSEK MÜHENDİSİ

Herkes arada bir durmak zorundadır. Sizinki lastik arızası için olmasın. ContiPressureCheck. Lastik basınç takip sistemi

T.C. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TRAFİK KAZALARI ÖZETİ 2012

ÇOCUKLARINI GURURLANDIRMAK İÇİN OTOMOBİLE DEĞIL ONLARI

PANELİSTİN ADI SOYADI: Dr. Leyla ÜNAL KONU BAŞLIĞI : Kamuoyunun Türkiye Karayolları Farkındalığı ve Memnuniyeti

İÇİNDEKİLER: Trafik kurallarına uymanın önemi. Trafikte güvenli geçiş kuralları. Karşıdan karşıya nasıl geçilir? Taşıtlara binmenin kuralları

2013 TRAFİK CEZALARI. Trafik cezaları kapsamları

Döküm Sahalarında Güvenlik. Kaynak: MSHA

Ankara, İstanbul, İzmir 'den sonra Bursa 'da da Randevulu Tüv Araç Muayene Sistemine Geçildi

KARAYOLU VE TRAFİK GÜVENLİĞİ MUSTAFA IŞIK KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TRAFİK GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ VE PROJE ŞUBESİ MÜDÜRÜ

Opel Omega CD TL. İlan detayları SAHİBİNDEN SATILIK ÇOK TEMİZ OMEGA!! Sahibinden. İlan tarihi: 7 Ağustos 2015.

TRAFİK TESCİL ve DENETLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ TRAFİK DEDEKTİFLERİ PROJESİ BİLGİLENDİRME SUNUMU

trafikte bilinçli bir nesil için

Mercedes-Benz orijinal kış jant-lastik setleri ile kışa % 25 daha avantajlı hazırlanın.

w w w. k g m. g o v. t r TRAFİK KAZALARI ÖZETİ 2015

ÖĞRENCİ TRAFİK EĞİTİMİ

ÇALIŞMA VE DİNLENME SÜRELERİ

TRAFĠK GÜVENLĠĞĠ DERS PLANI

w w w. k g m. g o v. t r TRAFİK KAZALARI ÖZETİ 2014

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI.. TRAFİK GÜVENLİĞİ VE İLKYARDIM KULÜBÜ YILLIK ÇALIŞMA PLANI

Basın Bülteni Mass İletişim Danışmanlığı / Kemal Arslan kemalarslan@massiletisim.com Tel & Faks: GSM:

FiLO YÖNETiMiNDE AKILLI VE EMNiYETLi SÜRÜŞ DÖNEMi

Prof. Dr Ayşen APAYDIN Türk İstatistik Derneği Yönetim Kurulu Başkanı

Power of Partnership ARAÇ İADE KILAVUZU

ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN

İkinci El Araç Ekspertizi

Trafik Psikolojisi ve Kamu Politikaları

İkinci El Araç Ekspertizi

İŞTE YOL GÜVENLİĞİ. Hepimizin sorumluluğu

İkinci El Araç Ekspertizi

1. Araçlar yüklenirken aşağıdakilerden hangisinin yapılması yasaktır?

HIZ-GEÇME KURALLARI, TAKİP MESAFESİ

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

*Geleceğin şoförlerini trafik konusunda bilgilendirmek ve aktif yolcu konumuna getirmek

Yeni B-MAX Sürüş Deneyimi & Teknolojik Özellikler

İkinci El Araç Ekspertizi

AĞIR TAŞIT TRAFİĞİNİN KARAYOLU GÜVENLİĞİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

LASTİK KULLANIMINDA MEVSİM ETKİLERİ

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

İkinci El Araç Ekspertizi

Meydan Okumaya Hazır.

Transkript:

Çok katmanlı bir yapıya sahip olan trafik güvenliği, hepimizi ilgilendiren ve ülkemiz açısından en önemli toplumsal/yaşamsal sorunlardan biri. Dünya Sağlık Örgütü nün tüm dünyada yaptığı çalışmalar, trafik kazalarının insan ölüm nedenleri arasında şu anda 9 uncu sırada yer aldığını gösteriyor. Ancak trafik güvenliği konusunda olumlu bir davranış değişikliği yaratmayı başaramazsak, 2030 yılına geldiğimizde trafik kazaları yaşam kaybı nedenleri arasında 5 inci sıraya yükselecek. Yine Dünya Sağlık Örgütü nün verilerine göre, 15-29 yaş arası kişilerin ölüm nedenleri arasında trafik kazaları ilk sırada yer alıyor. Yani trafik güvenliğinde gençler, en riskli grubu oluşturuyor. En verimli çağlarında, hayata en fazla katıldıkları dönemde gençlerin trafik kazalarından korunması, onlarda yaratacağımız öz farkındalıkla ilişkilli olarak yaşamsal önem taşıyor. Çünkü toplumumuzun yarınlarını oluşturacak olan gençler, aynı zamanda trafik kültürünün olumlu yönde değişmesini sağlayacak en önemli güç ve kaynak olacak.

Trafikte Sorumluluk Hareketi Trafikte Sorumluluk Hareketi, TC Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı koordinasyonunda, trafik güvenliği alanında çalışma yapan kurum ve kuruluşlarla işbirliğinde, TÜVTURK ün desteğiyle trafikte can güvenliğini artıracak önlemler almak ve toplumda farkındalık yaratarak, sorumluluk bilincini geliştirmek amacıyla hayata geçirilmiştir. Proje 4 Mayıs 2010 tarihinde başlamıştır. Koordinasyon Alt projeler Hedef gruplar

Trafikte Sorumluluk Hareketi Paydaşlar T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü Karayolları Genel Müdürlüğü T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Jandarma Genel Komutanlığı T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı T.C. Sağlık Bakanlığı Boğaziçi Üniversitesi Erzincan Üniversitesi Gazi Üniversitesi Hacettepe Üniversitesi Koç Üniversitesi Orta Doğu Teknik Üniversitesi Ankara Büyükşehir Belediyesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Erzincan Belediyesi Türk Akreditasyon Kurumu Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu IRU Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği TRT- Türkiye Radyo Televizyon Kurumu TÜVTURK

Trafikte Sorumluluk Hareketi Üç alt proje ile çalışmalarına devam eden Trafikte Sorumluluk Hareketi eğitim ve etkinlikleriyle bugüne dek 585 bin kişiye doğrudan ve 2 milyondan fazla kişiye de çeşitli eğitim ve iletişim araçlarıyla ulaşıldı. Güvenli Taşıt Hareketi ile 3 bin 500 kişiye doğrudan eğitim verildi, saha etkinlikleri ile 225 bin kişiye ulaşıldı. Can Dostları Hareketi ile Türkiye çapında 296 okulda 3 bin 200 sınıf öğretmeni, 100 bin öğrenci, 200 bin veli ve 6 bin okul servis şoförüne doğrudan temas edildi. Sorumlu Vatandaş Hareketi nde ise 2 bin 500 usta öğretici vasıtasıyla 50 binden fazla kişiye trafik güvenliği eğitimi verildi.

Trafikte Sorumluluk Hareketi Şimdiye dek çalışmaların Can Dostları Hareketi, Güvenli Taşıt Hareketi ve Sorumlu Vatandaş Hareketi alt projeleri ile devam eden Trafikte Sorumluluk hareketi, bugünden itibaren yeni bir hedef kitleye daha ulaşıyor. Trafikte Sorumluluk Hareketi kapsamında gerçekleştirilecek olan Trafikte Gençlik Hareketi ile trafik güvenliği konusunda ortaöğretim öğrencilerine yönelik eğitim ve etkinlikler düzenlencek.

TC Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı koordinasyonu ve TÜVTURK Araç Muayene İstasyonları nın desteğiyle yürütülen Trafikte Sorumluluk Hareketi kapsamında Goodyear Lastikleri nin desteğiyle hayata geçirilen Trafikte Gençlik Hareketi eğitim projesi, özellikle lise döneminde bulunan gençlerimizde trafik güvenliği konusunda olumlu bir davranış değişikliği yaratmayı amaçlıyor. Trafik ve İlk Yardım dersi kapsamında öğrencilere, trafikte tehlike yaratmamak, tehlikelerden korunmak, sürücü, yaya, yolcu olarak trafik kurallarına uymak ve duyarlı olmak, sorumlu davranmak konusunda olumlu tutum kazandırmayı hedefleyen Trafikte Gençlik Hareketi, aynı zamanda ortaöğretim öğrencilerinin Trafik Güvenliği ve İlk Yardım Kulüplerinin faaliyetlerine gönüllülük esasıyla katılımlarını artırmayı da amaçlıyor.

Okulumuz, 2012-2013 ders yılında Trafik Güvenliği ve İlk Yardım Kulübü etkinliği olarak «Trafikte Sorumlu Davranıyorum» ve «Trafik Olimpiyatları na Katılıyorum» çalışmaları için pilot okul seçilmiştir. Bu projede öğrencilerimiz, trafik konulu sosyal sorumluluk kampanyaları hazırlayacak ve ulusal bir yarışmaya katılacaklardır. Bu projede sizlerin de gönüllü desteğinizi beklemekteyiz.

Trafik kazaları Dünyada her gün 3 bin 500 insan Her 3 dakikada 1 çocuk yollarda ölüyor

Bir şeyler değişmeli Türkiye de sorun çok daha ağır ve trafik kazalarında dünyada ilk 10 da Her gün trafik kazalarında 20 den fazla kişi ölüyor Ailesinde, yakınları arasında trafik kazası nedeniyle kayıp yaşamayanımız yok Kazaların önlenmesi için olumlu bir güvenlik kültürünün yerleşmesi gerekiyor

Dünyada ölüm nedenleri sıralaması Trafik kazalarında ölenler kim? 15-29 yaş: 1. sıra 5-14 yaş: 2. sıra 30-44 yaş: 3. sıra 45-69 yaş: 8.sıra 70 ve üstü: 20.sıra Hayata katılımı daha yüksek olan gençler risk altında!

Duyarlılık kazandırılması gereken kavramlar Dünya Sağlık Örgütü, düşük ve orta sosyo-ekonomik düzeye sahip ülkelerde trafik kazalarına bağlı ölümlerle baş etmek için aşağıdaki faktörlere odaklanılmasını önermektedir: Hız Alkol Emniyet Kemeri ve Çocuk Güvenlik Koltukları Kask Görünürlük Kolay Zarar Görebilen/Kendi Kendine Yetemeyen Kişiler

Tehlike ve risk Tehlike ve risk aynı anlama gelmez. Trafik güvenliği açısından tehlike ve riski ayırt etmeliyiz. Tehlike Risk Aslan insan için doğada tehlikeli bir hayvandır, pek çok zarar verebilir. Hayvanat bahçesinde kafeste ise yarattığı risk kontrol edilmiştir, insana zarar veremez. Aslan bir tehlike kaynağıdır, onun yaşam sahasında yürüyüş yapmak ise riskli davranmaktır. Aslanı hayvanat bahçesinde ziyaret ederek yaşamımız riske atmadığımız gibi, trafikteki tehlike kaynaklarını da güvenli davranarak etkisiz hale getirebiliriz.

Tehlikeleri önceden tahmin edebilir misiniz? Önleminizi buna göre alabilir misiniz? Trafik kazalarının nerede ve ne zaman olacağını bilmiyoruz Ancak, trafik kurallarının trafiği düzenleyici ve tehlikeleri azaltıcı işlevleri olduğunu biliyoruz. Kurallara uyarak, trafikte güvenliğimizi artırdığımızı, bunun da kazaları azalttığını biliyoruz Yeterince bilmediğimiz, trafik kazalarının riskli ortamlarda bulunmakla ve riskli davranışlarla artış gösterdiğidir Eğer bu ortamları ve hangi davranışlarımızın trafikteki riskleri artırdığını bilir ya da önceden tahmin edebilirsek, kurallara uymanın ötesinde hem kendi güvenliğimiz için çok değerli bir adım atmış oluruz hem de trafik güvenliği kültürünü oluşturmaya katkıda bulunuruz

Güvenli kullanıyorum Güvenli bir yolculuktaki en önemli rol, araç sürücüsüne aittir Sürücü: Trafik kurallarına uymak Trafikteki tehlikeleri ayırt ederek güvenli sürüş davranışlarında bulunmak Kendine yetemeyen bireylerin güvenliğini sağlamak, (çocuklar, engelliler gibi) Acil durumlar için hazırlıklı olmak zorundadır

Türkiye trafik kazaları istatistiği Yıllar Kaza Sayısı Ölenler Yaralananlar 2000 500.664 5.566 136.406 2001 442.960 4.386 116.202 2002 439.958 4.169 116.045 2003 455.637 3.959 117.551 2004 537.352 4.427 136.437 2005 620.789 4.505 154.086 2006 728.755 4.633 169.080 2007 825.561 5.007 189.057 2008 950.120 4.236 184.468 2009 1.034.435 4.300 200.405 2010 259.985 2.738 171.475 2011 278.353 2.582 194.149 Kaza nedenlerinin yüzde 96 sı insan davranışları olmasına rağmen, temsil eden örneklemin yüzde 98 i trafikte sorumlu davrandığını belirtmektedir. Kişiler sorumlu davrandıklarını düşünüyorken yanılıyor olabilirler mi? Trafikte hangi tehlikeler kendi kontrolü altında, düşünmemiş olabilirler mi?

Trafikteki tehlikeler Kontrol Edebileceklerim: Sürücü olarak kendi davranışlarım ve yaptığım hareketler Aracımın güvenlik açısından özellikleri, bakımı Yol koşulları Kontrol Edemeyeceklerim: Hava koşulları Yayalar ve diğer yol kullanıcılarının davranışları Diğer sürücülerin davranışları ve yaptıkları hareketler Diğer sürücülerin araçlarının güvenliği ve bakımı

Neyi kontrol edebilirim? Ben : Güvenlikteki kilit etken Kendi davranışlarımı ve yaptığım hareketleri Aracımın güvenlik açısından özelliklerini, bakımını Öğrenciler ve velileri, kendi kontrolleri altındaki Faktörleri yönetmeleri konusunda etkileyebilirim Trafik ortamında gençler daha fazla risk altındadır, daha fazla kazaya uğramakta ve zarar görmektedirler Trafik ortamı tehlike kaynakları ile doluysa da trafik kazaları önlenebilir Bu tehlikeleri güvenli davranışları yaşamımızda istisnasız uygulayarak önleyebilir ve trafik kültürünün oluşmasına katkı sağlayabiliriz

Trafik güvenliğini insanlar sağlar Trafik güvenliğini sağlamada sonuçlara en fazla insan davranışları etki eder 10 kazadan 9 unun, sürücülerin trafik kurallarına uymamasından ve aracını yanlış biçimde kullanmasından kaynaklandığı belirlenmiştir

Güvenli bir trafik ortamına katkı için yapılması gerekenler Kurallara uyma bilinci Kuralların eksiksiz uygulanması Trafikte konsantrasyon Risk almadan hareket edecek şekilde karar vermek Trafik ortamı kamuya aittir, yani hepimizindir Trafik ortamının önemli araç gereçleri olan trafik işaretleri, aydınlatma araçları ve trafik ışıklarına zarar verilmemelidir Trafik ortamına sahip çıkmak ve bunlara ait aksaklıkları ilgililere bildirmek, trafiğe katılan bireylerin sorumlulukları arasındadır

Trafik,sadece otomobillere ait bir ortam değildir Trafikte yayaların, araçlara göre önceliği vardır Yaşlı, çocuk ve kendine yetemeyen bireylerin de trafikte olmaya hakkı olduğu bilinci ile korunup kollanmaları gerekir Trafik ortamını güvenli hale getirecek ve davranışlarımızı olumlu yönde geliştirecek toplumsal değerler Kurallara uyma Sabır Sorumluluk Saygı Hoşgörü Nezaket Yardımlaşma Ve duyarlılıktır

Trafik işaretleri grupları TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ TEHLİKE UYARI İŞARETLERİ OTOYOL İŞARETLERİ DURMA VE PARK ETME BİLGİ İŞARETLERİ

Durabilir misiniz? Dur ve Yol Ver işaretleri ile Kırmızı yanan trafik ışığı araç ve yayaları kazalardan koruyan en önemli trafik işaretleridir Bu işaretleri tanımak ve bunlara uymak hayati önem taşır Durma, duraklama, park etme, yolcu bindirme ve indirme kurallarını bilmek de yaşamsal öneme sahiptir

Trafik güvenliğini paylaştığımız bir değer haline getirebiliriz Trafik güvenliğinin artırılmasına en büyük katkı yaya, sürücü veya yolcu olarak davranışlarımızla ilintili ortak anlayışımızın değişimiyle sağlanabilir Anlayış değişimi için öncelikle trafik kazaları ve yoldaki davranışlarımız arasındaki ahlaki, duygusal ve zihinsel bağı kuracak bir kamu vicdanını ve onu ayakta tutan güvenlik değer sistemini yaratmalıyız Hızlı araç kullanmak, kırmızı ışıkta geçmek, kaldırıma park etmek, emniyet kemeri takmamak, çocukları ön koltuğa oturtmak gibi yaygın ihlalleri yapanlar, bu davranışlarından dolayı yakınları tarafından suçlanmıyorsa, kendileri de herhangi bir suçluluk hissetmiyorsa, farkındalık ve değişim yaratmak mümkün değildir Kaynak: SÜMER, N.Kent İçi Trafik Güvenliği: Problemler Ve Çözüm Önerileri, Turkish Journal of Transportation and Traffic Safety, 1(1): 5-9, (2007)

Trafikte stres ve baş etme STRES Bazı durumların yolunda gitmediğine, İhtiyaçların karşılanmadığına, Dengenin bozulduğuna işaret eden Fizyolojik - duygusal- davranışsal işaretlerdir BAŞ ETME YÖNTEMLERİ Etkisiz yöntemlerden uzak durmak, azaltmak Etkili yöntemleri devreye sokmak Bilgilenmek Danışmanlık ve diğer desteklere ulaşmak

Öfke Öfke uygun ifade edildiğinde, son derece sağlıklı ve doğal bir duygudur. Ancak kontrolden çıkıp da yıkıcı hale dönüşürse okul-iş hayatında, kişisel ilişkilerde ve genel yaşam kalitesinde sorunlara yol açar Pek çok kişisel ve sosyal problemlerin (Örneğin, çocuk istismarı, aile içi şiddet, fiziksel ya da sözel saldırganlık, toplumsal şiddet) temelinde öfke vardır. Öfke hem dış hem de içsel bazı olaylarla ortaya çıkar Arkadaşınız, anneniz, kardeşiniz, sokaktaki bir adam, öğretmeniniz gibi belli bir insana öfkelenebileceğiniz gibi, trafik sıkışıklığı, iptal edilen bir randevu gibi bir olaya da öfkelenebilirsiniz

Öfke kontrolü Öfkeyi doğru ifade etme becerisini kazanmaya öfke kontrolü denir Öfke kontrolünde temel amaç, saldırganlıktan uzak, şiddet içermeyen, kişinin kendisine ve çevresindekilere zarar vermeyecek şekilde duygusunu ifade etme becerisini kazanmasıdır Araştırmalar, kızgınlık duygusunun boşaltılması nın kızgınlık, öfke ve saldırganlığı daha çok arttırdığını ve sorunu çözmek için hiçbir yararı olmadığını göstermektedir Onun için en iyisi, kızgınlığınızı neyin tetiklediğini bulmanız ve kendinizi kaybetmeden, bu nedenlerle başa çıkabileceğiniz stratejileri geliştirmenizdir

Trafikte öfke kontrolü Trafik, özellikle büyük şehirlerde kişilerin öfkelenmesine neden olan etkenlerden biridir Kişi, trafikte hızla öfkeleniyor ve öfkesini kontrol etmekte zorluk çekiyorsa, araç kullanmaktan uzak durmalıdır Toplu taşıma araçlarını kullanma yolunu seçmelidir

Trafikte öfke unsurları Trafikteki kişileri öfkelendiren konulardan biri de hak ihlalleri ve kural ihlalleri yapan veya trafik güvenliğini tehlikeye atan sürücülerdir Yayalara öncelik vermeyen, geçiş üstünlüğü olan ambulans gibi araçlara yol vermeyen, güvenlik şeridini kullanan, süratle araca yaklaşarak taciz edici biçimde yol isteyen veya kornayı gereksiz yere kullanan, hatta el kol işaretleri yapıp küfür eden sürücüler diğerlerini öfkelendirebilir Bu durumlarla karşılaşanların anormal davranış sayılacak bu davranışlara karşılık vermemeyi ve güvenli davranmayı seçmesi önemlidir. Bu davranışlar cezaya tabi davranışlardır ve asayiş konusudur Yayalar ve sürücüler tarafından yapılan ihlal ve hataların trafik polisine bildirilmesi önerilir

Trafik güvenliğini paylaştığımız bir değer haline getirebiliriz Trafik ortamını güvenli kılmada yardımcı ve davranışlarımızı etkileyen toplumsal değerlerin Kurallara uyma Sabır Sorumluluk Saygı Hoşgörü Nezaket Yardımlaşma Ve duyarlılık olmasını sağlamak hepimizin elindedir

Trafik güvenliğinin unsurları Yol İnsan Araç

Trafik ve insan Kendi kendine yetemeyen/zorlanan birey Çocuklar Engelliler Yaşlılar Kendi kendine yetebilen birey Taşıt sürücüleri Bisikletliler Motosikletliler Yayalar Yolcular

Türkiye de trafik kazaları Trafik Kazasında Hayatını Kaybedenlerin Oranı % 24 ü sürücü %31 i yolcu % 19 u yayadır Kaynak: WorldHealthOrganization (2009). Global StatusReport on RoadSafety: Time foraction. Geneva: WHO Press. (www.who.int/violence_ injury_prevention/road_safety_status/2009)

Görüş ve görünme Sürücünün ve yayanın trafik unsurlarını görebilmesi ve kendisinin de aracının da trafikte rahatlıkla görünmesini sağlaması gerekir. Bunun için: Gece yayaların fosforlu giysiler giymesi Bisiklet gibi araçların fosfor ve ışık düzenekleri olmadan kullanılmaması Araçların far ve sinyallerinin tam olarak çalışması Aynaların temizliği ve açılarının doğruluğu Görüş alanının açık olması, camların temizliği, yıkama sisteminin çalışır durumda olması, sistemde su bulunması sağlanmalıdır Ayrıca trafik levhalarını görebilmek de pek çok tehlikeyi erken fark etme olanağı verecektir. Gündüz farların açık tutulması, araçların görünürlüğünü artırarak güvenli sürüşe katkıda bulunmaktadır

Trafikte bulunmak herkes, ancak özellikle çocuklar, gençler, yaşlılar ve engelli bireyler için oldukça tehlikelidir Bu tehlike, yaya olarak trafikte bulunulduğunda ve caddelerde karşıdan karşıya geçişlerde daha da artar Yayalar her ne kadar öncelikli olsalar da, buna özen göstermeyen sürücüler olabilir. Kişilerin dikkatlerini toplayarak seri biçimde karşıdan karşıya geçmeleri gerekir İlköğretim öğrencileri yaşları gereği, ortaöğretim öğrencileri ise çevre ve arkadaşlarıyla diyalogları gereği bu yoğun konsantrasyonu sıklıkla sağlayamazlar Yapılan özel uyarı ve bilgilendirmenin sıklığı güvenli davranışların kazandırılması için gereklidir

Hava şartlarına dikkat Karlı ve yağmurlu havalar, sürücülere olduğu kadar yayalara da olumsuz, trafik güvenliğini azaltıcı ortamlar hazırlar. Görüşün kısıtlanması tehlikeler yaratır Ancak bu hava şartlarının getirdiği en önemli risk, yol yüzeyinin ıslanması, kar ya da buzla kaplı olması nedeniyle fren mesafesinin uzamasıdır. Daha da olumsuz koşullarda, araçların yayaların beklemediği, ters manevralar, savrulmalar ve taklalar ile frenin hiç etkili olamadığı kayma durumlarıdır Bu tür havalarda, yaya olarak trafikte bulunurken,çok daha dikkatli ve araçlardan gelebilecek riskleri dikkate alacak davranışlar içinde olmamız gerekir. Araçlarla geçişlerde aramızda olacak mesafenin uzun tutulması, ani hareketlerden kaçınılması ilk akla gelen önlemlerdir Bu tür havalar, yayaların kendi hareketlerini de güçleştirirler. Beklenmedik kaymalar, düşmeler kaldırımda yürürken, karşıya geçerken ve araçlara binip-inerken ilave tehlikeler yaratırlar. Koşullara uygun ayakkabılar giyilmesi ve ani hareketlerden kaçınılması yararlı olabilir

Servise öğrenci almak ve servisten indirmek Hemen birçok şehirde, yerleşimlerin gelişimi ve trafiğin artmasıyla, evden okula giden veya okuldan eve dönen çocuklar servisleri kullanmaktadır. Bu, daha güvenli bir seyahat için önerilmektedir Servis araçlarının her dört tarafından yaklaşık 3 er metrelik mesafeler, araçla ilgili potansiyel tehlike alanlarıdır Kaldırım üzerinde, güvenli bir yerde servisi bekleyen çocuklar hızla ve dikkatsizce yoldan geçmeye çalışabilir Çoğunlukla da servisi yakalamak için hızla, dikkatsizce karşıya geçerler O sırada aniden geçen bir başka aracın yaratacağı tehlikeler çok açıktır, öğrencileri zamanında hazır olmaları için uyarınız, acele etmeden inip binmelerini sağlayınız

Araç muayenesi Araç muayenesi, trafiğe çıkan tüm motorlu ve motorsuz araçların teknik yeterliliklerinin muayene ile tespit edilmesidir Muayene süresi dolduğu halde muayene edilmemiş araç kullanmak cezaya tabidir Araç muayenesi ne işe yarar? Araç muayenesi, tüm taşıtların güvenlik seviyesinin topluca yükseltilmesini sağlar

Araç muayenesinin trafik güvenliğine katkısı Uluslararası standartlarda muayene hizmetinin başladığı tarih: 11 Ocak 2008 11 Ocak 2008-31 Temmuz 2012: 21 milyon 350 bin adet periyodik muayene yapıldı. Ücretsiz muayene tekrarları, egzoz gazı emisyon ölçümleri ve tespit işlemleri ile birlikte 34 milyona yakın muayene gerçekleştirildi Periyodik muayenesi yapılan 21 milyon 350 bin aracın: Yüzde 38 i (8,2 milyon), trafik ve taşıt güvenliği açısından tehlike arz edecek nitelikte kusur veya eksiklik nedeniyle ağır kusurlu ya da emniyetsiz raporu aldı İkinci muayenesine gelen yaklaşık 8,1 milyon araçtan yüzde 97,5 i, eksiklik ve kusurlarını gidererek muayeneden başarı ile geçti Yani: 8 milyonun üzerindeki araç, var olan kusurlarını gidermiş, daha önce güvensiz bir şekilde yollarda dolaşırken güvenli hale getirilmiştir

Araç sahipliliği ve sorumluluklar Trafik Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Periyodik Araç Bakımı Periyodik Araç Muayenesi

Araçta bulundurulması zorunlu malzemeler İlk yardım çantası: Traktörler, motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda 1 adet Büyük sargı bezi (10 cm x 3-5 m), 2 Adet Hidrofil gaz steril (10x10 cm 50 lik kutu), 1 Kutu Üçgen sargı, 3 Adet Antiseptik solüsyon (50 ml), 1 Adet Flaster (2 cm x 5 m), 1 Adet Çengelli İğne, 10 Adet Küçük makas (paslanmaz çelik), 1 Adet Esmark bandajı, 1 Adet Turnike (En az 50 cm örgülü tekstil malzemeden), 1 Adet Yara bandı, 10 Adet Alüminyum yanık örtüsü, 1 Adet Tıbbı eldiven, 2 Çift El feneri, 1 Adet Üçgen Reflektör: Motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda 2 adet Yangın Söndürme Cihazı: Sayısı, cinsi ve kapasitesi araç sınıfına ve aracın kullanım amacına göre değişiklik gösterir Stepne: Motosikletler ve lastik tekerlekli traktörler hariç bütün araçlar ile tarım orman römorkları da dahil olmak üzere tüm römorklarda her zaman kullanılabilir durumda bulundurulacaktır Runfled lastikleri olan, orijinalinde stepne bulunmayan ve lastik tamiri kiti bulunan araçlarda stepne bulundurma koşulu aranmamaktadır Yangın tüpü: Binek araçlarda 1 adet 1 kg Yolcu sayısı 26 ya kadar olan otobüsler için 2 adet 2 kg Azami ağırlığı 12 tondan küçük olan kamyonlarda 1 adet 4 kg Araç tehlikeli madde taşıyor ise 2 adet 6 kg

Emniyet kemeri Doğru takılmış bir emniyet kemeri insan bedenini çarpma etkisiyle vücutta meydana gelen sarsıntıdan korur Kemer, kaza anında meydana gelen çarpma etkisini vücut yapısındaki en güçlü noktalara yönelterek, çarpma etkisinin vücutta tek noktada toplanmayıp dağılmasını sağlar Çarpma ve çarpışma anında koltuktan fırlamayı engeller Hassas ve en önemli organların yer aldığı kafa ve omuriliğin herhangi bir yere çarpmasını önleyerek korur

Emniyet kemeri Özel araçlarda meydana gelen ölümleri yüzde 45, ağır yaralanmaları ise yüzde 50 azaltmaktadır Hafif kamyon sürücüleri arasında araç içi ölümleri yüzde 60, ağır yaralanmaları ise yüzde 65 azaltmaktadır İkinci çarpışma/beden çarpışması Çarpışmalar veya ani frenleme sonucunda duran araçta, araç içindeki kişilerin duramayarak aracın torpido, ön cam, direksiyon gibi kısımlarına çarpmalarıdır Emniyet kemeri, ikinci çarpışmadan korur

Ne zaman ve nerede emniyet kemeri takmalı? ŞEHİRİÇİ ÖLÜ 2.197 YARALI 59.979 ŞEHİRDIŞI ÖLÜ 2.984 YARALI 46.167 İstatistikler, her zaman emniyet kemeri takmanın gereğini ortaya koyuyor.

Emniyet kemeri Kullanılmaması durumunda 30 km/saat hızda olan çarpışmalarda vücutta oluşan hasar 1 birim ise, 50 km/saat olan çarpışmalarda bu hasar 9 katına çıkmaktadır Ölümle sonuçlanan kazalarda oluşan yaralanmalar incelendiğinde yoğunlaşma, Yüzde 48 ile baş-boyun yaralanmaları Yüzde 37 ile göğüs-karın-kalça yaralanmaları Yüzde 8 ile omurga ve göğüs duvarı yaralanmalarıdır Bir kaza sonrası aracın içinde kalmak kişileri ölümden kurtarabilir Emniyet kemeri kullanılmadan karışılan bir kazada, araç dışına fırlama halinde ölüm riski tam 25 kat artar

Çocuk güvenlik koltuğu Boyu 150 santimetrenin, ağırlığı da 36 kilogramın altındaki çocukların güvenlik koltuğunda seyahat etmeleri zorunludur Kendine yetemeyen bireylerin trafikte güvenliğinin sağlanmasından hepimiz sorumluyuz

Güvenli sürüş için şartlar Tüm zihinsel süreçlerin yola ve araca yönlendirilmesi gerekir Bu odaklanma, tehlikeleri erken fark etmek ve en kısa sürede, doğru tepkileri vermek için gereklidir İki el koordinasyonu, direksiyon ve manevra hakimiyeti için gereklidir. Her zaman direksiyonu iki elle tutarak kullanmak gerekir. Diğer elle başka bir şeyi tutmaya çalışmamak gerekir Cep telefonu ile görüşme ve mesajlaşma, güvenli sürüş için gerekli şartları tamamen bozar

Araç kullananları olumsuz yönde etkileyen bağımlılıklar Eylem bağımlılıkları Cep telefonu görüşmeleri Cep telefonu ile mesaj yazma Sigara Yemek Bağımlılığın geliştiği bir davranış uyarıldığında, kişi bu davranışı göstermek zorundadır. Davranışı göstermese de bireyin dikkati artık bu yöne kaymıştır: Örnek: SMS uyarı sesi. Sürücü bu sesi duyduğunda, bağımlılık söz konusu ise mesaja cevap vermekten daha öncelikli bir şey yoktur Dikkati kesinlikle bu yöne kaymıştır

Cep telefonu Cep telefonlarından kaynaklanan kaza olasılığı, alkollü araç kullanmaya bağlı olasılık düzeyine yakındır: Telefon görüşmeleri, zihnin tamamen konuşulan konuya kaymasına neden olur Yola ve araca verilen dikkat kesinlikle bölünür Araç kullanımı otomatikleşir Telefon görüşmelerinde araç kitlerinin kullanımı aynı düzeyde dikkat bölünmesine neden olmaktadır

Cep telefonu - SMS Cep telefonu ile mesaj gönderiminde risk daha da yüksek: -Zihinsel odaklanmada kayma -Mesajları okumak için gözün yoldan ayrılması -Uzun süre direksiyonu tek elle kullanma gerekliliği

Çoğumuz, güvenliği yaşamımızın her alanında öncelikli ve vazgeçilmez olarak göremiyoruz Araç kullanırken cep telefonuyla arama yapmak, çalan telefona cevap vermek, mesaj yazmak gibi davranışlar sürücünün dikkatinin dağılmasına neden olur, kazaya yol açabilir Cep telefonuyla konuşan bir sürücü çevresindeki tehlikeli durumların bazılarını hiç fark edememektedir Cep telefonuyla meşgul olmak, araç kiti dahi kullanılsa, güvenli sürüş için ihtiyaç duyulan konsantrasyonun bozulmasına neden olur Cep telefonlarından kaynaklanan kaza olasılığı, alkollü araç kullanmaya bağlı olasılık düzeyine yakındır

Alkolün etkisi FONKSİYONLAR Dürtüler Kavrama Genel Davranışlar Araç Kullanma Yetisi UYARICI ETKİSİ Korkunun azalması Kendine güvenin artması Alışkanlıklardan vazgeçme Kendini kontrol edememe Cesaret artışı Düzensizlik, dengesizlik Aşırı hız, tehlikeli manevra Acil durumda kontrol kaybı YATIŞTIRICI ETKİSİ Yorgunluk Dikkatte azalma Hafıza kaybı Tepkilerde yavaşlama Dikkatsizlik Uyuşukluk Tepki eksikliği, yanlış karar Acil durumda kontrol kaybı

Alkolün istenmeyen etkileri Saldırgan araç kullanma eğilimi Yakın takip Hız Diğer araçları taciz Kolay öfkelenme Dikkatin dağılması Aşırı coşku ya da durgunluk sonucunda dikkati odaklamada zorlanma Görüş alanında dar bir aralığa odaklanma

Trafik ve araç KAZA ÖNCESİ AKTİF GÜVENLİK ÖNLEMLERİ KAZA ANI PASİF GÜVENLİK ÖNLEMLERİ KAZA SONRASI ACİL MÜDAHALE VE YARDIM

Araçların dışı, deformasyon, emniyet kemeri, hava yastıkları, kafes barlar, çocuk koltukları Aktif güvenlik elemanları Pasif güvenlik elemanları Sürücünün kazadan kaçınmasını sağlayan sistemler Taşıtın kumanda ve frenleme sistemleri Bilgilendirme sistemleri Ergonomik olarak yerleştirilmiş kumandalar Dış güvenlik Taşıtın çarptığı yayalar, bisiklet ve motosiklet sürücülerinin yaralanmalarını en aza indirmek için taşıta kazandırılması gereken tüm tasarım özellikleri İç güvenlik Bir kaza durumunda taşıtın içerisindeki kişilere; Etki eden ivme ve kuvvetleri en aza indiren Hayati hacim sağlayan Kazadan sonra taşıtın dışına çıkarmayı kolaylaştıran sistemler

Güvenli taşıt için önemli noktalar Görüş ve görünme Hareket ve duruş Taşıma Emniyet

Güvenli taşıt Görüş ve görünme Görüş alanı açıklığı Aynaların temizliği Aynaların açısı Farların tam olarak çalışması Sinyallerin tam olarak çalışması Camların sürekli temizliği Yıkama suyu ve yıkama sistemi

Güvenli taşıt Hareket ve duruş Araçta yük sınırına uyulması Frenleme sisteminin tam ve fonksiyonel olması Lastik ölçülerinin kabul edilebilir sınırlarda olması Rot balans ayarlarının düzgün olması Fren ayarlarının sağlam olması

Güvenli taşıt Taşıma Araçta yük sınırına ve taşıma usullerine uyulması Araç tadilatlarının AITM yönetmeliğine uygun olması Araç tadilatlarının araç muayene istasyonlarında denetlenmesi Karoser bağlantılarının sağlam olması

Güvenli taşıt Emniyet LPG ve yakıt sistem emniyet kontrollerinin düzenli yapılması Tadilatın sadece proje onayı ile yapılması Ağır vasıtalarda arka işaret levhaları Kaza durumları için üçgen reflektör ve ilk yardım ekipmaları

Güvenli taşıt Kişisel sorumluluk alanları Ayna ayarlarınızın doğru olduğundan emin olun Kesinlikle araç kapasitenizin üzerinde yolcu veya yük kabul etmeyin Kullanmadan önce Tüm lastiklerinizin havasını kontrol edin Camlarınızı, aynalarınızı temizleyin. Cam yıkama sisteminizi, cam suyu seviyenizi kontrol edin Sinyallerinizin ve far sistemlerinizin çalıştığından emin olun

Güvenli taşıt Kişisel sorumluluk alanları Seyir halinde... Aracınızın yol tutuşunda ya da frenlemesinde anormallik hissediyorsanız, hızınızı azaltarak en yakın hizmet noktasına gidin ya da bir çekici çağırın Aracınız yolda düz bir hatta gitmiyorsa lastikleri kontrol edin. Lastiklerinizde problem yoksa, bir servis noktasına gidin

Güvenli taşıt Kişisel sorumluluk alanları Düzenli olarak... Lastiklerinizi, fren sistemlerinizi ve diğer yürüyen aksamı mutlaka kontrol ettirin Yangın söndürme cihazının ve ilk yardım setinin içeriğini ve kullanım tarihlerini kontrol edin Aracınızın periyodik araç muayenesini ve egzoz gazı emisyon ölçümünü zamanında yaptırın

Lastikler neden önemli? Lastiklerin doğru şekilde şişirilmesi virajlarda aracın tutuş performansı için çok önemlidir Fark edilmeyen basınç kaybı ve lastiğin az şişmiş olması durumunda aracın ağırlığı, lastik sırtının dış kısmı üzerine biner ve basıncın lastiğin genişliği boyunca eşit olarak yayılmasına engel olur Lastik döndükçe yan duvarın olması gerekenden daha fazla ısınması, hem performansı hem de güvenliği olumsuz olarak etkiler Lastikleri az şişirmek basıncın, yol üzerinde eşit derecede dağılmaması anlamına gelir. Bu durum, lastiklerin yol tutuşunu engeller ve özellikle ağır yüke sahip araçların sürüşünü olumsuz etkiler. Durma mesafesi uzar ve viraj alma becerisi azalır

Lastiklerin kontrolü Lastikler tekmelenerek değil, hava basıncı ve diş derinliği ölçülerek kontrol edilir Lastikler, günlük süreçler nedeniyle hava basıncını kaybedebilir. Yapılan araştırmalar, araçların yüzde 64 ünden fazlasının lastiklerindeki hava basıncının az olduğunu göstermektedir Sıcaklık: Yaz aylarındaki sıcaklık, lastiklerin hava basıncını da artırmaktadır. Bu nedenle lastik basıncı sadece lastiklerin soğuk olduğu durumlarda kontrol edilmelidir. Ayrıca araçta lastiğin patlaması halinde veya lastik içerisindeki hava basıncının tamamen bitmesi sonrasında bile maksimum 80km/saat hızla 80 kilometre yol gidebilen modern lastikler kullanılmıyorsa, yedek lastiğin de havasının kontrol edilmesi gerekir Lastiklerin diş derinliği: Sürücüler hava basıncına ek olarak, lastiklerinin durumunu da kontrol etmelidir. Yola çıkmadan önce lastiklerin dişlilerinin aşınıp aşınmadığını kontrol edilmelidir. Özellikle aracın ıslak zemin üzerindeki performansı açısından yeterli derinliğe sahip olduklarından emin olarak yola çıkılmalıdır Ağır yükler aracın manevra kabiliyetini azaltır: Tatile çıkmak genellikle ailenin ve ağır bagajların araca yüklenmesi anlamına gelir. Sadece ağır yükler bile aracın manevra kabiliyetini azaltır. Ağır yük, karavan veya römork çekme, araç ve lastiklere ekstra yük bindirir. Aracın yolcu ve bagajlar ile tamamen doldurulmuş olması halinde, kullanım kılavuzu doğrultusunda lastik basıncının artırılması gerekmektedir Az şişirilmiş lastikler masrafa neden olur: Az ya da fazla şişirilmiş lastikler, tüm dişli alanını eşit oranda kullanamaz. Her iki durumda da lastiğin kilometre performansı düşerken lastiğin dişlisi hızla ve düzensiz bir şekilde yıpranır. Normalden az hava ile şişirilmiş lastikler daha fazla enerjiye ihtiyaç duyması nedeniyle yakıt tüketimini artırır