İçindekiler TÜRKİYE GÜNDEMİ... 3 Kobani bahanesiyle türbülans oluşturuldu... 3 Maden ocağının sahibinin ifadesi alınıyor... 3 En büyük gümrük kaçakçılığı olayı... 3 'Çözüm sürecini Ecevit başlattı'... 3 Çözümün yol haritası Abdulkadir SELVİ, Yeni Şafak... 3 Yeni Türkiye'nin görüntüleri eskisinden çok farklı Mehmet BARLAS, Sabah... 6 AFRİKA GÜNDEMİ... 8 Nijerya'da okulda patlama: En az 20 ölü... 8 Somali'de Türk mühendisin aracına silahlı saldırı... 8 Güney Sudan'da ateşkes... 8 AMERİKA İNGİLTERE GÜNDEMİ... 9 ABD Irak'ta IŞİD ile mücadeleyi artırıyor... 9 ABD'nin 3'lü dansı... 9 Türk asıllı Cumhuriyetçi hakim yine seçildi... 9 İngiltere'de olası terör saldırısı... 10 İran üzerinde nükleer anlaşma baskısı... 10 Musul da son durum - Patrick Cockburn, Independent... 10 Şam-Kamışlı Arasındaki Uçuşlar Devam ediyor -Robert Fisk, Independent... 10 Soğuk Savaş geri mi geliyor?- Ewen MacAskill, Guardian... 11 Yeni Soğuk Savaş - David Blair, Daily Telegraph... 11 AVRUPA GÜNDEMİ... 12 Oradan hemen çıkmazsanız elinize postalınızı veririz... 12 Katalonya da bağımsızlık oylamasına katılım düşük kaldı... 12 Danimarka'dan Türkiye ile krizi bitirme sinyali... 12 ABD ve AB, Ukrayna'da ayrılıkçıların yığınak yapmasından endişeli... 12 Özgürlük arzusu bastıralamaz... 13 1
Zam yapılmazsa 50 bin kişi işsiz kalır... 13 ASYA PASİFİK GÜNDEMİ... 14 Rus gazı doğuya kaçıyor... 14 APEC zirvesinde tarihi görüşme... 14 Çin ve G. Kore arasında serbest ticaret anlaşması... 14 Çin ve Japonya liderleri bir araya geldi... 14 Ahıska Türkleri sürgününün 70. yılı... 15 ORTADOĞU GÜNDEMİ... 16 Obama'dan Hamaney'e 'gizli mektup'... 16 Afganistan da bombalı saldırılar: 11 ölü... 16 İran ile anlaşmayabiliriz... 16 IŞİD, Bağdadi'nin yaralandığını doğruladı... 16 Suriye'nin Dostları Çekirdek Grubu toplantısı bugün yapılacak... 17 2
TÜRKİYE GÜNDEMİ Kobani bahanesiyle türbülans oluşturuldu AA Başbakan Yardımcısı Akdoğan, çözüm süreciyle ilgili "Nihai sonuca ulaşma konusunda hükümetin bir kararlılığı var ama bir yanda Kobani bahanesiyle bir türbülans oluşturuldu" dedi. Maden ocağının sahibinin ifadesi alınıyor AA Ermenek'teki kömür ocağının işletme ruhsatı sahibi olduğu belirtilen Cenne Madencilik Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Özbey'in avukatı Tevfik Buğdaycı, Ermenek Adliyesi önünde gazetecilere yaptığı açıklamada, olayla ilgili gözaltına alınanlardan müvekkili Özbey'in ifadesinin tamamlanmasının ardından son olarak Saffet Uyar'ın ifadesinin alınmasına başlandığını söyledi. En büyük gümrük kaçakçılığı olayı AA Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Mersin Gümrüğü'nde düzenlenen operasyonda bin 44 ton kaçak kırmızı etin yurt içine sokulduğunun tespit edildiğini bildirdi. Canikli, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Orta Akdeniz Bölge Müdürlüğü'nde düzenlediği basın toplantısında, 4 Ekim'de ulaşılan istihbarat çerçevesinde yapılan inceleme sonucu, Mersin Gümrüğü'nde kırmızı et depolama hizmeti veren 4 antrepoda sayım yapıldığını söyledi. 'Çözüm sürecini Ecevit başlattı' DHA AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, çözüm sürecini ilk defa kendilerinin başlatmadığını belirterek, "Daha önce rahmetli Bülent Ecevit başlattı, başaramadı. Böyle bir beladan Türkiye'yi kurtarmak istiyoruz" dedi. Çözümün yol haritası Abdulkadir SELVİ, Yeni Şafak Kobani bahane edilerek çıkarılan 6-8 Ekim olayları sırasında çözüm süreci ciddi bir yara aldı. Hatta bir savrulma yaşandı. Cevabı merak edilen soru şu: 3
Sürecin seyri nereye doğru gidiyor? Aynı soruyu kabineden bir bakana sordum. 'Süreç ileriye doğru ama zikzaklı olarak gider' dedi. Okun yönü yukarıya doğru gider ama zaman zaman öncü sarsıntılar yaşayabiliriz. Çözüm sürecine yürekten inanan birisiyim. Ancak süreci romantik iyimserlikle ya da felaket tellallığı gibi bir zeminde değerlendirmenin yanlış olacağına inanıyorum. 90'lı yıllarda bölgede nelerin yaşandığını bilen birisiyim. O nedenle aşırı karamsar yorumları doğru bulmuyorum. Ancak 2 ay 10 gün önceye göre yani 1 Eylül tarihine göre sürecin gerilediğinin de farkındayım. Süreç bir kriz yaşadı. Ancak daha önceki süreçlerde olduğu gibi kriz, sürecin sonunu getirmedi. Hatta iyi ki çözüm süreci kitleler tarafından bu denli satın alınmış ki, 28 yerleşim yerinde bir kalkışma provası yapılmasına rağmen katılım Kandil'in beklediği düzeyde olmadı. Ayrıca çözüm süreci krizi aşma başarısını gösterdi. Ama bir hasar bıraktı. Hiç bir kimse sürecin 6-8 Ekim öncesine göre aynı düzeyde devam edeceğini söyleyemiyor. Yeni bir düzlemde ilerleyecek. Çünkü hükümette bir aldatılmışlık duygusu hakim. Şiddetin durması ve kamu düzeninin sağlanması konusunda varılan mutabakata, Öcalan'ın, Kandil ve HDP üçgeninde 'Yol haritası' üzerinde sağlanan mutabakata rağmen Öcalan'ın Kurban Bayramının ikinci günü kardeşi Mehmet Öcalan'la verdiği mesaj, HDP'nin sokağa çık çağrısı ve Kandil'in, daha önce tespit edilen pasif hedeflere yönelik silahlı saldırılar talimatı, 'Yol Haritası'na büyük bir darbe vurdu. Eylül ayında konuşulan Yol Haritasının genel çerçevesi şu: 1-Şiddet duracak. Kamu düzeni sağlanacak. 2-Geri çekilme tekrar başlayacak. 3-21 Mart 2015 Nevruz'unda silahlı mücadelenin bitirildiği siyasi mücadele döneminin başladığı ilan edilecek. 4-Normalleşme süreci başlayacak. Silah bırakan unsurların topluma kazandırılması gibi. Öz olarak, 'Silah-şiddet yok. Siyaset- diyalog var' Yol Haritasının çok ince ayrıntıları var. 4
1-Öcalan'la görüşen HDP heyetine yeni isimlerin ilave edilmesi gibi. Burada hem cezaevlerindeki ölüm oruçları, hem çözüm sürecinde Öcalan'ın yanındaki kararlı duruşu 6-8 Ekim olayları sırasındaki tavrı nedeniyle Hatip Dicle ismi ön plana çıkıyor. DTK Eş Başkanı olan Dicle, fikirleri uğruna Meclis'ten alınıp cezaevine konulmayı göze almış, davası uğruna bedel ödemiş bir isim. Ancak çözüm sürecinin yanında çok net bir duruş sergiledi. Burada yazacağım iki maddeye hiçbir yorum eklemeyeceğim. 2-Öcalan'ın yanındaki mahkumların değiştirilmesi. 3-Sekreterya 4-Akil insanlar heyetinin arasından denetleyici ve gözlemci olmak üzere 'üçüncü göz'ün teşekkül ettirilmesi. Şimdi hangi noktadayız. Maalesef ki, Eylül ayında üzerinde mutabakata varılan, Yol Haritasının uzağına düştük. Bu işin kilidi, bölgenin hızla 6-8 Ekim öncesine dönmesi. Şiddetin terk edilip, kamu düzeninin sağlanması. HDP'liler, İmralı'ya gitmek için başvuruda bulundular. Ancak iktidar verilen sözlerden ziyade alanda bu iyileşmeyi görmek istiyor. İyileşme kanaati hakim olana dek, İmralı ziyaretleri uzayacak gibi gözüküyor. Burada birkaç önemli nokta var. Ankara bunların birbiriyle bağlantılı olduğunu düşünüyor. 1-IŞİD'in ABD'nin laboratuvarlarında üretilip, Esed rejiminin ana rahminde yetiştirildikten sonra Irak ve Suriye'yi hallaç pamuğu gibi atacak bir şekilde önünün açılması. 2-Kobani üzerinden ABD'nin Esed ve PKK ile ilişki geliştirmesi 3-Kandil'in çözüm sürecine rağmen 6-8 Ekim olaylarının fitilini ateşlemesi. Tüm bunların temelinde, 1-Enerji 2-İsrail'in güvenliğinin yattığına inanılıyor. Türkiye'nin Erbil yönetimi ile yaptığı petrol anlaşmasının ve Irak petrollerinin Suriye üzerinden Akdeniz'e ulaştırılması projesinin bu olayların altında yatan temel faktör olduğu görüşü hakim. Süreçleri, zamandan ayrı değerlendirmek mümkün değil. Çözüm süreci başladıktan sonra Türkiye çok önemli gelişmelere sahne oldu. 5
21 Mart 2013 Nevruz'unda Öcalan'ın silahlara veda, siyasete merhaba mesajı Diyarbakır'da okunduktan sonra, 'Üç aşamalı yol haritası' daha ilk adımında bir engelle karşılandı. Geri çekilme başladı, Türkiye'de gezi olayları patlak verdi. Geri çekilmeyi durduran Kandil, iktidarın gidici mi kalıcı mı olacağını görmek istedi. 17-25 Aralık darbe girişimleri oldu. Kandil, yeniden AK Parti'nin gidici mi kalıcı mı olduğunu görmek için beklemeye geçti. Ancak hem 30 Mart yerel seçimlerinde hem 10 Ağustos Cumhurbaşkanlığı seçimi ile AK Parti siyasi iktidarını tazeledi. AK Parti bu süreçlerde çok ciddi olarak bir varoluş mücadelesi verdi. Cumhurbaşkanı'nın Köşk'e çıktıktan, Davutoğlu hükümetini teşekkül ettirdikten sonra ilk iş olarak çözüm sürecini yeniden raya oturmak için harekete geçti. TBMM'den 6 Maddelik çözüm yasası çıkarıldı. Bakanlar Kurulu, çözümün kurumsal iki ayağını teşekkül ettirdi. Bunların üzerine bir de 'Yol Haritası' inşa edildi. Bunların karşılığı ise 6-8 Ekim olayları oldu. Görünen o ki, ABD'nin Kandil'le, Kandil'in ABD ile bir yol haritası var. Hem Ankara'da hem İmralı'da çözüm sürecinin arkasındaki güçlü irade devam ediyor. Yaşanan kilitlenmeyi aşacak olan da bu irade. Biraz zaman sorunu ama kriz aşılıyor. Yeni Türkiye'nin görüntüleri eskisinden çok farklı Mehmet BARLAS, Sabah Yeni Türkiye ile eskisi arasındaki bir fark da "Zenginlik"i simgeleyen görüntülerin dizilere ve filmlere yansıması değil midir? Eski Türkiye'de "Zengin"i sabahlık giyen Hulusi Kentmen simgelerdi... Zengin adamın kızı da, jüponlu etekliğini ve twinsetini giyip, köşkün salonunda parti verirdi. Salondaki piyanoda fakir delikanlı çalar, alaturka söyler, partiye gelen şımarıklar onunla alay ederdi. Sonunda zenginin kızı mutlaka âşık olurdu fakir delikanlıya... Hulusi Kentmen de kızı bu delikanlıyla değil, komşu fabrikanın sahibinin oğlu ile evlensin diye uğraşır dururdu. Şimdi köşkler değil villalar var filmlerde ve dizilerde. Artık zengin adamları, fabrikatörler değil gökdelenlerden holdinglerini yöneten işadamı tiplemeleri simgeliyor. Artık âşık kızlar ve delikanlılar Ada'nın çamları arasından birbirlerine doğru ağır çekim koşmuyorlar... Köşklerdeki zenci dadılar da yok artık. Kimse piyano da çalmıyor... Farklı görüntüler 6
Dizilere ve filmlere de yansıyan bu "Yeni Türkiye" görüntülerini çok da hafife almamalıyız... Gökdelenlerle şekillenen kent siluetlerini bir düşünün... Otoyolları, metroyu, alışveriş merkezlerini, uçakla yolculuk etmenin yaygınlaşmasını hatırlayın... Sadece cep telefonlarının veya internetin hayatımızdaki yerlerini düşünmemiz bile, eski ile yeni arasındaki farkı görebilmemize yeterli olmaz mı? Dünyanın en yoksul ülkelerinde de büyük paralar kazanılır. Çok yoksul ülkelerin de büyük zenginleri vardır... Ama bir ülkenin kitleye açılmış refahını ve sosyopolitik istikrarını, o ülkede kazanılan paralardan değil, harcanabilen paralardan anlarsınız. Dünyanın en yoksul ülkelerinin zenginleri, kendi ülkelerinde kazandıkları paraları, Kuzey Amerika ve Batı Avrupa ülkelerinde harcar, oralarda yatırım yaparlar... Türkiye'de dövizin suç aleti sayıldığı dönemde, bizim zenginlerin paraları İsviçre bankalarında, ikinci evleri de Londra'da, Paris'te, Cannes'da, New York'ta değil miydi? Ekonomik evcilik oyunu Bu evrensel gerçeği çok iyi bilen Turgut Özal, genlerimize işlemiş kökten-devletçiliği ve servet düşmanlığını cesaretle yıktı. Konvertibiliteyi, serbest rekabetçi ve dünyaya açık modeli getirerek Türkiye'deki "Ekonomik evcilik oyunu"nu bitirdi. Şimdi insanlar servet sahibi olmaktan korkmuyor. Vergisi verilmiş meşru servetlerin, utanılacak şey olmadığını herkes kabul ediyor. Mesela Murat Ülker türü girişimci herkes için bir örnek şimdi... Girişimcilik artık Türkiye'de de kutsanan bir kavram... Artık Türkiye'yi köylülük değil kentlilik yönlendiriyor... "Yeni Türkiye"nin karar merkezinde "Seçmen" kimliğine sahip olan, kentli orta direk var artık. Kısacası dizilerdeki ve filmlerdeki zenginler ne kadar değiştilerse, o filmlerdeki esnaf da, işçiler de, bahçıvanlar da o kadar değiştiler. Bu değişimin farkında olmayan siyasetçiler ise hâlâ eski rollerini oynamaktalar... Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda ise, Kasımpaşalı delikanlı Tayyip Erdoğan var... Daha fazla nasıl anlatabiliriz değişimin çapını? 7
AFRİKA GÜNDEMİ Nijerya'da okulda patlama: En az 20 ölü Dünya Bülteni Nijerya'nın kuzeydoğusunda bulunan Potiskum kasabasındaki bir okulda meydana gelen bombalı saldırı sonucunda en az 20 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Patlamayla ilgili olarak Reuters'a konuşan bir öğretmen patlamanın okulda sabah açılış töreni yapıldığı sırada meydana geldiğini ve en az 20 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi. Ölenlerin öğrenci olup olmadıkları ise henüz bilinmiyor. Somali'de Türk mühendisin aracına silahlı saldırı Dünya Bülteni Somali'nin başkenti Mogadişu'da Türk mühendis Şeracettin Aksun'un aracına silahlı saldırı düzenlendi. Aksun ve Somalili sürücüsü saldırıdan yara almadan kurtuldu. Başkent Mogadişu'nun merkezindeki 5'inci Kilometre diye bilinen caddede düzenlenen saldırıda Aksun'un aracına 100'den fazla mermi isabet ederken, Türk mühendis ve sürücüsü aracın zırhlı olması sayesinde saldırıdan kurtulmayı başardı. Güney Sudan'da ateşkes Al Jazeera Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi nin (IGAD) Güney Sudan krizine çözüm bulma amacıyla Etiyopya'da düzenlediği zirvede ateşkes sağlandı. Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit ve eski yardımcısı Riek Machar, taraflar arasında ateşkesin sağlandığını duyurdu. Taraflar, müzakereleri yürüten IGAD'a bağlı arabulucu heyetten, kapsamlı anlaşmanın imzalanması için 15 gün süre talep etti. Heyet yetkilileri de söz konusu talebi onayladı. 8
AMERİKA İNGİLTERE GÜNDEMİ ABD Irak'ta IŞİD ile mücadeleyi artırıyor AA ABD yönetimi, ülkedeki ara seçimlerin hemen ardından terör örgütü IŞİD ile mücadelede birinci önceliği olarak tanımladığı Irak ta IŞİD le savaşı artırmaya hazırlanıyor. Öncelikle Kongre den IŞİD ile mücadele için gelecek yılın bütçesine ek 5,6 milyar dolar kaynak isteyen Obama yönetimi, buna eş zamanlı olarak Irak a bin 500 e kadar ek askeri personel göndereceğini açıkladı. ABD Başkanı Barack Obama da dün CBS e verdiği röportajda, ABD ve koalisyon güçlerinin hava saldırılarının etkili olduğunu ve örgütün ilerlemesini yavaşlattığını belirterek, şimdi de sahada Irak güçlerinin bunları püskürtmesi gerektiğini söyledi. Obama, bu noktada Irak a ek askeri personel gönderilmesinin ABD nin IŞİD stratejisinin başarısız olmaya başladığı değil, yeni bir aşamaya girdiği anlamına geldiğini kaydetti. ABD'nin 3'lü dansı Yeni Şafak Türkiye'nin 'sınırda güvenli alanlar' ve 'uçuşa yasak bölge' tekliflerine ayak sürüyen Obama yönetimi, IŞİD'e karşı 3 koldan ilginç bir atağa geçti. CIA, Pentagon ve ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir grup, geçtiğimiz hafta hem PYD hem Şam rejimi hem de İran'la masaya oturdu. Alınan bilgiye göre, CIA görevlileri ilk olarak Suriye'deki Kürt muhaliflerle geçtiğimiz salı günü gizli bir oturum yaptı. Türkiye'nin 'terör örgütü' olarak ilan etmesine rağmen ABD'nin Kobani'de havadan silah yardımı yaptığı PYD ve onun muhalifi konumundaki 3 partinin heyetleri ile yapılan görüşmede Amerikalılar, muhataplarına 'IŞİD'e karşı birleşin' mesajı verdi. Suriye'de Kürt gruplar arasındaki çekişmelerin 'radikal gruplara yaradığı'nı belirten ABD'li görevliler, 'diplomatik görüşmelerde ortak vizyon ve birliktelik görüntüsünün sergilenmesini' istedi. PYD dışındaki diğer Kürt gruplar ise CIA görevlilerine 'Esed rejimi ile ilgili ABD'nin yaklaşımı nedir?' diye sordu. Buna net cevap vermekten kaçınan ABD'lilerin 'Bunu konuşmak için çok erken' dedikleri öğrenildi. Türk asıllı Cumhuriyetçi hakim yine seçildi USA Sabah ABD'de, Türk asıllı Cumhuriyetçi hakim Ceyhun Karahan, yapılan ara seçimlerde üst üste üçüncü kez seçilmeyi başardı.türk-amerikan toplumunun ABD yönetimindeki en üst düzeyli memurları arasında yer alan Cumhuriyetçi hakim Karahan, seçimlerde 355 bin 916 oyla (yüzde 54,41) Demokrat rakibi hakim Kelli Johnson'ı geride bırakarak, mahkemeye yeniden seçildi. 9
İngiltere'de olası terör saldırısı Times İngiliz istihbarat servisi yetkililerinin 'İngiltere'de olası bir terör saldırısı hemen hemen kaçınılmaz' dedikleri aktarılıyor. Habere göre MI5 ve Scotland Yard yöneticileri geçen dört ay içinde Londra'da dört saldırı girişimini, zanlılara ani baskınlarla engellediklerine inanıyor. Bu yetkililere göre "terrorist faaliyetin ölçeği o kadar büyük ki önümüzdeki aylarda bir saldırı hemen hemen kaçınılmaz". Haberde İngiltere'den Orta Doğu'ya giden cihatçı savaşçılardan 300'ünün döndüğü ve güvenlik kurumlarının bu kişileri takip etmeye çalıştığı aktarılıyor. İran üzerinde nükleer anlaşma baskısı Financial Times Pazar günü, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif Umman'da buluşarak İran'ın nükleer programını görüşmeye başladı. Görüşmelere Avrupa Birliği dışpolitika yetkilisi Catherine Ashton da katılıyor. Tahran mahreçli bir haberde petrol fiyatlarındaki dalgalanmanın da etkisiyle zor durumda bulunan İran üzerinde nükleer anlaşmaya gitme baskısının arttığı belirtiliyor. Habere göre İran ekonomisi zor durumda. Bunun en önemli iki nedeniyse petrol fiyatlarındaki düşüş ve İran'a yönelik Batı yaptırımları. Gazete, bu durumun İranlı yetkililer üzerinde, Batılı güçlerle nükleer konusunda bir anlaşmaya varmaya dair baskıyı artıdığını yazıyor. Musul da son durum - Patrick Cockburn, Independent Patrick Cockburn IŞİD'in elindeki Musul kentinden Erbil'e gelenlerle Musul'daki durumu görüşmüş. Cockburn'e konuşan, Saddam Hüseyin döneminde orduda görev yapmış olup şu anda emekli olan bir kişi, "Bu, korkunç bir rüya gibi. Camileri havaya uçurmaya başladıkları günden bu yana insanlar onlardan (IŞİD) nefret ediyor" demiş. Bu kişinin anlattıklarına göre şehirde '28 gündür su ve elektrik yok'. 'Elektrik ihtiyacı yerel jeneratörlerle karşılanıyor'. 'Ham petrol rafine edilmek üzere Suriye'ye gönderiliyor ancak geri gelen akaryakıt düşük kalitede oluyor ve kullanılan motorlara zarar veriyor'. Cockburn bu kişinin kendisine, Musul'daki emekli maaşlarının merkezi Bağdat yönetimi tarafından ödenmeye devam ettiğini söylediğini ve bunun şaşırtıcı olduğunu belirtiyor. Cokcburn'e konuşan bir emekli işadamı ise şunları söylemiş: "Ben, Nuri El Maliki'nin ordusundan nefret eden insanlardan biriydim. Ancak şimdi Irak ordusunun geri gelmesini istiyorum. Musul'dak halk onları hoş karşılar. Herkes IŞİD'den iyidir, İsrailliler bile. Ölüyoruz." Şam-Kamışlı Arasındaki Uçuşlar Devam ediyor -Robert Fisk, Independent Fisk'in haberi Suriye'de iç savaşın sürdüğü bir ortamda Suriye Hava Yolları'na ait uçakların Şam ve Kamışlı arasındaki seferlerine devam etmesiyle ilgili. Bu iki kent arasında seyahat gerçekleştiren Fisk, bu koşullar altında seferlerin devam ediyor olmasının kendisine gizemli 10
geldiğini söylüyor. Yolculuk boyunca IŞİD'in elindeki alanlardan da geçildiğini söyleyen Fisk, bindiği uçağın tamamen dolu olduğunu belirtiyor. Fisk uçağın pilotlarıyla da konuşmuş. Pilotların IŞİD'in elinde karadan havaya füze sisteminin olmadığını söylediğini aktarıyor. Soğuk Savaş geri mi geliyor?- Ewen MacAskill, Guardian Pazar günü, Soğuk Savaş'ın sona ermesini simgeleyen Berlin duvarının yıkılışının 25. yıldönümüydü. Guardian'da yer alan uzun bir haberde Rusya ve Batı arasındaki gerilimin Soğuk Savaş seviyesine doğru yükseldiği belirtiliyor. Gazetenin savunma muhabiri Ewen MacAskill haberinde son sekiz ayda Rusya'nın, Rus uçaklarının uçuşları ve askeri denemeler sırasında farklı ülkelerde 40 riskli olay gelmesine neden olduğunu yazıyor. MacAskill bu bilgiyi, bazı Avrupa ülkelerinin eski dışişleri ve savunma bakanlığı mensuplarını da bünyesinde barındıran Avrupa Liderlik Ağı'nın konuyla ilgili bir raporuna dayandırıyor. MacAskill haberinde, Sovyetler Birliği eski liderlerinden Mihail Gorbaçov'un son olarak yaptığı 'Dünya bir soğuk savaşın eşiğinde' açıklamasını da hatırlatıyor. Yeni Soğuk Savaş - David Blair, Daily Telegraph Blair yazısını Sovyetler Birliği eski lideri Mihail Gorbaçov'un son açıklamaları üzerine kurmuş. Soğuk Savaş'ın sona ermesini sağlayan isimlerden Gorbaçov'un Berlin duvarının yıkılmasının yıldönümündeki açıklamalarında dünyanın yeni bir Soğuk Savaş'ın eşiğinde olduğunu belirttikten sonra Batı'yı da eleştirmesine dikkat çekiyor Blair. Gorbaçov'un Batı'yı 1990'larda Rusya'nın güçsüzlüğünden yararlanarak dünyada egemenliğini artırmakla eleştirdiğini, Nato'nun Orta ve Doğu Avrupa'da genişlemesini ve savunma füzesi planlarına da eleştiri yönelttiğini aktarıyor Blair. Blair, bu eleştirileri Putin'in değil bugüne kadar Putin'i eleştiregelmiş bir liderin yapıyor olmasının altını çiziyor. Arşivlere göre bazı Batılı liderlerin Soğuk Savaş sonunda Rusya'ya Nato'nun genişlememe sözünü verdiğinin doğru olduğunu belirten Blair, bununla birlikte Gorbaçov'u eleştiriyor ve bağımsızlığını kazanan ülkelerin Nato'ya kendi iradeleriyle girdiğini belirtiyor ve buna da hakları olduğunu savunuyor. Blair gerilimin artmasını ise Kırım bölgesini ilhak etmek ve Doğu Ukrayna'ki krize müdahil olmak başta olmak üzere Rusya'nın politikalarına bağlıyor. 11
AVRUPA GÜNDEMİ Oradan hemen çıkmazsanız elinize postalınızı veririz Habertürk Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, "Buraya (Mescid-i Aksa) postalla giren askerlere mesaj yolluyorum. Eğer oradan hemen çıkmazsanız postalınızı elinize veririz, koşa koşa arkanızdan bakarız" dedi. Bakan Bozkır, partisinin Burdur Öğretmenevi'nde düzenlenen Merkez İlçe 5. Olağan Kongresine katıldı. Mescid-i Aksa'nın hem Türklerin hem İslam aleminin kutsal yeri olduğunu vurgulayan Bozkır, buraya herkesin saygı duyması ve bu şekilde davranışlardan kaçınması gerektiğini belirtti. Katalonya da bağımsızlık oylamasına katılım düşük kaldı Euronews İspanya nın kuzeydoğusundaki Katalonya Özerk Bölgesi nde dün yapılan gayri meşru halk oylamasında sayım işleminde sona gelindi. Sandığa giden 2 milyon civarındaki Katalan seçmen, yüzde 80 in üzerinde bağımsızlıktan yana tercih kullandı. Özerk Yönetim lideri Artur Mas, sonuçların resmi bir referandumun yolunu açması gerektiğini belirtti: Elimizdeki bu imkânı; yani seçimleri ve Katalonya da bağımsızlıktan yana olanların nasıl çoğunlukta olduğunu anlamaya dönük bu türden referandumları düzenlemeyi denemek zorunda kalacağız. Danimarka'dan Türkiye ile krizi bitirme sinyali Dünya Bülteni Danimarka Dışişleri Bakanı Lidegaard, Türkiye'nin Suriye'deki Danimarkalı rehinelerin kurtarılmasında yardımcı olduğunu belirterek, "Türkiye ile iyi ilişkiler Hedegaard davasından daha önemli" dedi. Berlingske gazetesine konuşan Martin Lidegaard, Danimarkalı yazar Lars Hedegaard'ı öldürmeye teşebbüsten aranan zanlının Türkiye'de mahkemece serbest bırakılmasının ardından yaşananlara ilişkin bir açıklama yaptı. ABD ve AB, Ukrayna'da ayrılıkçıların yığınak yapmasından endişeli Euractive Eylül'de imzalanan ateşkese rağmen Donetsk çevresindeki çatışmalar Pazar günü şiddetlenirken bölgeye ağır silah, tank ve asker sevkiyatı yapıldığı bildirildi. AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, bölgeden gelen haberlerin 'endişe yarattığını' söyledi ve 'AGİT'in Ukrayna'daki özel gözlem misyonunun ilettiği, ayrılıkçıların kontrolündeki 12
bölgelerde ciddi miktarda ağır silah, tank ve işaretsiz askerin batıya doğru ilerlediği haberleri son derece endişe verici bir gelişme' dedi. Özgürlük arzusu bastıralamaz Sabah Avrupa Berlin Duvarı nın yıkılışının 25. yıl dönümünde konuşan Başbakan Angela Merkel, Bugün bize, insanların özgürlük arzusunun uzun süre bastırılamayacağını gözler önünde seriyor diye konuştu. Duvarın yıkılışının rüyaların gerçekleşebileceğini gösterdiğini ifade eden Merkel, Engeller ne kadar yüksek olursa olsun, hiçbir şeyin olduğu gibi kalması gerekmez. Bu tecrübemizi dünyadaki ortaklarımızla paylaşmak istiyoruz dedi. Zam yapılmazsa 50 bin kişi işsiz kalır Sabah Avrupa Alman Taksi Dernekleri Birliği, 2015 basında uygulamaya geçecek 8.5 euroluk asgari saat ücreti ile birlikte taksi ücretlerinin de artırılmasını talep etti. Taksi şoförlüğü branşında 200 bin kişinin istihdam edildiğini belirten dernek, taksi ücretleri arttırılmaz ise 50 bin kişinin işi tehlikeye girer açıklamasında bulundu. 13
ASYA PASİFİK GÜNDEMİ Rus gazı doğuya kaçıyor Euronews Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin iki gün sürecek Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesine katılmak için gittiği Pekin de Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile bir araya geldi. İki liderin temasları sırasında önemli kararlar alındı. Rusya nın, orta vadede Avrupa ya sağladığı doğal gaz miktarından daha fazlasını Çin e satacağı açıklandı. İki ülke geçtiğimiz ay enerji ve finans alanında 400 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı. APEC zirvesinde tarihi görüşme Trt Türk Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Örgütü (APEC) liderler zirvesine katılmak üzere Pekin'e gelen Japonya Başbakanı Şinzo Abe ile bir araya geldi. Tiananmen Meydanı'ndaki Büyük Halk Salonu'nda yapılan görüşmede, evsahibi ülke devlet başkanı Şi, komşu Japonya ile istikrarlı ve uzun vadeli ilişkilerin hem iki ülkenin ortak menfaatine uygun hem de uluslararası kamuoyunun beklentisi olduğuna dikkati çekti. Son iki yıldır Pekin ile Tokyo arasındaki ilişkilerde olumsuz rol oynayan unsurların "açık ve net" olduğunu kaydeden Şi, önceki gün ülkeler arasında mutabakata varılan "dört temel prensipte fikir birliği"ne atıfta bulunarak, "Umarız Japon tarafı, ilgili sorunu makul yollardan çözüme kavuşturur" diye konuştu. Çin ve G. Kore arasında serbest ticaret anlaşması Dünya Bülteni Çin ve Güney Kore, Serbest Ticaret bölgesi kurma konusunda tüm maddelerde mutabık kaldıklarını duyurdu.asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesine katılmak üzere Çin'in başkenti Pekin e giden Güney Kore Devlet Başkanı Park Geun-hye ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında yapılan ikili görüşmenin ardından Serbest Ticaret Bölgesi görüşmelerinin başarıyla tamamlandığı açıklandı. Liderler yaptıkları açıklamalarda bu adımın Asya-Pasifik bölgesindeki barış ve ekonomik ortam için büyük önem taşıdığını vurguladılar. Çin ve Japonya liderleri bir araya geldi Dünya Bülteni Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Örgütü (APEC) liderler zirvesine katılmak üzere Pekin'e gelen Japonya Başbakanı Şinzo Abe ile bir araya geldi. Tiananmen Meydanı'ndaki Büyük Halk Salonu'nda yapılan görüşmede, evsahibi ülke devlet başkanı Şi, komşu Japonya ile istikrarlı ve uzun vadeli ilişkilerin hem iki ülkenin ortak menfaatine uygun hem de uluslararası kamuoyunun beklentisi olduğuna dikkati çekti. 14
Ahıska Türkleri sürgününün 70. yılı Anadolu Ajans Rusya'nın başkenti Moskova'da 14 Kasım 1944 Ahıska Türkleri sürgününün 70. yılı nedeniyle anma programı düzenlendi. Saharov Kültür Evin'de düzenlenen programa, Uluslararası Ahıska Türkleri Vatan Cemiyeti üyeleri, bazı sivil toplum ve insan hakları dernekleri temsilcilerinin yanı sıra Moskova'da yaşayan Ahıska Türkleri katıldı. Program 14 Kasım sürgününde hayatını kaybedenlerin anısına yapılan saygı duruşuyla başladı. Anma etkinliği kapsamında Ahıska Türkleri ve sürgün dönemine ait fotoğraflar sergilendi. Uluslararası Ahıska Türkleri Vatan Cemiyeti Başkanı Cavid Aliyev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, düzenledikleri anma programıyla, sürgünü 70. yılında bir kez daha hatırladıklarını söyledi. Aliyev, bu tür programlarla sürgünle ilgili bilgi ve hatıraları genç nesillere aktarmak istediklerini kaydetti. 15
ORTADOĞU GÜNDEMİ Obama'dan Hamaney'e 'gizli mektup' Al Jazeera Wall Street Journal, ABD nin resmi yazışmalarına dair bilgisi olan bir kaynağa dayandırdığı haberinde, ABD Başkanı Barack Obama nın, İran ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney e Ekim ayının ortasında gizli bir mektup yazdığını iddia etti. Mektupta ayrıntılı olarak Irak ve Suriye de IŞİD militanlarına karşı savaştaki ortak çıkarlardan bahsediliyor. Afganistan da bombalı saldırılar: 11 ölü Dünya Bülteni Afganistan ın Logar, Kabil ve Nangarhar kentlerinde sabah düzenlenen bombalı saldırılarda, 2'si intihar bombacısı 11 kişi öldü, 5 kişi yaralandı. Logar Emniyet Müdürü Abdul Hakim Eshakzay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kentin emniyet müdürlüğü binası önünde yapılan intihar saldırısında, yerel polis komutanı ve 6 polisin öldüğünü bildirdi. İran ile anlaşmayabiliriz Trt Haber ABD Başkanı Barack Obama, İran ın nükleer programına yönelik İran ile P5+1 ülkeleri arasında yürütülen müzakerelerde 24 Kasım a kadar anlaşma sağlanamayabileceğini belirterek taraflar arasında "büyük bir uçurum" olduğunu söyledi. Obama, CBS televizyonuna verdiği mülakatta, İran ile Batılı ülkeler arasında 24 Kasım a kadar uzatılan İran ın nükleer programına yönelik müzakerelerle ilgili soruları da yanıtladı. IŞİD, Bağdadi'nin yaralandığını doğruladı Trt Haber Irak ve Suriye'de hem yerel gruplar hem de koalisyon güçlerinin hava saldırıları IŞİD'e mevzi kaybettirmeye devam ediyor. IŞİD sözcüsü, örgütün lideri Ebubekir Bağdadi'nin koalisyonun hava saldırısı sırasında yaralandığını açıkladı. IŞİD mevzilerine yönelik hava saldırılarını sürdüren koalisyon güçleri, örgütün lider kadrosunu hedef alan iki saldırı gerçekleştirdi. Örgütün lider kadrosundan isimleri taşıyan 10 kamyonluk konvoy Musul yakınlarında vuruldu. 16
Suriye'nin Dostları Çekirdek Grubu toplantısı bugün yapılacak Anadolu Ajans İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndaki "Londra 11" adlı toplantıya, Türkiye, ABD, Fransa, Mısır, Almanya, İtalya, Ürdün, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İngiltere'den yetkililerle elçilerin yanı sıra Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu'ndan (SMDK) temsilciler katılacak. Gün boyu sürmesi beklenen toplantıda Suriye'deki son durumun, bu ülkeye yönelik hava operasyonlarının ve özellikle IŞİD ile mücadelenin ele alınması bekleniyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond'ın toplantı çerçevesinde ayrıca SMDK Başkanı Hadi el-bahra ile baş başa görüşmesi bekleniyor. 17