IRROMETER NASIL ÇALIIR... Irrometer bir tansiyometre prensibi ile görev yapar. Irrometer içi saf su dolu bir tüp, bir vakum göstergesi ve gözenekli porselen bir balık ihtiva eder. Kök bölgesi derinliine göre 15 cm. den 120 cm. ye kadar 6 deiik boyu vardır. Kuru toprakta, aletin içindeki su dıarı doru süzülür ve böylece üstteki bölgeye bir vakum uygular ve bu durum vakum göstergesinin daha yüksek deere doru hareketine neden olur. Topraktaki kuruluk vakum göstergesinde daha yüksek deer anlamına gelir. Sulama yapıldıında bu ilem tersine döner. Topraa verilen su alete doru bir basınç yapar ve bu durum göstergeyi daha düük deere getirir. Bitki köklerinin topraktan emdikleri su miktarı her durumda aynı olduu için kumlu veya killi topraklar için ayrı bir ayar yapmak gerekmez. Normal koullarda her çeit toprakta kullanılabilir. IRROMETER NE ZAMAN VE NE KADAR SULAMA YAPILMASI GEREKTN GÖSTERR EN Y VERM, TAHMNE DAYALI UYGULAMA LE ELDE EDLEMEZ. Sulama kontrolünün önemi en iyi hiç sulama yapılmayan alanlarda denenebilir. Bu alanlarda ekilen ürünler sadece yamurun doru zamanda ve yeterli miktarda yamasıyla iyi bir geliim gösterebilirler. Doal artlara balı kalmamak için yıllardır sulama yapılmaktadır. Çiftçiler ne zaman ve ne miktarda sulama yapacaklarını hissederler. Ancak geni alanlarda yapılan uygulamalarda iyi verim alınmasına ve sulamanın yeterli olmasına etki eden birçok faktör vardır. Sulamanın zamanında ve yeteli miktarda yapılması için kullanılan deiik yöntemler vardır. Irrometer bu yöntemlerin en basit ve güvenilir olanını sunmaktadır. Irrometer toprak rutubetini sürekli olarak okur, böylece laboratuar testleri için örnek hazırlama, test ve ayarlamaları ihtiyacını ortadan kaldırır. Ürün ihtiyacına balı olarak toprak rutubetinin sürekli olarak izlenmesini salar. Direkt okuma ile anında kayıt salar Test örnei, ayarlama, gecikme ve tahmine dayalı sulamayı önler Aırı sulama ile su ve besleyicilerin israfını önler Yaı miktarının etkisine göre sulama zamanını ve miktarını bilmenizi salar Kök bölgesinde yeterli su bulunmasını salar Tüm sulama yöntemlerinde kullanılır Ürün miktarı ve kalitesini artırır Daha az gübre kullanımı salar Su, enerji ve içilikten tasarruf salar Kullanımı çok basittir teknik bilgi gerektirmez
Pahalı deildir ve yıllarca kullanılabilir ADIM 1 : HAZIRLAMA Tansiyometrelerin üst kapaklarını çıkarıp, içine saf su doldurduktan sonra kapakları kapatmadan içi temiz su dolu bir kaba seramik uçları tamamen suyun içinde kalacak ekilde koyup bir gece bekletin. Tansiyometreleri sudan çıkarıp, üst kapaklarını takın. Böylece balıın kurumasını önleyin. Artık tansiyometre kurulmaya hazırdır. KURMA Önceden seçilmi izleme yerinde 2.2 cm çapında bir delici kullanarak tansiyometrenizin boyuna (veya ölçme yapılacak derinlik isteinize) göre bir delik hazırlayınız. Daha sonra Tansiyometrenizin kapaını açıp saf su ile tam olarak doldurun ve daha önceden hazırladıınız delie yerletirin. Vakum göstergesinin topraktan en az 3 cm yukarıda olmasını salayınız. Tansiyometrenin ucu deliin dibine tam olarak oturmalıdır. Aksi takdirde doru ölçüm yapılamaz. KORUMA Tansiyometrelerin yerletirildii yerlere iaret koyup dier araçlar tarafından fiziki zarar görmesini önleyin. Don tehlikesi varsa, vakum göstergesinin üzerini bir kapakla dona karı koruyun. Bu ekilde toz ve dier etkenlere karı da koruma salanır. SAKLAMA Sezon sonunda tansiyometreleri suyla iyice temizleyip, seramik balıkları bir gece suda bekletin. Daha sonra kurumasını salayıp temiz bir ekilde bir sonraki kullanım için saklayın. Vakum göstergeleri su dolu olduundan don sıcaklıının üzerinde bir yerde saklanmalıdır.
TANSYOMETRE YER SEÇM VE YERLETRLMES Dier tüm toprak rutubet alıcılarında olduu gibi Irrometer tansiyometrelerinde de yer seçimi önemlidir. Kök derinlii 45 cm. yi geçen bitkilerde 2 farklı derinlikte ölçüm yapılmalıdır. Bunlardan ilki toplam kök derinlik mesafesinin %25 i ikincisi ise %75 i derinlikte olmalıdır. lk yerletirmeden sonra sulama durumu ve arazi izlenerek, kritik bölgeler varsa tespit edilmeli ve buralara tansiyometre yerletirilmelidir.
Karık Sulama Karık sulamada, sulama arkının 2/3 uzaklıına ve seramik balık arık tabanının altına gelecek ekilde açı ile yerletirilmelidir. Aaçlarda, tansiyometreler aacın öleden sonra güne alan kısmına yerletirilmelidir. Sıralı ürünlerde ( buday, arpa, pamuk, vs...) sıra boyunca yerletirilmelidir. Sprinkler Aaçlarda öleden sonra güne alan kısımlarına ve sulama hattı boyunca ( aynı hizada ) yerletirilmelidir. Dikkat edilmesi gereken husus; youn dal ve yaprakların, sprinkler in su daıtımını engellemedii yere yerletirilir. Sıralı ürünlerde ise sıra boyunca yerletirilir. Damlama Sulama Aaçlarda öleden sonra güne alan kısmına, sulama hattı hizasında, damlatıcıların ( balık ) 30 45 cm. mesafede ( mikro sprinkler ve sprey sulamada 60 90 cm.) yerletirilmelidir. Tansiyometreler ıslak bölgede bulunmalıdır. SULAMA TAKB VE KAYIT TUTMA Bundan sonra ihtiyacımız olan, ne zaman ve hangi miktarda sulama yapacaımızı bilmektir. Irrometer takip kartları çok basit bir metotla bunu gerçekletirmemizi salar. Bu kartlar sayesinde, bu amaç için kayıt tutulur ve elde edilen grafik erileri, her katmanda topraktaki su kaybının ve bitki kök bölgesindeki artların bir fotorafını görmemizi salar. Bu durum baka hiçbir ekilde gözlenemez. Ölçüm sonuçlarındaki deiim oranı ne zaman sulama yapılması gerektiini belirleyen en iyi gösterge olabilir. Mesela tansiyometre okumalarında, birkaç gün içinde 10-15 cbar. artı olduu gözlenirse bu bize topraın çok çabuk kuruduunu gösterir. Bu kartlarda tutulan kayıtlar her bölge için sulama planlarını daha fazla gelitirmemize olanak salar. Bu nedenle bu kartlar arivlenip saklanmalıdır.
Kayıtların Tutulması Verilerin okunma ve kayıt periyodu, topraın kuruma süresine balı olarak ayarlanır. Kumlu topraklarda ve sıcak iklimlerde haftada 2-3 kez okuma ve kayıt yapılmalıdır. Ilıman iklimlerde haftada 1 kez yeterlidir. Çok nemli iklimlerde ise daha uzun periyotlarla yapılabilir. Birkaç sulama yapıldıktan sonra elde edilen veriler bize okuma ve kayıt periyodunu kesinlikle belirlemek için çok faydalı olacaktır. Kayıtlar her zaman servis ileminden ( irrometer suyunun tamamlanması ve hava boaltma ilemi ) önce yapılmalıdır. SULAMAYA BALANMASI Her ürün, iklim ve sulama metodu için özel bir sulama talimatı vermek mümkün deildir. Ürün için sulamayı ne zaman balatacaımızı en iyi belirleyen sulama takip kartlarındaki kayıtlardır. Eer daha önce hiç tansiyometre kullanmadıysanız, aaıdaki tavsiyeler size bu konuda yol gösterecektir. Damlama ve düük younluklu sulama metotları hariç birçok ürün çeidinde tavsiye edilen sulamayı balatma deeri 40-50 cbar. dır. Sıcak ve kuru iklimlerde birçok ürün için sulama balatma deerleri aaıdadır: * Kumlu topraklarda 20 35 cbar * Orta younluklu topraklarda 30 50 cbar * Aır topraklarda 50 60 cbar Souk ve nemli iklimlerde bu deerler 10 15 cbar daha yüksek olabilir. Damlama sulamada, toprak rutubet seviyesi 10 20 cbar arasında tutulmalıdır. Yani 20 cbar seviyesinde sulama balatılır ve 10 cbar seviyesinde sulama durdurulur. Genç aaç fidanlarında rutubet seviyesi 0 10 cbar seviyesine ( doymuluk) kesinlikle dümemelidir.