BÜLTEN - 2014/14 16 Ekim 2014 Konu: Torba Yasa ile getirilen vergi borçlarının yapılandırılması imkanı I-GĐRĐŞ Torba Kanun 6552 sayılı Đş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun ( Torba Kanun ) 11.09.2014 tarih ve Mükerrer 29116 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Torba Kanun bir çok kanun ve durum ile ilgili düzenleme yapmakla birlikte, borçların yapılandırılması ile ilgili konular üzerinde durulacaktır. Yapılandırma kapsamında olan ve özel kişileri (gerçek ve tüzel) ilgilendiren borçlar aşağıda sayılmıştır: 1. Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen (Md.73); (i) Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi aslı, vergi cezaları, gecikme faizi ve gecikme cezaları, (ii) Değişik kanunlara göre (örneğin, Karayolları kanunu, Nüfus Hizmetleri Kanunu, vs.) verilen idari para cezaları ile (iii) Đlk iki tür dışında kalan çeşitli borçların (örneğin, adli ve idari para cezaları, şeker fiyat farkı, vs.) asılları ve gecikme faizi/zammı niteliğindeki ferileri 2. Belediyelere ödenmesi gereken Emlak Vergisi ve Çevre Temizlik Vergisi ve su ve atık su aslı ve ferileri (Md.73/16) 3. Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar (Md.74) 4. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalara olan aidat borçları (Md.77) 5. Esnaf ve Sanatkarların üyesi oldukları odalara olan aidat borçları (Md.78) 6. Araç muayenesinin zamanında yaptırılmamış olması nedeniyle ortaya çıkan borçlar (Md.79) 1
7. Gümrük Kanunu ve ilgili Kanunlar ile ilgili vergiler, idari para cezaları, faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı borçları (Md.80) 8. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamına giren sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, vs. borç asılları ile gecikme cezası ve gecikme faizi gibi feri borçlar (Md.81) Tebliğ (Torba Kanunun 73 ve 74 üncü maddeleri ile ilgili) Yukarıdaki listenin 1, 2 ve 3 üncü sırasında belirtilen borçlar (Torba Kanunun 73 ve 74 üncü maddelerinde düzenlenmiş olan) ile ilgili olarak 1 Seri Nolu Bazı Alacakların 6552 sayılı Kanun Kapsamında Yeniden Yapılandırılasına Dair Genel Tebliğ ( Tebliğ ) 27.09.2014 tarih ve 29132 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Bültenimizin konusu, yukarıdaki listenin 1/i inci sırasında yer verilen Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi aslı, vergi cezaları, gecikme faizi ve gecikme cezaları olup, bu borçlarla ilgili açıklamalarımız aşağıda yapılacaktır. II- VERGĐ USUL KANUNU KAPSAMINA GĐREN VERGĐ-CEZA-FER ĐLERĐN YAPILANDIRILMASI 1- Yapılandırmadan Yararlanacak Borçların Kapsamı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi aslı, vergi cezaları, gecikme faizi ve gecikme cezalarından yapılandırmadan yararlanacak olanların türü, dönemi, safha ve vadesi aşağıda belirtilmiştir. 2
I- BEYANA DAYANAN VERGĐLER (ihtirazi kayıtla verilenler dahil) II- BEYANA DAYANMAYAN VERGĐLER Türü Dönemi Safhası Ödeme vadesi -Vergi 30 Nisan 2014 e 11 Eylül 2014 Geçmiş veya -Resim kadar verilmesi tarihi geçmemiş -Harç gereken itibariyle -Fon payı Beyannameler kesinleşmiş -Eğitime katkı payı fakat -Gecikme faizi (2013 takvim ödenmemiş -Gecikme zammı yılına ilişkin gelir (tamamı veya -Diğer ferileri vergisi ikinci bir kısmı) taksiti hariç) -Vergi -Resim -Harç -Fon payı -Eğitime katkı payı -Gecikme faizi -Gecikme zammı -Diğer ferileri 30 Nisan 2014 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere ilişkin 11 Eylül 2014 tarihi itibariyle kesinleşmiş fakat ödenmemiş (tamamı veya bir kısmı) Geçmiş geçmemiş veya III- KENDĐLĐĞĐNDEN TAHAKKUK EDEN VERGĐLER IV- VERGĐ ASLINA BAĞLI OLMAYARAK YAPILAN TESPĐTLER -Motorlu Taşıtlar Vergisi vb. -Gecikme zammı 2014 Yılı ve önceki yıllara ilişkin olup, 30 Nisan 2014 e kadar tahakkuk eden (2014 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksiti hariç) Vergi Cezaları 30 Nisan 2014 tarihinden önce (bu tarih dahil) yapılan tespitlerle ilgili 11 Eylül 2014 tarihi itibariyle kesinleşmiş fakat ödenmemiş (tamamı veya bir kısmı) 11 Eylül 2014 tarihi itibariyle kesinleşmiş fakat ödenmemiş (tamamı veya bir kısmı) Geçmiş geçmemiş Geçmiş geçmemiş veya veya 2- Başvuru Süresi Yapılandırmadan yararlanabilmek için başvurunun en geç 1 Aralık 2014 tarihine kadar (Torba Kanunun yayınlandığı tarihi takip eden ikinci ayın sonu tatile rastladığı için takip eden ilk mesai günü) başvurmaları gerekir. 3
3- Başvuru Şekli Yapılandırma başvurusu ilgili vergi dairesine yapılacaktır. Motorlu taşıtlar vergisi için, bulunulan ildeki motorlu taşıtlar vergisini tahsile yetkili vergi dairesine de yapabilirler. Başvuru dilekçesi olarak; - Nakden ödemeler için Tebliğin ekindeki EK:1/A dilekçe örneği kullanılacaktır. - Mahsuben ödemeler için Tebliğin ekindeki EK:3 dilekçe örneği kullanılacaktır. Daha önce zaten mahsuben ödeme talebinde bulunmuşlarsa ve Yapılandırmadan yararlanarak mahsuben ödeme seçeneğine seçmek istiyorlarsa, Tebliğin ekindeki EK:4 dilekçe örneğini kullanacaklardır. Belirtilen dilekçelerde yeterli yer kalmazsa, Tebliğin ekindeki EK:LĐSTE-I ilave olarak kullanılabilir. Başvuru yöntemi olarak; - Elden başvuru, - Posta yoluyla (taahhütlü veya APS şeklinde) - Web sitesi (www.gib.gov.tr) üzerinden yöntemlerinden biri ile yapılabilir. Öte yandan, dava safhasında bulunan borçlarla ilgili Yapılandırma taleplerinde; davadan vazgeçildiğine dair ıslak imzalı bir dilekçenin ilgili tahsil dairesine teslim edilmesi gerekir. 4- Yapılandırma Nedeniyle Ödenecek Tutarının Hesaplanması Yapılandırmadan yararlanmak istenmesi durumunda, ödenecek tutarlar aşağıda gösterilmiştir. Kesinleşmiş bulunan vergi aslı ve vergi aslına bağlı ceza ve ferilerin yapılandırma öncesi ve sonrası durumu aşağıda gösterilmiştir. 4
Vergi ve Ferilerin Türü Yapılandırma Yapılandırmadan Yararlanırsa Öncesi Tek taksitle Ödeme Birden Fazla Taksitle Ödeme Vergi Aslı Vergi ziyaı cezası Usulsüzlük Cezası (1/2 si) (1/2 si) Özel Usulsüzlük Cezası (1/2 si) (1/2 si) Gecikme Faizi Gecikme Zammı YĐ-ÜFE oranında Faiz (Normal tahakkuk veya ödeme vadesinden 11.09.2014 tarihine kadar hesaplanır) N/A Katsayı Farkı N/A - %5 (6 Eşit Taksit Seceneği için - %7 (9 Eşit Taksit Seceneği için - %10 (12 Eşit Taksit Seceneği için - %15 (18 Eşit Taksit Seceneği için :Ödenir :Ödenmez N/A: Đlgisiz 1980 yılı Ocak ayından 2014 yılı Eylül ayına kadar uygulanacak olan aylık YĐ-ÜFE oranları, Tebliğin ekinde (EK:2) verilmiştir. YĐ-ÜFE uygulama yöntemi ise, yerine geçtiği gecikme faizi veya gecikme zammı yöntemi ile aynı olacaktır; yani gecikme faizi yerine geçecekse ay kesirlere dikkate alınmayacak, gecikme zammı yerine geçecekse ay kesirleri olması durumunda bu kesirli ay için günlük olarak hesaplama yapılacaktır. Görüldüğü gibi, gecikme faizi/zammı gibi vadeye bağlı olarak değişen faiz niteliğindeki borçlar yerine, 11.09.2014 tarihine kadar, daha düşük olabilecek olan YĐ-ÜFE oranında bir faiz uygulanması ile hesaplanan bir faizin ödenmesi imkanı getirilmiş oldu. Öte yandan, taksitli ödenmesi istenmesi durumunda, peşin (yani tek taksit) seçeneği için hesaplanmış bulunan toplam tutarlar bir katsayı ile çarpılarak taksitli ödeme imkanı sağlanmış olmaktadır. Örnek: 2009 takvim yılına ilişkin olup, 25.03.2010 tarihine kadar verilmesi gereken yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmemiştir. Yapılan inceleme sonucunda, 2009 takvim yılı için 20.000 TL gelir vergisi tarh edilmiş ve 1 kat vergi ziyaı cezası ile 1.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilmiştir. Vergi/ceza ihbarnamesi 06.04.2011 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiştir. Mükellef bunun için uzlaşma istememiş ve dava da açmamıştır. 5
Dolayısıyla bu borç 06.05.2011 tarihinde kesinleşmiştir. Torba Kanunun yayınladığı 11.09.2014 tarihine kadar da ödeme yapılmamıştır. Bu mükellefin Yapılandırma için başvurması durumunda, ödemesi gereken tutarlar aşağıdaki gibi olacaktır. Örnek, peşin ödeme (tek taksit) veya 6 eşit taksitle ödeme seçeneklerine göre gösterilmiştir. Vergi ve Ferilerin Türü Yapılandırma Öncesi Yapılandırmadan Yararlanırsa Tek taksitle Ödeme 6 Taksitle Ödeme Seçeneği Vergi Aslı 20.000,00 20.000,00 20.000,00 Vergi Ziyaı cezası 20.000,00 20.000,00 20.000,00 Usulsüzlük Cezası - - - Özel Usulsüzlük Cezası 1.000,00 500,00 500,00 Gecikme Faizi 3.630,00 - - Gecikme Zammı Vergi Aslına Uygulanan Gecikme Zammı Vergi Ziyaı Cezasına Uygulanan YĐ-ÜFE oranında Faiz Gecikme Faizi Yerine YĐ-ÜFE oranında Faiz Vergi Aslına Uygulanan Gecikme Zammı Yerine YĐ-ÜFE oranında Faiz Vergi Ziyaı Cezasına Uygulanan Gecikme Zammı Yerine 10.957,36 - - 10.957,36 - - N/A 2.066,00 2.066,00 N/A 4.411,20 4.411,20 N/A 4.411,20 4.411,20 TOPLAM 66.544,72 51.388,40 51.388,40 Katsayı Farkı N/A - 2.569,42 GENEL TOPLAM 66.544,72 51.388,40 53.957,82 Yukarıdaki örnekte 6 eşit taksit seçeneğine göre ödenmesi gereken her taksit tutarı 8.992,97 (=53.957,82/6) TL dir. 5- Yapılandırılan Tutarların Ödemesi Yapılandırılan borçların peşin veya taksitle ödenmesi mümkündür. Yapılandırılan borçlar; 6 eşit, 9 eşit, 6
12 eşit 18 eşit taksit seçeneklerinden biri tercih edilerek ödenebilir. Yapılandırılan borç tutarlarının ilk taksitinin 31 Aralık 2014 tarihine (Torba Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ay sonu) kadar, diğer taksitlerin de takip eden ikişer ay aralıklarla ödenmesi gerekir. Tek taksitte (peşin) ödenmesi tercih edilirse, borcun tamamının Aralık 2014 içinde ödenmesi gerekir. Kredi kartıyla ödeme imkanı da tanınmıştır. Öte yandan, vergi iade alacakları bulunan mükellefler, yapılandırılan borçlarını mahsuben de ödeyebilirler. 6- Diğer Hususlar 6.1. Yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için bu madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükellefler, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden bu vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri hâlinde belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler. 6.2. Yapılandırılan borçların taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az (2014 takvim yılı için bir) taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu madde hükümlerinden yararlanılır. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla (2014 takvim yılı için birden fazla) taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Bu hüküm alacaklı tahsil daireleri açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır. Yukarıdaki (6.1) paragrafta belirtilenler dışındaki borç Yapılandırmalarında; bu borçların belirtilen şartlara uygun olarak tamamen ödenmemiş olması hâlinde, borçlular ödedikleri tutarlar kadar bu madde hükümlerinden yararlanırlar. 6.3. Đade alacağından kendi Yapılandırılan borçlarına mahsuben ödemek isteyen borçluların, bu taleplerinin yerine getirilebilmesi için başvuru ve/veya taksit süresi içinde ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak ibraz etmeleri şarttır. 7
Bu takdirde, ilgili mevzuatın borçlunun mahsup talebine esas aldığı tarih itibarıyla Yapılandırılan tutara mahsup işlemleri yapılır, mahsup talebine konu tutardan daha az tutarda mahsubun yapılması hâlinde, mahsuben ödeme suretiyle tahsil edilemeyen tutar için borçluya bildirimde bulunularak eksik ödenen bu tutarın bir ay içinde ödenmesi istenilir. Bu süre içinde eksik ödenen tutarın, ödenmesi gerektiği tarihten ödendiği tarihe kadar gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi hâlinde eksik ödenen tutar için bu Yapılandırma hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz. 6.4. Torba Kanunun yayımlandığı tarihten önce 6183 sayılı Kanun ve diğer kanunlar uyarınca tecil edilip de tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olanlarından, 6111 sayılı Kanuna göre ödemeleri devam edenler hariç, kalan taksit tutarları için borçlular, talep etmeleri hâlinde Yapılandırmadan yararlanabilirler. Bu takdirde tecil şartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil hükümleri geçerli sayılır. Bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi arasında geçen süre için sadece ilgili kanunun öngördüğü faiz uygulanır. Kalan taksit tutarları vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilir ve bu alacaklar hakkında bu Torba Kanun hükümleri uygulanır. 6.5. Bu maddeye göre ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir. Saygılarımızla, Irmak Yeminli Mali Müşavirlik Ltd.Şti. 8